POINTERS FOR THE HOUR OF TEMPTATION (short paper in Greek)

ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΣΜΟΥ Ο δρόμος του αγιασμού του πιστού είναι ποθητός από τον καθένα και ευλογημένος· αλλά δεν είναι εύκολος. Πολλά τα εμπόδια. Ο διακεκριμένος θεολόγος του 17ου αιώνα, Άγγλος Πουριτανός Τζον Όουεν, είπε κάποτε ότι στην αξιολόγηση της πορείας μας δεν είναι μόνο οι βαθμίδες του αγιασμού μας που μετράνε αλλά και το πόσα εμπόδια είχαμε κάθε φορά να ξεπεράσουμε. Στην Αγία Γραφή η επιστολή του Ιακωβου αποτελεί ένα εξαιρετικά διαφωτιστικό, δογματικά άρτιο και πρακτικά χρήσιμο κείμενο τόσο για να αναγνωρίσουμε αυτά τα εμπόδια, όταν τα συναντάμε, όσο και για να τα ξεπεράσουμε μένοντας σταθεροί στην τροχιά η οποία είναι αρεστή στον Θεό και μάς εξασφαλίζει το στέφανι της ζωής (1:12). Το πρόβλημα είναι οι πειρασμοί που συναντάμε στο δρόμο. Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με τα τεχνάσματα του εχθρού της ψυχής, η μέθοδος που επιβάλλεται να ακολουθήσουμε είναι αφενός να δούμε οι ίδιοι καθαρά και να αξιολογήσουμε πνευματικά την πραγματικότητα που έχουμε απέναντί μας και αφετέρου να εντοπίσουμε τις πηγές από τις οποίες θα αντλήσουμε την καθαρότητα της αλήθειας του Θεού για να μηδενίσουμε την καταστρεπτική επίδραση των πειρασμών. Η πρώτη αυταπάτη από την οποία ο Ιάκωβος θέλει να μας ελευθερώσει έχει σχέση με την αφετηρία των πειρασμών, με την πηγή τους. Από πού δηλαδή προέρχονται. Ας μη λέει κανείς όταν πειράζεται ότι αυτό ήταν εκ Θεού διότι «ο Θεός ουδένα πειράζει» (1: 13). Οι πειρασμοί ανήκουν στις στρατηγικές του Σατανά οι οποίες, όταν συναντώνται με τις κατά σάρκα επιθυμίες του ανθρώπου ως «μικρού θεού», καταλήγουν σε ξέσπασμα επικίνδυνης κρίσης στην πίστη. Οι ανθρώπινες επιθυμίες μπορεί να μην είναι καθόλου φτηνές και ποταπές ή ακόμα και να φορούν πνευματικό μανδύα, όπως για παράδειγμα η επιθυμία του «εγώ» για αυτοκαταξίωση σε ένα δούλο του Θεού ο οποίος με την α ή β ιδιότητα εργάζεται στο έργο του ευαγγελισμού ψυχών. Το πρώτο χαρακτηριστικό των επιθυμιών είναι ότι κινούνται με υπερβολική—θα’λεγε κανείς υδραργυρική—ταχύτητα επειδή ξεκινάνε από το πρωτεϊκό συναίσθημα που δεν έχει φιλτραριστεί μέσ’ απ’ το νου και την ψυχή του ανθρώπου κι έτσι υπάρχει και ενεργεί σε μορφή άκρατου δυναμισμού. Φυσικά, για να υλοποιηθεί ο πειρασμός πρέπει να συνυπάρχει και η ευκαιρία, κάτι που ανήκει στην ατζέντα του εχθρού να συνδυάσει. Όταν η ευκαιρία αυτή τύχει και συνυπάρξει, το δυναμισμό της ανθρώπινης επιθυμίας ακολουθεί η έλξη την οποία ο Ιάκωβος αποδίδει με τον όρο «παρασυρόμενος{ο άνθρωπος}» και στη συνέχεια έρχεται η αυταπάτη «δελεαζόμενος{ο άνθρωπος}», ενδεχομένως μάλιστα ερμηνεύοντας τη συνύπαρξη και ως θεϊκό σημείο! Οπότε, για να μείνουμε στο πιο πάνω παραδειγμα του ευαγγελισμού, ο εργάτης του ευαγγελίου νομίζει μεν ότι συμβάλλει στο έργο της σωτηρίας ψυχών ενώ ουσιαστικά προβάλλει το δικό του εαυτό ως παράδειγμα προς μίμηση, υποσυνείδητα αποσκοπώντας να υψωθεί ο ίδιος παρά να δοξαστεί ο Άγιος Θεός (1:14). Η εξέλιξη είναι πια εύκολο να προβλεφθεί: οταν η επιθυμία συλλάβει, γεννάει την αμαρτία η οποία εκτελούμενη επιφέρει το θάνατο (1: 14-16). Σ’ αυτή την εξέλιξη η πρώτη προστασία κατά του πειρασμού είναι η παραίνεση που βρίσκουμε διάσπαρτη στην Αγία Γραφή να αποφεύγουμε την ταχύτητα η οποία σωστά περιγράφεται ως χαρακτηριστικό αφροσύνης (π.