Shën Petersburgu: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Xqbot (diskuto | kontribute) v r2.7.3) (roboti largoj: diq:Sankt Petersburg |
Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 |
||
| (42 rishikime të ndërmjetme të pashfaqur nga 30 përdorues) | |||
| Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
{{Republikat e Rusisë |
|||
{{Qytet |
|||
|Emri në shqip = Shën Petersburgu |
|||
|Qyteti=Shën Peterburgu<br /><small>Санкт-Петербург</small> |
|||
|Emri rusisht = Санкт-Петербург |
|||
|Lloji i vëndbanimit=Qytet Federal |
|||
|Flamuri_figura = Flag of Saint Petersburg.svg |
|||
|Nofka= |
|||
|Flamuri_emri = Flamuri i Shën Petersburgut{{!}}Flamuri |
|||
|Moto= |
|||
| |
|Emblema_figura = Coat of Arms of Saint Petersburg (2003).svg |
||
| |
|Emblema_emri = Stema e Shën Petersburgut{{!}}Stema |
||
| |
|Pamje = {{Photomontage |
||
| photo1a = Palace Bridge SPB (img2) Crop.jpg{{!}} |
|||
|Stema_artikulli = Stema e hën Peterburgut |
|||
| photo2a = Western Military District buildings Saint Petersburg arch.jpg{{!}} |
|||
|Stema_gjerësia = |
|||
| photo2b = Spb 06-2017 img03 Spit of Vasilievsky Island.jpg{{!}} |
|||
|Pamje =Spb collage.JPG |
|||
| photo3a = Spb 06-2017 img06 Trinity Cathedral.jpg{{!}} |
|||
|Përshkrimi i pamjes= |
|||
| photo3b = Bronze Horseman 02.jpg{{!}} |
|||
|Shteti=Rusia |
|||
| photo4a = Spb Vasilievsky Island Neva at SchmidtEmb asv2019-09 crop.jpg{{!}} |
|||
|Shteti federal= |
|||
|color = white |
|||
|Koordinatat={{coord|59|57|N|30|19|E|region|RU|scale15000000}} |
|||
|color_border = white |
|||
|Rajoni= Veriperëndimor |
|||
|position = center |
|||
|Qarku= |
|||
|spacing = 2 |
|||
|Komuna= |
|||
|size = 266 |
|||
|Komuniteti Autonom= |
|||
}} |
|||
|Provinca= |
|||
|Përshkrimi i pamjes = Nga lart poshtë, nga e majta në të djathtë: [[Ura e Pallatit]], [[Ndërtesa e Shtabit të Përgjithshëm (Shën Petersburg)|Ndërtesa e Shtabit të Përgjithshëm]], Pështyma e [[Ishulli Vasilievski|ishullit Vasilievski]], [[Katedralja e Trinitetit, Shën Petersburg|Katedralja e Trinitetit]], [[Kalorësi prej bronzi]], [[Neva e Madhe]] |
|||
|Distrikti= |
|||
<!-- Administrimi Politik --> |
|||
|Kantoni= |
|||
|Qarku Federal = [[Rrethi Federal Veriperëndimor|Veriperëndimor]] |
|||
|Departamenti= |
|||
|Rajoni Ekonomik = [[Rajoni Ekonomik Veriperëndimor|Veriperëndimor]] |
|||
|Lartësia =3 |
|||
|Krijimi = 27 maj 1703<ref name="Dates">Faqja zyrtare e Shën Petersburgut. [http://eng.gov.spb.ru/figures St. Petersburg in Figures] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090219033509/http://eng.gov.spb.ru/figures |date=19 shkurt 2009 }}</ref> |
|||
|Vendasit= |
|||
<!-- Qeverisja --> |
|||
|Themelimi=[[1703]] ''Emra të mëparshëm'' <br /> Petrograd (1914-1924) |
|||
|Kreu i Republikës = [[Alexander Beglov]] ([[Rusia e Bashkuar|UR]]) |
|||
Leningrad (1924-1991) |
|||
|Trupi Ligjvënës = [[Asambleja Legjislative e Shën Petersburgut|Asambleja Legjislative]] |
|||
|Sipërfaqja= 1,439 |
|||
<!-- Sipërfaqja --> |
|||
|Zona Kohore=[[UTC+3]] [[Skeda:Map of Russia - Moscow time zone.svg|40px|Zona kohore e Moskës]] |
|||
|Sipërfaqja = 1439 |
|||
|Ora Verore=[[UTC +4]] |
|||
<!-- Popullsia --> |
|||
|Kodi Postal=190000-199406 |
|||
|Popullsia = 5,598,486 |
|||
|Prefiksi=(+7) 812 |
|||
|Dendësia = 3990,37 |
|||
|Targa e automjeteve=78, 98, 178 |
|||
<!-- Gjeografia --> |
|||
|Aeroporti= |
|||
|Zona Kohore = [[UTC+03:00|UTC+3]] ([[Zona Kohore e Moskës|MSK]]) |
|||
|Kryetari i Bashkisë=[[Georgij Poltavçenko]] |
|||
<!-- Të dhëna të tjera --> |
|||
|Asambleja rajonale= |
|||
|Targa e automjeteve = 78, 98, 178, 198 |
|||
|Partia udhëheqëse= |
|||
|Kodi sipas ISO = RU-SPE |
|||
|WebFaqja=[http://www.gov.spb.ru/ www.gov.spb.ru] |
|||
|Faqja Zyrtare = {{URL|https://www.gov.spb.ru/}} |
|||
|Popullsia=4,568,000 |
|||
|Dendësia=3,239 |
|||
|Zona urbane= |
|||
|Zona metropolitane= |
|||
|Harta_foto = Saint_Petersburg_In_Europe.svg|Shën Peterburgu në Europë |
|||
<!--Harta--> |
|||
|përshkrimi_harta = |
|||
|harta_gjerësi = |
|||
|harta = Rusia |
|||
|CoordAddon = type:city(4600000)_region:RU_scale:100000 |
|||
<!--Koordinatat Mënyra #1--> |
|||
| gjer_g=59 | gjer_m=57 | gjer_s= | gjer_dr =N |
|||
| gjat_g=30 | gjat_m=19 | gjat_s= | gjat_dr =E |
|||
}} |
}} |
||
