The World Factbook
(Đổi hướng từ World Factbook)
The World Factbook (ISSN 1553-8133; cũng gọi là CIA World Factbook; tiếng Việt: Sách Dữ kiện Thế giới)[2] là một ấn bản phẩm thường niên của CIA Hoa Kỳ theo kiểu thông tin niên giám về các quốc gia trên thế giới. Factbook cung cấp thông tin giản lược về nhân khẩu, địa lý, giao thông, chính quyền, kinh tế và quân sự của 266[3] quốc gia, khu vực và vùng độc lập được Hoa Kỳ công nhận trên thế giới.
| The World Factbook | |
|---|---|
 Bìa The World Factbook 2016-2017 (ấn bản của chính phủ). | |
| Thông tin sách | |
| Tác giả | Central Intelligence Agency |
| Ngôn ngữ | tiếng Anh |
| Thể loại | niên giám về các quốc gia trên thế giới |
| Nhà xuất bản | Directorate of Intelligence[1] |
| Ngày phát hành | xem tần suất cập nhật và khả dụng |
| ISBN | xem danh sách các số ISBN |
The World Factbook được CIA biên soạn để cung cấp tài liệu cho quan chức của chính phủ Mỹ sử dụng, và nội dung, cách thức, phạm vi của nó chủ yếu trình bày theo yêu cầu của những người sử dụng chính này.[4] Tuy nhiên, cuốn sách này cũng được sinh viên, các ấn phẩm phi chính phủ sử dụng làm nguồn dẫn.[5] Là một ấn phẩm của chính phủ Hoa Kỳ, bản quyền của cuốn sách này thuộc dạng phạm vi công cộng (public domain).[6]
Nguồn dữ liệu cho Factbook
sửaĐể nghiên cứu cho cuốn Factbook, CIA sử dụng các nguồn dưới đây. Những nguồn công cộng và tư nhân khác cũng được xem xét đến.[4]
- Chương trình Thông tin Nam cực (Quỹ Khoa học Quốc gia)
- Cơ quan Tình báo Y học Các lực lượng vũ trang (Bộ Quốc phòng)
- Cục Điều tra Dân số (Bộ Thương mại)
- Cục Thống kê Lao động (Bộ Lao động)
- Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ
- Hội đồng Giám đốc các Chương trình Nam cực Quốc gia
- Cơ quan Tình báo Quốc phòng (Bộ Quốc phòng)
- Bộ Năng lượng
- Bộ Ngoại giao
- Dịch vụ Cá và Động vật hoang dã (Bộ Nội vụ)
- Cơ quan Quản lý Hàng hải (Bộ Giao thông)
- Cục Quốc gia Hoa Kỳ về do thám mặt đất (Bộ Quốc phòng)
- Naval Facilities Engineering Command (Bộ Quốc phòng)
- Phòng Quốc hải vụ (Bộ Nội vụ)
- Phòng Tình báo Hải quân (Bộ Quốc phòng)
- Ủy ban Địa danh Hoa Kỳ (Bộ Nội vụ)
- Bộ tư lệnh Giao thông Hoa Kỳ (Bộ Quốc phòng)
- Tạp chí Xăng dầu
Bản quyền
sửa
Vì Sách dữ kiện thuộc phạm vi công cộng, mọi người được tự phân phối và chỉnh sửa nó theo mọi cách họ mong muốn, mà không cần sự cho phép của CIA[4]. Tuy nhiên, CIA yêu cầu phải được trích dẫn khi sử dụng Sách dữ kiện[6]. Tuy nhiên, con dấu chính thức của CIA không được sao chép mà không có sự cho phép theo đòi hỏi của Đạo luật CIA năm 1949 (50 U.S.C. mục 403m). Việc sử dụng sai trái con dấu chính thức của CIA có thể bị xử lý dân sự hoặc hình sự[7].
Tần suất cập nhật và sẵn có
sửaTrước tháng 11 năm 2001, trang web Dữ kiện thế giới được cập nhật theo năm[8]. Từ đó trở đi, trang web Dữ kiện được cập nhật hai tuần một lần; ấn bản in vẫn được cập nhật hàng năm[8]. Nói chung, thông tin vào ngày 1 tháng 1 năm hiện tại[9] sẽ được dùng để in cuốn Sách dữ kiện, được phát hành vào khoảng giữa năm[8].
