Skul Pil
Skul Pil
Skul Pil
Nasungkit ni Mary Jane U. Tapat, ang patnugot ng Ang Pag-Usbong ang ikalawang puwesto sa paligsahan ng pagsulat sa magulang (Letter-to-Parents) na naganap sa Macro College Inc., Vigan City noong Setyembre
dumarating sa aking buhay at siya rin ang nagbibigay tatag, lakas, determinasyon at inspirasyon Nagpapasalamat ako ko sa buhay, pahayag ni sa Diyos dahil nagkaroon Tapat. ako ng ina na tumutulong Si Gng. Jennifer F. sa akin para harapin ko Remular ang kanyang ang mga pagsubok na tagasanay. Ma. Diana Joy Navarro
23, 2013.Ang nasabing patimpalak ay inilunsad ng Reiyukai Philippines, Ilocos Sur Chapter.
Kuha ni Daisy Simalong
Si Mary Jane U. Tapat, patnugot ng Ang PagUsbong na nagkamit ng ikalawang pwesto sa paligsahan sa pagsulat sa magulang.
K-12 nilagdaan na
Edukasyon tungo sa tuwid na daan
Si Bb. Beatriz R. Riotoc ang bagong hirang na punung-guro ng Sa Vicente Integrated School.
Ang K -12 ay kailangang mag-umpisa sa kindergarten kung saan ang bata ay may edad Rowena Lacap dela Cruz, Senior Educana lima(5) bago sila makapagumpisa sa elementarya. Ang elementarya naman ay anim(6) na taon na mag-uumpisa sa mga batang may edad na anim(6) na taon. Sunod ang sekondarya na na gaya ni Gng. Dela Cruz para makabuo ng isang may apat(4) na taon ng junior makabuluhang output para sa ikabubuti at ikauunlad high school at dalawang(2) taon ng isang paaralan tulad ng SVIS, wika ni G. Apopara naman sa senior high linario Riotoc, guro ng sekondarya. school. Si Gng. Rowena dela Cruz sa kanyang pagbisita sa SVIS.
Isa sa pinakaprestisyosong kaganapan sa San Vicente Integrated School ay ang isang linggong pagbisita ni Gng.
Kuha ni Carlo Castaeda
Simula sa taong panuruan na ito, ang Kurikulum ng Edukasyon sa Pilipinas ay humanay na sa halos lahat ng mga bansa sa buong mundo nang nilagdaan ni PresiBilly BJ Ramirez dente Benigno S. Aquino III ang Batas Pambansa bilang 10533 o tion Program Especialist na mula nasyunal opis ang Enhanced Basic Education ng Kagawaran ng Edukasyon para sa School Act of 2013 noong Mayo 15.
Improvement Plan (SIP) noong Setyembre 9 13 sa taong ito. Layunin ng pagbisitang ito na obserbahan at gabayan ang mga tagagawa at tagaplano ng mga kapakanan ng isang paaralan para matukoy ang mga kahinaan, banta at lakas na kailangang bigyang pansin ng isang paaralan. Ang mga kalahok sa nasabing gawain ay kinabibilangan ng mga punong-guro, guro at opisyales ng PTA mula sa elementarya at sekondarya. Laking pasasalamat natin sa isang eksperto
Namimigay ng mga kagamitang pang-eskwela na mula sa MOOE sa mga mag-aaral ng sekondarya sa SVIS si Gng. Jennifer F. Remular, bilang OIC ng Sekondarya Kuha ni Carlo Castaeda
Ang BP #10533 ay nabuo para sa pagkakaroon ng Functional Basic Education System upang bumuo ng mga responsable at produktibong mamamayan taglay ang mga mahahalagang kakayahan, kasanayan at pagpapahalaga para sa habang-buhay na karunungan at hanapbuhay.
Carlo Castaeda
Hunyo-Nobyembre 2013
B A L I TA
ibat ibang mga grado at taon. Pinangunahan ito nina Carlo Castaeda, pangulo ng SSG at Mary Jane Tapat, kapangulo ng SSG. Lubos kaming nagpapasalamat sa mga guro sa malaking sakripisiyo nila sa aming mga mag-aaral. Napaka-
ra na rin ipakita sa iba kung paano intindihin ang kapwa para magkaka-isa tayong tumulong sa lipunan,("Miss World for me treasures the core value of humanity and that guides her into understanding people, why they act the way that they do, how they're living their lives and I will use these core values in my understanding not only in helping others but to show other people how they can understand others, to help others so that as one, together, we shall help society"), matalinong sagot ni Young sa tanong na bakit siya ang karapat na tanghaling Miss World.
Nagbabasa ng kanilang mga mensahe ang mga mag-aaral ng SVIS para sa kanilang mga guro sa Sekondarya
parangal at kilalanin ang mga guro sa araw na ito. Pinangunahan ito ng mga opisyal ng Supreme Student Government (SSG) at Supreme Pupil Government (SPG) sa tulong na rin ni Gng. Jennifer Remular, ang tagapayo ng SSG. Sa araw na ito naranasan ng mga SSG at SPG ang magturo, sa
hirap nga pala talaga ng kanilang mga gawain, lalong-lalo na ang magturo sa ibat ibang klase ng mga estudyante, ang pahayag ni Mary Jane Tapat. Mary Jane Tapat
4Ps pinalawak
Ang Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps) ay pormal na inilunsad ni dating Pangulong Gloria-Macapagal Arroyo noong Nobyembre 2008 at sinimulang ipatupad noong Enero 2008 sa pangunguna ng Department of Social Welfare and Development (DSWD). Noong 2010, ipinagpatuloy ni Pangulong Benigno Aquino III ang nasabing programa. Layunin nitong labanan at bawasan ang kahirapan sa pamamagitan ng pamimigay ng tulong pinansyal sa mga nakilalang pinakamahihirap na pamilya sa bansa na tinatayang umabot sa mahigit 3 milyon sa kasalukuyan. Inaasahang sa pamamagitan ng programa ay mapabubuti ang kalagayan ng mga pamilya sa larangan ng kalusugan, nutrisyon at edukasyon ng mga bata na 018 gulang. Ang bawat lehitimong miyembro ay nakatatanggap ng Php6000.00/taon o Php500.00/buwan para sa pangangailangang pangkalusugan at nutrisyon at Php3000.00/taon o Php 300.00/buwan sa bawat kwalipikadong anak ng miyembro. Kaakibat ng tulong na ibibigay ay ang sumusunod na responsibilidad ng bawat miyembro: ang pagpakonsulta sa doctor ng buntis na miyembro bago at pagkatapos manganak, buwanang pagmonitor ng timbang at pakikinig sa gabay pangnutrisyon para sa 0-2 gulang na anak, agarang pagpatingin sa karamdaman ng mga anak, 85% na buwanang attendance ng mga nag-aaral na anak at regular na pagdalo ng mga miyembro sa mga seminar at pagpupulong tungkol sa tamang pangangalaga ng pamilya. Ayon sa kahulihang tala, ang bayan ng San Vicente, Ilocos Sur ay may 323 pamilyang registradong miyembro ng 4Ps na nakatanggap na rin ng mahigitPhp1.5 milyong cash grant mula Hunyo 2012 hanggang Enero 2013. Mary Jane Tapat
SVISans, pinarangalan
Bilang pangwakas na pagdiriwang sa Buwan ng Nutrisyon na may temang Gutom at Malnutrisyon, Sama-sama Nating Wakasan, pinarangalan ang mga mag -aaral ng San Vicente Integrated School na nagsipagwagi sa mga ibat ibang paligsahan sa bulwagan ng SVIS noong Hulyo 2013.