χ. Παρ. 18:2 & 29: 30). Έτσι, όπως γίνεται και με μία αστυνομική καταδίωξη εγκληματιών ή ακόμα κι ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου, όταν θέλουμε να εξετάσουμε προσεχτικά κάτι το οποίο η ταχύτητα παρουσίασης του υλικού μάς εμποδίζει να επισημάνουμε, προβάλλουμε τις σκηνές που έχουν ξετυλιχτεί ως εκείνη τη στιγμή καρέ καρέ. Αν δεν το κάνουμε αυτό, ο κίνδυνος, όπως σωστά επισημαίνει και ο Πίτ Μακλάναθαν, θα ήταν να καταφύγουμε σε εξίσου βιαστικές παραπομπές σε βιβλικά εδάφια τα οποία όμως τελικά ενεργούν μάλλον ως όπλα (αμυντικά ή και επιθετικά) παρά ως προληπτικά ή ιαματικά φάρμακα που αποσκοπούν να αποτρέψουν την αρρώστια ή να τη θεραπεύσουν. Βέβαια ο Ιάκωβος δεν παραλείπει να μας παραπέμψει στο σημαντικό πνευματικό όπλο της προσευχής που αποσκοπεί στο να ζητήσει ο άνθρωπος από τον Θεό «σοφία» την οποία Εκείνος υπόσχεται να δώσει σε όλους απλόχερα χωρίς ούτε στιγμή να υποτιμά αυτούς τους ‘επαίτες Χάρης’ θεωρώντας τους ως ‘ντροπιασμένους’ αφού έφτασαν να Τον παρακαλούν επειδή οι ίδιοι ήταν ανίκανοι να χειριστούν τα προβλήματα της ζωής μόνοι τους (1: 5). Στο σημείο όμως αυτό είναι σημαντικό να κάνουμε μια διευκρίνιση για το τι ακριβως είναι «προσευχή». Προσευχή είναι ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος μιλάει στον Θεό. Προκειμένου όμως ο άνθρωπος να ακούσει επίσης τι έχει να του πει επί του προκειμένου ο Θεός, είναι απαραίτητο να καταφύγει στο «Λόγο Του» διά μέσου του οποίου Εκείνος αποκαλύπτει στο δημιούργημα τη δική Του αλήθεια. Στην επιστολή του ο Ιάκωβος μιλάει για τον Λόγο του Θεού με τρόπο που δεν αφήνει κανένα περιθώριο σύγχυσης για το αν τυχόν εκείνα τα οποία μάς αποκαλύπτονται μέσ’ απ’ τις Γραφές είναι απλά συγκεκριμένες ‘τεχνικές’ και ‘μεμονωμένα εδάφια’ τα οποία μπορεί το δημιούργημα να δανειστεί από τα θεία κείμενα προκειμένου να τα εφαρμόσει μηχανικά. Η επιστολή μιλάει αντίθετα για τον «εμφυτευθέντα» λόγο και για το ευαγγέλιο στο σύνολό του το οποίο έχει τη δύναμη να σώσει τις ψυχές των ανθρώπαν (1:21). Ο όρος εμφυτεύω—που σήμερα δεν μάς ξενίζει και τόσο λόγω της ολοένα εξελισσόμενης οδοντιατρικής τεχνολογίας στην εμφύτευση δοντιών—έχει την έννοια κάποιου πράγματος το οποίο μπαίνει τόσο βαθιά μέσα μας ώστε να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της φυσικής μας ύπαρξης. Μάλιστα δε οι διάσημοι λεξικογράφοι Liddell & Scott δίνουν ως ερμηνευτικό παράδειγμα του όρου την εμφύτευση της πνοής του Θεού στον άνθρωπο κατά τη Δημιουργία. Με άλλα λόγια πρόκειται για την όλη σχέση Θεού και ανθρώπου, το όλο αφήγημα για τη Δημιουργία, Πτώση και μετέπειτα Σωτηρία του από τον ελεητικό και γεμάτο αγάπη Πατέρα Θεό διά του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Εκεί παραπέμπει ο εμφυτευθείς στον άνθρωπο Λόγος του Θεού, μια αναφορά και επίκληση της πνευματικής μνήμης για το από πού ξεκίνησε ο πρώτος Αδάμ, τι προνόμια είχε και έχασε ο άνθρωπος και τι αποκατάσταση έκανε στη συνέχεια ο Θεός με τη Λύτρωση που μάς χάρισε μέσω του τελευταίου Αδάμ, του Ιησού Χριστού. Γιατί αυτή και μόνον αυτή η εφ’ όλης της ύλης ευγνώμων ανάμνηση έχει τη δύναμη να αναχαιτίσει τον κίνδυνο να πέσει ο άνθρωπος στα χέρια του οποιουδήποτε συγκεκριμένου πειρασμού επειδή, παρόλο που έχει κάποτε αναγεννηθεί, παραμένει ευάλωτος στους πειρασμούς της αναβίωσης μέσα του ενός εναλλακτικού προφίλ: εκείνου του «μικρού θεού» που ψευδώς τού σκιαγράφησε ο εχθρός της ψυχής, όταν εκμηδένισε τη διαφορά μεταξύ ενός Άγιου, Άναρχου και Αιώνιου Θεού και του δημιουργήματος του ανθρώπου στον οποίο χαρίστηκαν πλουσιοπάροχα όλα τα θεϊκά αγαθά εφόσον όμως θα παρέμενε στο σχήμα της ένταξης και ολοκλήρωσής του στον Άγιο Θεό. Έτσι μόνο μπορεί να κλείσει επιτυχώς ο διάλογος μεταξύ της προσευχής του ανθρώπου και του Λόγου του Θεού με τη μεσολάβηση του Αγίου Πνεύματος. Έτσι χρειάζεται να επαναευαγγελιζόμαστε καθημερινά τους εαυτούς μας, κάτι που επ’ ουδενί λόγω υποτιμά την αρχική αναγέννηση του πιστού αλλά τον βοηθάει να εμπεδώσει ποια ακριβώς είναι η καλή αγγελία, δηλ. το «ευ–αγγέλιο». PAGE 2