Samyutta Nikaya 3
Samyutta Nikaya 3
Samyutta Nikaya 3
Sa�yuttanik�yo
Tatiyo bh�go
Khandhakavaggo
1. Khandhasa�yutta�
1. M�lapa��sako
Nakulapituvaggo
Namo tassa bhagavato arahato samm�sambuddhassa.
1. 1. 1. 1 Nakulapitu sutta�
1. Susum�ragire - machasa�
2. Abhikkha�ta�ko - machasa�, sy�, s�, 1- abhi�h�y�ta�ko - s�, 2-
3. �turoh�ya� - machasa�, sy�, �turo te - s�1, 2, [PTS]
4. Addhabh�to - [PTS.]
Atha kho nakulapit� gahapati bhagavato bh�sita� [PTS Page 002] [\q 2/]
abhinanditv� anumoditv� u��h�y�san� bhagavanta� abhiv�detv� padakkhi�a� katv�
yen�yasm� s�riputto tenupasa�kami. Upasa�kamitv� �yasmanta� s�riputta� abhiv�detv�
ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinna� kho nakulapitara� gahapati� �yasm� s�riputto
etadavoca: "vippasann�ni kho te gahapati, indriy�ni, parisuddho mukhava��o
pariyod�to, alattha no ajja bhagavato sammukh� dhammi� katha� sava�y�"ti. Ki� hi1
no siy� bhante, id�n�ha� bhante, bhagavat� dhammiy� kath�ya amatena abhisittoti.
"Yath�katha� pana tva� gahapati, bhagavat� dhammiy� kath�ya amatena abhisitto"ti. ?
Eva� vutte ma� bhante bhagav� etadavoca: "evameta� gahapati, evameta� gahapati,
�turo ha'ya� gahapati, k�yo a�abh�to pariyonaddho. Yo hi gahapati, ima� k�ya�
pariharanto muhuttampi �rogya� pa�ij�neyya, kima��atra b�ly�. Tasm�tiha te
gahapati, eva� sikkhitabb�: �turak�yassa me sato citta� an�tura� bhavissat�ti. Eva�
hi te gahapati, sikkhitabbanti. Eva� khoha� bhante, bhagavat� dhammiy� kath�ya
amatena abhisitto"ti.
1. Katha� hi - machasa�
2. Na hi pana tva� - sy�.
3. �turak�yopi - sy�.
1. 1. 1. 2
Devadaha sutta�
2. Eva� me suta�: eka� samaya� bhagav� sakkesu 1 viharati devadaha� n�ma saky�na�
nigamo.
1. Ki�v�d�yasmant�na� - sy�.
2. V�d�nup�to sy�, s� 1, 2.
3. Assu��eva - s�mu, s�1,2.
*E�agal�gumbogumbe - bahusu
[PTS Page 008] [\q 8/] eva� khy�katepi kho �vuso, assuyeva1 uttari� pa�ha�
pucchit�ro khattiyapa�it�pi br�hma�apa�a�it�pi gahapatipa�it�pi sama�apa�it�pi.
Pa�it� h�vuso, manuss� v�ma�sak�: kimpan�yasmant�na� �nisa�sa� disv� r�pe
chandar�vinayakkh�y� satth�, vedan�ya chandar�gavinayakkh�y� satth�, sa���ya
chandar�gavinayakkh�y� satth�, sa�kh�resu chandar�gavinayakkh�y� satth�, vi����e
chandar�gavinayakkh�y� satth�ti"'
Eva� pu��h� tumhe �vuso, eva� khy�kareyy�tha: "r�pe kho �vuso, vigatar�gassa
vigatachandassa vigatapemassa vigatapip�sassa vigataparihassa vigatata�hassa tassa
r�passa vipari�ma��ath�bh�v� n�ppajjanti sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�.
Vedan�ya vigatar�gassa vigatachandassa vigatapip�sassa vigataparihassa
vigatata�hassa tass� vedan�ya vipari�ma��ath�bh�v� n�pajjanti
sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�. Sa���ya vigatar�gassa vigatachandassa
vigatapip�sassa vigataparihassa vigatata�hassa tass� sa���ya vipari�ma��ath�bh�v�
n�ppajjanti sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�. Sa�kh�resu vigatar�gassa
vigatachandassa vigatapemassa vigatapip�sassa vigataparihassa vigatata�hassa tesa�
sa�kh�r�na� vipari�ma��ath�bh�v� n�ppajjanti sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�.
Vi����e vigatar�gassa vigatachandassa vigatapemassa vigatapip�sassa
vigataparihassa vigatata�hassa tassa vi����assa vipari�ma���th�bh�v� n�ppajjanti.
1. Assu��eva - s�mu, s� 1, 2.
2. Av�tar�gassa - sy�.
Akusale c�vuso, dhamme upasampajja viharato di��he ceva dhamme sukho vih�ro
abhavissa avigh�to anup�y�so apariho k�yassa ca bhed� parammara� sugati
p��ika�kh�, nayida� bhagav� akusal�na� dhamm�na� pah�na� va��eyya. Yasm� ca kho
�vuso. Akusale dhamme upasampajja viharato di��heva dhamme dukkho vih�ro savigh�to
saup�y�so sapariho, k�yassa ca bhed� parammara� duggati p��ika�kh�, tasm� bhagav�
akusal�na� dhamm�na� pah�na� va��eti.
Kusale c�vuso, dhamme upasampajja viharato di��he ceva dhamme dukkho vih�ro
abhavissa savigh�to saupay�so [PTS Page 009] [\q 9/] sapariho k�yassa ca
bhed� parammara� duggati p��ika�kh�, nayida�1 bhagav� kusal�na� dhamm�na�
upasampada� va��eyya, yasm� ca kho �vuso, kusale dhamme upasampajja viharato di��he
ceva dhamme sukho vih�ro avigh�to anup�y�so apariho, k�yassa ca bhed� parammara�
sugati p��ika�kh�, tasm� bhagav� kusal�na� dhamm�na� upasampada� va��et�ti.
1. 1. 1. 3.
H�liddik�ni sutta�
-------------------------
1. Na kho - s�mu.
2. Kulaghare - machasa�. 3. Pavatte - s�mu.
4. Haliddik�ni - sy�.
5. A��hakavaggike - s� 1, 2. [PTS]
6. M�gajhiya - sy�, machasa�
7. Apurakkhar�no - machasa�, sy�, [PTS,] s� 1, 2.
Katha�ca gahapati, g�me santhavaj�to hoti: idha gahapati ekacco gih�hi sa�sa��ho1
viharati sahanand� sahasok� sukhitesu sukhito dukkhitesu dukkhito. Uppannesu
kiccakara�yesu attan� voyoga� �pajjati. Eva� kho gahapati g�me santhavaj�to hoti.
Katha�ca gahapati, k�mehi aritto hoti: idha gahapati, ekacco k�mesu avigatar�go
hoti avigatachando avigatapemo avigatapip�so avigatapariho avigatata�ho. Eva� kho
gahapati k�mehi aritto hoti.
Katha�ca gahapati, k�mehi ritto hoti: idha gahapati ekacco k�mesu vigatar�go hoti
vigatachando vigatapemo vigatapip�so vigatapariho vigatata�ho. Eva� kho gahapati
k�mehi ritto hoti.
Katha�ca gahapati, katha� viggayha janena katt� hoti: idha gahapati, ekacco
evar�pa� katha� katt� hoti: na tva� ima� dhammavinaya� �j�n�si. Aha� ima�
dhammavinaya� �j�n�mi, ki� tva� ima� dhammavinaya� �j�nissasi? Micch�pa�ipanno
tvamasi ahamasmi samm�pa�ipanno. Pure vacan�ya� pacch� avaca, pacch� vacan�ya� pure
avaca. Sahita� me asahita� te. �ci��a� 5 te vipar�vatta�. �ropito te v�do. Cara
v�dappamokkh�ya niggahitosi. Nibbe�hehi6 v� sace pahos�" ti, eva� kho gahapati,
katha� viggayha janena katt� hoti.
--------------------------
1. Gihisa�sa��ho - machasa�
2. Gihiasa�sa��ho - machasa�
3. Tesu yoga� - machasa�. Sy�. [PTS. 4.] Eva� sasa��� - s�. 5. Adhici��ante -
machasa� sy�. [PTS.] S�. 1, 2. S� s�mu.
6. Nibbedhehi sy�. S�. 1, 2.
Katha�ca gahapati, katha� na viggayha janena katt� hoti: idha gahapati, ekacco na
evar�pi� katha� katt� hoti: na tva� ima� dhammavinaya� �j�n�si aha� ima�
dhammavinaya� �j�n�mi. Ki� tva� ima� dhammavinaya� �j�nissasi? Micch�pa�ipanno
tvamasi ahamasmi samm� pa�ipanno. Pure vacan�ya� pacch� avaca, pacch� vacan�ya�
pure avaca, sahita� me asahita� te, �ci��a� te vipar�vatta� �ropito te v�do, cara
v�dappamokkh�ya niggahitosi. Nibbe�hehi v� sace pahos�" ti, eva� kho gahapati,
katha� na viggayha janena katt� hoti.
1. 1. 1. 4.
Dutiya h�liddik�ni sutta�
1. 1. 1. 5.
Sam�dhi bh�van� sutta�
Aya� bhikkhave, r�passa samudayo, aya� vedan�ya samudayo, aya� sa���ya samudayo,
aya� sa�kh�r�na� samudayo. Aya� vi����assa samudayo.
Aya� bhikkhave, r�passa atthagamo, aya� vedan�ya atthagamo, aya� sa���ya atthagamo,
aya� sa�kh�r�na� atthagamo, aya� vi����assa atthagamoti.
Aya� bhikkhave, r�passa samudayo, aya� vedan�ya samudayo, aya� sa���ya samudayo,
aya� sa�kh�r�na� samudayo, aya� vi����assa samudayo.
Aya� bhikkhave, r�passa atthagamo, aya� vedan�ya atthagamo, aya� sa���ya atthagamo,
aya� sa�kh�r�na� atthagamo, aya� vi����assa atthagamoti.
1. 1. 1. 7.
Pa�hama up�d�paritassan� sutta�
7. S�vatthiya�
1. Up�d�na - sy� - s� 1, 2.
2. Anup�d�na - sy� - s� 1, 2.
3. Parivattaj� - s�mu. [PTS.]
[BJT Page 030] [\x 30/]
1. Tasmi� - s�. 1, 2.
2. Na cevutt�sav� - s�mu. Na ca utt�sav� - s�. 1, 2.
1. 1. 1. 8.
Dutiya up�d�paritassan� sutta�
8. S�vatthiya� -
Up�d�paritassana�ca vo bhikkhave, desiss�mi, anup�d� aparitassana�ca. Ta� su�tha
s�dhuka� manasikarotha bh�siss�m�ti. Eva� bhanteti kho te bhikkh� bhagavato
paccassosu�, bhagav� etadavoca:
Idha bhikkhave, assutav� puthujjano r�pa� "eta� mama, eso'hamasmi eso me att�"ti
samanupassati. Tassa ta� r�pa� vipari�amati, a��ath� hoti. Tassa
r�pavipari�ma��ath�bh�v� uppajjati sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�.
Vedana� "eta� mama, eso'hamasmi eso me att�"ti samanupassati. Tassa ta� vedana�
vipari�amati, a��ath� hoti, tassa vedan�vipari�ma��ath�bh�v� uppajjati
sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�.
Sa��a� "eta� mama, eso'hamasmi eso me att�"ti. Samanupassati. Tassa ta� sa��a�
vipari�amati, a��ath� hoti, tassa sa���vipari�ma��ath�bh�v� uppajjati
sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�.
Sa�kh�re "eta� mama, eso'hamasmi eso me att�"ti samanupassati. Tassa ta� sa�kh�re
vipari�amati, a��ath� hoti, tassa sa�kh�ravipari�ma��ath�bh�v� uppajjati
sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�.
Vi����a� "eta� mama, eso'hamasmi eso me att�"ti samanupassati. Tassa ta� vi����a�
vipari�amati, a��ath� hoti, tassa vi����avipari�ma��ath�bh�v� uppajjati
sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�.
[PTS Page 019] [\q 19/] idha bhikkhave, sutav� �riyas�vako vedana� "neta�
mama, neso'hamasmi na me so att�"ti. Samanupassati. Tassa ta� vedana� vipari�amati,
a��ath� hoti. Tassa vedan�vipari�ma��ath�bh�v� n�ppajjanti
sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�.
1. 1. 1. 9
Pa�hama at�t�n�gata sutta�
9. S�vatthiya�
R�pa� bhikkhave, anicca� at�t�n�gata�, ko pana v�do paccuppannassa. Eva� passa�
bhikkhave, sutav� ariyas�vako at�tasmi� r�pasmi� anapekho hoti, an�gata� r�pa�
n�bhinandati, paccuppannassa r�passa nibbid�ya vir�g�ya nirodh�ya pa�ipanno hoti.
Vedan� anicc� at�t�n�gata�, ko pana v�do paccuppannassa. Eva� passa� bhikkhave,
sutav� ariyas�vako at�tasmi� vedanasmi� anapekho hoti, an�gata� vedana�
n�bhinandati, paccuppannassa vedanassa nibbid�ya vir�g�ya nirodh�ya pa�ipanno
hot�ti.
1. 1. 1. 10
Dutiya at�tan�gata sutta�
10. S�vatthiniya�-
R�pa� bhikkhave, dukkha� at�t�n�gata�, ko pana [PTS Page 020] [\q 20/] v�do
paccuppannassa. Eva� passa� bhikkhave, sutav� ariyas�vako at�tasmi� r�pasmi�
anapekho hoti, an�gata� r�pa� n�bhinandati, paccuppannassa r�passa nibbid�ya
vir�g�ya nirodh�ya pa�ipanno hoti.
Vedan� dukkh� at�t�n�gata�, ko pana v�do paccuppannassa. Eva� passa� bhikkhave,
sutav� ariyas�vako at�tasmi� vedanasmi� anapekho hoti, an�gata� vedana�
n�bhinandati. Paccuppannassa vedanassa nibbid�ya vir�g�ya nirodh�ya pa�ipanno hoti.
1. 1. 1. 11
Tatiya at�tan�gata sutta�
11. S�vatthiniya�-
Nakulapituvaggo pa�hamo
Tassudd�na�:
Nakulapit� devadah� dvepi h�liddik�ni ca
Sam�dhi pa�isall�na� [PTS Page 021] [\q 21/] up�d�paritassan� duve
At�t�n�gat� ti�i vaggo tena pavuccati.
12. S�vatthiya�-
R�pa� bhikkhave, anicca�, vedan� anicc�, sa��� anicc�, sa�kh�r� anicc�, vi����a�
anicca�. Eva� passa� bhikkhave, sutav� ariyas�vako r�pasmimpi nibbindati,
vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi nibbindati, vi����asmimpi
nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati, vimuttasmi� vimuttamiti ���a�
hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�ti
paj�n�t�ti.
1. 1. 2. 2.
Dukkha sutta�
13. S�vatthiya�-
R�pa� bhikkhave, anicca�, vedan� dukkh�, sa��� dukkh�, sa�kh�r� dukkh�, vi����a�
dukkha�, eva� passa� bhikkhave, sutav� ariyas�vako r�pasmimpi nibbindati,
vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi nibbindati, vi����asmimpi
nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati, vimuttasmi� vimuttamiti ���a�
hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata�
Kara�ya� n�para� itthatt�y�ti paj�n�t�ti.
Aaa r�pa� bhikkhave, sa��� dukkh� eva� passa� na. Bhikkhave, sutav� ariyas�vako
r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi
nibbindati, vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati,
vimuttasmi� vimuttamiti ���a� hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya�
n�para� itthatt�y�ti
Paj�n�t�ti.
R�pa� bhikkhave, sa�kh�r� dukkh� eva� passa� na. Bhikkhave, sutav� ariyas�vako
r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi
nibbindati, vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati,
vimuttasmi� vimuttamiti ���a� hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya�
n�para� itthatt�y�ti
Paj�n�t�ti.
R�pa� bhikkhave, vi����a� dukkh� eva� passa� na. Bhikkhave, sutav� ariyas�vako
r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi
nibbindati, vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati,
vimuttasmi� vimuttamiti ���a� hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya�
n�para� itthatt�y�ti
Paj�n�t�ti. ȵ�
1. 1. 2. 3.
Anatta sutta�
14. S�vatthiya�-
R�pa� bhikkhave, anatt�, vedan� anatt�, sa��� anatt�, sa�kh�r� anatt�, vi����a�
anatta�, eva� passa� bhikkhave, sutav� ariyas�vako r�pasmimpi nibbindati,
vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi nibbindati
Vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati, vimuttasmi�
vimuttamiti ���a� hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para�
itthatt�y�ti paj�n�t�ti.
Aaa r�pa� bhikkhave, vedan� attat�, eva� passa� na. Bhikkhave, sutav� ariyas�vako
r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi
nibbindati, vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati,
vimuttasmi� vimuttamiti ���a� hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya�
n�para� itthatt�y�ti
Paj�n�t�ti.
R�pa� bhikkhave, sa��� atatt� eva� passa� na. Bhikkhave, sutav� ariyas�vako
r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi
nibbindati, vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati,
vimuttasmi� vimuttamiti ���a� hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya�
n�para� itthatt�y�ti
Paj�n�t�ti.
R�pa� bhikkhave, sa�kh�ra atatt� eva� passa� na. Bhikkhave, sutav� ariyas�vako
r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi
nibbindati, vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati,
vimuttasmi� vimuttamiti ���a� hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya�
n�para� itthatt�y�ti
Paj�n�t�ti.
R�pa� bhikkhave, vi����a atatt� eva� passa� na. Bhikkhave, sutav� ariyas�vako
r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati. Sa�kh�resupi
nibbindati, vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati,
vimuttasmi� vimuttamiti ���a� hoti: kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya�
n�para� itthatt�y�ti
Paj�n�t�ti. ȵ�
1. 1. 2. 4.
Yadanicca sutta�
15.S�vatthiya�a- [PTS Page 022] [\q 22/] r�pa� bhikkhave, anicca�, yadanicca�
ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanant�, yadanatt� ta� "neta� mama neso'hamasmi, na me
so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
[BJT Page 040] [\x 40/]
Vedan� anicc� yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanatt�, yadanatt� ta� "neta�
mama, neso 'hamasmi, na me so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�.
Bhikkhave, sa��� anicc�, yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanant�, yadanatt�
ta� "neta� mama neso'hamasmi, na meso att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�. Aaa sa��� anicc� yadanicca� ta� dukkha�, dukkha� tacanatt�, yadanatt�
ta� "neta� mama, neso 'hamasmi, na me so att�"ti evameta� yath� bh�ta�
sammappa���ya da��habba�.
Sa�kh�r� anicc� yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanant�, yadanatt� ta� "neta�
mama neso'hamasmi, na meso att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
Aaa sa�kh�r� anicc� yadanicca� ta� dukkha�, dukkha� tacanatt�, yadanatt� ta� "neta�
mama, neso 'hamasmi, na me so att�"ti evameta� yath� bh�ta� sammappa���ya
da��habba�.
Vi����a� anicca�, yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanant�, yadanatt� ta�
"neta� mama neso'hamasmi, na meso att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�.
1. 1. 2. 5.
Ya�dukkha sutta�
16. S�vatthiya�-
R�pa� bhikkhave, dukkha�, ya� dukkha� tadanant�, yadanatt� ta� "neta� mama
neso'hamasmi, na me so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
Vedan� dukkh� ya� dukkha�, tadattat� yadanatt� ta� "neta� mama, neso 'hamasmi, na
meso att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
Sa�kh�r� dukkh� ya� dukkha� tadanant�, yadanatt� ta� "neta� mama neso'hamasmi, na
me so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Aaa sa�kh�r� dukkha�,
ya� dukkha� tadanatt�, yadanatt� ta� "neta� mama, neso 'hamasmi, na meso att�"ti
evameta� yath� bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
Vi����a� dukkha�, ya� dukkha� tadanant�, yadanatt� ta� "neta� mama neso 'hamasmi,
na me so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
1. 1. 2. 6.
Yadanatta sutta�
17. S�vatthiya�-
R�pa� bhikkhave, anant�, yadantat� ta� "neta� [PTS Page 023] [\q 23/] mama
neso'hamasmi, na me so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
Vedan� attat� yadanatt� ta� "neta� mama, neso 'hamasmi, na me so att�"ti evameta�
yath� bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
R�pa� bhikkhave, anant�, yadanatt� ta� "neta� mama neso 'hamasmi, na me so att�"ti
evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.ȵ� sa��� anatt�, yadanatt� ta� "neta�
mama, neso 'hamasmi, na me so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�.
R�pa� bhikkhave, anant�, yadanatt� ta� "neta� mama neso 'hamasmi, na me so att�"ti
evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. ȵ� vi����a� anatt�, yadanatt� ta�
"neta� mama, neso 'hamasmi, na me so att�"ti evameta� yath�bhuta� sammappa���ya
da��habba�.
1. 1. 2. 7
Pa�hama hetu sutta�
18. S�vatthinid�na�-
R�pa� bhikkhave anicca�. Yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anicco.
Aniccasambh�ta� bhikkhave, r�pa� kuto nicca� bhavissati.
Vedan� anicc� yopi hetu yopi paccayo vi����assa upp�d�ya, sopi anicco.
Aniccasambh�ta� bhikkhave, vi����a� kuto nicca� bhavissati.
Aaa eva� passa� bhikkhave sutv� ariyas�vako at�tasmi� vi����asmi� anapekho hoti,
an�gata� vi����a� n�bhinandati, paccuppannassa vi����assa nibbid�ya vir�g�ya
pa�ipanno hot�ti.
R�pa� bhikkhave anicca�. Yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anicco.
Aniccasambh�ta� bhikkhave, r�pa� kuto nicca� bhavissati ��� sa��� anicc� yopi hetu
yopi paccayo sa��assa upp�d�ya, sopi anicco. Aniccasambh�ta� bhikkhave, sa��a� kuto
nicca� bhavissati.
Aaa eva� passa� bhikkhave sutv� ariyas�vako at�tasmi� vi����asmi� anapekho hoti,
an�gata� vi����a� n�bhinandati, paccuppannassa vi����assa nibbid�ya vir�g�ya
pa�ipanno hot�ti.
R�pa� bhikkhave anicca�. Yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anicco.
Aniccasambh�ta� bhikkhave, r�pa� kuto nicca� bhavissati ��� sa�kh�r� anicc� yopi
hetu yopi paccayo sa�kh�rassa upp�d�ya, sopi anicco. Aniccasambh�ta� bhikkhave,
sa�kh�ra� kuto nicca� bhavissati.
R�pa� bhikkhave anicca�. Yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anicco.
Aniccasambh�ta� bhikkhave, r�pa� kuto nicca� bhavissati ��� vi����a� anicca� yopi
hetu yopi paccayo vi����assa upp�d�ya, sopi anicco. Aniccasambh�ta� bhikkhave,
vi����a� kuto nicca� bhavissati.
1. 1. 2. 8
Dutiya hetu sutta�
19. S�vatthiya�-
R�pa� bhikkhave, dukkha� yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi dukkho.
Dukkhasambh�ta� bhikkhave, r�pa�, kuto sukha� bhavissati.
Vedan� dukkh�
Yopi hetu yopi paccayo vedanassa upp�d�ya, sopi dukkho aniccasambh�ta� bhikkhave,
vedan� kuto sukha� bhavissati.
Aaa eva� passa� bhikkhave sutv� ariyas�vako at�tasmi� vi����asmi� anapekho hoti,
an�gata� vi����a� n�bhinandati, paccuppannassa vi����assa nibbid�ya vir�g�ya
pa�ipanno hot�ti.
R�pa� bhikkhave anicca�. Yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anicco.
Aniccasambh�ta� bhikkhave, r�pa� kuto nicca� bhavissati ��� sa��� dukkh� yopi hetu
yopi paccayo sa��assa upp�d�ya, sopi anicco. Aniccasambh�ta� bhikkhave, sa��a� kuto
sukha� bhavissati.
Aaa eva� passa� bhikkhave sutv� ariyas�vako at�tasmi� vi����asmi� anapekho hoti,
an�gata� vi����a� n�bhinandati, paccuppannassa vi����assa nibbid�ya vir�g�ya
pa�ipanno hot�ti.
R�pa� bhikkhave anicca�. Yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anicco.
Aniccasambh�ta� bhikkhave, r�pa� kuto nicca� bhavissati ��� sa�kh�r� dukkh� yopi
hetu yopi paccayo sa�kh�rassa upp�d�ya, sopi dukkho aniccasambh�ta� bhikkhave,
sa�kh�ra� kuto sukha� bhavissati.
Aaa eva� passa� bhikkhave sutv� ariyas�vako at�tasmi� vi����asmi� anapekho hoti,
an�gata� vi����a� n�bhinandati, paccuppannassa vi����assa nibbid�ya vir�g�ya
pa�ipanno hot�ti.
R�pa� bhikkhave anicca�. Yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anicco.
Aniccasambh�ta� bhikkhave, r�pa� kuto nicca� bhavissati ��� vi����a� [PTS Page 024]
[\q 24/] dukkha� yopi hetu yopi paccayo vi����assa upp�d�ya, sopi dukkho
aniccasambh�ta� bhikkhave, vi����a� kuto sukha� bhavissati.
1. 1. 2. 9
Tatiya hetu sutta�
20. S�vatthiya�-
R�pa� bhikkhave, anatt� yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anatt�.
Anattasambh�ta� bhikkhave r�pa�, kuto anatt� bhavissati.
Vedan� anatt� yopi hetu yopi paccayo vedanassa upp�d�ya, sopi anatt�.
Anattasambh�ta� bhikkhave, vedana� kuto anatt� bhavissati.
R�pa� bhikkhave, anatt� yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anatt�.
Anattasambh�ta� bhikkhave r�pa�, kuto anatt� bhavissati ��� sa��� anatt� yopi hetu
yopi paccayo sa��assa upp�d�ya, sopi anatt�. Anattasambh�ta� bhikkhave, sa����a�
kuto anatt� bhavissati.
R�pa� bhikkhave, anatt� yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anatt�.
Anattasambh�ta� bhikkhave r�pa�, kuto anatt� bhavissati ��� sa�kh�r� anatt� yopi
hetu yopi paccayo sa�kh�rassa upp�d�ya, sopi anatt�. Anattasambh�ta� bhikkhave,
sa�kh�ra� kuto anatt� bhavissati.
R�pa� bhikkhave, anatt� yopi hetu yopi paccayo r�passa upp�d�ya, sopi anatt�.
Anattasambh�ta� bhikkhave r�pa�, kuto anatt� bhavissati ��� vi����a� anatt� yopi
hetu yopi paccayo vi����assa upp�d�ya, sopi anatt�. Anattasambh�ta� bhikkhave,
vi����a� kuto anatt� bhavissati.
1. 1. 2. 10
�nanda sutta�
21. Atha kho �yasm� �nando yena bhagav� tenupasa�kami upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinno kho �yasm� �nando bhagavanta�
etadavoca:
R�pa� kho �nanda, anicca�, sa�khata� pa�iccasamuppanta� [PTS Page 025] [\q 25/]
khayadhamma� vayadhamma� vir�gadhamma� nirodha dhamma�. Tassa nanirodh� nirodhoti
vuccati, ��� vi����a� anicca� sa�khata� pa�iccasamuppanna� khayadhamma� vayadhamma�
vir�gadhamma� nirodhadhamma�, tassa nirodh� nirodhoti vuccat�ti.
Aniccavaggo dutiyo.
Tassudd�na�:
Anicca� dukkha� anatt� yadanicc�pare tayo
Hetun�pi tayo vutt� �nandena p�rito vaggo.
3. Bh�ravaggo
1. 1. 3. 1
Bh�ra sutta�
S�vatthiya�-
Bh�ra�ca bhikkhave desiss�mi bh�rah�ra�ca, bh�r�d�na�ca, bh�ranikkhepana�ca. Ta�
su�tha s�dhuka� manasikaretha bh�siss�m�ti eva� bhanteti kho te bhikkh� bhagavato
paccassosu�: bhagav� etadavoca:
Katamo ca bhikkhave bh�ro: pa�cup�d�nakkhandh�tissa vacan�ya�. Katame pa�ca:
r�p�p�d�nakkhandho vedan�p�d�nakkhandho sa���p�d�nakkhandho sa�kh�r�p�d�nakkhandho
vi�����p�d�nakkhandho. Aya� vuccati bhikkhave bh�ro.
[PTS Page 026] [\q 26/] katama�ca bhikkhave, bh�r�d�na�: y�ya� ta�h�
ponobhavik� nandir�gasahagat� tatra tatr�bhinandin� seyyath�da�: k�mata�h�
bhavata�h� vibhavata�h�. Ida� vuccati bhikkhave bh�r�d�na�.
1. 1. 3. 2
Pari��� sutta�
23. S�vatthiya�-
Pari��eyye ca bhikkhave dhamme desiss�mi pari��a�ca, ta� su�tha s�dhuka�
manasikarotha bh�sissamiti. Eva� bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosu�
bhagav� etadavoca
24. S�vatthiya�-
[PTS Page 027] [\q 27/] r�pa� bhikkhave, anabhij�na� aparij�na� avir�jaya�
appajaha� abhabbo dukkhakkhay�ya. Vedana� bhikkhave anabhij�na� aparij�na�
avir�jaya� appajaha� abhabbo dukkhakkhay�ya.
1. 1. 3. 4
Chandar�ga sutta�
25. S�vatthiya� -
Yo bhikkhave, r�pasmi� chandar�go, ta� pajahatha, eva� ta� r�pa� pah�na� bhavissati
ucchinnam�l� t�l�vatthukat� anabh�vakat� �yati� anupp�dadhamma�.
So sa���ya chandar�go ta� pajahatha eva� ta� sa���ya pah�n� bhavissati ucchinnam�l�
t�l�vatthukat� anabh�vakat� �yati� anupp�dadhamm�. Sa�kh�resu chandar�go ta�
pajahatha, eva� te sa�kh�r� pah�n� bhavissanti ucchinnam�l� t�lavatthukat�
anabh�vakat� �yati� anupp�dadhamm�.
1. 1. 3. 5
Pa�hama ass�da sutta�
26. S�vatthiya� -
Pubbeva me bhikkhave, sambodh� anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi:
Ko nu kho r�passa ass�do, ko �d�navo, ki� nissara�a�:
Ko vedan�ya ass�do, ko �d�navo ki� nissara�a�:
Ko nu kho sa���ya ass�do, ko �d�navo, ki� nissara�a�:
[PTS Page 028] [\q 28/] tassa mayha� bhikkhave etadahosi: ya� kho r�pa�
pa�icca uppajjati sukha� somanassa�, aya� r�passa ass�do. Ya� r�pa� anicca� dukkha�
vipari�madhamma�, aya� r�passa �dinavo, yo r�pasmi� chandar�gavinayo
chandar�gappah�na�, ida� r�pasasa nissara�a�.
Ya� vedana� pa�icca uppajjati sukha� somanassa�, aya� vedanassa ass�do, ya� vedana�
anicca� dukkha� viparin�madhamma�, aya� vedanassa �dinavo, yo vedanasmi�
chandar�gavinayo chandar�gappah�na�, ida� vedanassa nissara�a�.
Ya� sa��a� pa�icca uppajjati sukha� somanassa�, aya� sa��assa ass�do, ya� sa��a�
anicca� dukkha� viparin�madhamma�, aya� sa��assa �dinavo, yo
Sa��asmi� chandar�gavinayo chandar�gappah�na�, ida� sa��assa nissara�a�.
Ya� vi����a� pa�icca uppajjati sukha� somanassa�, aya� vi����assa ass�do, ya�
vi����a� anicca� dukkha� viparin�madhamma�, aya� vi����assa �dinavo, yo vi����asmi�
chandar�gavinayo chandar�gappah�na�, ida� vi����assa nissara�a�.
1. Abhisambuddho - s�mu.
1. 1. 3. 6
Dutiya ass�da sutta�
1. 1. 3. 7
Tatiya ass�da sutta�
S�vatthiya� -
No ceda� bhikkhave, r�passa ass�do abhavissa, nayida� [PTS Page 030] [\q 30/]
satt� r�pasmi� s�rajjeyyu�,10 yasm� ca kho bhikkhave, atthi r�passa ass�do, tasm�
satt� r�pasmi� s�rajjanti.
1. 1. 3. 8
Abhinandana� sutta�
20. S�vatthiya� -
1. 1. 3. 9
Upp�da sutta�
30. S�vatthiya� -
Yo bhikkhave, r�passa upp�do �h�ti abhinibbatti p�tubh�vo, [PTS Page 032] [\q 32/]
dukkhasseso upp�do rog�na� �h�ti jar�mara�assa p�tubh�vo.
Yo vedan�ya upp�do �h�ti abhinibbatti p�tubh�vo, dukkhasseso upp�do rog�na� �h�ti
jar�mara�assa p�tubh�vo.
1. 1. 3. 10
Agham�la sutta�
31. S�vatthiya�-
Agha�ca kho bhikkhave, desiss�mi, agham�la�ca. Ta� su�tha s�dhuka� manasikarotha
bh�siss�m�ti eva� bhanteti kho te bhikkh� bhagavato paccassosu�: bhagav� etadavoca.
R�pa� bhikkhave, agha�, vedan� agha�, sa��� agha�, sa�kh�r� agha�, vi����a� agha�.
Ida� muccati bhikkhave, agha�.
1. 1. 3. 11
Pabha�gu sutta�
32. S�vatthiya� -
Pabha�gu�ca vo kho bhikkhave, desiss�mi appabha�gu�ca. Ta� su�tha. S�dhuka�
manasikarotha bh�sissam�ti eva� bhanteti kho te bhikkh� bhagavato paccassosu�:
bhagav� etadavoca:
[PTS Page 033] [\q 33/] r�pa� bhikkhave, pabha�gu yo tassa nirodho v�pasamo
attha�gamo ida� appabha�gu. Vedan� pabha�gu, yo tass� nirodho v�pasamo attha�gamo
ida� appabha�gu. Sa��� pabha�gu, yo tass� nirodho v�pasamo attha�gamo, ida�
appabha�gu, sa�kh�r� pabha�gu, yo tesa� nirodho v�pasamo attha�gamo ida�
appabha�gu. Vi����a� pabha�gu, yo tassa nirodho v�pasamo attha�gamo ida�
appabha�g�ti.
Bh�ravaggo tatiyo.
Tassudd�na�:
Bh�ra� pari��a� abhij�na� chandar�gena tayo ca ass�d�
Abhindan� ca upp�do agham�la� pabha�gu c�ti.
33. S�vatthiya� -
Tatra kho bhagav� bhikkh� �mantesi 'bhikkhavo'ti, 'bhadante'ti te bhikkh� bhagavato
paccassosu�. Bhagav� etadavoca.
Ya� bhikkhave. Na tumh�ka� ta� pajahatha, ta� vo pah�na� hit�ya sukh�ya bhavissati.
[PTS Page 034] [\q 34/] sa�kh�r� na tumh�ka�, ta� pajahatha. Ta� vo pah�na�
hit�ya sukh�ya bhavissati.
No heta� bhante.
Evameva kho bhikkhave, r�pa� na tumbh�ka�, ta� pajahatha. Ta� vo pah�na� hit�ya
sukh�ya bhavissati. Vedan� na tumh�ka� ta� pajahatha. Ta� vo pah�na� hit�ya sukh�ya
bhavissati.
1. 1. 4. 2
Dutiya natumh�ka sutta�
34. S�vatthiya�-
Ya� bhikkhave, na tumh�ka� ta� pajahatha, ta� vo pah�na� hit�ya sukh�ya bhavissati.
1. 1. 4. 3
Pa�hama bhikkhu sutta�
35. S�vatthiya� -
[PTS Page 035] [\q 35/] atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenupasa�kami,
upasa�kamitv� bhagavanta� abhiv�detv� ekamanta� nis�di, ekamanta� nisinno kho so
bhikkhu bhagavanta� etadavoca:
Ya� kho bhikkhu, anuseti tena sa�kha� gacchati, ya� n�nuseti na tena sa�kha�
gacchat�ti.
R�pa� ce bhante, n�nuseti tena sa�kha� gacchati, vedana� ce n�nuseti tena sa�kha�
gacchati, sa��a� ce n�nuseti tena sa�kha� gacchati sa�kh�re ce n�nuseti tena
sa�kha� gacchati, vi����a� ce n�nuseti tena sa�kha� gacchati. Imassa khoha� bhante,
bhagavat� sa�khittena bh�sitassa eva� vitth�rena attha� �j�n�m�ti.
S�dhu s�dhu bhikkhu, s�dhu kho tva� bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitasasa
vitth�rena attha� �j�n�si, r�pa� ce bhikkhu, anuseti tena sa�kha� gacchati, vedana�
ce anuseti tena sa�kha� gacchati. Sa��a� ce anuseti tena sa�kha� gacchati. Sa�kh�re
ce anuseti tena sa�kha� gacchati. Vi����a� ce anuseti tena sa�kha� gacchati.
Atha kho so bhikkhu bhagavato bh�sita� abhinanditv� [PTS Page 36] [\q 36/]
anumoditv� u��h�y�san� bhagavanta� abhiv�detv� padakkhi�a� katv� pakk�mi. Atha kho
so bhikkhu eko v�paka��ho appamatto �t�p� pahitatto viharanto na cirasseva
yassatth�ya kulaputt� sammadeva ag�rasm� anag�riya� pabbajanti, tadanuttara�
brahmacariyapariyos�na� di��heva dhamme saya� abhi��� sacchikatv� upasampajja
vih�si, kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�ti
abbha���si, a��ataro ca pana so bhikkhu arahata� ahositi.
1. 1. 4. 4
Dutiya bhikkhu sutta�
36. S�vatthiya� -
Atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenupasa�kami, upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di, ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta�
etadavoca:
Ya� kho bhikkhu, anuseti ta� anum�yati. Ya� anum�yati tena sa�kha� gacchati, ya�
n�nuseti na ta� anum�yati, ya� n�num�yati na tena sa�kha� gacchat�ti.
R�pa� ce bhante, n�nuseti na ta� anum�yati, ya� [PTS Page 037] [\q 37/]
n�num�yati na tena sa�kha� gacchati vedana� ce anuseti ta� anum�yati, ya�
n�num�yati na tena sa�kha� gacchati. Sa��a� ce n�nuseti na ta� anum�yati, ya�
n�num�yati na tena sa�kha� gacchati. Sa�kh�re ce n�nuseti na ta� anum�yati, ya�
n�num�yati na tena sa�kha� gacchati.Vi����a� ce n�nuseti na ta� anum�yati, ya�
n�num�yati na tena sa�kha� gacchati. Imassa kho'ha� bhante, bhagavat� sa�khittena
bhasitassa eva� vitth�rena attha� �j�n�m�ti.
