Books by Łukasz Iwasiński
"Za największy walor Socjologicznych dyskursów o konsumpcji uważam zaproponowanie przez autora wł... more "Za największy walor Socjologicznych dyskursów o konsumpcji uważam zaproponowanie przez autora własnej krytycznej teorii konsumpcji. Oczywiście autor korzysta z bogatej palety apologetycznych i krytycznych ujęć problemu, ale do żadnej teorii nie podchodzi „nabożnie”, nie waha się wytknąć słabości „wielkim teoretykom”, pokazuje, w którym punkcie ich myśl jest już passé. Obficie korzysta z literatury i swobodnie porusza się po różnych dyskursach, dzięki czemu rozprawa ma charakter erudycyjny. [...] Łukasz Iwasiński zaproponował wysokiej jakości „multidyskurs” socjologiczny i interdyscyplinarny, wsparty interesującymi intuicjami intelektualnymi. Rozprawa ma duże walory poznawcze i może stanowić cenną pomoc dydaktyczną w zakresie wiedzy o konsumpcji. Jest udaną próbą teoretycznej refleksji nad nowymi zjawiskami w obszarze ciągle zbyt mało obecnym w polskiej socjologii." (prof. Kazimierz Krzysztofek)
Chapters by Łukasz Iwasiński
Treści publikowane w serwisach internetowych są zdigitaizowane, a tym samym policzalne i bez prob... more Treści publikowane w serwisach internetowych są zdigitaizowane, a tym samym policzalne i bez problemu poddają się monitorowaniu. Dzięki temu łatwo je ekonomicznie optymalizować, innymi słowy – efektywnie utowarowiać. Zarazem w dobie powszechności mobilnych, sprzęgniętych z Internetem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, dostęp do najróżniejszych treści staje się coraz łatwiejszy, a więc ulega rynkowej dewaluacji i coraz trudniej zarabiać na ich bezpośredniej sprzedaży. Głównym źródłem zysku wydawców stają się reklamy. Rynek musi szukać coraz skuteczniejszych sposobów ich przyciągania. W artykule omówiono wybrane techniki i narzędzia wspierające utowarowienie treści internetowych (m.in. clickbait, automatyzacja i algorytmizacja zrządzania treścią) oraz wskazano możliwe społeczne konsekwencje ich stosowania.
The phenomenon of quantification and translating all elements of reality into data, in order to m... more The phenomenon of quantification and translating all elements of reality into data, in order to make them subject to aggregation and algorithmization, Viktor Mayer-Schonberger and Kenneth Cukier call datafication. This article will discuss the social risks posed by datafication. 1. Colonization of more and more subtle areas of human experience and social world by the market. The more precisely every possible aspect of human existence is quantified and recorded, the better the consumers are profiled and thus more susceptible to market manipulation. 2. Loss of privacy and surveillance. The fact that more and more forms of human activity is subjected to datafication leads to loss of privacy. 3. The fetishization od data and reification of social reality. The data are treated as a reflection of objective reality, however they are, just like algorithms fed by them, socially constructed. These constructs are treated as they were the natural forces, that regulate or even control our lives.
Papers by Łukasz Iwasiński
Nowa Krytyka, 2014
Konsumpcja jako źródło alienacji w teorii szkoły frankfurckiej Słowa kluczowe: alienacja, konsump... more Konsumpcja jako źródło alienacji w teorii szkoły frankfurckiej Słowa kluczowe: alienacja, konsumpcja, szkoła frankfurcka, postmarksizm Wstęp Alienacja w teorii marksistowskiej na najbardziej ogólnym poziomie oznacza-jak ujmuje to Leszek Kołakowski-"wyzbycie się przez człowieka swego człowieczeństwa" 1. Jest wynikiem presji sił, które są obce "istocie gatunkowej" człowieka. Poddana alienacji jednostka nie jest w stanie realizować "prawdziwie ludzkich" czynności i potrzeb. Z taką kondycją-jak przekonują marksiści-mamy do czynienia w kapitalizmie, gdzie nawet "własna aktywność przedstawia się ludziom jako poddana zewnętrznej konieczności" 2. Nurt postmarksistowski 3 ze szkołą frankfurcką na czele postrzegał rynkową konsumpcję jako obszar alienacji. Poszczególni autorzy akcentowali nieco inne jej aspekty, aczkolwiek w każdym przypadku chodziło o pozbawienie jednostki jakiegoś uznanego za fundamentalny aspektu człowieczeństwa. Rynkowa konsumpcja prowadzić ma zatem do homogenizacji i standaryzacji potrzeb ludzi, jak i ich samych, utrwalania postawy bierności (Theodor Adorno i Max Hor
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 2008
Miscellanea Anthropologica et Sociologica, 2015
Przegląd Kulturoznawczy, Sep 29, 2015
Post-Marxist perspective on consumption views consumers as manipulated, exploited, oppressed, ali... more Post-Marxist perspective on consumption views consumers as manipulated, exploited, oppressed, alienated individuals, while Cultural Studies argue that it can be means of resistance. The aim of this paper is to examine different, anthropological perspective on consumption, that puts stress on its creative aspects and perceives it rather from the perspective of individuals, than social forces, processes and structures, which are beyond their control. The paper provides analysis of the phenomenon of appropriation of goods, craft consumption and possession rituals. They focus on both symbolic and physical constructing and “domesticating” of the reality through consumption. The author illustrates these concepts with observed examples or cases obtained from desk research.
