Wlas-Filipino 7 q2

Republic of the Philippines
Department of Education
CARAGA REGION
DIVISION OF BUTUAN CITY
FILIPINO 7
LINGGUHANG GAWAING PAGKATUTO
Ikalawang Kwarter Unang Linggo - Ikapitong
Linggo
1
TALAAN NG NILALAMAN
Unang Linggo Mga Awiting – Bayan - 1 - 10
Ikalawang Linggo Pagsasalin ng Awiting-Bayan sa Ibang Wika - 11 - 14
Antas ng Wika - 15 -19
Ikatlong Linggo Alamat - 20 – 24
(Alamat ng Isla ng Pitong Makasalaanan)
Makatotohahan at Di-Makatotohanang - 25 - 27
Pangyayari Paglalarawan ng Tauhan - 28 - 30
Alamat ng Pitong Islang Makasalanan - 31 - 32
Ikaapat na Linggo Mga Salitang Paulit-ulit - 33 - 34
Digri o Antas ng Kahulugan (Pagkiklino) - 35 - 36
Di-Pamilyar na Salita - 37 - 38
Pagbuo ng Sariling Tula Gamit ang mga - 39 - 41
Salitang Nagsasaad ng Damdamin
Ikalimang Linggo Editoryal/Tatlong Bahagi ng Editoryal - 42 - 44
Mga Pahayag na Ginagamit sa Panghihikayat - 45 - 47
Mga Pahayag sa Paghahambing at Iba Pang - 48- 50
Kaantasan ng Pang-uri
Pagsulat ng Editoryal na Nagbibigay Puri - 51 - 53
Salitang Nagsasaad ng Damdamin -
Ikaanim na Linggo Epiko ng Hinilawod/Epiko ng mga Bisaya - 54 - 56
Epiko ng Hinilawod/Tunggalian - 57
Paggawa ng Komiks - 58 - 60
Pagpapahalaga sa Sariling Kultura - 61 - 63
Ikapitong Linggo Konotatibo at Denotatibo - 64 - 65
Pagpapahalaga sa Awiting -Bayan - 66 - 67
“Mga Pagdiriwang na Nagpapakita ng - 68
Tradisyon, Kultura, Paniniwala”
Pagsulat ng Awiting-Bayan - 69 - 70
2
MGA MAY AKDA
WLAS Unang Linggo at Ikalawang Linggo
Anna Katrina dela Pena, - Pareja Integrated Secondary School
Diane Valencia - Bagong Silang National High School
WLAS Ikatlong Linggo
WLAS Ikaapat na Linggo

Jogally Quimzon - Mahay Integrated Secondary School
Melanie Grazota - San Vicente National High School
WLAS Ikalimang Linggo

Girlie Alaan - Butuan City School of Arts and Trades
Mary Grace Catuburan - Alviola Village Integrated Secondary School
WLAS Ikaanim na Linggo

Maryjane Cabuga - Amparo National High School
Michille Pablo - Pedro Duncano National High School
WLAS Ikapitong Linggo
MGA TAGASURI
Nilalaman
Marites. E. Estrella - MT-I, Agusan National High School
Angelito F. Agustin - SST-III, Grade 7 Focal Person, ANHS
Rolyn M. Yandug - Division Filipino Coordinator
Mga Teknikal na Detalye
Gil C. Dayot Jr. - T- III, Consuelo National High School
LRMDS Team
Joshua P. Albia - PDO, Butuan City Division
Imie Concepcion C. Valdez - Librarian, Butuan City Division
Donald D. Orbillos,PhD - EPS-I, LRMDS Supervisor
Corazon P. Roa,PhD - Chief,CID
Manuel O. Caberte - Asst. Schools Division Superintendent
Marilou B. Dedumo,PhD - Schools Division Superintendent

0
FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Unang Linggo, Unang Araw
Mga Awiting - Bayan

Pangalan: ____________________________ Baitang/Seksiyon: _________________
Kasanayang Pagkatuto at Koda

MELC at Koda:
Naipaliliwanag ang mahahalagang detalye, mensahe at kaisipang nais
iparating ng napakinggang bulong, awiting-bayan, alamat, bahagi ng akda, at
teksto tungkol sa epiko sa Kabisayaan (F7PN-IIa-b-7)
Mga Layunin (Budget of Works)

