Győr
Győr [ɟøːr] (njemački Raab [ʁaːp]; srpskohrvatski Đur), grad na sjeverozapadu Mađarske od 129,372 stanovnika[1]
Győr
| |||
|---|---|---|---|
 | |||
|
|||
| Koordinate: 47°41′N 17°38′E / 47.683°N 17.633°E | |||
| Država |  Mađarska
| ||
| Županija | Győr-Moson-Sopron | ||
| Vlast | |||
| - gradonačelnik | Zsolt Borkai | ||
| Površina | |||
| - Urbano područje | 174.56 km²[1] | ||
| Visina | 108 | ||
| Stanovništvo (2015.) | |||
| - Urbano područje | 129,372[1] | ||
| - Urbana gustoća | 741.1 stan./km²[1] | ||
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) | ||
| Poštanski broj | 9000 - 9030 | ||
| Pozivni broj | 096 | ||
| Službene stranice www.gyor.hu | |||
| Karta | |||
  Győr | |||
Győr je trgovačko - industrijsko - obrazovni i administrativni centar Županije Győr-Moson-Sopron i šesti po veličini mađarski grad.
Geografske karakteristike
urediGyőr leži na ušću rijeke Rabe u Dunav, udaljen 116 km od Budimpešte i 129 km od Beča.[2]
Historija
urediHistorija grada počinje u praistoriji, kada se ovo područje prvi put naseljava keltskim plemenima. Kasnije naselje potpada pod vlast Starog Rima, utvrđuje se kao pogranično i dobija ime Arrabona, iz čega su izvedeni nemački i slovački nazivi za grad (Raab, odnosno Ráb).
Po dolasku Mađara u Panoniju na mestu današnjeg grada obrazovalo se naselje oko napuštene starorimske tvrđave. U 13. veku razvoj naselja je prekinut najezdom Mongola, a potom napadima čeških kraljeva.
U drugoj polovini 16. veka grad je pod udarom Osmanlija, koji ga drže nekoliko godina. Tokom 17. veka Győr postaje pogranično utvrđenje habsburške monarhije na stalno nemirnoj granici ka Osmanskom carstvu. Ovakav položaj uslovio je česta razaranja, što se nepovoljno odrazilo na život u naselju i okolini.
Győr se 1683. konačno oslobadio turske opasnosti i počinje se ponovo razvijati, pa je 1743. dobio status grada. Grad u 18. veku se brzo razvija i postaje važno kulturno, privredno i upravno središte. U to vreme značajan činilac u gradu bili su malobrojni Srbi, iz kojih je danas sačuvana srpska pravoslavna crkva.
Za Revolucije 1848-49. Győr, je bio u senci Beča, i nije imao značajnu ulogu, pa nije značajnije stradao. Nakon revolucije grad se brzo podigao i uskoro dobio železničku vezu sa Budimpeštom i Bečom. Takođe, u ovo vreme podignute su mnoge nove građevine, a grad se i brojčano povećavao.
Nakon Prvog svetskog rata Győr je ušao u okvir novoosnovane mađarske republike, gde grad postaje pogranični što usporava razvoj grada. Novi prekid desio se krajem Drugog svetskog rata kada je Győr stradao pri ulasku sovjetske vojske u grad krajem 1944. Grad je ponovo obnovljen.
Tokom druge polovine veka grad je doživeo ponovo razvoj i rast stanovništva (sa 70 hiljada posle rata na 120 hiljada početkom 90ih godina). Međutim, počeo je zaostajati za drugim velikim gradovima u državi, što bila posledica blizine "gvozdene zavese" (granica sa Austrijom). Tokom proteklih godina tranzicije, posle otvaranja Mađarske ka Zapadu, Győr se našao na veoma povoljnom položaju na glavnoj vezi sa najrazvijenim susedom Mađarske, pa je grad doživeo razvoj i rast (za razliku od većine drugih gradova u državi).
Pobratimski gradovi
uredi
Galerija slika
uredi-
Katolička katedrala -
Karmelićanska crkva i spomenik sv. Ištvanu -
Trg Szechenyi -
Gradski park kod rukavca Dunava Moson
Izvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Hungary: Major Cities & Towns” (engleski). City population. Pristupljeno 18. 04. 2016.
- ↑ „Győr, Hungary” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 18. 04. 2016.