S�dhu s�dhu bhikkh�, s�dhu kho tva� bhikkhu may� sa�khittena bh�sitassa vitth�rena
attha� �j�n�si: r�pa�ce bhikkhu, anuseti ta� anum�yati, ya� anum�yati tena sa�kha�
gacchati. Cedana�ce bhikkhu anuseti, ta� anum�yati. Ya� anum�yati tena sa�kha�
gacchati. Sa��a�ce bhikkhu anuseti, ta� anum�yati. Ya� anum�yati tena sa�kha�
gacchati. Sa�kh�re ce bhikkhu anuseti, ta� anum�yati. Ya� anum�yati tena sa�kha�
gacchati. Vi����a�ce bhikkhu anuseti, ta� anum�yati. Ya� anum�yati tena sa�kha�
gacchati.
1. 1. 4. 5
Pa�hama �nanda sutta�
37. S�vatthiya� -
Atha kho �yasm� �nando yena bhagav� tenupasa�kami, upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� n�s�di. Ekamanta� nisinna� kho �yasmanta� �nanda� bhagav�
etadavoca:
Sace ta� �nanda, eva� puccheyyu�: katamesa� �vuso �nanda, dhamm�na� upp�do
pa���yati. Vayo pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yat� ti. Eva� pu��ho tva�
�nanda, kinti khy�kareyy�s�ti?
[PTS Page 038] [\q 38/] sace ma� bhante, eva� puccheyyu�: katamesa� �vuso
�nanda, dhamm�na� upp�do pa���yati. Vayo pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yat�
ti .Eva� pu��hoha� bhante, eva� khy�kareyya�: r�passa kho �vuso, upp�do pa���yati.
Vayo pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yati, vedan�ya upp�do pa���yati, vayo
pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yati, sa���ya upp�do pa���yati, vayo
pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yati, sa�kh�r�na� upp�do pa���yati, vayo
pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yati. Vi����assa upp�do pa���yati, vayo
pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yati, imesa� kho �vuso. Dhamm�na� upp�do
pa���yati, vayo pa���yati. �hitassa a��athatta� pa���t�ti, eva� pu��hoha� bhante,
eva� khy�kareyyanti.
S�dhu s�dhu �nanda, r�passa kho �nanda, upp�do pa���yati, vayo pa���yati, �hitassa
a��athatta� pa���yati. Vedan�ya upp�do pa���yati, vayo pa���yati, �hitassa
a��athatta� pa���yati. Sa���ya upp�do pa���yati,vayo pa���yati, �hitassa
a��athatta� pa���yati. Sa�kh�r�na� upp�do pa���yati, vayo pa���yati, �hitassa
a��athatta� pa���yati. Vi����assa upp�do pa���yati, vayo pa���yati, �hitassa
a��athatta� pa���yati. Imesa� kho �nnada, dhamm�na� upp�do pa���yati, vayo
pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yat�ti. Eva� pu��ho tva� �nanda, eva�
khy�kareyy�s�ti.
1. 1. 4. 6
Dutiya �nanda sutta�
38 S�vatthiya�:
Atha kho �yasm� �nando yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� n�sidi. Ekamanta� nisinna� kho �yasmanta� �nanda� bhagav�
etadavoca:
Sace ta� �nanda, eva� puccheyyu�: "katamesa� �vuso �nanda, dhamm�na� upp�do
pa���yittha, vayo pa���yittha, �hitassa a��athatta� pa���yittha, katamesa�
dhamm�na� upp�do pa���yissati, vayo pa���yissati. �hitassa a��athatta�
pa���yissati, katamesa� dhamm�na� upp�do pa���yati. Vayo pa���yati. �hitassa
a��athatta� pa���yati. Eva� pu��ho tva� �nanda, kinti khy�kareyy�s�ti?
Sace ma� bhantena, eva� puccheyyu�: katamesa� �vuso �nanda, dhamm�na� upp�do
pa���yittha, vayo pa���yittha, �hitassa a��athatta� pa���yittha,katamesa� dhamm�na�
upp�do pa���yissati, vayo pa��ayissati, �hitassa [PTS Page 039] [\q 39/]
a��athatta� pa���yissati, katamesa� �vuso �nanda. Dhamm�na� upp�do pa���yati. Vayo
pa���yati. �hitassa a��athatta� pa���yat�ti. Eva� pu��ho aha� bhante, eva�
khy�kareyya�: ya� kho �vuso, r�pa� at�ta� niruddha� vipari�ata�, tassa upp�do
pa���yittha, vayo pa���yittha, �hitassa a��athatta� pa���yittha, y� vedan� at�t�
niruddh� vipari�at�, tass� upp�do pa���yittha, vayo pa���yittha, �hit�ya
a��athatta� pa���yittha, y� sa��� at�t� niruddh� vipari�at�, tass� upp�do
pa���yittha, vayo pa���yittha, �hit�ya a��athatta� pa���yittha, y� sa�kh�r� at�t�
niruddh� vipari�at�, tass� upp�do pa���yittha, vayo pa���yittha, �hit�ya
a��athatta� pa���yittha, ya� vi����a� at�ta� niruddha� vipari�ata�, tassa upp�do
pa���yittha, vayo pa���yittha, �hitassa a��athatta� pa��ayittha, imesa� kho �vuso,
dhamm�na� upp�do pa���yittha, vayo pa���yittha, �hitassa a��athatta� pa���yittha.
Ya� kho �vuso, r�pa� j�ta� p�tubh�ta� tassa upp�do pa���yati, vayo pa���yati,
�hitassa a��athatta� pa���yati. Y� [PTS Page 040] [\q 40/] vedan� j�t�
p�tubh�t� tass� upp�do pa���yati, vayo pa���yati, �hit�ya a��athatta�, pa���yati,
y� sa��� j�t� p�tubh�t� tass� upp�do pa���yati, vayo pa���yati, �hit�ya
a��athatta�, pa���yati. Y� sa�kh�r� j�t� p�tubh�t� tass� upp�do pa���yati, vayo
pa���yati, �hit�ya a��athatta�, pa���yati.Ya� vi����a� ch�ta� p�tubh�ta�, tassa
upp�do pa���yati, vayo pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yat�ti. Eva� pu��hoha�
bhante, eva� khy�kareyyanti.
S�dhu s�dhu �nanda, r�pa� at�ta� niruddha� vipari�ata�, tassa upp�do pa���yittha,
vayo pa���yittha. �hitassa a��athatta� pa���yittha. Y� vedan� at�t� niruddh�
vipari�at�, tass� upp�do pa���yittha, vayo pa���yittha, �hit�ya a��athatta�,
pa���yittha. Upp�do pa���yittha, vayo pa���yittha. �hitassa a��athatta� pa���yati.
Y� sa��� at�ta� niruddh� vipari�at�, tassa y� sa��� at�t� niruddh�, vipari�at�,
tass� upp�do pa���yittha, vayo pa���yittha, �hitassa a��athatta� pa���yittha. Ye
sa�kh�r� at�t� niruddh�, vipari�at�, tass� upp�do pa���yittha, vayo pa���yittha,
�hitassa a��athatta� pa���yittha. Ya� vi����a� at�ta� niruddha� vipari�ata�, tassa
upp�do pa���yittha, vayo pa���yittha, �hitassa a��athatta� pa���yittha. Imesa� kho
�nanda, dhamm�na� upp�do pa���yittha, vayo pa���yittha, �hitassa a��athatta�
pa���yittha.
Ya� kho �nanda, r�pa� aj�ta� ap�tubh�ta�, tassa upp�do pa���yissati, vayo
pa���yissati, �hitassa a��athatta� pa���yissati. Y� vedan� aj�t� ap�tubh�t� tass�
upp�do pa���yissati, vayo pa���yissati, �hitassa a��athatta� pa���yissati. Y� sa���
aj�t� ap�tubh�t� tass� upp�do pa���yissati, vayo pa���yissati, �hitassa a��athatta�
pa���yissati. Ye sa�kh�r� aj�t� ap�tubh�t� tass� upp�do pa���yissati, vayo
pa���yissati, �hitassa a��athatta� pa���yissati. Ya� vi����a� aj�ta� ap�tubh�ta�
tassa upp�do pa���yissati, vayo pa���yissati, �hitassa a��athatta� pa���yissati.
Imesa� kho �nanda, dhamm�na� upp�do pa���yissati, vayo pa���yissati, �hitassa
a��athatta� pa���yissati.
Ya� kho �nanda, r�pa� j�ta� p�tubhuta�, tassa upp�do pa���yati, vayo pa���yati,
�hitassa a��athatta� pa���yati. Y� vedan� j�t� p�tubhut� tassa upp�do pa���yati,
vayo pa���ti, �hitassa a��athatta� pa���yati. Y� sa��� j�t� p�tubhut� tass� upp�do
pa���yati, vayo pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yati. Ye sa�kh�r� j�t�
p�tubhut� tass� upp�do pa���yati, vayo pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yati.
Ya� vi����a� j�ta� p�tubhuta� tassa upp�do pa���yati, vayo pa���yati, �hitassa
a��athatta� pa���yati. Imesa� kho �nanda, dhamm�na� upp�do pa���yati, vayo
pa���yati, �hitassa a��athatta� pa���yat�ti. Eva� pu��ho tva� �nanda, eva�
khy�kareyy�s�ti.
1. 1. 4. 7
Pa�hama anudhamma sutta�
39. S�vatthiya�:
Dhamm�nudhammapa�ipannassa bhikkhave, bhikkhuno ayamanudhammo hoti.
1. 1. 4. 8
Dutiya anudhamma sutta�
40. S�vatthiya�:
Dhamm�nudhammapa�ipannassa bhikkhave, bhikkhuno ayamanudhammo hoti:
1. 1. 4. 9
Tatiya anudhamma sutta�
41. S�vatthiya�:
Dhamm�nudhammapa�ipannassa bhikkhave, bhikkhuno ayamanudhammo hoti:
1.1.4.10.
Catuttha anudhamma sutta�
42. S�vatthiya�:
Dhamm�nudhammapa�ipannassa bhikkhave, bhikkhuno ayamanudhammo hoti:
Natumh�kavaggo catuttho
Tassudd�na�:
[PTS Page 042] [\q 42/] na tumh�kena dve vutt� bhikkhuhi apare duve
�nandena duve vutt� anudhammehi dve duk�ti.
5. Attad�pavaggo
1. 1. 5. 1
Attad�pa sutta�
43. S�vatthiya�:
Attad�p� bhikkhave, viharatha attasara� ana��asara�. Dhammad�p� dhammasara�
ana��asara�.
Attad�p�na� bhikkhave, viharata� attasara�na� ana��asara�na� dhammad�p�na�
dhammasara�na� ana��asara�na�, yoniyeva upaparikkhitabb�1- "ki�j�tik�
sokaparidevadukkhadomanassup�y�s�. Ki�pahotik�"ti.
1. 1. 5. 2
Pa�ipad� sutta�
44. S�vatthiya�:
[PTS Page 044] [\q 44/] sakk�yasamudayag�mini�ca vo bhikkhave, pa�ipada�
desiss�mi, sakk�yanirodhag�mini�ca pa�ipada�, ta� su�atha s�dhuka�
Manasikarotha bh�siss�m�ti. Eva� bhanteti kho te bhikkh� bhagavato paccassosu�:
bhagav� etadavoca.
Katam� ca bhikkhave, sakk�yasamudayag�min� pa�ipad�:
1. 1. 5. 3
Pa�hama aniccat� sutta�
45. S�vatthiniya�:
R�pa� bhikkhave anicca� yadanicca� ta� dukkha� [PTS Page 045] [\q 45/] ya�
dukkha� tadanatt� yadanatt� ta� "neta� mama, nesohamasmi, na me so att�"ti.
Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
passato citta� virajjati, vimuccati anup�d�ya �savehi. Vedan� anicca�, yadanicca�
ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta� "neta� mama nesohamasmi na me so
att�"ti. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Evameta� yath�bh�ta�
Sammappa���ya passato citta� virajjati. Vimuccati anup�d�ya �savehi.
Sa��� anicc�, yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta� "neta�
mama nesohamasmi na meso att�"ti. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya passato citta� virajjati. Vimuccati anup�d�ya
�savehi.
Sa�kh�r� anicc�, yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta�
"neta� mama nesohamasmi na me so att�"ti. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya passato citta� virajjati. Vimuccati
anup�d�ya �savehi.
Vi����a� anicca�, yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta�
"neta� mama nesohamasmi na me so att�"ti. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya passato citta� virajjati. Vimuccati
anup�d�ya �savehi.
46. S�vatthiya�
R�pa� bhikkhave anicca� yadanicca� ta� dukkha� ya� dukkha� tadanatt� yadanatt� ta�
"neta� mama, neso'hamasmi, na me so att�"ta�. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�. Evameta� yath�bh�ta� sammappa�a��ya passato pubbant�nudi��hiyo na
honti, pubbant�nudi��h�na� asati aparant�nudi��hiyo na honti, aparant�nudi��h�na�
asati th�mas� par�m�so na hoti, th�mas� par�m�se asati r�pasmi� vedan�ya sa���ya
sa�kh�resu vi����asmi� citta� virajjati, vimuccati anup�d�ya �savehi, vimuttatt�
�hita�, �hitatt� santusita�, santusitatt� na paritassati, aparitassa� paccatta�yeva
parinibb�yati. "Khi� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para�
itthatt�y�"ti paj�n�t�ti. Vedan� anicc� yadanicca� yadanicca� ta� dukkha�, ya�
dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta� "neta� mama neso'hamasmi na me so att�"ti.
Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Pubbant�nudi��hita� asati
aparant�nudi��hiyo na honti, aparant�nudi��hina� asati. Th�mas� par�m�so na hoti,
th�mas� par�m�se asati r�pasmi� vedan�ya sa���ya sa�kh�resu vi����asmi� citta�
virajjati, vimuccati anup�d�ya �savehi, vimuttatt� �hita�, �hitatt� santusita�,
santusitatt� na paritassati, aparitassa� paccatta�yeva parinibb�yati. "Kh�� j�ti
vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�"ti. Paj�n�t�ti.
Vedan� bhikkhave anicc� yadanicca� ta� dukkha� ya� dukkha� tadanatt� yadanatt� ta�
"neta� mama, neso'hamasmi, na me so att�"ti. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya passato pubbant�nudi��hiyo na honti,
pubbant�nudi��h�na� asati aparant�nudi��hiyo na honti, aparant�nudi��hina� asati.
Th�mas� par�m�so na hoti, th�mas� par�m�se asati r�pasmi� vedan�ya sa���ya
sa�kh�resu vi����asmi� citta� virajjati, vimuccati anup�d�ya �savehi, vimuttatt�
�hita�, �hitatt� santusita�, santusitatt� na paritassati, aparitassa� paccatta�yeva
parinibb�yati. "Kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para�
itthatt�y�"ti. Paj�n�t�ti.
Sa��� bhikkhave anicc� yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta�
"neta� mama neso'hamasmi na me so att�"ti. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya passato pubbant�nudi��hiyo na honti,
pubbant�nudi��h�na� asati aparant�nudi��hiyo na honti, aparant�nudi��hina� asati.
Th�mas� par�m�so na hoti, th�mas� par�m�se asati r�pasmi� vedan�ya sa���ya
sa�kh�resu vi����asmi� citta� virajjati, vimuccati anup�d�ya �savehi, vimuttatt�
�hita�, �hitatt� santusita�, santusitatt� na paritassati, aparitassa� paccatta�yeva
parinibb�yati. "Kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para�
itthatt�y�"ti. Paj�n�t�ti.
Sa�kh�r� bhikkhave anicc� yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt�
ta� "neta� mama neso'hamasmi na me so att�"ti. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya passato pubbant�nudi��hiyo na honti,
pubbant�nudi��h�na� asati [PTS Page 046] [\q 46/] aparant�nudi��hiyo na honti,
aparant�nudi��hina� asati. Th�mas� par�m�so na hoti, th�mas� par�m�se asati
r�pasmi� vedan�ya sa���ya sa�kh�resu vi����asmi� citta� virajjati, vimuccati
anup�d�ya �savehi, vimuttatt� �hita�, �hitatt� santusita�, santusitatt� na
paritassati, aparitassa� paccatta�yeva parinibb�yati. "Kh�� j�ti vusita�
brahmacariya� kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�"ti. Paj�n�t�ti.
1. 1. 5. 5 Samanupassan� sutta�
47. S�vatthiya�:
Ye hi keci bhikkhave, sama�v� brahma� v� anekavihita� att�na� samanupassam�n�
samanupassanti, sabbe te pa�cup�d�nakkhandhe samanupassanti, etesa� v� a��atara�.
Katame pa�ca:
Iti aya�ceva samanupassan� asm�ti cassa avigata� hoti. Asm�ti kho pana bhikkhave
avigate, pa�canna� indriy�na� avakkanti hoti: cakkhunadriyassa sotindriyassa
gh�nindriyassa jivhindriyassa k�yindriyassa. Atthi bhikkhave mano atthi dhamm�,
atthi avijj�dh�tu avijj�samphassajena bhikkhave, vedayitena phu��hassa assutavato
puthujjanassa asm�ti'pissa hoti, ayamahamasm�ti'pissa hoti bhavissanti pi'ssa hoti,
r�p� bhavissanti'pissa hoti, ar�p� bhavissanti'pissa hoti. Sa��� bhavissanti'pissa
hoti, asa�a�� bhavissanti'pissa hoti. Nevasa���n�sa�a�� bhavissanti'pissa hoti.
[PTS Page 047] [\q 47/] ti��hanti kho pana bhikkhave, tattheva pa�cindriy�ni,
athettha sutavato ariyas�vakassa avijj� pah�yati, vijj� uppajjati, tassa
avijj�vir�g� vijjupp�d� asm�ti'pissa na hoti. Ayamahamasmiti'pissa na hoti,
bhavissanti'pissa na hoti, na bhavissanti'pissa na hoti, sa��� bhavissanti'pissa na
hoti, asa��� bhavissanti'pissa na hoti, nevasa���n�sa��i bhavissanti' pissa na
hot�ti.
1. 1. 5. 6
Khandha sutta�
48. S�vatthiya�
Pa�ca ca bhikkhave, khandhe desiss�mi, pa�cup�d�nakkhandhe ca: ta� su�tha s�dhuka�
manasi karotha bh�siss�m�ti eva� bhanteti kho te bhikkh� bhagavato paccassosu�:
bhagav� etadavoca.
[PTS Page 048] [\q 48/] ya� ki�ci vi����a� at�t�n�gatapaccuppanna�, ajjhatta�
v� khahiddh� v�, orika� v� sukhuma� v�, h�na� v� pa�ta� v�, ya� d�re santike v�,
s�sava� up�d�niya� aya� vuccati vi�����p�d�nakkhandho.
1. 1. 5. 7
Pa�hamaso�a sutta�
49. Eva� me suta� eka� samaya� bhagav� r�jagahe viharati ve�uvane kalandakaniv�pe.
Atha kho so�o gahapatiputto yena bhagav� tenupasa�kami upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinna� kho so�a� gahapatiputta� bhagav�
etadavoca:
No heta� bhante,
Anicc� bhante,
Dukkha� bhante,
No he� bhante.
No heta� bhante,
Anicc� bhante,
Dukkha� bhante,
No he� bhante.
Anicca� bhante.
Dukkha� bhante.
No heta� bhante.
Ya� ki�ci vi����a� at�t�n�gatapaccuppanna� [PTS Page 050] [\q 50/] ajjhatta�
v� bahiddh� v�, orika� v� sukhuma� v�, h�na� v� pa�ta� v�, ya� d�re santike v�,
sabba� vi����a� "neta� mama neso'hamasmi, na me so att�"ti. Eyameta� yath�bh�ta�
sammappa���ya da��habba�.
50.
Eva� me suta� eka� samaya� bhagav� r�jagahe viharati ve�uvane kalandakaniv�pe. Atha
kho so�o gahapatiputto yena bhagav� tenupasa�kami upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinna� kho so�a� gahapatiputta� bhagav�
etadavoca:
1. 1. 5. 9
Pa�hama nandikkhaya sutta�
51. S�vatthiya�
Anicca��eva bhikkhave, bhikkhu r�pa� aniccanti passati. S�ssa hoti samm�di��hi,
samm�passa� nibbindati. Nandikkhay� r�gakkhayo, r�gakkhay� nandikkhayo.
Nandir�gakkhay�. Nandir�gakkhay� citta� vimutta� suvimuttanti vuccati.
52. S�vatthitaya�
[PTS Page 052] [\q 52/] r�pa� bhikkhave. Yoniso manasi karotha,
r�p�niccata�ca yath�bh�ta� samanupassatha, r�pa� bhikkhave, bhikkhu yoniso
manasikaronto r�p�niccata�ca yath�bh�ta� samanupassanto r�pasmi� nibbindati.
Nandikkhay� r�gakkhayo, r�gakkhay� nandikkhayo, nandir�gakkhay� citta� vimutta�
sucimuttanti vuccati.
Attad�pavaggo pa�camo
Tassudd�na�:
Mulapa��saka� samatta�
2. Majjhimapa��sako
1. Upayavaggo
1. 2. 1. 1
Upaya sutta�
53. S�vatthiya�:
Upayo bhikkhave, avimutto, anupayo vimutto, r�p�paya� v� bhikkhave, vi����a�
ti��ham�na� ti��heyya, r�p�ramma�a� r�pappati��ha� nand�pasecana� vuddhi� vir��ahi�
vepulla� �pajjeyya,
1. 2. 1. 2
Kh�ja sutta�
52. S�vatthiya�:
No heta� bhante.
No heta� bhante,
Eva� bhante,
R�p�paya� bhikkhave vi����a� ti��ham�na� [PTS Page 055] [\q 55/] ti��heyya.
R�p�ramma�a� r�pappati��ha� nandupasecana� vuddhi� vir��hi� vepulla� �pajjeyya,
vedan�paya� v� bhikkhave vi����a� ti��ham�na� ti��heyya. Vedan�ramma�a�
vedanappati��ha� nandupasecana� vuddhi� vir��hi� vepulla� �pajjeyya ,sa���paya� v�
bhikkhave vi����a� ti��ham�na� ti��heyya. Sa���ramma�a� sa��appati��ha�
nandupasecana� vuddhi� vir��hi� vepulla� �pajjeyya, sa�kh�r�paya� v� bhikkhave
vi����a� ti��ham�na� ti��heyya. Sa�kh�r�ramma�a� sa�kh�rappati��ha� nandupasecana�
vuddhi� vir��hi� vepulla� �pajjeyya,
Yo bhikkhave eva� vadeyya ahama��atra r�p� a��atra vedan�ya a��atra sa���ya a��atra
sa�kh�rehi vi����assa �gati� v� gati� v� cuti� v� uppatti� v� vuddhi� v� vir��hi�
v� vepulla� v� pa���pess�m�ti neta� �h�na� vijjati.
55. S�vatthiya�:
Tatra kho bhagav� ud�na� ud�nesi "no cassa�, no ca me siy�, na bhavissati, na me
bhavissat�ti eva� [PTS Page 056] [\q 56/] vimuccam�no bhikkhu
jindeyyorambh�giy�ni sa�yojan�n�"ti.
[PTS Page 057] [\q 57/] sutv� ca kho bhikkhu, 1- ariyas�vako ariy�na� dass�v�
ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvin�to sappuris�na� dass�v� sappurisadhammassa
kovido sappurisadhamme suvin�to na r�pa� attato samanupassati. Na r�pavanta� v�
att�na�, na attani v� r�pa�, na r�pasmi� v� att�na�, na vedana� attato
samanupassati, na vedan�vanta� v� att�na�, na attani v� vedana�, na vedan�ya v�
att�na�, sa��� attato samanupassati, na sa���vananta� v� att�na�, na attani v�
sa��a� na sa���ya v� att�na�, sa�kh�re attato samanupassati, na sa�kh�ravanta� v�
att�na�, na attani v� sa�kh�re att�na�, na sa�kh�resu v� att�na�, na vi����a�
attato samanupassati, na vi����avanta� v� att�na�, na attani v� vi����a�, na
vi����asmi� v� att�na�,
1. Bhikkhave - s�mu.
"Katha� pana bhante, j�nato katha� pana passato anantar� �sav�na� khayo hot�"ti?
Idha bhikkhu, assutav� puthujjano atasit�ye �h�ne t�sa� �pajjati, t�so heso
bhikkhu, assutavato puthujjanassa "no cassa�, no ca me siy�, na bhavissati, na me
bhavissat�'ti.
1. 2. 1. 4
Up�d�na parivatta sutta�
56. S�vatthiya�
Pa�cime bhikkhave, up�d�nakkhandh�, katame pa�ca: seyyath�da�: r�p�p�d�nakkhandho,
[PTS Page 059] [\q 59/] vedan�p�d�kkhandho, sa���p�d�nakkhandho,
sa�kh�r�p�d�nakkhandho, vi�����p�d�nakkhandho, y�vak�va�c�ha� bhikkhave, ime
pa�cup�d�nakkhandhe catuparivatta� 2- yath�bh�ta� n�bbha���si�, neva t�v�ha�
bhikkhave sadevake loke sam�rake sabrahmake sassama�abr�hma�iy� paj�ya
sadevamanuss�ya anuttara�
1. So bhikkhu - s�mu
2. Catupariva��a� - machasa�.
1. Catupariva��a� - machasa�
2. Suppa�ipann� - s�mu, machasa�.
1. 2. 1. 5
Satta��h�na sutta�
57. S�vatthiya�:
Satta��h�nakusalo bhikkhave, bhikkhu .Tividh�paparikkh� imasmi� dhammavinaye keval�
vusitav� uttamapurisoti.
[PTS Page 062] [\q 62/] idha bhikkhave, bhikkhu r�pa� paj�n�ti, r�pasamudaya�
paj�n�ti, r�panirodha� paj�n�ti, r�panirodhag�mini� pa�ipada� paj�n�ti, r�passa
ass�da� paj�n�ti, r�passa �d�nava� paj�n�ti, r�passa nissara�a� paj�n�ti.
[PTS Page 065] [\q 65/] ye ca kho keci bhikkhave, sama� v� br�hma� v� eva�
vi����a� abhi���ya eva� vi����asamudaya� abhi���ya eva� vi����anirodha� abhi���ya
eva� vi����anirodhag�mini� pa�ipada� abhi���ya eva� vi����assa ass�da� abhi���ya
eva� vi����assa �d�nava� abhi���ya eva� vi����assa nissara�a� abhi���ya vi����assa
nibbid� vir�g� nirodh�anup�d� vimutt�, te suvimutt�. Ye suvimutt� te kevalino, ye
kevalino va��a� tesa� natthi pa���pan�ya. Eva� kho bhikkhave, bhikkhu
satta��h�nakusalo hoti.
1. 2. 1. 6
Sambuddha sutta�
58. S�vatthiya�:
Tath�gato bhikkhave, araha� samm�sambuddho r�passa nibbid� vir�g� nirodh�
anup�d�vimutto 'samm�sambuddh�'ti vuccati, bhikkh�pi bhikkhave, pa���vimutto
r�passa nibbid� vir�g� nirodh� anup�d� vimutto 'pa���vimutto'ti vuccati.
Tath�gato bhikkhave, araha� samm�sambuddho vedan�ya nibbid� vir�g� nirodh�
anup�d�vimutto 'samm�sambuddh�'ti vuccati, bhikkh�pi bhikkhave, pa���vimutto
vedan�ya nibbid� vir�g� nirodh� anup�d� vimutto 'pa���vimutto'ti vuccati.
Aya� kho bhikkhave, viseso aya� adhipp�yo, ida� n�n�kara�a� tath�gatassa arahato
samm�sambuddhassa pa���vimuttena bhikkhun�ti.
1. 2. 1. 7
Pa�cavaggiya sutta�
59. Eka� samaya� bhagav� b�r��asiya� viharati isipatane migad�ye. Tatra kho bhagav�
pa�cavaggiye bhikkh� �mantesi, "bhikkhavo'ti. 'Bhadante'ti te bhikkh� bhagavato
paccassosu�, bhagav� etadavoca:
R�pa� bhikkhave, anatt�, r�pa�ca hida� bhikkhave, att� abhavissa nayida� r�pa�
�b�dh�ya sa�vatteyya, labbhetha ca r�pe eva� me r�pa� hotu, eva� me r�pa� m�
ahos�'ti. Yasm� ca kho bhikkhave, r�pa� anatt�, tasm� r�pa� �b�dh�ya sa�vattati. Na
ca labbhati r�pe "eva� me r�pa� hotu, eva� me r�pa� m� ahos�"ti.
Vedan� bhikkhave, anatt�, vedana�ca hida� bhikkhave, att� abhavissa nayida� vedana�
�b�dh�ya sa�vatteyya, labbhetha [PTS Page 06] [\q 6/] ca vedan� "eva� me
vedan� hotu, eva� me vedana� m� ahos�'ti. Yasm� ca kho bhikkhave, vedana� anatt�,
tasm� vedana� �b�dh�ya sa�vattati. Na ca labbhati vedan� "eva� me vedana� hotu,
eva� me vedana� m� ahos�"ti.
Sa��� bhikkhave, anatt�, sa��a�ca hida� bhikkhave, att� abhavissa nayida� sa��a�
�b�dh�ya sa�vatteyya, labbhetha ca sa��� "eva� me sa��� hotu, eva� me sa��a� m�
ahos�'ti. Yasm� ca kho bhikkhave, sa��a� anatt�, tasm� sa��a� �b�dh�ya sa�vattati.
Na ca labbhati sa��e "eva� me sa��� hotu, eva� me sa��a� m� ahos�"ti.
Sa�kh�r� bhikkhave, anatt�, sa�kh�ra�ca hida� bhikkhave, att� abhavissa nayida�
sa�kh�ra� �b�dh�ya sa�vatteyya, labbhetha ca sa�kh�r� "eva� me sa�kh�ra� hotu, eva�
me sa�kh�ra� m� ahos�'ti. Yasm� ca kho bhikkhave, sa�kh�ra� anatt�, tasm� sa�kh�ra�
�b�dh�ya sa�vattati. Na ca labbhati sa�kh�re "eva� me sa�kh�ra� hotu, eva� me
sa�kh�ra� m� ahos�"ti.
Ya� pan�nicca�, dukkha� v� ta� sukha� v�'ti? [PTS Page 068] [\q 68/]
Dukkha� bhante.
1. 2. 1. 8
Mah�li sutta�
60. Eka� samaya� bhagav� ves�liya� viharati mah�vane ku��g�ra s�l�ya�, atha kho
mah�li licchavi yena bhagav� tenupasa�kami upasa�kamitv� bhagavanta� abhiv�detv�
[PTS Page 069] [\q 69/] ekamanta� nis�di, ekamanta� nisinno kho mah�li
licchavi bhagavanna� etadavoca:
Pura�o bhante, kassapo evam�ha: "natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kiles�ya.
Ahetu appaccay� satt� sa�kilissanti. Natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy�
ahetu appaccay� satt� visujjhant�"ti. Idha bhagav� kim�h�t�.
Atthi mah�li, hetu atthi paccayo satt�na� sa�kiles�ya, sahetu sappaccay� satt�
sa�kilissanti, atthi mah�li, hetu atthi paccayo satt�na� visuddhiy�, sahetu
sappaccay� satt� visujjhant�ti.
Katamo pana bhante, hetu katamo paccayo satt�na� sa�kiles�ya, katha� sahetu
sappaccay� satt� sa�kilissant�ti?
Katamo pana bhante, hetu katamo paccayo satt�na� visuddhiy�, katha� sahetu
sappaccay� satt� visujjhant�ti?
1. 2. 1. 9
�ditta sutta�
61. S�vatthiya�:
R�pa� bhikkhave, �ditta�. Vedan� �ditta� sa��� �ditt�, sa�kh�r� �ditt�, vi����a�
�ditta�.
1. 2. 1. 10
Niruttipatha sutta�
62. S�vatthiya�:
Tayo me bhikkhave, niruttipath� adhivacanapath� pa��attipath� asa�ki��
asa�ki��apubb� na sa�k�yanti, na sa�k�yissanti appatiku��h� sama�ehi br�hma�ehi
vi���hi.
Katame tayo:
[PTS Page 072] [\q 72/] ye sa�kh�r� at�t� niruddh� vipari�at�, 'ahosi'nti
tesa� sa�kh�, 'ahesu'nti tesa� sama���, ahesu'nti tesa� pa��atti. Na tesa� sa�kh�
'atth�'ti na tesa� sa�kh� 'bhavissant�'ti.
Ya� vi����a� at�ta� niruddha� vipari�ata�, 'ahos�'ti tassa sa�kh�, 'ahes�'ti tassa
sama���, 'ahes�'ti tassa pa��atti. Na tassa sa�kh� 'atth�'ti na tassa sa�kh�
'bhavissat�'ti.
Ya� bhikkhave, r�pa� j�ta� p�tubh�ta� atth�'ti tassa sa�kh�, 'atth�'ti tassa
sama���, 'atth�'ti tassa pa��atti, na tassa sa�kh� 'ahos�'ti. Na tassa
sa�kh�'bhavissat�'ti.
Y� vedan� j�t� p�tubh�t� 'atth�'ti tassa sa�kh�, 'atth�'ti tassa sama���, 'atth�'ti
tassa pa��atti. Na tassa sa�kh� 'ahos�'ti. Na tassa sa�kh� 'bhavissat�'ti.
Y� sa��� j�t� p�tubh�t� 'atth�'ti tassa sa�kh�, 'atth�'ti tassa sama���, 'atth�'ti
tassa pa��atti. Na tassa sa�kh� 'ahos�'ti. Na tassa sa�kh� 'bhavissat�'ti.
Ya� vi����a� j�ta� p�tubh�ta� 'atth�'ti tassa sa�kh�, 'atthi'ti tassa sama���,
'atth�'ti tassa pa��atti. Na tassa sa�kh� 'ahos�'ti. Na tassa sa�kh�
'bhavissat�'ti.
Upayavaggo pa�hamo
Tassudd�na�:
Upayo kh�ja� ud�na� up�d�napariva��a�ca satta��h�na�
Buddho pa�cavaggi mah�li �ditto niruttipathenac�ti.
2. Arahatta vaggo
1. 2. 2. 1
Up�diya sutta�
63. S�vatthiya�:
Atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di, ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta�
etadavoca:
S�dhu me bhante bhagav� sa�khittena dhamma� desetu, yamaha� bhagavato dhamma� sutv�
eko v�paka��ho appamatto �t�pi pahitatto vihareyyanti,
S�dhu s�dhu bhikkhu, s�dhu kho tva� bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitassa vitth�rena
attha� �j�n�si. R�pa� kho bhikkhu, up�diyam�no baddho m�rassa, anup�diyam�no mutto
p�pimato. Vedana� up�diyam�no baddho m�rassa, anup�diyam�no mutto p�pimato. Sa��a�
up�diyam�no baddho m�rassa, anup�diyam�no mutto p�pimato. Sa�kh�re up�diyam�no
baddho m�rassa, anup�diyam�no mutto p�pimato. Vi����a� up�diyam�no baddho m�rassa,
anup�diyam�no mutto p�pimato. Imassa kho bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitassa eva�
vitth�rena attho da��habboti.
1. Khandho - s�mu.
1. 2. 2. 2
Ma��am�na sutta�
64. S�vatthiya�:
Atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenupasa�kami upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di, ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� [PTS
Page 075] [\q 75/] etadavoca:
S�dhu me bhante bhagav� sa�khittena dhamma� desetu, yamaha� bhagavato dhamma� sutv�
eko v�paka��ho appamatto �t�pi pahitatto vihareyyanti.
S�dhu s�dhu bhikkhu, s�dhu kho tva� bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitassa vitth�rena
attha� �j�n�si. R�pa� kho bhikkhu, ma��am�no baddho m�rassa, ama��am�no mutto
p�pimato. Vedana� ma��am�no baddho m�rassa, ama��am�no mutto p�pimato. Sa��a�
ma��am�no baddho m�rassa, ama��am�no mutto p�pimato. Sa�kh�re ma��am�no baddho
m�rassa, ama��am�no mutto p�pimato. Vi����a� ma��am�no baddho m�rassa, ama��am�no
mutto p�pimato. Imassa kho bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitassa eva� vitth�rena
attho da��habboti.
65. S�vatthiya�:
Atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenunapasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta�
etadavoca:
S�dhu me bhante bhagav� sa�khittena dhamma� desetu, yamaha� bhagavato dhamma� sutv�
eko v�paka��ho appamatto �t�p� pahitatto vihareyyanti.
S�dhu s�dhu bhikkhu, s�dhu kho tva� bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitassa eva�
vitth�rena attha� �j�n�si.
1. 2. 2. 4
Anicca sutta�
66. S�vatthiya�:
Atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta�
etadavoca:
S�dhu me bhante bhagav� sa�khittena dhamma� desetu, yamaha� bhagavato dhamma� sutv�
eko v�paka��ho appamatto �t�pi pahitatto vihareyya'nti.
R�pa� kho bhante, anicca�, tatra me chando pah�tabbo, vedan� anicc� tatra me chando
pah�tabbo, sa��� anicc� tatra me chando pah�tabbo, sa�kh�r� anicc� tatra me chando
pah�tabbo, vi����a� anicca� tatra me chando pah�tabbo, imassa khv�'ha� bhante,
bhagavat� sa�khittena bh�sitassa eva� vitth�rena attha� �j�n�m�ti.
S�dhu s�dhu bhikkhu, s�dhu kho tva� bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitassa vitth�rena
attha� �j�n�si. R�pa� kho bhikkhu, anicca�, tatra te chando pah�tabbo. Vedan�
anicc� tatra te chando pah�tabbo. Sa��� anicc� tatra te chando pah�tabbo sa�kh�r�
anicc�, tatra te chando pah�tabbo vi����a� anicca� tatra te chando pah�tabbo imassa
kho bhikkhu may� sa�khittena bh�sitassa eva� vitth�rena attho da��habbo'ti.
[PTS Page 077] [\q 77/]
Atha kho so bhikkhu, bhagavato bh�sita� abhinanditv� anumoditv� u��h�y�san�
bhagavanta� padakkhi�a� katv� pakk�mi. Atha kho so bhikkhu eko v�paka��ho appamatto
�t�p� pahitatto viharanto na virasseva yassatth�ya kulaputt� sammadeva ag�rasm�
anag�riya� pabbajanti, tadanuttara� brahmacariyapariyos�na� di��hevadhamme saya�
abhi��� sacchikatv� upasampajja vih�si. 'Kh�� j�ti, vusita� brahmacariya� kata�
kara�ya� n�para� itthatt�y�'ti abbha���si. A��ataro ca pana so bhikkhu arahata�
ahos�ti.