Naibibigay ang mga pangunahing kaisipan tungkol sa kinahinatnan ng mga
pangyayari sa awitiing-bayan
Panimula/Susing Konsepto
 Ang awiting-bayan na tinatawag ding kantahing-bayan ay isa sa mga uri ng
sinaunang panitikang Pilipino na nagging popular bago pa man dumating
ang mga Espanyol. Ang mga awiting-bayan ay nasa anyong patula na
inaawit at karaniwang binubuo ng labindalawang pantig sa bawat taludtod.
 Ang karaniwang paksa ng mga awiting-bayan ay ang pang-araw-araw na
pamumuhay ng mga tao sa isang bayan. Masasalamin sa mga ito ang mga
kaugalian, karanasan, pananampalataya, gawain o hanapbuhay.
 Taglay rin nito tulad ng kaligayahan sa panahon ng tagumpay, pag-ibig at
mga kasayahan; kalungkutan sa panahon ng pagluluksa at kabiguan; galit
sa gitna ng digmaan at maging kapanatagan ng kalooban habang
gumagawa ng mga pangkaraniwang Gawain tulad ng pagtatanim,
pamamangka, pagluluto at iba pa.
 Kaya masasalamin sa awiting ito ay mayaman at makulay sa kulturang
Pilipino sa iba’tibang bahagi ng bansa.
 Ang awiting-bayan na “Si Pilemon” ay tanyag sa kabisayaan. Ito ay isang
katutubong awit na pinasikat ni Yoyoy Villame na isang mang-aawit at
komedyante noong dekada 70. Tungkol ito sa isang mangingisdang nangisda
ngunit hindi maganda ang kuha. (www.google.com)
Si Pilemon
Si Pilemon, si Pilemon
Namasol sa kadagatan
Nakakuha, nakakuha
Ug isdang tambasakan
Gibaligya, gibaligya
Sa mekadong guba
Ang halin puros kura, ang halin puros kura
Ngunit bago iyan ay subukan muna nating alamin ang mga kaisipan nakapaloob
sa awitin na makikita sa ibaba.
1
Halimbawa:
“Si Pilemon…, namasol sa kadagatan…”
Mahihinuha nating ang pangingisda ay hilig na ng mga taga-Bisaya o maaari rin
nating sabihin mula rito na ang pangingisda ang pangunahing pangkabuhayan ng
mga taga-Bisaya batay sa kaisipang nakapaloob sa awit.
Ili-Ili Tulog Anay Dandansoy

(Oyayi ng mga Ilongo)
(Awiting-bayan mula sa Negros
Ili-ili Occidental)
Tulog anay, Dandansoy, bayaan ta Ikaw
Wala diri Pauli ako sa payaw
Imong nanay, Ugaling kung ikaw hidlawon
Kadto tienda Ang payaw imo lang lantawon.
Bakal papay,
Ili-ili Dandansoy, kung imo apason
Tulog anay Bisan tubig di magbalon
Ugaling kung ikaw uhawon
Sa dalan magbubon-bubon.
Ay Kalisud
(Salin sa Tagalog)
Ay, ay! Kalisud,kay saklap ng

iniwanan Dandansoy
Gabi’t araw ang mata ay laging (Salin sa Tagalog)
luhaan
Ay,ay irog ko, ang sumpa’y Dandansoy, iiwan na kita
bakit Babalik ako sa payaw
Nalimutan? Kung sakaling ika’y mangulila
Buhat ng iyong iniwan,laging sa Sa payaw, ikaw ay tumanaw.
kalungkutan.
Dandansoy, kung ako ay iyong
O aking mahal, nahan ngayon susundan
ang iyong habag? Kahit tubig, huwag ka nang
Bakit di mo lingapin ang magbaon
pusong Kung sakaling ikaw ay mauhaw
nagdurusa Sa daan, gumawa ka ng munting
Aanhin ang buhay kung di ka balon.
matanaw?
Nanaisin pang pumanaw yaring
sawi kung buhay.
Mga Gawaing Pagkatuto

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagtukoy sa Pangunahing Kaisipan
Mga Kagamitang Pampagkatuto:

Aklat ng Pluma 7, laptop
Pamamaraan:
2
Panuto: Balikang muli ang awiting-bayan na “Si Pilemon” at basahin din ang iba
pang mga halimbawa ng awiting-bayang Pilipinong maipagmamalaki
natin.Pagkatapos, ibigay ang mga kaisipang nais iparating ng mga ito.
Piliin lamang ang titik ng tamang sagot at ipaliwanag ito.
1. “Si Pelimon, si Pelimon, nangisda sa karagatan,