Bản chính phủ của Sách dữ kiện
sửaPhiên bản được phân loại đầu tiên của Sách dữ kiện được phát hành vào tháng 8 năm 1962 và bản không phân loại đầu tiên vào tháng 6 năm 1971[10]. Dữ kiện thế giới bắt đầu phát hành ở dạng bản in ra công chúng từ năm 1975[10] và trên World Wide Web từ tháng 10 năm 1994[11]. Phiên bản trang web có khoảng 6 triệu lượt viếng thăm mỗi tháng[5]; nó có thể tải về được[12]. Phiên bản in chính thức được bán[13] với giá do Văn phòng In ấn Chính phủ và Dịch vụ Thông tin Kỹ thuật Quốc gia ấn định. Trong các năm trước, Sách dữ kiện cũng có ở dạng CD-ROM[14], vi phim, băng từ, và đĩa mềm[15].
In lại
sửaNhiều trang Internet sử dụng thông tin và hình ảnh từ Dữ kiện thế giới của CIA[16]. Một số nhà xuất bản, trong đó có Grand River Books[17], Potomac Books (trước đây là Brassy's Inc.)[18], và Skyhorse Publishing[19] đã xuất bản lại sách dữ liệu trong vài năm gần đây.
Những thực thể trong Dữ kiện thế giới
sửaVào tháng 2 năm 2008, Dữ kiện thế giới gồm có 266 thực thể[3]. Những thực thể này có được chia thành nhiều thể loại[3]. Chúng là:
- Các quốc gia độc lập
- Thể loại nay có các quốc gia độc lập, mà CIA định nghĩa là người dân "về chính trị được tổ chức thành một quốc gia có chủ quyền với lãnh thổ có giới hạn"[3]. Trong thể loại này, có 194 thực thể.
- Khác
- Thể loại Khác là danh sách các nơi khác không nằm trong danh sách các quốc gia độc lập. Hiện nay chúng có hai thực thể: Đài Loan và Liên minh châu Âu.
- Quốc gia phụ thuộc và Khu vực chủ quyền đặc biệt
- Thể loại này là danh sách các nơi phụ thuộc vào quốc gia khác. Chúng có thể được chia nhỏ hơn thành các thể loại theo từng quốc gia mà chúng phụ thuộc:
- Úc: sáu thực thể
- Trung Quốc: hai thực thể
- Đan Mạch: hai thực thể
- Pháp: chín thực thể
- Hà Lan: hai thực thể
- New Zealand: ba thực thể
- Na Uy: ba thực thể
- Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland: mười bảy thực thể
- Hoa Kỳ: mười bốn thực thể
- Linh tinh
- Thể loại này dành cho Châu Nam cực và những nơi đang tranh chấp. Chúng có sáu thực thể.
- Các thực thể khác
- Thể loại này dành cho Thế giới và đại dương. Có năm đại dương và Thế giới (mục Thế giới được dự định dùng tóm tắt 256 mục khác)[5].
Những điều kỳ quặc và tranh cãi
sửaVề chính trị
sửa- Các lãnh thổ không đề cập
Một số lãnh thổ trong một quốc gia hoặc khu vực đang tranh chấp giữa các quốc gia, như Kashmir, không được đề cập đến[20], nhưng những khu vực khác của thế giới có tình trạng đang tranh chấp, như Quần đảo Trường Sa, lại có mục từ[21]. Những khu vực tiểu quốc gia trong một nước (như Tiểu bang Hoa Kỳ hay Các tỉnh và lãnh thổ của Canada) không được ghi trong Sách dữ kiện. Thay vào đó, người dùng tìm thông tin về khu vực tiểu quốc gia sẽ được chỉ đến "một bách khoa toàn thư tốt" nếu có nhu cần tham khảo[22]. Tiêu chí này được đề xướng trong phiên bản 2007 với quyết định bỏ những mục viết về Guiana thuộc Pháp, Guadeloupe, Martinique, và Reunion. Chúng được bỏ đi vì ngoài việc là tỉnh hải ngoại, giờ đây chúng là vùng hải ngoại, một phần gắn liền vào nước Pháp[23].
- Kashmir
- Bản đồ mô tả Kashmir với biên giới Ấn Độ–Pakistan được vẽ tại Đường quản lý, nhưng khu vực Kashmir do Trung Quốc quản lý được vẽ bằng nét đứt[24].
- Bắc Síp
- Bắc Síp không được cho một mục tách biệt cũng như liệt kê như một phần của Thổ Nhĩ Kỳ vì "những khu dân cư/sáp nhập lãnh thổ không được Chính phủ Hoa Kỳ công nhận sẽ không được vẽ trên bản đồ của Chính phủ Hoa Kỳ"[25].
