Uruguai
República Oriental del Uruguay
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Moto Kombëtare: Libertad o Muerte | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Të dhëna tabelare
|
Uruguai është republikë pranë bregdetit lindorë të Amerikës Jugore, në veri të Rio de la Plata-ës. Zë një sipërfaqe prej rreth 175 016 km2 në të cilën banojnë diku më shumë se 3,2 milion banorë, 90% e të cilëve janë me prejardhje Evropiane. Kryeqytet i Urugait është Montevideo ndërsa gjuhë zyrtare shtetërore është spanjishtja. Sipërfaqja e Uruguait përbëhet nga rrafshnaltat valë-valë me pyje dhe në këtë hapësirë sundon një klimë me mot të ngrohtë.
Ekonominë e Uruguait në sektorin e bujqësisë e dallojnë kultivimi i gjedheve, deleve, pastaj fushat e misrit, kallamoqit, orizit, lulediellit dhe vreshtat e pemëve të ndryshme. Ndër të tjerat është e zhvilluar industria e produkteve ushqimore (posaçërisht përpunimit të mishit), industria e tekstilit dhe ajo kimike. Këtu vlen të veçohet edhe industria e transportit të jashtëm. Urugai është eksportues në disa sektorë. Kështu është i njohur për eksportimin e leshit, mishit të gjedheve, lëkurës, dhe tekstilit. Ka porta detare dhe ajrore internacionale në Montevideo.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Urugai pas zbarkimit të parë të evropianëve (latinëve) më 1516 përkundër kund vënies së indianëve vendas u pushtua nga Spanja dhe u popullzua nga portugezët. Deri më 1811-ën ishte koloni spanjolle ndërsa më 1826 u shpall dhe u njohë si republikë sovrane. Kushtetutën e vitit 1919 e ka ndryshuar dhe ri -ndryshuar disa herë në mes të sistemit presidencial dhe kolegjial. Pas krizave shtetërore më 1973 dhe 1976-të politika e Urugait dominohet nga ushtarakët. Që nga 1984-ta mbahen zgjedhje demokratike të presidentciale dhe parlamentare. Në vitin 2000 president ishte J. Battle Ibáńez nga tabori i konservativëve.
Politika
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Politika e Shtetit
Gjeografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Gjeografia e shtetit
Ekonomia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ekonomia e shtetit
Demografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Demografia e shtetit
Kultura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Piktori dhe skulptori abstrakt Carlos Páez Vilaró ishte një artist i shquar uruguaian. Ai vizatoi nga Timbuktu dhe Mykonos për të krijuar veprën e tij më të njohur: shtëpinë e tij, hotelin dhe atelienë Casapueblo pranë Punta del Este . Casapueblo është një "skulpturë e jetueshme" dhe tërheq mijëra vizitorë nga e gjithë bota. Piktori i shekullit të 19-të Juan Manuel Blanes , veprat e të cilit përshkruajnë ngjarje historike, ishte artisti i parë uruguaian që fitoi njohje të gjerë. [28] Piktori post-impresionist Pedro Figariarriti famë ndërkombëtare për studimet e tij pastel të lëndëve në Montevideo dhe në fshat. Përzierja e elementeve të artit dhe natyrës, puna e arkitektit të peizazhit Leandro Silva Delgado [ es ] ka fituar gjithashtu rëndësi ndërkombëtare. [28]
Uruguai ka një industri të vogël, por në rritje të filmit, dhe filma të tillë si Whisky nga Juan Pablo Rebella dhe Pablo Stoll (2004), Los días con Ana e Marcelo Bertalmío (2000; "Ditët me Anën") dhe Paisito e Ana Díez (2008). ), rreth grushtit të shtetit ushtarak të vitit 1973, kanë fituar nderime ndërkombëtare. [
Të tjera
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]* Telekomunikacioni * Transporti * Ushtria * Pushime
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Amerikës Jugore është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë. |