BAB I :

PENGENALAN
KEPADA KONKRIT
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Takrifan Konkrit:

Merupakan sejenis bahan yang digunakan dalam binaan

yang terdiri daripada bancuhan simen, batu baur kasar, batu
baur halus, air dan kadangkala bahan tambah yang digaul
mengikut kadar campuran tertentu dan dibiarkan mengeras untuk
membentuk sesuatu struktur. Konkrit merupakan satu daripada
bahan-bahan binaan yang banyak digunakan dalam industri
pembinaan, oleh itu teknik membuat konkrit yang baik kualitinya
mesti difahami dan diperhatikan dengan teliti.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Sifat Konkrit

Mudah didapati dan murah Mengikut bentuk acuan

Konkrit mengeras dan membeku Tak mengalami pengaratan, pereputan

dengan adanya air dan tak diserang serangga

Tahan panas dan tak boleh

terbakar
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Kualiti bahan

Faktor
Cara Cara bancuhan
Mempengaruhi
perlaksanaan konkrit
Kualiti Konkrit

Cara
pengangkutan
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Simen Portland biasa

(ordinary Portland
cement)
Simen haba rendah ( Simen penahan sulfat
low heat cement) (
sulphate resisting cem
ent
Jenis Simen )

Simen mengeras cepat ( Simen diubahsuai

rapid hardening cement) (
modified cement)
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Simen Portland Biasa

 Simen Portland biasa adalah jenis yang paling banyak

digunakan.

 Amat sesuai digunakan dalam pembinaan konkrit umum, di

tempat-tempat yang tanah atau air dalam tanah tidak
mengandungi sulfat. Malaysia banyak mengeluarkan simen jenis
ini.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Simen Penahan Sulfat

(Sulphate Resisting Cement)

Garam yang menyebabkan serangan sulfat ke atas konkrit

ialah magnesium Sulfat dan Natrium Sulfat. Kadar serangan
akan menjadi lebih cepat apabila struktur berkenaan mengalami
keadaan lembap dan kering seperti yang dialami oleh struktur di
tepi laut dalam zon pasang surut. Cara mengatasinya ialah
dengan menggunakan sejenis simen yang mempunyai
kandungan C3A yang rendah yang dikenali sebagai simen
penahan Sulfat.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Simen Diubahsuai (Modified Cement)

 Simen jenis ini mengeluarkan haba yang kurang daripada simen

Portland biasa, tetapi kadar peningkatan kekuatan adalah sama.

 Simen ini juga tahan terhadap serangan sulfat yang sederhana.

Jenis ini banyak digunakan di Amerika Syarikat.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Simen Mengeras Cepat

(Rapid Hardening Cement)
 Simen mengeras cepat dapat menambahkan kekuatan dengan
lebih cepat.
 Kekuatan yang dihasilkan oleh simen mengeras cepat pada umur
3 hari adalah lebih kurang sama dengan kekuatan yang
dihasilkan oleh simen Portland biasa yang berumur 7 hari.
 Pertambahan kadar kekuatannya adalah bergantung pada
tingginya kandungan C3S dan kehalusan kisaran batu hangus
simen.
 Simen ini digunakan untuk membina sesuatu struktur yang
kekuatannya perlu dicapai dengan cepat
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Simen Haba Rendah (Low Heat Cement)

 Kenaikan suhu di sebelah dalam suatu jasad konkrit yang besar

disebabkan oleh pembentukan haba daripada penghidratan
simen yang boleh mengakibatkan rekahan yang serius.

 Simen haba rendah digunakan bagi mengelakkan rekahan pada

jasad konkrit. Simen ini mempunyai kadar pertambahan kekuatan
yang perlahan, tetapi kekuatan maksimumnya tidak berubah.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Kualiti Dan Ujian-Ujian Simen

 Untuk menentukan kualiti simen, beberapa ujian perlu dilakukan di

dalam makmal
 Ujian-ujian yang disyaratkan dalam MS 7.13:1977 bagi simen Portland
biasa dan simen mengeras cepat ialah seperti berikut :

 Ujian komposisi kimia

 Ujian kehalusan (fineness)
 Ujian masa memejal
 Ujian kekuatan
 Ujian soundness

 Ujian komposisi kimia hanya dibuat dalam makmal pengilangnya bagi

memenuhi syarat-syarat yang ditetapkan.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Ujian Kehalusan (Fineness)