1. 2. 2. 5
Dukkha sutta�
67. S�vatthiya�:
S�dhu me bhante bhagav� sa�khittena dhamma� desetu, yamaha� bhagavato dhamma� sutv�
eko v�paka��ho appamatto �t�pi pahitatto vihareyya'nti.
R�pa� kho bhante, dukkha�, tatra me chando pah�tabbo, vedan� dukkh� tatra me chando
pah�tabbo, sa��� dukkh� tatra me chando pah�tabbo, sa�kh�r� dukkh� tatra me chando
pah�tabbo, vi����a� dukkha� tatra me chando pah�tabbo, imassa khav�'ha� bhante,
bhagavat� sa�khittena bh�sitassa eva� vitth�rena attha� �j�n�m�'ti.
S�dhu s�dhu bhikkhu, s�dhu kho tva� bhikkh�, may� sa�khittena bh�sitassa vitth�rena
attha� �j�n�si. R�pa� kho bhikkhu, dukkha�, tatra te chando pah�tabbo. Vedan�
dukkh� tatra te chando pah�tabbo sa��� dukkh� tatra te chando pah�tabbo sa�kh�r�
dukkh� tatra te chando pah�tabbo vi����a� dukkha� tatra te chando pah�tabbo imassa
kho bhikkhu may� sa�khittena bh�sitassa eva� vitth�rena attho da��habbo'ti.
1. 2. 2. 6
Anatta sutta�
68. S�vatthiya�:
S�dhu me bhante bhagav� sa�khittena dhamma� desetu, yamaha� bhagavato dhamma� sutv�
eko v�paka��ho appamatto �t�pi pahitatto vihareyya'nti.
[PTS Page 078] [\q 78/] yath�katha� pana tva� bhikkhu,may� sa�khittena
bh�sitassa vitth�rena attha� �j�n�s�'ti.?
R�pa� kho bhante, anatt�, tatra me chando pah�tabbo, vedan� anatt� tatra me chando
pah�tabbo, sa��� anatt� tatra me chando pah�tabbo, sa�kh�r� anatt� tatra me chando
pah�tabbo, vi����a� anatt� tatra me chando pah�tabbo, imassa kho'ha� bhante,
bhagavat� sa�khittena bh�sitassa eva� vitth�rena attha� �j�n�m�'ti.
S�dhu s�dhu bhikkhu, s�dhu kho tva� bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitassa eva�
vitth�rena attha� �j�n�si. R�pa� kho bhikkhu, anatt�, tatra te chando pah�tabbo.
Vedan� anatt�, tatra te chando pah�tabbo sa��� anatt�, tatra te chando pah�tabbo
sa�kh�r� anatt�, tatra te chando pah�tabbo vi����a� anatt�, tatra te chando
pah�tabbo imassa kho bhikkhu may� sa�khittena bh�sitassa eva� vitth�rena attho
da��habbo'ti.
69. S�vatthiya�:
R�pa� kho bhante, anattaniya�, tatra me chando pah�tabbo, vedan� anattaniy� tatra
me chando pah�tabbo, sa��� anattaniy� tatra me chando pah�tabbo, sa�kh�r�
anattaniy� tatra me chando pah�tabbo, vi����a� anattaniya� tatra me chando
pah�tabbo, imassa kho'ha� bhante, bhagavat� sa�khittena bh�sitassa eva� vitth�rena
attha� �j�n�m�'ti.
S�dhu s�dhu bhikkhu, s�dhu kho tva� bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitassa eva�
vitth�rena attha� �j�n�si. R�pa� kho bhikkhu, anattaniya�, tatra te chando
pah�tabbo. [PTS Page 079] [\q 79/] vedan� anattaniy� tatra te chando
pah�tabbo sa��� anattaniy� tatra te chando pah�tabbo, anattaniy� tatra te chando
pah�tabbo, sa�kh�r� anattaniy�, tatra te chando pah�tabbo vi����a� anattaniya�,
tatra te chando pah�tabbo imassa kho bhikkhu may� sa�khittena bh�sitassa eva�
vitth�rena attho da��habbo'ti.
1. 2. 2. 8
Rajan�ya sutta�
70. S�vatthiya�:
S�dhu s�dhu bhikkhu, s�dhu kho tva� bhikkhu, may� sa�khittena bh�sitassa vitth�rena
attha� �j�n�si. R�pa� kho bhikkhu, rajan�yasa�hita�, tatra te chando pah�tabbo.
Vedan� rajan�yasa�hit�, tatra te chando pah�tabbo sa��� rajan�yasa�hit� tatra te
chando pah�tabbo sa�kh�r� rajan�yasa�hit� tatra te chando pah�tabbo vi����a�
rajan�yasa�hita�, tatra te chando pah�tabbo imassa kho bhikkhu may� sa�khittena
bh�sitassa eva� vitth�rena attho da��habbo'ti.
1. 2. 2. 9
R�dha sutta�
71. S�vatthiya�:
Atha kho �yasm� r�dho yena bhagav� tenupasa�kami. [PTS Page 080] [\q 80/]
upasa�kamitv� bhagavanta� abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanata� nisinno kho
�yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca:
"Kathannu kho bhante, j�nato katha� passato imasmi�ca savi����ake k�ye bahiddh� ca
sabbanimittesu ahi�k�ramami�k�ra m�n�nusay� na hont�"ti. ?
1. 2. 2. 10
Sur�dha sutta�
72. S�vatthiya�:
Atha kho �yasm� sur�dho yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanata� nisinno kho �yasm� sur�dho bhagavanta�
etadavoca:
Kathannu kho bhante, j�nato katha� passato imasmi�ca savi����ake k�ye bahiddh� ca
sabbanimittesu ahi�k�ramami�k�ra m�n�pagata� m�nasa� hoti, vidh� samatikkanta�
santa� suvimuttanti?
[PTS Page 081] [\q 81/] ya� ki�ci vi����a� at�tat�n�gatapaccuppanna� ajjhatta�
v� bahiddh� v� orika� v� sukhuma� v� h�na� v� pa�ta� v� ya� d�re santike v� sabba�
vi����a� "neta� mama, nesohamasmi, na me so att�"ti. Evameta� yath�bh�ta�
sammappa���ya disv� anup�do vimutto hoti.
Eva� kho sur�dha, j�nato eva� passato imasmi�ca savi����ake k�ye bahiddh� ca
sabbanimittesu ahi�k�ramami�k�ram�n�pagata� m�nasa� hoti. Vidh� samatikkanta�
santa� suvimuttanti.
Tassudd�na�:
Up�diya ma��am�no athopi abhinandan�
Anicca� dukkha� anatt� ca anattaniya� rajan�yasa�hita�
R�dha sur�dhena veca dutiyo p�rito vaggo.
1. 2. 3. 1
Ass�da sutta�
73. S�vatthiya�:
Assutav� bhikkhave, puthujjano r�passa ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca
yath�bh�ta� nappaj�n�ti. Vedan�ya ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta�
nappaj�n�ti. Sa���ya ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bhuta� nappaj�n�ti.
Sa�kh�r�na� ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta� nappaj�n�ti. Vi����assa
ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta� nappaj�n�ti.
1. 2. 3. 2
74. S�vatthiya�:
Assutav� bhikkhave, puthujjano r�passa samudaya�ca attha�gama�ca ass�da�ca
�d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta� nappaj�n�ti. Vedan�ya samudaya�ca attha�gama�ca
ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta� nappaj�n�ti. Sa���ya samudaya�ca
attha�gama�ca ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta� nappaj�n�ti.
Sa�kh�r�na� samudaya�ca attha�gama�ca ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta�
nappaj�n�ti. Vi����assa samudaya�ca attha�gama�ca ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca
yath�bh�ta� nappaj�n�ti.
1. 2. 3. 3
Dutiya samudaya sutta�
75. S�vatthiya�:
Sutav� bhikkhave, ariyas�vako r�passa samudaya�ca attha�gama�ca ass�da�ca
�d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta� paj�n�ti. Vedan�ya samudaya�ca attha�gama�ca
ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta� paj�n�ti. Sa���ya samudaya�ca
attha�gama�ca ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta� paj�n�ti. Sa�kh�r�na�
samudaya�ca attha�gama�ca ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta� paj�n�ti.
Vi����assa samudaya�ca attha�gama�ca ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bh�ta�
paj�n�t�ti.
1. 2. 3. 4
76. S�vatthiya�:
R�pa� bhikkhave, anicca�. Yadanicca� ta� dukkha�. Ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt�
ta� "neta� [PTS Page 083] [\q 83/] mama, neso'hamasmi, na meso att�"ti
evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Vedan� anicc� yadanicca� ta�
dukkha�. Ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta� "neta� mama, neso'hamasmi na me so
att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Sa��� anicc� yadanicca� ta�
dukkha�. Ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta� "neta� mama, neso'hamasmi na me so
att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Sa�kh�r� anicc� yadanicca�
ta� dukkha�. Ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta� "neta� mama, neso'hamasmi na me
so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Vi����a� anicca�
yadanicca� ta� dukkha�. Ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt� ta� "neta� mama,
neso'hamasmi na me so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
Y�vat� bhikkhave, satt�v�s�, y�vat� bhavagga�, ete agg� ete se��h� lokasmi� yadida�
arahanto'ti. Idamavoca bhagav�, ida� vatv� sugato ath�para� etadavoca satth�:
1. 2. 3. 5
77. S�vatthiya�:
R�pa� bhikkhave, anicca�. Yadanicca� ta� dukkha�. Ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt�
ta� "neta� mama, neso'hamasmi, nameso att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���va
da��habba�. Vedan� anicc� yadanicca� ta� dukkha�. Ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt�
ta� "neta� mama, neso'hamasmi na me so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�. Sa��� anicc� yadanicca� ta� dukkha�. Ya� dukkha� tadanatt�. Yadanatt�
ta� "neta� mama, neso'hamasmi na me so att�"ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya
da��habba�. Sa�kh�r� anicc� yadanicca� ta� dukkha�. Ya� dukkha� tadanatt�.
Yadanatt� ta� "neta� mama, neso'hamasmi na me so att�"ti evameta� yath�bh�ta�
sammappa���ya da��habba�. Vi����a� anicca� yadanicca� ta� dukkha�. Ya� dukkha�
tadanatt�. Yadanatt� ta� "neta� mama, neso'hamasmi na me so att�"ti evameta�
yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
Y�vat� bhikkhave, satt�v�s�, y�vat� bhavagga�, ete agg� ete se��h� lokasmi� yadida�
arahanto'ti.
1. 2. 3. 6
S�hopama sutta�
78. S�vatthiya�:
[PTS Page 085] [\q 85/] ye keci bhikkhave, tiracch�nagat� p�� s�hassa
migara��o nadato sadda� su�anti, yebhuyyena bhaya� sant�sa� sa�vega� �pajjanti,
bila� bil�say� pavisanti, daka� dak�say� pavisanti, vana� van�say� pavisanti,
�k�sa� pakkhino bhajanti. Yepi te bhikkhave, ra��o n�g� g�manigamar�jadh�n�su
da�hehi carattehi baddh�, tepi t�ni bandhan�ni sa�chinditv� sampad��etv� bh�t�
muttakar�sa� cajam�n� yena v� tena v� pal�yanti. Eva� mahiddhiko kho bhikkhave,
s�ho migar�j� tiracch�nagat�na� p��na� eva� mahesakkho eva� mah�nubh�vo.
Eva� mahiddhiko kho bhikkhave, tath�gato sadevakassa lokassa eva� mahesakkho eva�
mah�nubh�voti idamavoca bhagav� ida� vatv� sugato ath�para� etadavoca satth�:
[PTS Page 086] [\q 86/] yad� buddho abhi���ya dhammacakka� pavattayi
Sadevakassa lokassa satth� appa�ipuggalo,
Khajjan�ya sutta�
79.S�vatthiya�:
Ki�ca bhikkhave, r�pa� vadetha: r�ppat�ti kho bhikkhave, tasm� r�panti vuccati.
Kena r�ppati: s�tena'pi ruppati u�hena'pi ruppati jighacch�ya'pi ruppati
pip�s�ya'pi ruppati �a�samakasav�t�tapasiri�sapasamphassena'pi ruppati. Ruppat�ti
kho bhikkhave, tasm� r�panti vuccati.
Ki�ca bhikkhave, sa��a� vadetha: sa�j�n�t�ti kho bhikkhave, tasm� sa���ti vuccati
ki�ca sa�j�n�ti: n�lampi sa�j�n�ti; p�takampi sa�j�n�ti; lohitakampi sa�j�n�ti.
Od�tampi sa�j�n�ti; sa�j�n�t�ti kho bhikkhave, tasm� sa���ti vuccati.
Tatra bhikkhave, sutav� ariyas�vako iti pa�isa�cikkhati: aha� kho etarahi r�pena
khajj�m�, at�tampaha� addh�na� evameva r�pena khajji�, seyyath�pi etarahi
paccuppannena r�pena khajj�mi. Aha� ceva kho pana an�gata� r�pa� abhinandeyya�,
anagatampaha� addh�na� evameva r�pena khajjeyya�, seyyath�pi etarahi paccuppannena
r�pena khajj�m�ti. So iti pa�isa�kh�ya at�tasmi� r�pasmi� anapekho hoti an�gata�
r�pa� n�bhinandati paccuppannassa r�passa nibbid�ya vir�g�ya nirodh�ya pa�ipanno
hoti.
Aha� kho etarahi vedan�ya khajj�mi, at�tampaha� addh�na� evameva vedan�ya khajji�
seyyath�pi etarahi [PTS Page 088] [\q 88/] paccuppann�ya vedan�ya khajj�mi.
Aha� ceva kho pana an�gata� vedana� abhinandeyya� an�gatampaha� addh�na� evameva
vedan�ya khajjeyya�, seyyath�pi etarahi paccuppann�ya vedan�ya khajj�m�ti. So iti
pa�isa�kh�ya at�t�ya vedan�ya anapekho hoti, an�gata� vedana� n�bhinandati
paccuppann�ya vedan�ya nibbid�ya vir�g�ya nirodh�ya pa�ipanno hoti.
1. Vedayat�ti - machasa�, sy�
2. R�patth�ya - a��hakath�.
3. Madhurampi - machasa�, sy�
Aha� kho etarahi sa���ya khajj�mi, at�tampaha� addh�na� evameva sa���ya khajji�
seyyath�pi etarahi paccuppann�ya sa���ya khajj�mi. Aha� ceva kho pana an�gata�
sa��a� abhinandeyya� an�gatampaha� addh�na� evameva sa���ya khajjeyya�, seyyath�pi
etarahi paccuppann�ya vedan�ya khajj�m�ti. So iti pa�isa�kh�ya at�t�ya sa���ya
anapekho hoti, an�gata� sa��a� n�bhinandati paccuppann�ya sa���ya nibbid�ya
vir�g�ya nirodh�ya pa�ipanno hoti.
Aha� kho etarahi vi����ena khajj�mi, at�tampaha� addh�na� evameva vi����ena khajji�
seyyath�pi etarahi paccuppannena vi����ena khajj�mi. Aha� ceva kho pana an�gata�
vi����a� abhinandeyya� an�gatampaha� addh�na� evameva vi����ena khajjeyya�,
seyyath�pi etarahi paccuppannena vi����ena khajj�m�. So iti pa�isa�kh�ya at�tasmi�
vi����asmi� anapekho hoti, an�gata� vi����a� n�bhinandati paccuppannassa vi����assa
nibbid�ya vir�g�ya nirodh�ya pa�ipanno hoti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? " Anicca� bhante"
'yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? "Dukkha� bhante" yampan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu�: "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�" ti? "No heta� bhante,
Ta� ki� ma��atha bhikkhave vedan� nicc� v� anicc� v�ti? "Anicc� bhante, "
yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v� v�ti? "Dukkha� bhantena', yampan�nicca�
dukkha� vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu�: "eta� mama, eso'hamasmi, eso
me att�"ti? No heta� bhante".
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, sa��� nicc� v� anicc� v�ti? " Anicca� bhante"
'yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? "Dukkha� bhante" yampan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu�: "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�" ti? "No heta� bhante,
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, sa�kh�r� nicc� v� anicc� v�ti? " Anicca� bhante"
'yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? "Dukkha� bhante" yampan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu�: "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�" ti? "No heta� bhante,
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, vi����a� nicca� v� anicca� v�ti? " Anicca� bhante"
'yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? "Dukkha� bhante" yampan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu�: "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�" ti? "No heta� bhante, " [PTS Page 089] [\q 89/]
Ki�ca neva pajahati na up�diyati pajahitv� �hito: r�pa� neva pajahati na up�diyati
pajahitv� �hito. Vedana� neva pajahati na up�diyati pajahitv� �hito. Sa��a� neva
pajahati na up�diyati. Pajahitv� �hito. Sa�khare neva pajahati na up�diyati.
Pajahitv� �hito. Vi����a� neva pajahati na up�diyati. Pajahitv� �hito.
Ki�ca neva visineti, na ussineti, visinetv� �hito: r�pa� neva visineti na ussineti
visinetv� �hito vedana� neva visineti na ussineti visinetv� �hito. Sa��a� neva
visineti na ussineti visinetv� �hito. Sa�kh�re neva visineti na ussineti visinetv�
�hito. Vi����a� neva visineti na ussineti visinetv� �hito.
1. 2. 3. 8
Pi�olya sutta�
[PTS Page 092] [\q 92/] atha kho brahm� samampati eka�sa� uttar�sa�ga�
karitv� yena bhagav� tena�jalimpa�metv� bhagavanta� etadavoca: "evameta� bhagav�,
evameta� sugata, bhagavat� bhante, bhikkhusa�gho pav��ho. Santettha bhikkh� nav�
acirapabbajit� adhun�gat� ima� dhammavinaya�, tesa� bhagavanta� apassant�na� siy�
a��athatta� siy� vipari�mo. Seyyath�pi n�ma vacchassa taru�assa m�tara�
apassantassa siy� a��athatta� siy� vipari�mo. Evameva santettha bhikkh� nav�
acirapabbajit� adhun�gat� ima� dhammavinaya�, tesa� bhagavanta� apassant�na� siy�
a��athatta� siy� vipari�mo. Seyyath�pi n�ma b�j�na� taru�na� udaka� alabhant�na�
siy� a��athatta� siy� vipari�mo, evameva santettha bhikkhu nav� acirapabbajit�
adhun�gat� ima� dhammavinaya�, tesa� bhagavanta� alabhant�na� dassan�ya siy�
a��athatta� siy� vipari�mo.
"Tepi bhikkh� ekadvihik�ya s�rajjam�nur�p� yena [PTS Page 093] [\q 93/]
bhagav� tenupasa�kami�su. Upasa�kamitv� bhagavanta� abhiv�detv� ekamanta�
nis�di�su, ekamanta� nisinno kho te bhikkhu bhagav� etadavoca: "antamida�
bhikkhave, j�vik�na� yadida� pi�olya�. Abhis�poya�2 lokasmi� pi�olo vicarasi
pattap��ti" ta� ca kho eva� bhikkhave kulaputt� upenti atthavasik� atthavasa�
pa�icca, neva r�j�bhin�t� na cor�bhin�t� na i�a��� na bhaya��� na �jivik�pakat�.
Api ca kho oti��amh� j�tiy� jar�mara�ena3sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi
up�y�sehi dukkhoti�� dukkhaparet� appeva n�ma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa
antakiriy� pa���yeth�'ti.
Dvem� bhikkhave, di��hiyo bhavadi��hi ca vibhavadi��hi ca [PTS Page 094] [\q 94/]
tatra bhikkhave, sutav� ariyas�vako iti pa�isa�cikkhati: "atthi nu kho ta� ki�ci
lokasmi� yamaha� up�diyam�no na vajjav� assa"nti so eva� paj�n�ti: natthi nu kho
ta� ki�ci lokasmi� yamaha� up�diyam�no na vajjav� assa�. Aha� ca r�pa��eva
up�diyam�no up�diyeyya�,
1. Abhisa�kh�resi - sy�.
2. Abhis�peyya� - s� 1, 2.
3. Jar�ya mara�ena - machasa�, sy�, [PTS]
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v� ti? Dukkha� bhante, yampan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu� "eta� mama eso'hamasmi eso me
att�ti"? No heta� bhante, vedan� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� bhante, yampan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu� "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�"ti? No heta� bhante. Sa��� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� bhante, yampan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu� "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�"ti? No heta� bhante. Sa�kh�r� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� bhante, yampan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu� "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�"ti? No heta� bhante. Vi����a� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
yampan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� bhante, yampan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu� "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�"ti? No heta� bhante.
1. 2. 3. 9
P�rileyyaka sutta�
81. Eka� samaya� bhagav� kosambiya� viharati ghosit�r�me. Atha kho bhagav�
pubba�hasamaya� niv�setv�, pattac�varam�d�ya kosambiya� pi�ya p�visi. Kosambiya�
pi�ya caritv� pacch�bhatta� pi�ap�tapa�ikkanto s�ma� [PTS Page 095] [\q 95/]
sen�sa� sa�s�metv� pattac�varam�d�ya an�mantetv� upa��h�ke anapaloketv�
bhikkhusa�gha� eko adutiyo c�rika� pakk�mi.
Atha kho �yasm� �nando tehi bhikkh�hi saddhi� yena p�rileyyaka� bhaddas�lam�la�
yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta� abhiv�detv� ekamanta� nis�di,
ekamanta� nisinne kho te bhikkh� bhagav� dhammiy� kath�ya sandassesi. Sam�dapesi
samuttejasi. Sampaha�sesi.
[PTS Page 096] [\q 96/] tena kho pana samayena a��atarassa bhikkhuno eva�
cetaso parivitakko udap�di: "katha� nu kho j�nato katha� passato anantar� �sav�na�
khayo hot�"ti.
Katha� ca bhikkhave, j�nato katha� passato anantar� �sav�na� khayo hoti: idha
bhikkhave, assutav� puthujjano ariy�na� adass�v� ariyadhammassa akovido ariyadhamme
avin�to sappuris�na� adass�v� sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avin�to,
r�pa� attato samanupassati y� kho pana s� bhikkhave, samanupassan�, sa�kh�ro so. So
pana sa�kh�ro kinnid�no ki�samudayo ki�j�tiko kimpabhavoti: avijj�samphassajena
bhikkhave, vedayitena phu��hassa assutavato puthujjanassa uppann� ta�h� tatojo so
sa�kh�ro.
Iti kho bhikkhave, sopi kho sa�kh�ro anicco sa�khato pa�iccasamuppanno, s�pi ta�h�
anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�, s�pi vedan� anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�.
Sopi phasso anicco sa�khato pa�iccasamuppanno. S�pi avijj� anicc� sa�khat�
pa�iccasamuppann�. [PTS Page 097] [\q 97/] evampi kho bhikkhave, j�nato eva�
passato anantar� �sav�na� khayo hoti.
Na heva kho r�pa� attato samanupassati api ca kho r�pavanta� att�na� samanupassati.
Y� kho pana s� bhikkhave, samanupassan� sa�kh�ro so, so pana sa�kh�ro kinnid�no
ki�samudayo ki�j�tiko kimpabhavo: avijj�samphassajena bhikkhave, vedayitena
phu��hassa assutavato puthujjanassa uppann� ta�h�. Tatojo so sa�kh�ro. Iti kho
bhikkhave, sopi sa�kh�ro anicco sa�khato pa�iccasamuppanno s�pi ta�h� anicc�
sa�khat� pa�iccasamuppann�, s�pi vedan� anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�, so'pi
phasso anicco sa�khato pa�iccasamuppanno, s�pi avijj� anicc� sa�khat�
pa�iccasamuppann�. Evampi kho bhikkhave, j�nato eva� passato anantar� �sav�na�
khayo hoti.
Iti kho bhikkhave, sopi kho sa�kh�ro anicco sa�khato pa�iccasamuppanno, s�pi [PTS
Page 098] [\q 98/] ta�h� anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�, s�pi vedan�
anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�. Sopi phasso anicco sa�khato pa�iccasamuppanno.
S�pi avijj� anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�. Evampi kho bhikkhave, j�nato eva�
passato anantar� �sav�na� khayo hoti.
Api ca kho eva� di��hi hoti: " so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo
sassato avipari�madhammo"ti. Y� kho pana s� bhikkhave, sassatadi��hi sa�kh�ro so,
so pana sa�kh�ro kinnid�no ki�samudayo ki�jatiko kimpabhavo: avijj� samphassajena
bhikkhave, vedayitena phu��hassa assutavato puthujjanassa uppann� ta�h�. Tatojo so
sa�kh�ro. Iti kho bhikkhave, so'pi sa�kh�ro anicco sa�khato pa�iccasamuppanno. S�pi
ta�h� anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�. S�'pi vedan� anicc� sa�khat�
pa�iccasamuppann�. So'pi phasso anicco sa�khato pa�iccasamuppanno. S�pi avijj�
anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�. Evampi kho bhikkhave, j�nato eva� passato
anantar� �sav�na� khayo hoti.
N�'pi eva� di��hi hoti. 'So att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
avipari�madhammoti. N�'pi eva� di��hi hoti: "no cassa� no ca me siy� na
bhaviss�mi1- na me bhavissat�"ti. Api ca kho "ka�kh� hoti vecikicch� ani��ha�gato
saddhamme" y� kho pana s� bhikkhave, ka�khit� vecikicchit� ani��ha�gatat�
saddhamme, sa�kh�ro so. So pana sa�kh�ro kinnid�no ki�samudayo ki�j�tiko
kimpabhavo: avijj� samphassajena bhikkhave, vedayitena phu��hassa assutavato
puthujjanassa uppann� ta�h�. Tatojo so sa�kh�ro iti kho bhikkhave, so'pi sa�kh�ro
anicco sa�khato pa�iccasamuppanno, s�'pi ta�h� anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�.
S�'pi vedan� anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�. So'pi phasso anicco sa�khato
pa�iccasamuppanno, s�'pi avijj� anicc� sa�khat� pa�iccasamuppann�. Eva� pi kho
bhikkhave, j�nato eva� passato anantar� �sav�na� khayo hot�ti.
1. 2. 3. 10
Pu��am�sutta�
82. [PTS Page 100] [\q 100/] eka� samaya� bhagav� s�vatthiya� viharati
pubb�r�me mig�ram�tu p�s�de mahat� bhikkhusa�ghena saddhi�. Tena kho pana samayena
bhagav� tadahuposathe pa��arase pu��ya pu��am�ya rattiy� bhikkhusa�ghaparivuto
ajjhok�se nisinno hoti.
Atha kho a��ataro bhikkhu u��h�y�san� eka�sa� uttar�sa�ga� karitv� yena bhagav�
tena�jali� pan�metv� bhagavanta� etadavoca: "puccheyy�ha� bhante. Bhagavanta�
ki�cideva desa�. Sace me bhagav� ok�sa� karoti pa�hassa veyy�kara�y�ti. " "Tena hi
tva� bhikkhu, sake �sane nis�ditv� puccha yad�ka�khas�ti. "
Eva� bhanteni kho so bhikkhu bhagavato pa�issutv� sake �sane nis�ditv� bhagavanta�
etadavoca: "ime nu kho bhante, pa�cup�d�nakkhandh�, seyyath�da�:
r�p�p�d�nakkhandho. Vedan�p�d�nakkhandho sa���p�d�nakkhandho sa�kh�r�p�d�nakkhandho
vi�����p�d�nakkhandhoti" "ime kho bhikkhu, pa�cup�d�nakkhandh� seyyath�da�:
r�p�p�d�nakkhandho vedan�p�d�nakkhandho sa���p�d�nakkhandho sa�kh�r�p�d�nakkhandho
vi�����p�d�nakkhandhoti.
S�dhu bhanteti kho so bhikkhu bhagavato bh�sita� abhinanditv� anumoditv�
bhagavanta� uttari� pa�ha� �pucchi. "Ime kho pana bhante, pa�cup�d�nakkhandh�
kimm�lak�ti? "Ime kho bhikkhu, pa�cup�d�nakkhandh� chandamulak�"ti. "S�dhu
bhante"ti. Kho so bhikkhu
"Ya� kho bhikkhu, r�pa� pa�icca upajjati sukha� somanassa�, aya� r�passa ass�do.
Ya� r�pa� anicca� dukkha� vipari�madhamma�, aya� r�passa �d�navo. Yo r�pasmi�
chandar�gavinayo chandar�gappah�na� ida� r�passa nissara�a�. Ya� vedana� pa�icca
uppajjati sukha� somanassa� aya� vedan�ya ass�do. Y� vedan� anicc� dukkh�
vipari�madhamm� aya� vedan�ya �d�navo. Yo vedan�ya chandar�ga vinayo
chandar�gappah�na�. Ida� vedan�ya nissara�a�, ya� [PTS Page 103] [\q 103/]
sa��a� pa�icca uppajjati sukha� somanassa� aya� sa���ya ass�do. Ya� sa��a� anicca�
dukkha� vipari�madhamma� aya� sa���ya �d�navo. Ya� sa���ya chandar�ga vinayo
chandar�gappah�na�. Ida� sa���ya nissara�a�, ye sa�kh�r� pa�icca uppajjati sukha�
somanassa� aya� sa�kh�r�na� ass�do. Ye sa�kh�r� anicc� dukkh� vipari�madhamm� aya�
sa�kh�r�na� �d�navo. Yo sa�kh�resu chandar�ga vinayo chandar�gappah�na�. Ida�
sa�kh�r�na� nissara�a�, ya� vi����a� pa�icca uppajjati sukha� somanassa� aya�
vi����assa ass�do. Ya� vi����a� anicca� dukkha� vipari�madhamma� aya� vi����assa
�d�navo, yo vi����asmi� chandar�gavinayo chandar�gappah�na� ida� vi����assa
nissara�a"nti.
Tena kho pana samayena a��atarassa bhikkhuno eva� cetaso parivitakko udap�di: "iti
kira bho r�pa� anatt�, vedan� anatt�, sa��� anatt�, sa�kh�r� anatt�, vi����a�
anatt�. Anattakat�ni kamm�ni kathamatt�na� phusissant�ti.
Atha kho bhagav� tassa bhikkhuno cetas� ceto parivitakkama���ya bhikkhu �mantesi:
"�h�na� kho paneta� bhikkhave,vijjati: ya� idhekacco moghapuriso avidv� avijj�gato
ta�h�dhigatena1 cetas� satthus�sana� atidh�vitabba� ma��eyya: "iti kira bho r�pa�
anatt�, vedan� anatt�, sa��� anatt�, sa�kh�r� anatt�, vi����a� anatt�, anattakat�ni
[PTS Page 104] [\q 104/] kamm�ni kathamatt�na� phusissanant�"ti.
Pa�ipucch�vinit� kho me tumhe bhikkhave, tatra tatra tesu tesu dhammesu. "
Tassudd�na�:
Ass�do dve samuday� - arahantehi apare duve
S�ho khajjana pi�olya� p�rileyyena pu��am�ti. 1-
4. Theravaggo
1. 2. 4. 1
�nanda sutta�
83. [PTS Page 105] [\q 105/] eva� me suta�: eka� samaya� �yasm� �nando
s�vatthiya� viharati jetavane an�thapi�ikassa �r�me. Tatra kho, �yasm� �nando
bhikkhu �mantesi: '�vuso bhikkhavoti. '�vusoti kho te bhikkhu �yasmato �nandassa
paccassosu�, �yasm� �nando etadavoca: pu��o n�ma �vuso �yasm� matt�niputto amh�ka�
navak�na� sata� bah�pak�ro hoti. So amhe imin� ov�dena ovadati:
Ta� ki� ma��asi �vuso �nanda, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� �vuso. Ya�
pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� �vuso. Ya� pan�nicca� dukkha�
vipari�madhamma� kalla� nu ta� samanupassitu� "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�"ti? No heta� �vuso.
Vedan� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� �vuso. Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha�
v�ti? Dukkha� �vuso. Ya� pan�nicca� dukkha� vipari�madhamma�, kalla� nu ta�
samanupassitu�. Eta� mama, esohamasmi, eso me att�ti? No heta� �vuso.
Sa��� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� �vuso. Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha�
v�ti? Dukkha� �vuso. Ya� pan�nicca� dukkha� vipari�madhamma�, kalla� nu ta�
samanupassitu�. Eta� mama, esohamasmi, eso me att�ti? No heta� �vuso.
Sa�kh�r� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� �vuso. Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta�
sukha� v�ti? Dukkha� �vuso. Ya� pan�nicca� dukkha� vipari�madhamma�, kalla� nu ta�
samanupassitu�. Eta� mama, esohamasmi, eso me att�ti? No heta� �vuso.
Vi����a� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� �vuso. Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta�
sukha� v�ti? Dukkha� �vuso. Ya� pan�nicca� dukkha� vipari�madhamma�, kalla� nu ta�
samanupassitu�. Eta� mama, esohamasmi, eso me att�ti? No heta� �vuso.
1. Ma�a�anaj�tiyo - s�mu.
Pu��o n�ma �vuso, �yasm� mant�niputto amh�ka� [PTS Page 106] [\q 106/]
navak�na� sata� bah�pak�ro hoti, so amhe imin� ov�dena ovadati. Ida�ca pana me
�yasmato pu��assa mant�niputtassa dhammadesana� sutv� dhammo abhisametoti. 1-
1. 2. 4. 2
Tissa sutta�
84. S�vatthiya�:
Tena kho pena samayena �yasm� tisso bhagavato pitucch�putto sambahul�na� bhikkh�na�
evam�roceti: "api me �vuso, madhurakaj�to viya k�yo dis�pi me na pakkh�yanti. 2-
Dhamm�pi ma� nappa�ibhanti3-. Thinamiddha�ca me citta� pariy�d�ya ti��hati.
Anabhirato ca brahmacariya� car�mi. Hoti ca me dhammesu vicikicch�ti"
Atha kho bhagav� a��atara� bhikkhu� �mantesi. Ehi tva� bhikkhu, mama vacanena
tissa� bhikkhu� �mantehi: "satth� ta� �vuso tissa �mantet�"ti. Eva� bhanteti, kho
so bhikkhu bhagavato pa�issutv� yen�yasm� tisso tenupasa�kami, upasa�kamitv�
�yasmanta� tissa� etadavoca:"satth� ta� �vuso tissa �mantet�"ti. "Evam�vuso"ti kho
�yasm� tisso tassa bhikkhuno pa�issutv� yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv�
bhagavanta� abhiv�detv� ekamanta� n�sidi. Ekamanta� nisinna� kho �yasmanta� tissa�
bhagav� etadavoca:
Sacca� kira tva� tissa, sambahul�na� [PTS Page 107] [\q 107/] bhikkh�na�
evam�rocesi: api me �vuso madhurakaj�to viya k�yo dis�pi me na pakkh�yanti.
Dhamm�pi ma� nappa�ibhanti. Th�namiddha�ca me citta� pariy�d�ya ti��hati.
Anabhirato ca brahmacariya� car�mi. Hoti ca me dhammesu vicikicch�ti? Eva� bhante,
Ta� ki� ma��asi tissa r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� v�ti? Anicca� bhante,
Seyyath�pi1- tissa, dve puris�, eko puriso amaggakusalo eko puriso maggakusalo,
tamena� so amaggakusalo puriso amu� maggakusala� purisa� magga� puccheyya, so eva�
vadeyya: "ambho purisa, 2- aya� maggo. Tena muhutta� gaccha. Tena muhutta�.
1. "Seyyath�passu" - s�mu.
2. Ehi bho purisa - machasa�, eva� ho purisa - sy�.
Gantv� dakkhissasi dvidh� patha�. Tattha v�ma� mu�citv� dakkhi�a� ga�h�hi. Tena
muhutta� gaccha, tena muhutta� gantv� dakkhissasi tibba� vanasa�a�. Tena muhutta�
gaccha. Tena muhutta� gantv� dakkhissasi mahanta� ninna� pallala�, tena muhutta�
gaccha, tena muhutta� gantv� dakkhissasi sobbha� pap�ta�. Tena muhutta� gaccha.
Tena muhutta� gantv� dakkhissasi sama� bhumibh�ga� rama�ya�.
Upam� kho my�ya� tissa, kat� atthassa vi���pan�ya. Aya� cettha attho: puriso
amaggakusaloti kho tissa, puthujjanasseta� adhivacana�. 'Puriso maggakusaloti' kho
tissa, tath�gatasseta� adhivacana�. Arahato samm�sambuddhassa. 'Dvidh�pathoti 1-
kho tissa, vicikicch�yeta� adhivacana�. [PTS Page 109 [\q 109/] ']v�momaggo'ti
kho tissa, a��ha�gikasseta� micch�maggassa adhivacana� seyyath�da�: micch�di��hiy�
micch�sa�kappassa micch�v�c�ya micch�kammantassa micch��jivassa vicch�v�y�massa
vicch�satiy� micch�sam�dhissa. Dakkhi�o maggoti kho tissa, ariyasseta�
a��ha�gikassa maggassa adhivacana�, seyyath�da�: samm�di��hiy� samm�sa�kappassa
samm�v�c�ya samm�kammantassa samm��jivassa samm�v�y�massa samm�satiy�
samm�sam�dhissa. 'Tibbo vanasa�oti? Kho tissa, avijj�yeta� adhivacana�. 'Mahanta�
ninna� pallalanti' kho tissa, k�m�nameta� adhivacana�.'Sobebh� pap�toti' kho tissa,
kodhup�y�sasseta� adhivacana�. 'Samo bhumibh�go rama�yoti' kho tissa, nibb�nasseta�
adhivacana�.
1. 2. 4. 3
Yamaka sutta�
85. Eva� me suta� eka� samaya� �yasm� s�riputto s�vatthiya� viharati jetavane
an�thapi�ikassa �r�me.
Tena kho pana samayena yamakassa n�ma bhikkhuno evar�pa� p�paka� di��higata�
uppanna� hoti tath�ha� bhagavat� dhamma�, desita� �j�n�mi yath� kh��savo bhikkhu
k�yassa bhed� ucchijjati vinassati na hoti parammara�'ti.
Assosu� kho sambahul� bhikkhu yamakassa kira n�ma bhikkhuno evar�pa� p�paka�
di��higata� uppanna� hoti: tath�ha� bhagavat� dhamma� desita� �j�n�mi, yath�
kh��savo bhikkh� k�yassa bhed� ucchijjati vinassati na hoti parammara�"ti.