'''Shën Petersburgu''', ([[Gjuha ruse|rusisht:]] Санкт-Петербург), i njohur më parë si '''Petrograd''' (1914-1924) dhe më vonë '''Leningrad''' (1924-1991), është [[Lista e qyteteve dhe qytezave në Rusi sipas popullsisë|qyteti i dytë më i madh]] në [[Rusia|Rusi]] shtrihet në brigjet e lumit [[Neva]] në krye të [[Gjiri i Finlandës|Gjirit të Finlandës]] në [[Deti Baltik|Detin Baltik]]. Qyteti kishte një popullsi prej rreth 5.4 milion banorë që nga viti 2020.<ref name=est.2020>{{cite web|title=RUSSIA: Severo-Zapadnyj Federal'nyj Okrug: Northwestern Federal District|url=https://www.citypopulation.de/en/russia/cities/northwestern/|publisher=City Population.de|language=en|date=8 gusht 2020|access-date=29 gusht 2020}}</ref> Shën Petersburgu është [[Lista e qyteteve evropiane sipas popullsisë brenda kufijve të qytetit|qyteti i katërt më i populluar në Evropë]], [[Lista e qyteteve dhe qytezave rreth Detit Baltik|qyteti më i populluar në Detin Baltik]] dhe qyteti më verior në botë me më shumë se 1 milion banorë. Si kryeqytet perandorak i Rusisë dhe një [[Portet e Detit Baltik|port historikisht strategjik]], ai qeveriset si një [[Qytetet federale të Rusisë|qytet federal]]. |
|||
'''Shën Petersburgu''', ''([[gjuha ruse|rusisht:]] Санкт-Петербург)'', Leningrad ose Petrograd, është qytet dhe njësi federale e Federatës Ruse shtrihet në brigjet e lumit [[Neva]] në krye të gjirit të [[Finlandë]]s në [[Deti Baltik|Detin Baltik]]. Qyteti ka pasur emra të ndryshëm gjatë historisë si ''Petrograd'' në periudhën 1914–1924) dhe ''Leningrad'' në periudhën 1924–1991). Shkurt thirret ''Petersburg''. |
|||
Qyteti u themelua nga cari [[Pjetri i Madh]] më 27 maj 1703 dhe u emërua pas apostullit [[Pjetri|Shën Pjetri]]. Në Rusi, Shën Petersburgu është historikisht dhe kulturalisht i lidhur me lindjen e [[Perandoria Ruse|Perandorisë Ruse]] dhe hyrjen e Rusisë në historinë moderne si një [[Fuqitë e mëdha|fuqi e madhe]] evropiane.<ref>{{cite book|url=http://sobchak.org/rus/books/izlen/2.html|title=Город четырех революций – Дух преобразования...|work=Фонд Анатолия Собчака|first=Anatoly|last=Sobchak|access-date=23 maj 2020|language=ru|archive-date=8 shkurt 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170208034039/http://sobchak.org/rus/books/izlen/2.html|url-status=dead}}</ref> Ai shërbeu si kryeqytet i [[Cardomi i Rusisë|Cardomit të Rusisë]] dhe i Perandorisë Ruse pasuese, nga 1713 deri në 1918 (duke u zëvendësuar nga Moska për një periudhë të shkurtër kohore midis 1728 dhe 1730).<ref>{{cite web|url=https://rusmania.com/history-of-russia/18th-century|title=18th Century in the Russian history|work=Rusmania|language=en|access-date=3 dhjetor 2020|archive-date=19 mars 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220319083640/https://rusmania.com/history-of-russia/18th-century|url-status=dead}}</ref> Pas [[Revolucioni i tetorit|Revolucionit të Tetorit]] të vitit 1917, [[bolshevikët]] e zhvendosën qeverinë e tyre në Moskë.<ref name="McColl">{{cite book|editor=McColl, R.W.|title=Encyclopedia of world geography|volume=1|publisher=Infobase Publishing |location=New York |year=2005 |language=en |isbn=978-0-8160-5786-3|pages=633–634|url=https://books.google.com/books?id=DJgnebGbAB8C&pg=PA633|access-date=9 shkurt 2011}}</ref> Qyteti u riemërua Leningrad pas vdekjes së Leninit në 1924. Në një valë të [[De-Leninizimi]]t pas [[Shpërbërja e Bashkimit Sovjetik|shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik]], qyteti u rivendos në emërtimin origjinal. |
|||
Qyteti është themeluar nga cari [[Pjetri i parë]] më [[27 maj]], [[1703]], ishte kryeqytet i [[Perandoria Ruse|Perandorisë Ruse]] për më shumë se 200 vite (1713–1728, 1732–1918). Në vitin 1918 pas [[Revolucioni i Tetorit|Revolucionit të tetorit]] të vitit 1917 nuk ishte më kryeqytet. Është qyteti i dytë rus për nga madhësia dhe i treti në Evropë pas [[Moska|Moskës]] dhe [[Londra|Londrës]].<ref> [http://www.citymayors.com/features/euro_cities1.html citymayors.com]</ref>. Qyteti ka 4.6 milion banorë, kurse së bashku me rrethinën mbi 6 milion. Petersburgu është qendër kulturore evropiane dhe një port detar i rëndësishëm për Rusinë. |
|||
== |
== Gjeografia == |
||
{{wide image|Panorama of Saint Petersburg from Palace Bridge.jpg|1200px|align-cap=center|[[Neva|Lumi Neva]] rrjedh nëpër pjesën më të madhe të qendrës së qytetit. Majtas - [[Bursa e vjetër e Shën Petersburgut dhe kolonat rostrale|Pështyma e ishullit Vasilievski]], në qendër - [[Lumi Neva]], [[Kalaja e Pjetrit dhe Palit]] dhe [[Ura e Trinitetit, Shën Petersburg|Ura e Trinitetit]], djathtas - [[Argjinatura e Pallatit]] me [[Pallati i Dimrit|Pallatin e Dimrit]].}} |
|||
Zona e qytetit të Shën Petersburgut është 605.8 km2 (233.9 milje katrore). Sipërfaqja e subjektit federal është 1,439 km2 (556 mi katrorë), e cila përmban Shën Petersburgun e duhur (i përbërë nga tetëdhjetë e një ''[[okrug]]''e komunale), nëntë qytete komunale - ([[Kolpino]], [[Krasnoye Selo]], [[Kronstadt]], [[Lomonosov, Russia|Lomonosov]], [[Pavlovsk, Shën Petersburg|Pavlovsk]], [[Petergof]], [[Pushkin (qytezë)|Pushkin]], [[Sestroretsk]], [[Zelenogorsk, Shën Petersburg|Zelenogorsk]]) - dhe njëzet e një vendbanime komunale. |
