Mga pinuno ng Bhutan

Hari ng Bhutan
Hari ng Bhutan
	Eskudo ng Bhutan
Nanunungkulan
	Jigme Khesar Namgyel Wangchuck
	ika-5 Haring Dragon
Detalye
Estilo	Kanyang Kamahalan
Inaasahang tagapagmana	Jigyel Ugyen Wangchuck
Unang monarko	Ugyen Wangchuck
Itinatag	21 December 1907

Ang Bhutan ay itinatag at pinagsama bilang isang bansa ni Ngawang Namgyal, Ang unang Zhabdrung Rinpoche noong gitang bahagi ng ika-17 na siglo. Matapos ang kanyang kamatayan noong 1651, Ang Bhutan ay inuturing nasundan ng kanyang inimungkahing "dalawahang sistema ng pamamahala". Sa ilalim ng dalawahang sistema, ang kontrol ng gobyerno ay nahati sa pinunong administratibong sibil, ang Druk Desi (Dzongkha: འབྲུག་སྡེ་སྲིད་; Wylie: brug sde srid, tinatawag rin bilang Deb Raja);^{[nb 1]} at ang relihiyosong pinuno, ang Je Khenpo (Dzongkha: རྗེ་མཁན་པོ་; Wylie: rje mkhan po).

Parehas ang Druk Desi at Je Khenpo ay na sa ilalim ng kinikilalang awtoridad ng Zhabdrung Rinpoche, ang muling pagkakatawang-tao ng Ngawang Namgyal. Ngunit ang naugali ay ang Zhabdrung, karaniwang isang bata sa ilalim ng Druk Desi, at mga rehiyonal na penlop ay madalas na ipinapamahala ang kanilang mga distrito taliwas sa pamamahala ng Druk Desis hanggang sa pagusbong ng isang pinagsamang Kabahayanan ng Wangchuck noong 1907.^[1]

Mga Druk Desi (1650–1905)

Sa ibabaw ang mga talaan ng mga naging Druk Desi sa kabuuan ng pagiral ng opisina. Ang mga tagahawak ng posisyon ay karaniwang itinatalaga ng Zhabdrung Ngawang Namgyal, ngunit pagkatapos ng kanyang kamatayan ang Je Khenpo at gobyernong sibil ay ang nagdedesisyon sa mga pagtatalaga.

Ang mga naka-italiko ay tumutukoy sa mga karehensiya at mga katiwala na mga gobyerno, na hindi naugalihang isama sa pagbibilang.