1. Dvedh�pathoti - machasa�, sy�.
Eva� kho'ha�1- �vuso bhagavat� dhamma� desita� �j�n�mi yath� kh��savo bhikkhu
k�yassa bhed� ucchijjati vinassati na hoti parammara�'ti.
Evampi kho �yasm� yamako tehi bhikkh�hi vuccam�no tatheva ta� p�paka� di��hagata�
th�mas� par�massa3abhinivissa voharati "tath�ha� bhagavat� dhamma� desita� �j�n�mi
yath� kh��savo bhikkhu k�yassa bhed� ucchijjati vinassati na hoti parammara�ti. "
Eva�ca khoha� �vuso, bhagavat� dhamma� desita� �j�n�mi: "yath� kh��savo bhikkhu
k�yassa bhed� ucchijjati vinassati na hoti parammara�"ti.
"Ta� ki� ma��asi? �vuso, yamaka "r�pa nicca� v� anicca� v�"ti anicca� �vuso.
Ta� ki� ma��asi �vuso yamaka, 'r�pa� tath�gato'ti samanupassas�ti? No heta� �vuso.
Ta� ki� ma��asi �vuso yamaka, aya� so ar�p� avedano asa��� asa�kh�ro avi����o
tath�gatoti samanupass�ti. No heta� �vuso.
[PTS Page 112] [\q 112/] ta� ki� ma��asi �vuso yamaka, r�pa� vedana�
tath�gato'ti samanupassas�ti? No heta� �vuso.
Ta� ki� ma��asi �vuso yamaka, r�pa� sa��a� tath�gato'ti samanupassas�ti? No heta�
�vuso.
Ta� ki� ma��asi �vuso yamaka, r�pa� vi����a� tath�gato'ti samanupassas�ti? No heta�
�vuso.
Sace ma� �vuves� eva� puccheyyu�: "yo so yamaka, bhikkhu araha� kh��savo so k�yassa
bhed� parammara� ki� hoti"ti? Eva� pu��ho'ha� �vuso, eva� khy�kareyya�: r�pa� kho
�vuso anicca�, yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� ta� niruddha�, tadatthagata�,
vedan� anicca� yadanicca� ta� dukkha� ya� dukkha� ta� niruddha� tadatthagatanti".
Eva� pu��ho'ha� �vuso, eva� khy�kareyyanti.
Sace ma� �vuves� eva� puccheyyu�: "yo so yamaka, bhikkhu araha� kh��savo so k�yassa
bhed� parammara� ki� hoti"ti? Eva� pu��ho'ha� �vuso, eva� khy�kareyya�: r�pa� kho
�vuso anicca�, yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� ta� niruddha�, tadatthagata�,
sa��� anicca� yadanicca� ta� dukkha� ya� dukkha� ta� niruddha� tadatthagatanti".
Eva� pu��ho'ha� �vuso, eva� khy�kareyyanti.
Sace ma� �vuves� eva� puccheyyu�: "yo so yamaka, bhikkhu araha� kh��savo so k�yassa
bhed� parammara� ki� hoti"ti? Eva� pu��ho'ha� �vuso, eva� khy�kareyya�: r�pa� kho
�vuso anicca�, yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� ta� niruddha�, tadatthagata�,
sa�kh�r� anicca� yadanicca� ta� dukkha� ya� dukkha� ta� niruddha� tadatthagatanti".
Eva� pu��ho'ha� �vuso, eva� khy�kareyyanti.
Sace ma� �vuves� eva� puccheyyu�: "yo so yamaka, bhikkhu araha� kh��savo so k�yassa
bhed� parammara� ki� hoti"ti? Eva� pu��ho'ha� �vuso, eva� khy�kareyya�: r�pa� kho
�vuso anicca�, yadanicca� ta� dukkha�, ya� dukkha� ta� niruddha�, tadatthagata�,
vi����a� anicca� yadanicca� ta� dukkha� ya� dukkha� ta� niruddha� tadatthagatanti".
Eva� pu��ho'ha� �vuso, eva� khy�kareyyanti.
S�dhu s�dhu �vuso yamaka, tenah�vuso yamaka, upamante kariss�mi etasseva atthassa
bhiyyosomatt�ya ���ya.
-----------------------
1. Vedan� - sy�
2. Tathato - sy�.
3. Tath�gato anupalabbhiyam�no - machasa�, sy�
4. Abhisamito - machasa�, sy�.
5. "N�ya� sukaro - machasa� nah�ya� sukaro - sy�.
Ta� ki� ma��asi �vuso yamaka, yad�'pi so puriso amu� gahapati� v� gahapatiputta� v�
upasa�kamitv� evam�ha: "upa��haheyya� ta� bhante, ti, tad�pi so vadhakova,
vadhaka�ca pana santa� na a���si. "Vadhako me"ti yad�'pi so upa��h�ti pubbu��h�yi
pacch�nip�ti ki�k�rapa�iss�v� man�napac�ri piyav�di. Tad�'pi so vadhakova,
vadhaka�ca pana santa� na a���si. "Vadhako me"ti. Yad�'pi na� rahogata� viditv�
ti�hena satthena j�vit�voropeti. Tad�'pi so vadhakova, vadhaka�ca pana santa� na
a���si "vadhako me'ti. Evam�vusoti.
1. Anatta� - s�mu.
So r�pa� upeti up�diyati adhi��h�ti 'att� me'ti, vedana� upeti up�diyati adhi��h�ti
'att�meti' sa��a� upeti up�diyati adhi��h�ti 'att�meti' sa�kh�re upeti up�diyati
adhi��h�ti 'att�meti' vi����a� upeti up�diyati adhi��h�ti 'att� me'ti, tassime
pa�avup�d�kakkhandh� upet� up�dinn� d�gharatta� ahit�ya dukkh�ya pa�vattanti.
[PTS Page 115] [\q 115/] so anicca� r�pa� anicca� r�panti yath�bh�ta� paj�n�ti
anicca� vedana� so anicca� r�pa� anicca� r�panti yath�bh�ta� paj�n�ti anicca�
sa���� so anicca� r�pa� anicca� r�panti yath�bh�ta� paj�n�ti anicca� sa�kh�re so
anicca� r�pa� anicca� r�panti yath�bh�ta� paj�n�ti anicca� vi����a� anicca�
vi����anti yath�bh�ta� paj�n�ti.
Dukkha� r�pa� dukkha� r�panti yath�bh�ta� paj�n�ti dukkha� vedana� so dukkha� r�pa�
dukkha� r�panti yath�bh�ta� paj�n�ti dukkha� sa���� so dukkha� r�pa� dukkha�
r�panti yath�bh�ta� paj�n�ti dukkha� sa�kh�re so dukkha� r�pa� dukkha� r�panti
yath�bh�ta� paj�n�ti dukkha� vi����a� dukkha� vi����anti yath�bh�ta� paj�n�ti.
Anatta� r�pa� anatt� r�panti yath�bh�ta� paj�n�ti anatta� vedana� so anatt� r�pa�
anatt� r�panti yath�bh�ta� paj�n�ti anatt� sa���� so anatt� r�pa� anatt� r�panti
yath�bh�ta� paj�n�ti anatta� sa�kh�re so anatt� r�pa� anatt� r�panti yath�bh�ta�
paj�n�ti anatt� vi����a� anatta� vi����anti yath�bh�ta� paj�n�ti.
1. 2. 4. 4
Anur�dha sutta�
[PTS Page 116] [\q 116/] eva� me suta� 4- eka� samaya� bhagav� ves�liya�
viharati mah�vane ku��g�ras�l�ya�, tena kho pana samayena �yasm� anur�dho bhagavato
avid�re ara��aku�ik�ya� viharati. Atha kho sambahul� a��atitthiy� paribb�jak�
yen�yasm� anur�dho tenupasa�kami�su, upasa�kamitv� �yasmat� anur�dhena saddhi�
sammodi�su, sammodan�ya� katha� s�r��ya� vitis�retv� ekamanta� nis�di�su. Ekamanta�
nisinn� kho te a��atitthiy� paribb�jak� �yasmanta� anur�dha� etadavocu�:
Eva� vutte te7- a��atitthiy� paribb�jak� �yasmanta� anur�dha� etadavocu�: "so c�ya�
bhikkhu navo bhavissati. Acirapabbajito, thero v� pana b�lo avyatto"ti.
1. Eva�heta� - sy�.
2. �yasmant�na� t�dis� - machasa�, sy�.
3. �noya� p��ho -machasa�, sy�.
4. �noya� p��ho - machasa�, sy�
5. Eva� vutte anur�dho - [PTS]
6. A��atra imehi - machasa�, sy�
7. Eva� vutte - machasa�.
Eva� vutte bhante, te a��atitthiy� paribb�jak� ma� etadavocu�: "so c�'ya� bhikkhu
navo bhavissati. Acirapabbajito, thero v� pana b�lo abyatto"ti.
"Ta� ki� ma��asi anur�dha, "r�pa nicca� v� anicca� v�"ti anicca� bhante.
87. Eva� me suta� eka� samaya� bhagav� r�jagahe viharati ve�uvane kalandakaniv�pe.
Tena kho pana samayena �yasm� vakkali kumhak�ranivesane viharati �b�dhiko dukkhito
b��hagil�no.
Atha kho �yasm� vakkali upa��h�ke �mantesi: etha tumhe �vuso, yena bhagav�
tenupasa�kamatha upasa�kamitv� mama vacanena bhagavato p�de siras� vandatha.
Vakkali bhante bhikkhu �b�dhiko dukkhito b��hagil�no. So bhagavato p�de siras�
vandat�ti eva�ca vadetha 's�dhu kira bhante, bhagav� yena vakkali bhikkhu
tenupasa�kamatu anukampa� up�d�ya"ti.
Atha kho bhagav� �yasmanta� vakkali� etadavoca: "ala� vakkali m� tva� ma�cena
sama�vosi10. Santim�ni �san�ni pa��att�ni, tatth�ha� nis�diss�m�, ti. Nis�di
bhagav� pa��atte �sane. Nisajja kho bhagav� �yasmanta� vakkali� etadavoca:
Kacci pana ta� vakkali, att� s�lato na upavadat�ti? Na kho ma� bhante, att� s�lato
upavadat�ti.
Ala� vakkali. Ki� te imin� p�tik�yena di��hena, yo kho vakkali, dhamma� passati so
ma� passati, yo ma� passati so dhamma� passati, dhamma� hi vakkali, passanto ma�
passati. Ma� passanto dhamma� passati. Ta� ki� ma��asi vakkali, "r�pa� nicca� v�
anicca� v�ti? [PTS Page 121] [\q 121/] anicca� bhante,
Atha kho bhagav� �yasmanta� vakkali� imin� ov�dena ovaditv� u��h�y�san� yena
gijjhaku�o pabbato tena pakk�mi.
Atha kho �yasm� vakkali acirapakkantassa bhagavato upa��h�ke �mantesi: "etha ma�
�vuso ma�caka� �ropetv� yena isigilipassa� k��as�l� tenupasa�kamatha. Katha� hi
n�ma m�diso antaraghare k�la� kattabba� ma��eyy�"ti.
Atha kho bhagav� ta�ca ratti� ta�ca divas�vasesa� gijjhaku�e pabbate vih�si.
Atha kho bhagav� tass� rattiy� accayena bhikkhu �mantesi: 'etha tumhe bhikkhave,
yena vakkali bhikkhu tenupasa�kamatha, upasa�kamitv� vakkali� bhikkhu� eva�
vadetha: "su�vuso2- vakkali, bhagavato vacana� [PTS Page 122] [\q 122/]
dvinna�ca devat�na�, ima� �vuso ratti� dve devat�yo abhikkant�ya rattiy�
abhikkantava�� kevalakappa� gijjhaku�a� obh�setv� yena bhagav� tenupasa�kami�su.
Upasa�kamitv� bhagavanta� abhiv�detv� ekamanta� a��ha�su. Ekamanta� �hit� kho �vuso
ek� devat� bhagavanta� etadavoca: "vakkali bhante, bhikkhu vimokkh�ya cetet�"ti.
Apar� devat� bhagavanta� etadavoca: "so hi n�na bhante2suvimutto vimuccissat�"ti,
bhagav� ca ta� �vuso vakkali, evam�ha. "M� bh�yi vakkali, ap�paka� te mara�a�
bhavissati ap�pik� k�lakiriy�"ti.
Atha tho �yasm� vakkali upa��h�ke �mantesi: "etha ma� �vuso, ma�cak� oropetha,
katha� hi n�ma m�diso ucce �sane nis�ditv� tassa bhagavato s�sana� sotabba�
ma��eyy�"ti.
Tenah�vuso mama vacanena bhagavato p�de siras� vandatha. "Vakkali bhante, bhikkhu
�b�dhiko dukkhito b��hagil�no, so bhagavato p�de siras� vandati, eva�ca vadeti1-
"r�pa� anicca� t�ha� bhante, na ka�kh�mi "yadanicca� ta� dukkhanti na vicikicch�mi.
Yadanicca� dukkha� vipari�madhamma� natthi me tattha chando v� r�go v� pema� v�ti
na vicikicch�mi, [PTS Page 123] [\q 123/] vedan� anicc� t�ha� bhante, na
ka�kh�mi. "Yadanicca� ta� dukkhanti na vicikicch�mi.Yadanicca� dukkha�
vipari�madhamma� natthi me tattha chando v� r�go v� pema� v�ti na vicikicch�mi,
sa��� anicc� t�ha� bhante, na ka�kh�mi. "Yadanicca� ta� dukkhanti na
vicikicch�mi.Yadanicca� dukkha� vipari�madhamma� nanthi me tattha chando v� r�go v�
pema� v�ti na vicikicch�mi, sa�kh�r� anicc� t�ha� bhante, na ka�kh�mi. "Yadanicca�
ta� dukkhanti na vicikicch�mi. Yadanicca� dukkha� vipari�madhamma� nanthi me tattha
chando v� r�go v� pema� v�ti na vicikicch�mi, vi����a� anicca� t�ha� bhante, na
ka�kh�mi, yadanicca� ta� dukkhanti na vicikicch�mi, yadanicca� dukkha�
vipari�madhamma�, natthi me natthi chando v� r�go v� pema� v�"ti na
vicikicch�m�"ti.
Atha kho bhagav� bhikkhu �mantesi. �y�ma bhikkhave, yena isigilipassa� k��asil�
tenupasa�kamiss�ma, yattha vakkalin� kula puttena sattha� �haritanti. "Eva�
bhante"ti kho te bhikkh� bhagavato paccassosu�.
[PTS Page 124] [\q 124/] tena kho pana samayena dhum�yitatta� timir�yitatta�
gacchateva purima� disa�, gacchati pacchima� disa�, gacchati uttara� disa�,
gacchati dakkhi�a� disa�, gacchati uddha�, gacchati adho, gacchati1anudisa�.
Atha kho bhagav� bhikkh� �mantesi: "passatha no tumhe bhikkhave, eta�2-
dhum�yitatta� timir�yitatta� gacchateva purima� disa�, gacchati pacchima� disa�,
gacchati uttara� disa�, gacchati dakkhi�a� disa�, gacchati uddha�, gacchati adho,
gacchati anudisanti? Eva� bhante.
Eso kho bhikkhave, m�ro p�pim� vakkalissa kulaputtassa vi����a� samanvesati, kattha
vakkalissa kulaputtassa vi����a� pati��hitanti.
1. 2. 4. 6
Assaji sutta�
88. Eka� samaya� bhagav� r�jagahe viharati ve�uvane kalandaka niv�pe. Tena kho pana
samayena �yasm� assaji kassapak�r�me viharati �b�dhiko dukkhito b��hagil�no.
Atha kho �yasm� assaji upa��h�ke �mantesi "etha tumhe �vuso yena bhagav�
tenupasa�kamatha, upasa�kamitv� mama vacanena bhagavato p�de siras� vandatha
"assaji bhante, bhikkhu �b�dhiko dukkhito b��hagil�no so bhagavato p�de siras�
vandat�"ti, eva�ca vadetha: "s�dhu kira bhante, bhagav� yena assaji bhikkhu
tenupasa�kamatu anukampa� up�d�y�ti. Evam�vusoti kho te bhikkhu �yasmato assajissa
pa�issutv� yena bhagav� tenupasa�kami�su, upasa�kamitv� bhagavanta� abhiv�detv�
ekamanta� nis�di�su, ekamanta� nisinn� kho te bhikkh� bhagavanta� etadavocu�:
assaji bhante, bhikkhu �b�dhiko dukkhito b��hagil�no so bhagavato p�de siras�
vandati, eva� ca3vadeti s�dhu kira bhante, bhagav� yena assaji bhikkhu
tenupasa�kamatu anukampa� up�d�y�'ti. Adhiv�sesi bhagav� tu�h�bh�vena.
[PTS Page 125] [\q 125/] atha kho bhagav� s�yanhasamaya� pa�isall�n� vu��hito
yen�yasm� assaji tenupasa�kami. Addas� kho �yasm� assaji bhagavanta� duratova
�gacchanna�. Disv�na ma�cena sama�cosi. 1-
Atha kho bhagav� �yasmanta� assaji� etadavoca: ala� assaji, m� tva� ma�cena
sama�cosi, santim�ni �san�ni pa��att�ni. Tatth�ha� nis�diss�m�ti. Nis�di bhagav�
pa��atena �sane, nissajja kho bhagav� �yasmanta� assaji� etadavoca: "kacci te
assaji khaman�ya�? Kacci y�pan�ya�? Kacci dukkh� vedan� pa�ikkamanti no
abhikkamanti? Pa�ikkamos�na� pa���yati no abhikkamo'ti?
Anicca� bhante "ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�"ti? Dukkha� bhante.
Anicca� bhante. Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� bhante.
Anicca� bhante. Ya� pan�nicca� ta� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� bhante.
Anicca� bhante. Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� bhante.
1. 2. 4. 7
Khemaka sutta�
89. Eka� samaya� sambahul� ther� bhikkh� kosambiya� viharanti ghosit�r�me. Tena kho
pana samayena �yasm� khemako badarik�r�me viharati �b�dhiko dukkhito b��hagil�no.
[PTS Page 127] [\q 127/] atha kho ther� bhikkh� s�yanhasamaya� pa�isall�n�
vu��hit� �yasmanta� d�saka� �mantesu�: "ehi tva� �vuso d�saka, yena khemako bhikkhu
tenupasa�kama, upasa�kamitv� khemaka� bhikkhu� eva� vadehi: ther� ta� �vuso
khemaka, evam�ha�su: "kacci te �vuso khaman�ya�? Kacci y�pan�ya�? Kacci dukkh�
vedan� pa�ikkamanti no abhikkamanti? Pa�ikkamos�na� pa���yati no abhikkamoti?
Atha kho �yasm� d�sako yena ther� bhikkhu tenupasa�kami upasa�kamitv� there bhikkh�
etadavoca: khemako �vuso, bhikkh� evam�ha: "na me �vuso khaman�ya� na y�pan�ya�
b��h� me dukkh� vedan� abhikkamanti no pa�ikkamanti, abhikkamos�na� pa���yati no
pa�ikkamoti.
Ehi tva� �vuso d�saka, yena khemako bhikkhu tenupasa�kama. Upasa�kamitv� khemaka�
bhikkhu� eva� vadehi "ther� ta� �vuso khemaka, evam�ha�su: "pa�cime �vuso
up�d�nakkhandh� vutt� bhagavat� seyyath�da�: r�p�p�d�nakkhandho
vedan�p�d�nakkhandho sa���p�d�nakkhandho sa�kh�r�p�d�nakkhandho
vi�����p�d�nakkhandho imesu �yasm� khemako pa�casup�d�nakkhandhesu ki�ci att�na�1-
v� attaniya� v� samanupassat�ti?
[PTS Page 128] [\q 128/] pa�cime �vuso up�d�nakkhandh� vutt� bhagavat�
seyyath�da�: r�p�p�d�nakkhandho vedan�p�d�nakkhandho sa���p�d�nakkhandho
sa�kh�r�p�d�nakkhandho vi�����p�d�nakkhandho imesu khoha� �vuso
pa�casup�d�nakkhandhesu na ki�ci att�na� v� attan�ya� v� samanupass�m�ti.
Atha kho �yasm� d�sako yena ther� bhikkh� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� there
bhikkh� etadavoca: khemako �vuso bhikkhu evam�ha: "pa�cime �vuso up�d�nakkhandh�
vutt� bhagavat�, seyyath�da�: r�p�p�d�nakkhandho vedan�p�d�nakkhandho
sa���p�d�nakkhandho sa�kh�r�p�d�nakkhandho vi�����p�d�nakkhandho imesu khoha� �vuso
pa�casup�d�nakkhandhesu na ki�ci att�na� v� attan�ya� v� samanupass�m�ti.
Ehi tva� �vuso d�saka, yena khemako bhikkhu tenupasa�kama, upasa�kamitv� khemaka�
bhikkhu� eva� vadehi: ther� ta� �vuso khemaka, evam�ha�su: " pa�cime �vuso
up�d�nakkhandh� vutt� bhagavat�, seyyath�da�: r�p�p�d�nakkhandho
vedan�p�d�nakkhandho sa���p�d�nakkhandho sa�kh�r�p�d�nakkhandho
vi�����p�d�nakkhandho no ce kir�yasm� khemako imesu pa�casup�d�nakkhandhesu ki�ci
att�na� v� attan�ya� v� samanupassati, tena'h�yasm� khemako araha� kh��savoti.
1. Atta� - machasa�
2. Khv�ha� - machasa�, sy�.
[PTS Page 129] [\q 129/] atha kho �yasm� d�sako yena ther� bhikkh�
tenupasa�kami. Upasa�kamitv� there bhikkh� etadavoca: "khemako �vuso: bhikkhu
evam�ha� "pa�cime �vuso up�d�nakkhandh� vutt� bhagavat�, seyyath�da�:
r�p�p�d�nakkhandho vedan�p�d�nakkhandho sa���p�d�nakkhandho sa�kh�r�p�d�nakkhandho
vi�����p�d�nakkhandho imesu kho'ha� �vuso pa�casup�d�nakkhandhesu na ki�ci att�na�
v� attan�ya� v� samanupass�mi. Na camhi araha� kh��savo, api ca me �vuso
pa�casup�d�nakkhandhesu asam�'ti 'adhigata�, ayamahamasm�ti ca na samanupass�m�"ti.
Ehi tva� �vuso d�saka, yena khemako bhikkhu tenupasa�kama, upasa�kamitv� khemaka�
bhikkhu� eva� vadehi: ther� ta� �vuso khemaka, evam�ha�su: " yameta� �vuso khemaka,
'asm�'ti vadesi, kimeta� 'asm�ti' vadesi? R�pa� 'asm�'ti vadesi? A��atra r�p�
'asm�'ti vadesi? Vedana� 'asm�ti' vadesi a��atra vedan�ya 'asm�'ti vadesi? Sa��a�
'asm�ti'vadesi a��atra sa���ya 'asm�'ti vadesi? Sa�kh�re 'asm�ti' vadesi a��atra
sa�kh�rehi 'asm�'ti vadesi? Vi����a� 'asm�ti' vadesi? A��atra vi���� 'asm�'ti
vadesi? Yameta� �vuso khemaka, 'asm�'ti vadesi kimeta� 'asm�'ti vades�'ti?
Ala� �vuso d�saka, ki� im�ya sandh�vanik�ya, �har�vuso da�a� ahameva yena ther�
bhikkh� tenupasa�kamiss�m�ti.
1. Na ca - machasa�.
Na kho'ha� �vuso r�pa� 'asmi'ti vad�mi a��atra r�pa� 'asmi'ti vad�mi. Na vedana�
'asmi'ti vad�mi napi a��atra vedan�ya 'asmi'ti vad�mi. Na sa��a� 'asmi'ti vad�mi
napi a��atra sa���ya 'asmi'ti vad�mi. Na sa�kh�re 'asmi'ti vad�mi napi a��atra
sa�kh�rehi 'asmi'ti vad�mi. Na vi����a� 'asmi'ti vad�mi napi a��atra vi����
'asmi'ti vad�mi. Api ca me �vuso pa�casup�d�nakkhandhesu 'asam�'ti adhigata�
"ayamahamasmi"ti na ca samanupass�mi.
No heta� �vuso,
Evameva khoha� �vuso, na r�pa� 'asm�'ti vad�mi napi a��atra r�pa� 'asm�'ti vad�mi.
Na vedana� 'asm�'ti vad�mi napi a��atra vedan�ya 'asmi'ti vad�mi. Na sa��a�
'asm�'ti vad�mi napi a��atra sa��� 'asm�'ti vad�mi. Na sa�kh�re 'asm�'ti vad�mi
napi a��atra sa�kh�rehi 'asm�'ti vad�mi. Na vi����a� 'asm�'ti vad�mi napi a��atra
vi����'asmi'ti vad�mi. Api ca me �vuso pa�casup�d�nakkhandhesu 'asmi'ti adhigata�
"ayamahamasm�"ti na ca samanupass�mi.
Eva� vutte ther� bhikkh� �yasmanta� khemaka� etadavocu�: "na kho maya� �yasmanta�
khemaka� [PTS Page 132] [\q 132/] vihes�pekh� �pucchimh�2- api c�yasm� khemako
pahoti tassa bhagavato s�sana� vitth�rena �cikkhitu� desetu� pa��apetu�3-
pa��hapetu� vivaritu� vibhajitu� utt�n�k�tu�, tayida� �yasmat� khemakena tassa
bhagavato s�sana� vitth�rena �cikkhita� desita� pa��apita� pa��hapita� vivarita�
vibhajita� utt�n�katanti.
1. 2. 4. 8
Channa sutta�
90. Eka� samaya� sambahul� ther� bhikkh� b�r��asiya� viharanti. Isipatane migad�ye.
Atha kho �yasm� channo s�yanhasamaya� pa�isall�n� vu��hito av�p�ra�a�4- �d�ya
vih�rena vih�ra�
1. Hoti yo - s�mu.
2. Pucchimha - machasa�.
3. Pa���petu� machasa�.
4. Ap�p�ra�a� - s�mu, sy�.
Eva� vutte �yasmanta� channa� ther� bhikkh� etadavocu�: "r�pa� kho �vuso channa,
anicca�, vedan� anicc�, sa��� anicc�, sa�kh�r� anicc�, vi����a� anicca�, r�pa�
anant�, vedan� anatt�, sa��� anatt�, sa�kh�r� anatt�, vi����a� anatt�, sabbe
sa�kh�r� anicc�, sabbe dhamm� anatt�"ti.
Atha kho �yasmato channassa etadahosi: mayhampi kho eta� eva� hoti: "r�pa� anicca�,
vedan� anicc�, sa��� anicc�, sa�kh�r� anicc�, vi����a� anicca�, r�pa� anant�, [PTS
Page 133] [\q 133/] vedan� anatt�, sa��� anatt�, sa�kh�r� anatt�, vi����a�
anatt�, sabbe sa�kh�r� anicc�, sabbe dhamm� anatt�ti. Atha ca pana me sabbasa�kh�ra
samathe sabb�padhipa�inissagge ta�hakkhaye vir�ge nirodhe nibb�ne citta� na
pakkhandati nappas�dati na santi��hati n�dhimuccati2paritassan� up�d�na� uppajjati,
paccud�vattati m�nasa�, atha kho carahi me att�ti, na kho paneva�3- dhamma� passato
hoti "ko nu kho me tath� dhamma� deseyya yath�ha� dhamma� passeyya"nti.
Atha kho �yasmato channassa etadahosi. "Aya� kho �yam� �nando kosambiya� viharati
ghosit�r�me. Satthu ceva sa�va��ito sambh�vito ca vi����a� sabrahmac�r�na� pahoti
ca me �yasm� �nando tath� dhamma� deseta� yath�ha� dhamma� passeyya�, atthi ca me
�yasmante �nande t�vatik� vissa��hi,ya nn�n�ha� yen�yasm� �nando
tenupasa�kameyya"nti.
Eva� vutte ma� �vuso, ther� bhikkh� etadavocu�: r�pa� kho �vuso channa, anicca�,
vedan� anicc�, sa��� anicc�, sa�kh�r� anicc�, vi����a� anicca�, r�pa� anant�,
vedan� anatt�, sa��� anatt�, sa�kh�r� anatt�, vi����a� anatt�, sabbe sa�kh�r�
anicc�, sabbe dhamm� anatt�ti.
1. �yasmant� - s�mu, s� 2.
2. Na vimuccati - s�mu.
3. Nakhopaneta� - s�mu.
Tassa mayha� �vuso, etadahosi: "mayhampi kho [PTS Page 134] [\q 134/] eta�
eva� hoti: r�pa� anicca�, vedan� anicc�, sa��� anicc�, sa�kh�r� anicc�, vi����a�
anicca�, r�pa� anant�, vedan� anatt�, sa��� anatt�, sa�kh�r� anatt�, vi����a�
anatt�, sabbe sa�kh�r� anicc�, sabbe dhamm� anatt�ti.
Tassa mayha� �vuso, etadahosi: "aya� kho �yasm� �nando kosambiya� viharati
ghosit�r�me satthu ceva sa�va��ito sambh�vito ca vi���na� sabrahmac�rina�. Pahoti
ca me �yasm� �nando tath� dhamma� desetu�, yath�ha� dhamma� passeyya�. Atthi ca me
�yasmante �nande t�vatik� vissa��hi, yann�n�ha� yen�yasm� �nando
tenupasa�kameyya'nti. Ovadatu ma� �yasm� �nando, anus�satu ma� �yasm� �nando,
karotu me �yasm� �nando dhammi� katha�, yath�ha� dhamma� passeyyanti.
"Sabbamatthi"ti kho kacc�na, ayameko anto, "sabba� natthi"ti kho aya� dutiyo anto,
ete te kacc�na, ubho ante anupagamma majjhena tath�gato dhamma� deseti:
"avijj�paccay� sa�kh�r�, sa�kh�r�paccay� vi����a�, vi����apaccay� n�mar�pa�
n�mar�pa paccay� sayatana�. Sayatanapaccay� phasso, phassapaccay� vedan�,
vedan�paccay� ta�h�, ta�h�paccay� up�d�na�, upad�napaccay� bhavo, bhavapaccay�
j�ti, j�tipaccay� jar�mara�a� sokaparidevadukkhadomanassup�y�s� sambhavanti,
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
1. 2. 4. 9
Pa�hama r�hula sutta�
91. S�vatthiya�:
Atha kho �yasm� r�hulo yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�hulo bhagavanta� [PTS
Page 136] [\q 136/] etadavoca
Katha�nu kho bhante, j�nato katha� passato imasmi�ca savi����ake k�ye bahiddh� ca
sabbanimittesu abhi�k�ramami�k�ram�n�nusay�2- na hont�ti?
1. Eca�ca te - s�mu.
2. "Aha�k�ramama�k�ram�n�nusay� - machasa�, sy�, [PTS]
1. 2. 4. 10
Dutiya r�hula sutta�
92. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�hulo bhagavanta� etadavoca:
Katha�nu kho bhante, j�nato katha� passato imasmi�ca savi����ake k�ye bahiddh� ca
sabbanimittesu ahi�k�ramami�k�ram�n�pagata� m�nasa� hoti vidh�samatikkanta� santa�
suvimuttanti?
Eva� kho r�hula, j�nato eva� passato imasmi�ca savi����ake k�ye bahiddh� ca
sabbanimittesu ahi�k�ramami�k�ram�n�pagata� m�nasa� hoti vidh�samatikkanta� santa�
suvimuttanti.
Theravaggo catuttho.
Tatrudd�na�:
�nando tisso yamako anur�dho ca vakkali assaji khemako channo r�hul� apare duveti.
5. Pupphavaggo
1. 2. 5. 1
93. S�vatthiya�:
Seyyath�pi bhikkhave, nadi pabbateyy� oh�rin� dura�gam� s�ghasot�, tass� ubhosu
t�resu1- k�s� cepi j�t� assu. Te na� ajjholambeyyu�, kus� cepi j�t� assu. Te na�
ajjholambeyyu�. Babbaj� cepi j�t� assu. Te na� ajjholambeyyu�. B�ra� cepi j�t�
assu. Te na� ajjholambeyyu�. Rukkh� cepi j�t� assu. Te na� ajjholambeyyu�.
Tass� puriso sotena vuyham�no k�se cepi ga�heyya, te palujjeyyu�. So tato nid�na�
anayavyasana� �pajjeyya. Kuse cepi ga�heyya te palujjeyyu�. So tato nid�na�
anayavyasana� �pajjeyya babbaje cepi ga�heyya te palujjeyyu�. So tato nid�na�
anayavyasana� �pajjeyya b�ra�e cepi ga�heyya te palujjeyyu�. So tato nid�na�
anayavyasana� �pajjeyya rukkhe cepi ga�heyya te [PTS Page 138] [\q 138/]
palujjeyyu�. So tato nid�na� anayavyasana� �pajjeyya
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
1. 2. 5. 2
Puppha sutta�
94. S�vatthiya�:
N�ha� bhikkhave, lokena vivad�mi. Loko ca1- kho bhikkhave, may� vivadati. Na
bhikkhave, dhammav�di kenaci lokasmi� vivadati.
Ya� bhikkhave, natthisammata� loke pa�it�na� ahampi ta� natth�ti vad�mi. 2- Ya�
bhikkhave, atthisammata� loke pa�it�na� ahampi ta� atth�ti vad�mi.
[PTS Page 139] [\q 139/] r�pa� bhikkhave, nicca� dhuva� sassata�
aviparin�madhamma� natthi sammata� loke pa�it�na� ahampi ta� natthiti vad�mi.
Vedan� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� natthisammat� loke pa�it�na� ahampi
ta� natthiti vad�mi. Sa��� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� natthisammat� loke
pa�it�na� ahampi ta� natthiti vad�mi. Sa�kh�r� nicc� dhuv� sassat�
aviparin�madhamm� natthisammat� loke pa�it�na� ahampi ta� natthiti vad�mi. Vi����a�
nicca� dhuva� sassata� aviparin�madhamma� natthisammata� loke pa�it�na� ahampi ta�
natthiti vad�mi. Ida� kho bhikkhave, natthisammata� loke pa�t�na� yamaha� natthiti
vad�mi2-
1. 2. 5. 3
Phe�api��pama sutta�
95. S�vatthiya�:
Eka� samaya� bhagav� ayujjh�ya�3- viharati ga�g�ya nadiy� t�re. Tatra kho bhagav�
bhikkh� �mantesi: 'bhikkhavoti, bhadante'ti te bhikkh� bhagavato paccassosu�.
Bhagav� etadavoca:
1. Phe�api�assa - s�mu.
2. Udakapubbu�ha� - machasa�, udake bubbula� [PTS.]
-------------------------
1. Akkusaj�ta� - s�mu. Akukkujakaj�ta� - sy�.
2. Catumah�pathe - machasa�.
3. Desit� - machasa�, sy�.
3. Yo [PTS Page 143] [\q 143/] ima� k�ya� g�rayha�3- bhuripa��ena desita�,
Pah�na� ti��a� dhamm�na� r�pa� passetha4- cha��hita�.
1. 2. 5. 4
Gomaya pi�upama sutta�
96. S�vatthiya�:
Atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta�
etadavoca:
Atthi nu kho bhante, ki�ci r�pa� ya� r�pa� nicca� dhuva� sassata�,
aviparin�madhamma� sassatisama� tatheva �hassati? Atthi nu kho bhante, k�ci vedan�
y� vedan� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati?
Atthi nu kho bhante, k�ci sa��� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama�
tatheva �hassati? Atthi nu kho bhante, keci sa�kh�r� ye sa�kh�r� nicc� dhuv�
sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati? Atthi nu kho bhante, ki�ci
vi����a�, ya� vi����a� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva
�hassati?
Natthi kho bhikkhu, ki�ci r�pa� ya� r�pa� nicca� dhuva� sassata�,
aviparin�madhamma� sassatisama� tatheva �hassati natthi kho bhikkhu, k�ci vedan� y�
vedan� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati? Natthi
kho bhikkhu, k�ci sa��� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva
�hassati? Natthi kho bhikkhu, keci sa�kh�r� ye sa�kh�r� nicc� dhuv� sassat�
aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati? Natthi kho bhikkhu, ki�ci
vi����a�, ya� vi����a� [PTS Page 144] [\q 144/] nicca� dhuva� sassata�
aviparin�madhamma� sassatisama� tatheva �hassati?
Atha kho bhagav� paritta� gomayapi�a� p��in� gahetv� ta� bhikkhu� etadavoca:
ettakopi kho bhikkhu, attabh�vapa�il�bho natthi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo, ettako cepi bhikkhu, attabh�vapa�il�bho abhavissa nicco dhuvo
sassato aviparin�madhammo nayida� brahmacariyav�so pa���yetha samm� dukkhakkhay�ya,
yasm� ca kho bhikkhu, ettakopi attabh�vapa�il�bho natthi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo. Tasm� brahmacariyav�so pa���yati samm� dukkhakkhay�ya.
Tesa� kho pana bhikkhu, catur�s�tiy� nagarasahass�na� eka��eva ta� nagara� hoti
yamaha� tena samayena ajjh�vas�mi kus�vat� r�jadh�ni.
Tesa� kho pana bhikkhu, catur�s�tiy� pas�dasahass�na� [PTS Page 146] [\q 146/]
ekoyeva p�s�do hoti yamaha� tena samayena ajjh�vas�mi dhammap�s�do.
Tesa� kho pana bhikkhu, catur�s�tiy� ku��g�rasahass�na� eka��eva ta� ku��g�ra� hoti
yamaha� tena samayena ajjh�vas�mi mah�khyuha� ku��g�ra�.
Tesa� kho pana bhikkhu, catur�s�tiy� nagarasahass�na� ekoyeva so n�go hoti yamaha�
tena samayena abhiruh�mi uposatho n�gar�j�.
Tesa� kho pana bhikkhu, catur�s�tiy� assasahass�na� ekoyeva so asso hoti yamaha�
tena samayena abhiruh�mi val�hako assar�j�.
Tesa� kho pana bhikkhu, catur�s�tiy� rathasahass�na� ekoyeva so ratho hoti yamaha�
tena samayena abhiruh�mi vejayanto ratho.
Tesa� kho pana bhikkhu, catur�s�tiy� itthisahass�na� ekoyeva s� itthi hoti y� ma�
tena samayena paccupa��h�ti khattiy� v� vel�mik� v�.