|||
Saint-Petersburgu është qyteti i dytë më i madh në Rusi pas Moskës. Ne vitin 2002 u regjistrua nje poupullsi prej 4,661,219 banorësh, 3.21 % e tere popullsisë së Rusisë. U regjistruan 22 grupe te ndryshme etnike me me shume se 2000 persona secila. Grupet etnike ishin: Ruse 84.72 %,Ukrainase 1.87%, Bjelloruse 1.17%, hebre 0.78%, Tartare 0.76%, Armene 0.41%, Azerbaxhan 0.36%, Gjeorgjiane 0.22%, Chuvash, grup etnik turk 0.13%, Polake 0.10%. Shekulli 20 ka shenuar ulje dhe ngritje per popullsine. Ne 1916 kishte 2.4 milione banore dhe shkoi deri ne 740,000 gjate revolucionit rus ne 1917. Nga 1941-1943 popullsia shkoi nga 3 milione perpara luftes deri ne 700,000 pas luftes. Gjate 1950 popullsia shkoi perseri ne 3 milione dhe ne 1980 shkoi ne 5 milione. Nga 1991 deri ne 2006 popullsia e qytetit u ul ne 4.6 milione sepse shume njerez shkuan ne tokat private neper rrthe. Njerezit jetojne gati te gjithe ne apartamente. |
|||
Petersburg është në ultësirën e mesme të [[Tajga|tajgës]] përgjatë brigjeve të [[Gjiri i Nevës|Gjirit të Nevës]] të [[Gjirit të Finlandës|Gjirit të Finlandës]] dhe ishujve të deltës së lumit. Më të mëdhenjtë janë [[Ishulli Vasilievski]] (përveç [[Ishulli artificial|ishullit artificial]] midis kanalit Obvodny dhe [[Fontanka]], dhe [[Ishulli Kotlin|Kotlin]] në Gjirin e Nevës), [[Ishulli Petrogradsky|Petrogradsky]], [[Ishulli Dekabristov|Dekabristov]] dhe [[Ishulli Krestovsky|Krestovsky]]. Ky i fundit së bashku me [[Ishulli Yelagin|Yelagin]] dhe [[Ishulli Kamenny]] mbulohen kryesisht nga parqe. [[Istëmi Karelian]], në veri të qytetit, është një zonë turistike popullore. Në jug, Shën Petersburgu kalon [[Klinti baltik|Baltik-Ladoga Klint]] dhe takohet me [[Pllaja Izhora|Pllajën Izhora]]. |
|||
[[Skeda:Saint Petersburg population history.svg|thumb|Population history of Saint Petersburg<ref name="Demoscape0163">Чистякова Н. [http://demoscope.ru/weekly/2004/0163/tema01.php Третье сокращение численности населения... и последнее?] ''Демоскоп Weekly'' 163 — 164, August 1–15, 2004.</ref><ref>Юбилейный статистический сборник./Под ред. И.И. Елисеевой и Е.И. Грибовой. - Вып.2. - СПб: Судостроение, 2003. с.16-17</ref>]] |
|||
Lartësia e Shën Petersburgut varion nga niveli i detit deri në pikën më të lartë prej 175.9 m në kodrën Orekhovaya në [[Lartësitë Duderhof]] në jug. Një pjesë e territorit të qytetit në perëndim të [[Liteyny Prospekt]] nuk është më e lartë se 4 m [[mbi nivelin e detit]] dhe ka vuajtur nga përmbytjet e shumta. Përmbytjet në Shën Petersburg janë shkaktuar nga një valë e gjatë në Detin Baltik, e shkaktuar nga kushtet meteorologjike, erërat dhe cektësia e Gjirit të Nevës. Pesë përmbytjet më katastrofike ndodhën në vitin 1824 (4,21 m ose 13 ft 10 mbi nivelin e detit, gjatë të cilave u shkatërruan mbi 300 ndërtesa); 1924 (3.8 m); 1777 (3.21 m); 1955 (2.93 m); dhe 1975 (2,81 m). Për të parandaluar përmbytjet, është ndërtuar [[diga e Shën Petersburgut]].<ref>Nezhikhovsky, R.A. ''Река Нева и Невская губа'' [''The Neva River and Neva Bay''], Leningrad: Gidrometeoizdat, 1981.</ref> |
|||
Që nga shekulli i 18-të, terreni i qytetit është ngritur artificialisht, në disa vende me më shumë se 4 m, duke bërë bashkimin e disa ishujve dhe duke ndryshuar hidrologjinë e qytetit. Përveç Neva dhe degëve të saj, lumenj të tjerë të rëndësishëm të subjektit federal të Shën Petersburgut janë [[Lumi Sestra (Oblasti Leningrad)|Sestra]], [[Lumi Okhta (pellgu i Nevës)|Okhta]] dhe [[Lumi Izhora|Izhora]]. Liqeni më i madh është Sestroretsky Razliv në veri, i ndjekur nga Lakhtinsky Razliv, Liqenet e Suzdalit dhe liqene të tjerë më të vegjël. |
|||
Për shkak të vendndodhjes së saj në veri, [[gjerësia gjeografike]] 60° N, kohëzgjatja e ditës në Petersburg ndryshon sipas stinëve, duke filluar nga 5 orë 53 minuta deri në 18 orë 50 minuta. Një periudhë nga mesi i majit deri në mes të korrikut gjatë së cilës muzgu mund të zgjasë gjithë natën quhet ''[[Dielli i mesnatës|netë të bardha]]''. |
|||
Shën Petersburgu është rreth 165 km (103 milje) nga kufiri me Finlandën, i lidhur me të nëpërmjet [[Autostrada M10 (Rusi)|autostradës M10]] ([[Rruga evropiane E18|E18]]), përgjatë së cilës ka edhe një lidhje me qytetin historik të [[Vyborg]]. |
|||
== Klima == |
== Klima == |
||
Sipas [[Klasifikimi i klimës Köppen|klasifikimit të klimës Köppen]], Shën Petersburgu klasifikohet si ''Dfb'', një [[klimë e lagësht kontinentale]]. Ndikimi i dallueshëm moderator i cikloneve të Detit Baltik rezulton në verë të ngrohtë, të lagësht dhe të shkurtër dhe dimër të gjatë dhe të lagësht mesatarisht të ftohtë. Klima e Shën Petersburgut është e afërt me atë të [[Helsinki]]t, edhe pse më e ftohtë në dimër dhe më e ngrohtë në verë për shkak të vendndodhjes së saj më lindore. |