PAGGUHIT NG POSTER: Una - Danny Domenden ng III-Pearl Ikalawa - Fedrick John Azur ng Grade 8-Amethyst Ikatlo - Dee-Jay Gorospe ng IV-Agate E-POSTER: Una - Dave Jarrette Rosales ng II-Sapphire Ikalawa - Jayson Amarillo ng Grade 8-Amethyst Ikatlo - Paul Cyjoen Padron ng IV-Agate PAGSULAT NG SANAYSAY (ENGLISH): Una - Ma. Diana Joy Navarro ng III-Pearl Ikalawa - Daniel John Gapas ng Grade 7-Emerald Ikatlo - Aljune Uganiza ng Grade 8-Amethyst PAGSULAT NG SANAYSAY (FILIPINO): Una - Fedrick John Azur ng Grade 8- Amethyst Ikalawa - Clifford Cubangbang ng IV -Agate Ikatlo - Mary Rose Requilman ng Grade 7- Emereld NUTRIQUIZ: Una - Gilbert Retreta ng IV-Diamond Ikalawa - Rhose Angel Azur ng Grade 7- Ruby Ikatlo - Laurence Rapisura ng III-Sapphire COOKING CONTEST: Una - IV Agate Ikalawa - IV- Diamond
Pagtutulungan ang kailangan upang maihanda ang lahat bago ang pasukan. Ito ang madamdaming pahayag ni Gng. Jeanette Pilot, ang pangulo ng Parents Teacher Association (PTA) sa sekondarya sa naganap na Brigada Eskwela sa San Vicente Integrated School, San Vicente, Ilocos Sur, Mayo 21-24. Nilahukan ito ng mga guro, mga magulang lalung-lalo na ang mga 4ps, mga estudyante, at sina Coach Jimmy Mallari at ang kanyang mga soccer players. Layunin ng Brigada Eskwela na maihanda ang mga silid-aralan at ang kapaligiran para sa nalalapit na pasukan.
B A L I TA
Sa pangangalaga ng kalikasan
Hunyo-Nobyembre 2013
Buwan ng Wika
SVISans, pinarangalan
Pinarangalan ang mga nagsipagwagi na magaaral ng San Vicente Integrated School (sekondarya) sa pangwakas na palatuntunan ng Buwan ng Wika na may temangWika Natin Ang Daang Matuwid sa bulwagang tanghalan ng SVIS noong Setyembre 6. Nakamit ni Marjorie Ritumban ng Grade 8Amethyst ang unang puwesto sa tagisan ng talino, pangalawang puwesto naman si Richvent Joseph Retuta ng Grade 7-Amethyst at si Zeny Ullero ng IVAgate ang nagkamit ng pangatlong puwesto. Buong birit na kumanta si Lucky dela Cruz ng Grade 8-Jade na nagkamit ng unang puwesto, Leslie Anne Tapuro ng III-Pearl ang nagkamit ng pangalawang puwesto at pangatlong puwesto naman si Crisanta Sabado nang Grade 8-Amethyst. Sa pagsulat ng sanaysay nakamit ni Marnelli Rabino ng III-Pearl ang unang puwesto, si Zeny Ullero ng IV -Agate ang nagkamit ng pangalawang puwesto at si Mary Rose Requilman ng Grade 7Emerald ang nagkamit ng pangatlong puwesto. Si Danny Domenden ng III-Pearl ang nagkamit ng unang puwesto sa pagguhit ng poster, Fedrick John Azur ng Grade 8-Amethyst ang nagkamit ng pangalawang puwesto at si Rojsvie Miles Antiquera nang Grade 7-Ruby ang nagkamit ng pangatlong puwesto. Sina Marjorie Ritumban, Marnelli Rabino, Danny Domenden at Lucky Bech dela Cruz ang kinatawan ng San V icente Integrated School sa Pandibisyong Patimpalak noong Agosto 29 sa Narvacan National Central High School, Narvacan, Ilocos Sur. Ang kanilang mga tagasanay ay sina Bb. Evelyn Giron at Gng. Prima Albalos. Rhose Angel Azur
Laking pasasalamat namin dahil sa walang sawang pakikilahok ng kapulisan para maipahayag ang karapatan naming mag-aaral at maiwasan ang anumang krimen, pahayag ni Marnelli O. Rabino ng
III-Pearl.
-Billy BJ Ramirez
Nagbibigay ng mensahe sa mga mag-aaral ng San Vicente Integrated School si P/Insp. Maanuel A. Viaje, hepe ng Kapulisan ng San Vicente.
Upang lalo pang matugunan ang pangangailangan ng mga guro at magaaral ng isang maayos at maaliwalas na Pandibisyong Pagsasanay, silid-aralan, isang silid-aralan na para sa sekondarya ang ipinatayo sa San Vicente inilunsad Integrated School, San Vicente, Ilocos Upang maihanda ang mga pangkampus na Sur. Ito ay pinondohan ng DepEd na sinmamamahayag sa pagsusulat ng mga balita, imulan noong Abril at natapos noong editorial, lathalain, isports, copyreading, car- Hulyo. tooning at radio broadcasting, naglunsad ang Dibisyon ng Ilocos Sur ng isang Pandibistong Pagsasanay para sa mga Tagapayo at Pangkampus na Mamamahayag na naganap sa San Sebastian National High School, San ViNagpasalamat ang mga administrador, guro at mga mag-aaral ng San Vicente cente, Ilocos Sur noong Oktubre 16-18. Integrated School (SVIS) sa Diyos sa naganap Dinaluhan ito ng 2 sa mga tagapayo ng na misa sa bulwagan ng SVIS noong Hulyo. Ang misa ay idinadaos taon-taon bilang Ang Pag-usbong na sina Gng. Catherine C. pasasalamat sa mga biyayang ipinagkaloob ng Radam at Bb. Evelyn A. Giron at 7 pangkamDiyos sa bawat isa. pus na mamamahayag na sina Mary Jane Pinangunahan ni Rev. Roque C. Reyes, Tapat, Ma. Diana Joy Navarro, Billy BJ kura-patoko ng bayang San Vicente ang Ramirez, Mary Rose Requilman, Samuel nasabing misa. Lorence Rapisura Castaeda, Fedrick John Azur at Kasandra Castillo. Ako ay lubos na nagpapasalamat
Kasandra Castillo
Tinatalakay ni Propesor Lourdes Llanes ng CAS ang Personality Development sa mga mag-aaral ng ikatlo at ikaapat na taon ng Sekondarya sa SVIS
na inilunsad ang pagsasanay na ito at nabigyan ako ng pagkakataon na sumali at madagdagan at mapalawak pa ang aking nalalaman sa larangan ng pamamahayag, ang pahayag ni Samuel Castaeda,
isang manunulat ng Ang Pag-Usbong.
Marnelli Rabino
Ang mga mag-aaral ng San Vicente Integrated School ay taimtim na nagdarasal habang dinadaos ang misa.
Hunyo-Nobyembre 2013
E D I T O R YA L
GISING KABATAAN
ni Ma. Diana Joy Navarro
Anti-Bullying Law
Kilala Mo Na Ba Ako?