1. Dukulasand�n�ni - machasa�, s� 2.
Iti kho bhikkh�, sabbe te sa�kh�r� at�t� niruddh�, viparinat�. Eva� anicc� kho
bhikkhu, sa�kh�r�, eva� addhuv� kho bhikkhu sa�kh�r�, eva� anass�sik� kho bhikkhu
sa�kh�r�, [PTS Page 147] [\q 147/] y�va�cida� bhikkhu, alameva sabbasa�kh�resu
nibbinditu� ala� virajjitu� ala� vimuccitunti.
1. 2. 5. 5
Nakhasikhopama sutta�
97. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu, bhagavanta� etadavoca:
Atthi nu kho bhante, ki�ci r�pa� ya� r�pa� nicca� dhuva� sassata�,
aviparin�madhamma� sassatisama� tatheva �hassati? Atthi nu kho bhante, k�ci vedan�
y� vedan� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati?
Atthi nu kho bhante,k�ci sa��� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama�
tatheva �hassati? Atthi nu kho bhante, keci sa�kh�r� ye sa�kh�r� nicc� dhuv�
sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati? Atthi nu kho bhante, ki�ci
vi����a�, ya� vi����a� nicca� dhuva� sassata� aviparin�madhamma� sassatisama�
tatheva �hassati?
Natthi kho bhikkhu, ki�ci r�pa� ya� r�pa� nicca� dhuva� sassata�,
aviparin�madhamma� sassatisama� tatheva �hassati natthi kho bhikkhu, k�ci vedan� y�
vedan� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati? Natthi
kho bhikkhu, k�ci sa��� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva
�hassati? Natthi kho bhikkhu, keci sa�kh�r� ye sa�kh�r� nicc� dhuv� sassat�
aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati? Natthi kho bhikkhu, ki�ci
vi����a�, ya� vi����a� nicca� dhuva� sassata� aviparin�madhamma� sassatisama�
tatheva �hassati?
Atha kho bhagav� paritta� nakhasikh�ya� pa�su� �ropetv� ta� bhikkhu� etadavoca:
"ettakopi kho bhikkhu, r�pa� natth� nicca� dhuva� sassata� aviparin�madhamma�,
sassatisama� tatheva �hassati. Ettakampi ce bhikkhu, r�pa� abhavissa nicca� dhuva�
sassata� aviparin�madhamma� nayida� brahmacariyav�so pa���yetha samm�
dukkhakkhay�ya, yasm� ca kho bhikkhu, ettakampi r�pa� natthi nicca� dhuva� sassata�
aviparin�madhamma�. Tasm� brahmacariyav�so pa���yati samm� dukkhakkhay�ya, [PTS
Page 148] [\q 148/] ettik�pi1kho bhikkhu, vedan� natthi nicc� dhuv� sassat�
aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati ettik�pi ce bhikkhu, vedan�
abhavissa nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� nayida� brahmacariyav�so pa���yetha
samm� dukkhakkhay�ya, yasm� ca kho bhikkhu, ettik�pi vedan� natthi nicc� dhuv�
sassat� aviparin�madhamm� tasm� brahmacariyav�so pa���yati samm� dukkhakkhay�ya,
ettik�pi kho bhikkhu, sa��� natthi nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� tasm�
brahmacariyav�so pa���yati samm� dukkhakkhay�ya, ettik�pi kho bhikkhu, sa�kh�r�
natthi nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sasastisama� tatheva �hassanti,
ettak�pi bhikkhu, sa�kh�r� abhavissa�su nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm�
nayida� brahmacariyav�so pa���yetha samm� dukkhakkhay�ya, yasm� ca
Anicca� bhante "ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�"ti? Dukkha� bhante.
Ya� pan�nicca� dukkha� vipari�madhamma� kallannu ta� samanupassitu� "eta� mama
eso'hamasmi, eso me att�"ti? No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Anicca� bhante,
1. 2. 5. 6
Suddhika sutta�
98. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu, bhagavanta� etadavoca:
Atthi nu kho bhante, ki�ci r�pa� ya� r�pa� nicca� dhuva� sassata�,
aviparin�madhamma� sassatisama� tatheva �hassati? Atthi nu kho bhante, k�ci vedan�
y� vedan� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati?
Atthi nu kho bhante, k�ci sa��� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama�
tatheva �hassati? Atthi nu kho bhante, keci sa�kh�r� ye sa�kh�r� nicc� dhuv�
sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati? Atthi nu kho bhante, ki�ci
vi����a�, ya� vi����a� nicca� dhuva� sassata� aviparin�madhamma� sassatisama�
tatheva �hassati?
Natthi kho bhikkhu, ki�ci r�pa� ya� r�pa� nicca� dhuva� sassata�,
aviparin�madhamma� sassatisama� tatheva �hassati?
Natthi kho bhikkhu, k�ci vedan� y� vedan� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm�
sassatisama� tatheva �hassati? Natthi kho bhikkhu, k�ci sa��� nicc� dhuv� sassat�
aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati? Natthi kho bhikkhu, keci sa�kh�r�
ye sa�kh�r� nicc� dhuv� sassat� aviparin�madhamm� sassatisama� tatheva �hassati?
Natthi kho bhikkhu, ki�ci vi����a�, ya� vi����a� nicca� dhuva� sassata�
aviparin�madhamma� sassatisama� tatheva �hassati?
1. 2. 5. 7
Gaddulabaddha sutta�
99. S�vatthiya�:
Anamataggoya� bhikkhave sa�s�ro. Pubb�ko�i na pa���yati avijj�n�vara�na� satt�na�
ta�h�sa�yojan�na� sandh�vata� sa�sarata�.
Hoti kho so1- bhikkhave, samayo ya� mah�samuddo ussussati visussati na bhavani, na
tvev�ha� bhikkhave, avijj�n�vara�na� satt�na� ta�h�sa�yojan�na� sandh�vata�
sa�sarata� dukkhassa antakiriya� vad�mi.
1. 2. 5. 8
Dutiya gaddulabaddha sutta�
"Evameva kho bhikkhave, assutav� puthujjano r�pa� "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�"ti samanupassati vedana� "eta� mama, eso'hamasmi eso me att�"ti samanupassati.
Sa��a� "eta� mama, eso'hamasmi, eso me att�"ti samanupassati sa�kh�re "eta� mama,
eso'hamasmi eso me att�"ti samanupassati. Vi����a� "eta� mama eso'hamasmi, eso me
att�"ti samanupassati.So gacchati, ce'pi imeva pa�cup�d�nakkhandhe upagacchati.
Ti��hati ce'pi imeva pa�cup�d�nakkhandhe upati��hati, nis�dati cepi imeva
pa�cup�d�nakkhandhe upanis�dati. Nipajjati cepi imeva pa�cup�d�nakkhandhe
upanipajjati.
1. Upanigacchati - s�mu, s� 2.
Evambhante,
Tampi kho bhikkhave, cara�a�2- citta� citteneva cittita� tena'pi kho bhikkhave,
cara�ena cittena cittana citta��eva cittatara�. Tasm�tiha bhikkhave, bhikkhun�
abhikkha�a� saka� citta� paccavekkhitabba� "digharattamida� citta� sa�kili��ha�
r�gena dosena mohen�"ti. Cittasa�kiles� bhikkhave, satt� sa�kilissanti. Cittavod�n�
satt� visujjhanti.
[PTS Page 152] [\q 152/] n�ha� bhikkhave, a��a� ekanik�yampi samanupass�mi,
eva� citta� yathayida� bhikkhave, tiracch�nagat� p��. Te'pi kho bhikkhave,
tiracch�nagat� p�� citteneva cittit�, 3- tehi'pi kho bhikkhave, tiracch�nagatehi
p��ehi citta��eva cittatara�. Tasm�tiha bhikkhave, bhikkhun� abhikkha�a�3saka�
citta� paccavekkhitabba� "d�gharattamida� citta� sa�kili��ha� r�gena dosena
mohen�"ti. Cittasa�kiles� bhikkhave, satt� sa�kilissanti. Cittavod�n� satt�
visujjhanti.
------------------------
1. Bhikkhave abhikkha�a� - machasa�, sy�, s� 2.
2. Cara�a� n�ma, machasa�, sy� [PTS]
3. Cittat� - s�. 2. [PTS]
4. Bhikkhave abhikkha�a� - machasa�, sy�.
5. Pan�liy� v� - machasa�, s� 2.
6. Ma�ji��h�ya - machasa�, ma�je��hiy� - [PTS]
7. Suparima��he - machasa�, [PTS]
1. 2. 5. 9
V�sija�opama sutta�
101. S�vatthiya�:
J�nato'ha� bhikkhave, passato �sav�na� khaya� vad�mi. No aj�nato no apassato.
Iti r�pa� iti r�passa samudayo iti r�passa atthagamo,eva� kho bhikkhave, j�nato
eva� passato �sav�na� khayo hoti.
Iti vedan� iti vedan�ya samudayo iti vedan�ya atthagamo, eva� kho bhikkhave, j�nato
eva� passato �sav�na� khayo hoti.
Iti sa��� iti sa��assa samudayo iti sa��assa atthagamo, eva� kho bhikkhave, j�nato
eva� passato �sav�na� khayo hoti.
Iti sa�kh�r� iti sa�kh�rassa samudayo iti sa�kh�rassa atthagamo, eva� kho
bhikkhave, j�nato eva� passato �sav�na� khayo hoti.
Iti vi����a�, iti vi����assa samudayo iti vi����assa [PTS Page 153] [\q 153/]
atthagamoti. Eva� kho bhikkhave, j�nato eva� passato �sav�na� khayo hoti.
K�ssa abh�vitatt�?
Tath� hi pana bhikkhave, kukku�iy� a�ni a��ha v� dasa v� dv�dasa v� t�ni kukku�iy�
na samm� adhisayit�ni na samm� parisedit�ni na samm� paribh�vit�ni.
Abh�vitatt�tissa vacan�ya�.
Kissa abh�vitatt�:
Bh�vitatt�tissa vacan�ya�.
Kissa bh�vitatt�:
Tath� hi pana bhikkhave, kukku�iy� a�ni a��ha v� dasa v� dv�dasa v� t�ni kukku�iy�
samm� adhisayit�ni samm� parisedit�ni samm� paribh�vit�ni.
Bh�vitatt�tissa vacan�ya�.
Kissa bh�vitatt�?
1. 2. 5. 10
Aniccasa��� sutta�
102. S�vatthiya�:
Aniccasa��� bhikkhave, bh�vit� bahul�kat� sabba� k�mar�ga� pariy�diyati. Sabba�
r�par�ga� pariy�diyati. Sabba� bhavar�ga� pariy�diyati. Sabba� avijja�
pariy�diyati. Sabba� asmim�na� pariy�diyati, sam�hanti8-
1. A�gu��hap�d�ni - s�mu.
2. A�gu��hapada� - sachasa�,
3. Ettaka� v� - simu, sy�
. Aya� p��ho 'machasa�' potthake na dissate
4. Vassam�s�ni - machasa�
5. Pariyod�t�ya - s� 2
6. Hemantike - machasa�
7. Abhippava��� - s� 2
8. Asmim�na� samuhanti - machasa�.
Seyyath�pi bhikkhave, ambapi�iy� va�a�acchinn�ya [PTS Page 156] [\q 156/] y�ni
tatra amb�ni va�a�upanibaddh�ni1sabb�ni t�ni tadanvay�ni2 bhavanti. Evameva kho
bhikkhave, aniccasa��� bh�vit� bahul�kat� sabba� k�mar�ga� pariy�diyati. Sabba�
r�par�ga� pariy�diyati. Sabba� bhavar�ga� pariy�diyati. Sabba� avijja�
pariy�diyati. Sabba� asmim�na� pariy�diyati sam�hanti.
1. Va�a�appa�ibaddh�ni - sy�.
2. Tatvay�ni - sy�.
3. K�l�nus�r� gandho - machasa�.
4. Ku��har�j�no - sy�.
Katha� bh�vit� ca bhikkhave, aniccasa��� kata� [PTS Page 157] [\q 157/]
bahulikat� sabba� k�mar�ga� pariy�diyati. Sabba� r�par�ga� pariy�diyati, sabba�
bhavar�ga� pariy�diyati, sabba� avijja� pariy�diyati. Sabba� asmim�na� pariy�diyati
sam�hanti.
Iti r�pa� iti r�passa samudayo iti r�passa atthagamo, iti vedan� iti vedan�ya
samudayo iti veda n�ya atthagamo iti sa��� iti sa��assa samudayo iti sa��assa
atthagamo
Iti sa�kh�r� iti sa�kh�rassa samudayo iti sa�kh�rassa atthagamo, iti vi����a� iti
vi����assa samudayo iti vi����assa atthagamoti. Eva� bh�vit� kho bhikkhave,
aniccasa��� eva� bahulikat� sabba� k�mar�ga� pariy�diyat�, sabba� r�par�ga�
pariy�diyati, sabba� bhavar�ga� pariy�diyati, sabba� avijja� pariy�diyati, sabba�
asmim�na� pariy�diyati, sam�hant�ti.
Pupphavaggo pa�camo.
Tatrudd�na�:
Majjhimapa��saka� samatta�
3. Uparipa��saka�
1. 3. 1. 1
Anta sutta�
103. S�vatthiya�:
Catt�ro me bhikkhave, ant�. Katame catt�ro:
Pa�cup�d�nakkhandh�tissa vacan�ya�,
Katame pa�ca,
1. 3. 1. 2
Dukkha sutta�
104. S�vatthiya�:
Pa�cup�d�nakkhandh�tissa vacan�ya�,
Katame pa�ca,
1. 3. 1. 3
Sakk�ya sutta�
105. S�vatthiya�:
Pa�cup�d�nakkhandh�tissa vacan�ya�,
Katame pa�ca,
1. 3. 1. 4
Pari��eyya sutta�
106. S�vatthiya�:
1. 3. 1. 5
Sama�a sutta�
107. S�vatthiya�:
Pa�cime bhikkhave, up�d�nakkhandh�, katame pa�ca, seyyathida�: r�pup�d�nakkhandho
vedanup�d�nakkhandho sa��up�d�nakkhandho sa�kh�r�p�d�nakkhandho
vi����ap�d�nakkhandho
1. 3. 1. 6
Dutiya sama�a sutta�
108. S�vatthiya�:
1. 3. 1. 7
Sot�panta sutta�
109. S�vatthiya�:
1. 3. 1. 8
Arahanta sutta�
110. S�vatthiya�:
1. 3. 1. 9
Pa�hama chandar�ga sutta�
111. S�vatthiya�:
R�pe bhikkhave, yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ta� pajahatha, eva� ta� r�pa�
pah�ta� bhavissati ucchinnamula� t�l�vatthukata� anabh�vakata� �yati�
anunapp�dadhamma�.
Vedan� yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ta� pajahatha. Eva� s� vedan� pah�n�
bhavissati ucchinnam�l� t�l�vatthukat� anabh�vakat� �yati� anupp�dadhamm�.
Sa���ya yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ta� pajahatha. Eva� s� sa���ya pah�n�
bhavissati ucchinnam�l� t�l�vatthukat� anabh�vakat� �yati� anupp�dadhamm�.
Sa�kh�resu yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ta� pajahatha. Eva� s� sa�kh�r�
pah�n� bhavissanti ucchinnam�l� t�l�vatthukat� anabh�vakat� �yati� anupp�dadhamm�.
Vi����e yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ta� pajahatha. Eva� ta� vi����a�
pahina� bhavissati ucchinnamula� t�l�vatthukata� anabh�vakata� �yati�
anupp�dadhammanti
1. 3. 1. 10
Dutiya chandar�ga sutta�
112. S�vatthiya�:
Antavaggo pa�hamo.
Tatrudd�na�:
Anto dukkha�aca sakk�yo pari��eyy� sama� duve,
Sot�panno arah� ca duve chandar�giy�ni
113. S�vatthiya�:
Atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta�
etadavoca: "avijj� avijj�"ti. Bhante vuccati. Katam� nu kho bhante, avijj�
nitt�vat� ca avijj�gato hon�ti.
Idha bhikkhu assutav� puthujjano r�pa� nappaj�n�ti, r�pasamudaya� nappaj�n�ti,
r�panirodha� nappaj�n�ti, rupanirodhag�mini� pa�ipada� nappaj�n�ti, vedana�
nappaj�n�ti vedan� samudaya� nappaj�n�ti, vedan�nirodha� nappaj�n�ti,
vedan�nirodhag�mini� pa�ipada� nappaj�n�ti. Aya� vuccati bhikkhave, avijj� ett�vat�
ca avijj�gato hot�ti.
1. 3. 2. 2
Vijj� sutta�
114. S�vatthiya�
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: "vijj� vijj�"ti bhante,
vuccati. Katam� nu kho bhante, vijj� nitt�vat� ca vijj�gato hot�ti.
1. 3. 2. 3
Pa�hama dhammakathika sutta�
115. S�vatthiya�
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: "dhammakathiko
dhammakathiko"ti bhante, vuccati. Kitt�vat� nu kho bhante, dhammakathiko hot�ti.
1. 3. 2. 4
116. S�vatthiya�
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: "dhammakathiko
dhammakathiko"ti bhante, vuccati. Kitt�vat� nu kho bhante, dhammakathiko hot�?
Kitt�vat� dhamm�nudhammapa�ipanno hoti? Kitt�vat� di��hadhammanibb�nappatto
hot�"ti?
1. 3. 2. 5
Bandhana sutta�
117. S�vatthiya�:
Assutav� bhikkhave, puthujjano ariy�na� adass�v� ariyadhammassa akovido ariyadhamme
avin�to sappuris�na� adass�v� sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avin�to
r�pa� attato samanupassati. R�pavanta� v� att�na� attani v� r�pa� r�pasmi� v�
att�na�, aya� vuccati bhikkhave, assutav� puthujjano r�pabandhanabaddho
santarab�hirabandhanabadadho at�radassi ap�radass�, baddho j�yati, 2- baddho
m�yati, 3baddho asm� lok� para� loka� gacchati.
[PTS Page 165] [\q 165/] vedana� attato samanupassati. Vedan�vanta� v� att�na�
attani v� vedan�yasmi� v� att�na�, aya� vuccati bhikkhave, assutav� puthujjano
vedan�baddho santarab�hirabandhanabadadho at�radassi ap�radass�, baddho j�yati, 2-
baddho m�yati, 3baddho asm� lok� para� loka� gacchati.
1. 3. 2. 6
Pa�hama paripucchika sutta�
118. S�vatthiya�:
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� "eta� mama esohamasmi, eso me att�"ti
samanupassath�ti? No heta� bhante, s�dhu bhikkhave, r�pa� bhikkhave "neta� mama
nesohamasmi, na me so att�"ti. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�,
vedana� "eta� mama esohamasmi, eso me att�"ti samanupassath�ti? No heta� bhante,
s�dhu bhikkhave, vedana� bhikkhave "neta� mama nesohamasmi, na me so att�"ti
evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�, sa��a� "eta� mama esohamasmi, eso me
att�"ti samanupassath�ti? No heta� bhante, s�dhu bhikkhave, sa��a� bhikkhave "neta�
mama nesohamasmi, na me so att�"ti. Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�,
sa�kh�re "eta� mama esohamasmi, eso me att�"ti samanupassath�ti? No heta� bhante,
s�dhu bhikkhave, sa�kh�re bhikkhave "neta� mama nesohamasmi, na me so att�"ti.
Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�, [PTS Page 166] [\q 166/]
vi����a� "eta� mama esohamasmi, eso me att�"ti samanupassath�ti? No heta� bhante,
s�dhu bhikkhave, vi����a� bhikkhave "neta� mama nesohamasmi, na me so att�"ti.
Evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�,
1. 3. 2. 7
Dutiya paripucchika sutta�
119. S�vatthiya�:
Ta� kimma��atha bhikkhave, r�pa� "neta� mama nesohamasmi na me so att�"ti
samanupassath�ti? Eva� bhante.
S�dhu bhikkhave, r�pa� bhikkhave, "neta� mama nesohamasmi na meso att�"ti evameta�
yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Vedana� "neta� mama nesuhamasmi na me so
att�"ti samanupassath�ti? "Neta� mama nesohamasmi na me so att�"ti evameta�
yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Sa��a� "neta� mama nesuhamasmi na me so
att�"ti samanupassath�ti? "Neta� mama nesohamasmi na me so att�"ti evameta�
yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Sa�kh�re "neta� mama nesuhamasmi na meso
att�"ti samanupassath�ti?"Neta� mama nesohamasmi na meso att�"ti evameta�
yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�. Vi����a� "neta� mama nesuhamasmi na me so
att�"ti samanupassath�ti?
Eva� bhante, s�dhu bhikkhave, vi����a� bhikkhave, "neta� mama nesohamasmi na mose
att�'ti evameta� yath�bh�ta� sammappa���ya da��habba�.
120. S�vatthiya�:
121. S�vatthiya�:
Up�d�niye ca bhikkhave, dhamme desiss�mi up�d�na�aca, ta� su�tha.
R�pa� bhikkhave, up�d�niyo dhammo, yo tattha chandar�go ta� tattha up�d�na�. Vedan�
upad�niyo dhammo, yo tattha chandar�go ta� tattha up�d�na�. Sa��� up�d�niyo dhammo,
yo tattha chandar�go ta� tattha up�d�na�. Sa�kh�r� upad�niyo dhammo, yo tattha
chandar�go ta� tattha up�d�na�. Vi����a� up�d�niyo dhammo yo tattha chandar�go ta�
tattha up�d�na�. Ime vuccanti bhikkhave, up�d�niy� dhamm�, ida� up�d�nanti.
1. 3. 2. 10
S�la sutta�
122.
Eka� samaya� �yasm� s�riputto �yasm� ca mah�ko��hato, 1b�r��asiya� viharanti
isipatane migad�ye. Atha kho �yasm� mah�ko��hito1- s�yanhasamaya� pa�isall�n�
vu��hito yen�yasm� s�riputto tenupasa�kami, upasa�kamitv� �yasmat� s�riputtena
saddhi� sammodi, sammodan�ya� katha� s�ra�ya� v�tis�retv� ekamanta� nis�di.
Ekamanta� nisinno kho �yasm� mah�ko��hato �yasmanta� s�riputta� etadavoca:
"s�lavat� �vuso s�riputta, bhikkhun� katame dhamm� yoniso manasik�tabb�"ti.
------------------------
1. Mah� ko��h�ko - machasa�.
1. 3. 2. 11
Sutavanta sutta�
123. B�r��asiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� mah�ko��hito �yasmanta� s�riputta� etadavoca:
sutavat�vuso s�riputta, bhikkhun� katame dhamm� yoniso manasik�tabb�ti.
�h�na� kho paneta� �vuso, vijjati ya� sutav� bhikkhu ime pa�cup�d�nakkhandhe
aniccato dukkhato yoniso manasi karonto sot�pattiphala� sacchikareyy�ti anattato
yoniso mananasi karonto sot�patiphala� sacchikareyy�ti.
�h�na� kho paneta� �vuso, vijjati ya� sutav� bhikkhu ime pa�cup�d�nakkhandhe
aniccato dukkhato yoniso manasi karonto sakad�g�miphala� sacchikareyy�ti anattato
yoniso mananasi karonto sakad�g�miphala� sacchikareyy�ti.
�h�na� kho paneta� �vuso, vijjati ya� sutav� bhikkhu ime pa�cup�d�nakkhandhe
aniccato dukkhato yoniso manasi karonto an�g�miphala� sacchikareyy�ti anattato
yoniso mananasi karonto an�g�miphala� sacchikareyy�ti.
�h�na� kho paneta� �vuso, vijjati ya� sutav� bhikkhu ime pa�cup�d�nakkhandhe
aniccato dukkhato yoniso manasi karonto arahattaphala� sacchikareyy�ti anattato
yoniso mananasi karonto arahattaphala� sacchikareyy�ti.
1. 3. 2. 12
Pa�hama kappa sutta�
124. S�vatthiya�:
Atha kho �yasm� kappo yena bhagav� tenupasa�kami. Upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinno kho �yasm� kappo bhagavanta�
etadavoca:
Kathannu kho bhante, j�nato katha� passato imasmi�ca savi����ake k�ye bahiddh� ca
sabbanimittesu abhi�k�ramami�k�ram�n�nusay� na hont�ti.
1. 3. 2. 13
Dutiya kappa sutta�
Eva� kho kappa, j�nato eva� passato imasmi�ca savi����ake k�ye bahiddh� ca
sabbanimittesu abhi�k�ramami�k�ram�n�pagata� m�nasa� hoti, vidh� samatikkanta�
satta� suvimuttanti.
Dhammakathikavaggo dutiyo.
Tatrudd�na�:
Avijj� vijj� dve kathik� bandhan� paripucchit� duve,
Sa��ojana� up�d�na� s�la� sutav� dve ca kappen�ti.
3. Avijj�vaggo
1. 3. 3. 1
Pa�hama samudayadhamma sutta�
126. S�vatthiya�:
[PTS Page 171] [\q 171/] atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenupasa�kami.
Upasa�kamitv� bhagavanta� abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinno kho so
bhikkhu bhagavanta� etadavoca: "avijj�, avijj�"ti bhantena, vuccati. Katam� nu kho
bhante, avijj�? Kitt�vat� ca avijj�gato hotiti.
1. 3. 3. 2
Dutiya samudayadhamma sutta�
127. B�r��asiya�:
Eka� samaya� �yasm� ca s�riputto �yasm� ca mah�ko��hito b�r��asiya� viharanti
isipatane migad�ye. Atha kho �yasm� mah�ko��hito s�yanhasamaya� pa�isall�n�
vu��hito yen�yasm� s�riputto tenupasa�kami. Upasa�kamitv� �yasmat� s�riputtena
saddhi� sammodi. Sammodan�ya� katha� s�r��ya� v�tis�retv� ekamanta� nis�di.
Ekamanta� nisinno kho �yasm� mah�ko��hito �yasmanta� s�riputta� etadavoca: "avijj�
avijj�"ti �vuso s�riputta, vuccati. Katam� nu kho �vuso, avijj�? Kitt�vat� ca
avijj�gato hot�"ti?
1. 3. 3. 3
Tatiya samudayadhamma sutta�
1. 3. 3. 4
Pa�hama ass�da sutta�
129. B�r��asiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� mah�ko��hito �yasmanta� s�riputta� etadavoca: "avijj�
avijj�"ti kho �vuso s�riputta vuccati. Katam� nu kho �vuso avijj�? Kitt�vat� ca
avijj�gato hot�ti?
1. 3. 3. 5
Dutiya ass�da sutta�
130. B�r��asiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� mah�ko��hito �yasmanta� s�riputta� etadavoca: [PTS
Page 174] [\q 174/] "vijj� vijj�"ti kho �vuso s�riputta vuccati. Katam� nu kho
�vuso vijj�? Kitt�vat� ca vijj�gato hot�ti?
1. 3. 3. 6
Pa�hama samudaya sutta�
131. B�r��asiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� mah�ko��hito �yasmanta� s�riputta� etadavoca: "avijj�
avijj�"ti �vuso s�riputta vuccati. Katam� nu kho �vuso avijj�? Kitt�vat� ca
avijj�gato hot�ti?
132. B�r��asiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� mah�ko��hito �yasmanta� s�riputta� etadavoca: "vijj�
vijj�"ti kho �vuso s�riputta vuccati. Katam� nu kho �vuso vijj�? Kitt�vat� ca
vijj�gato hot�ti?
1. 3. 3. 8
Ko��hita sutta�
Eva� vutte �yasm� s�riputto �yasmanta� mah�ko��hita� etadavoca: vijj� vijj�ti �vuso
ko��hita, vuccati katam� nu kho �vuso vijj�? Kitt�vat� ca vijj�gato hot�ti?
1. 3. 3. 9
Dutiya ko��hita sutta�
134. B�r��asiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� s�riputto �yasmanta� mah�ko��hita� etadavoca: "avijj�
avijj�"ti �vuso ko��hita vuccati katam� nu kho �vuso avijj�? Kitt�vat� ca
avijj�gato hot�ti?
"Idh�vuso assutav� puthujjano r�passa samudaya�ca, atthagama�ca ass�da�ca
�d�nava�ca, nissara�a�ca yath�bh�ta� nappaj�n�ti. Vedan�ya samudaya�ca atthagama�ca
ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bhuta� nappaj�n�ti. Sa���ya samudaya�ca
atthagama�ca ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bhuta� nappaj�n�ti. Sa�kh�r�na�
samudaya�ca atthagama�ca ass�da�ca �d�nava�ca nissara�a�ca yath�bhuta� nappaj�n�ti.
[PTS Page 176] [\q 176/] vi����assa samudaya�ca atthagama�ca ass�da�ca
�d�nava�ca nissara�a�ca yath�bhuta� nappaj�n�ti. Aya� vuccat�vuso, avijj�, ett�vat�
ca avijj�gato hot�ti.
Eva� vutte �yasm� s�riputto �yasnta� mah�ko��hita� etadavoca: 'vijj� vijj�ti' �vuso
ko��h�ta, vuccati katam� nu kho �vuso vijj� kitt�vat� ca vijj�gato hot�ti
1. 3. 3. 10
Tatiya ko��hita sutta�
135. B�r��asiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� s�riputto �yasmanta� mah�ko��hita� etadavoca: "avijj�
avijj�"ti �vuso ko��hita vuccati katam� nu kho �vuso avijj�? Kitt�vat� ca
avijj�gato hot�ti?
Idh�vuso sutav� ariyas�vako r�pa� paj�n�ti. R�pasamudaya� [PTS Page 177] [\q 177/]
paj�n�ti. R�panirodha� paj�n�ti. R�panirodhag�mini� pa�ipada� paj�n�ti. Vedana�
paj�n�ti. Vedan�samudaya� paj�n�ti vedan�nirodha� paj�n�ti vedan�nirodhag�mini�
pa�ipada� paj�n�ti. Sa��a� paj�n�ti. Sa���samudaya� paj�n�ti sa���nirodha� paj�n�ti
sa���nirodhag�mini� pa�ipada� paj�n�ti. Sa�kh�re paj�n�ti sa�kh�r�samudaya�
paj�n�ti sa�kh�r�nirodha� paj�n�ti sa�kh�ranirodhag�mini� pa�ipada� paj�n�ti.
Vi����a� paj�n�ti vi����asamudaya� paj�n�ti vi����anirodha� paj�n�ti
vi����anirodhag�mini� pa�ipada� paj�n�ti. Aya� vuccat�vuso, vijj�, ett�vat� ca
vijj�gato hot�ti.
Avijj�vaggo tatiyo
Tatrudd�na�:
Samudayadhammena t�� ass�d� apare duve
Samudayena dve vutt� ko��hitena pare tayoti.
4. Kukku�avaggo
1. 3. 4. 1
Kukku�a sutta�
136. S�vatthiya�:
R�pa� bhikkhave kukkula�, vedan� kukkul�, sa��� kukkul�, sa�kh�r� kukkul�, vi����a�
kukkula�. Eva� passa� bhikkhave sutav� ariyas�vako r�pasmi� nibbindati, vedan�yapi
nibbindati, sa���yapi nibbindati, sa�kh�resupi nibbindati, vi����asmimpi
nibbindati. Nibbinda� virajjati vir�g� vimuccati. Vimuttasmi� vimuttamiti' ���a�
hoti. Kh�� j�ti vusita� brahmacariya�. Kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�ti
paj�n�t�ti.
1. 3. 4. 2
Pa�hama anicca sutta�
137. S�vatthiya�:
[PTS Page 178] [\q 178/] r�pa� bhikkhave anicca�, tatra vo chando pah�tabbo.
Vedan� anicc� tatra vo chando pah�tabbo. Sa��� anicc� tatra vo chando pah�tabbo.
Sa�kh�r� anicc�,tatra vo chando pah�tabbo. Vi����a� anicca�, tatra vo chando
pah�tabbo. Ya� hi bhikkhave anicca� tatra vo chando pah�tabboti.
1. 3. 4. 3
Dutiya anicca sutta�
138. S�vatthiya�:
R�pa� bhikkhave anicca�, tatra vo r�go pah�tabbo. Vedan� anicc� tatra vo r�go
pah�tabbo. Sa��� anicc� tatra vo r�go pah�tabbo. Sa�kh�r� anicc�, tatra vo r�go
pah�tabbo. Vi����a� anicca�, tatra vo r�go pah�tabbo. Ya� hi bhikkhave anicca�
tatra vo r�go pah�tabboti.
1. 3. 4. 4
Tatiya anicca sutta�
139. S�vatthiya�:
1. 3. 4. 5
Pa�hama dukkha sutta�
140. S�vatthiya�:
Ya� hi bhikkhave, dukkha�, tatra vo chando pah�tabbo. Ki�ca bhikkhave dukkha�.
R�pa� bhikkhave dukkha�, tatra vo chando pah�tabbo. Vedan� dukkh� tatra vo chando
pah�tabbo. Sa��� dukkh� tatra vo chando pah�tabbo. Sa�kh�r� dukkh�, tatra vo chando
pah�tabbo. Vi����a� dukkha�, tatra vo chando pah�tabbo. Ya� hi bhikkhave, dukkha�
tatra vo chando pah�tabboti.
1. 3. 4. 6
Dutiya dukkha sutta�
141. S�vatthiya�:
R�pa� bhikkhave, dukkha�, tatra vo r�go pah�tabbo. Vedan� dukkh� tatra vo r�go
pah�tabbo. Sa��� dukkh� tatra vo r�go pah�tabbo. Sa�kh�r� dukkh�, tatra vo r�go
pah�tabbo. Vi����a� dukkha�, tatra vo r�go pah�tabbo. Ya� hi bhikkhave, dukkha�
tatra vo r�go pah�tabboti.
1. 3. 4. 7
Tatiya dukkha sutta�
142. S�vatthiya�:
1. 3. 4. 8
Anatta sutta�
143. S�vatthiya�:
R�pa� bhikkhave anatt�, tatra vo chando pah�tabbo. Vedan� anatt� tatra vo chando
pah�tabbo. Sa��� anatt� tatra vo chando pah�tabbo. Sa�kh�r� anatt�, tatra vo chando
pah�tabbo. Vi����a� anatt�, tatra vo chando pah�tabbo. Yo hi bhikkhave ,anatt�
tatra vo chando pah�tabboti.
1. 3. 4. 9
Dutiya anatta sutta�
144. S�vatthiya�:
R�pa� bhikkhave anatt�, tatra vo r�go pah�tabbo. Vedan� anatt� tatra vo r�go
pah�tabbo. Sa��� anatt� tatra vo r�go pah�tabbo. Sa�kh�r� anatt�, tatra vo r�go
pah�tabbo. Vi����a� anatt�, tatra vo r�go pah�tabbo. Ya� hi bhikkhave anatt� tatra
vo r�go pah�tabboti.
1. 3. 4. 10
Tatiya anatta sutta�
145. S�vatthiya�:
Yo hi bhikkhave anatt� tatra vo chandar�go [PTS Page 179] [\q 179/] pah�tabbo.
Ko ca bhikkhave anatt�:
1. 3. 4. 11
Nibbid�bahula sutta�
146. S�vatthiya�:
1. 3. 4. 12
Anicc�nupassan� sutta�
147. S�vatthiya�:
1. 3. 4. 13
Dukkh�nupassan� sutta�
148. S�vatthiya�:
Saddh�pabbajitassa bhikkhave, kulaputtassa ayamanudhammo hoti: ya� r�pe
anicc�nupass� vihareyya, vedan�ya dukkh�nupass� vihareyya. Sa���ya dukkh�nupass�
vihareyya. Sa�kh�resu dukkh�nupass� vihareyya. Vi����e dukkh�nupass� vihareyya.
------------------------------
1. Nibbid�bahule� - machasa�
1. 3. 4. 14
Anatt�nupassan� sutta�
149. S�vatthiya�:
Kukkulavaggo catuttho.
Tatrudd�na�:
150. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya uppajjati ajjhatta� sukhadukkhanti?
1. 3. 5. 2
Eta� mama sutta�
151. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa "eta� mama, eso'hamasmi,
eso me att�"ti samanupassati.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� [PTS Page 182] [\q 182/]
abhinivissa eta� mama, eso'hamasmi, eso me atta"ti samanupassati. Vedan�ya sati
vedana� up�d�ya vedan� abhinivissa "eta� mama, ese'hamasmi, eso me att�"ti
samanupassati. Sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��� abhinivissa "eta� mama
eso'hamasmi, eso me att�"ti samanupassati sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re
abhinivissa " eta� mama eso'masmi, eso me att�'ti samanupassati. Vi����e sati
vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa "eta� mama, eso'hamasmi, eso me att�"ti
samanupassati.
1. 3. 5. 3
So att� sutta�
152. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati "so
att�, so loko, so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati "so
att�, so loko, so pecca bhaviss�mi, nicco, dhuvo, sassato, aviparin�madhammo"ti
vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedan� abhinivissa "eva� di��hi uppajjati "so att�,
so loko, so pecca bhaviss�mi. Nicco, dhuvo, sassato aviparin�madhammoti "ti.
Sa���ya sati sa���ya up�d�ya sa��� abhinivissa eva� di��hi uppajjati. "So att�, so
loko, so pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo sassato aviparin�madhammoti. Sa�kh�resu sati
sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi uppajjati. "So att� so loko so
pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo "ti. Vi����e sati vi����a�
up�d�ya vi����a� abhinivissa "eva� di��hi [PTS Page 183] [\q 183/] uppajjati
"so att�, so loko so pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo, sassato aviparin�madhammo"ti.
Ta� kimama��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante, ya�
pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� bhante, ya� pan�nicca� dukkha�
viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya "so att�, so loko, so
pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti, no heta� bhante,
1. 3. 5. 4
No ca me siy� sitta�
153. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"No cassa� no ca me siy�, na bhaviss�mi, na me bhavissati"ti3-
Bhagava�m�lak� no bhante, dhamm� dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu
vata bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva�
Di��hi uppajjati? "No cassa�, no ca me siy�, na bhaviss�mi na me bhavissati"ti.
Vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedan� abhinivissa "eta� mama, eso'hamasmi, eso me
att�"ti samanupassati. Sa���ya sati sa���ya up�d�ya sa��� abhanivissa sa�kh�resu
sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa [PTS Page 184] [\q 184/] vi����e
sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati "no cassa�, no ca
me siy�, na bhaviss�mi, "na me bhavissat�ti.
1. Na bhavissati - sy�.
2. Na bhavissa� na me bhavissat�ti - machasa�.
1. 3. 5. 5
Micch�di��hi sutta�
154. S�vatthiya�:
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa micch�di��hi uppajjati
vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa micch�di��hi uppajjati. Sa���ya
sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa micch�di��hi uppajjati.Sa�kh�re sati
sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa micch�di��hi uppajjati. Vi����e sati vi����a�
up�d�ya vi����a� abhinivissa micch�di��hi uppajjati.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
Vi����a� nicca� v� anicca� v�ti? [PTS Page 185] [\q 185/] anicca� bhante,
1. 3. 5. 6
Sakk�yadi��hi sutta�
155. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa sakk�yadi��hi
uppajjat�ti?