Mga Druk Desi ng Bhutan^[2]
#	Pangalan	Kapanganakan	Simula ng pamamahala	Wakas ng pamamahala	Kamatayan
1	Tenzin Drukgye	1591	1650	1655	1655
2	Langonpa Tenzin Drukdra		1655	1667	1667
3	Chhogyel Minjur Tenpa		1667	1680	1691
4	Gyalsay Tenzin Rabgye	1638	1680	1694	1696
5	Gedun Chomphel		1695	1701	1701
6	Ngawang Tshering		1701	1704
7	Umze Peljor		1704	1707
8	Druk Rabgye		1707	1719	1729
9	Ngawang Gyamtsho		1719	1729	1729
10	Mipham Wangpo		1729	1736
11	Khuwo Peljor		1736	1739
12	Ngawang Gyaltshen		1739	1744
13	Sherab Wangchuck		1744	1763
14	Druk Phuntsho		1763	1765
15	Wangzob Druk Tenzin I		1765	1768
16	Sonam Lhundub^[3]^{[table 1]}		1768	1773	1773
17	Kunga Rinchen		1773	1776
18	Jigme Singye	1742	1776	1788	1789
19	Druk Tenzin		1788	1792
20	Umzey Chapchhab		1792	1792	1792
21	Chhogyel Sonam Gyaltshen (Tashi Namgyel)		1792	1799
22	Druk Namgyel		1799	1803
23	Chhogyel Sonam Gyaltshen (Tashi Namgyel) (2nd reign)		1803	1805
24	Sangye Tenzin		1805	1806
25	Umzey Parob		1806	1808
26	Byop Chhyoda		1807	1808
27	Tulku Tsulthrim Daba	1790	1809	1810	1820
28	Zhabdrung Thutul (Jigme Dragpa)		1810	1811
29	Chholay Yeshey Gyaltshen	1781	1811	1815	1830
30	Tshaphu Dorji Namgyel		1815	1815
31	Sonam Drugyel		1815	1819
32	Gongzim Tenzin Drukda		1819	1823
33	Chhoki Gyaltshen		1823	1831
34	Dorji Namgyel		1831	1832
35	Adab Thinley		1832	1835
36	Chhoki Gyaltshen (2nd reign)		1835	1838
37	Dorji Norbu		1838	1850
38	Wangchuk Gyalpo		1850	1850
39	Zhabdrung Thutul (Jigme Norbu) (in Thimphu)		1850	1852
39	Chagpa Sangye (in Punakha)		1851	1852
40	Damchho Lhundrup		1852	1854
41	Jamtul Jamyang Tenzin		1854	1856
42	Kunga Palden (in Punakha)		1856	1860
42	Sherab Tharchin (in Thimphu)		1856	1860
43	Phuntsho Namgyel (Nazi Pasang)		1860	1863
44	Tshewang Sithub		1863	1864
44	Tsulthrim Yonten		1864	1864
45	Kagyud Wangchuk		1864	1864
46	Tshewang Sithub (2nd reign)		1865	1867
47	Tsondul Pekar		1867	1870
48	Jigme Namgyel	1825	1870	1873	1881
49	Kitshab Dorji Namgyel		1873	1879
	Jigme Namgyel (2nd reign)		1877	1878
	Kitsep Dorji Namgyel (2nd reign)		1878	1879
50	Chhogyel Zangpo		Marso 1879	Hunyo 1880	1880
50	Jigme Namgyel (3rd reign)		Hunyo 1880	Hulyo 1881
51	Lam Tshewang	1836	Hulyo 1881	Mayo 1883	1883
52	Gawa Zangpo		Mayo 1883	Agosto 1885
53	Sangye Dorji		1885	1901	1901
54	Choley Yeshe Ngodub	1851	1903	1905	1917
Mga Tala: ↑ Si Druk Desi Sonam Lhundub ang unang pinunong Butanes na sumubok sa kapangyarihan ng Britanya, matapos matalo sa isang labanan para sa kapangyarihan sa Cooch Behar, isang tradisyunal na dependensya ng Bhutan.

Mga Hari ng Bhutan (1907–present)

Ang monarkiya ng Bhutan ay natatag noong 1907 kung saan naipagsama ang bansa sa ilalim ng Pamilyang Wangchuck, ang pinamamanahang penlop (gobernador) ng distrito ng Trongsa. Ang hari ng Bhutan, pormal na kilala bilang ang Druk Gyalpo ("Haring Dragon"), ay sinasakop ang opisina ng Druk Desi sa ilalim ng dalawahang sistema ng pamamahala. Mula ng pagkasabatas ng Konstitusyon ng 2008, ang Druk Gyalpo ay nanatiling ulo ng estado, habang ang Punong Ministro ng Bhutan ay naninilbihang bilang ehekutibo at ulo ng pamamahala sa isang parlamentaryong demokrasya.^[4]