Nakaaalarma ang mga napanonood sa telebisyon, nababasa sa dyaryo, at napakikinggan sa radyo tungkol sa isyung suicide dahil sa tinatawag na bullying. Kamakailan ay pinagtibay at pinirmahan ni Pangulong Aquino ang isang batas, ang R.A. 10627 of 2013 of Anti Bullying Act. Layunin nitong protektahan ang karapatan ng bawat isa laban sa mapanghusgang lipunan. Ayon sa pag-aaral, isa sa bawat dalawang katao ang nagiging biktima ng pambubully. Kadalasan ay mga taong mahihina, may kapansanan, may kapintasan at mga taong duwag magsumbong sa kinauukulan. Nangyayari rin ito maging sa paaralan na ang karamihang nagiging biktima ay mga estudyanteng may kapansanan at takot ipagtapat ang nangyayari. Ang masaklap pa dito ay kinikikilan o hinihingan sila ng pera, binubugbog, ginagawang sunud-sunuran sa bawat naisin at higit sa lahat pinagsasalitaan ng hindi angkop sa isang tao. Nakababahala lalo na sa mga magulang na tanging akala ay nakapag-aaral ng maayos at komportable ang kanilang mga anak, subalit ang akalang ito ay hanggang doon na lamang dahil ang masakit pa dito ay kapwa rin estudyante ang gumagawa ng mga kalokohan. Hindi rin natin maitatanggi ang dulot na kabutihan ng social media sa ating buhay lalo na sa ating lipunan. Nandiyan ang mga cellphone, kompyuter, atbp, na kadalasang gamit ngayon lalo na ng mga kabataan. Sa pamamagitan ng mga Facebook, Skype, Twitter at Instagram, madali nating naipapaabot ang ating mga mensahe lalo na sa ating mga mahal sa buhay na nasa malalayong lugar. Ngunit paano kung ang mga ito ang mitsa ng pagkawasak at pagkakitil ng buhay ng isang tao. Napapanood natin sa telebisyon na ito ang laging dahilan ng pagkakitil ng mga kabataan sa sarili nilang buhay dahil sa isyu ng pambubully. Ayon sa mga eksperto, ang pambubully ay nakapagdudulot din ng trauma sa mga biktima. Sa mga estudyante maaaring hindi sila makapagaral ng maayos at hindi komportable. Bunga na rin ito ng pagiging matatakutin nila na makihalubilo sa iba at pagkakaroon ng depresyon. Sa ganitong mga simtomas, mahirap ng maibalik ang normal na buhay ng isang tao na nasira ng dahil sa lipunang mapanghusga. Mahalagang mabigyan ng solusyon ang problema natin sa mga pambubully. Dahil sa bagong batas na ito, mas mabibigyang pansin na ang mga bully sa tulong ng DepEd sa mga eskwelahan. Ang pagiging bukas sa pamilya ay mahalaga rin para masabi natin ang ating mga hinaing at anumang problema sa ating personal na buhay. Dapat isa-isip na gumagaan ang ano mang problema basta`t alam nating ibahagi sa iba. At dapat ring gabayan at hulmahin ng mga magulang ang kanilang mga anak na maging mabuting tao. Hindi pa huli ang lahat basta`t alam nating makipag-ugnayan sa kinauukulan. Huwag tayo maging duwag na ipaalam sa kanila ang katotohanan. Hindi imposibleng masosolusyunan natin ang problemang tayo rin ang may gawa kung gagawin nating lahat ang ating parte, ang pagrespeto sa kapwa natin.
PATNUGUTAN
Taong-Panuruan 2013-2014 Patnugot: Mary Jane U. Tapat Ka-Patnugot: Ma. Diana Joy R. Navarro Tagapamahalang Patnugot: Billy BJ J. Ramirez Patnugot ng Balita: Kasandra B. Castillo Patnugot ng Panitikan/Lathalain: Mary Rose Requilman Patnugot ng Isports: Samuel S. Castaeda Mga Kontributor Aljune P. Uganiza Jester A. Bundoc Carlo S. Castaeda Lorence N. Rapisura Marnelli O. Rabino Rhose Angel B. Azur Windelyn R. Rondon Daisy L. Simalong
Mga Tagaguhit Fedrick John B. Azur Antonio P. Navarrete Jr. Mga Tagapayo Bb. Evelyn A. Giron Gng. Catherine C. Radam Gng. Prima B. Albalos
Mga Kritiko Gng. Jennifer F. Remular Bb. Michelle T. Ragasa Gng. Rowena L. Presto Bb.Lhowela T. Ribuca Gng. Rosviminda P. Ragasa G. Julimar R. Buquing Mga Konsultant Beatriz R. Riotoc Punong-guro I Elsie R. Rigunay, Ed. D. Tagamasid Pampurok
OPINYON
Hunyo-Nobyembre 2013
Pag-isipan
ni Mary Jane U. Tapat
Edukasyon, Pahalagahan
Sa Aking Tingin
Sang-ayon ka ba o hindi?
Hatid ng K-12 Basic Education Curriculum ang pagkakaroon ng tinatawag na Senior High School o ang dagdag na dalawang taon ng pag-aaral sa sekondarya maliban sa apat na taon o ang Junior High School. Sa Senior High School pwedeng pumili ng gustong konsentrasyon gaya ng Technical-Vocational, Sports and Arts, at Academics ang isang mag-aaral. Pabor ba kayo sa dagdag na dalawang taon ng pagaaral sa sekondarya? Oo o hindi? Oo,para sa kapakanan ng mga kabataan. Dahil kapag nakapagtapos na sila maaari na silang magtrabaho kung hindi man sila nakapagtapos sa mataas na edukasyon. -Bb. BEATRIZ R. RIOTOC Principal, SVIS Pabor ako sa dagdag na dalawang taon para higit silang matuto sa dagdag na kaalaman na isinagawa ng K-12. Dagdag na pag-aaral ang isinusulong na dalawang taon na Technical- Vocational, Sports and Arts, at Academics, subalit mas makabubuti kung ang mga magulang ay ipagpatuloy ang pagsuporta sa pag-aaral ng kanilang mga anak para makamit ang nais na karera ng kanilnag mga anak hangga`t kaya nilang itaguyod ito. -Gng. JACQUELINE B. AZUR Magulang, Sekondarya Oo, para madagdagan ang aming kaalaman at para pagdating namin sa kolehiyo ay di na kami mahihirapan dahil naka advance lesson na kami. -MARY ROSE REQUILMAN Grade 7- Emerald Oo, pabor ako dahil ang dagdag na taon sa pag -aaral ay para rin lang sa kapakanan ng mga magaaral. Karamihan sa mga magulang hindi maintindihan ang nais ipakahulugan ng sinasabing Senior High School, ngunit sa aking murang pagkakaintindi, makakatulong ito para mapabilis ang paghahanap ng trabaho. O, di kaya`y pagkatapos ng Senior High School maaari na kaming pumili ng gusto naming
ni: Kasandra B. Castillo Tayong lahat ay may karapatang mag-aral. Hindi ito ipinagkakait kanino man dahil sa
tayo`y ipinanganak sa mundong ito na may karapatan sa lahat, karapatang lumigaya, karapatang magmahal, higit sa lahat karapatang makapag-aral. Pero sa ngayon, nag-aaral nga tayo pero para saan? Para lang ba masabi na tayo ay may pupuntahan? Bilang isang mag-aaral kailangang sundin o gawin natin kung ano man ang ibinibigay sa atin ng ating mga guro. Kailangan ding makipagpartisipasyon tayo sa lahat ng oras sa mga talakayan. Pero ginagawa ba natin ito? Ilan sa mga mag -aaral ay pumapasok lamang para sa attendance, para magkaroon lang ng allowance, para makita lang ang crush o kasintahan, para umiwas lang sa mga gawaing bahay, atbp. Kung ganito lang naman ang nangyayari mapapalawak ba natin ang ating kaalaman? Karamihan sa mga mag- aaral sa ngayon ay ipinagwawalang bahala ang kanilang pag- aaral. Hinda nila pinapahalagahan ang bawat patak ng pawis ng kani- kanilang mga magulang matustusan lang ang kanilang mga pangangailngan sa eskwelahan. Para kanino ba ang kanilang pagpapakahirap at pagsasakripisyo? Hindi ba`t para sa ating magandang kinabukasan? Magandang kinabukasan na tanging hangad ng ating mga mahal na magulang, subalit ano ang ating isinusukli sa kanila? Tayo lamang ang nakasasagot sa tanong na ito. Education is the key to success, sabi nga nila sa wikang Ingles at totoo ito. Kaya, kapwa mag- aaral may pagkakataon pa tayong magbago habang maaga pa. Pahalagahan natin ang ating pag-aaral upang ang buhay ay umunlad at maging matagumpay.