Bhagava�m�lak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa sakk�di��hi uppajjati.
Vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa sakk�yadi��hi uppajjati sa���ya
sati sa���ya up�d�ya sa��a� abhinivissa sakk�yadi��hi uppajjati sa�kh�resu sati
sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa sakk�yadi��hi uppajjati vi����e sati vi����a�
up�d�ya vi����a� abhinivissa sakk�yadi��hi uppajjati.
Ta� ka� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� va� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
1. 3. 5. 7
Att�nudi��hi sutta�
156. S�vatthiya�:
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
1. 3. 5. 8
Pa�hama abhinivesa sutta�
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
1. 3. 5. 9
Dutiya abhinivesa sutta�
158. S�vatthiya�:
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante,
[PTS Page 188] [\q 188/] eva� passa� bhikkhave, sutav�, ariyas�vako r�pasmimpi
nibbindati vedan�pi nibbindati sa���yapi nibbindati sa�kh�resupi nibbindati.
Vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati. Vir�g� vimuccati. Vimuttasmi�
vimuttamiti' ���a� hoti. Kh�� j�ti vusita� brahmacariya�. Kata� kara�ya� n�para�
itthatt�y�ti paj�n�t�ti. "
1. 3. 5. 10
�nand� sutta�
159. S�vatth�ya�:
Atha kho �yasm� �nando yena bhagav� tenupasa�kami, [PTS Page 189] [\q 189/]
upasa�kamitv� bhagavanta� abhiv�detv� ekamanta� nis�di, ekamanta� nisinno kho
�yasm� �nando bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav� sa�khittena dhamma�
desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto �t�pi pahitatto
vihareyya"nti.
Ta� ki� ma��asi �nanda, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti? Anicca� bhante.
Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti? Dukkha� bhante,
Di��hivaggo pa�camo.
Tatrudd�na�:
Uparipa��sako samatto.
Tatra vagagudd�na�:
Anto dhammakath�k�vijj� kukkulo di��hipa�cama�,
Tatiyo pa��sako vutto nip�to tena vuccat�ti
Khandhasa�yutta� ni��hita�.
2. R�dhasa�yutta�
1. Pa�hama m�ravaggo
2. 1. 1
M�ra sutta�
160. S�vatth�ya�:
2. 1. 2
Satta sutta�
161. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� [PTS Page 190] [\q 190/]
etadavoca: satto sattoti bhante, vuccati kitt�vat� nu kho bhante, sattoti vuccati?
R�pe kho r�dha, yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h�. Tatra satto tatra visatto
tasm� sattoti vuccati. Vedan�ya yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� tatra satto
tatra visatto tasm� sattoti vuccati.
Sa���ya yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� tatra satto tatra visatto tasm� sattoti
vuccati. Sa�kh�resu yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� tatra satto tatra visatto
tasm� sattoti vuccati. Vi����e yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� tatra satto
tatra visatto tasm� sattoti vuccati.
Seyyath�'pi r�dha, kum�rak� v� kum�rik�yo2- v� pa�sv�g�rakehi k��anti3 y�vakiva�ca
tesu pa�sv�g�rakesu avigata4r�g� honti avigata5- cchand� avigata4pem�
avigata4pip�s� avigata4- parih� avigata4-ta�ah� t�va t�ni pa�sv�g�rak�ni all�yanti
kel�yanti dhan�yanti. 5- Mam�yanti.
2. 1. 3
Bhavanetti sutta�
162. S�vatthiya�:
[PTS Page 191] [\q 191/] r�pe kho r�dha, yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h�.
Ye upay�p�d�n� cetaso adhi��h�n�bhinives�nusay�, aya� vuccati bhavanetti. Tesa�
nirodh�2- bhavanettinirodho. Vedan�ya yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ye
upay�p�d�n� cetaso adhi��h�n�bhinives�nusay� aya� vuccati bhavanetti. Tesa�
nirodh�3- bhavanettinirodhoti. Sa���ya yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ye
upay�p�d�n� cetaso adhi��h�n�bhinives�nusay� aya� vuccati bhavanetti. Tesa�
nirodh�3- bhavanettinirodhoti. Sa�kh�resu yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ye
upay�p�d�n� cetaso adhi��h�n�bhinives�nusay� aya� vuccati bhavanetti. Tesa�
nirodh�3- bhavanettinirodhoti. Vi����e yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ye
upay�p�d�n� cetaso adhi��h�n�bhinives�nusay� aya� vuccati bhavanetti. Tesa�
nirodh�3- bhavanettinirodhoti.
2. 1. 4
Pari��eyya sutta�
163. S�vatthiya�:
Katame ca r�dha, pari��eyy� dhamm�: r�pa� kho r�dha, pari��eyyo dhammo. Vedan�
pari��eyyo dhammo, sa��� pari��eyyo dhammo sa�kh�r� pari��eyyo dhammo, vi����a�
pari��eyyo dhammo, ime vuccati r�dha, pari��eyy� dhamm�.
Katam� ca r�dha, pari���: yo kho r�dha, r�gakkhayo dosakkhayo mohakkhayo aya�
vuccati r�dha, pari���.
2. 1. 5
Sama�a sutta�
164. S�vatthiya�:
2. 1. 6
Dutiya sama�a sutta�
165. S�vatthiya�:
2. 1. 7
Sot�panna sutta�
166. S�vatthiya�:
[PTS Page 198] [\q 198/] yato kho r�dha, ariyas�vako imesa� pa�canna�
up�d�nakkhandh�na� samudaya� ca attha�gama�ca assada� ca �d�nava� ca nissara�a� ca
yath�bh�ta� paj�n�ti aya� vuccati r�dha, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo
niyato sambodhipar�yanoti.
2. 1. 8
Arahanta sutta�
167. S�vatthiya�:
2. 1. 9
Chandar�ga sutta�
168. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinna� kho �yasmanta� r�dha� bhagav� etacavoca:
R�pe kho r�dha, yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ta� pajahatha. Eva� ta� r�pa�
pah�na� bhavissati ucchinnam�la� t�l�vatthukata� anabh�vakata� �yati�
anupp�dadhamma�. Vedan�ya yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ta� pajahatha. Eva�
s� vedan� pah�n� bhavissati ucchinnam�l� t�l�vatthukat� anabh�vakat� �yati�
anupp�dadhamm�. Sa���ya yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ta� pajahatha. Eva� s�
sa��� pah�n� bhavissati ucchinnam�l� t�l�vatthukat� anabh�vakat� �yati�
anupp�dadhamm�. Sa�kh�resu yo chando yo r�go y� nandi y� ta�h� ta� pajahatha. Eva�
te sa�kh�r� pah�n� bhavissanti ucchinnam�l� t�l�vatthukat� anabh�vakat� �yati�
anupp�dadhamm�. [PTS Page 194] [\q 194/] vi����e yo chando yo r�go y� nandi y�
ta�h� ta� pajahatha. Eva� ta� vi����a� pah�na� bhavissati ucchinnamula�
t�l�vatthukata� anabh�vakata� �yati� anupp�dadhammanti.
2. 1. 10
Dutiya chandar�ga sutta�
169. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinna� kho �yasmanta� r�dha� bhagav� etadavoca:
1. Upay�p�d�n� - s�mu.
M�ravaggo pa�hamo.
Tatrudd�na�:
2. Dutiya m�ravaggo
2. 2. 1
M�ra sutta�
R�pa� kho r�dha m�ro, vedan� m�ro, sa��� m�ro, sa�kh�r� m�ro vi����a� m�ro. Eva�
passa� r�dha sutav� ariyas�vako r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi nibbindati,
sa���yapi nibbindati, sa�kh�resupi nibbindati, vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda�
virajjati, vir�g� vimuccati, vimuttasmi� vimuttamiti ���a� hoti kh�� j�ti vusita�
brahmacariya� kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�ti paj�n�t�ti.
2. 2. 2
M�radhamma sutta�
171. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: 'm�radhammo m�radhammo"ti
bhante, vuccati, katamo nu kho bhante m�radhammot�?
172. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: "anicca� aniccanti"
bhante, vuccati, katamannu kho bhante aniccant�?
R�pa� kho r�dha anicca�, vedan� anicc�, sa��� anicc�, sa�kh�r� anicc� vi����a�
anicca�. Eva� passa� r�dha sutav� ariyas�vako r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi
nibbindati, sa���yapi nibbindati, sa�kh�resupi nibbindati, vi����asmimpi
nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati, vimuttasmi� vimuttamiti ���a�
hoti kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�ti
paj�n�t�ti.
2. 2. 4
Aniccadhamma sutta�
173. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: "aniccadhammo
aniccadhammoti" bhante, vuccati, katamo nu kho bhante aniccadhammoti?
R�pa� kho r�dha aniccadhammo, vedan� aniccadhammo, [PTS Page 196] [\q 196/]
sa��� aniccadhammo, sa�kh�r� aniccadhammo vi����a� aniccadhammo. Eva� passa� r�dha
sutav� ariyas�vako r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi nibbindati, sa���yapi
nibbindati, sa�kh�resupi nibbindati, vi����asmimpi nibbindati. Nibbinda� virajjati,
vir�g� vimuccati, vimuttasmi� vimuttamiti ���a� hoti kh�� j�ti vusita�
brahmacariya� kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�ti paj�n�t�ti.
2. 2. 5
Dukkha� sutta�
174. S�vatthiya�:
R�pa� kho r�dha dukkha�, vedan� dukkh�, sa��� dukkh�, sa�kh�r� dukkh� vi����a�
dukkha�. Eva� passa� r�dha sutav� ariyas�vako r�pasmimpi nibbindati, vedan�yapi
nibbindati, sa���yapi nibbindati, sa�kh�resupi nibbindati, vi����asmimpi
nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati, vimuttasmi� vimuttamiti ���a�
hoti kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�ti
paj�n�t�ti.
2. 2. 6
Dukkhadhamma sutta�
175. S�vatthiya�:
2. 2. 7
Anatta sutta�
176. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: "anatt� anatt�"ti bhante,
vuccati, katamo nu kho bhante anatt�ti?
R�pa� kho r�dha, anatt�, vedan� anatt�, sa��� anatt�, sa�kh�r� anatt� vi����a�
anatt�. Eva� passa� r�dha sutav� ariyas�vako r�pasmimpi nibbindati,
Vedan�yapi nibbindati, sa���yapi nibbindati, sa�kh�resupi nibbindati, vi����asmimpi
nibbindati. Nibbinda� virajjati, vir�g� vimuccati, vimuttasmi� vimuttamiti ���a�
hoti kh�� j�ti vusita� brahmacariya� kata� kara�ya� n�para� itthatt�y�ti
paj�n�t�ti.
2. 2. 8
Anattadhamma sutta�
177. S�vatthiya�:
2. 2. 9
Khayadhamma sutta�
178. S�vatthiya�:
2. 2. 10
Vayadhamma sutta�
179. S�vatthiya�:
2. 2. 11
Samudayadhamma sutta�
180. S�vatthiya�:
2. 2. 12
Nirodhadhamma sutta�
181. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: "nirodhadhammo [PTS Page
198] [\q 198/] nirodhadhammo"ti bhante, vuccati, katamo nu kho bhante
nirodhadhammoti?
Dutiya m�ravaggo
Tatrudd�na�:
3. �y�canavaggo
2. 3. 1
M�rasutta�
182. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
R�pa� kho r�dha, m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go1- pah�tabbo, chandar�go2-
pah�tabbo vedan� m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go1pah�tabbo,
chandar�go2pah�tabbo sa��� m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go1- pah�tabbo,
chandar�go pah�tabbo sa�kh�r� m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go1pah�tabbo,
chandar�go2pah�tabbo vi����a� m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go1- pah�tabbo,
chandar�go2- pah�tabbo yo kho r�dha, m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go
pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti.
2. 3. 2
M�radhamma sutta�
183. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
R�pa� kho r�dha, m�radhammo tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo vedan� m�radhammo tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo sa��� m�radhammo tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo sa�kh�r� m�radhammo tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo vi����a� m�radhammo tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo yo kho r�dha, m�radhammo tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo,
chandar�go pah�tabboti.
-----------------------------
1. Tatra te r�go - s�mu.
2. Tatra te chandar�go - s�mu.
2. 3. 3
Anicca sutta�
184. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
[PTS Page 199] [\q 199/] ya� kho r�dha, anicca� tatra te chando pah�tabbo,
r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo, ki�ci r�dha, anicca�? R�pa� kho r�dha,
anicca�, tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo chandar�go pah�tabbo vedan�
anicc� tatra te chando pah�tabbo r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo ya� kho r�dha
anicca� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti sa���
anicc� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti sa�kh�r�
anicc� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti. Vi����a�
anicca� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti. Ya� kho
r�dha, anicca�, tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti.
2. 3. 4
Aniccadhamma sutta�
185. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
2. 3. 5
Dukkha sutta�
186. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
Ya� kho r�dha, dukkha� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo, ki� ca r�dha, dukkha�: r�pa� kho r�dha, dukkha�, tatra te chando
pah�tabbo, r�go pah�tabbo chandar�go pah�tabbo vedan� dukkh� tatra te chando
pah�tabbo r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo, sa��� dukkh� tatra te chando
pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo, sa�kh�r� dukkh� tatra te chando
pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo, vi����a� dukkha� tatra te chando
pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo, ya� kho r�dha, dukkha� , tatra te
chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti.
2. 3. 6
Dukkhadhamma sutta�
187. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
188. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
2. 3. 8
Anattadhamma sutta�
189. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
190. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
191. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
Ko ca r�dha, vayadhammo:
R�pa� kho r�dha, vayadhammo, tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo chandar�go
pah�tabbo vedan� vayadhammo tatra te chando pah�tabbo r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo, sa��� vayadhammo tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo, sa�kh�r� vayadhammo tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo,
chandar�go pah�tabbo, vi����a� vayadhammo tatra te chando pah�tabbo, r�go
pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti, yo kho r�dha, vayadhammo , tatra te chando
pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti.
2. 3. 11
Samudaya dhamma sutta�
192. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
193. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho �yasm� r�dho bhagavanta� etadavoca: s�dhu me bhante, bhagav�
sa�khittena dhamma� desetu yamaha� bhagavato dhamma� sutv� eko v�paka��ho appamatto
�t�pi pahitatto vihareyyanti.
Tatrudd�na�:
[PTS Page 200] [\q 200/] m�ro ca m�radhammo ca aniccena pare duve,
Dukkhena ca duve vutt� anattena tatheva ca,
Khayavayasamudayadhamm� nirodhammena dv�das�ti
4. Upanisinnavaggo
2. 4. 1
M�ra sutta�
194. S�vatthiya�:
Ko ca r�dha, m�ro: r�pa� kho r�dha, m�ro, tatra te chando pah�tabbo, r�go
pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo. Vedan� m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go
pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo. Sa��� m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go
pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo. Sa�kh�r� m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go
pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo. Vi����a� m�ro tatra te chando pah�tabbo, r�go
pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo. Yo kho r�dha, m�ro, tatra te chando pah�tabbo,
r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabboti.
2. 4. 2
M�radhamma sutta�
195. S�vatthiya�:
2. 4. 3
Anicca sutta�
196. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinna� kho �yasmanta� r�dha� bhagav� etadavoca: ya� kho r�dha, anicca�
tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo.
. 92. 4. 4
Aniccadhamma sutta�
197. S�vatthiya�:
198. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinna� kho �yasmanta� r�dha� bhagav� etadavoca: [PTS Page 201] [\q
201/] ya� kho r�dha, dukkha� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo,
chandar�go pah�tabbo.
Ko ca r�dha, dukkha�: tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo. Vedan� dukkh� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo. Sa��� dukkh� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo. Sa�kh�r� dukkh� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo. Vi����a� dukkha� tatra te chando pah�tabbo r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo. Yo kho r�dha, dukkha�, tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo,
chandar�go pah�tabboti.
2. 4. 6
Dukkhadhamma sutta�
199. S�vatthiya�:
2. 4. 7
Anatta sutta�
200. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinna� kho �yasmanta� r�dha� bhagav� etadavoca: yo kho r�dha, anatt�
tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go pah�tabbo.
R�pa� kho r�dha anatt�, tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo vedan� anatt� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo. Sa��� anatt� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo. Sa�kh�r� anatt� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo. Vi����a� anatt� tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo, chandar�go
pah�tabbo. Yo kho r�dha, anatt�, tatra te chando pah�tabbo, r�go pah�tabbo,
chandar�go pah�tabboti.
2. 4. 8
Anattadhamma sutta�
201 S�vatthiya�:
2. 4. 9
Khayadhamma sutta�
202. S�vatthiya�:
2. 4. 10
Vayadhamma sutta�
203. S�vatthiya�:
2. 4. 11
Samudayadhamma sutta�
204. S�vatthiya�:
2. 4. 12
Nirodhadhamma sutta�
205. S�vatthiya�:
Upanisinnavaggo catuttho
Tatrudd�na�:
3. Di��hisa�yutta�
1. Sot�pattivaggo
3. 1. 1
V�ta sutta�
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"na v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimasuriy�
udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "na
v�t� v�yanni, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti
v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedan� abhinivissa
eva� di��hi upajjati: "na v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti,
na candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti. Sati sa���ya up�d�ya
sa��� abhinivissa eva� di��hi upajjati: "na v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na
gabbhiniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Sati sa�kh�resu up�d�ya sa�kh�resu abhinivissa eva� di��hi upajjati: "na v�t�
v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v�
apenti v� esika��h�yi��hit�"ti. Sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva�
di��hi upajjati: "na v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi
uppajjeyya "na v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti?
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu1 chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti,dukkhasamudaye'pissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy�pa�ipad�ya'pissa
ka�kh� pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo
niyato sambodhipar�yano"ti.
3. 1. 2
Eta�mama sutta�
207 S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"eta� mama, eso'hamasmi, eso me att�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 3
Soatt� sutta�
208 S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"so att� so loko so pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi
uppajjeyya: "so att� so loko so pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti?
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 4
Nocamesiy� sutta�
209 S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: no
cassa� no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�, 'ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 5
Natthidinna sutta�
210 S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"natthi dinna�, natthi yi��ha�, natthi huta�, natthi suka�adukka��na� kamm�na�
phala� vip�ko, natthi aya� loko, natthi paroloko, natthi m�t�, natthi pit�, natthi
satt� opap�tik�, natth� loke sama�abr�hma� sammaggat� samm�pa�ipann� ye ima�ca
loka� para�ca loka� saya� abhi��� sacchikatv� pavedenti. C�tummah�bhutiko aya�
puriso, [PTS Page 207] [\q 207/] yad� k�la� karoti, pa�havi pa�havik�ya�
anupeti, anupagacchati, �po �pok�ya� anupeti anupagacchati, tejo tejok�ya� anupeti
anupagacchati, v�yo v�yok�ya� anupeti anupagacchati, �k�sa� indriy�ni sa�kamanti,
�sandipa�cam� puriso mata� �d�ya gacchanti, y�va �han� pad�ni pa���yanti,
k�potak�ni a��hini bhavanti, bhasmant�1�hutiyo, datt�pa��attamida� d�na� n�ma tesa�
kuccha� mus� vippal�po, ye keci atthikav�da� vadanti b�le ca pa�ite ca k�yassa
bhed� ucchijjanti vinassanti, na honti parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yampida� di��ha� suta� muta�, vi���ta�, patta� pariyesita� anuvicarita� manas�,
tampi nicca� v� anicca� v�'ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 6
Karato sutta�
211 S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"karato k�rayato1- chindato ched�payato2- pacato p�cayato3- socato4 soc�payato
kilamato5 kilam�payato phandato phand�payoto6 p��amatip�tayato6 adinna� �diyato
sandhi� chindato nillopa� harato ek�g�rika� karoto paripatthe ti��hato. Parad�ra�
gacchato mus� bha�ato karato na kar�yati p�pa�7, khurapariyantena ce'pi cakkena yo
imiss� pa�haviy� p��e ekama�sakhala� ekama�sapu�ja� kareyya, natthi tato nid�na�
p�pa�. Natthi p�passa �gamo, dakkhi�a�ce'pi ga�g�ya t�ra�8 gaccheyya [PTS Page 209]
[\q 209/] hananto gh�tento chindanto ched�pento pacento, p�cento natthi tato
nid�na� p�pa� natthi p�passa �gamo, uttara�ce'pi ga�g�ya t�ra�2gaccheyya dadanto
d�pento yajanto y�jento, 9natthi tato nid�na� pu��a� natthi pu��assa �gamo, d�nena
damena sa�yamena saccavajjena10natthi pu��a� natthi pu��assa �gamo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu jasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti. Dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 7
Hetu sutta�
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kililes�ya, ahetu appaccay� satt�
sa�kilissanti, natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy�, ahetu appaccay�
satt� visujjhanti, natthi satt� sabbe p�� sabbe bh�t� sabbe j�v� avas� abal�
aviriy�, 2- niyati sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukhadukkha�
pa�isa�vedent�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kiles�ya ahetu appaccay� satt�
sa�kilissanti, natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy� ahetu paccay� satt�
visujjhanati natthi bala� natthi viriya� natthi purisath�mo natthi purisaparakkamo
sabbe satt� sabbe p�� sabbe bh�t� sabbe j�v� avas� abal� aviriy�, niyati
sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukha dukkha� pa�isa�vedent�" vedan�ya sati
vedan�ya up�d�ya vedan�ya abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa���ya
up�d�ya sa���ya abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�resu
up�d�ya sa�kh�resu abhinivissa eva� di��hi uppajjati:" vi����e sati vi����a�
up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"natthi hetu natthi paccayo
satt�na� sa�kiles�ya ahetu appaccay� satt� sa�kilissanti, natthi hetu natthi
paccayo satt�na� visuddhiy� ahetu paccay� satt� visujjhanati natthi bala� natthi
viriya� natthi purisath�mo natthi purisaparakkamo sabbe satt� sabbe p�� sabbe bh�t�
sabbe j�v� avas� abal� aviriy�, niyati sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukha
dukkha� pa�isa�vedent�"
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� [PTS Page 211] [\q 211/] hoti,
dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh� pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave,
ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato sambodhipar�yanoti.
3. 1. 8
Mah�di��hi sutta�
213. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sattime k�y� aka�� aka�avidh� animmit� animm�t�1va�jh� k�a��h� phasika���yi��hit�,
te na i�janti na viparinamanti na a��ama��a� khy�kh�dhenti, n�la� a��ama��assa
sukh�ya v� dukkh�ya v�, sukhadukkh�ya v�:
Katame satta: pa�havik�yo �pok�yo tejok�yo v�yok�yo sukhe dukkhe j�ve. Sattime k�y�
aka�� aka�avidh� animmit� animm�t� va�jh� k�a��h� esika��h�yi��hit�, te na i�janti
na viparinamanti na a��ama��a� khy�b�dhenti1n�la� a��ama��assa sukh�ya v� dukkh�ya
v� sukhadukkh�ya v�. Yo'pi ti�hena satthena s�sa� jindati na koci ka�ci j�vit�
voropeti. Sattanna� tveva k�y�namantarena sattha� vivaramanupavisati.
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
1. "Khy�dhent�" - sy�.
2. "N�gav�sasate" - machasa�. Sy�
3. Pes�v� - s�mu, machasa�
4. Pavu�� - machasa�, sy�
Pamu�� - s�mu. Si 1. Pabu�� - d�ghanik�ya
5. "Mah�kappino" - sy�, machasa�.
6. "Y�ni" �na� - s� 1, 2.
7. "Kate" - sy�, machasa�.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 9.
Sassatalokasutta�
214. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sassato loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1.10.
Asassatalokasutta�
215. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Asassato loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1.11.
Antav�sutta�
216. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Antav� loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
[PTS Page 215] [\q 215/]
[BJT Page 408] [\x 408/]
3. 1.12.
Anantav�sutta�
217. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Anantav� loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 13
Ta� jiva� ta� sarira sutta�
218. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ta� j�va� ta� sar�ra"nti ?
Anicca� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "ta� j�va�
ta� sar�ra"nti
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 14
A��a� j�va� a��a� sar�ra sutta�
219. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"A��a� j�va� a��a� sar�ra"nti?
Anicca� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "a��a� j�va�
a��a� sar�ra"nti
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 15
Hoti tath�gata sutta�
220. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Hoti tath�gato para� mara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 16
Na hoti tath�gata sutta�
221. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Na
hoti tath�gato para� mara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 1. 17
Hoti ca na ca hoti tath�gata sutta�
222. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� [PTS Page 216] [\q 216/] up�d�ya ki�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti?
Bhagavamm�lak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv� bhikkh�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
[BJT Page 416] [\x 416/]
3. 1. 18
Neva hoti na nahoti tath�gata sutta�
223. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "neva hoti
na nahoti tath�gato parammara�"ti?
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
Tatrudd�na�:
2.Gamana vaggo
3. 2. 1
V�ta sutta�
224. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Na
v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimusuriy� udenti
v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "na
v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhaniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v�
apenti v� esika��h�yi��hit�"ti. Vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi
uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: na v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: na v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�ti.
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "na v�t� v�yanti na
najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v� apenti v�
esika��h�yi��hiti"ti?
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "na v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 2
Eta� mamasutta�
225. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Eta� mama eso hamasmi, eso me att�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"eta� mama, eso hamasmi, eso me att�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: eta� mama, eso hamasmi, eso me att�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: eta� mama, eso hamasmi, eso me att�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "eta� mama, eso
hamasmi, eso me att�ti
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "eta� mama, eso hamasmi, eso me att�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 3
So att�sutta�
226. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "So
att�, so loko, so pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "so
att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti vedan�ya
sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a�
up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya
sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo
sassato aviparin�madhammo"ti
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "so att� so loko so
pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti.
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 4
Noca me siy�sutta�
227. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "No
cassa�, no ca me siy�, na bhaviss�mi, na me bhavissati"ti
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"no
cassa�, no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti. Vedan�ya sati vedana�
up�d�ya vedana� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya
sa��a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re
abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "no cassa�, so ca me siy�, na bhaviss�mi na me
bhavissat�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti?
Dukkha� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: no cassa� no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti.
Vedan� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "no cassa� no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 5
Natthi dinnasutta�
228. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Natthi dinna�, natthi yi��ha�, natthi huta�, natthi suka�adukka��na� kamm�na�
phala� vip�ko, natthi aya� loko, natthi paroloko, natthi m�t�, natthi pit�, natthi
satt� opap�tik�, natth� loke sama�abr�hma� sammaggat� samm�pa�ipann� ye ima�ca
loka� para�ca loka� saya� abhi��� sacchikatv� pavedenti. C�tummah�bhutiko aya�
puriso, yad� k�la� karoti, pa�havi pa�havik�ya� anupeti, anupagacchati, �po
�pok�ya� anupeti anupagacchati, tejo tejok�ya� anupeti anupagacchati, v�yo
v�yok�ya� anupeti anupagacchati, �k�sa� indriy�ni sa�kamanti, �sandipa�cam� puris�
mata� �d�ya gacchanti, y�va �han� pad�ni pa���yanti, k�potak�ni a��h�ni bhavanti,
bhasmant�1 �hutiyo, datt�pa��attamida� d�na� n�ma tesa� tuccha� mus� vippal�po, ye
keci atthikav�da� vadanti b�le ca pa�ite ca k�yassa bhed� ucchijjanti vinassanti,
na honti parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
"Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 6
Karato sutta�
229 S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"karato k�rayato chindato ched�payato pacato p�cayato socato soc�payato kilamato
kilam�payato phandato phand�payoto p��amatip�tayato6 adinna� �diyato sandhi�
chindato nillopa� harato ek�g�rika� karoto paripatthe ti��hato. Parad�ra� gacchato
mus� bha�ato karato na kar�yati p�pa�7, khurapariyantena ce'pi cakkena yo imiss�
pa�haviy� p��e ekama�sakhala� ekama�sapu�ja� kareyya, natthi tato nid�na� p�pa�.
Natthi p�passa �gamo, dakkhi�a�ce'pi ga�g�ya t�ra� gaccheyya hananto gh�tento
chindanto ched�pento pacento, p�cento natthi tato nid�na� p�pa� natthi p�passa
�gamo, uttara�ce'pi ga�g�ya t�ra�2gaccheyya dadanto d�pento yajanto y�jento,
9natthi tato nid�na� pu��a� natthi pu��assa �gamo, d�nena damena sa�yamena
saccavajjena10natthi pu��a� natthi pu��assa �gamo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
3. 2. 7
Natthi hetu sutta�
230. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kililes�ya, ahetu appaccay� satt�
sa�kilissanti, natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy�, ahetu appaccay�
satt� visujjhanti, natthi satt� sabbe p�� sabbe bh�t� sabbe j�v� avas� abal�
aviriy�, 2- niyati sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukhadukkha�
pa�isa�vedent�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kiles�ya ahetu appaccay� satt�
sa�kilissanti, natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy� ahetu paccay� satt�
visujjhanati natthi bala� natthi viriya� natthi purisath�mo natthi purisaparakkamo
sabbe satt� sabbe p�� sabbe bh�t� sabbe j�v� avas� abal� aviriy�, niyati
sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukha dukkha� pa�isa�vedent�" vedan�ya sati
vedan�ya up�d�ya vedan�ya abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa���ya
up�d�ya sa���ya abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�resu
up�d�ya sa�kh�resu abhinivissa eva� di��hi uppajjati:" vi����e sati vi����a�
up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"natthi hetu natthi paccayo
satt�na� sa�kiles�ya ahetu appaccay� satt� sa�kilissanti, natthi hetu natthi
paccayo satt�na� visuddhiy� ahetu paccay� satt� visujjhanati natthi bala� natthi
viriya� natthi purisath�mo natthi purisaparakkamo sabbe satt� sabbe p�� sabbe bh�t�
sabbe j�v� avas� abal� aviriy�, niyati sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukha
dukkha� pa�isa�vedent�"
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 8
Mah�di��hi sutta�
231. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sattime k�y� aka�� aka�avidh� animmit� animm�t�1va�jh� k�a��h� phasika���yi��hit�,
te na i�janti na viparinamanti na a��ama��a� khy�kh�dhenti, n�la� a��ama��assa
sukh�ya v� dukkh�ya v�, sukhadukkh�ya v�:
Katame satta: pa�havik�yo �pok�yo tejok�yo v�yok�yo sukhe dukkhe j�ve. Sattime k�y�
aka�� aka�avidh� animmit� animm�t� va�jh� k�a��h� esika��h�yi��hit�, te na i�janti
na viparinamanti na a��ama��a� khy�b�dhenti1n�la� a��ama��assa sukh�ya v� dukkh�ya
v� sukhadukkh�ya v�. Yo'pi ti�hena satthena s�sa� jindati na koci ka�ci j�vit�
voropeti. Sattanna� tveva k�y�namantarena sattha� vivaramanupavisati.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 9.
Sassatalokasutta�
232. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sassato loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 10.
Asassatalokasutta�
233. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Asassato loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 11.
Antav�lokasutta�
234. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Antav� loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 12.
Anantav�lokasutta�
235. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Anantav� loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 13
Ta� jiva� ta� sarira sutta�
236. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ta� j�va� ta� sar�ra"nti ?
Bhagavamm�lak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv� bhikkh�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"ta� j�va� ta� sar�ra"nti. Vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa eva�
di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi
uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "ta� j�va� ta� sar�ra"nti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "ta� j�va�
ta� sar�ra"nti
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 14
A��a� j�va� a��a� sar�ra sutta�
237. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"A��a� j�va� a��a� sar�ra"nti?
Anicca� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "a��a� j�va�
a��a� sar�ra"nti
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 15
Hoti tath�gata sutta�
238. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Hoti tath�gato para� mara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 16
Na hoti tath�gata sutta�
239. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Na
hoti tath�gato para� mara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 17
Hoti ca na ca hoti tath�gata sutta�
240. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti?
Bhagavamm�lak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv� bhikkh�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 18
Neva hoti na nahoti sutta�
241. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "neva hoti
na nahoti tath�gato parammara�"ti?
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 2. 19
R�p� att� sutta�
242. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� [PTS Page 219] [\q 219/] up�d�ya ki�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "R�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: r�p� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 2. 20
Ar�p� att� sutta�
243. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ar�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ar�p� att� hoti arogo para� mara�ti.
[BJT Page 428] [\x 428/]
3. 2. 21
R�p�va ar�p�va att� sutta�
244. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"R�p�va ar�p� ca att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: r�p� ca ar�p� ca att� hoti arogo parammara�ti.
3. 2. 22
Neva r�p� n�r�p� att� sutta�
245. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Nevar�p� n�r�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: nevar�p� n�r�p� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 2. 23
Ekantasukh� att� sutta�
246. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ekantasukh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ekantasukh� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 2. 24
[PTS Page 220] [\q 220/] ekantadukkh� att� sutta�
247. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
[PTS Page 220] [\q 220/] "ekantadukkh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ekantadukkh� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 2. 25
Sukhadukkh� att� sutta�
248. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Sukhadukkh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: sukhadukkh�
att� hoti arogo parammara�"ti?
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
3. 2. 26
Adukkhamasukh� att� sutta�
249. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti vedanay� sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����a� sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti.
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�ti.
Gamanavaggo dutiyo.
Tatrudd�na�:
V�ta� eta� mama so att� no ca me siy�,
Natth� karato hetucca mah�di��hena a��hama�.
Sassato [PTS Page 221] [\q 221/] asassato ceva ant� nant� ca vuccati,
Ta� j�va� a��a� j�va� ca tath�gatena catt�ro.
2.Gamana vaggo
3. 3. 1
V�ta sutta�
250. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Na
v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimusuriy� udenti
v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "na
v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhaniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v�
apenti v� esika��h�yi��hit�"ti. Vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi
uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: na v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: na v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "na v�t� v�yanti na
najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v� apenti v�
esika��h�yi��hiti"ti?
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "na v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 2
Eta� mamasutta�
251. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Eta� mama eso hamasmi, eso me att�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"eta� mama, eso hamasmi, eso me att�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: eta� mama, eso hamasmi, eso me att�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: eta� mama, eso hamasmi, eso me att�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "eta� mama, eso
hamasmi, eso me att�ti
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "eta� mama, eso hamasmi, eso me att�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 3
So att�sutta�
252. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "So
att�, so loko, so pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "so
att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti vedan�ya
sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a�
up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya
sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo
sassato aviparin�madhammo"ti
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "so att� so loko so
pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti.
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 4
Noca me siy�sutta�
253. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "No
cassa�, no ca me siy�, na bhaviss�mi, na me bhavissati"ti
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"no
cassa�, no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti. Vedan�ya sati vedana�
up�d�ya vedana� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya
sa��a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re
abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "no cassa�, so ca me siy�, na bhaviss�mi na me
bhavissat�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: no cassa� no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti.
Vedan� nicca� v� anicca� v�ti?
Sa��� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "no cassa� no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 5
Natthi dinnasutta�
254. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Natthi dinna�, natthi yi��ha�, natthi huta�, natthi suka�adukka��na� kamm�na�
phala� vip�ko, natthi aya� loko, natthi paroloko, natthi m�t�, natthi pit�, natthi
satt� opap�tik�, natth� loke sama�abr�hma� sammaggat� samm�pa�ipann� ye ima�ca
loka� para�ca loka� saya� abhi��� sacchikatv� pavedenti. C�tummah�bhutiko aya�
puriso, yad� k�la� karoti, pa�havi pa�havik�ya� anupeti, anupagacchati, �po
�pok�ya� anupeti anupagacchati, tejo tejok�ya� anupeti anupagacchati, v�yo
v�yok�ya� anupeti anupagacchati, �k�sa� indriy�ni sa�kamanti, �sandipa�cam� puris�
mata� �d�ya gacchanti, y�va �han� pad�ni pa���yanti, k�potak�ni a��h�ni bhavanti,
bhasmant�1 �hutiyo, datt�pa��attamida� d�na� n�ma tesa� tuccha� mus� vippal�po, ye
keci atthikav�da� vadanti b�le ca pa�ite ca k�yassa bhed� ucchijjanti vinassanti,
na honti parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 6
Karato sutta�
255 S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"karato k�rayato chindato ched�payato pacato p�cayato socato soc�payato kilamato
kilam�payato phandato phand�payoto p��amatip�tayato6 adinna� �diyato sandhi�
chindato nillopa� harato ek�g�rika� karoto paripatthe ti��hato. Parad�ra� gacchato
mus� bha�ato karato na kar�yati p�pa�7, khurapariyantena ce'pi cakkena yo imiss�
pa�haviy� p��e ekama�sakhala� ekama�sapu�ja� kareyya, natthi tato nid�na� p�pa�.
Natthi p�passa �gamo, dakkhi�a�ce'pi ga�g�ya t�ra� gaccheyya hananto gh�tento
chindanto ched�pento pacento, p�cento natthi tato nid�na� p�pa� natthi p�passa
�gamo, uttara�ce'pi ga�g�ya t�ra�2gaccheyya dadanto d�pento yajanto y�jento,
9natthi tato nid�na� pu��a� natthi pu��assa �gamo, d�nena damena sa�yamena
saccavajjena10natthi pu��a� natthi pu��assa �gamo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
3. 3. 7
Natthi hetu sutta�
256. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kililes�ya, ahetu appaccay� satt�
sa�kilissanti, natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy�, ahetu appaccay�
satt� visujjhanti, natthi satt� sabbe p�� sabbe bh�t� sabbe j�v� avas� abal�
aviriy�, 2- niyati sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukhadukkha�
pa�isa�vedent�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 8
Mah�di��hi sutta�
257. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sattime k�y� aka�� aka�avidh� animmit� animm�t�1va�jh� k�a��h� phasika���yi��hit�,
te na i�janti na viparinamanti na a��ama��a� khy�kh�dhenti, n�la� a��ama��assa
sukh�ya v� dukkh�ya v�, sukhadukkh�ya v�:
Katame satta: pa�havik�yo �pok�yo tejok�yo v�yok�yo sukhe dukkhe j�ve. Sattime k�y�
aka�� aka�avidh� animmit� animm�t� va�jh� k�a��h� esika��h�yi��hit�, te na i�janti
na viparinamanti na a��ama��a� khy�b�dhenti1n�la� a��ama��assa sukh�ya v� dukkh�ya
v� sukhadukkh�ya v�. Yo'pi ti�hena satthena s�sa� jindati na koci ka�ci j�vit�
voropeti. Sattanna� tveva k�y�namantarena sattha� vivaramanupavisati.