Miscellanea Anthropologica et Sociologica, Mar 20, 2015
Spektakl jako narzędzie alienacji. Sytuacjoniści i ich dziedzictwo W tradycji marksistowskiej zap... more Spektakl jako narzędzie alienacji. Sytuacjoniści i ich dziedzictwo W tradycji marksistowskiej zapośredniczone przez rynek stosunki społeczne są źródłem alienacji. Wyalienowana jednostka zatraca swą podmiotowość, staje się bezwolnym narzędziem kapitału. Dla Marksa podstawowym instrumentem alienacji była utowarowiona praca, natomiast dla myślicieli nurtu postmarksistowskiego spod znaku szkoły frankfurckiej-także konsumpcja. Sytuacjoniści idą dalej-wyalienowana jest rzeczywistość społeczna jako taka. W realiach kapitalizmu zmienia się ona w spektakl. Spektakl narzuca sztuczne, urzeczowione relacje społeczne, hamuje wszelką twórczość i spontaniczność, odbiera jednostkom zdolność do aktywnego kształtowania rzeczywistości, odzierając tym samym ludzi z fundamentalnych aspektów człowieczeństwa. W artykule omówiona została stworzona przez sytucjonistów kategoria spektaklu. Wskazano możliwości jej aplikacji do analizy współczesnej kultury, zdominowanej przez konsumpcję, opartej o obrazy i żywiącej się wizerunkiem. Koncepcje sytuacjonistów i ich interpretatorów znajdują także odbicie w refleksji nad problemem relacji między alienacją a technologiami komunikacyjnymi. Kwestia dezalienującego (emancypującego) potencjału rozwijanych w społeczeństwie sieciowym form komunikacji i ich wpływu na upodmiotowienie konsumenta jest dziś intensywnie dyskutowana. Do jej analizy przydatne mogą być przedstawione w artykule idee wypracowane przez sytuacjonistów i ich spadkobierców. Słowa kluczowe: konsumpcja, alienacja, spektakl The Spectacle As a Tool of Alienation. The Situationists and Their Heritage In the Marxist tradition social relations mediated by the market are the source of alienation. Alienated individuals are deprived of their subjectivity, they become a passive instrument of capital. For Marx, the principal instrument of alienation was commodified work, while for post-Marxist thinkers like the Frankfurt School-it was also consumption. The Situationists go further-according to them the whole social reality is alienated.
Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
Cel/Teza: Wszechobecność algorytmów i ich oddziaływanie na niemal każdy aspekt życia jednostek or... more Cel/Teza: Wszechobecność algorytmów i ich oddziaływanie na niemal każdy aspekt życia jednostek oraz społeczeństwa stanowi istotne wyzwanie dla współczesnego świata. Odpowiedzią na nie powinno być kształtowanie szeroko pojętych kompetencji algorytmicznych. Podstawowym celem artykułu jest analiza tego pojęcia. Drugim celem jest wskazanie, dlaczego owe kompetencje są ważne dla efektywnego i świadomego funkcjonowania we współczesnym świecie. Koncepcja/Metody: W artykule posłużono się metodą narracyjnego przeglądu literatury i elementami krytycznej analizy dyskursu. Analiza opiera się na literaturze teoretycznej i empirycznej. Podjęte w artykule rozważania zilustrowano przykładami zaczerpniętymi ze źródeł zastanych oraz z własnych obserwacji. Wyniki i wnioski: Kompetencje algorytmiczne należy ujmować wielowymiarowo, pamiętając o aspekcie praktycznym i teoretycznym. Niezbędna wydaje się powszechna edukacja obejmująca przynajmniej elementy kompetencji algorytmicznych. Poza wiedzą techniczn...
Kultura i Społeczeństwo
The aim of this article is to analyze the concept of a consumer society, based primarily on the w... more The aim of this article is to analyze the concept of a consumer society, based primarily on the work of Zygmunt Bauman. Bauman’s works synthesize and modernize previous ideas about this type of society. The article presents the most important of Bauman’s thoughts on the issue, including the imperative of choice, the totality of commodification, praise for transience, and permanent insatiety. These ideas are subjected to critical analysis and illustrated with examples drawn from existing sources and the author’s own observations.
Człowiek i Społeczeństwo, Jun 27, 2022
In this article, the author reflects on Big Data analytics in the context of the problem of cogni... more In this article, the author reflects on Big Data analytics in the context of the problem of cognitive representation. There are many voices declaring that the era of Big Data has brought a radical breakthrough in human cognitive abilities. Some-especially in the world of business and marketing, and to a lesser extent in the field of science-argue that for the first time we can reach a clean, objective picture of reality and keep track of its changes. The article is a critical commentary to this thesis. In Big Bata analytics, cognitive activities are assessed not from the point of view of their compliance with reality, but the possibility of achieving set goals. Big Data mining can be, and often is, an important tool for reality control and forecasting-which does not mean it can discover objective truth and create accurate representations of reality.