|||
Saint-petersburgu ka nje klime tipike kontinentale me vere te shkurter e te lagesht dhe dimer te gjate e te ftohte. Temperatura mesatare ne korrik eshte 22 grade, maksimumi ne vere: 34 grade, temperatura me e ftohte ne dimer eshte -35 grade. Rekordi i temperatures me te ftohte eshte -35.9 grade i regjistruar me 1883. Temperatura mesatare vjetore eshte 5.4 grade. Lumi Neva qe rrjedh neper qytet ngrin ne nentor ose dhjetor dhe akulli zhduket ne maj ose prill. Nga dhjetori deri ne mars jane rreth 123 dite me bore. Klima zakonisht eshte shume e paqendrueshme per gjate gjithe vitit dhe nuk eshte shume e shendetshme. Mesatarisht bie 600 mm shi ne vit. |
|||
Temperatura mesatare maksimale në korrik është 23 °C, dhe temperatura mesatare minimale në shkurt është -8,5 °C; një temperaturë ekstreme prej 37,1 °C ndodhi gjatë [[Valët e të nxehtit të Hemisferës Veriore 2010|valës së nxehtësisë verore të Hemisferës Veriore 2010]]. Një minimum dimëror prej -35,9 °C u regjistrua në 1883. Temperatura mesatare vjetore është 5,8 °C. Lumi Neva brenda kufijve të qytetit zakonisht ngrin në nëntor-dhjetor dhe ndarja ndodh në prill. Nga dhjetori deri në mars ka mesatarisht 118 ditë me mbulesë dëbore, e cila arrin një thellësi mesatare dëbore prej 19 cm (7.5 in) deri në shkurt. Periudha pa ngrica në qytet zgjat mesatarisht rreth 135 ditë. Pavarësisht vendndodhjes veriore të Shën Petersburgut, dimrat e tij janë më të ngrohtë se ai i Moskës për shkak të [[Gjiri i Finlandës|Gjirit të Finlandës]] dhe disa ndikimeve të [[Rryma e Gjirit|Rrymës së Gjirit]] nga erërat skandinave që mund të sjellin temperaturën pak mbi ngrirjen. Qyteti ka gjithashtu një klimë pak më të ngrohtë se rrethinat e tij. Kushtet e motit janë mjaft të ndryshueshme gjatë gjithë vitit.<ref>{{cite web|url=http://www.tutiempo.net/en/Climate/St_Peterburg/260630.htm |title=Climate St. Peterburg – Historical weather records |publisher=Tutiempo.net |language=en |access-date=16 nëntor 2012}}</ref><ref>{{cite web|url=http://rp5.ru/archive.php?wmo_id=26063 |title=Архив погоды в Санкт-Петербурге, Санкт-Петербург |publisher=Rp5.ru |language=ru |access-date=16 nëntor 2012}}</ref> |
|||
Reshjet mesatare vjetore variojnë në të gjithë qytetin, mesatarisht 660 mm (26 in) në vit dhe arrijnë maksimumin në fund të verës. Për shkak të klimës së ftohtë, lagështia e tokës është pothuajse gjithmonë e lartë për shkak të avullimit më të ulët. Lagështia e ajrit është mesatarisht 78%, dhe ka mesatarisht 165 ditë me re në vit. |
|||
== Demografia == |
|||
Shën Petersburgu është qyteti i dytë më i madh në Rusi pas Moskës. Në vitin 2002 u regjistrua një poupullsi prej 4,661,219 banorësh, 3.21% e tërë popullsisë së Rusisë. U regjistruan 22 grupe te ndryshme etnike me më shume se 2000 persona secila. Grupet etnike ishin: Rusë 84.72%, Ukrainasë 1.87%, Bjellorusë 1.17%, hebre 0.78%, Tartarë 0.76%, Armenë 0.41%, Azerbaxhan 0.36%, Gjeorgjianë 0.22%, Çuvash, grup etnik turk 0.13%, Polakëë0.10%. Shekulli i 20-të ka shënuar ulje dhe ngritje për popullsi. Në vitin 1916 kishte 2.4 milionëë banorë dhe shkoi deri në 740,000 gjatë revolucionit rus në 1917. Nga 1941-1943 popullsia shkoi nga 3 milionë përpara luftës deri ne 700,000 pas luftës. Gjate 1950 popullsia shkoi përsëri në 3 milionë dhe në 1980 shkoi në 5 milionë. Nga 1991 deri në 2006 popullsia e qytetit u ul në 4.6 milionë sepse shumë njerëz shkuan në tokat private nëpër rrethe. Njerëzit jetojnë gati të gjithě ně apartamente. |
|||
[[Skeda:Saint Petersburg population history.svg|parapamje|Historia e popullsisë së Shën Petersburgut<ref name="Demoscape0163">Чистякова Н. [http://demoscope.ru/weekly/2004/0163/tema01.php Третье сокращение численности населения... и последнее?] ''Демоскоп Weekly'' 163 — 164, August 1–15, 2004.</ref><ref>Юбилейный статистический сборник./Под ред. И.И. Елисеевой и Е.И. Грибовой. - Вып.2. - СПб: Судостроение, 2003. с.16-17</ref>]] |
|||
=== Feja === |
|||
{{multiple image|align=right|perrow=2|total_width=350 |
|||
| image1 = Кронштадт. Никольский собор на Якорной площади.jpg|width1=560|height1=508 |
|||
| image2 = Spb 06-2012 Nevsky various 03.jpg|width2=500|height2=400 |
|||
| image3 = Grand Choral Synagogue of SPB.jpg|width3=595|height3=397 |
|||
| image4 = Mosque SPB.jpg|width4=500|height4=422 |
|||
| footer = Në drejtim të akrepave të orës nga e majta: Kronstadt: Katedralja Detare në Sheshin Yakornaya; [[Kisha e Shën Katerinës (Shën Petersburg)|Kisha e Shën Katerinës]]; [[Xhamia e Shën Petersburgut]]; dhe [[Sinagoga e Madhe Korale (Shën Petersburg)|Sinagoga e Madhe Korale e Shën Petersburgut]] |