trabaho tulad sa mga Technical- Vocational, Sports and Arts at Academics. -MARY GRACE REVIBES III-Pearl Pabor ako sa dagdag na dalawang taon sa sekondarya dahil ito ay makatutulong sa akin sapagkat kapag natapos na ito ay maaari na akong magtrabaho. -FEDRICK JOHN AZUR Grade 8-Amethyst Oo, pabor ako sa dagdag na dalawang taon ng pag-aaral sa sekondarya para magkaroon ang mga kabataan ng sapat na kaalaman sa nais nilang maging sa hinaharap at kung sakaling hindi na sila makapagpatuloy sa college may kaalaman pa rin silang magagamit para sa kanilang paghahanap ng trabaho sa hinaharap. -Gng. CLARITA RIALUBIN Guro ng Elementarya, SVIS
Bangis ni Yolanda
ni: Ma. Diana Joy Navarro Mahigit dalawang linggo na ang nakalipas subalit ang pait, sakit at pighati ay nasa pusot isipan pa rin ng mga biktima. Ang super bagyong Yolanda ay isang kalamidad na bumago, sumira at nagpatumba sa buhay ng karamihan sa mga taga-Visayas. Isang kalamidad na sumubok sa ating katatagan, pananampalataya at pagkakaisa. Bilyun -bilyung halaga ng mga imprastraktura, kabahayan mga agrikultura at libu-libong mga buhay ang nasawi at nasayang. Subalit totoo kaya ang isyung pinagdedebatehan na bunga ito ng tinatawag na global warming o pagbabago ng klima ng daigdig? Batay sa usap-usapan sa mga social-media, gawa umano ng tao ang bagyong ito na sumalanta sa maraming buhay at ari -arian sa Sentral Visayas. Ngunit higit na matindi ang akusasyon o tsismis, inuugnay ang bagyong ito sa global warming na kagagawan din naman talaga ng tao. Sa pinakahuling tala ng National Disaster Risk Reduction Management Council (NDRRMC) 3,637 na ang naiulat na namatay, 1,186 pa ang nawawala at patuloy pa rin na kinakalap ang datos sa mga lugar na hinagupit. Mahigit sa 3 milyong indibidwal ang nananatili pa rin sa mga evacuation center at patuloy na umaasa na bukas, makalawa masisilayan nila ang isang maaliwalas na umagang puno ng pag-asa. Ayon kay Brian McNoldy, senior research associate ng University of Miami, si Yolanda ay kabilang sa isang grupo ng malalakas na bagyo na nakakalat sa mundo sa mga nagdaang dekada. Mula naman sa isang research oceanographer ng National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) maliit lang daw ang kontribusyon ng global warming kay Yolanda at may mga bagay na bumuo sa bagyong ito tulad ng Weather Fluctuation at Climate Variability. Gayunman batay na rin sa ating mga napapansin, ang mga bagyong dumaan sa Pilipinas nitong nagdaang ilang taon ay nagiging mas malakas o mas matindi ang pinsalang idinudulot sa bansa. Iisa lang ang paalala nito sa atin, higit nating pahalagahan at bigyang pansin pa ang ating Inang Kalikasan. Sa kabila ng kalamidad, dito natin makikita ang kaliwat kanang mga tulong na natatanggap natin mula sa ibat ibang sulok ng mundo. Mga cash donations, mga material na bagay lalong-lalo na ang ating mga dasal. Paalala lang ito na sa likod ng mga luha, lungkot at pighati nating mga Pilipino ay nariyan pa rin ang mga kamay na handang tumulong at makiisa sa atin. Mga patunay na habang may buhay may pag -asa. Sa bawat problema, darating ang bukas na may ngiti. Alam nating hindi natutulog ang Diyos. Ilang beses man tayong subukin ng tadhana, hindi pa rin matitinag at susuko ang lahing Pilipino. Babangon tayo at sama samang buuin ang mga nasirang kabuhayan na dulot ng mapaminsalang bagyong Yolanda.
Liham sa Patnugot
Mahal kong Patnugot, Una sa lahat nais ko muna kayong batiin ng magandang araw lalung-lalo na sa mga mahal nating mambabasa. Gusto ko ring magpasalamat dahil sa pagkakaroon ng kolum na ito para maibahagi naman namin ang mga saloobin at nakikita para matugunan ang mga ito. Sa kasalukuyan, ako po ay nasa Grade 8 at bilang estudyante ay apektado po ako sa naranasan ko sa nakaraang tag-ulan dahil sa kaunting patak ng ulan ay bumabaha na. Taun- taon po ay ganito ang nangyayari sa aming paaralan. Kaunting patak ng ulan ay nagdudulot ng baha. Bahang nakakasagabal sa aming pag-aaral dahil pumapasok sa aming silid-aralan at umaabot pa ng dalawang talampakan ang tubig kahit sa kaunting ulan. Wala po kasing lalabasan o daluyan ng tubig at naiipon lahat sa bawat sulok ng silidaralan namin. Maliban po kasi sa naapektuhan ang aming pag-aaral ay nakatatakot din po ang maaaring ibunga nito sa aming kalusugan. Maaaring makakuha kami ng sakit dahil sa baha o tubig na naiipon. Sana po at wish ko lang na sa susunod na tagulan ay hindi na namin mararanasan ang ganitong uri ng problema dahil sayang ang matututunan namin sa bawat araw na may baha. Lubos na gumagalang, (Sgd.) Aljune Uganiza Grade 8-Amethyst
Dear Diary,
MAYO Magandang umaga diary, aga kong nagising ngayon diary pupunta kasi ako sa eskwelahan. Simula na naman ng Brigada Eskwela naming diary. Ako kasi ang ka-pangulo ng SSG eh, at syempre diary responsibilidad kung pumunta at tumulong sa paglilinis kasi diary layunin ng Brigadang ito na malinisan ang paaralan bago ang pasujan. Sige diary ah, kwentuhan na lang tayo mamaya pupunta lang ako sa eskwelahan. Hayyy. Diary napagod ako ngayong araw na ito, daming lininisan Kumusta ka na dear diary, handa na ba akong magkwento sa iyo? Alam mo diary lininisan naming ang buong paaralan, kapagod kaya diary. Kasama ko ang aming guro diary sa paglilinis, akalain mo naman diary sobrang sipag nila noh? Ito yung mga kapwa ko SSG diary kasama ko rin sila, mga 4p`s, PTA Officers, si sa diary si Coach Milari na coach ng soccer halla diary kasama rin naming naglionis kasama ang mga soccer players. Hulog sila ng langit diary noh? Sana hindi sila magsawang tumulong sa aming paaralan. Para sa kaayusan at kalinisan nito. Sige diary hah kwentuhan na lang tayo bukas busy kasi akong naghahanda sa pagpasok ko bukas sa paaralan. HUNYO Diary kumusta ka na naman? Sorry hah ngayon lang ako nakapagsulat ulit. Busy kasi ako eh, unang araw sa klase. Mga pagbabago na naman ang magaganap sa buwan na ito diary. Hayyy Mga bagong kaalaman, kaibigan syempre karanasan diary. Alam mo diary may naganap kauna-unahang Orientation sa mga estudyante. Nailahad ang mga iba`t-ibang patakaran diary at para sa akin diary marami ang magtitino sa patakarang ito. Super Aktibo talaga ang mga guro diary. Bonggang bongga talaga ang paaralan naming diary noh? Oh diary, masaya ka ba sa kwento ko? Ako diary sobrang-sobrang saya at kailanman hindi nila mapapantayan ang kasiyahan ko. Sige na diary hah? Mag-aaral lang ako. Bukas na lang tayo magkwentuhan diary ah. Bye! Bye! Bye! HULYO Gandang umaga Dear Diary ko, kumusta ka na? Ngayon lang ako nakapagsulat diary. Alam mo diary mga bonggang-bonggang kwentuhan tayo ngayon diary. Are you ready to explore and listen diary? Oh, sige na sisimulan ko na ang kwentuhan nating dalawa diary. Alam mo diary ganap na naman ang mga Buwan ng Patimpalak diary. Sa Buwang ito diary ay tinaguriang Nutrition Month na pinagdiriwang ng buong bansa at bilang pakikibahagi sa pagdiriwang, nagdaos ng iba`t-ibang patimpalak para sa mag-aaral ng sekondarya ng SVIS. Mayroong pagsulat ng sanaysay, pagguhit ng poster, Eposter, Nutri Quiz, Gardening, at