Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası
Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası ya da ODGP (İngilizce: Common Foreign and Security Policy) 7 Şubat 1992 tarihinde imzalanan Maastricht Antlaşması'yla Avrupa Birliği'nin üç sütunundan biri olarak kabul edilmiştir. 1 Mayıs 1999 tarihinde yürürlüğe giren Amsterdam Antlaşması bu politika üzerinde daha büyük yenilikler yapmış ve politikayı genişletmiştir. 2009 yılında yürürlüğe giren Lizbon Antlaşması'yla sütun özelliği sona ermiştir. Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası, 1986 yılında Avrupa Tek Senedi'nin oluşturduğu Avrupa İş Birliği Kurumunun yerini almıştır.
Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası, Avrupa Birliği'nin topraklarının korunmasından NATO'yu sorumlu görür. Ancak 1999 yılından bu yana barış gücü askerliği ve yapılan antlaşmaların korunması gibi hususlar Avrupa Birliği tarafından yapılmaktadır.
Geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Ortak Ticaret Politikası uyarınca, uluslararası ticaret görüşmelerinde iş birliği esası 1957 yılında Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu olarak birliğin temellerinin atıldığı döneme dayanır.[1] Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası'nın ise kökleri 1970 yılında başlatılan Avrupa Politik İş Birliği kurumuna dayanmaktadır.[2] Avrupa Politik İş Birliği, üye ülkeler arasında dış politika konularında ortak bir çizgi yaratarak, hem üye ülkelerin kendi çıkarlarını hem de Avrupa Birliği'nin çıkarlarını gözetmesini amaçlayan bir gayriresmî danışma birimi gibi işlev görmüştür. Bu iş birliği uyarınca insan haklarına, demokrasiye ve hukukun üstünlüğüne saygı da öngörülmüştür.[3] Amsterdam Antlaşması'nda Avrupa Birliği'nin dış politikalarını yönetmesi amacıyla günümüzde Javier Solana tarafından yürütülen bir de Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi görevi oluşturulmuştur.[4]
Koşulları
[değiştir | kaynağı değiştir]Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen Maastricht Antlaşması'nın hükümleri gereğince Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası adında geçen alanlara ilişkin izlenecek tüm yolları belirler. Bu politikanın hükümleri şunlardır:
- Birleşmiş Milletler Yasası ile birlikte ortak değerleri, temel çıkarları, bağımsızlığı ve Avrupa Birliği'nin bütünlüğünün korumak;
- Her koşulda Avrupa Birliği'nin güvenliğini geliştirmek;
- Birleşmiş Milletler Yasası ile birlikte barışı korumak ve uluslararası güvenliği artırmak, sınırları tutmak
- Uluslararası alanda iş birliği geliştirmek
- İnsan haklarına, demokrasiye, hukukun üstünlüğüne ve özgürlüklere saygı geliştirilmesi ve pekiştirilmesi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Qualified-Majority Voting: Common commercial policy". The European commission. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2007.
- ^ "European political co-operation (EPC)". Europa Glossary. The European commission. 30 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2007.
- ^ Maastricht Antlaşması'nın 11. maddesi
- ^ "Common Foreign and Security Policy (CFSP) - Overview". European Commission. 2002. 14 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2007.
| 1951/1952 | 1957/1958 | 1965/1967 | 1992/1993 | 1997/1999 | 2001/2003 | 2007/2009 ? |
| Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) | ||||||
| Euratom (Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu) | ||||||
| Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) |
Avrupa Topluluğu (AT) | |||||
| ...Avrupa Toplulukları: AKÇT, AET (AT, 1993), Euratom | Adalet ve İç işleri (AİŞ) |
|||||
| Güvenlik Güçleri ve Adalet Alanında İş Birliği | ||||||
| Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası (ODGP) | ||||||
| A V R U P A B İ R L İ Ğ İ ( A B ) | ||||||
| Paris Antlaşması | Roma Antlaşması | Brüksel Antlaşması | Maastricht Antlaşması | Amsterdam Antlaşması | Nice Antlaşması | Lizbon Antlaşması |
|
"ÜÇ SÜTUN" - AT (AKÇT, AET/AT, Euratom), AİŞ, PJCC |
||||||