|||
}} |
|||
Sipas sondazheve të ndryshme të opinionit, më shumë se gjysma e banorëve të Shën Petersburgut "beson në [[Zoti|Zot]]" (deri në 67% sipas të dhënave të [[Qendra Ruse e Kërkimit të Opinionit Publik|VTsIOM]] për 2002). |
|||
Në mesin e besimtarëve, shumica dërrmuese e banorëve të qytetit janë [[Kisha Ortodokse Lindore|ortodoksë]] (57.5%), të ndjekur nga komunitetet e vogla pakicë të [[Muslimanët|muslimanëve]] (0.7%), [[Protestantizmi|protestantët]] (0.6%) dhe [[Kisha katolike|katolikët]] (0.5%) dhe [[Budizmi|budistët]] (0.1%)).<ref name="Religion">{{cite web|url=https://ok-inform.ru/obshchestvo/5554-religioznoe-litso-peterburga.html|title=Религиозное лицо Петербурга|work=ok-inform.ru|author=Виталий Трофимов-Трофимов|language=ru|date=30 shtator 2013|access-date=21 shtator 2020}}</ref> |
|||
Gjithsej, afërsisht 59% e popullsisë së qytetit janë të krishterë, nga të cilët mbi 90% janë ortodoksë.<ref name="Religion"/> Fetë jo-abrahamike dhe besimet e tjera përfaqësohen nga vetëm 1,2% e popullsisë së përgjithshme.<ref name="Religion"/> |
|||
{{Bar box |
|||
|title=Feja në Shën Petersburg që nga viti 2012 (Sreda Arena Atlas)<ref name="2012ArenaAtlas">[http://sreda.org/en/arena "Arena: Atlas of Religions and Nationalities in Russia"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171206100344/http://sreda.org/en/arena |date=6 dhjetor 2017 }}. Sreda, 2012.</ref><ref name="2012Arena-religion-maps">[http://c2.kommersant.ru/ISSUES.PHOTO/OGONIOK/2012/034/ogcyhjk2.jpg 2012 Arena Atlas Religion Maps]. "Ogonek", № 34 (5243), 27 August 2012. Retrieved 21 April 2017. [https://web.archive.org/web/20170421154615/http://c2.kommersant.ru/ISSUES.PHOTO/OGONIOK/2012/034/ogcyhjk2.jpg Archived].</ref> |
|||
|float=left |
|||
|bars= |
|||
{{Bar percent|[[Kisha Ortodokse Ruse|Ortodoksia Ruse]]|DarkOrchid|50.3}} |
|||
{{Bar percent|[[Kisha Ortodokse Lindore|Ortodoksë]] të tjerë|MediumOrchid|1.4}} |
|||
{{Bar percent|[[Krishterimi në Rusi|Krishterë]]|DeepSkyBlue|3.2}} |
|||
{{Bar percent|[[Islami në Rusi|Islami]]|Green|1.1}} |
|||
{{Bar percent|[[Shpirtërore, por jo fetar]]|DarkSlateGray|20.5}} |
|||
{{Bar percent|[[Ateizmi]] dhe [[Afetaria]]|Black|15.4}} |
|||
{{Bar percent|Të tjera dhe të padeklaruara|Gray|7.6}} |
|||
}} |
|||
Në qytet ka 268 komunitete të besimeve dhe shoqatave fetare: [[Kisha Ortodokse Ruse]] (130 shoqata), [[Pentekostalizmi]] (23 shoqata), [[Luteranizmi]] (19 shoqata), [[Pagëzimi]] (13 shoqata), si dhe [[Besimtarët e Vjetër]], [[Kisha Katolike|Kisha Katolike Romake]], [[Kisha Apostolike Armene]], [[Kisha Ortodokse Gjeorgjiane]], [[Kisha Adventiste e Ditës së Shtatë]], [[Judaizmi]], [[Budizmi]], [[Islami]], [[Bahaizmi]] dhe të tjerë.<ref name="Religion"/> |
|||
229 objekte fetare në qytet zotërohen ose drejtohen nga shoqata fetare. Midis tyre janë monumente arkitekturore me rëndësi federale. Katedralja më e vjetër në qytet është [[Katedralja e Shën Pjetrit dhe Palit, Shën Petersburg|Katedralja e Pjetrit dhe Palit]], e ndërtuar midis 1712-1733, dhe më e madhja është [[Katedralja Kazan]], e përfunduar në vitin 1811. |
|||
== Shiko edhe == |
== Shiko edhe == |
||
* [[Rusia]] |
* [[Rusia]] |
||
== Referencat == |
|||
{{commonscat|Saint Petersburg}} |
|||
{{ref}} |
|||
== Referime == |
|||
{{cung}} |
|||
{{reflist}} |
|||
== Lidhje të jashtme == |
|||
[[Kategoria:Qytete në Rusi]] |
|||
{{commonscat|Saint Petersburg}} |
|||
* [https://wikiway.com/russia/sankt-peterburg/dostoprimechatelnosti/ Pamjet e Shën Petersburgut] |
|||
[[Kategoria:Shën Petersburgu| ]] |
|||
{{Link FA|de}} |
|||
[[Kategoria:Qytete në Rusi]] |
|||
{{Link FA|fi}} |
|||
[[Kategoria:Kryeqytete kombëtare të mëparshme]] |
|||
[[ab:Санқт-Петербург]] |
|||
[[af:Sint Petersburg]] |
|||
[[als:Sankt Petersburg]] |
|||
[[am:ሳንክት ፔቴርቡርግ]] |
|||
[[an:Sant Petersburgo]] |
|||
[[ar:سانت بطرسبرغ]] |
|||
[[arz:سانت بطرسبورج]] |
|||
[[ast:San Petersburgu]] |
|||
[[ay:Santu Pitirwurhu]] |
|||
[[az:Sankt-Peterburq]] |
|||
[[ba:Санкт-Петербург]] |
|||
[[bar:Sankt Petersburg]] |
|||
[[bat-smg:Sankt Peterborgs]] |
|||
[[be:Горад Санкт-Пецярбург]] |
|||
[[be-x-old:Санкт-Пецярбург]] |
|||
[[bg:Санкт Петербург]] |
|||
[[bi:San-Peterburg]] |
|||
[[bo:སན་པི་ཏི་པོག]] |
|||
[[br:Sant-Petersbourg]] |
|||
[[bs:Sankt Peterburg]] |
|||
[[bxr:Саанкт-Петербүүргэ]] |
|||
[[ca:Sant Petersburg]] |
|||
[[crh:Sankt Peterburg]] |
|||
[[cs:Petrohrad]] |
|||
[[cu:Санктъ Пєтєрбоургъ]] |
|||
[[cv:Санкт-Петербург]] |
|||
[[cy:St Petersburg]] |
|||
[[da:Sankt Petersborg]] |
|||