- Đài Loan/Trung Hoa Dân quốc
- Đài Loan có một mục riêng không liệt kê theo vần T, mà lại ở cuối danh sách[26]. Tên "Trung Hoa Dân quốc" không được ghi như "tên chính thức" của Đài Loan tại đề mục "Chính quyền"[27], do sự ghi nhận của Hoa Kỳ đối với Chính sách Một Trung Quốc theo đó chỉ có một nước Trung Quốc - Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa - và Đài Loan là một phần của nó[28]. Tên "Trung Hoa Dân quốc" (Republic of China) được thêm vào ngày 27 tháng 1 năm 2005[29] nhưng ngay sau đó quay lại "none" (không)[27]. (Xem thêm: Vị thế chính trị của Đài Loan, Vị thế pháp lý của Đài Loan)
- Miến Điện/Myanmar
- Hoa Kỳ không thừa nhận việc đổi tên Miến Điện do phe quân sự lãnh đạo thực hiện thành Myanmar và do đó vẫn giữ mục từ dành cho quốc gia này dưới tên "Burma" (Miến Điện). Điều này là do sự thay đổi tên "không được chứng nhận bởi cơ quan lập pháp thực sự nào ở Miến Điện". Do đó, chính phủ Hoa Kỳ chưa bao giờ dùng cái tên Myanmar[30].
- Macedonia
- Cộng hòa Macedonia được ghi dưới tên Macedonia[31]. Mặc dù sự thật là không có tổ chức quốc tế nào như Liên Hợp Quốc[32], Liên minh châu Âu[33], NATO[34], Liên minh truyền thông châu Âu[35], và Ủy ban Olympic Quốc tế[36] sử dụng dạng viết ngắn này (tất cả họ đều dùng cụm từ Cộng hòa Macedonia thuộc Nam Tư cũ). Lịch sử cái tên được dùng cho mục từ này khá phức tạp. Trong phiên bản 1992 của Dữ kiện thế giới, mục từ dành cho quốc gia này được liệt ở dạng quốc gia cũ[37] (vào cùng thời điểm đó, những mục từ mới được thêm vào cho 20 quốc gia khi đó tách ra từ Liên Xô và Nam Tư; hai quốc gia này bị bỏ ra). Trong phiên bản 1994, tên của mục từ đổi thành Former Yugoslav Republic of Macedonia (Cộng hòa Macedonia thuộc Nam Tư cũ)[38]. Trong thập niên tiếp theo, nó vẫn là tên quốc gia này khi liệt kê tại đó. Cuối cùng, trong phiên bản 2004 của Sách dữ kiện, tên của mục từ này quay trở về Macedonia[39]. Điều này xảy ra sau một quyết định của Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 2004 rằng sẽ gọi Cộng hòa Macedonia thuộc Nam Tư cũ là Cộng hòa Macedonia[40]. (Xem thêm Tranh cãi tên gọi Macedonia.)
- Liên minh châu Âu
- Vào ngày 16 tháng 12 năm 2004, CIA đã thêm một mục từ cho Liên minh châu Âu (EU)[42]. (Trước ngày này, EU nằm ngoài cuốn Sách dữ kiện[43]). Theo CIA, Liên minh châu Âu được thêm vào vì EU "tiếp tục hướng về những tính chất ngày càng giống quốc gia"[28].
- Khu vực bảo tồn hoang dã Đảo Thái Bình Dương Hoa Kỳ và Iles Eparses
- Trong phiên bản 2006 của Dữ kiện Thế giới, các mục từ dành cho Đảo Baker, Đảo Howland, Đảo Jarvis, Đá ngầm Kingman, Đảo san hô vòng Johnston, Đảo san hô vòng Palmyra, và Quần đảo Midway được nhập vào mục từ mới Khu vực bảo tồn hoang dã Đảo Thái Bình Dương Hoa Kỳ[44]. Những mục từ cũ cho mỗi khu vực đảo được biến thành chuyển hướng tại trang web Sách dữ kiện website[45]. Vào ngày 7 tháng 9 năm 2006, CIA cũng nhập các mục của Bassas da India, Đảo Europa, Quần đảo Glorioso, Đảo Juan de Nova, và Đảo Tromelin vào một mục từ mới Iles Eparses[46]. Cùng với mục từ mới Khu vực bảo tồn hoang dã Đảo Thái Bình Dương Hoa Kỳ, năm mục từ cũ cho năm đảo vẫn tiếp tục làm chuyển hướng trên trang web[47]. Vào ngày 19 tháng 7 năm 2007 mục Iles Eparses và những chuyển hướng cho mỗi đảo bị bỏ ra do nhóm này trở thành một quận của Vùng đất phía Nam và châu Nam cực thuộc Pháp vào tháng 2[48].
