Bijsk

Bijsk (ven.: Бийск) om Venäman lidn da municipaline ühtnik (lidnümbrik) Sibirin suves, Altajan randan päivnouzmas. Se om Bijskan rajonan administrativine keskuz mugažo (ei mülü rajonha). Om lidnaks randan alištusenke, randan kahtenz' surtte lidn eläjiden lugun mödhe, tedolidn, avtoteiden sol'm.

Bijsk
Бийск

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2021)	183,852 ristitud
Pämez'	Viktor Ščigrev (tal'vku 2022—, Виктор Щигрев)
Telefonkod	+7−3854-xxx-xxx
Avtokod	22
Aigvö	UTC+7 (MSK+4)

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1709 kuti Bikatunin lidnuz (ven.: Бикатунский острог) Bij- i Katun'-jogiden ühthejoksmusen randal Suren Petran käskön mödhe lidnusen sädandas Obin joginiškanno. Vl 1710 džungarijalaižed polttiba lidnust. Vl 1718 uden Bikatunin lidnusen aluz om pandud 20 kilometras Bijan ülezjogen. Vl 1732 udesnimitihe sidä Bijan lidnuseks oficialižikš faktižen sijadusen mödhe. Se sai lidnan statusad vl 1782 nügüdläiženke nimenke. Alusenpanendan molembad sijad mülüdas lidnümbrikho nügüd'aigan.

Bijsk šingotase himižen i farmaceftižen sarakon tegimil, mašiništonsauvomižel (ladimed, lämbitamižmašiništ), sauvondmaterialiden tehmižel (raudbeton, stökolplastik), sömtegimištol (leib, surmiden fasuimine, voitegim).

Geografijan andmused

Lidn sijadase Bii-jogen randoil (ven.: Бия 301 km pitte, Obin oiged joginišk), oiktal randal tobjimalaz. Matkad Barnaulhasai om 131 km orhal lodeheze vai 165 km avtotedme, mugažo raudte ühtenzoitab lidnoid.

Klimat om terav kontinentaline. Voden keskmäine lämuz om +3,2 C°, kezakun-elokun +17,8..+20,5 C°, tal'vkun-uhokun −12,6..−13,9 C°. Ekstremumad oma −51,8 C° (viluku) i +38,9 C° (heinku, eloku). Kezaaigan minimum om −2,1 C° (eloku), tal'vaigan maksimum om +10,8 C° (tal'vku). Ei voi panda halad heinkus vaiše. Paneb sadegid 548 mm vodes, enamba kezakus-elokus (56..64 mm kus) i kül'mkus (54 mm), vähemba vilukus-keväz'kus (25..32 mm kus).

Tobmuz

Kaik nell' žilod mülüdas lidnümbrikho Bijskan ližaks: Nagornii (7777 rist. vl 2012), Fominskoje (1273 rist. vl 2012), Odincovk (ven.: Одинцовка 401 eläjanke), Žavoronkovo (113 rist. vl 2012). Lidnümbrikon pind — 291,67 km².

Lidnümbrikon tobmuden pämez' om sen Administracijan pämez'. Edeline lidnan pämez' om Aleksandr Studenikin (kezaku 2017 — tal'vku 2022). Lidnan Dum kogoneb 30 deputataspäi, valitas heid videks vodeks. Lidnan Duman ezimez' om Sergei Lareikin vn 2017 tal'vkuspäi.

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 210 115 ristitud, lidnümbrikon — 219 328 ristitud. Vn 2021 rahvahanlugemižen mödhe lidnan ristitišt oli 183 852 eläjad, lidnümbrikon — 191 963 eläjad. Vl 2018 kaik 201 914 ristitud elihe lidnas i 211 612 ristitud kaikes lidnümbrikos. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 230..235 tuhad eläjid vozil 1987−1994 (235 tuh. rist. vll 1991−1992).

Rahvahad (enamba 0,4 %): venälaižed — 94,7 %, ukrainalaižed — 1,1 %, saksalaižed — 0,9 %, azerbaidžanlaižed — 0,4 %, totarlaižed — 0,4 %, toižed rahvahad — 2,5 %.

Transport

Avtobusad, tramvaid (15 maršrutad) i maršruttaksid oma kundaližeks transportaks lidnas. Kaks' avtotesildad ühtenzoittas Bii-jogen randoid lidnan territorijal. Bijsk-raudtestancii om avaitud vspäi 1914. Jogiport radab.

Lendimportan rad jätksihe vll 1953−2009, om konservacijas.

Galerei

• 
  Bijskan tobmuden aluzkundoiden sauvuz (2013)
• 
  Rosreestr:an palakund i «Randevu»-kafe (2015, ende Gilev-torgovanan torguindkodi)
• 
  Pühän Jumalanmaman Emäganpäivän kafedraline päjumalanpert' (ortodoksine hristanuskond), vn 2013 nägu
• 
  Farmaceftižen «Evalar»-kompanijan tegimištoline kompleks vl 2005
• 
  Bijskan tehnologine institut, ühtenz' openduzkorpus (2008)
• 
  Lidnan dramteatr om oiktalpäi (2006)
• 
  Lidnan kul'turkeskuz (2012)
• 
  Planetarii — Lapsiden tehnižen sädamižen pert' (2008)
• 
  Jüguport Bii-jogen randal vl 2012
• 
  Bijsk-päraudtestancijan sauvuz vl 2010

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden aluzkundoiden oficialine sait (biysk22.ru vai бийск.рф). (ven.)