[[de:Sankt Petersburg]] |
|||
[[dsb:Sankt Petersburg]] |
|||
[[el:Αγία Πετρούπολη]] |
|||
[[en:Saint Petersburg]] |
|||
[[eo:Sankt-Peterburgo]] |
|||
[[es:San Petersburgo]] |
|||
[[et:Peterburi]] |
|||
[[eu:San Petersburgo]] |
|||
[[ext:San Petersburgu]] |
|||
[[fa:سن پترزبورگ]] |
|||
[[fi:Pietari (kaupunki)]] |
|||
[[fiu-vro:Peterburk]] |
|||
[[fo:St. Pætursborg]] |
|||
[[fr:Saint-Pétersbourg]] |
|||
[[fy:Sint-Petersburch]] |
|||
[[ga:Cathair Pheadair]] |
|||
[[gd:Sankt Peterburg]] |
|||
[[gl:San Petersburgo - Санкт-Петербург]] |
|||
[[gv:Caayr Pheddyr]] |
|||
[[he:סנקט פטרבורג]] |
|||
[[hi:सेंट पीटर्सबर्ग]] |
|||
[[hif:Saint Petersburg]] |
|||
[[hr:Sankt Peterburg]] |
|||
[[hsb:Pětrohród]] |
|||
[[ht:Saint-Pétersbourg]] |
|||
[[hu:Szentpétervár]] |
|||
[[hy:Սանկտ Պետերբուրգ]] |
|||
[[ia:Sancte Petersburg]] |
|||
[[id:St. Petersburg]] |
|||
[[ilo:San Petersburgo]] |
|||
[[io:St Peterburg]] |
|||
[[is:Sankti Pétursborg]] |
|||
[[it:San Pietroburgo]] |
|||
[[ja:サンクトペテルブルク]] |
|||
[[jbo:sankt. peterburg]] |
|||
[[jv:St. Petersburg]] |
|||
[[ka:სანქტ-პეტერბურგი]] |
|||
[[kaa:Sankt Peterburg]] |
|||
[[kab:Saint-Petersburg]] |
|||
[[kbd:Бытырбыху]] |
|||
[[kg:Saint Petersburg]] |
|||
[[kk:Санкт-Петербург]] |
|||
[[kl:Sankt Petersborg]] |
|||
[[kn:ಸೇಂಟ್ ಪೀಟರ್ಸ್ಬರ್ಗ್]] |
|||
[[ko:상트페테르부르크]] |
|||
[[koi:Петракар]] |
|||
[[krc:Санкт-Петербург]] |
|||
[[ku:Sankt Petersburg]] |
|||
[[kv:Петыркар]] |
|||
[[kw:Sen Pederburg]] |
|||
[[ky:Санкт-Петербург]] |
|||
[[la:Petropolis]] |
|||
[[lb:Sankt Péitersbuerg]] |
|||
[[lbe:Санкт-Петербург]] |
|||
[[lez:Санкт-Петербург]] |
|||
[[li:Sint-Petersburg]] |
|||
[[lmo:San Pederburgh]] |
|||
[[lt:Sankt Peterburgas]] |
|||
[[ltg:Pīterpiļs]] |
|||
[[lv:Sanktpēterburga]] |
|||
[[mhr:Санкт-Петербург]] |
|||
[[mk:Санкт Петербург]] |
|||
[[ml:സെന്റ് പീറ്റേഴ്സ്ബർഗ്]] |
|||
[[mn:Санкт-Петербург]] |
|||
[[mr:सेंट पीटर्सबर्ग]] |
|||
[[mrj:Санкт-Петербург]] |
|||
[[ms:Saint Petersburg]] |
|||
[[mwl:San Petersburgo]] |
|||
[[myv:Ине-Петрань ош]] |
|||
[[na:St. Petersburg]] |
|||
[[nah:Sankt Peterburg]] |
|||
[[nap:San Pietroburgo]] |
|||
[[nds:Sankt Petersborg]] |
|||
[[nds-nl:Sint-Petersborg]] |
|||
[[new:सेन्त पितर्सबर्ग]] |
|||
[[nl:Sint-Petersburg]] |
|||
[[nn:St. Petersburg]] |
|||
[[no:St. Petersburg]] |
|||
[[nrm:Saint Pétersbourg]] |
|||
[[oc:Sant Petersborg]] |
|||
[[os:Бетъырбух]] |
|||
[[pl:Petersburg]] |
|||
[[pms:San Peroborgh]] |
|||
[[pnb:سینٹ پیٹرزبرگ]] |
|||
[[pt:São Petersburgo]] |
|||
[[qu:Sankt Peterburg]] |
|||
[[ro:Sankt Petersburg]] |
|||
[[roa-rup:Saint Petersburg]] |
|||
[[roa-tara:San Pitreburghe]] |
|||
[[ru:Санкт-Петербург]] |
|||
[[rue:Санкт-Петербурґ]] |
|||
[[sah:Санкт-Петербург]] |
|||
[[sc:San Pietroburgo]] |
|||
[[scn:San Pietruburgu]] |
|||
[[sco:Saunt Petersburg]] |
|||
[[sg:Saint Petersburg]] |
|||
[[sh:Sankt Peterburg]] |
|||
[[simple:Saint Petersburg]] |
|||
[[sk:Petrohrad]] |
|||
[[sl:Sankt Peterburg]] |
|||
[[so:Saint Petersburg]] |
|||
[[sr:Санкт Петербург]] |
|||
[[stq:Sänt Päitersbuurich]] |
|||
[[sv:Sankt Petersburg]] |
|||
[[sw:Sankt Peterburg]] |
|||
[[szl:Pejtersburg]] |
|||
[[ta:சென் பீட்டர்ஸ்பேர்க்]] |
|||
[[te:సెయింట్ పీటర్స్బర్గ్]] |
|||
[[tg:Санкт-Петербург]] |
|||
[[th:เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก]] |
|||
[[tk:Sankt-Peterburg]] |
|||
[[tl:San Petersburgo]] |
|||
[[tr:Sankt Petersburg]] |
|||
[[tt:Санкт-Петербург]] |
|||
[[udm:Санкт-Петербург]] |
|||
[[ug:Lénin'grad]] |
|||
[[uk:Санкт-Петербург]] |
|||
[[ur:سینٹ پیٹرز برگ]] |
|||
[[uz:Sankt-Peterburg]] |
|||
[[vec:San Pieroburgo]] |
|||
[[vep:Piter]] |
|||
[[vi:Sankt-Peterburg]] |
|||
[[vls:Sint-Petersburg]] |
|||
[[vo:Sankt-Peterburg]] |
|||
[[wa:Sint Petersbork]] |
|||
[[war:San Petersburgo]] |
|||
[[wuu:圣皮得斯堡]] |
|||
[[xal:Санкт-Петербург балһсн]] |
|||
[[xmf:სანქტ-პეტერბურგი]] |
|||
[[yi:פעטערבורג]] |
|||
[[yo:Saint Petersburg]] |
|||
[[zea:Sint-Petersburg]] |
|||
[[zh:圣彼得堡]] |
|||
[[zh-min-nan:Sèng Peterburg]] |
|||
[[zh-yue:聖彼得堡]] |
|||
Versioni aktual i datës 20 shtator 2024 18:29
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Shën Petersburgu, (rusisht: Санкт-Петербург), i njohur më parë si Petrograd (1914-1924) dhe më vonë Leningrad (1924-1991), është qyteti i dytë më i madh në Rusi shtrihet në brigjet e lumit Neva në krye të Gjirit të Finlandës në Detin Baltik. Qyteti kishte një popullsi prej rreth 5.4 milion banorë që nga viti 2020.[2] Shën Petersburgu është qyteti i katërt më i populluar në Evropë, qyteti më i populluar në Detin Baltik dhe qyteti më verior në botë me më shumë se 1 milion banorë. Si kryeqytet perandorak i Rusisë dhe një port historikisht strategjik, ai qeveriset si një qytet federal.
