Proton

Dat artikel es geschreevn in 't Noordelik West-Vlams.

---

Diagram van e proton mè 2 upquarks, 1 downquark en gluons in 't rôod

E proton is e subatomair dêeltje, symbool p of p⁺, met e positieve elektrieke loadienge.

In de kern van elk atoom zyn der êen of mêer protoonn anwezig. 't Antal protoonn in de kern is de bepoalnde eignschap van e chemisch element en wordt weregegeevn deur 't atoomnummer (symbool Z). Elk element hèt en uniek antal protoonn en dus ook zyn eign uniek atoomnummer.

't Woord proton komt van 't Grieks πρῶτον: "êerste", en die noame wierd in 1920 deur Ernest Rutherford an de woaterstofkern gegeevn.

Protoonn wordn geclassificeerd lyk baryoonn, die bestoan uut quarks, noamelyk twêe 'up' quarks en e 'down' quark. Die quarks wordn by mekoar g'hoedn deur gluons, de droagers van de sterke kernkracht.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Protons van Wikimedia Commons.