- Nam Tư/Serbia và Montenegro
- Nam Tư có một lịch sử đầy tranh cãi trên Sách dữ kiện. Trước năm 1992, Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Nam Tư trong Sách dữ kiện[49]. Vào năm 1992, mục từ này bị loại bỏ[37] và các mục từ khác dành cho tất cả các nước cộng hòa cũ được thêm vào[37]. Khi làm việc này, CIA đã liệt kê Liên bang Cộng hòa Nam Tư là Serbia và Montenegro[50]. Điều này là do quyết định ngày 21 tháng 5 năm 1992[51] của Chính phủ Hoa Kỳ không công nhận Liên bang này (hoặc bất kỳ các nước cộng hòa khác)[52] như quốc gia kế thừa của Nam Tư xã hội chủ nghĩa vừa giải thể. Chính phủ Mỹ cũng quyết định không công nhận bản thân Liên bang Nam Tư là một quốc gia[53].
- Những quan điểm này được ghi rõ trong lời phủ nhận được in trong cuốn Sách dữ kiện:[54]
- Ngoài lời phủ nhận, những nước cộng hòa Serbia và Montenegro được đối xử độc lập nhau trong dữ liệu, có thể nhìn thấy trong bản đồ bên phải[55]. Trong tháng 10 năm 2000, Slobodan Milošević đã từ chức sau một cuộc bầu cử đầy tranh cãi tổ chức vào tháng trước[56]. Sự kiện này khiến tạo ra thay đổi trong phiên bản năm 2001 của Sách dữ kiện, với việc thực thể Serbia và Montenegro lại được đổi thành Nam Tư[57]. Vào ngày 14 tháng 3 năm 2002, một thỏa thuận được ký để biến Liên bang Nam Tư thành một liên minh quốc gia có tên Serbia và Montenegro[58]; nó có hiệu lực vào ngày 14 tháng 2 năm 2003[59]. Cái tên thực thể Nam Tư được thay đổi trong Sách dữ kiện một tháng sau sự thay đổi[60].
- Đông Timor/Timor-Leste
- Vào ngày 19 tháng 7 năm 2007 mục từ dành cho Đông Timor (East Timor) được đổi tên thành Timor-Leste theo một quyết định của Ủy ban Địa danh Hoa Kỳ[61].
- Kosovo
- Vào ngày 28 tháng 2 năm 2008 CIA đã thêm một mục cho Kosovo[62]; trước đó, Kosovo không được ghi trong Sách dữ kiện[20]. Sự bổ sung này được thực hiện bất chấp Nga[63] và Serbia[63] cùng một số nước khác kịch liệt phản đối sự độc lập này, và nhiều quốc gia không công nhận nền độc lập của nó. (Xem Phản ứng của thế giới về tuyên bố độc lập của Kosovo năm 2008.)
Sự thật
sửaTrước năm 1998, hồ sơ của Liên minh Vương quốc Anh và Bắc Ireland chứa một câu nói rằng UK giành được độc lập vào ngày 1 tháng 1 năm 1801[64]. Dòng viết ngắn ngủi này, một sự mô tả gây bối rối do tham khảo Đạo luật Liên minh 1801 từ đó đã được mở rộng rất nhiều[65].
Số ISBN
sửaĐây là danh sách Số hiệu sách chuẩn quốc tế (ISBN) dành cho phiên bản Chính phủ[66] của Dữ kiện Thế giới. ISBN dành cho bản in lại của Potomac Books và Skyhorse Publishing của Sách dữ kiện cũng được ghi chú. Đối với phiên bản in lại, năm dữ liệu được ghi trong ngoặc.
- Phiên bản chính phủ
- 2000: ISBN 0-16-061343-4
- 2001: ISBN 0-16-066404-7
- 2002: ISBN 0-16-067601-0
- 2003: ISBN 0-16-067943-5
- 2004: ISBN 0-16-073030-9
- 2005: ISBN 0-16-074941-7
- 2006: ISBN 0-16-076547-1
- 2007: ISBN 978-0-16-078580-1
- 2008: TBD
- Bản in lại Potomac Books
- 2000 (1999): ISBN 1-57488-266-X
- 2001 (2000): ISBN 1-57488-346-1
- 2002 (2001): ISBN 1-57488-475-1
- 2003 (2002): ISBN 1-57488-641-X
- 2004 (2003): ISBN 1-57488-837-4
- 2005 (2004): ISBN 1-57488-942-7
- 2006 (2005): ISBN 1-57488-997-4
- 2007 (2006): ISBN 1-59797-109-X
- 2008 (2007): ISBN 1-59797-182-0
- Bản in lại Skyhorse Publishing
- 2008 (2007): ISBN 978-1-60239-080-5
Xem thêm
sửa
Wikisource tiếng Việt có toàn văn tác phẩm về:
- Ngoài Dữ kiện thế giới, CIA cũng xuất bản một thư mục có tên Các nhà lãnh đạo thế giới thường xuyên[67].