 Kadar penghidratan bergantung pada kehalusan zarah-zarah

simen.
 Zarah simen yang halus memberi kesenangan kerja
(workability)dan kurang mengeluarkan air rembesan (bleeding).
 Piawaian Malaysia MS 7.13 telah menetapkan permukaan
bandingan minimum bagi simen Portland biasa adalah 225 m2/kg
dan simen mengeras cepat adalah 325 m2/kg.
 Nilai kehalusan boleh ditentukan dengan menggunakan radas
ketelapan udara “Lea dan Nurse” atau “Blaine”
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Ujian Masa Memejal

 Masa minimum untuk pemejalan awal mengikut MS 7.13 bagi

simen Portland biasa dan simen mengeras cepat adalah 45 minit
manakala pemejalan akhir adalah tidak lebih 10 jam.
 Radas Vicat dalam Rajah 1.0 digunakan untuk menentukan
kedua-dua masa memejal ini.
 Kandungan air bancuhan piawai ini biasanya antara 26% hingga
33%.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Ujian Kekuatan
 Terdapat 2 cara menguji kekuatan yang ditentukan oleh
MS 7.13 :
Ujian mampatan menggunakan kiub mortar simen.
Ujian mampatan menggunakan kiub konkrit.

 Untuk simen Portland biasa, kekuatan minimum kiub mortar yang

berumur 3 dan 7 hari masing-masing hendaklah 15.2 N/mm2 dan
23.4 N/mm2 manakala untuk simen mengeras cepat adalah 20.7
N/mm2 dan 27.6 N/mm2.
 Bagi kekuatan minimum kiub konkrit untuk simen Portland biasa
adalah 8.3 N/mm2 dan 13.7 N/mm2 manakala untuk simen
mengeras cepat adalah 11.7 N/mm2 dan 17.2 N/mm2.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Ujian Soundness

 Bancuhan simen yang baik tidak mengalami perubahan isipadu

yang besar (pengembangan atau pengecutan).
 Pengembangan berlaku disebabkan oleh penghidratan yang
lambat.
 Kandungan kalsium sulfat yang berlebihan dalam simen juga
akan mengakibatkan pengembangan yang perlahan.
 Ujian ini menggunakan radas Le Chatelier.
 Untuk simen Portland, pengembangan dihadkan kepada 10 mm
sahaja.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Batu Baur

Pengenalan 
 Batu baur merupakan bahan yang paling banyak digunakan di
dalam bancuhan konkrit. Pasir dan serpihan batu adalah batu
baur yang lazimnya digunakan dalam bancuhan konkrit. Ia
biasanya dibahagikan kepada 2 kumpulan:
 Batu baur halus atau pasir : Batu baur yang saiznya tidak
melebihi 5mm. Ia boleh didapati dari pasir lombong, kuari
atau sungai.
 Batu baur kasar : Saiznya antara 5 – 50 mm. Ia biasanya
diperolehi dari kuari, sungai dan lombong.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Ciri-Ciri Dan Sifat Fizikal Batu Baur

 Batu baur yang baik kualitinya untuk kerja-kerja konkrit

perlulah diperiksa supaya memenuhi sifat-sifat yang
dikehendaki iaitu :

 Tekstur dan bentuk butiran.

 Kekuatan batu baur dan kekuatan ikatannya.
 Sifat-sifat fizikal
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Batu Gentian
Baur Bergas

Jenis-Jenis Batu Baur

Dan Kegunaannya

Batu Baur Berk

Batu Baur Ringa etumpatan Ting
n gi
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Gentian

 Asbestos, gentian semulajadi digunakan dalam pengeluaran

barangan simen asbestos.
 Gentian kayu digunakan untuk diikat dengan simen bagi
membentuk blok penebat haba berjisim rendah dan panel untuk
penggunaan tegasan ringan.
 Selain kayu, gentian daripada keluli, kaca dan polimer digunakan
untuk menghasilkan sesuatu yang mempunyai kombinasi sifat
dalam bentuk yang tidak diketahui.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Batu Baur Berketumpatan Tinggi

o Digunakan untuk membuat konkrit berketumpatan tinggi bagi

penggunaan melindungi radioaktif. Cth : barytes (Batu Barium
Sulfat), butiran logam ferus.

o Kekuatannya boleh mencapai ke 4800kg/m3 i.e. iaitu dua kali

ganda konkrit konvensional.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Batu Baur Ringan

 Terdiri daripada pepejal yang berongga samada semulajadi atau

buatan.
 Semakin tinggi keliangan batu semakin rendah aliran
haba,ketumpatan dan kekuatan konkrit batu baur ringan.
 Batu baur keliangan tinggi umpama vermiculit menghasilkan
konkrit kurang berat dimana nilai salutan haba sangat baik tetapi
memberikan sedikit rintangan terhadap tegasan.
 Batu baur kurang berlian menghasilkan konkrit yang kuat untuk
menanggung tegsan struktur. Tetapi ia lebih berat dan kurang
berkesan sebagai penyalut haba berbanding batu keliangan
tinggi.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Batu Baur Bergas

• Terdiri daripada gas bulat yang kecil-kecil.