Cooking Contest na sinalihan ng mga mag-aaral diary. Lahat ng mga ito naisakatuparan dahil sa pangunguna ni G. Julimar Buquing at sa tulong ng lahat ng mga guro namin. Aktibong-aktibo sila diary, walang nagpatalo at umurong. Mga SVIS ang mga yan diary hah? Hindi nagpapatalo hehe Joke lang diary J Pero aktibo sila at may pananalig sa Diyos. Pagkatapos ng Nutrition Month diary, PTA Meeting na naman ang sumunod. Aba syempre diary dapat lang dumalo ang mga parents sa meeting na ito. Responsibilidad nilang malaman ang mga patakaran sa paaralan at alamin ang ginawa ng kanilang mga anak. Maliban dito diary nabuo ang organisasyon ng mga opisyales ng mga guro. Layunin ng organisasyon na mapaibayo ang pakikibahagi ng mga magulang sa mga gawain ng aming paaralan. Eh, kung ikaw ba diary isang magulang pupunta ka ba? Oh, makikinig na lang sa kwento ko? hehe kaw talaga diary ah. Walang hanggang pagsuporta sa akin. Salamat Diary. Opppsss Time is up Diary!! Sign off muna ako ah. May gagawin lang ako. Teka Teka Babye na Diary. Bukas ulit nhah J AGOSTO Hello Diary !!! Buwan ng Wika na naman diary Ito ay taun-taong ginagawa sa buong bansa. Siguradong maraming pangyayari na magaganap diary. Aba! Open for all na naman diary Akalain mo nga naman diary. Sobrang suportado talaga ang mga guro diary para sa aming estudyante. Alam mo diary, maraming patimpalak na naman ang sasalihan ng mga mag-aaral diary. Gusto mo bang malaman ang kanilang sinalihan diary? Oh, bored ka lang sakin hehe Joke Mmm.... May Tagisan ng Talino, Isahang Pag-awit, Pagsulat ng Sanaysay, at Pagguhit ng Poster ang sinalihan at lahat ng nagkamit unang gantimpala ang siyang kinatawan ng paaaralan para sa pandibisyong patimpalak para sa Buwan ng Wika.. Kung may patimpalak diary, Aba may pasasalamat naman para sa mga natanggap na karangalan.. Ito ang Holy Spirit Mass na naganap diary sa aming paaralan na sinundan ng isang pasinaya sa naidagdag na bagong silidaralan.. Asensado diary woh? Hehehe. Sa bawat paghihirap, pasasalamat sa Buwang ito diary, natapos rin ang mga aktibidades namin. Pahinga din
pag may time diary. Hehe syempre napagod alangan namang hindi magpahinga? Ayyy Oo nga pala diary bukas ay Buwan ng Setyembre na. Anong aktibidades na naman ang magaganap? Mmm. Antok na ako diary Pero diary nag -eenjoy ako kapag nandyan ka na nakikinig sa kwento ko. Sige diary ah, bukas na ulit tayo magkwentuhan. Bye! Diary ko . SETYEMBRE Diary, ang saya ko ngayong araw na ito! Teka pala diary masyado akong padalus-dalos. Kumusta ka na pala? Okay ka lang ba? Kumain ka na ba? O nagdidiet? Hehe Pinapasaya lang kita diary eh.. Setyembre na naman diary. Ang bilis ng araw noh? Diary Let`s go to the YES -O Camping at Eco-Tour diary. Karanasan na naman yan. Alam mo diary 2 araw at 1 gabi naming dito sa school.. Ang saya diary!!! Eco-tour sa Mira Hills, Hidden Garden at Baluarte. Hindi ko talaga makakalimutan ang mga karanasan kong ito. Sabi nga ng isang awit diary,Sana Maulit Muli. Bahagi ng kamping na ito ay ang ibat-ibang paligsdahan tulad ng Sayawit, G. at Bb.Kalikasan 2013, Panata sa Kalikasan at team building na nag-iwan ng hindi makakalimutang karanasan sa bawat kamper. Hayyyy Ang saya ko talaga diary. Uyyy Ngumingiti rin si diary. Napapasaya ko sa mga karanasan ko. Mmm Salamat Diary hah Hanggang sa muli OKTUBRE Ang aga kong nagising diary Goodmorning pala diary. Mmm.. Diary Mini-Intrams namin ngayon. Labanan ng dalawang koponan diary. Pagpray mo kami diary hah na Manalo kaming Grade 8 at 3 year. Sige diary babalitaan na lang kita mamaya hah Bye!!! Hoooo!!! Pagod na ako diary ko. Mula sa pagtalbog ng bola, karipas ng takbo ng mga mag-aaral, mapa Phil Young Husband ang mga mag-aaral diary, paghampas ng raketa, pagbato ng mga discuss, shotput at javelin. Hayyy talagang hihiyaw ka sa kagalingan naming diary este kagalingan nila Hehe Mmm Uiii. Diary magaling kaya kaming 2 koponan. Walang umaatras diary laban kung laban. Walang umaatras. Palaban diary noh? Aba syempre diary. Mapapagod ka din. Mapapagod sa training. Yang pagod mo, pawis lahat-lahat diary. Para sayo diary. Kapag tapos na ang mini-intrams? Anong susunod diary? District Meet na diary Nandyan na naman ang mga mababagsik na manlalaro ng SVIS diary. Hindi nagpapatalo. Isport kaya kami diary at syempre may pananalig sa Diyos. Ito kaya ang determinasyon naming pagdating sa labanan. Alam mob a diary ang sinalinan nila? Halla!! Di mo alam diary? Sige na nga diary kwento ko na sayo. Mmm. Badminton, Basketball, Volleyball, Scrabble, Chess, Running, Throwing events at syempre diary ang soccer na inaabangan nilang panoorin. Tatag, determinasyon, pagiging Isports, pananalig sa Diyos ang mayroon sa manlalaro naming diary kaya lagi silang nanalo diary. Kapag tapos na kaya ang District Meet diary anong meron na naman? Ayy Teacher`s Day pala diary. Nagkaroon din ka ba ng teacher diary? Ayy ako teacher mo diary? O sige, na ako na ang teacher mo. Hehe OA talaga ako diary noh? Alam mo ba diary? Nagkaroon kami ng programa para sa mga teachers naming. May nagsulat para sa mga guro diary para sa pasasalamat. At may nagbigay din ng mga regalo diary. Bongga diba? Hehe. Pagod na ako diary, pero tanong ko lang diary. Nabored ka ba o nag-enjoy ka sa kwento ko diary? Ako diary enjoy na enjoy Goodnight diary J
rd
NOBYEMBRE Nobyembre na diary!! Halika na diary manood ng Unit Meet sa Quirino Stadium, Bantay Ilocos Sur. Alam mo diary. Iba-ibang distrito ang naglalaban-laban. Pero diary ang mga manlalaro ng SVIS hindi nagpatalo. Lumaban hanggang kamatayan este hanggang Provincial pala. Hehe Mmm. Diary sana ang katatagan ng kanilang kalooban, determinasyon, tiwala sa kanilang sarili at pananalig sa Diyos, ay hindi mawala sa kanila. Alam mo diary sa mga kwento kong ito para sayo sana hindi ka na boored. At hoping na nag-enjoy ka sa mga kwento ko araw-araw. Hanggang sa muli diary. Mary Jane
Anuman ang maging kapalaran tanging Diyos lamang ang nakakaalam. Ito ang huling linya ng isang awit na ito rin ang pamagat. Marami sa mga kabataan ngayon na ang kanilang buhay ay inaasa sa kapalaran. Na ano man ang mangyari sa buhay ay kalooban ng Diyos. Karaniwan ang sinasabi kung ano ang guhit ng palad iyon ang magiging kapalaran.Kung ating iisipin, hindi ito ang gusto ng Diyos. Bakit pa tayo pinagkalooban ng isipan kung wala naman itong paggagamitan? Ang tao ay nilikha ng Diyos. Pinakadakilang nilalang na sinangkapan ng buhay at kaluluwa. Biniyayaan ng kalayaan ng kaisipan upang gamitin sa ikauunlad at ikaliligaya. Kung ano ang gagawin natin sa ating buhay, iyon ang mangyayari. Kung tayo ay nagsasakripisyo upang ating maabot ang mga inaasam-asam na pangarap sa buhay, makaturungan lamang na iyon ay ating makamit. Hindi naman siguro tama na iasa na lamang ang ating kapalaran sa buhay. Nasa ating pagpapasya ang magiging uri ng ating buhay sa hinaharap. Anuman ang ating itinanim, tiyak na iyon din ang ating gagapasin. Magtanim tayo ng kabutihan siguradong kabutihan din ang ating aanihin.Tayo ang nakakaalam sa ating buhay.sa atin nakasalalay ang ating kapalaran.