- Viết tắt được dùng trong Dữ kiện thế giới của CIA
Tham khảo
sửaBài viết này có chứa những dữ liệu từ Dữ kiện thế giới của CIA, và vì nó là ấn bản chính phủ Hoa Kỳ, nó thuộc phạm vi công cộng.
- ^ Central Intelligence Agency. “Central Intelligence Agency Publications”. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 7 năm 2006. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2008.
The World Factbook is produced by CIA's Directorate of Intelligence. The Factbook is a comprehensive resource of facts and statistics on more than 250 countries and other entities.
- ^ Central Intelligence Agency (ngày 3 tháng 1 năm 2008). “Where in the World is Mt. Kilimanjaro? Visit the CIA World Factbook to Find Out”. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 3 năm 2008. Truy cập ngày 4 tháng 1 năm 2008. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|ngày tháng=(trợ giúp) - ^ a b c d Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Notes and Definitions: Entities”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 29 tháng 2 năm 2008.
"Independent state" refers to a people politically organized into a sovereign state with a definite territory. * * * There are a total of 266 separate geographic entities in The World Factbook that may be categorized as follows...
- ^ a b c Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Contributors and Copyright Information”. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
The World Factbook is prepared by the Central Intelligence Agency for the use of US Government officials, and the style, format, coverage, and content are designed to meet their specific requirements. Information is provided by... other public and private sources. The Factbook is in the public domain. Accordingly, it may be copied freely without permission of the Central Intelligence Agency (CIA).
- ^ a b c “CIA World Factbook 2006 Now Available” (Thông cáo báo chí). Central Intelligence Agency. ngày 5 tháng 4 năm 2006. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 6 năm 2007. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2007.
The World Factbook remains the CIA's most widely disseminated and most popular product, now averaging almost 6 million visits each month. In addition, tens of thousands of government, commercial, academic, and other Web sites link to or replicate the online version of the Factbook. * * * Included among the 271 geographic entries is one for the "World," which incorporates data and other information summarized where possible from the other 270 country listings.
- ^ a b Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Frequently Asked Questions (FAQs): Can I use some or all of The World Factbook for my Web site (book, research project, homework, etc.)?”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
The World Factbook is in the public domain and may be used freely by anyone at anytime without seeking permission.* * * As a courtesy, please cite The World Factbook when used.
- ^ Central Intelligence Agency. “Use of the Central Intelligence Agency Seal”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 7 năm 2008. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
Federal law prohibits use of the words "Central Intelligence Agency," the initials "CIA," the seal of the Central Intelligence Agency, or any colorable imitation of such words, initials, or seal in connection with any merchandise, impersonation, solicitation, or commercial activity in a manner reasonably calculated to convey the impression that such use is approved, endorsed, or authorized by the Central Intelligence Agency.
- ^ a b c Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Frequently Asked Questions (FAQs): How often is The World Factbook updated?”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2008.
Formerly our Web site (and the published Factbook) were only updated annually. Beginning in November 2001 we instituted a new system of more frequent online updates. The World Factbook is currently updated every two weeks. The annual printed version of the Factbook is usually released about midyear.
- ^ Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Notes and Definitions: Date of information”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
In general, information available as of ngày 1 tháng 1 năm 2007 was used in the preparation of this edition.
- ^ a b Directorate of Intelligence. “The World Factbook -- History”. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 3 tháng 3 năm 2007.
The first classified Factbook was published in August 1962, and the first unclassified version was published in June 1971.
- ^ Miller, Jill Young. "CIA puts data on the Internet." Fort Lauderdale Sun-Sentinel ngày 12 tháng 12 năm 1994.
- ^ Central Intelligence Agency. “CIA Download Page”. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 5 năm 2016. Truy cập ngày 10 tháng 6 năm 2007.
- ^ Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Purchasing Information”. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 11 năm 2020. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
Other users may obtain sales information about printed copies from the following: Superintendent of Documents...National Technical Information Service
- ^ Directorate of Intelligence (1999). “The World Factbook 1999 - Purchasing Information (mirror)”. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2006.
The Central Intelligence Agency (CIA) prepares The World Factbook in printed, CD-ROM, and Internet versions.
- ^ Directorate of Intelligence (1995). “Publication Information for The World Factbook 1995 (mirror)”. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 3 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2006.
This publication is also available in microfiche, magnetic tape, or computer diskettes.
- ^ Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Frequently Asked Questions (FAQs): I am using the Factbook online and it is not working. What is wrong?”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2006.
Hundreds of "Factbook" look-alikes exist on the Internet. The Factbook site at: www.cia.gov is the only official site.
