Przejdź do zawartości

rzezać

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
kobieta rzeza / rzeże (1.1) kłodę
mężczyzna rzeza / rzeże (1.2) w desce
mężczyzna kogoś rzeza / rzeże (1.3)
wymowa:
podział przy przenoszeniu wyrazu: rze•zać[1]
?/i
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

(1.1) przest. (współcz. gw. (Śląsk Cieszyński i Górny Śląsk)[2][3]) ciąć na części, rżnąć
(1.2) przest. rzeźbić, cięciem wydobywać kształt
(1.3) daw. bić, zabijać
(1.4) daw. dokonywać obrzezania

czasownik zwrotny niedokonany rzezać się (dk. brak)

(2.1) daw. zabijać się, mordować się nawzajem
odmiana:
(1.1-4) koniugacja I lub koniugacja IX
(2.1) lub
przykłady:
(1.2) Koło ogrodu wysoki płot z zielonych sztachet, a każda sztacheta u góry w uproszczony kształt serca rzezana. Ile sztachet, tyle serc zielonych. Ładne to było[4].
składnia:
(1.1) rzezać + B.
kolokacje:
synonimy:
(1.1) współcz. ciąć, krajać, kroić, odcinać, piłować, przerzynać; gw. (Górny Śląsk) rżnóńć
(1.2) współcz. ryć, rżnąć, strugać, wycinać, żłobić
(1.3) współcz. eksterminować, mordować, ukatrupiać, utrupiać, uśmiercać, wybijać, zabijać; kłaść kogoś trupem, odbierać komuś życie, pozbawić kogoś życia; eufem. wyprawiać / wysyłać kogoś na tamten świat
(1.4) współcz. obrzezywać
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. rzez mrz, rzeź ż, rzeźnia ż, rzeźnik mos, rzezaniec mos, rzezak mrz/mos, rzezacz mos, rzezactwo n, rzezanie n, obrzezek mrz, obrzezaniec mos, obrzezanie n, obrzezywanie n, porzezanie n, wyrzezanie n, zarzezanie n
czas. obrzezać dk., obrzezywać ndk., porzezać dk., wyrzezać dk., zarzezać dk.
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
(1.4) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: obrzezać
źródła:
  1. Hasło „rzezać” w: Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny, red. Jerzy Podracki, Horyzont, Warszawa 2001, ISBN 83-7311-161-1, s. 1164.
  2. Słowniczek trudniejszych wyrazów gwarowych, w: Alina Kopoczek, Śpiewnik Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, Cieszyn 1988, str. 375-380.
  3. Joanna Furgalińska, Ślónsko godka. Ilustrowany słownik dla Hanysów i Goroli, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, ISBN 978-83-01-16438-6, s. 66.
  4. Gustaw Morcinek, Miód w sercu i inne nowele, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 1971, s. 166.