Qyteti u themelua nga cari Pjetri i Madh më 27 maj 1703 dhe u emërua pas apostullit Shën Pjetri. Në Rusi, Shën Petersburgu është historikisht dhe kulturalisht i lidhur me lindjen e Perandorisë Ruse dhe hyrjen e Rusisë në historinë moderne si një fuqi e madhe evropiane.[3] Ai shërbeu si kryeqytet i Cardomit të Rusisë dhe i Perandorisë Ruse pasuese, nga 1713 deri në 1918 (duke u zëvendësuar nga Moska për një periudhë të shkurtër kohore midis 1728 dhe 1730).[4] Pas Revolucionit të Tetorit të vitit 1917, bolshevikët e zhvendosën qeverinë e tyre në Moskë.[5] Qyteti u riemërua Leningrad pas vdekjes së Leninit në 1924. Në një valë të De-Leninizimit pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik, qyteti u rivendos në emërtimin origjinal.
Gjeografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Zona e qytetit të Shën Petersburgut është 605.8 km2 (233.9 milje katrore). Sipërfaqja e subjektit federal është 1,439 km2 (556 mi katrorë), e cila përmban Shën Petersburgun e duhur (i përbërë nga tetëdhjetë e një okruge komunale), nëntë qytete komunale - (Kolpino, Krasnoye Selo, Kronstadt, Lomonosov, Pavlovsk, Petergof, Pushkin, Sestroretsk, Zelenogorsk) - dhe njëzet e një vendbanime komunale.
Petersburg është në ultësirën e mesme të tajgës përgjatë brigjeve të Gjirit të Nevës të Gjirit të Finlandës dhe ishujve të deltës së lumit. Më të mëdhenjtë janë Ishulli Vasilievski (përveç ishullit artificial midis kanalit Obvodny dhe Fontanka, dhe Kotlin në Gjirin e Nevës), Petrogradsky, Dekabristov dhe Krestovsky. Ky i fundit së bashku me Yelagin dhe Ishulli Kamenny mbulohen kryesisht nga parqe. Istëmi Karelian, në veri të qytetit, është një zonë turistike popullore. Në jug, Shën Petersburgu kalon Baltik-Ladoga Klint dhe takohet me Pllajën Izhora.
Lartësia e Shën Petersburgut varion nga niveli i detit deri në pikën më të lartë prej 175.9 m në kodrën Orekhovaya në Lartësitë Duderhof në jug. Një pjesë e territorit të qytetit në perëndim të Liteyny Prospekt nuk është më e lartë se 4 m mbi nivelin e detit dhe ka vuajtur nga përmbytjet e shumta. Përmbytjet në Shën Petersburg janë shkaktuar nga një valë e gjatë në Detin Baltik, e shkaktuar nga kushtet meteorologjike, erërat dhe cektësia e Gjirit të Nevës. Pesë përmbytjet më katastrofike ndodhën në vitin 1824 (4,21 m ose 13 ft 10 mbi nivelin e detit, gjatë të cilave u shkatërruan mbi 300 ndërtesa); 1924 (3.8 m); 1777 (3.21 m); 1955 (2.93 m); dhe 1975 (2,81 m). Për të parandaluar përmbytjet, është ndërtuar diga e Shën Petersburgut.[6]
Që nga shekulli i 18-të, terreni i qytetit është ngritur artificialisht, në disa vende me më shumë se 4 m, duke bërë bashkimin e disa ishujve dhe duke ndryshuar hidrologjinë e qytetit. Përveç Neva dhe degëve të saj, lumenj të tjerë të rëndësishëm të subjektit federal të Shën Petersburgut janë Sestra, Okhta dhe Izhora. Liqeni më i madh është Sestroretsky Razliv në veri, i ndjekur nga Lakhtinsky Razliv, Liqenet e Suzdalit dhe liqene të tjerë më të vegjël.
Për shkak të vendndodhjes së saj në veri, gjerësia gjeografike 60° N, kohëzgjatja e ditës në Petersburg ndryshon sipas stinëve, duke filluar nga 5 orë 53 minuta deri në 18 orë 50 minuta. Një periudhë nga mesi i majit deri në mes të korrikut gjatë së cilës muzgu mund të zgjasë gjithë natën quhet netë të bardha.
Shën Petersburgu është rreth 165 km (103 milje) nga kufiri me Finlandën, i lidhur me të nëpërmjet autostradës M10 (E18), përgjatë së cilës ka edhe një lidhje me qytetin historik të Vyborg.
Klima
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Sipas klasifikimit të klimës Köppen, Shën Petersburgu klasifikohet si Dfb, një klimë e lagësht kontinentale. Ndikimi i dallueshëm moderator i cikloneve të Detit Baltik rezulton në verë të ngrohtë, të lagësht dhe të shkurtër dhe dimër të gjatë dhe të lagësht mesatarisht të ftohtë. Klima e Shën Petersburgut është e afërt me atë të Helsinkit, edhe pse më e ftohtë në dimër dhe më e ngrohtë në verë për shkak të vendndodhjes së saj më lindore.
