strøklengd – Store norske leksikon

Strøklengd er eit mål som er særs brukt om havbølgjer. Strøklengda er den lengda vinden som genererer bølgjene, har blåse over open sjø. Eit område til havs der vinden byggjer opp såkalla vindsjø, slik at bølgjene blir lengre og høgare, har ei lengd i vindretninga og ei breidde på tvers av denne. Lengda kallast strøklengd, medan breidda ikkje har noko namn.

Faktaboks

Også kjend som

stroklengd

engelsk fetch

Bølgjehøgda til vindsjøen veks med strøklengda, men berre opp til ei viss grense som kallast fullt utvikla vindsjø. Dess sterkare vind, dess høgare vindsjø. Varigheita til vinden er òg med på å avgjere kor høg vindsjøen kan bli.

Døme på utrekning

Til dømes vil ein vindhastigheit på 10 meter i sekundet krevje ei strøklengd på minst 600 kilometer og blåse i minst 36 timar for at vindsjøen skal bli fullt utvikla. Medan ei dobla vindhastigheit krev meir enn 3000 kilometer strøklengd og at det bles i meir enn fire døger for at vindsjøen skal rekke full utvikling. Signifikant bølgjehøgde for dei to døma er 2,4 og 10 meter. Desse tala er basert på ein idealisert modell der vinden bles ut frå ei rett kystline over eit hav som er djupt nok til at bølgjene ikkje er påverka av botn. Feilmarginen er på 20 prosent.

Dei største strøklengda i verdshava finn me i Sørishavet, der stormane kan vare i dagevis og skape dei høgaste vindsjøane.

Strøklengd er også avgjerande for vindoppstuinga av vatn i innsjøar. I ein langstrakt innsjø vil oppstuinga vere større om vinden bles langsetter enn på tvers, fordi strøklengda er større langsetter innsjøen.

Les meir i Store norske leksikon

Kommentarar

Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.

Du må være logga inn for å kommentere.

Fagansvarleg for Fysisk oseanografi

Knut Barthel

Førsteamanuensis, Universitetet i Bergen