İçeriğe atla

Nasîhatnâme

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yazdırılabilir sürüm artık desteklenmiyor ve görüntü oluşturma hataları olabilir. Lütfen tarayıcı yer işaretlerinizi güncelleyin ve bunun yerine varsayılan tarayıcı yazdırma işlevini kullanın.

Nasîhatnâme (Osmanlı Türkçesi: نصيحت نامه), Osmanlı edebiyatında, padişahlar için yazılan bir tür nasihat mektubudur. Specula principum'lara benzemektedir.[1] Nasihatnameler çeşitli tarihi ve dini kaynaklardan yararlanmışlardır. Selçuklu Türkleri gibi önceki devletlerin yönetimlerinden, erken Müslüman tarihinden ve çağdaş olaylardan etkilenmişlerdir.

Nasîhatnâmeler on altıncı yüzyılda yaygınlaşmıştır [2] ve Yusuf Has Hacip tarafından 1070 yılında yazılan Kutadgu Bilig gibi daha eski eserler üzerine inşa edilmiştir. İlk yazılar Abbasi döneminin inşa edebiyatından etkilenmiştir.[3] Bazıları Büyük İskender'e atıfta bulunmuştur.[4]

Örnekler

Öncül örnekler

  • Nasihat el-Muluk (نصيحةالملوك) (tam anlamıyla "yöneticiler için tavsiye ") — Gazali
  • Kabusname, (قابوسنامه) — Keykavus bin İskender
  • Siyasetname (سياستنامه) Selçuklu hükümdarı Melikşah'ın emriyle Nizamülmülk tarafından yazılmıştır.
  • Ahlak-ı Nasıri (اخلاق ناصرى) — Nasiruddin Tusi
  • Çahar Makala (Dört Söylem) — Nizamuddin Arudi
  • Kitab Nasihat al-Mülk — Maverdi
  • Mukaddimeİbn Haldun

Nasîhatnâmeler

  • Tarih-i Ebü'l-Feth — Tursun Bey[5]
  • Destan ve Tevarih-i Müluk-i Al-i Osman 17 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. — Ahmedi [6]
  • Asafname ("Hükümdarların Aynası") — Lütfi Paşa
  • Nushatü's Selatin (Sultanlara Nasihat) — Gelibolulu Mustafa Ali [4]
  • Ravżatu'l-Ḥüseyn fī ḫulāṣati aḫbāri'l-ḫāfiḳeyn — Mustafa Naima
  • Hirzü'l-Mülûk, anonim
  • Usûlü'l-hikem fi Nizâmi'l-âlem — Hasan Kâfî el-Akhisarî
  • Habnâme — Veysi[4]
  • Kitâb-i Müstetâb (Güzel kitap), anonim.
  • RisaleKoçi Bey
  • Veliyüddin Telhisleri
  • Kanûnnâme-i sultânî li Aziz Efendi; Yazar Aziz Efendi'nin kimliği belirsizdir.
  • Kitâbu mesâlihi'l-müslimîn ve menâfi'i'l-müminîn, anonim.
  • Düsturü'l-Amel li-İslahi'l-Halel — Katip Çelebi
  • Telhisü'l-beyan fi kavanin-i al-i Osman — Hezarfan Hüseyin Efendi

Kaynakça

  1. ^ Third Congress on the Social and Economic History of Turkey. Varia Turcica. 1990. ISBN 9780941469012. 
  2. ^ The Ottoman Empire and the world around it. I. B. Tauris. 2011. s. 27. ISBN 978-1-84511-122-9.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  3. ^ The Culture of Letter-Writing in Pre-Modern Islamic Society (İngilizce). Edinburgh University Press. 7 Şubat 2008. ISBN 9780748633746.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ a b c "Remembering the Good Old Days: the Ottoman Nasihatname [Advice Letters] Literature of the 17th Century". Ideology, Society and Values.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  5. ^ "Tursun Beg, Historian of Mehmed the Conqueror's Time". Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes. 69: 55-71. 1977. 
  6. ^ The Nature of the Early Ottoman State. 2003. ss. 17. ISBN 9780791456354.