Laganap na ang pagdurusa saan mang sulok ng ating bansa. Mapalungsod man o mapalalawigan, malinaw mong makikita ang larawan ng paghihikahos sa halos bawat tahanan at pamilya. Iilan lamang ang masasabi mong nakaririwasa o nakaaangat sa buhay. Bakit may pagdurusa? Bakit may mayaman sa kabila ng pagiging kapus -palad ng iba? Saan ba nanggagaling ang lahat ng ito? Isa sa mga sanhi ay ang hindi pantay-pantay na pamamahagi ng mga kayamanan at likas na yaman ng ating bansa. Idagdag pa natin ang karamutang nanggaling sa mga ambisyosong naghahangad ng tagumpay sa pansariling kagustuhan. Nariyan din ang hindi sapat na edukasyon na isa sa mga sagabal sa pagsulong. Bagamat isang pananagutan din ng pamahalaan na pilit na ginagamot, marami pa ring kabataan ang hindi nakapapasok sa mga paaralan sa iba t ibang kadahilanan. Ang pagkakaroon ng mga pinsalang dulot ng kalikasan ay isa pa ring dahilan. Maging kanino mang kasalanan, pagkakamali, pagkukulang o pananagutan, lubos ba nating masasabi na tayoy walang kasalanan? Dapat nating pagukulan ng pansin ang mga katanungang ito. Maari bang ang paghihirap ay magsimula sa isang kilos natin o sa bawat hakbang.
Ina, Bayani Ka
Pangarap
ni: Kasandra B. Castillo
Bawat isa sa atin May pangarap na gustong abutin Mga bagay na gustong mapasa atin At sinuman may karapatang maangkin ito. Angking talino ay tiyak meron tayo Hinuhubog nang husto, magamit sa pagpapakatotoo Pero mga taong malisyoso ang kalaban natin dito. Na handang hadlangan ang mga pangarap natin sa mundo. Sipag at tiyaga ang kailangan natin kaibigan Huwag puro tulog dahil tiyak wala kang maaasahan Wala sa iyoy darating na magandang kinabukasan Kaya naman itoy iyong paniwalaan.
Sino ang ating ina sa ating buhay? BaNi: Ma. Diana Joy Navarro yani ba siya? Mga binoto ng sambayanan Lahat tayo ay may kani-kaniyang mga Alkalde, Kongresista at Senador ina. Maaaring sila ang nagluwal sa atin o di Nagsisilbing mga lider at pinuno ng bayan. kayay nag-aalaga sa atin. Ang ina ay dakila. Ngunit anotong napapansin ko, Sila ang nagtuturo sa atin sa matuwid na lanKorap dito, korap doon das. Sila ang nag-aaruga sa atin at higit sa lahat, kung may problema sila ang tinatakbuhan Ang sakit isipin, mga buwis ng taong bayan, natin. Nananakaw ng isang iglap lamang Mama, Inay, Mother, Mommy ang Binubulsa, biktimay sambayanan. bansag natin sa kanila. Malaking pasasalamat Mga mayayaman, lalong yumayaman natin sa ating manamahal na ina. Bakit? Dahil Mga mahirap lalo pang naghihirap nandito sila sa ating tabi, gumagabay sa atin ano man ang pagsubok na dumating. Sila ang Kapwa Pilipino, naghihirap di man lang umuunlad nakakaunawa sa ating mga problema. Mga taoy walang trabaho, di-nakapagtapos ng pagSi Ina ang aking bayani. Siya ang naging aaral. inspirasyon ko. Saan man ako mapadpad ay Wala silang makain, nakapanlulumong sitwasyon hinding-hindi ko siya ikakahiya. Dahil siya Mga pinuno, makonsenya naman kayo!! lang ang aking ina at wala ng iba pa. Marahil marami ang nagtataka kung bakit si Ina ang Pinuno ng bayan! Gumising kayo sa katotohanan aking bayani. Inialay kasi niya at ibinuwis ang Sambayanan, naghihinagpis sanhi ng inyong likha kanyang buhay para lamang maisilang ako dito Maging tapat sa tungkulin, wag maging korap sa mundo. Dahil sa inyo nakasalalay ang isang bayang maunAng mga ibang bata ay ulila na sa kanillad. ang mga ina. Maagang nawasak ang kanilang Sa tuwing may nababalitaan ako pamilya o maaaring namatay na ang kanilang mapa telebisyon man o radyo, Ina. Masakit isipin kung gaano kahirap ang Naglipana na daw, mga mandarayang pulitiko maulila. Kung wala si Ina na gagabay sa ating Hindi lang daan-daan kundi bilyon-bilyung itinago gawain hindi na mararamdaman ang mahigpit na yakap at higit sa lahat kung may problema, Tanong ko ngayon, Nasaan na ang daang matuwid? wala nang inang tatakbuhan. Mga walang konsensyang pulitiko Masaya ako dahil nakikita ko pa si maNagpapabango pa pag panahon ng kampanya ma. Nasusubaybayan nya ang aking pag-aaral. Pangako nilay kadalasay napapako. Si ina ay mapagmahal at maunawain. NaiHindi nila iniisip na maraming umaasang mga tao. intindihan niya ang lahat ng aking problema, love life man, pag-aaral man, kahit anong Kaban ng bayan, klaseng problema, alam nyan ni Ina. Payo nga Inyo namang pangalagaan ni Ina mag-aral muna ako bago ang lahat. Bigyang importansya, ilaan sa tama Yan ang aking ina! Kayo bayani ba ang Nang sa gayoy magkaroon ng halaga ina niyo? Alam kong oo! Binabati ko kayo! Ang salapi ng masa.
