Verner fon Fritsch
Verner fon Fritsch (Werner Freiherr von Fritsch, 4-avgust 1880-yil; Benrat, Dyusseldorf – 22-sentyabr 1939; Praga, Varshava) – nemis harbiy ofitseri va fashistlar Germaniyasining generalobersti .
U 18 yoshida Germaniya imperatorligining armiyasiga (Reyxsher) kirgan va oʻzining yuksak harbiy fazilatlari koʻrsatib iya Bosh shtabining eʼtiborini torta olgan shaxs. Fritsch 1901-yilda, 21-yoshida, uni Prussiya harbiy akademiyasiga (Preussische Kriegsakademie) oʻtkazilgan. 1911-yilda u birinchi leytenant (Oberleutnant) lavozimiga va Bosh shtab boshligʻi etib tayinlanadi. Birinchi jahon urushi davrida uning ahamiyati va koʻnikmalri asta-sekin oʻsib bordi va boshqa mukofotlar qatorida 1-orden ham bor edi. U „Temir xoch“ toifasi medaliga va qora yarador nishoni medallariga ega boʻlgan.
Urushlararo davrda Von Fritsch Veymar Respublikasi Qurolli Kuchlarida (Reyxsver shahri) xizmat qilgan. 1932-yilda u Kurt fon Shleyxer tomonidan general-mayor unvoni berilgan. U oʻzini istiqbolli yosh ofitser sifatida koʻrishadi. 1933-yilda natsistlar hokimiyat tepasiga kelganidan keyin fon Fritsch natsistlarni radikal kuch sifatida koʻrgan, yangi tuzumning iliq tarafdorlaridan biriga aylandi.
Fritsch 1934-yil fevral oyida Armiya bosh qoʻmondoni (Oberkommando des Heeres yoki OKH) lavozimiga tayinlandi.
U Germaniyaning yashirin qurollanishlar davrida Sovet Ittifoqi bilan yaqindan hamkorlik qilishadi. Fritsch sovetparast tashqi siyosatini afzal koʻrardi va Polshaga juda nafratlanar edi. 1939-yilda u Polshaga bostirib kirish rejasi ustida ishlay boshladi.
Adolf Gitler hokimiyat tepasiga kelgach, 1934-yil yanvarda prezident Pol fon Hindenburg tomonidan quruqlikdagi qoʻshinlarining bosh qoʻmondoni etib tayinlandi. Gitlerning qayta qurollanish eʼlonidan keyin u 1935-yil iyun oyida OKH Bosh qoʻmondoni boʻldi.
1937-yil 5-noyabrda Gitler oʻzining urush rejasini Germaniyaning uch armiyaning bosh qoʻmondonlariga eʼlon qilganida soʻng u mudofaa vaziri Verner fon Blomberg bilan birgalikda Gitlerga qarshi chiqdi. 1938-yil mart oyida u gomoseksuallik sababli OKH ni Bosh qoʻmondonligidan chetlashtirildi. Harbiy sudda oqlangan boʻlsa ham, u armiyaga qaytmadi.
1939-yil 1-sentyabrda . Ikkinchi jahon urushi boshlanganda u artilleriya polkining faxriy qoʻmondoni sifatida Polsha bosqinida qatnashgan. 22-sentabr kuni u Varshavaning Praga tumanidagi toʻqnashuvlaridan birida ogʻir yaralangan va davolanishidan bosh tortganidan keyin vafot etgan.
Fritsch . U Ikkinchi jahon urushida janglarda halok boʻlgan ikkinchi nemis generali edi; Birinchisi [[SS qo'mondoni Vilgelm Fritz fon Roettig 1939-yil 10-sentyabrda Polshaning Opoczno shahrida oʻldirilgan. Fritsch jangda halok boʻlgan ikkinchi general boʻlganligi sababli, voqea diqqat bilan tekshirildi.
Shuningdek qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tashqi havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Freiherren von Fritsch oilaviy veb-sayti (Wayback Machine saytida 2008-11-01 sanasida arxivlangan) 1 Kasım 2008 tarihinde