Przegląd Socjologiczny, 2015
Artykuł prezentuje charakterystyke fake newsów i postprawdy. Jest wiele interpretacji fenomenu fa... more Artykuł prezentuje charakterystyke fake newsów i postprawdy. Jest wiele interpretacji fenomenu fake newsów. Szukaja one zródeł tego zjawiska w naturalnych skłonnosciach człowieka, przyjmujac zarazem, ze współczesna organizacja zycia społecznego, zwłaszcza w sferze komunikacji, sprzyja ich uwydatnieniu; oskarzaja panujacy w dzisiejszej kulturze postmodernistyczny relatywizm; zwracaja uwage na negatywne strony rozwoju technologii informacyjnych i komunikacyjnych; wskazuja na żądny zysku globalny rynek, uciekający się do najrozmaitszych manipulacji by przyciagnąć uwagę konsumenta. Założyć można, że fenomen fake newsów i postprawdy stanowi wypadkową wielu złożonych czynników, wchodzących ze sobą w symbioze, wzajemnie się wzmacniających.
In this article the author speculates how the phenomena of datafication (meaning quantifying and ... more In this article the author speculates how the phenomena of datafication (meaning quantifying and translating all the elements of reality into data) and Big Data (meaning acquisition, collection, processing and analyzing complex data sets for the purpose of knowledge discovery) affect the sovereignty of the consumer. On one hand the marketing employing Big Data entices with a promise of satisfying (or even anticipating) the desires of consumers. Also, thanks to datafication consumers are provided with better instruments of self-discovery, and to some extent market monitoring. On the other hand, it can be argued, that this sovereignty is an illusion. Using of mentioned instruments makes consumers subjects to permanent surveillance – however, the post-panoptic one. The author concludes that the question of consumer sovereignty in the era of datafication and Big Data cannot be objectively solved, yet certain interpretations of this problem are presented.
The phenomenon of quantification and translating all elements of reality into data, in order to m... more The phenomenon of quantification and translating all elements of reality into data, in order to make them subject to aggregation and algorithmization, Viktor Mayer-Schonberger and Kenneth Cukier call datafication. This article will discuss the social risks posed by datafication. 1. Colonization of more and more subtle areas of human experience and social world by the market. The more precisely every possible aspect of human existence is quantified and recorded, the better the consumers are profiled and thus more susceptible to market manipulation. 2. Loss of privacy and surveillance. The fact that more and more forms of human activity is subjected to datafication leads to loss of privacy. 3. The fetishization od data and reification of social reality. The data are treated as a reflection of objective reality, however they are, just like algorithms fed by them, socially constructed. These constructs are treated as they were the natural forces, that regulate or even control our lives.
Konsumpcja stała się jednym z centralnych pojęć w zachodniej kulturze. Kategorię tę, choć tak ist... more Konsumpcja stała się jednym z centralnych pojęć w zachodniej kulturze. Kategorię tę, choć tak istotną dla współczesnej kultury, trudno jednoznacznie zdefiniować. Opierając się na literaturze przedmiotu, w artykule przeprowadzono dyskusję nad znaczeniem tego pojęcia. Stwierdzono, że nie ma zgody co do definicji konsumpcji. W różnych jej ujęciach nacisk kładziony jest na jeden z trzech czynników: zaspokajanie potrzeb; utratę wartości konsumowanego dobra, jego zużycie; akt kupna. Wartość artykułu wynika ze wskazania różnych sposobów pojmowania konsumpcji i zwrócenia uwagi na możliwość szerokich zastosowań tej kategorii dla opisu współczesnej rzeczywistości społecznej. Słowa kluczowe: konsumpcja, spożycie, kupno, rynek. Kody JEL: A14, A13, B10, D11, E20
Treści publikowane w serwisach internetowych są zdigitaizowane, a tym samym policzalne i bez prob... more Treści publikowane w serwisach internetowych są zdigitaizowane, a tym samym policzalne i bez problemu poddają się monitorowaniu. Dzięki temu łatwo je ekonomicznie optymalizować, innymi słowy – efektywnie utowarowiać. Zarazem w dobie powszechności mobilnych, sprzęgniętych z Internetem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, dostęp do najróżniejszych treści staje się coraz łatwiejszy, a więc ulega rynkowej dewaluacji i coraz trudniej zarabiać na ich bezpośredniej sprzedaży. Głównym źródłem zysku wydawców stają się reklamy. Rynek musi szukać coraz skuteczniejszych sposobów ich przyciągania. W artykule omówiono wybrane techniki i narzędzia wspierające utowarowienie treści internetowych (m.in. clickbait, automatyzacja i algorytmizacja zrządzania treścią) oraz wskazano możliwe społeczne konsekwencje ich stosowania.
Uploads
Books by Łukasz Iwasiński
Chapters by Łukasz Iwasiński
Papers by Łukasz Iwasiński