Mga Hari ng Bhutan
#	Pangalan	Buhay	Simula ng pamamahala	Wakas ng pamamahala	Mga Tala	Pamilya
1	Ugyen	1862 – Agosto 21 1926 (edad 64)	Disyembre 17, 1907	Agosto 21, 1926		Wangchuck
2	Jigme	1905 – Marso 24, 1952 (edad 47)	Agosto 21, 1926	Marso 24, 1952	Anak ni Ugyen	Wangchuck
3	Jigme Dorji	2 Mayo 1929(1929-05-02) – 21 Hulyo 1972(1972-07-21) (edad 43)	Marso 24, 1952	Hulyo 21, 1972	Anak ni Jigme	Wangchuck
4	Jigme Singye	(1955-11-11) 11 Nobyembre 1955 (edad 69)	Hulyo 21, 1972	Disyembre 14, 2006 (bumaba sa trono)	Anak ni Jigme Dorji	Wangchuck
5	Jigme Khesar Namgyel	(1980-02-21) 21 Pebrero 1980 (edad 44)	Disyember 14, 2006	Kasalukuyan	Anak ni Jigme Singye	Wangchuck

Mga Tala

↑ Ang orihinal na titulo ay Dzongkha: སྡེ་སྲིད་ཕྱག་མཛོད་; Wylie:sde-srid phyag-mdzod.

Mga sanggunian

↑ Worden, Robert L.; Savada, Andrea Matles (ed.) (1991). "Chapter 6 – Bhutan: Administrative Integration and Conflict with Tibet, 1651–1728". Nepal and Bhutan: Country Studies (ika-3rd (na) edisyon). Federal Research Division, United States Library of Congress. ISBN 0-8444-0777-1. Nakuha noong 27 Disyembre 2010. {{cite book}}: |first2= has generic name (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Dorji, C. T. (1995). A Political & Religious History of Bhutan, 1651–1906. Delhi, India: Sangay Xam; Prominent Publishers. Nakuha noong 12 Agosto 2011.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Worden, Robert L.. "Civil Conflict, 1728–72". Bhutan: A country study (Savada, Andrea Matles, ed.). Federal Research Division of the Library of Congress of the USA (Septembre 1991). Ang artikulo na ito ay nagsasama ng tektso mula sa pinagmulan na ito, na nasa public domain.
↑ "The Constitution of the Kingdom of Bhutan" (PDF). Government of Bhutan. 18 Hulyo 2008. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2012-09-04. Nakuha noong 8 Oktubre 2010. {{cite web}}: |chapter= ignored (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)

[5] Si Druk Desi Sonam Lhundub ang unang pinunong Butanes na sumubok sa kapangyarihan ng Britanya, matapos matalo sa isang labanan para sa kapangyarihan sa Cooch Behar, isang tradisyunal na dependensya ng Bhutan.

[1] Ang orihinal na titulo ay Dzongkha: སྡེ་སྲིད་ཕྱག་མཛོད་; Wylie:sde-srid phyag-mdzod.

[USLCCS1-2] Worden, Robert L.; Savada, Andrea Matles (ed.) (1991). "Chapter 6 – Bhutan: Administrative Integration and Conflict with Tibet, 1651–1728". Nepal and Bhutan: Country Studies (ika-3rd (na) edisyon). Federal Research Division, United States Library of Congress. ISBN 0-8444-0777-1. Nakuha noong 27 Disyembre 2010. {{cite book}}: |first2= has generic name (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)

[3] Dorji, C. T. (1995). A Political & Religious History of Bhutan, 1651–1906. Delhi, India: Sangay Xam; Prominent Publishers. Nakuha noong 12 Agosto 2011.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[CS2-4] Worden, Robert L.. "Civil Conflict, 1728–72". Bhutan: A country study (Savada, Andrea Matles, ed.). Federal Research Division of the Library of Congress of the USA (Septembre 1991). Ang artikulo na ito ay nagsasama ng tektso mula sa pinagmulan na ito, na nasa public domain.

[CoBE-6] "The Constitution of the Kingdom of Bhutan" (PDF). Government of Bhutan. 18 Hulyo 2008. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2012-09-04. Nakuha noong 8 Oktubre 2010. {{cite web}}: |chapter= ignored (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)

[nb 1]

[1]

[2]

[3]

[table 1]

[4]