Prijeđi na sadržaj

Jeruzalemski Talmud

Izvor: Wikipedija

Jeruzalemski Talmud, talmud znači "uputa", "poučavanje", (hebrejski: תַּלְמוּד יְרוּשָׁלְמִי, Talmud Yerushalmi, često skraćeno Yerushalmi ), je zbirka rabinskih zabilješki o Mišni (jevrejska usmena tradicija) iz 2. vijeka koja je sačinjena u Zemlji Izrael u 4. i 5. vijeku. Opsežni tekst je također poznat i kao Palestinski Talmud ili Talmud de-Eretz Yisrael (Talmud Zemlje Izrael). Potonji se naziv od strane nekih učenjaka smatra ispravniji, jer iako je uistinu zbirka napravljena na "Zapadu" (tj. u Svetoj zemlji), zapravo potiče iz Galileje rather than Jerusalem.

Jeruzalemski Talmud

Jeruzalemski Talmud je sastavljen 200 godina prije Babilonskog Talmuda (Talmud Bavli), te je napisan i na hebrejskom i na jevrejskom palestinskom aramejskom. Sadrži ključnu kompomnentu Mišnu, koju je dovršio rabin Jud (cca. 200 ) kao i pismene rasprave generaija rabina u Zemlji Izrael (prvenstveno u akademijama u Tiberijadi i Cezareji) a koje su dovršene cca. 350-400 u knjigama kasnije poznatim kao Gemara (גמרא – od gamar: hebrejski za "dovršiti"; aramejski "proučavati"). Gemara, zajedno sa Mišnom čini Talmud.

Postoje dvije recenzije Gemare - jedna od strana učenjaka u Zemlji Izrael i jedna od učenjaka u Babiloniji (prvenstveno u akademijama Sure i Pumbedite, dovršena oko 500. Babilonski Talmud se često smatra većim autoritetom i češće se proučava Izrazi "Gemara" ili "Talmud" se najčešće koriste za babilonsku verziju.

Napomene

[uredi | uredi kod]