- ^ Texas A&M University Libraries. “Introduction to Comparative Politics POLS 329”. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2008.
The world factbook (Handbook of the Nations). Detroit, Mich.: Grand River Books, 1981-.
- ^ Potomac Books. “The World Factbook 2008 CIA's 2007 Edition”. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2008.
- ^ Skyhorse Publishing. “CIA World Factbook 2008, The”. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 10 năm 2008. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2008.
- ^ a b Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Frequently Asked Questions (FAQs): Why don't you include information on entities such as Tibet, Kashmir, or Kosovo?”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
Also included in the Factbook are entries on parts of the world whose status has not yet been resolved (e.g., West Bank, Spratly Islands). Specific regions within a country or areas in dispute among countries are not covered.
- ^ Directorate of Intelligence (19 tháng 9 năm 2006). “The World Factbook - Spratly Islands”. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2006.
- ^ Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Frequently Asked Questions (FAQs): Why doesn't The World Factbook include information on states, departments, provinces, etc., in the country format?”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2007.
The World Factbook provides national-level information on countries, territories, and dependencies, but not subnational administrative units within a country. A good encyclopedia should provide state/province-level information.
- ^ Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Frequently Asked Questions (FAQs): Why has The World Factbook dropped the four French departments of Guadeloupe, Martinique, Reunion, and French Guiana?”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2007.
The reason the four entities are no longer in The World Factbook is because their status has changed. While they are overseas departments of France, they are also now recognized as French regions, having equal status to the 22 metropolitan regions that make up European France.
- ^ Directorate of Intelligence (19 tháng 9 năm 2006). “The World Factbook - China (map)”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 6 năm 2008. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2006.
- ^ Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Frequently Asked Questions (FAQs): Why are the Golan Heights not shown as part of Israel or Northern Cyprus with Turkey?”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
Territorial occupations/annexations not recognized by the United States Government are not shown on US Government maps.
- ^ Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Country Listing”. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 6 năm 2008. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
- ^ a b Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 9 năm 2006). “The World Factbook - Taiwan”. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
- ^ a b Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Frequently Asked Questions (FAQs): Why are Taiwan and the European Union listed out of alphabetical order at the end of the Factbook entries?”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
Taiwan is listed after the regular entries because even though the mainland People's Republic of China claims Taiwan, elected Taiwanese authorities de facto administer the island and reject mainland sovereignty claims. * * * The European Union (EU) is not a country, but it has taken on many nation-like attributes and these are likely to be expanded in the future.
- ^ Directorate of Intelligence (ngày 27 tháng 1 năm 2005). “The World Factbook - Taiwan (mirror)”. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 9 năm 2007. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006. Chú thích có tham số trống không rõ:
|3=(trợ giúp) - ^ Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 9 năm 2006). “The World Factbook - Burma”. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 10 năm 2010. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
since 1989 the military authorities in Burma have promoted the name Myanmar as a conventional name for their state; this decision was not approved by any sitting legislature in Burma, and the US Government did not adopt the name, which is a derivative of the Burmese short-form name Myanma Naingngandaw
- ^ Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 9 năm 2006). “The World Factbook - Macedonia”. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 6 năm 2020. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
- ^ United Nations General Assembly. “Admission of the former Yugoslav Republic of Macedonia to membership in the United Nations”. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2008.
Decides to admit the State whose application is contained in document A/47/876-S/25147 to membership in the United Nations, this State being provisionally referred to for all purposes within the United Nations as "the former Yugoslav Republic of Macedonia" pending settlement of the difference that has arisen over the name of the State.
line feed character trong|trích dẫn=tại ký tự số 70 (trợ giúp) - ^ European Commission. “Background information - The former Yugoslav Republic of Macedonia”. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2006.
The Former Yugoslav Republic of Macedonia was the first country in the region to sign a Stabilisation and Association Agreement in April 2001 (in force since April 2004).
- ^ North Atlantic Treaty Organization. “"The situation in the former Yugoslav Republic of Macedonia is critical"”. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2006.
- ^ European Broadcasting Union. “Members' Logos”. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 9 năm 2006. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2006.
- ^ International Olympic Committee. “List of National Olympic Committees Participating In the XIX Olympic Winter Games In Salt Lake City” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 26 tháng 2 năm 2008. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2006.
- ^ a b c Directorate of Intelligence (1992). “The World Factbook 1992 - Notes, Definitions, and Abbreviations”. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 9 năm 2006. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
Bosnia and Hercegovina, Croatia, Macedonia, Serbia and Montenegro, and Slovenia have replaced Yugoslavia.