Anicca� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 9.
Sassatalokasutta�
258. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sassato loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 10.
Asassatalokasutta�
259. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Asassato loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 11.
Antav�lokasutta�
260. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Antav� loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 12.
Anantav�lokasutta�
261. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Anantav� loko"ti?
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 13
Ta� jiva� ta� sarira sutta�
262. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ta� j�va� ta� sar�ra"nti ?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 14
A��a� j�va� a��a� sar�ra sutta�
263. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"A��a� j�va� a��a� sar�ra"nti?
Anicca� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "a��a� j�va�
a��a� sar�ra"nti
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 15
Hoti tath�gata sutta�
264. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Hoti tath�gato para� mara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Vedan� nicca� v� anicca� v�ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 16
Na hoti tath�gata sutta�
265. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Na
hoti tath�gato para� mara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 17
Hoti ca na ca hoti tath�gata sutta�
266. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti?
Bhagavamm�lak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv� bhikkh�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 18
Neva hoti na nahoti sutta�
267. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati: "vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "neva hoti
na nahoti tath�gato parammara�"ti?
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 19
R�p� att� sutta�
268. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� [PTS Page 219] [\q 219/] up�d�ya ki�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "R�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: r�p� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 20
Ar�p� att� sutta�
269. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ar�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ar�p� att� hoti arogo para� mara�ti.
3. 3. 21
R�p�va ar�p�va att� sutta�
270. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"R�p�va ar�p� ca att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: r�p� ca ar�p� ca att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 22
Neva r�p� n�r�p� att� sutta�
271. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Nevar�p� n�r�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: nevar�p� n�r�p� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 23
Ekantasukh� att� sutta�
272. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ekantasukh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ekantasukh� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 24
Ekantadukkh� att� sutta�
273. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
[PTS Page 220] [\q 220/] "ekantadukkh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ekantadukkh� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 25
Sukhadukkh� att� sutta�
274. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Sukhadukkh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi
uppajjeyya: "sukhadukkh� att� hoti arogo parammara�"ti?
No heta� bhante,
3. 3. 26
Adukkhamasukh� att� sutta�
275. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti vedanay� sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����a� sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�ti.
Gamanavaggo dutiyo.
Tatrudd�na�:
V�ta� eta� mama so att� no ca me siy�,
Natth� karato hetucca mah�di��hena a��hama�.
)))))))))))))))))))))))))))))
2.Gamana vaggo
3. 4. 1
V�ta sutta�
276. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Na
v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimusuriy� udenti
v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "na
v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhaniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v�
apenti v� esika��h�yi��hit�"ti. Vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi
uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: na v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: na v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "na v�t� v�yanti na
najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v� apenti v�
esika��h�yi��hiti"ti?
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "na v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 2
Eta� mamasutta�
277. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Eta� mama eso hamasmi, eso me att�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"eta� mama, eso hamasmi, eso me att�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: eta� mama, eso hamasmi, eso me att�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: eta� mama, eso hamasmi, eso aett�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "eta� mama, eso
hamasmi, eso me att�ti
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "eta� mama, eso hamasmi, eso me att�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 3
So att�sutta�
278. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "So
att�, so loko, so pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "so
att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti vedan�ya
sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a�
up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya
sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo
sassato aviparin�madhammo"ti
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "so att� so loko so
pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti.
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 4
Noca me siy�sutta�
279. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "No
cassa�, no ca me siy�, na bhaviss�mi, na me bhavissati"ti
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"no
cassa�, no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti. Vedan�ya sati vedana�
up�d�ya vedana� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya
sa��a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re
abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "no cassa�, so ca me siy�, na bhaviss�mi na me
bhavissat�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: no cassa� no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti.
Vedan� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "no cassa� no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 5
Natthi dinnasutta�
280. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Natthi dinna�, natthi yi��ha�, natthi huta�, natthi suka�adukka��na� kamm�na�
phala� vip�ko, natthi aya� loko, natthi paroloko, natthi m�t�, natthi pit�, natthi
satt� opap�tik�, natth� loke sama�abr�hma� sammaggat� samm�pa�ipann� ye ima�ca
loka� para�ca loka� saya� abhi��� sacchikatv� pavedenti. C�tummah�bhutiko aya�
puriso, yad� k�la� karoti, pa�havi pa�havik�ya� anupeti, anupagacchati, �po
�pok�ya� anupeti anupagacchati, tejo tejok�ya� anupeti anupagacchati, v�yo
v�yok�ya� anupeti anupagacchati, �k�sa� indriy�ni sa�kamanti, �sandipa�cam� puris�
mata� �d�ya gacchanti, y�va �han� pad�ni pa���yanti, k�potak�ni a��h�ni bhavanti,
bhasmant�1 �hutiyo, datt�pa��attamida� d�na� n�ma tesa� tuccha� mus� vippal�po, ye
keci atthikav�da� vadanti b�le ca pa�ite ca k�yassa bhed� ucchijjanti vinassanti,
na honti parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 6
Karato sutta�
281 S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"karato k�rayato chindato ched�payato pacato p�cayato socato soc�payato kilamato
kilam�payato phandato phand�payoto p��amatip�tayato6 adinna� �diyato sandhi�
chindato nillopa� harato ek�g�rika� karoto paripatthe ti��hato. Parad�ra� gacchato
mus� bha�ato karato na kar�yati p�pa�7, khurapariyantena ce'pi cakkena yo imiss�
pa�haviy� p��e ekama�sakhala� ekama�sapu�ja� kareyya, natthi tato nid�na� p�pa�.
Natthi p�passa �gamo, dakkhi�a�ce'pi ga�g�ya t�ra� gaccheyya hananto gh�tento
chindanto ched�pento pacento, p�cento natthi tato nid�na� p�pa� natthi p�passa
�gamo, uttara�ce'pi ga�g�ya t�ra�2gaccheyya dadanto d�pento yajanto y�jento,
9natthi tato nid�na� pu��a� natthi pu��assa �gamo, d�nena damena sa�yamena
saccavajjena10natthi pu��a� natthi pu��assa �gamo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
282. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kililes�ya, ahetu appaccay� satt�
sa�kilissanti, natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy�, ahetu appaccay�
satt� visujjhanti, natthi satt� sabbe p�� sabbe bh�t� sabbe j�v� avas� abal�
aviriy�, 2- niyati sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukhadukkha�
pa�isa�vedent�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kiles�ya ahetu appaccay� satt�
sa�kilissanti, natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy� ahetu paccay� satt�
visujjhanati natthi bala� natthi viriya� natthi purisath�mo natthi purisaparakkamo
sabbe satt� sabbe p�� sabbe bh�t� sabbe j�v� avas� abal� aviriy�, niyati
sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukha dukkha� pa�isa�vedent�" vedan�ya sati
vedan�ya up�d�ya vedan�ya abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa���ya
up�d�ya sa���ya abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�resu
up�d�ya sa�kh�resu abhinivissa eva� di��hi uppajjati:" vi����e sati vi����a�
up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"natthi hetu natthi paccayo
satt�na� sa�kiles�ya ahetu appaccay� satt� sa�kilissanti, natthi hetu natthi
paccayo satt�na� visuddhiy� ahetu paccay� satt� visujjhanati natthi bala� natthi
viriya� natthi purisath�mo natthi purisaparakkamo sabbe satt� sabbe p�� sabbe bh�t�
sabbe j�v� avas� abal� aviriy�, niyati sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukha
dukkha� pa�isa�vedent�"
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 8
Mah�di��hi sutta�
283. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sattime k�y� aka�� aka�avidh� animmit� animm�t�1va�jh� k�a��h� phasika���yi��hit�,
te na i�janti na viparinamanti na a��ama��a� khy�kh�dhenti, n�la� a��ama��assa
sukh�ya v� dukkh�ya v�, sukhadukkh�ya v�:
Katame satta: pa�havik�yo �pok�yo tejok�yo v�yok�yo sukhe dukkhe j�ve. Sattime k�y�
aka�� aka�avidh� animmit� animm�t� va�jh� k�a��h� esika��h�yi��hit�, te na i�janti
na viparinamanti na a��ama��a� khy�b�dhenti1n�la� a��ama��assa sukh�ya v� dukkh�ya
v� sukhadukkh�ya v�. Yo'pi ti�hena satthena s�sa� jindati na koci ka�ci j�vit�
voropeti. Sattanna� tveva k�y�namantarena sattha� vivaramanupavisati.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 9.
Sassatalokasutta�
284. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sassato loko"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 10.
Asassatalokasutta�
285. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Asassato loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 11.
Antav�lokasutta�
286. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Antav� loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 12.
Anantav�lokasutta�
287. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Anantav� loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 13
Ta� jiva� ta� sarira sutta�
288. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ta� j�va� ta� sar�ra"nti ?
Anicca� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "ta� j�va�
ta� sar�ra"nti
No heta� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 14
A��a� j�va� a��a� sar�ra sutta�
289. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"A��a� j�va� a��a� sar�ra"nti?
Anicca� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "a��a� j�va�
a��a� sar�ra"nti
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi
uppajjeyya: "a��a� j�va� a��a� sar�ra"nti?
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 15
Hoti tath�gata sutta�
290. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Hoti tath�gato para� mara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 16
Na hoti tath�gata sutta�
291. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Na
hoti tath�gato para� mara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 17
Hoti ca na ca hoti tath�gata sutta�
292. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti?
Bhagavamm�lak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv� bhikkh�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 18
Neva hoti na nahoti sutta�
293. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi tti'me k�y� aka�� aka�avidh� animmit� animm�t� va�jh� k�a��h�
esika��h�yi��hit�, te na i�janti, na viparinamanti, na a��ama��a� khy�b�dhenti,
n�la� a��ama��assa sukh�ya v� dukkh�ya v� sukhadukkh�ya v� yo'pi ti�hena satthena
s�sa� jindati, na koci ka�ci j�vit� voropeti. Sattanna�tveva k�y�namantarena
sattha� vivaramanupavisati.
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 18
Neva hoti na nahoti sutta�
293. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati: "vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "neva hoti
na nahoti tath�gato parammara�"ti?
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 3. 19
R�p� att� sutta�
294. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� [PTS Page 219] [\q 219/] up�d�ya ki�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "R�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: r�p� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 20
Ar�p� att� sutta�
295. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ar�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ar�p� att� hoti arogo para� mara�ti.
3. 3. 21
R�p�va ar�p�va att� sutta�
296. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"R�p�va ar�p� ca att� hoti arogo parammara�"ti?
Bhagavamm�lak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv� bhikkh�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"r�p� ca ar�p� ca att� hoti arogo parammara�"ti vedanay� sati vedana� up�d�ya
vedana� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re
abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"vi����a� sati vi����a� up�d�ya vi����a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "r�p� ca ar�p� ca att� hoti arogo parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: r�p� ca ar�p� ca att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 22
Neva r�p� n�r�p� att� sutta�
297. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Nevar�p� n�r�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: nevar�p� n�r�p� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 23
Ekantasukh� att� sutta�
298. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ekantasukh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ekantasukh� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 24
Ekantadukkh� att� sutta�
299. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
[PTS Page 220] [\q 220/] "ekantadukkh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ekantadukkh� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 3. 25
Sukhadukkh� att� sutta�
300. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Sukhadukkh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
3. 3. 26
Adukkhamasukh� att� sutta�
301. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti vedanay� sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����a� sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�ti.
Gamanavaggo dutiyo.
Tatrudd�na�:
V�ta� eta� mama so att� no ca me siy�,
Natth� karato hetucca mah�di��hena a��hama�.
2.Gamana vaggo
3. 4. 1
V�ta sutta�
224. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Na
v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimusuriy� udenti
v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "na
v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhaniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v�
apenti v� esika��h�yi��hit�"ti. Vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi
uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: na v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: na v�t� v�yanti na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�ti.
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "na v�t� v�yanti na
najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na candimasuriy� udenti v� apenti v�
esika��h�yi��hiti"ti?
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "na v�t� v�yanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vij�yanti, na
candimasuriy� udenti v� apenti v� esika��h�yi��hit�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 2
Eta� mamasutta�
225. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Eta� mama eso hamasmi, eso me att�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"eta� mama, eso hamasmi, eso me att�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: eta� mama, eso hamasmi, eso me att�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: eta� mama, eso hamasmi, eso aett�ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "eta� mama, eso
hamasmi, eso me att�ti
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "eta� mama, eso hamasmi, eso me att�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 3
So att�sutta�
226. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "So
att�, so loko, so pecca bhaviss�mi, nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "so
att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti vedan�ya
sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a�
up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya
sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo
sassato aviparin�madhammo"ti
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi
uppajjeyya: so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti.
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "so att� so loko so
pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato aviparin�madhammo"ti.
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "so att� so loko so pecca bhaviss�mi nicco dhuvo sassato
aviparin�madhammo"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 4
Noca me siy�sutta�
227. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "No
cassa�, no ca me siy�, na bhaviss�mi, na me bhavissati"ti
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"no
cassa�, no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti. Vedan�ya sati vedana�
up�d�ya vedana� abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya
sa��a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re
abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: "no cassa�, so ca me siy�, na bhaviss�mi na me
bhavissat�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: no cassa� no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti.
Vedan� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjeyya: "no cassa� no ca me siy� na bhaviss�mi na me bhavissat�"ti.
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 5
Natthi dinnasutta�
228. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Natthi dinna�, natthi yi��ha�, natthi huta�, natthi suka�adukka��na� kamm�na�
phala� vip�ko, natthi aya� loko, natthi paroloko, natthi m�t�, natthi pit�, natthi
satt� opap�tik�, natth� loke sama�abr�hma� sammaggat� samm�pa�ipann� ye ima�ca
loka� para�ca loka� saya� abhi��� sacchikatv� pavedenti. C�tummah�bhutiko aya�
puriso, yad� k�la� karoti, pa�havi pa�havik�ya� anupeti, anupagacchati, �po
�pok�ya� anupeti anupagacchati, tejo tejok�ya� anupeti anupagacchati, v�yo
v�yok�ya� anupeti anupagacchati, �k�sa� indriy�ni sa�kamanti, �sandipa�cam� puris�
mata� �d�ya gacchanti, y�va �han� pad�ni pa���yanti, k�potak�ni a��h�ni bhavanti,
bhasmant�1 �hutiyo, datt�pa��attamida� d�na� n�ma tesa� tuccha� mus� vippal�po, ye
keci atthikav�da� vadanti b�le ca pa�ite ca k�yassa bhed� ucchijjanti vinassanti,
na honti parammara�"ti.
Bhagavammulak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara� s�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv� bhikkh�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"natthi dinna�, natthi yi��ha�, natthi huta�, natthi suka�adukka��na� kamm�na�
phala� vip�ko, natthi aya� loko, natthi paroloko, natthi m�t�, natthi pit�, natthi
satt� opap�tik�, natthi loke sama�abr�hma� sammaggat� samm�pa�ipann� ye ima�ca
loka� para�ca loka� saya� abhi��� sacchikatv� pavedenti. C�tummah�bhutiko aya�
puriso, yad� k�la� karoti, pa�havi pa�havik�ya� anupeti, anupagacchati, �po
�pok�ya� anupeti anupagacchati, tejo tejok�ya� anupeti anupagacchati, v�yo
v�yok�ya� anupeti anupagacchati, �k�sa� indriy�ni sa�kamanti, �sandipa�cam� puriso
mata� �d�ya gacchanti, y�va �han� pad�ni pa���yanti, k�potak�ni a��hini bhavanti,
bhasmant�1�hutiyo, datt�pa��attamida� d�na� n�ma tesa� kuccha� mus� vippal�po, ye
keci atthikav�da� vadanti b�le ca pa�ite ca k�yassa bhed� ucchijjanti vinassanti,
na honti parammara�"ti. Vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa eva�
di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "natthi dinna�, natthi yi��ha�, natthi huta�, natthi suka�adukka��na�
kamm�na� phala� vip�ko, natthi aya� loko, natthi paroloko, natthi m�t�, natthi
pit�, natthi satt� opap�tik�, natth� loke sama�abr�hma� sammaggat� samm�pa�ipann�
ye ima�ca loka� para�ca loka� saya� abhi��� sacchikatv� pavedenti. C�tummah�bhutiko
aya� puriso, yad� k�la� karoti, pa�havi pa�havik�ya� anupeti, anupagacchati, �po
�pok�ya� anupeti anupagacchati, tejo tejok�ya� anupeti anupagacchati, v�yo
v�yok�ya� anupeti anupagacchati, �k�sa� indriy�ni sa�kamanti, �sandipa�cam� puriso
mata� �d�ya gacchanti, y�va �han� pad�ni pa���yanti, k�potak�ni a��hini bhavanti,
bhasmant�1- �hutiyo, datt�pa��attamida� d�na� n�ma tesa� kuccha� mus� vippal�po, ye
keci atthikav�da� vadanti b�le ca pa�ite ca k�yassa bhed� ucchijjanti vinassanti,
na honti parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 6
Karato sutta�
229 S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave, sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"karato k�rayato chindato ched�payato pacato p�cayato socato soc�payato kilamato
kilam�payato phandato phand�payoto p��amatip�tayato6 adinna� �diyato sandhi�
chindato nillopa� harato ek�g�rika� karoto paripatthe ti��hato. Parad�ra� gacchato
mus� bha�ato karato na kar�yati p�pa�7, khurapariyantena ce'pi cakkena yo imiss�
pa�haviy� p��e ekama�sakhala� ekama�sapu�ja� kareyya, natthi tato nid�na� p�pa�.
Natthi p�passa �gamo, dakkhi�a�ce'pi ga�g�ya t�ra� gaccheyya hananto gh�tento
chindanto ched�pento pacento, p�cento natthi tato nid�na� p�pa� natthi p�passa
�gamo, uttara�ce'pi ga�g�ya t�ra�2gaccheyya dadanto d�pento yajanto y�jento,
9natthi tato nid�na� pu��a� natthi pu��assa �gamo, d�nena damena sa�yamena
saccavajjena10natthi pu��a� natthi pu��assa �gamo"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
3. 4. 7
Natthi hetu sutta�
230. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kililes�ya, ahetu appaccay� satt�
sa�kilissanti, natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy�, ahetu appaccay�
satt� visujjhanti, natthi satt� sabbe p�� sabbe bh�t� sabbe j�v� avas� abal�
aviriy�, 2- niyati sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukhadukkha�
pa�isa�vedent�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"natthi hetu natthi paccayo satt�na� sa�kiles�ya ahetu appaccay� satt�
sa�kilissanti, natthi hetu natthi paccayo satt�na� visuddhiy� ahetu paccay� satt�
visujjhanati natthi bala� natthi viriya� natthi purisath�mo natthi purisaparakkamo
sabbe satt� sabbe p�� sabbe bh�t� sabbe j�v� avas� abal� aviriy�, niyati
sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukha dukkha� pa�isa�vedent�" vedan�ya sati
vedan�ya up�d�ya vedan�ya abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa���ya
up�d�ya sa���ya abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�resu
up�d�ya sa�kh�resu abhinivissa eva� di��hi uppajjati:" vi����e sati vi����a�
up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:"natthi hetu natthi paccayo
satt�na� sa�kiles�ya ahetu appaccay� satt� sa�kilissanti, natthi hetu natthi
paccayo satt�na� visuddhiy� ahetu paccay� satt� visujjhanati natthi bala� natthi
viriya� natthi purisath�mo natthi purisaparakkamo sabbe satt� sabbe p�� sabbe bh�t�
sabbe j�v� avas� abal� aviriy�, niyati sa�gatibh�vaparinat� chasvev�bhij�tisu sukha
dukkha� pa�isa�vedent�"
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 8
Mah�di��hi sutta�
231. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sattime k�y� aka�� aka�avidh� animmit� animm�t�1va�jh� k�a��h� phasika���yi��hit�,
te na i�janti na viparinamanti na a��ama��a� khy�kh�dhenti, n�la� a��ama��assa
sukh�ya v� dukkh�ya v�, sukhadukkh�ya v�:
Katame satta: pa�havik�yo �pok�yo tejok�yo v�yok�yo sukhe dukkhe j�ve. Sattime k�y�
aka�� aka�avidh� animmit� animm�t� va�jh� k�a��h� esika��h�yi��hit�, te na i�janti
na viparinamanti na a��ama��a� khy�b�dhenti1n�la� a��ama��assa sukh�ya v� dukkh�ya
v� sukhadukkh�ya v�. Yo'pi ti�hena satthena s�sa� jindati na koci ka�ci j�vit�
voropeti. Sattanna� tveva k�y�namantarena sattha� vivaramanupavisati.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 9.
Sassatalokasutta�
232. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Sassato loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 10.
Asassatalokasutta�
233. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Asassato loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 11.
Antav�lokasutta�
234. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Antav� loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 12.
Anantav�lokasutta�
235. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
Anantav� loko"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 13
Ta� jiva� ta� sarira sutta�
236. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ta� j�va� ta� sar�ra"nti ?
Anicca� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "ta� j�va�
ta� sar�ra"nti
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 14
A��a� j�va� a��a� sar�ra sutta�
237. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"A��a� j�va� a��a� sar�ra"nti?
Anicca� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "a��a� j�va�
a��a� sar�ra"nti
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 15
Hoti tath�gata sutta�
238. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Hoti tath�gato para� mara�"ti?
Bhagavamm�lak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv� bhikkh�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"hoti tath�gato para� mara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva� di��hi
uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "hoti tath�gato para� mara�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 16
Na hoti tath�gata sutta�
239. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "Na
hoti tath�gato para� mara�"ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 17
Hoti ca na ca hoti tath�gata sutta�
240. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti?
Bhagavamm�lak� no bhante, dhamm� bhagava�nettik� bhagavampa�isara�. S�dhu vata
bhante, bhagavanta�yeva pa�ibh�tu etassa bh�sitassa attho, bhagavato sutv� bhikkh�
dh�ressanti.
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "hoti ca na ca hoti tath�gato para� mara�"ti.
Ta� ki� ma��atha bhikkhave, r�pa� nicca� v� anicca� v�ti?
Anicca� bhante,
No heta� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 18
Neva hoti na nahoti sutta�
241. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti vedan�ya sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati: "vi����e sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "neva hoti na nahoti tath�gato parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
Dukkha� viparin�madhamma� api nu ta� anup�d�ya eva� di��hi uppajjeyya: "neva hoti
na nahoti tath�gato parammara�"ti?
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Yato kho bhikkhave, ariyas�vakassa imesu chasu �h�nesu ka�kh� pah�n� hoti.
Dukkhe'pissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhasamudayepissa ka�kh� pah�n� hoti,
dukkhanirodhepissa ka�kh� pah�n� hoti, dukkhanirodhag�miniy� pa�ipad�yapissa ka�kh�
pah�n� hoti. Aya� vuccati bhikkhave, ariyas�vako sot�panno avinip�tadhammo niyato
sambodhipar�yanoti.
3. 4. 19
R�p� att� sutta�
242. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� [PTS Page 219] [\q 219/] up�d�ya ki�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati? "R�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: r�p� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 4. 20
Ar�p� att� sutta�
243. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ar�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ar�p� att� hoti arogo para� mara�ti.
[BJT Page 428] [\x 428/]
3. 4. 21
R�p�va ar�p�va att� sutta�
244. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"R�p�va ar�p� ca att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: r�p� ca ar�p� ca att� hoti arogo parammara�ti.
3. 4. 22
Neva r�p� n�r�p� att� sutta�
245. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Nevar�p� n�r�p� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: nevar�p� n�r�p� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 4. 23
Ekantasukh� att� sutta�
246. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Ekantasukh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ekantasukh� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 4. 24
[PTS Page 220] [\q 220/] ekantadukkh� att� sutta�
247. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
[PTS Page 220] [\q 220/] "ekantadukkh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: ekantadukkh� att� hoti arogo parammara�ti.
3. 4. 25
Sukhadukkh� att� sutta�
248. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Sukhadukkh� att� hoti arogo parammara�"ti?
Anicca� bhante,
Ya� pan�nicca� dukkha� v� ta� sukha� v�ti?
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
3. 4. 26
Adukkhamasukh� att� sutta�
249. S�vatthiya�:
Kismi� nu kho bhikkhave sati ki� up�d�ya ki� abhinivissa eva� di��hi uppajjati?
"Adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti?
R�pe kho bhikkhave, sati r�pa� up�d�ya r�pa� abhinivissa eva� di��hi uppajjati:
"adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti vedanay� sati vedana� up�d�ya vedana�
abhinivissa eva� di��hi uppajjati: sa���ya sati sa��a� up�d�ya sa��a� abhinivissa
eva� di��hi uppajjati: sa�kh�resu sati sa�kh�re up�d�ya sa�kh�re abhinivissa eva�
di��hi uppajjati:"vi����a� sati vi����a� up�d�ya vi����a� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: "adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�"ti.
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Anicca� bhante,
Dukkha� bhante,
No heta� bhante,
Iti kho bhikkhave dukkhe sati dukkha� up�d�ya dukkha� abhinivissa eva� di��hi
uppajjati: adukkhamasukh� att� hoti arogo parammara�ti.
Gamanavaggo dutiyo.
Tatrudd�na�:
V�ta� eta� mama so att� no ca me siy�,
Natth� karato hetucca mah�di��hena a��hama�.
Sassato [PTS Page 221] [\q 221/] asassato ceva ant� nant� ca vuccati,
Ta� j�va� a��a� j�va� ca tath�gatena catt�ro.
4. Okkantisa�yutta�
1. Cakkhuvaggo
4. 1. 1
Cakkhu sutta�
Yassa kho bhikkhave, ime dhamme eva� pa���ya mattaso nijjh�na� khamanti, aya�
vuccati dhamm�nus�ri okkanto sammattaniy�ma� sappurisabhumi� okkanto v�tivatto
puthujjanabhumi�, abhabbo ta� kamma� k�tu� ya� kamma� katv� niraya� v�
tiracch�nayoni� v� pettivisaya� v� upapajjeyya. Abhabbo va t�va k�la� k�tu� y�va na
sot�pattiphala� sacchikaroti.
Yo bhikkhave, ime dhamme eva� j�n�ti3- eva� passati. Aya� vuccati sot�panno
avinip�tadhammo niyato sambodhipar�yanoti.
4. 1. 2
R�pa sutta�
303. S�vatthiya�:
[PTS Page 226] [\q 226/] yo bhikkhave, ime dhamme eva� saddahati adhimuccati,
aya� vuccati saddh�nus�r� okkanto sammattaniy�ma� sappurisabhumi� okkanto vitivatto
puthujjanabhumi�, abhabbo ta� kamma� k�tu� ya� kamma� katv� niraya� v�
tiracch�nayoni� v� pettivisaya� v� upapajjeyya. Abhabbo va t�va k�la� k�tu� y�va na
sot�pattiphala� sacchikaroti. Aya� vuccati dhamm�nus�r� okkanto sammattaniy�ma�
sappurisabhumi� okkanto vitivatto puthujjanabhumi�, abhabbo ta� kamma� k�tu� ya�
kamma� katv� niraya� v� tiracch�nayoni� v� pettivisaya� v� upapajjeyya. Abhabbo va
t�va k�la� k�tu� y�va na sot�pattiphala� sacchikaroti
Yo bhikkhave, ime dhamme eva� j�n�ti passati. Aya� vuccati sot�panno
avinip�tadhammo niyato sambodhipar�yanoti.
4. 1. 3
Vi����a sutta�
304. S�vatthiya�:
. 84. 1. 4
Phassa sutta�
305. S�vatthiya�:
4. 1. 5
Vedan� sutta�
306. S�vatthiya�:
4. 1. 6
Sa��� sutta�
4. 1. 7
Cetan� sutta�
308. S�vatthiya�:
4. 1. 8
Ta�h� sutta�
309. S�vatthiya�:
4. 1. 9
Dh�tu sutta�
310. S�vatthiya�:
4. 1. 10
Khandha sutta�
311. S�vatthiya�:
Cakkhuvaggo pa�hamo.
Tatrudd�na�:
Cakkhu r�pa�ca vi����a� phasso ca vedan�ya ca,
Sa��� ca cetan� ta�h� dh�tukkhandhena te das�
Okkantisa�yutta� ni��hita�.
1. Tiracch�nayon�ya� - s� 1, 2.
5. Upp�dasa�yutta�
1. Upp�davaggo
5. 1. 1
Cakkhu sutta�
312. S�vatthiya�:
5. 1. 2
R�pa sutta�
313. S�vatthiya�:
5. 1. 3
Vi����a sutta�
314. S�vatthiya�:
5. 1. 5
Vedan� sutta�
316. S�vatthiya�:
5. 1. 6
Sa���sutta�
317. S�vatthiya�:
Yo bhikkhave, r�pasa���ya upp�do �hiti abhinibbatti p�tubh�vo, dukkhasseso upp�do
rog�na� �hiti jar�mara�assa p�tubh�vo. Yo saddasa���ya upp�do �hiti abhinibbatti
p�tubh�vo, dukkhasseso upp�do, rog�na� �hiti, jar�mara�assa p�tubh�vo. Yo
gandhasa���ya upp�do �hiti abhinibbatti p�tubh�vo, dukkhasseso upp�do, rog�na�
�hiti, jar�mara�assa p�tubh�vo. Yo rasasa���ya upp�do �hiti abhinibbatti p�tubh�vo,
dukkhasseso upp�do, rog�na� �hiti, jar�mara�assa p�tubh�vo. Yo pho��habbasa���ya
upp�do �hiti abhinibbatti p�tubh�vo, dukkhasseso upp�do, rog�na� �hiti,
jar�mara�assa p�tubh�vo. Yo dhammasa���ya upp�do �hiti abhinibbatti p�tubh�vo,
dukkhasseso upp�do, rog�na� �hiti, jar�mara�assa p�tubh�vo.
5. 1. 7
Cetan� sutta�
318. S�vatthiya�:
5. 1. 8
Ta�h� sutta�
319. S�vatthiya�:
5. 1. 9
Dh�tu sutta
Yo bhikkhave, pa�hav�dh�tuy� upp�do �hiti abhinibbatti p�tubh�vo, dukkhasseso
upp�do rog�na� �hiti jar�mara�assa p�tubh�vo. Yo �podh�tuy� upp�do �hiti
abhinibbatti p�tubh�vo, dukkhasseso upp�do, rog�na� �hiti, jar�mara�assa p�tubh�vo.
Yo tejodh�tuy� upp�do �hiti abhinibbatti p�tubh�vo, dukkhasseso upp�do, rog�na�
�hiti, jar�mara�assa p�tubh�vo. Yo v�yodh�tuy� upp�do �hiti abhinibbatti p�tubh�vo,
dukkhasseso upp�do, rog�na� �hiti, jar�mara�assa p�tubh�vo. �k�sadh�tuy� upp�do
�hiti abhinibbatti p�tubh�vo, dukkhasseso upp�do, rog�na� �hiti, jar�mara�assa
p�tubh�vo. Yo vi����adh�tuy� upp�do �hiti abhinibbatti p�tubh�vo, dukkhasseso
upp�do, rog�na� �hiti, jar�mara�assa p�tubh�vo.
5. 1. 10
Khandha sutta�
321. S�vatthiya�:
Upp�davaggo pa�hamo.
Tatrudd�na�:
Cakkhu r�pa�ca vi����a� phasso ca vedan�ya ca,
Sa��� ca cetan� ta�h� dh�tukkhandhena te das�ti
Upp�dasa�yutta� samatta�.
6. Kilesasa�yutta�
1. Kilesavaggo
6. 1. 1
Cakkhu sutta�
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kammaniya� kh�yati
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti
6. 1. 2
R�pa sutta�
323. S�vatthiya�:
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kammaniya� kh�yati
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti.
6. 1. 3
Vi����a sutta�
324. S�vatthiya�:
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kammaniya� kh�yati
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti.
6. 1. 4
Phassa sutta�
325. S�vatthiya�:
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kammaniya� kh�yati
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti.
6. 1. 5
Vedan� sutta�
326. S�vatthiya�:
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kammaniya� kh�yati
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti.
6. 1. 6
Sa��� sutta�
327. S�vatthiya�:
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kammaniya� kh�yati
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti.
[BJT Page 462] [\x 462/]
6. 1. 7
Cetan� sutta�
328. S�vatthiya�:
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kammaniya� kh�yati
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti.
6. 1. 8
Ta�h� sutta�
329. S�vatthiya�:
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kammaniya� kh�yati
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti.
6. 1. 9
Dh�tu sutta�
330. S�vatthiya�:
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kamman�ya� kh�yanti
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti.
6. 1. 10
Khandha sutta�
331. S�vatthiya�:
Yato kho bhikkhave, bhikkhuno imesu chasu �h�nesu cetaso upakkileso pah�no hoti,
nekkhammaninna� cassa citta� hoti. Nekkhammaparibh�vita� citta� kammaniya� kh�yanti
abhi��� sacchikara�iyesu dhammes�ti.
Kilesavaggo pa�hamo.
Tatrudd�na�:
[PTS Page 235] [\q 235/] cakkhu r�pa�ca vi����a� samphasso vedan�ya ca,
Sa��� sa�cetan� ta�h� dh�tukkhandhena te das�ti.
7. S�riputta sa�yutta�
1. S�riputtavaggo
7. 1. 1
Vivekaja sutta�
332. S�vatthiya�:
1. S�vatthiya� - s�. 2.
2. Pa�hamajh�na� - s�mu.
7. 1. 2
Avitakka sutta�
333. S�vatthiya�:
Tassa mayha� �vuso na eva� hoti: "aha� dutiya� jh�na� sam�pajj�m�ti v� aha� dutiya�
jh�na� sam�pannoti v� aha� dutiya� jh�na� vu��hitoti v�"ti.
7. 1. 3
Piti sutta�
334. S�vatthiya�:
Tassa mayha� �vuso na eva� hoti: "aha� tatiya� jh�na� sam�pajj�m�ti v� aha� tatiya�
jh�na� sam�pannoti v� aha� tatiya� jh�na� vu��hitoti v�"ti.
7. 1. 4
Upekkh� sutta�
335. S�vatthiya�:
1. Dutiyajjh�na� - s�mu.
2. Katamenapan�yasm� - s�. 2.
3. Vih�si� - machasa�.
Tassa mayha� �vuso na eva� hoti: "aha� catuttha� jh�na� sam�pajj�m�ti v� aha�
catuttha� jh�na� sam�pannoti v� aha� catuttha� jh�na� vu��hitoti v�"ti.
7. 1. 5
�k�s�na�c�yatana sutta�
336. S�vatthiya�:
7. 1. 6
Vi����a�c�yatana sutta�
337. S�vatthiya�:
7. 1. 7
�ki�ca���yatana sutta�
338. S�vatthiya�:
7. 1. 8
Nevasa��� n�sa��ayatana sutta�
7. 1. 9
Nirodha sam�patti sutta�
340. S�vatthiya�:
7. 1. 10
S�cimukh� sutta�
341. S�vatthiya�:
Eka� samaya� �yasm� s�riputto r�jagahe viharati vephavane k�landakaniv�pe. Atha kho
�yasm� s�riputto pubbanhasamaya� niv�setv� pattac�varam�d�ya r�jagaha� pi�ya
p�visi. R�jagahe sapad�na� pi�ya caritv� ta� pi�ap�ta� a��atara� ku��amula�1
niss�ya bhu�jati. Atha kho s�cimukhi paribb�jik� yen�yasm� s�riputto tenupasa�kami
upasa�kamitv� �yasmanta� s�riputta� etadavoca: ki� nu kho sama�a, adhomukho
bhu�ajas�ti.
Ki� nu sama�a, adhomukho bhu�jasiti iti pu��ho sam�no na khv�ha� bhagini, adhomukho
bhu�j�m�ti vadesi. Tena hi sama�a, uddha� mukho bhu�jasiti iti pu��ho sam�no na
khv�ha� bhagini, uddha�mukho bhu�j�miti vadesi. Tena hi sama�a, dis�mukho
bhu�jasiti iti pu��ho sam�no na khv�ha� bhagini, dis�mukho bhu�j�m�ti vadesi. Tena
hi sama�a, vidis�mukho bhu�jasiti iti pu��ho sam�no na khv�ha� bhagini, vidis�mukho
bhu�jamiti vadesi. Katha�carahi sama�a, bhu�jas�ti.
[PTS Page 240] [\q 240/] atha kho s�cimukhi paribb�jik� r�jagahe rathiy�ya
rathiya� si�gh��akena s��gh��aka� upasa�kamitv� evam�rocesi: "dhammika� sama�
sakyaputtiy� �h�ra� �h�renti, anavajja� sama� sakyaputtiy� �h�ra� �h�renti, detha
sama�na� sakyaputtiy�na� pi�a"nti.
S�riputtavaggo pa�hamo.
Tatrudd�na�:
S�riputtasa�yutta� ni��hita�.
8. N�gasa�yutta�
1. N�gavaggo
8. 1. 1
Suddhika sutta�
342. S�vatthiya�:
Catasso im� bhikkhave, n�gayoniyo. Katam� catasso? A�aj� n�g� jal�khuj� n�g�
sa�sedaj� n�g� opap�tik� n�g�, im� kho bhikkhave, catasso n�gayoniyoti.
8. 1. 2
Pa�tatara sutta�
343. S�vatthiya�:
Catasso im� bhikkhave, n�gayoniyo. Katam� catasso? A�aj� n�g� jal�khuj� n�g�
sa�sedaj� n�g� opap�tik� n�g�, [PTS Page 241] [\q 241/] tatra bhikkhave,
a�ajehi n�gehi jal�buj� ca sa�sedaj� ca opap�tik� ca n�g� pa�tatar�.
8. 1. 3
Uposatha sutta�
344. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacc�na� a�aj�na� n�g�na� eva� hoti: "maya� kho pubbe k�yena
dvayak�rino ahumbha v�c�ya dvayak�rino manas� dvayak�rino, te maya� k�yena
dvayak�rino v�c�ya dvayak�rino manas� dvayak�rino k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapann�.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacce a�aj� n�g� uposatha� upavasanti
vossa��hak�y� ca bhavant�ti.
8. 1. 4
Dutiya uposatha sutta�
Idha bhikkhu ekacc�na� jal�buj�na� n�g�na� eva� hoti: "maya� kho pubbe k�yena
dvayak�rino ahumbha v�c�ya dvayak�rino manas� dvayak�rino, te maya� k�yena
dvayak�rino v�c�ya dvayak�rino manas� dvayak�rino k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapann�.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacce jal�buj� n�g� uposatha�
upavasanti vossa��hak�y� ca bhavant�ti.