Mahal na Guro
Ni: Kasandra Castillo
,,
Kapag problema ay dumating. Pag sa love ang naging problema mo Aking mahal na guro maaasahan mo Handang damayan ka, sa mundong malabo Pagsabihan at payuhan ka para hindi mahilo. Maipagmamalaki ka ngang tunay Sa arugang walang humpay Na tumulong magturo at magbigay-payo Idolo kita mahal na guro.
Itinuturing kong kapatid Kuya at ate o di-kayay bestfriend Siya rin ang ating pangalawang ama O di-kayay itinuturing na ikalawang ina. Siya ang aking mahal na guro Gurong kung magmahal ay todo Siya ang tumutulong sa amin
Paano natin sisimulang paunlarin ang Inang Kalikasan sa ating mundong kinatatayuan? Ang suliraning ito ay tawag sa atin at naghihintay ng kasagutan sa ating mga kamay. Ito ay aking bibigyang kasagutan at aking sisimulan. Bilang isang mag-aaral o kabataan sa ating lipunan, ang napapansin ko ay unti-unti na itong nasisira dahil sa di wastong pagtatapon ng basura kung saan- saan at iba pang di wastong ginagawa ng mga tao. Ang pagbabago ng ating kapaligiran ay sanhi ng pagbaha at pagguho ng mga lupa sa kabundukan. Dahil sa gawain na pagpuputol ng kahoy ay unti- unting nasisira ang kabundukan. Kung minsan nakalilimutan na nating magtanim ng mga punung-kahoy na kapalit ng mga pinutol kaya tayo nababaha, dahil kaunti na lang ang mga punongkahoy na sumisipsip sa mga tubig. Bigyan natin ng solusyon ang suliraning ikasisira ng ating Inang Kalikasan. Para mabigyan natin ng solusyon ay dapat tayong magtulung-tulong. Nakasalalay sa ating mga kamay ang ikabubuti ng ating kalikasan. Tayong mga tao ay dapat gumising at tignan kung ano ang nangyayari sa ating paligid. Magkaisa tayo at bigyan natin ng panibagong buhay at isa- puso natin ang kahalagahan ng ating kalikasan upang may madaratnan pa rin naman ang susunod na henerasyon.
10
HunyoLATH A LH AA IN PT AM TL IK A G M/ A TP EA KN I O OA HN I YA
ni: Ma. Diana Joy Navarro
Isa sa mga naging dahilan ng grabeng pagkapinsala at lalong -lalo na ang nakaPLASTIK! Ito ay napakahalaga sapagkat kapanlulumong pagkasawi ng libu-libong mga tao sa supertyphoon Yolanda ay dahil sa dalasan itong ginagamit sa pang araw-araw na kakulangan sa paghahanda. At sa nakaraang kalamidad, animo y nabura na ang Tacloban City sa mapa ng Pilipinas. Kayat nararapat lang na maging handa tayo buhay sa ating mga kabahayan, paaralan, pamilihan, establisiyemento sa lipunan at sa mga naglalakihang tuwing may darating na bagyo. pagawaan. Ngunit, pagkatapos itong gamitin,saan at paano natin ito itinatapon? Mga Dapat Gawin Bago Ang Bagyo at Baha: May mga iba sigurong gumagawa ng tamang 1. Dapat ugaliing makinig sa radyo o manood ng TV para sa regular na anunsyo o bapagtapon ng basura ngunit sa aking palagay ay higit bala. na mas malaki ang porsyento ng hindi gumagawa 2. Ihanda ang radyo, flashlight at ekstrang baterya. 3. Maghanda ng pang-emergency na pagkaing hindi agad nasisira (katulad ng delata dito. Sa aking nakikita`t naoobserbahan madami paring mga plastik ang nakakalat sa ating kapaat biskwit) lalagyan ng tubig, first-aid kit at gamot na pangunang lunas . ligiran. Alam ba natin ang puwedeng maging ma4. Putulin ang mahahabang sanga ng punong kahoy na malapit sa bahay . 5. Tiyaking mabuti na makakayanan ng bubong at mga bintana ng bahay ang mala- laking epekto ng plastik sa ating kapaligiran, sa kas na ihip ng hangin (para sa mga maralitang komunidad, tiyakin din na kakaya- ating buhay? Sa bawat piraso ng plastik na ating ikinakalat nin ng haligi at dingding ang lakas ng hangin sa pamamagitan ng pagtatali at na hindi oxo-degradable ay pwedeng tumagal sa pagpapako ng maayos sa mga ito). loob ng sampung taon. Di ba kay haba ng panahon 6. Dapat lumikas na kung nakatira sa kalapit dagat at sa mga mabababang lugar. 7. Mag-imbak ng malinis na tubig; itago at ilagay sa plastik ang mga mahalagang na dapat hintayin bago ito matunaw? Kaya ang mga plastik, goma, styrofoam na itinatapon ay naiipon at dokumento/papeles. 8. Ihanda ang mga pangunahing kakailanganin sa paglikas tulad ng mga damit, ku- bumabara sa mga daluyan ng tubig at sa mga iba mot, maiinom, kandila, posporo, banig, radyo at iba pa. Maiging nakabalot na ito pang sulok ng paligid. Pero ibinabalik din ang mga ito sa atin ng inang kalikasan. Sa tuwing bumubuhos sa plastik. 9. Kung kinakailangang lumikas, tiyaking nakapatay ang kuryente ng bahay, nak- ang malakas na ulan ang mga ito ay palutang-lutang din na tinatangay ng tubig na nagreresulta sa posiasara ang mga tangke ng gas, at nakasusi ang pinto ng bahay. 10.Dapat siguraduhin na magkakasama ang lahat ng miyembro ng pamilya at ihanda bleng pagbaha at pagdanas ng ibat-ibang uri ng mga sakit. ang sarili sa ano mang mangyayari. Kung atin namang susunugin ang mga plastik na ito, ang ozone layer naman ang masisira. Hindi Pagkatapos ng Baha At Bagyo Dapat Tandaan Na: na lingid sa ating kaalaman ang patuloy na pagnipis 1. Gumamit ng flashlight kapag muling papasukin ang binahang bahay. nito kaya huwag na nating dagdagan ang posibilidad 2. Tiyaking malinis at hindi marumihan ng tubig-baha ang mga pagkain at inumin. sa lalo nitong pagkasira. Tayo rin ang mapapasama. 3. Iulat sa mga kinauukulan ang mga nasirang pasilidad gaya ng poste at kawad ng Sa mga nailahad na kondisyong dulot ng mga kuryente, tubo ng tubig at iba pa. plastik, ano na kaya ang ating maaari at dapat gawin 4. Igihan ang paglilinis ng kapaligiran dahil pwede itong pamuguran ng mga peste. para maibsan ang mga nasabing problema? 5. Maging alerto sa mga bagay na maaaring pagsimulan ng sunog. Lahat tayo ay may magagawa. Simulan natin 6. Siguraduhing nasiyasat ng mabuti ng isang marunong sa kuryente ang switch ng sa ating mga sarili. Maging determinado tayong kuryenteng nabasa at lahat ng gamit de-kuryente bago gamiting muli ang mga ito. bawasan ang pagbili at paggamit ng mga bagay na gawa sa hindi natutunaw na plastik. Obserbahin din natin ang paghihiwalay sa mga natutunaw at hind Mga Dapat Tandaan Kung May Baha At Bagyo: 1. Iwasan ang mga lugar na may tubig-baha lalo na kung hindi nakakasiguro sa lalim natutunaw na basura. Sikaping irecycle ang puwede pang pakinabangang basura. nito. Wag lumusong o tumawid sa mga tubig na hindi alam ang ilalim, gaya ng Hindi man natin kayang tuluyang wakasan ilog at sapa. 2. Kung may dalang sasakyan at inabot ng baha, huwag piliting tawirin ang baha lalo ang paggamit sa plastik pero kayang-kaya natin itong limitahan. Walang hindi magagawa kung tayo na kung malakas ang agos nito at hindi matantya ang lalim. 3. Huwag payagang maglaro ang bata sa baha. Huwag languyin o tawirin ng bangka ay magkakaisa sa hangaring ito. Handa mo bang ang binahang ilog. gawin ang iyong parte, kaibigan? Kilos na bago pa 4. Kung sa pagtantya ay magtuloy-tuloy pa ang pagtaas ng baha ay lumikas na bago mahuli ang lahat!!! pa masira at malubog ang mga daan at tulay. 5. Manatili lang sa loob at wag nang lumabas kung hindi kinakailangan. 6. Makinig sa sa radyo para malaman ang warning system o signal sa inyong munisipyo. 7. Pakuluan ang mga tubig bago inumin. Ang basurang itinapon kung saan pag bumagyo at bumaha asahang babalik din sayo. Ang kalamidad ay hindi natin mapipigil sa oras na itoy rumagasa. Ang tangi nating magagawa ay manalig sa Diyos at maging handa sa anumang oras. Dahil sa oras na kalikasan ang gumanti maraming buhay ang masasawi.