- ^ Directorate of Intelligence (1994). “The World Factbook 1994 - Notes, Definitions, and Abbreviations”. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 9 năm 2006. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
The name of Macedonia was changed to The Former Yugoslav Republic of Macedonia (FYROM).
- ^ Directorate of Intelligence (ngày 30 tháng 11 năm 2004). “The World Factbook - Macedonia (mirror)”. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 9 năm 2007. Truy cập 2006. Đã bỏ qua tham số không rõ
|accessmonthday=(trợ giúp); Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:|ngày truy cập=và|ngày tháng=(trợ giúp) - ^ Staff reporter (ngày 4 tháng 11 năm 2004). “US snubs Greece over Macedonia”. BBC News. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
Greece has protested strongly at a decision by the US to refer to the Former Yugoslav Republic of Macedonia (FYROM) simply as "Macedonia".
Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:|date=(trợ giúp) - ^ Directorate of Intelligence (2000). “CIA World Factbook 2000 - Country Maps (mirror)”. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2007.
- ^ Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 9 năm 2006). “The World Factbook - European Union”. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 5 năm 2020. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
- ^ Directorate of Intelligence. “The World Factbook - Why doesn't The World Factbook include information on states, departments, provinces, the European Union, etc., in the country format? (mirror)”. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 2 tháng 6 năm 2007.
The World Factbook provides national-level information on countries, territories, and dependencies, but not on subnational administrative units within a country or supranational entities like the European Union.
- ^ Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 9 năm 2006). “The World Factbook - United States Pacific Island Wildlife Refuges”. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
- ^ For an example of a redirect, see what happens with the profile Lưu trữ 2017-03-16 tại Stanford Web Archive for Kingman Reef.
- ^ Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 9 năm 2006). “The World Factbook - Iles Eparses (mirror)”. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 10 tháng 11 năm 2007.
- ^ For an example of a redirect, see what happens with the profile Lưu trữ 2022-01-26 tại Wayback Machine for Juan de Nova Island (mirror).
- ^ Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 7 năm 2007). “CIA - The World Factbook 2007: What's New”. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 20 tháng 7 năm 2007.
The five former entities of Bassas da India, Europa Island, Glorioso Islands, Juan de Nova Island, and Tromelin Island, previously grouped as Iles Eparses (Scattered Islands), now constitute a district of the French Southern and Antarctic Lands.
- ^ Directorate of Intelligence (1989). “Yugoslavia Government - 1989: 1989 CIA World Factbook (mirror)”. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2006.
- ^ Directorate of Intelligence (1992). “1992 CIA World Factbook: Serbia and Montenegro (mirror)”. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2006.
- ^ Department of State. “Chiefs of Mission by Country, 1778-2005: Serbia and Montenegro”. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 12 năm 2002. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2006.
On ngày 21 tháng 5 năm 1992, the United States announced that it did not recognize the Federal Republic of Yugoslavia, which was composed of the Republics of Serbia and Montenegro, as a successor state of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia.
- ^ White, Mary Jo (2000). “767 Third Avenue Associates v. United States: BRIEF FOR AMICUS CURIAE UNITED STATES OF AMERICA SUPPORTING APPELLEES AND SUPPORTING AFFIRMANCE IN PART AND REVERSAL IN PART” (MS Word). Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2007.
Since 1992, the United States has taken the position that the SFRY has ceased to exist, that there is no state representing the continuation of the SFRY, and that five successors have arisen -- the Federal Republic of Yugoslavia (Serbia and Montenegro) ("FRY(S&M)"), the Republic of Slovenia ("Slovenia"), the Republic of Croatia ("Croatia"), the Republic of Bosnia-Herzegovina ("Bosnia-Herzegovina"), and the Former Yugoslav Republic of Macedonia ("FYROM")
Chú thích có tham số trống không rõ:|1=(trợ giúp) - ^ Department of State (tháng 8 năm 1999). “Serbia and Montenegro (08/99) (See Yugoslavia)”. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 5 năm 2005. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2007.
(Serbia and Montenegro have asserted the formation of a joint independent state, but this entity has not been recognized as a state by the United States.)
line feed character trong|trích dẫn=tại ký tự số 97 (trợ giúp) - ^ Directorate of Intelligence (1999). “CIA -- The World Factbook 1999 -- Serbia and Montenegro (mirror)”. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2006.
Serbia and Montenegro have asserted the formation of a joint independent state, but this entity has not been formally recognized as a state by the US. The US view is that the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (SFRY) has dissolved and that none of the successor republics represents its continuation.
- ^ For an example, see the profile for the FRY in the 1999 World Factbook Lưu trữ 2011-09-17 tại Wayback Machine.