8. 1. 5
Tatiya uposatha sutta�
346. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacc�na� sa�sedaj�na� n�g�na� eva� hoti: "maya� kho pubbe k�yena
dvayak�rino ahumbha v�c�ya dvayak�rino manas� dvayak�rino, te maya� k�yena
dvayak�rino v�c�ya dvayak�rino manas� dvayak�rino k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj� n�g�na� sahabyata� upapann�.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacce sa�sedaj� n�g� uposatha�
upavasanti vossa��hak�y� ca bhavant�ti.
8. 1. 6
Catuttha uposatha sutta�
347. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacc�na� opap�tik�na� n�g�na� eva� hoti: "maya� kho pubbe k�yena
dvayak�rino ahumbha v�c�ya dvayak�rino manas� dvayak�rino, te maya� k�yena
dvayak�rino v�c�ya dvayak�rino manas� dvayak�rino k�yassa bhed� parammara�
opapatik�na� n�g�na� sahabyata� upapann�. [PTS Page 243] [\q 243/] sacajja
maya� k�yena sucarita� careyy�ma v�c�ya sucarita� careyy�ma manas� sucarita�
careyy�ma. Eva� maya� k�yassa bhed� parammara� sugati� sagga� loka� upapajjeyy�ma,
handa maya� etarahi k�yena sucarita� car�ma v�c�ya sucarita� car�ma manas�
sucarita� car�m�"ti.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacce opap�tik� n�g� uposatha�
upavasanti vossa��hak�y� ca bhavant�ti.
8. 1. 7
Suta sutta�
348. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 8
Dutiya suta sutta�
349. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjati.
[PTS Page 244] [\q 244/] aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 9
Tatiya suta sutta�
350. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 10
Catuttha suta sutta�
351. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena dvayak�ri tassa suta� hoti: opap�tin� n�g� d�gh�yuk�
va��avanno sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 11
Annad�yaka a�aja sutta�
352. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
anta� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 12
P�nad�yaka a�aja sutta�
353. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
p�na� deti.So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 13
Vatthad�yaka a�aja sutta�
354. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
vattha� deti.So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco [PTS] k�yassa bhed� parammara�
a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 14
Y�nad�yaka a�aja sutta�
355. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
y�na� deti.So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 15
M�l�d�yaka a�aja sutta�
356. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
m�la� deti.So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 16
Gandhad�yaka a�aja sutta�
357. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
gandha� deti.So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 17
Vilepanad�yaka a�aja sutta�
358. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
vilepana� deti.So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 18
Seyyad�yaka a�aja sutta�
359. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
seyya� deti.So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco [PTS] k�yassa bhed� parammara�
a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 19
�vasathad�yaka a�aja sutta�
360. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So
�vasatha� deti.So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 20
Pad�peyyad�yaka a�aja sutta�
361. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "a�aj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjeyya"nati. So
pad�peyya� deti.So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 21
Annad�yaka jal�buja sutta�
362. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko
paccayo, yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjat�ti.
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So anna� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 22
P�nad�yaka jal�buja sutta�
363. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So p�na� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 23
Vatthad�yaka jal�buja sutta�
364. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So vattha� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 24
Y�nad�yaka jal�buja sutta�
365. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So y�na� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 25
M�l�d�yaka jal�buja sutta�
366. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So m�la� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 26
Gandhad�yaka jal�buja sutta�
367. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So gandha� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 27
Vilepanad�yaka jal�buja sutta�
368. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So vilepana� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 28
Seyyad�yaka jal�buja sutta�
369. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So seyya� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 29
�vasathad�yaka jal�buja sutta�
370. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So �vasatha� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 30
Pad�peyyad�yaka jal�buja sutta�
371. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "jal�buj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So pad�peyya� deti.So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
jal�buj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 31
Annad�yaka sa�sedaja sutta�
372. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So anna� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 32
P�nad�yaka sa�sedaja sutta�
373. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So p�na� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 33
Vatthad�yaka sa�sedaja sutta�
374. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So vattha� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 34
Y�nad�yaka sa�sedaja sutta�
375. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So y�na� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 35
M�l�d�yaka sa�sedaja sutta�
376. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So m�la� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 36
Gandhad�yaka sa�sedaja sutta�
377. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So gandha� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 37
Vilepanad�yaka sa�sedaja sutta�
378. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So vilepana� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 38
Seyyad�yaka sa�sedaja sutta�
379. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So seyya� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 39
�vasathad�yaka sa�sedaja sutta�
380. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So �vasatha� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 40
Pad�peyyad�yaka sa�sedaja sutta�
381. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "sa�sedaj� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So pad�peyya� deti.So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
sa�sedaj�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 41
Annad�yaka opap�tika sutta�
382. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So anna� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 42
P�nad�yaka opap�tika sutta�
383. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So p�na� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 43
Vatthad�yaka opap�tika sutta�
384. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So vattha� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 44
Y�nad�yaka opap�tika sutta�
382. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So y�na� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
[BJT Page 490] [\x 490/]
8. 1. 45
M�l�d�yaka opap�tika sutta�
386. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So m�la� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 46
Gandhad�yaka opap�tika sutta�
387. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So gandha� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 47
Vilepanad�yaka opap�tika sutta�
388. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So vilepana� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 48
Seyyad�yaka opap�tika sutta�
389. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So seyya� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 49
�vasathad�yaka opap�tika sutta�
390. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So �vasatha� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
8. 1. 50
Pad�peyyad�yaka opap�tika sutta�
391. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�r� hoti: v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti: "opap�tik� n�g� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata�
upapajjeyya"nati. So pad�peyya� deti.So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na�
n�g�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo [PTS Page 246] [\q 246/] yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� n�g�na� sahabyata� upapajjat�ti.
N�gavaggo pa�hamo.
[BJT Page 492] [\x 492/]
Tatrudd�na�: suddhika� pa�tatara� caturo ca uposath� tassa sutena catt�ro caturo
sucaritena ca d�n�pak�r� catt�ro n�ge pa���sasutt�n�ti. N�gasa�yutta� samatta�.
[BJT Page 494] [\x 494/]
9. Supa��a sa�yutta�
1. Supa��avaggo
9. 1. 1
Suddhi sutta�
392. S�vatthiya�:
Catasso im� bhikkhave, supa��ayoniyo, katam� catasso: a�aj� supa�� jal�buj� supa��
sa�sedaj� supa�� opap�tik� supa��. Im� kho bhikkhave, catasso supa��ayoniyoti.
9. 1. 2
Haranti sutta�
Catasso im� bhikkhave, supa��ayoniyo, katam� catasso: a�aj� supa�� jal�buj� supa��
sa�sedaj� supa�� opap�tik� supa��.
Tatra bhikkhave, a�aj� supa�� a�aje n�ge haranti. Na jal�buje na sa�sedaje na
opap�tike.
9. 1. 3
Dvayak�ri sutta�
394. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvak�r� manas� dvayak�ri tassa
suta� hoti: "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�ti"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�
supa��na� sahabyata� upapajjat�ti.
9. 1. 4
Dutiya dvayak�ri sutta�
395. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu [PTS Page 248] [\q 248/] bhagavanta�
etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� upapajjati
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri. Tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 5
396. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri. Tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 6
397. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri. Tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opapatik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 7
398. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
anna� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjati,
aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 8
399. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
p�na� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjati,
aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 9
400. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
vattha� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjati,
aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 10
401. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
y�na� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjati,
aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 11
402. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
m�la� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjati,
aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 12
403. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko
paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjat�ti.
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
gandha� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjati,
aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 13
404. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
vilepana� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 14
405. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
seyya� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjati,
aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 15
406. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
�vasatha� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na�supa��na� sahabyata�
upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
[BJT Page 500] [\x 500/]
9. 1. 16
407. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "a�aj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho
vat�ha� k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� upapajjeyya"nni. So
pad�peyya� deti. So k�yassa bhed� parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� a�aj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 17.
408. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu [PTS Page 249] [\q 249/] bhagavanta�
etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� upapajjat�ti.
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So anna� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 18.
409. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So p�na� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 19.
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So vattha� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 20.
411. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So y�na� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 21.
412. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So m�la� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 22.
413. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So gandha� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 23.
414. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So vilepana� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 24.
415. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So seyya� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 25.
416. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So �vasatha� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 26.
Pad�peyyad�yaka jal�buja sutta�
417. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "jal�buj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So pad�peyya� deti. So k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� jal�buj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 27.
418. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So anna� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 28.
419. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So p�na� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 29.
420. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So vattha� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 30.
421. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So y�na� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9 .1. 31.
422. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So m�la� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 32.
423. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So gandha� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 33.
424. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko
paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjat�ti.
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So vilepana� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 34.
425. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So seyya� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 35.
426. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So �vasatha� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 36.
427. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "sa�sedaj� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So pad�peyya� deti. So k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� sa�sedaj�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 37.
Annad�yaka opap�tika sutta�
428. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So anna� deti. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 38.
429. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So p�na� deti. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 39.
430. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So vattha� deti. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 40.
431. S�vatthiya�:
9. 1. 41.
432. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So m�la� deti. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa
bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 42.
433. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So gandha� deti. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 43.
434. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So vilepana� deti. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
9. 1. 44.
435. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So seyya� deti. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na�
sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
takatatat�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�"ti.
9. 1. 45.
436. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So �vasatha� deti. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
.
9. 1. 46.
437. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena dvayak�ri hoti v�c�ya dvayak�ri manas� dvayak�ri, tassa
suta� hoti "opap�tik� supa�� d�gh�yuk� va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti:
"aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata�
upapajjeyya"nni. So pad�peyya� deti. So k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na�
supa��na� sahabyata� upapajjati, aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco
k�yassa bhed� parammara� opap�tik�na� supa��na� sahabyata� uppajjat�ti.
Supa��avaggo pa�hamo.
Tatrudd�na�:
Suddhaka� haranti ceva dvak�r� caturo ca,
D�n�pak�r� catt�ri supa��e cha catt�l�s�ti.
Supa��asyutta� samatta�.
[BJT Page 504] [\x 504/]
1. Gandhabbavaggo
10. 1. 1
Suddhika sutta�
438. S�vatthiya�:
10. 1. 2
Sucarita sutta�
439. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhabbak�yik� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhabbak�yik�na� dev�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So k�yassa bhed� parammara�
gandhabbak�yik�na� dev�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhabbak�yik�na� dev�na� sahabyata� upapajjat�ti.
-------------------------------
1. Papa�ikagandho - machasa� sy� [PTS.]
10. 1. 3
M�lagandha sutta�
440. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu [PTS Page 251] [\q 251/] bhagavanta�
etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko paccayo, yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� upapajjat�ti.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So d�t� hoti m�lagandh�na�. So
k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
10. 1. 4
S�ragandha sutta�
441. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti"s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahabyata� upapajjeyya"nti. So d�t� hoti s�ragandh�na� so
k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
10. 1. 5
Pheggugandha sutta�
442. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So d�t� hoti
pheggugandh�na�. So k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
10. 1. 6
Tacagandha sutta�
443. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So d�t� hoti tacagandh�na�. So
k�yassa bhed� parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
10. 1. 7
Papa�ikagandha sutta�
444. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ikagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ikagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So d�t� hoti
papa�ikagandh�na�. So k�yassa bhed� parammara� papa�ikagandhe adhivatth�na� dev�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ikagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
10. 1. 8
Pattagandha sutta�
445. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So d�t� hoti
pattagandh�na�. So k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
10. 1. 9
Pupphagandha sutta�
446. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pupphagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So d�t� hoti
pupphagandh�na�. So k�yassa bhed� parammara� pupphagandhe adhivatth�na� dev�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
10. 1. 10
Phalagandha sutta�
447. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So d�t� hoti
phalagandh�na�. So k�yassa bhed� parammara� phalagandha adhivatth�na� dev�na�
sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
10. 1. 11
Rasagandha sutta�
448. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So d�t� hoti rasagandh�na�. So
k�yassa bhed� parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
10. 1. 12
Gandhagandha sutta�
449. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. [PTS Page 252] [\q
252/] so d�t� hoti gandhagandh�na�. So k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahabyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahabyata� uppajjat�ti.
[BJT Page 508] [\x 508/]
10. 1. 13
Annad�na m�lagandha sutta�
450. S�vatthiya�:
:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So anna� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
10. 1. 14.
451 S�vatthiya�
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So p�na� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
10.1.15.
Vatthad�na m�lagandha sutta�
452- S�vatthiya�
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So vattha� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
10.1.16.
453- S�vatthiya�
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So y�na� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
10.1.17.
454- S�vatthiya�
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So m�la� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
10.1.18.
455-S�vatthiya�
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So gandha� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
10.1.19.
Vilepanad�na m�lagandha sutta�
456-S�vatthiya�
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So vilepana� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
10.1.20.
457-S�vatthiya�
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So seyya� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
10.1.21.
458 -S�vatthiya�
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
10.1.22.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "m�lagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti.
Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� m�lagandhe adhivatth�na�
dev�na� sahabyata� uppajjeyya"nti. So pad�peyya� deti. So k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
m�lagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
460 S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So k�yassa bhed�
parammara� s�ragandhe adhivatth� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 24.
461. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara� s�ragandhe adhivatth� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 25.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So k�yassa bhed�
parammara� s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 26
463. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara� s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 27
464. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So k�yassa bhed�
parammara� s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 28.
465. S�vatthiya�:
10. 1. 29.
466. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So k�yassa
bhed� parammara� s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 30.
467. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So k�yassa bhed�
parammara� s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 31.
468. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So k�yassa
bhed� parammara� s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 32.
469. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�ragandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� s�ragandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara� s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�ragandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 33.
470 S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
10. 1. 34.
471. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 35.
472. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 36.
473. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 37.
474. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 38.
Gandhad�na pheggugandha sutta�
475. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 39.
476. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti.
So k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 40.
477. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 41.
�vasathad�na pheggugandha sutta�
478. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti.
So k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 42.
479. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pheggugandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti.
So k�yassa bhed� parammara� pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pheggugandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 43.
480. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So k�yassa bhed�
parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 44.
P�nad�na tacagandha sutta�
481. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 45.
482. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So k�yassa bhed�
parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 46.
483. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 47.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So k�yassa bhed�
parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 48.
485. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So k�yassa bhed�
parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 49.
486. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So k�yassa
bhed� parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 50.
487. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko
paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na�
sahavyata� upapajjat�ti.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So k�yassa bhed�
parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 51.
488. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So k�yassa
bhed� parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 52.
489. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "tacagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� tacagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 53.
490. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So
k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 54.
491. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 55.
492. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti.
So k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 56.
493. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko
paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na�
dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 57.
494. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So
k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 58.
495. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti.
So k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 59.
496. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko
paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na�
dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti.
So k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 60.
497. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So
k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
Bhed� parammara� tacagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 61.
498. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti.
So k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 62.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "papa�ik�gandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya�
deti. So k�yassa bhed� parammara� papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
papa�ik�gandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 63.
500. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 64.
501. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 65.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 66.
503. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 67.
504. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 68.
505. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko
paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na�
sahavyata� upapajjat�ti.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 69.
506. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 70.
507. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 71.
508. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 72.
509. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pattagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti.
So k�yassa bhed� parammara� pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pattagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 73.
510. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pupphagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 74.
511. S�vatthiya�:
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 75.
512. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pupphagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 76.
513. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pupphagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 77.
514. S�vatthiya�:
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 78.
515. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pupphagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 79.
516. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pupphagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti.
So k�yassa bhed� parammara� pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 80.
517. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pupphagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So
k�yassa bhed� parammara� pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 81.
518. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pupphagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti.
So k�yassa bhed� parammara� pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 82.
519. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "pupphagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti.
So k�yassa bhed� parammara� pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
pupphagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 83.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So
k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 84.
521. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 85.
522. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 86.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 87.
524. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So
k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 88.
525. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 89.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So
k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 90.
527. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So
k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 91.
528. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 92.
Pad�peyyad�na phalagandha sutta�
529. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "phalagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti.
So k�yassa bhed� parammara� phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
phalagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 93.
530. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So k�yassa bhed�
parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 94.
531. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 95.
Vatthad�na rasagandha sutta�
532. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So k�yassa bhed�
parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 96.
533. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
10. 1. 97.
534. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So k�yassa bhed�
parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 98.
Gandhad�na rasagandha sutta�
535. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So k�yassa bhed�
parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 99.
536. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So k�yassa
bhed� parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 100.
537. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So k�yassa bhed�
parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 101.
538. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So k�yassa
bhed� parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 102.
539. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "rasagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara� rasagandhe
adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara� rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
rasagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 103.
540. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So
k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 104.
P�nad�na gandhagandha sutta�
541. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 105.
542. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 106.
543. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So
k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 107.
544. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So
k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 108.
545. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So
k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 109.
546. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti.
So k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 110.
547. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So
k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 111.
548. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti.
So k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
10. 1. 112.
549. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "gandhagandhe adhivatth� dev� d�gh�yuk�
va��avanto sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti.
So k�yassa bhed� parammara� gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata�
upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
gandhagandhe adhivatth�na� dev�na� sahavyata� upapajjat�ti.
Gandhabbavaggo pa�hamo.
Tatrudd�na�:
Gandhabbak�sa�yutta� samatta�.
11. Val�hakasa�yutta�
1. Val�hakavaggo
11. 1. 1
Suddhika sutta�
550-S�vatthiya�:
11. 1. 2
Sucarita sutta�
551. S�vatthiya�:
Atha kho a��ataro bhikkhu yena bhagav� tenupasa�kami, upasa�kamitv� bhagavanta�
abhiv�detv� ekamanta� nis�di. Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta�
etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� val�hakak�yik�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "val�hakak�yik� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
val�hakak�yik�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti.So k�yassa bhed� parammara�
val�hakak�yik�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
val�hakak�yik�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 3 .
Annad�yaka s�taval�haka sutta�
552. - S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu [PTS Page 255] [\q 255/] bhagavanta�
etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed�
parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So k�yassa bhed�
parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 4 .
553. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 5 .
554. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So k�yassa
bhed� parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 6 .
555. - S�vatthiya�:
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 7 .
556. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So k�yassa bhed�
parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 8 .
557. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So k�yassa
bhed� parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 9 .
558. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So k�yassa
bhed� parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 10 .
559. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti.So k�yassa bhed�
parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 11 .
560 - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So k�yassa
bhed� parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 12 .
561. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "s�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara� s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
s�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 13 .
Annad�yaka u�haval�haka sutta�
562. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So k�yassa bhed�
parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 14 .
563. S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 15 .
564. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So k�yassa
bhed� parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 16 .
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 17 .
M�lad�yaka u�haval�haka sutta�
566. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So k�yassa bhed�
parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 18 .
567. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So k�yassa
bhed� parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 19 .
568. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So k�yassa
bhed� parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 20 .
Seyyad�yaka u�haval�haka sutta�
569. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 21 .
�vasathad�yaka u�haval�haka sutta�
570. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So k�yassa
bhed� parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 22 .
571. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "u�haval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara� u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
u�haval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 23 .
572. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 24 .
573. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 25 .
574. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 26 .
Y�nad�yaka abbhaval�haka sutta�
575. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 27 .
576. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 28 .
577. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 29 .
578. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 30 .
579. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 31.
580. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 32.
581. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "abbhaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
abbhaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 33 .
582. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So k�yassa bhed�
parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 34.
583. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 35.
584. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 36.
585. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So k�yassa bhed�
parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 37.
586. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So k�yassa bhed�
parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 38.
587. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 39.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 40.
589. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 41.
590. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 42.
591. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "v�taval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
v�taval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 43 .
592. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So anna� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 44.
593. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So p�na� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti. 11. 1. 45.
594. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vattha� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 46 .
595. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So y�na� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 47.
596. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So m�la� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 48.
597. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So gandha� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 49.
Vilepanad�yaka vassaval�haka sutta�
598. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So vilepana� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 50.
599. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So seyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 51.
600. - S�vatthiya�:
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So �vasatha� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
11. 1. 52.
601. - S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bhante, hetu, ko
paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara� vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata�
uppajjat�ti.
Idha bhikkhu, ekacco k�yena sucarita� carati, v�c�ya sucarita� carati, manas�
sucarita� carati, tassa suta� hoti "vassaval�hak� dev� d�gh�yuk� va��avanto
sukhabahul�"ti. Tassa eva� hoti: "aho vat�ha� k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjeyya"nti. So pad�peyya� deti. So k�yassa
bhed� parammara�a vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� upapajjati.
-------------------------------
1.S�taval�hakak�yik�na� - s�mu.
Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenamidhekacco k�yassa bhed� parammara�
vassaval�hak�na� dev�na� sahavyata� uppajjat�ti.
[PTS Page 256] [\q 256/]
11. 1. 53
S�taval�haka sutta�
602. S�vatth�ya�:
Sanni bhikkhu, s�taval�hak� n�ma dev�. Tesa� yad� eva� hoti: yann�na maya� sak�ya
ratiy� rameyy�m�ti. ' Tesa� ta� cetopa�idhimanv�ya s�ta� hoti. Aya� kho bhikkhu,
hetu aya� paccayo yenekad� s�ta� hot�ti.
11. 1. 54
U�haval�haka sutta�
603. S�vatth�ya�:
Sanni bhikkhu, u�haval�hak� n�ma dev�. Tesa� yad� eva� hoti: yann�na maya� sak�ya
ratiy� rameyy�m�ti. ' Tesa� ta� cetopa�idhimanv�ya u�ha� hoti. Aya� kho bhikkhu,
hetu aya� paccayo yenekad� u�ha� hot�ti.
11. 1. 55
Abbhaval�haka sutta�
604. S�vatth�ya�:
Sanni bhikkhu, abhaval�hak� n�ma dev�. Tesa� yad� eva hoti: yann�na maya� sak�ya
ratiy� rameyy�m�ti. ' Tesa� ta� cetopa�idhimanv�ya abha� hoti. Aya� kho bhikkhu,
hetu aya� paccayo yenekad� abha� hot�ti.
11. 1. 56
V�taval�haka sutta�
605. S�vatth�ya�:
Ekamanta� nisinno kho so bhikkhu bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bhante, hetu ko
paccayo: yenekad� v�to hot�ti.
Sanni bhikkhu, v�taval�hak� n�ma dev�. Tesa� [PTS Page 257] [\q 257/] yad�
eva� hoti: yann�na maya� sak�ya ratiy� rameyy�m�ti. ' Tesa� ta� cetopa�idhimanv�ya
v�to hoti. Aya� kho bhikkhu, hetu aya� paccayo yenekad� v�to hot�ti.
11. 1. 57
Vassaval�haka sutta�
606. S�vatth�ya�:
Sanni bhikkhu, vassaval�hak� n�ma dev�. Tesa� yad� eva� hoti: yann�na maya� sak�ya
ratiy� rameyy�m�ti. ' Tesa� ta� cetopa�idhimanv�ya devo vassati. Aya� kho bhikkhu,
hetu aya� paccayo yenekad� devo vassat�ti.
Val�hakavaggo pa�hamo.
Tassudd�na�:
Suddhika� sucarita�ca d�nehi dasa pa�caka�,
S�ta� u�ha�ca abbha�ca v�ta vassaval�hak�ti.
Val�hakasa�yutta� samatta�.
12. Vacchagottasa�yutta�
Vacchagottavaggo
12. 1. 1
R�pa a����a sutta�
607. S�vatthiya�:
608. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho vacchagotto paribb�jako bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bho
gotama, hetu ko paccayo y�nim�ni anekavihit�ni di��higat�ni loke uppajjanti.
Sassato lokoti v�, asassato lokota v�, antav� lokoti v�, anantav� lokoti v�, ta�
j�va� ta� sar�ranti v�, a��a� j�va� a��a� sar�ranti v�, hoti tath�gato parammara�ti
v�, na hoti tath�gato parammara�ti v�, hoti ca na ca hoti tath�gato parammara�ti v�
neva hoti na na hoti tath�gato parammara�ti v�ti.
1. Evam�ni - s�mu.
609. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho vacchagotto [PTS Page 259] [\q 259/] paribb�jako
bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bho gotama, hetu ko paccayo y�nim�ni anekavihit�ni
di��higat�ni loke uppajjanti. Sassato lokoti v�, asassato lokoti v�, antav� lokoti
v�, anantav� lokoti v�, ta� j�va� ta� sar�ranti v�, a��a� j�va� a��a� sar�ranti v�,
hoti tath�gato parammara�ti v�, na hoti tath�gato parammara�ti v�, hoti ca na ca
hoti tath�gato parammara�ti v� neva hoti na na hoti tath�gato parammara�ti v�ti.
12. 1. 4
Sa�kh�ra a����a sutta�
610. S�vatthiya�:
Hoti na na hoti tath�gato parammara�ti v�ti. Aya� kho vaccha hetu aya� paccayo
y�nim�ni anekavihit�ni di��higat�ni loke uppajjanti: sassato lokoti v�, asassato
lokoti v�, antav� lokoti v�, anantav� lokoti v�, ta� j�va� ta� sar�ranti v�, a��a�
j�va� a��a� sar�ranti v�, hoti tath�gato parammara�ti v�, na hoti tath�gato
parammara�ti v�, hoti ca na ca hoti tath�gato parammara�tiv� neva hoti na na hoti
tath�gato parammara�ti v�ti.
12. 1. 5
Vi����a a����a sutta�
611. S�vatthiya�:
12. 1. 6
R�pa adassana sutta�
612. S�vatthiya�:
12. 1. 7
Vedan� adassana sutta�
613. S�vatthiya�:
614. S�vatthiya�:
12. 1. 9
Sa�kh�ra adassana sutta�
615. S�vatthiya�:
12. 1. 10
Vi����a adassana sutta�
616. S�vatthiya�:
12. 1. 11
R�pa anabhisamaya sutta�
617. S�vatthiya�:
12. 1. 12
Vedan� anabhisamaya sutta�
618. S�vatthiya�:
12. 1. 13
Sa��� anabhisamaya sutta�
619. S�vatthiya�:
12. 1. 14
Sa�kh�ra anabhisamaya sutta�
620. S�vatthiya�:
12. 1. 15
Vi��o�a anabhisamaya sutta�
621. S�vatthiya�:
12. 1. 17
Vavavavedan� ananubodha sutta�
623. S�vatthiya�:
12. 1. 18
Sa��� ananubodha sutta�
624. S�vatthiya�:
12. 1. 19
625. S�vatthiya�:
12. 1. 20
Vi����a ananubodha sutta�
626. S�vatthiya�:
12. 1. 21
R�pa appa�ivedha sutta�
627. S�vatthiya�:
12. 1. 22
Vedan� appa�ivedha sutta�
628. S�vatthiya�:
12. 1. 23
Sa��� appa�ivedha sutta�
629. S�vatthiya�:
12. 1. 24
Sa�kh�ra appa�ivedha sutta�
630. S�vatthiya�:
12. 1. 25
Vi����a appa�ivedha sutta�
631. S�vatthiya�:
12. 1. 26
R�pa asallakkha�a sutta�
632. S�vatthiya�:
12. 1. 27.
Vedan� asallakkha�a sutta�
633. S�vatthiya�:
12. 1. 28.
Sa��� asallakkha�a sutta�
634. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho vacchagotto paribb�jako bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bho
gotama, hetu ko paccayo y�nim�ni anekavihit�ni di��higat�ni loke uppajjanti.
Sassato lokoti v�, asassato lokoti v�, antav� lokoti v�, anantav� lokoti v�, ta�
j�va� ta� sar�ranti v�, a��a� j�va� a��a� sar�ranti v�, hoti tath�gato parammara�ti
v�, na hoti tath�gato parammara�ti v�, hoti ca na ca hoti tath�gato parammara�ti
v�, neva hoti na na hoti tath�gato parammara�ti v�ti.
12. 1. 29.
Sa�kh�ra asallakkha�a sutta�
635. S�vatthiya�:
12. 1. 30.
Vi����a asallakkha�a sutta�
636. S�vatthiya�:
12. 1. 31.
R�pa anupalakkha�a sutta�
637. S�vatthiya�:
12. 1. 32.
Vedan� anupalakkha�a sutta�
638. S�vatthiya�:
12. 1. 33.
Sa��� anupalakkha�a sutta�
639. S�vatthiya�:
12. 1. 34.
Sa�kh�ra anupalakkha�a sutta�
640. S�vatthiya�:
12. 1. 35.
Vi����a anupalakkha�a sutta�
641. S�vatthiya�:
12. 1. 36.
R�pa apaccupalakkha�a sutta�
642. S�vatthiya�:
12. 1. 37.
Vedan� apaccupalakkha�a sutta�
643. S�vatthiya�:
12. 1. 38.
Sa��� apaccupalakkha�a sutta�
644. S�vatthiya�:
12. 1. 39.
Sa�kh�ra apaccupalakkha�a sutta�
645. S�vatthiya�:
646. S�vatthiya�:
12. 1. 41.
R�pa asamapekkha�a sutta�
647. S�vatthiya�:
12. 1. 42.
Vedan� asamapekkha�a sutta�
648. S�vatthiya�:
12. 1. 43.
Sa��� asamapekkha�a sutta�
649. S�vatthiya�:
650. S�vatthiya�:
12. 1. 45.
Vi����a asamapekkha�a sutta�
651. S�vatthiya�:
Ekamanta� nisinno kho vacchagotto paribb�jako bhagavanta� etadavoca: ko nu kho bho
gotama, hetu ko paccayo y�nim�ni anekavihit�ni di��higat�ni loke uppajjanti.
Sassato lokoti v�, asassato lokoti v�, antav� lokoti v�, anantav� lokoti v�, ta�
j�va� ta� sar�ranti v�, a��a� j�va� a��a� sar�ranti v�, hoti tath�gato parammara�ti
v�, na hoti tath�gato parammara�ti v�, hoti ca na ca hoti tath�gato parammara�ti
v�, neva hoti na na hoti tath�gato parammara�ti v�ti.
12. 1. 46.
R�pa apaccupekkha�a sutta�
652. S�vatthiya�:
12. 1. 47.
Vedan� apaccupekkha�a sutta�
653. S�vatthiya�:
12. 1. 48.
Sa��� apaccupekkha�a sutta�
654. S�vatthiya�:
12. 1. 49.
Sa�kh�ra apaccupekkha�a sutta�
655. S�vatthiya�:
12. 1. 50.
Vi����a apaccupekkha�a sutta�
656. S�vatthiya�:
12. 1. 51.
R�pa apaccakkhakamma sutta�
657. S�vatthiya�:
12. 1. 52.
Vedan� apaccakkhakamma sutta�
658. S�vatthiya�:
659. S�vatthiya�:
12. 1. 54.
Sa�kh�ra apaccakkhakamma sutta�
660. S�vatthiya�:
12. 1. 55.
Vi����a apaccakkhakamma sutta�
661. S�vatthiya�:
Aya� kho vaccha, hetu aya� paccayo y�nim�ni anekavihit�ni di��higat�ni loke
uppajjanti: sassato lokoti v�, asassato lokoti v�, antav� lokoti v�, anantav�
lokoti v�, ta� j�va� ta� sar�ranti v�, a��a� j�va� a��a� sar�ranti v�, hoti
tath�gato parammara�ti v�, na hoti tath�gato parammara�ti v�, hoti ca na ca hoti
tath�gato parammara�ti v�, neva hoti na na hoti tath�gato parammara�ti v�ti.
Vacchagottavaggo pa�hamo.
Tassudd�na�:
A���� adassan� ceva anabhisamay� ananubodh� appa�ivedh� asallakkha� anupalakkha�
apaccupalakkha� asamapekkhan� apaccupekkhan� apaccakkhakamm�ti.
Vacchagottasa�yutta� samatta�.
13. Jh�nasa�yutta�
Jh�navaggo
13. 1. 1
663. S�vatthiya�:
[PTS Page 264] [\q 264/] idha bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi�
sam�dhikusalo hoti. Na sam�dhismi� �hitikusalo, idha pana bhikkhave, ekacco jh�y�
sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi� sam�dhikusalo, idha pana bhikkhave,
ekacco jh�y� neva sam�dhismi� sam�dhikusalo hoti. Na sam�dhismi� �hitikusalo, idha
pana bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� sam�dhikusalo ca hoti. Sam�dhismi�
�hitikusalo ca.
Seyyath�pi bhikkhave gav� kh�ra� kh�ramh� dadhi, dadhimh� non�ta�, non�tamh� sappi,
sappimh� sappima�o tatra aggamakkh�yati. Evameva kho bhikkhave, yv�ya� jh�y�
sam�dhismi� sam�dhikusalo ca hoti, sam�dhismi� �hitikusalo ca, aya� imesa� catunna�
jh�y�na� aggo ca, se��ho ca mokkho ca uttamo ca pavaro c�ti.
13. 1. 3
Vu��h�na kusala sutta�
664. S�vatthiya�:
13. 1. 4
Kallita kusala sutta�
665. S�vatthiya�:
13. 1. 5
�ramma�a kusala sutta�
666. S�vatthiya�:
Seyyath�pi bhikkhave gav� kh�ra� kh�ramh� dadhi, dadhimh� non�ta�, non�tamh� sappi,
sappimh� sappima�o tatra aggamakkh�yati. Evameva kho bhikkhave, yv�ya� jh�y�
sam�dhismi� sam�dhikusalo ca hoti, sam�dhismi� �hitikusalo ca, aya� imesa� catunna�
jh�y�na� aggo ca, se��ho ca mokkho ca uttamo ca pavaro c�ti.
13. 1. 6
Gocara kusala sutta�
667. S�vatthiya�:
668. S�vatthiya�:
669. S�vatthiya�:
670. S�vatthiya�:
Seyyath�pi bhikkhave gav� kh�ra� kh�ramh� dadhi, dadhimh� non�ta�, non�tamh� sappi,
sappimh� sappima�o tatra aggamakkh�yati. Evameva kho bhikkhave, yv�ya� jh�y�
sam�dhismi� sam�dhikusalo ca hoti, sam�dhismi� �hitikusalo ca, aya� imesa� catunna�
jh�y�na� aggo ca, se��ho ca mokkho ca uttamo ca pavaro c�ti.
13. 1. 10
Sapp�yak�r� sutta�
671. S�vatthiya�:
672. S�vatthiya�:
673. S�vatthiya�
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� [PTS Page 270] [\q 270/]
sam�pattikusalo ca hoti. Sam�dhismi� vu��h�nakusalo ca.
674. S�vatthiya�:
675. S�vatthiya�:
676. S�vatthiya�:
Idha bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� sam�pattikusalo hoti. [PTS Page 271] [\q
271/] na sam�dhismi� gocarakusalo.
677. S�vatthiya�:
678. S�vatthiya�:
679. S�vatthiya�:
680. S�vatthiya�:
681. S�vatthiya�:
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� neva sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi�
vu��h�nakusalo.
682. S�vatthiya�:
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� neva sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi�
kallitakusalo.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� �hitikusalo ca hoti. Sam�dhismi�
kallitakusalo ca.
13. 1. 22
�hiti �ramma�a sutta�
683. S�vatthiya�:
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� neva sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi�
�ramma�akusalo.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� �hitikusalo ca hoti. Sam�dhismi�
�ramma�akusalo ca.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� neva sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi�
gocarakusalo.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� �hitikusalo ca hoti. Sam�dhismi�
gocarakusalo ca.
Tatra bhikkhave, yv�ya� jh�y� sam�dhismi� sam�pattikusalo ca hoti sam�dhismi�
�hitikusalo ca, aya� imesa� catunna� jh�y�na� aggo ca, se��ho ca mokkho ca uttamo
ca pavaro ca. Seyyath�pi bhikkhave gav� kh�ra� kh�ramh� dadhi, dadhimh� non�ta�,
non�tamh� sappi, sappimh� sappima�o tatra aggamakkh�yati. Evameva kho bhikkhave,
yv�ya� jh�y� sam�dhismi� sam�dhikusalo ca hoti, sam�dhismi� �hitikusalo ca, aya�
imesa� catunna� jh�y�na� aggo ca, se��ho ca mokkho ca uttamo ca pavaro c�ti.
13. 1. 24
�hiti abhinih�ra sutta�
685. S�vatthiya�:
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� neva sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi�
abhin�h�rakusalo.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� �hitikusalo ca hoti. Sam�dhismi�
abhin�h�rakusalo ca.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� neva sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi�
sakkaccak�r�.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� �hitikusalo ca hoti. Sam�dhismi�
sakkaccak�r� ca.
687. S�vatthiya�:
Catt�rome bhikkhave, jh�y�. Katame catt�ro:
Idha bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi�
s�taccak�r�.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� neva sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi�
s�taccak�r�.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� �hitikusalo ca hoti. Sam�dhismi�
s�taccak�r� ca.
Idha pana bhikkhave, ekacco jh�y� neva sam�dhismi� �hitikusalo hoti. Na sam�dhismi�
sapp�yak�ri.
13. 1. 30
Vu��h�na gocara sutta�
691. S�vatthiya�:
693. S�vatthiya�:
694. S�vatthiya�:
696. S�vatthiya�
13. 1. 37
Kallita abhin�h�ra sutta�
698. S�vatthiya�-
13. 1. 39
Kallita s�taccak�ri sutta�
700. S�vatthiya�-
13. 1. 43
�ramma�a sakkaccak�r� sutta�
704. S�vatthiya�:
Catt�rome bhikkhave, jh�y�. Katame catt�ro:
13. 1. 48
Gocara s�taccak�r� sutta�
709. S�vatthiya�:
Catt�rome bhikkhave, jh�y�. Katame catt�ro:
711. S�vatthiya�:
Idha bhikkhave, ekacco jh�y� sam�dhismi� abhin�h�rakusalo hoti. [PTS Page 277] [\q
277/] na sam�dhismi� sakkaccak�r�.
712. S�vatthiya�:
13. 1. 53
Sakkaccas�taccak�r� sutta�
714. S�vatthiya�
Catt�rome bhikkhave, jh�y�. Katame catt�ro:
S�taccasapp�yak�r� sutta�
716. S�vatthiya�
Jh�navaggo pa�hamo.
Tatrudd�na�:
Sam�dhi sam�patti �hiti ca - vu��h�na� kallit�ramma�ena ca,
Gocara abhin�h�ra sakkacca - s�tacca athopi sapp�y� ti.
Jh�nasa�yutta� samatta�.
Tatrudd�na�:
Nakulapit� anicca�ca bh�ra� na tumh�kena ca
Attad�pena pa���so pa�hamoti pavuccati.