stor fuglelusfluge – Store norske leksikon

Vanlig fuglelusflue (*Ornithomya chloropus*)

Vanlig fuglelusflue (Ornithomya chloropus)

Av Jon Peder Lindemann.

Lisens: CC BY SA 3.0

Stor fuglelusfluge er ein art av tovenger i familien lusfluger. Han er ein utprega generalist som snyltar på mange ulike fugleartar, men særleg sporvefuglar i familiane sumpsongarar, kjerrsongarar og trastar.

Faktaboks

Også kjend som: Ornithomyia chloropus, vanlig fuglelusflue
Vitskapeleg namn: Ornithomya avicularia
Beskriven av: (Linnaeus, 1758)
Raudlistestatus i Noreg: LC – Livskraftig

Arten vert òg stundom kalla rypefluge, men dette namnet er misvisande sidan han verken har nokon særskild tilknytnad til rype framfor andre fuglar eller er særskild hyppig på rype.

Les meir om fuglelusfluger

Kjenneteikn

Stor fuglelusfluge er, som andre lusfluger, flattrykte med kraftige og utståande bein med kraftige klør. Hovudet har runde fasettaugo og bitande snabel. Vengene er fullt utvikla hjå begge kjønn.

Fuglelusfluger i Noreg

Ein kan skilja stor fuglelusfluge frå to av dei tre andre fuglelusflugene i Noreg, vanleg fuglelusfluge og litan fuglelusfluge, på storleiken – vengelengda er normalt over 5.5 mm – og på at scutellum (den bakerste ryggplaten på mellomkroppen) har ei rad av 8–10 stive svarte hår (mot 4–6 hos dei to mindre artane). Den fjerde fuglelusfluga i Noreg, Ornithomyia biloba (som i Noreg berre er kjend frå eitt funn, frå alke på Runde) skil seg frå alle desse tre artane på å mangla hårlause striper i ytterkanten av venga og på å ha stive svarte hår langs heile scutellum.

Systematikk

Nivå	Vitenskapelig navn	Norsk navn
Rike	Animalia	dyreriket
Rekke	Arthropoda	leddyr
Klasse	Insecta	insekter, insekt
Orden	Diptera	tovinger, tovenger
Familie	Hippoboscidae	lusfluger, lusfluer
Slekt	Ornithomya	fuglelusfluger, fuglelusfluer
Art	Ornithomya avicularia	stor fuglelusflue, stor fuglelusfluge

Systematikken følger Artsdatabankens inndeling (2024).

Les mer i Store norske leksikon

Faktaboks

Vitskapeleg namn: Ornithomya avicularia
Tidlegare vitskapleg namn: Ornithomya corvi (Scopoli, 1763), Ornithomya viridis Latreille, 1805, Ornithomya viridula Meigen, 1830, Hippobosca avicularia Linnaeus, 1758, Hippobosca corvi Scopoli, 1763
Artsdatabanken-ID: 25546
GBIF-ID: 1638360

Fagansvarleg for Lusfluer

Gunnar Mikalsen Kvifte

Førsteamanuensis, Nord universitet