- ^ Staff reporter (ngày 7 tháng 10 năm 2000). “Kostunica sworn in as president of Yugoslavia”. CNN. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2006. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|date=(trợ giúp) - ^ Directorate of Intelligence (2001). “CIA -- The World Factbook -- Notes and Definitions”. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 9 năm 2008. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2006.
The entity of Serbia and Montenegro is now officially known as Yugoslavia.
- ^ Staff reporter (ngày 14 tháng 3 năm 2002). “Yugoslav partners sign historic deal”. BBC News. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2006.
Serbia and Montenegro have signed an accord which will consign the name Yugoslavia to history and shelve any immediate plans for Montenegrin independence.
- ^ Staff reporter (ngày 4 tháng 2 năm 2003). “Yugoslavia consigned to history”. BBC News. Truy cập ngày 17 tháng 11 năm 2006.
From now on it will be called just Serbia and Montenegro - the two remaining republics joined in a loose union.
Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:|date=(trợ giúp) - ^ Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 3 năm 2003). “CIA - The World Factbook 2002: What's new (mirror)”. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2006.
Yugoslavia has been renamed Serbia and Montenegro as of ngày 4 tháng 2 năm 2003.
- ^ Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 7 năm 2007). “CIA - The World Factbook 2007: What's New”. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 20 tháng 7 năm 2007.
The US Board on Geographic Names (BGN) now recognizes Timor-Leste as the short form name for East Timor* * *
- ^ Directorate of Intelligence (ngày 28 tháng 2 năm 2008). “The World Factbook - Kosovo”. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 29 tháng 2 năm 2008.
- ^ a b “Kosovo's parliament declares independence”. CTV.ca. ngày 17 tháng 2 năm 2008. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 29 tháng 2 năm 2008.
- ^ Directorate of Intelligence (1996). “The World Factbook - United Kingdom (mirror)”. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 9 năm 2006. Truy cập 2006. Đã bỏ qua tham số không rõ
|accessmonthday=(trợ giúp); Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:|ngày truy cập=(trợ giúp) - ^ Directorate of Intelligence (ngày 19 tháng 9 năm 2006). “The World Factbook - United Kingdom”. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 23 tháng 9 năm 2006.
- ^ The ISBN for each edition can be found on the Government Printing Office Bookstore website.
- ^ Central Intelligence Agency. “World Leaders”. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 11 năm 2020. Truy cập ngày 25 tháng 10 năm 2007.
Liên kết ngoài
sửa- Current CIA World Factbook Lưu trữ 2017-11-07 tại Wayback Machine
- Mobile Edition of the current CIA World Factbook - updated monthly[liên kết hỏng]
- 1991 CIA World Factbook Lưu trữ 2011-05-11 tại Wayback Machine
- 1990 CIA World Factbook Lưu trữ 2011-05-11 tại Wayback Machine
- Previous editions of The World Factbook from the University of Missouri–St. Louis archive:
- 1992 Lưu trữ 2008-06-11 tại Wayback Machine, 1993 Lưu trữ 2008-07-05 tại Wayback Machine, 1994 Lưu trữ 2008-07-09 tại Wayback Machine, 1995 Lưu trữ 2008-06-20 tại Wayback Machine, 1996 Lưu trữ 2008-10-01 tại Wayback Machine, 1997 Lưu trữ 2008-07-19 tại Wayback Machine, 1998 Lưu trữ 2008-10-01 tại Wayback Machine, 1999 Lưu trữ 2008-10-01 tại Wayback Machine, 2000, 2001 Lưu trữ 2008-06-15 tại Wayback Machine, 2002 Lưu trữ 2008-05-26 tại Wayback Machine, 2003 Lưu trữ 2008-06-15 tại Wayback Machine, 2004 Lưu trữ 2008-06-15 tại Wayback Machine, 2005 Lưu trữ 2008-05-13 tại Wayback Machine, 2006 Lưu trữ 2012-12-05 tại Archive.today, 2007 Lưu trữ 2008-06-12 tại Wayback Machine
- The World Factbook for Google Earth Lưu trữ 2008-12-27 tại Wayback Machine: The Factbook as Google Earth placemarks
- On stephansmap.org Lưu trữ 2008-07-23 tại Wayback Machine: The CIA World Factbook accessible by location and date range; covers the years 2001–2007. All Factbook entries are tagged with "cia". Requires graphical browser with javascript.
- CIA World Factbook Lưu trữ 2006-11-03 tại Wayback Machine for Pocket PC và Palm OS devices
- CIA World Factbook 2006 Lưu trữ 2008-05-06 tại Wayback Machine for Pocket PC và Palm OS devices from Tomeraider
- CIA World Factbook 2007 Lưu trữ 2010-09-03 tại Wayback Machine as mobile friendly XHTML
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về The World Factbook.