Nukus Sanat Müzesi
Nukus Sanat Müzesi, veya tam olarak, IV Savitsky'nin adını taşıyan Karakalpakstan Cumhuriyeti Devlet Sanat Müzesi, Özbekistan'ın Nukus kentinde bulunan bir sanat müzesidir. 1966 yılında açılan müze Harezm'den Karakalpaklara kadar uzanan antika eserleri, halk sanatını, Özbek güzel sanatları ve 82,000'den fazla parçadan oluşan bir koleksiyona ve benzersiz olarak, Dünya'nın ikinci büyük Rus avangard koleksiyonuna (St Petersburg Rus Müzesi'nden sonra) ev sahipliği yapmaktadır.
Müze, kalıcı sergi üzerine binlerce sanatsal ve kültürel hazineyi içeren mirasıyla birlikte, bu binayı tarihi ve modern sanatın en ilginç kaynaklarından biri yapan Igor Savitsky'nin hayatının çalışmalarını temsil ediyor.[1]
Savitsky, Kurucu
[değiştir | kaynağı değiştir]Rus ressam, arkeolog ve koleksiyoncu Igor Savitsky, Karakalpakstan'ı ilk olarak 1950'de Harezm Arkeoloji ve Etnografik Seferi'ne katılmak için ziyaret etti ve daha sonra Karakalpakstan'ın başkenti Nukus'a taşındı ve 1957-66'da Moskova'da ölümüne kadar orada yaşamaya devam etti. Geniş bir Karakalpak mücevherleri, halılar, madeni paralar, kıyafetler ve diğer eserleri koleksiyonunda topladı, yetkilileri bir müzeye ihtiyaç olduğuna ikna etti ve kuruluşundan sonra 1966'da küratörü olarak atandı.[2]
Daha sonra Aleksandr Nikolayev,[3] Alexander Volkov, Ural Tansykbayev ve Özbek okulundan Victor Ufimtsev ve daha sonra Kliment Red'ko, Lyubov Popova da dahil olmak üzere Rus avangard eserlerini toplamaya başladı. Resimlerinde Batı Avrupa'da (özellikle Fransa'da ) tanınmış olmasına rağmen, Mukhina, Ivan Koudriachov ve Robert Falk, Joseph Stalin'in yönetimi sırasında ve 1960'larda Sovyetler Birliği'nde yasaklanmıştı.
“Halkın düşmanı” olarak kınanma riskine rağmen, Savitsky eserlerini toplamak, arşivlemek ve sergilemek için yasaklanmış ressamları ve mirasçılarını aradı; ve büyük bir cesaretle binlerce Rus avangardı ve avangard sonrası resimleri bir araya getirmeyi başardı. Ayrıca, Sosyalist Gerçekçilik okulunu çürüten koleksiyon, sanat tarihinin bu döneminin temellerini sarstı.[4]
1985'teki perestroikaya kadar - öldükten bir yıl sonra - Savitsky'nin olağanüstü başarıları ve koleksiyonları gerçekten kabul edildi ve 1991'e kadar - Özbekistan bağımsız oluncaya kadar - Sovyetler Birliği'nde uzak bir 'kapalı' şehir olarak kalan Nukus, dış dünyaya erişilebilir hale geldi.[5] O zamandan beri, Fransa'daki (Caen, 1998), Özbekistan (Taşkent, 2001, 2002 ve 2003) ve Rusya'daki sergiler, Savitsky'nin vasiyetini daha geniş bir uluslararası izleyicinin dikkatine sundu.
Bugün, Özbekistan ve dünyadaki hayranlarının ve destekçilerinin sayısı hala nispeten az olsa da, giderek artmaktadır ve Rus sanatının bu geniş koleksiyonu Özbekistan'a gelen herhangi bir ziyaretçi için “görülmesi gereken” ve buna ek olarak Semerkant, Buhara ve Hiva'nın geleneksel güzergahı ve geleneksel kültürel mekanları. 2003 yılında yeni bir binaya taşınmasının ardından, Nukus Müzesi şimdilerde Özbekistan'ın ve tüm Orta Asya'nın en iyilerinden biri.
Nukus Müzesi'nin Dostları
[değiştir | kaynağı değiştir]Başlangıçta Taşkent'te[6] 1990'ların başında resmi olmayan bir grup olarak kurulmuş ve daha sonra Karakalpakistan'da 2001 yılında bir sivil toplum örgütü (STK) olarak kayıtlı,[7] Nukus Müzesi'nin Dostları (FoNM) uluslararası savunucular ve destekçiler ağı. 2007 yılında, Hollanda merkezli Nukus Müzesi Vakfı'nın Dostları olarak yeniden kuruldu.
Savitsky'nin Müzenin küratörü halefi Marinika Babanazarova, Fransa, Almanya, Rusya ve ABD'de ve Özbekistan'da 20'den fazla sergi sunmaya katıldı.[8] Makaleleri beş sergi kataloğunda yer aldı, en çok satan Avangard dahil, ostanovlennyi na begu (Avant-Garde Kaçak Durdu).[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Igor Savitsky Museum". Caravanistan (İngilizce). 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2019.
- ^ Tom Bissell, Chasing the Sea, Pantheon (2003). 0-375-42130-0. p. 323–324.
- ^ Moore, Suzanne (21 May 2019) The lost Louvre of Uzbekistan: the museum that hid art banned by Stalin 18 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in The Guardian. Retrieved 22 May 2019
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ "New York Times, January 4, 1998". 5 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ "BBC News, 14 May 2001. Appeal to save unique Soviet art". 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ "Eurasia.org, May 25, 2001. Friends of Nukus Museum Work to Preserve Unique Collection". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ "Marinika Babanazarova". 15 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ Avangard, ostanovlennyi na begu, Avrora(1989). 5-7300-0223-8
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- İnternet sitesi
- Yasak Sanat Çölü Web Sitesi, Nukus Sanat Müzesi hakkında belgesel film 22 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.