Temperatura mesatare maksimale në korrik është 23 °C, dhe temperatura mesatare minimale në shkurt është -8,5 °C; një temperaturë ekstreme prej 37,1 °C ndodhi gjatë valës së nxehtësisë verore të Hemisferës Veriore 2010. Një minimum dimëror prej -35,9 °C u regjistrua në 1883. Temperatura mesatare vjetore është 5,8 °C. Lumi Neva brenda kufijve të qytetit zakonisht ngrin në nëntor-dhjetor dhe ndarja ndodh në prill. Nga dhjetori deri në mars ka mesatarisht 118 ditë me mbulesë dëbore, e cila arrin një thellësi mesatare dëbore prej 19 cm (7.5 in) deri në shkurt. Periudha pa ngrica në qytet zgjat mesatarisht rreth 135 ditë. Pavarësisht vendndodhjes veriore të Shën Petersburgut, dimrat e tij janë më të ngrohtë se ai i Moskës për shkak të Gjirit të Finlandës dhe disa ndikimeve të Rrymës së Gjirit nga erërat skandinave që mund të sjellin temperaturën pak mbi ngrirjen. Qyteti ka gjithashtu një klimë pak më të ngrohtë se rrethinat e tij. Kushtet e motit janë mjaft të ndryshueshme gjatë gjithë vitit.[7][8]
Reshjet mesatare vjetore variojnë në të gjithë qytetin, mesatarisht 660 mm (26 in) në vit dhe arrijnë maksimumin në fund të verës. Për shkak të klimës së ftohtë, lagështia e tokës është pothuajse gjithmonë e lartë për shkak të avullimit më të ulët. Lagështia e ajrit është mesatarisht 78%, dhe ka mesatarisht 165 ditë me re në vit.
Demografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Shën Petersburgu është qyteti i dytë më i madh në Rusi pas Moskës. Në vitin 2002 u regjistrua një poupullsi prej 4,661,219 banorësh, 3.21% e tërë popullsisë së Rusisë. U regjistruan 22 grupe te ndryshme etnike me më shume se 2000 persona secila. Grupet etnike ishin: Rusë 84.72%, Ukrainasë 1.87%, Bjellorusë 1.17%, hebre 0.78%, Tartarë 0.76%, Armenë 0.41%, Azerbaxhan 0.36%, Gjeorgjianë 0.22%, Çuvash, grup etnik turk 0.13%, Polakëë0.10%. Shekulli i 20-të ka shënuar ulje dhe ngritje për popullsi. Në vitin 1916 kishte 2.4 milionëë banorë dhe shkoi deri në 740,000 gjatë revolucionit rus në 1917. Nga 1941-1943 popullsia shkoi nga 3 milionë përpara luftës deri ne 700,000 pas luftës. Gjate 1950 popullsia shkoi përsëri në 3 milionë dhe në 1980 shkoi në 5 milionë. Nga 1991 deri në 2006 popullsia e qytetit u ul në 4.6 milionë sepse shumë njerëz shkuan në tokat private nëpër rrethe. Njerëzit jetojnë gati të gjithě ně apartamente.
Feja
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Sipas sondazheve të ndryshme të opinionit, më shumë se gjysma e banorëve të Shën Petersburgut "beson në Zot" (deri në 67% sipas të dhënave të VTsIOM për 2002).
Në mesin e besimtarëve, shumica dërrmuese e banorëve të qytetit janë ortodoksë (57.5%), të ndjekur nga komunitetet e vogla pakicë të muslimanëve (0.7%), protestantët (0.6%) dhe katolikët (0.5%) dhe budistët (0.1%)).[11]
Gjithsej, afërsisht 59% e popullsisë së qytetit janë të krishterë, nga të cilët mbi 90% janë ortodoksë.[11] Fetë jo-abrahamike dhe besimet e tjera përfaqësohen nga vetëm 1,2% e popullsisë së përgjithshme.[11]
Në qytet ka 268 komunitete të besimeve dhe shoqatave fetare: Kisha Ortodokse Ruse (130 shoqata), Pentekostalizmi (23 shoqata), Luteranizmi (19 shoqata), Pagëzimi (13 shoqata), si dhe Besimtarët e Vjetër, Kisha Katolike Romake, Kisha Apostolike Armene, Kisha Ortodokse Gjeorgjiane, Kisha Adventiste e Ditës së Shtatë, Judaizmi, Budizmi, Islami, Bahaizmi dhe të tjerë.[11]
229 objekte fetare në qytet zotërohen ose drejtohen nga shoqata fetare. Midis tyre janë monumente arkitekturore me rëndësi federale. Katedralja më e vjetër në qytet është Katedralja e Pjetrit dhe Palit, e ndërtuar midis 1712-1733, dhe më e madhja është Katedralja Kazan, e përfunduar në vitin 1811.
Shiko edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Faqja zyrtare e Shën Petersburgut. St. Petersburg in Figures Arkivuar 19 shkurt 2009 tek Wayback Machine
- ^ "RUSSIA: Severo-Zapadnyj Federal'nyj Okrug: Northwestern Federal District" (në anglisht). City Population.de. 8 gusht 2020. Marrë më 29 gusht 2020.
- ^ Sobchak, Anatoly. Город четырех революций – Дух преобразования... (në rusisht). Arkivuar nga origjinali më 8 shkurt 2017. Marrë më 23 maj 2020.
{{cite book}}: Parametri|work=është injoruar (Ndihmë!) - ^ "18th Century in the Russian history". Rusmania (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 19 mars 2022. Marrë më 3 dhjetor 2020.
- ^ McColl, R.W., red. (2005). Encyclopedia of world geography (në anglisht). Vëll. 1. New York: Infobase Publishing. fq. 633–634. ISBN 978-0-8160-5786-3. Marrë më 9 shkurt 2011.
- ^ Nezhikhovsky, R.A. Река Нева и Невская губа [The Neva River and Neva Bay], Leningrad: Gidrometeoizdat, 1981.
- ^ "Climate St. Peterburg – Historical weather records" (në anglisht). Tutiempo.net. Marrë më 16 nëntor 2012.
- ^ "Архив погоды в Санкт-Петербурге, Санкт-Петербург" (në rusisht). Rp5.ru. Marrë më 16 nëntor 2012.
- ^ Чистякова Н. Третье сокращение численности населения... и последнее? Демоскоп Weekly 163 — 164, August 1–15, 2004.
- ^ Юбилейный статистический сборник./Под ред. И.И. Елисеевой и Е.И. Грибовой. - Вып.2. - СПб: Судостроение, 2003. с.16-17
- ^ a b c d Виталий Трофимов-Трофимов (30 shtator 2013). "Религиозное лицо Петербурга". ok-inform.ru (në rusisht). Marrë më 21 shtator 2020.
- ^ "Arena: Atlas of Religions and Nationalities in Russia" Arkivuar 6 dhjetor 2017 tek Wayback Machine. Sreda, 2012.
- ^ 2012 Arena Atlas Religion Maps. "Ogonek", № 34 (5243), 27 August 2012. Retrieved 21 April 2017. Archived.
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Commons: Saint Petersburg – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale