सामग्री पर जाएँ

कूपक

विकिशब्दकोशः तः
छापने योग्य संस्करण अब समर्थित नहीं है और इसे रेंडर करने में त्रुटियाँ आ सकती हैं। कृपया अपने ब्राउज़र के बुकमार्क्स अपडेट करें और ब्राउज़र में छापने के डिफ़ॉल्ट विकल्पों का इस्तेमाल करें।

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

कल्पद्रुमः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


कूपकः, पुं, (कूपे गर्त्ते कायते प्रकाशते इति । कै + कः ।) नौकागुणबन्धनस्तम्भः । इत्यमरः । १ । १० । १२ । मास्तुल इति भाषा । तैलपात्रम् । कूपा इति भाषा । कुकुन्दरम् । उदपानम् । चिता । इति मेदिनी ॥ (शुष्कनद्यादौ जलार्थं कृतो गर्त्तः । इत्यमरः । १ । १० । १० ॥)

अमरकोशः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


कूपक पुं।

शुष्कनद्यादौ_कृतगर्तः

समानार्थक:कूपक,विदारक

1।10।10।1।3

जलोच्छ्वासाः परीवाहाः कूपकास्तु विदारकाः। नाव्यं त्रिलिङ्गं नौतार्ये स्त्रियां नौस्तरणिस्तरिः॥

पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, स्थानम्, मानवनिर्मितिः

कूपक पुं।

नौमध्यस्थरज्जुबन्धनकाष्ठम्

समानार्थक:कूपक,गुणवृक्षक

1।10।12।2।3

सांयात्रिकः पोतवणिक्कर्णधारस्तु नाविकः। नियामकाः पोतवाहाः कूपको गुणवृक्षकः॥

पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, अचलनिर्जीववस्तु

कूपक पुं।

पृष्ठवंशादधोगर्ताः

समानार्थक:कूपक,कुकुन्दर

2।6।75।1।1

कूपकौ तु नितम्बस्थौ द्वयहीने ककुन्दरे। स्त्रियाम्स्फिचौ कटिप्रोथावुपस्थो वक्ष्यमाणयोः॥

पदार्थ-विभागः : अवयवः

वाचस्पत्यम्

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


कूपक¦ पु॰ कूपे गर्त्ते कायति कै--क।

१ नौकायाम् गुणा-कर्षणयन्त्ररूपे वृक्षे (मास्तुल)

२ नदीमध्यस्थवृक्षे

३ तथा-भूतपर्वते च उणा॰। कूप + स्वार्थे क।

४ मृद्भाण्डेमेदि॰।

५ तैलादिस्नेहाधारपात्रभेदे (कूपा)

६ कुकुन्दरे

७ उदपाने

८ चितायाञ्च मेदि॰। ततः प्रेक्षादि॰ चतु-रर्थ्याम् इनि। कूपकिन् तत्सन्निकृष्टदेशादौ त्रि॰स्त्रियां ङीप्।

शब्दसागरः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


कूपक¦ m. (-कः)
1. The mast of a vessel.
2. A stake, &c. to which a boat is moored.
3. A leather oil vessel.
4. The hollow below the loins.
5. A funeral pile.
6. A well.
7. A temporary well, a hole dug for water in the dry bed of a rivulet.
8. A tree or rock in the middle of a stream. E. कन् added the preceding.

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


कूपकः [kūpakḥ], 1 A well (temporary).

A hole, cave, cavity.

The hollow below the loins.

A stake to which a boat is moored.

The mast of a ship.

A funeral pile.

A hole under a funeral pile.

A leather oil-vessel.

A rock or tree in the midst of a river.

A boat. -पिका A stone or rock in the midst of a stream.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


कूपक m. ( g. प्रेक्षा-दि)a hole , hollow , cave L.

कूपक m. the hollow below the loins L.

कूपक m. a pore VarBr2S.

कूपक m. a small well

कूपक m. a hole dug for water in the dry bed of a rivulet L.

कूपक m. a stake etc. to which a boat is moored L.

कूपक m. the mast of a vessel L.

कूपक m. a rock or tree in the midst of a river L.

कूपक m. a funeral pile (or " a hole dug under a funeral pile ") L.

कूपक m. a leather oil vessel L.

कूपक m. = अ-च्युताL.

कूपक f. = अ-च्युताL.

Purana index

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


--a commander of भण्ड. Br. IV. २१. ८२.

"https://sa.wiktionary.org/w/index.php?title=कूपक&oldid=496981" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्