Academia.eduAcademia.edu

رستم

رستم (از ایران چه میدانم؟/107) مؤلف: مریم دارا انتشارات: دفتر پژوهشهای فرهنگی تاریخ نشر: اردیبهشت 1391 قیمت: 4000 تومان ایرانیان همواره به داشتن فردوسی و شاهکاری همچون کتاب حماسی شاهنامه مینازند. رستم را نیز به عنوان مهمترین پهلوان ایرانزمین میستایند اما این پرسش مطرح است که به راستی ایرانیان تا چه اندازه رستم را میشناسند؟ غیر از چند داستان مشهور همچون نبرد رستم با سهراب و اسفندیار و هفتخوان از رستم چه میدانند؟ و چرا رستم جهان پهلوانی که فردوسی به چنین جایگاه رفیعی رسانده که قرنها در میان مردم و داستانهایشان باقی مانده تا کنون همچنان محبوب و مقبول همگان با هر مذهب یا تفکر است؟ اینها پرسشهایی هستند که مریم دارا، دانشجوی دکتری فرهنگ و زبانهای باستانی و مدرس دانشگاه و مؤلف رستم، بر آن بوده است تا با نشان دادن زوایای مختلف شخصیت رستم به جواب آنها برسد. کتاب مذکور دارای 6 فصل، به همراه پیشسخن و سخن پایانی است. در فصل یکم با عنوان «رستم ایران زمین» به معرفی ویژگیهای شخصیتی رستم، نام و نشان او، تبارنامه، تولد و کودکی رستم پرداخته شده است. فصل دوم «داستان رستم» است و در آن میتوان نخستین نبرد رستم، هفتخوان، نبردهای هاماوران و هفت دلاور، داستان سهراب و سیاوش و کیخسرو و بیژن و اسفندیار، اکوان دیو، دوازده رخ،مرگ رستم و همسران و فرزندان او را مطالعه کرد که هر مورد با کلیه داستانهای غیر شاهنامه و از منابع دیگر نیز مقایسه شده است. فصل سوم عنوان «مرکب، زینافزارها و ادوات رستم» را دارد و در آن به ویژگیهای رخش، ببربیان، کلاه و درفش و مهره و سلاحهای رستم در منابع مختلف پرداخته و نظرات گوناگون در خصوص هر یک آورده شده است. مؤلف در فصل چهارم با عنوان «رستم در متون کهن» بر آن بوده است که رد پای رستم را در کلیه متون مهم از پیش از اسلام تا پس از آن بررسی و مشخص گرداند که عبارتند از درخت آسوریک، یادگار زریران، بندهش، سکیسران، رتستخم اسپندیات، اوستا (که در آن ذکری از رستم نیست). همچنین تلاش شده است روایات رستم نزد ارمنیان، عربها و سغدیان ذکر و رستم در شاهنامه و متون دیگر ایرانی نیز معرفی شود. در فصل پنجم، «رستم در اسطوره و تاریخ» بررسی آراء گوناگون در این خصوص آورده شده است. فصل ششم عنوان «همانندان رستم» را دارد؛ در این فصل رستم با گرشاسب، سام، سهراب، اسفندیار، رستم فرخزاد، حضرت علی (ع)، هرکول، آشیل، کریشنه، بهیشمه، ایندره، ایزد بهرام، مردوک، ایلیای روسی، کی، لی-چینگ و فنگ-شین-ین-ی چینی و عیارگونه بودن رستم مقایسه شدهاند. همچنین نگارنده کتاب در نگارش این اثر از 119 منبع به فارسی و زبانهای دیگر استفاده کرده است. گفتنی است این کتاب در کتبرفروشیهای معتبر از جمله کتابفروشی دفتر پژوهشهای فرهنگی، طهوری و برخی شهر کتابها در دسترس است.