Hodžkinova bolest
| Hodžkinova bolest | |
|---|---|
 | |
| Mikrografija prikazuje Hodžkinov limfom | |
| Specijalnost | hematologija |
| Klasifikacija i eksterni resursi | |
| ICD-10 | C81 |
| ICD-9 | 201 |
| ICD-O | 9650/3-9667/3 |
| DiseasesDB | 5973 |
| MedlinePlus | 000580 |
| eMedicine | med/1022 |
| MeSH | D006689 |
Hodžkinova bolest (Morbus Hodgkin) ili limforetikulom je maligno oboljenje limfocitnog tkiva koje se karakteriše bujanjem ćelija poznatih kao Rid-Sternbergove ćelije, što dovodi do bezbolnog progresivnog uvećanja limfnog tkiva (najčešće limfnih žlezda). To je najčešći oblik malignog limfoma i čini oko 40% svih malignih limfoma. Prvi celovitiji opis ove bolesti dao je Tomas Hodžkin 1832. godine.
Limfomi čine oko 3-6% svih malignih tumora. Zajedno sa pojedinim vrstava leukemije, oni čine grupu limfoproliferativnih oboljenja. Stopa učestalosti na 100.000 ljudi iznosi 3,3 za muškarce i 2,3 za žene. U Južnoj Americi i tropskoj Africi bolest se javlja isključivo u dečjem i ranom pubertetskom dobu, a posle 20-te godine života se naglo smanjuje i iščezava. Nasuprot tome, u Japanu se Hodžkinova bolest obično javlja tek posle 30-te godine i sa starenjem se učestalost stalno povećava. U SAD i Evropi postoje dva zamaha ove bolesti, oko 28. i 60. godine života.
Uzrok nastanka bolesti je nepoznat. Pretpostavlja se da nastaje u korelaciji naslednog faktora i faktora spoljne sredine. Ispitivanja pokazuju da bolest u dečjem i mladićkom dobu uglavnom izaziva virus, a da kasnije sa starenjem nastaje usled somatskih mutacija i slabljenja imunološkog sistema.
Hodžkinova bolest kod 90% bolesnika počinje u jednoj od limfnih žlezda, a u preostalih 10% slučajeva u nekom od organa. Vratne limfne žlezde su najčešće mesto njene prve lokalizacije. Klinički (anatomski) bolest se kategoriše na sledeći način:
|
Dominantan znak u kliničkoj slici su prisutni uvećani limfni čvorovi bez simptoma. Većina bolesnika ima povećane vratne limfne čvorove, te limfne čvorove medijastinuma što može uzrokovati kašalj. U zavisnosti od napretka bolesti mogu se javiti i drugi simptomi poput povišene telesne temperature, noćnog znojenja, gubitka telesne težine i svraba.
Odsustvo sistemskih znakova bolesti se obeležava velikim slovom "A", a prisustvo velikim slovom "B". Odsustvo bioloških nenormalnosti (ubrzana sedimentacija, hipoferemija i sl) se obeležava malim slovom "a", a prisustvo ovih poremećaja malim slovom "b".
Kompjuterizovana tomografija trbuha prikazuje veličinu svih žlezda, kao i stanje organa u abdomenu. Nuklearna magnentna rezonanca je osetljivija od kompjuterizovane tomografije, dobija se više detalja o žlezdama i organima, i svakako je manje šteta jer nema zračenja organizma. Laboratorijska ispitivanja obuhvataju ispitivanje krvne slike i utvrđivanje promena u njoj. Takođe je neophodno histološko ispitivanje kostne srži radi potvrđivanja ili isključivanja postojanja Hočkinovog limfoma. Radioizotopska ispitivanja rade se kad postoje promene na koštanom sistemu, slezini i jetri.
U zavisnosti od kliničkog stadijuma i patohistološkog tipa, tok bolesti može da bude različit. Hodžkinov limfom je izlečiv radioterapijom, kombinovanom hemoterapijom, ili kombinacijom i jednog i drugog, u 50-80% slučajeva. Uobičajno je da se stadijumi I i II tretiraju radioterapijom, a stadijumi III i IV primaju hemoterapiju, ali u zavisnosti od slučaja može se primeniti i kombinacija radio i hemoterapije. Kao značajni prognostički faktori navode se klinički stadijum, pol, godine, postojanje velike tumorske mase i sl. Zapaženo je da znatno bolju prognozu imaju bolesnici u ranim kliničkim stadijumima (I-II A), osobe ženskog pola, osobe mlađe od 30 godina, kao i bolesnici koji nemaju veliku tumorsku masu. S obzirom da je u bolesnika sa Hodžkinovom bolesti poremećen ćelijski imunitet, ovi bolesnici češće obolevaju od tuberkuloze, različitih oportunističkih infekcija itd.
- S. Stefanović i saradnici: "Specijalna klinička fiziologija", Beograd-Zagreb 1980.
- Sajt www.stetoskop.info