Modrolotka szmaragdowa

Modrolotka szmaragdowa
	Cyanoramphus forbesi
	Rothschild, 1893
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	papugowe
Rodzina	papugi wschodnie
Podrodzina	damy
Plemię	Platycercini
Rodzaj	Cyanoramphus
Gatunek	modrolotka szmaragdowa
Synonimy
	Cyanoramphus auriceps forbesi Rothschild, 1893;
	Cyanoramphus auriceps forbesi Rothschild, 1893;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Modrolotka szmaragdowa^[3] (Cyanoramphus forbesi) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae). Jest gatunkiem endemicznym, występującym na nowozelandzkich Wyspach Chatham. Narażona na wyginięcie.

Systematyka: Jest to gatunek monotypowy^[4]^[5]. Od 1930 roku modrolotka szmaragdowa była powszechnie uznawana za podgatunek modrolotki żółtoczapkowej (C. auriceps), ale badania genetyczne dowiodły, że są to odrębne, choć bardzo blisko ze sobą spokrewnione gatunki^[4].

Zasięg występowania: Występuje jedynie na dwóch sąsiadujących ze sobą wyspach: Little Mangere i Mangere, należących do archipelagu Chatham. Sporadycznie zalatuje na inne wyspy: Chatham, Pitt i Rangatira^[2].

Morfologia: Długość ciała: około 23 cm. Masa ciała: około 95 g^[6].

Ekologia i zachowanie: Jej zasięg występowania ograniczony jest do resztek rodzimej roślinności wysp, preferuje nieprzerwane pasma mieszanych lasów bukanowo-zastrzalinowych^[6] oraz zarośla^[2].

Sezon lęgowy trwa od października do marca^[6]. Gnieździ się w naturalnych szczelinach lub dziuplach martwych bądź żywych drzew, a także w opuszczonych norach petreli i innych zagłębieniach w ziemi lub pod drzewami^[2]. W zniesieniu 5–9 jaj o wymiarach 25,4 × 21,6 mm^[6].

W skład jej diety wchodzi materia roślinna, w tym liście, pąki, kwiaty i nasiona, a także bezkręgowce, takie jak gąsienice i czerwce^[6].

Status, zagrożenia i ochrona: Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2016 uznaje modrolotkę szmaragdową za gatunek narażony (VU – vulnerable); wcześniej, od 2000 miała ona status gatunku zagrożonego (EN – endangered). Liczebność populacji szacuje się na 250–999 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny^[2]. Papuga ta została wpisana do Załącznika I konwencji waszyngtońskiej^[7].

W 1930 roku wymarła na wyspie Mangere, ale do 1973 roku ponownie ją skolonizowała. Przyczynami wymarcia były: wylesianie, wypalanie traw, wypas zwierząt hodowlanych oraz drapieżnictwo ze strony zdziczałych kotów^[2]. W 1966 nowozelandzkie władze wykupiły wyspę i utworzyły tam rezerwat przyrody, usunięto też wszystkie zwierzęta hodowlane^[8]. Mangere jest obecnie głównym miejscem występowania modrolotek szmaragdowych, a największe zagrożenie stanowi krzyżowanie z modrolotką czerwonoczelną (C. novaezelandiae chathamensis), która pomimo odstrzału wciąż osiedla się na wyspie. Populacja na Little Mangere jest słabo poznana, gdyż wyspa ta jest rzadko odwiedzana^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b Cyanoramphus forbesi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Cyanoramphus forbesi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Platycercini Selby, 1836 (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-07].
↑ ^a ^b Chatham Parakeet (Cyanoramphus forbesi). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-07]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Chatham Parakeet (Cyanoramphus forbesi). [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dostęp 2020-10-07]. (ang.).
↑ Cyanoramphus forbesi. [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dostęp 2020-10-07]. (ang.).
↑ Ecosystem Restoration on Mainland NZ - Mangere Island. Department of Conservation/Te Papa Atawhai. [dostęp 2007-09-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia modrolotki szmaragdowej. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Cyanoramphus forbesi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Cyanoramphus forbesi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Platycercini Selby, 1836 (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-07].

[ibc-4] Chatham Parakeet (Cyanoramphus forbesi). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)]. (ang.).

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-07]. (ang.).

[pe-6] Chatham Parakeet (Cyanoramphus forbesi). [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dostęp 2020-10-07]. (ang.).

[cites-7] Cyanoramphus forbesi. [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dostęp 2020-10-07]. (ang.).

[mangere-8] Ecosystem Restoration on Mainland NZ - Mangere Island. Department of Conservation/Te Papa Atawhai. [dostęp 2007-09-30]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]