• Ia akan terbentuk dalam adunan simen baru dengan

menggunakan egen buih yang bersesuaian dan alat penggaul.

• Adunan simen membentuk liang udara bulat tersendiri yang

berterusan sehingga simen mengeras dan akan berkekalan
sepanjang tempoh hayat bahan itu.

• Ia digunakan untuk membuat blok ringan dan panel .

• Proses ini memerlukan loji dan teknik yang khusus.

 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Air

 Air diperlukan dalam bancuhan konkrit.

 Kotoran dalam kandungan air mempengaruhi pengerasan dan

ketahanlasakan konkrit.
 Air di tapak bina seharusnya tidak tercemar dengan bahan
kotoran.
 Air yang sesuai adalah air yang diambil secara terus dari saluran
utama.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Bahan Tambah

• Bahan tambah adalah bahan yang selain dari simen, air dan batu
baur.

• Ia berfungsi untuk mengubah satu atau lebih sifat dalam keadaan

baru atau mengeras.

• Penggunaan bahan tambah memerlukan penilaian yang

sebaiknya agar ia tidak meninggalkan kesan sampingan yang
tidak dikehendaki.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Agen Perangkap
Udara

Pemecut
Pelambat

Bahan tambah
yang sering
digunakan

Gantian Simen
Pengurang Air
Separa
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Agen Perangkap Udara

 Lompang udara yang terperangkap dalam konkrit boleh

mengurangkan ketahanlasakan dan kekuatan konkrit keras.
 Bahan perangkap udara yang bersesuaian akan memperbaiki
ketahanlasakan dan rintangan terhadap fros.
 Lompang-lompang kecil yang wujud daripada agen perangkap udara
dapat menyediakan ruang untuk air mengembang.
 Ia juga meperbaiki kebolehkerjaan dan kejelekitan konkrit serta
mengurangkan sebarang kecenderungan baginya untuk terpisah.
 Lompang tambahan ini juga boleh merosakkan sebahagian sifat
keluli (modulus keanjalan).
 Untuk keberkesanan yang tinggi, isipadu perangkap udara perlu
berada 13% daripada isipadu adunan simen.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Pemecut

 Digunakan untuk mengimbang kesan kelambatan suhu udara

ambien di bawah kira-kira 10oC.

 Digunakan untuk menaikkan pengerasan awal konkrit untuk

membolehkan acuan di buka lebih awal atau membenarkan
struktur bagi menanggung beban pada umur yang awal.

 Pemecut tidak seharusnya digunakan dalam konkrit yang dibuat

daripada simen Portland perintang sulfat. Ia mengurangkan
rintangan sulfat.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Pengurangan Air (Bahan Pemplastik)

 Digunakan untuk mendapatkan kombinasi nisbah air simen yang

rendah dan kebolehkerjaan yang mencukupi untuk membuat
konkrit berkekuatan tinggi.

 Ia terdiri daripada garam asid organik kompleks – sodium

glukonat dan kalsium lignosulphonat.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Gantian Simen Separa

 Terdiri dari sangga relaubagas berbutir halus dan abu bahan api
terhancur (ABT).

 Menghidrat lebih lambat daripada simen Portland.

 Memberikan bantuan jangka panjang kepada kekuatan dan

kebolehtelapan konkrit.

 Penghidratan secara perlahan sering digunakan pada konkrit

struktur besar.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Pelambat

 Kadangkala pelambat diperlukan dalam cuaca panas untuk

menghilangkan kehilangan kebolehkerjaan yang disebabkan oleh
penghidratan cepat secara tidak menentu pada suhu ambien.

 Melambatkan penghidratan pada awal umur biasanya

meningkatkan kekuatan muktamad dan ketahanlasakan.
 BAB 1 – PENGENALAN KEPADA KONKRIT

Pemprosesan Simen
Portland
Peringkat Pertama :
Peringkat penghancuran bahan mentah
yang mana 95% akan lulus (dapat melalui)
ayak No. 100
Peringkat Kedua :
Peringkat penggaulan bahan-bahan
mentah mengikut campuran yang sesuai.

Peringkat Ketiga :
Peringkat pemanasan campuran
menjadi panduan awal berupa batu
kerikil. Peringkat Keempat :
Peringkat pengisaran batu hangus
yang terhasil menjadi debu halus.
Sekian, Terima Kasih.