Va ô cuntinutu

Castedda dâ Loira

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

Li Casteddi dâ Loira (n francisi: Châteaux de la Loire) sunnu cchiù di 300 munumenti situati ntâ Vaddi dâ Loira e ntê vaddi trasvirsali, ntô centru dâ Francia. Li Castedda foru custruiuti a partiri dû sèculu X quannu li suvrani di Francia, siquiti dâ nubbilitati di corti, scegghieru chista vaddi pî sô risidenzi di stati.

Grazzî â prisinza di nummarusi Castedda, la vaddi fu dichiarata Patrimoniu di l'Umanitati di l'UNESCO.

Versu la mitati dû sèculu XVI, Franciscu I di Francia, arripurtàu lu centru dû putiri a Pariggi di la vaddi dâ Loira e cu iddu si nni jèru dâ zona macari li granni architetti. La vaddi cuntinuàu a èssiri lu locu di villeggiatura prifirutu dâ corti e dâ nubbilitati. Cu l'arrivu di Luiggi XIV ntâ mitati dû sèculu XVII la capitali addivintàu sèggiu pirmanenti dî casteddi riali, macari câ custruzzioni dû Casteddu di Versailles. Tuttavia, chiddi chi godèru dî fauri dû re e la ricca burghisìa, cuntinuaru a rinnovari li Castedda o custruèru àutri comu risidenzi estivi ntâ vaddi chiamata jardinu di Francia.

La Rivuluzzioni Francisi distrussi o sacchiàu assai Casteddi.


Li Castedda oggi

[cancia | cancia u còdici]

Attuarmenti assai Castedda sunnu privati, arcuni si ponnu visitari, macari sulu na parti, àutri sunnu arberghi o bed and breakfast. Arcuni foru ristrutturati di azziendi pubbrici mentri li strutturi cchiù granni, comu lu Casteddu di Chambord sunnu la pruprietati dû guvernu francisi, trasformati pû turismu e visitati di migghiara di pirsuni ogni annu.

Arcuni Castedda

[cancia | cancia u còdici]
Mappa cu arcuni Castedda

Lijami di fora

[cancia | cancia u còdici]

Rifirimenti: Castelli della Loira in italiano