SM PO R S E K N O L O H I Hunyo-Nobyembre A G H IA A TT T YA 2013
EDITORYAL
11
ISPORTS LATHALAIN
ni: Carlo Castaeda Ayoko sanang tumingin Pero hindi ko naman maiwasan Sapagkat akoy kumakaba Na hindi ko naman mawari Hiyaw doon, tilian dito Lahat ay napakasaya Nang masilayan ang koponang Kanilang hinahangaan at ibinibida Ako ay kakaba-kaba pagdating Sa last 2 minutes Sa bawat smash ng raketang kay bilis Sa arangkada papasok sa goal point At siyempre pati sa nakamamatay na spike Basketball, volleyball, badminton, Soccer, table tennis at iba pa Nagkalalakas loob na akong panoorin sila Ay, ang saya pala, kahit puno ako ng kaba.
Kakaba-kaba
Kung ikaw ay isang atleta Kailangan mo ng disiplina Magsikap at magsipag ka Upang sa huliy saludo sila. Lakas ng loob, tibay ng dibdib Tindig at liksi ay dapat ipanatili Ano mang laban, hindi inaatrasan Hindi mo dapat kaligtaan Ang bawat kilos ng laban. Lahat ay nag-ensayo Sa kagustuhang Manalo Tinaguriang idolo Sa larangan ng palaro.
Ang Aking Pagtatagumpay
ni: Wendelyn Rondon
Gusto kong makilahok Sa mga iba`t-ibang isports Hangad kong makamtan ang salitang panalo o n ko ito. At sa tulong ng Diyos, maabot Sa aking paglalaro d Kasa-kasama ko ang paalala ni tatay Tiwala sa sarili at determinasyon ang laging isaisip Upang ako`y maipagmalaki ng aking Mga magulang, kapatid at mga guro. Sa naging araw-araw na pag-eensayo Bawat pagod na aking dinanas Tinapos ko ng parang walang hirap Ito`y kinaya ko para sa aking kinabukasan Nagtagumpay ako sa hinangad ko nang mataga l.
o n
Kasama na sa buhay ng mga SVISans ang isports. Bilang pagpapatunay nito ay ang pagkapanalo sa iba`t ibang larangan ng isports. Isports, ito ang pagsali sa iba`tibang larangan ng laro gaya ng volleyball, badminton, table tennis, basketball, soccer at kasama na rin ang mga throwing events at track and field. Sumasali tayo sa mga iba`t ibang larangan ng laro para ipakita ang ating kakayahan, kahusayan at kagalingan. Maraming laro ang dapat nating salihan pero may mga hilig at hindi nating hilig na salihan. May mga nakasanayan at di nakasanayan tayong laro. May mga gusto at di natin gustong laruin. Pero ang mga SVISans ay di nagpapatalo kinakaya lahat ng laro. Noong sumapit ang Oktubre 21 na pandistritong palaro, napuno kami ng kaba at takot. Pero sa kabila ng lahat buong tapang naming hinarap ang aming mga kalaban. At sa bawat puntos na aming makuha ay damangdama namin ang suporta ng aming mga kasama, puno ng hiyawan, palakasan ng cheer at maging sa palakpakan. Alerto kung kumilos ang mga SVISans, maraming istratehiya at teknik ang kanilang ipinakita. Sila`y nagtatagumpay sa iba`t ibang larangan ng laro. Ipinapakita ang kanilang kahusayan para lang manalo. Dahil ang pagkakapanalo nila ay doon sila kumukuha ng lakas ng loob at nagsisilbing inspirasyon nila. Magaling SVISans!! Mabuhay SVISans. Di nagpapatalo, walang inuurungan at talagang CHAMPION tayo! Dito umalingawngaw ang mga boses ng SVISans at doon sila nagkaroon ng tiwala sa sarili. Talagang di mawawala ang isports sa buhay ng SVISans.
i n d e l y n R
AGHAM AT TEKNOLOHIYA
Sa Mini-Intrams ng SVIS
Team A nanalo sa Cheerdance Competition
Nanalo ang Team A(4th Year at Grade 7) laban sa Team B (Grade 8 at 3rd Year) sa Cheerdance Competition sa naganap na Mini-Intrams ng San Vicente Rick Tapuro at Ferdinand Rios. Malaki ang pasasalamat ng Team A dahil kahit na anong hirap ng mga hakbang na kanilang ininsayo, naging inspirasyon nila
Pandistritong Palaro
ISPORTS
lakas nilang pinataob sa kanilang mga kalaban sa badminton singles Bracket C at Bracket D sa pamamagitan ng bilis ng raketa at tilamsik ng bola sa bawat palo . Ang kanilang tagapagsanay ay si Gng. Prima Albalos. Daisy Simalong
Hunyo-Nobyembre 2013
Kuha ni Carlo Castaeda Nagpakitang gilas ang mga Team A sa Cheer Dance Competition. Integrated School(SVIS), sekondarya sa San Vicente Integrated School noong Oktubre 12. Pinaghusayan nila ang pag-eensayo kasama ang kanilang mga tagasanay na pinamunuan ni Gng. Jennifer Remular at sa tulong ng mga dating estudyante ng SVIS na sina Charles ito at nagbigay determinasyon sa pakikipaglaban. Magaling at mahuhusay ang Team B pero talagang sa bawat kompetisyon may nananalo at natatalo, ang sabi ng Team A. Samuel S. Castaeda
Rios sa Cotai Arena ng Venetian Resort sa Macau,China noong Nobyembre 24. Sumabak muli si Manny Pacquiao sa boksing at ipinakitang hindi pa tapos ang laban matapos ang mga nakaraang sagupaan nila ni Timothy Bradley at ni Juan Ma-
Badminton Club, Bantay Ilocos Sur noong Nobyembre 7-8,2013. Malaki ang naitulong ng pag-eensayo nila ng kanyang tagasanay na si Gng. Prima Albalos sa San Vicente Gymnasium dahil ito raw ang naging inspirasyon niya sa pakikipaglaban. Tinalo niya sa semi-finals ang Caoayan at sa Championship
mamahal na tagasanay dahil sila ang nagbigay ng lakas at determinasyon ko upang makamtan ko ang matamis na tagumpay, pahayag ni Maricar.
Billy BJ Ramirez