Milica Pavlović Dara

Ukoliko ste tražili drugu osobu, vidite članak Milica Pavlović.

Milica Pavlović Dara (Čačak, 8. mart 1915. – Lelić, kod Valjeva, 8. jun 1944), učesnica Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Milica Pavlović Dara
Milica Pavlović Dara
Mesto rođenja	Čačak Kraljevina Srbija
Datum smrti	8. 6. 1944. (29 godina)
Mesto smrti	Lelić, kod Valjeva Srbija
Profesija	profesor
Članica KPJ od	1934.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Narodni heroj od	14. decembra 1949.

Spomen bista u Parku Vide Jocić u Valjevu

Biografija

Rođena je 8. marta 1915. godine u Čačku. Njeni roditelji Filip i Vinka, pored Milice, koja je bila najmlađa, imali su još četvoro dece – tri ćerke i sina. Miličin otac Filip umro je 1930. godine, kada je ona bila učenica petog razreda gimnazije. Osnovnu školu i gimnaziju je završila 1933. godine u Čačku. Iste godine upisala se na Filozofski fakultet u Beogradu, gde je studirala srpskohrvatski jezik i jugoslovensku književnost.

Još kao učenica Čačanske gimnazije, počela je da čita revolucionrnu literaturu i štampu. Posebno su na nju imala iticaj dela Maksima Gorkog i Nikolaja Ostrovskog. Tada se opredelila za revolucionarni omladinski i radnički pokret i postala članica Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Dolaskom na Beogradski univerzitet uključila se u rad tamošnje studentske revolucionarne organizacije i 1934. godine postala član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Učestvovala je u demonstracijama i štrajkovima, koje je Partija organizovala na Univerzitetu, kao i van njega.

Godine 1939. je diplomirala i dobila svoju prvu službu u Srednjoj tehničkoj školi u Leskovcu, gde je predavala srpskohrvatski jezik i geografiju. Pored rada u školi, bila je aktivna u mesnoj partijskoj organizaciji i u kulturno-prosvetnom životu Leskovca. Septembra 1940. godine premeštena je u Valjevo, gde je takođe radila u Srednjoj tehničkoj školi. I tamo se uključila u rad partijske organizacije i bila članica Mesnog komiteta KPJ.

Posle Aprilskog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije 1941. godine, aktivno je učestvovala u pripremama oružanog ustanka u Valjevu i okolini. Radila je na sakupljanju oružja, municije i drugog ratnog materijala, kao i na organizovanju Valjevskog partizanskog odreda jula 1941. godine, u kom se nalazila izvesno vreme. Po direktivi Okružnog komiteta KPJ za Valjevo, vratila se u grad, gde je organizovala nazakoniti partijski rad. Održavala je veze sa Odredom; prikupljala hranu, odeću i ostali materijal za borce; obilazila partijske organizacije; obilazila sela i u razgovoru s narodom prikupljala nove borce za Odred. Septembra 1941. godine, morala je da napusti Valjevo, jer je postojala opasnost da bude uhapšena. Tada je ponovo došla u Valjevski odred, gde se zajedno sa ostalim članovima Okružnog komiteta, u toku Prve neprijateljske ofanzive i zime 1941/42. godine kretala padinama Povlena, Maljena, Suvobora i Medvednika.

Aprila 1942. godine postavljena je za sekretara Okružnog komiteta KPJ za Valjevo. Radila je na promovisanju i širenju Narodnooslobodilačkog pokreta; obanavljanju partijskih i skojevskih organizacija, koje su se pod naletom neprijatelja i stalnim poterama i provalama, raspadale; osnivanju Narodnooslobodilačkih odbora i drugom. Septembra 1943. godine organizovala je petnaestodnevni kurs za članove Partije i simpatizere.

U šumi Rezina, 5. juna 1944. godine, Milica je u prisustvovala sednici prvog Narodnooslobodilačkog odbora sela Joševa. Tada ju je prepoznao jedan bivši nedićevac i odmah o tome obavestio lokalnu četničku jedinicu. Četnici su u rano jutro 6. juna, opkolili kuću Živana Andrića, člana NO odbora, kod kog je Milica zanoćila. Kada je uvidela da je opkoljena, Milica je odlučila da se preda, jer je znala da bi pružanjem otpora dovela u opasnost svog domaćina i njegove ukućane. Prilikom predaje četnici su odmah zaklali Živana, a Milicu su vezanu poveli u svoj štab u selu Lelić kod Valjeva.

U četničkom štabu, Milica je dva dana mučena, kako bi otkrila druge članove i simpatizere KPJ i NOP-a, ali je ona uporno ćutala. U noći 7/8. juna pokušala je da pobegne, ali je ranjena. Teško ranjenu, četnici su nastavili da je muče, a pošto i dalje ništa nije odgovarala, zaklali su je.

Posle oslobođenja zemlje, njeni posmrtni ostaci su preneti u Čačak, gde su uz prisustvo velikog broja građana sahranjeni na čačanskom groblju. Milica je svoje ilegalno partijsko ime „Dara” uzela po imenu svoje najstarije sestre, koju je neizmerno volela. Jedna osnovna škola u rodnom joj Čačku nosi njeno ime.

Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije od 14. decembra 1949. godine proglašena je za narodnog heroja.

Literatura

• Žene Srbije u NOB. Beograd: Prosveta/Nolit. 1975. 
• Heroine Jugoslavije. Zagreb: Spektar. 1980. 
• Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.