Przejdź do zawartości

kwark: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Interwicket (dyskusja | edycje)
279 388 edycji
m iwiki +nl:kwark
PBbot (dyskusja | edycje)
Boty
137 895 edycji
holenderski → niderlandzki
 
(Nie pokazano 33 wersji utworzonych przez 19 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[nl:kwark]]
== kwark ({{język polski}}) ==
== kwark ({{język polski}}) ==
{{wymowa}} {{IPA3|kfark}}
{{wymowa}}
: {{IPA3|kfark}}, {{AS3|kfark}}, {{objaśnienie wymowy|BDŹW}} {{audio|Pl-kwark.ogg}}
: {{audio|LL-Q809 (pol)-Gower-kwark.wav}}
{{znaczenia}}
{{znaczenia}}
''rzeczownik, rodzaj męski''
''rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy''
: (1.1) {{fiz}} [[cząstka|cząstki]] [[elementarny|elementarne]], [[z#z (język polski)|z]] [[który]]ch [[zbudować|zbudowane]] [[być|są]] [[m. in.]] [[proton#proton (język polski)|protony]] [[i#i (język polski)|i]] [[neutron#neutron (język polski)|neutrony]]; {{wikipedia}}
: (1.1) {{fiz}} [[cząstka]] [[elementarny|elementarna]], [[składnik]] [[m.in.]] [[proton]]ów [[i]] [[neutron]]ów; {{wikipedia}}
{{odmiana}}
{{odmiana}} {{lp}} kwark, ~a, ~owi, ~, ~iem, ~u, ~u; {{lm}} ~i, ~ów, ~om, ~i, ~ami, ~ach, ~i
: (1.1) {{odmiana-rzeczownik-polski
|Mianownik lp = kwark
|Dopełniacz lp = kwarka
|Celownik lp = kwarkowi
|Biernik lp = kwark
|Narzędnik lp = kwarkiem
|Miejscownik lp = kwarku
|Wołacz lp = kwarku
|Mianownik lm = kwarki
|Dopełniacz lm = kwarków
|Celownik lm = kwarkom
|Biernik lm = kwarki
|Narzędnik lm = kwarkami
|Miejscownik lm = kwarkach
|Wołacz lm = kwarki
}}
{{przykłady}}
{{przykłady}}
: (1.1) ''[[własność|Własności]] [[kwark]]ów [[być|są]] [[opisywać|opisywane]] [[przez]] [[m.in.]] [[taki]]e [[wielkość|wielkości]], [[jak]] [[kolor]], [[zapach]], [[powab]] [[i]] [[dziwność]].''
: (1.1)
{{składnia}}
{{składnia}}
{{kolokacje}}
{{kolokacje}}
{{synonimy}}
{{synonimy}}
{{antonimy}}
{{antonimy}}
{{hiperonimy}}
{{hiponimy}}
{{holonimy}}
{{meronimy}}
{{pokrewne}}
{{pokrewne}}
: {{przym}} [[kwarkowy]]
{{frazeologia}}
{{frazeologia}}
{{etymologia}} {{etym|ang|quark}}
{{etymologia}}
: {{etym|ang|quark}}<ref>{{USJPonline|id=1839435}}</ref> < {{etym|niem|Quark}} < {{etymn|pol|twaróg}}<ref>{{PoradniaPWN|id=10713|hasło=zapożyczenia z polszczyzny w innych językach}}</ref>
{{uwagi}}
{{uwagi}}
: Pojecie ''quark'' zostało wprowadzone w roku 1964 przez amerykańskiego fizyka Murraya Gell-Manna, a pochodzi od imion schematycznych postaci z powieści Jamesa Joyce „Finnegan's Wake” (ze zdania „Three quarks for Muster Mark”). Natomiast Joyce usłyszał to słowo będąc we Fryburgu w Bryzgowii, gdzie przekupki na targowisku zachwalały swój twaróg okrzykiem „Drei Mark für muster Quark!” (niem. „Trzy marki za znakomity twaróg!”).<ref>[http://www.duden.de/rechtschreibung/Quark_Elementarteilchen Duden online, ''Quark'', 2014]</ref><ref>[http://de.wikipedia.org/wiki/Strange-Quark#cite_note-12 Wikipedia.de, ''Quark'', 2014]</ref>
{{tłumaczenia}}
{{tłumaczenia}}
* angielski: (1.1) [[quark#quark (język angielski)|quark]]
* angielski: (1.1) [[quark]]
* czeski: (1.1) [[kvark#kvark (język czeski)|kvark]]
* arabski: (1.1) [[كوارك]] {{m}}
* duński: (1.1) [[kvark#kvark (język duński)|kvark]]
* baskijski: (1.1) [[quark]]
* francuski: (1.1) [[quark#quark (język francuski)|quark]]
* bułgarski: (1.1) [[кварк]] {{m}}
* hiszpański: (1.1) [[quark#quark (język hiszpański)|quark]]
* czeski: (1.1) [[kvark]] {{m}}
* holenderski: (1.1) [[quark#quark (język holenderski)|quark]]
* duński: (1.1) [[kvark]]
* niemiecki: (1.1) [[Quark]]
* francuski: (1.1) [[quark]]
* hebrajski: (1.1) [[קווארק]] {{m}}
* hiszpański: (1.1) [[quark]]
* kataloński: (1.1) [[quark]] {{m}}
* niderlandzki: (1.1) [[quark]]
* niemiecki: (1.1) [[Quark]] {{n}}
* słowacki: (1.1) [[kvark]] {{m}}
* szwedzki: (1.1) [[kvark]] {{w}}
* walijski: (1.1) [[cwarc]]
* walijski: (1.1) [[cwarc]]
* włoski: (1.1) [[quark#quark (język włoski)|quark]]
* węgierski: (1.1) [[kvark]]
* włoski: (1.1) [[quark]]
{{źródła}}
<references />

Aktualna wersja na dzień 14:45, 26 lis 2023

kwark (język polski)

[edytuj]
wymowa:
IPA: [kfark], AS: [kfark], zjawiska fonetyczne: utr. dźw. ​?/i
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) fiz. cząstka elementarna, składnik m.in. protonów i neutronów; zob. też kwark w Wikipedii
odmiana:
(1.1)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikkwarkkwarki
dopełniaczkwarkakwarków
celownikkwarkowikwarkom
biernikkwarkkwarki
narzędnikkwarkiemkwarkami
miejscownikkwarkukwarkach
wołaczkwarkukwarki
przykłady:
(1.1) Własności kwarków są opisywane przez m.in. takie wielkości, jak kolor, zapach, powab i dziwność.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. kwarkowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
ang. quark[1] < niem. Quark < pol. twaróg[2]
uwagi:
Pojecie quark zostało wprowadzone w roku 1964 przez amerykańskiego fizyka Murraya Gell-Manna, a pochodzi od imion schematycznych postaci z powieści Jamesa Joyce „Finnegan's Wake” (ze zdania „Three quarks for Muster Mark”). Natomiast Joyce usłyszał to słowo będąc we Fryburgu w Bryzgowii, gdzie przekupki na targowisku zachwalały swój twaróg okrzykiem „Drei Mark für muster Quark!” (niem. „Trzy marki za znakomity twaróg!”).[3][4]
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Hasło „kwark” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „zapożyczenia z polszczyzny w innych językach” w: Poradnia językowa PWN.
  3. ↑ Duden online, Quark, 2014
  4. ↑ Wikipedia.de, Quark, 2014
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=kwark&oldid=8285670”