Nakahuli, nakahuli ng isdang tambasakan”. Isinasaad ng mga linyang ito na …
A. Isa sa mga pangunahing kabuhayan sa Bisaya ang pangingisda.
B. Libangan ng mga tao sa Bisaya ang pangingisda.
Ito ang kaisipang napili ko dahil ___________________________________________
____________________________________________________________________________
2. “Pinagbili, pinagbili sa isang munting palengke
Ang kanyang pinagbilhan, ang kanyang pinagbilhan, pinambili ng tuba.”
Isinasaad ng mga linyang ito na …
A. Ang tauhan ay nagnenegosyo ng tuba.
B. Ang tauhan ay mahilig uminom ng tuba.
___________________________________________________________________________
3. “Batang munti, batang munti, matulog ka na,
Wala rito ang iyong ina,
Siya ay bumili ng tinapay
Batang munti, batang munti, matulog ka na.
Isinasaad ng awiting-bayang ito na …
A. Ang pag-awit para sa sanggol ay bahagi ng kulturang Bisaya.
B. Ang pag-awit para sa sanggol ay paraan para maging mahusay na mang-
aawit.
Ito ang kasipang napili ko dahil ___________________________________________
__________________________________________________________________________
4. “Ay, ay! Kalisud, kalisud sang binayaan
Adlaw gab-I firmi kita guina tangisan”
Isinasaad ng awiting-bayang ito na…
A. Masaki tang mabigo sa ngalan ng pag-ibig.
B. Ang pagluha ay isa sa mga katangian ng tao.
Ito ang kaisipang napili ko dahil __________________________________________
__________________________________________________________________________
5. “Dandansoy, iiwan na kita
Babalik ako sa payaw
Kung sakaling ika’y mangulila
Sa payaw, ikaw ay tumanaw”.
Isinasaad ng awiting-bayang ito na…
A. Pinaglalapit ng isang awit ang dalawang magkalayong nagmamahalan.
B. Napakahirap sa kalooban ang pagkakahiwalay ng dalawang nagmamahalan.
___________________________________________________________________________
Pangwakas/Reflection(Pagninilay)
__________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Mga Sanggunian
Baisa-Julian, et. al., “Pinagyamang Pluma 7, Phoenix Publishing House, 2018,
pp.155-156.

3
FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Unang Linggo, Ikalawang Araw
Mga Awiting - Bayan

MELC at Koda:
Naipaliliwanag ang mahahalagang detalye, mensahe at kaisipang nais

iparating ng napakinggang bulong, awiting-bayan, alamat, bahagi ng akda, at
teksto tungkol sa epiko sa Kabisayaan (F7PN-IIa-b-7)
Mga Layunin (Budget of Works)
Natutukoy ang kultura ng isang lugar batay sa mga detalyeng nakapaloob sa

awiting-bayan.
Panimula/Susing Konsepto:
 Ang kultura ay tumutukoy sa mga asal, kilos, o gawi na binuo at

nagsisilbing pamantayan sa isang lipunan. Ito ay kaparaanan ng mga tao
sa buhay o paraan kung paano gawin ang mga bagay-bagay. Maituturing
din itong batayan ng isang lipunan sa kabuuan kung ano ang katanggap-
tanggap at kung ano ang hindi.
 Ang awiting-bayan na “Si Pilemon” ay nagpapakita ng mga kultura ng mga
Bisaya. Isa sa mga kulturang nakapaloob dito ay ang pagkahilig ng tauhan
na uminom ng tuba kung saan, tanyag sa kabisayaan ang pag-inom nito.
Sa katanuyan, idinaraos pa sa Lungsod ng Leyte ang isang festival ng tuba
noong 2012 na dinaluhan naman ng mga ahensya ng gobyerno tulad ng
DTI at DOST.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagsulat ng Awiting-Bayan na Nakapaloob ang
Kuiltura

NOTE: Practice Personal Hygiene Protocols at all times.

Pamamaraan:
4
Panuto: Magmasid, magsaliksik at magtanong-tanong sa iyong mga
magulang,
kamag-anak o kapitbahay tungkol sa mga kultura o kaugaliang mayroon
ang lipunang iyong kinabibilangan o barangay na iyong tinitirhan ngayon.
Anumang paniniwala, mga gawain at mga pag-uugali na mayroon kayo na
naiiba sa ibang lipunan o lugar ay maaari ng tawaging kultura sa inyong
lugar. Pagkatapos nito ay bumuo ka ng isang awitin na iyong nakalap sa
inyong lugar ay dapat nakapaloob sa awitin na iyong bubuuin. Maaari
kasing-haba ng awiting-bayan na “Si Pilemon”. Tandaan na ang kulturang
iyong nakalap sa inyong lugar ay dapat nakapaloob sa awitin na iyong
bubuuin. Maaari mong gamitin anglenggwaheng bisaya o filipino.
______________________________________
Pamagat
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Rubrik sa Pagpupuntos:
Mga Pamantayan Napakahusay Mahusay Paghusayan Pa

(10) (7) (4)
Nilalaman ng awitin
Kakikitaan ng kultura
Gumagamit ng tamang
salita, baybay at mga
bantas
___________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Mga Sanggunian
5
Google.com

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Unang Linggo, Ikatlong Araw
Mga Awiting - Bayan

MELC at Koda:
Nabubuo ang sariling paghahatol o matuwid sa ideyang nakapaloob sa
akda na sumsalamin sa tradisyon ng mga taga-Bisaya (F7PB-II-a-b-7)
Mga Layunin (Ayon sa Budget of Works/Activities)
Naiuugnay ang mga ideya ng akda sa kasalukuyang kalagayang panlipunan
ng pinagmulan nito (kabuhayan o antas sa lipunan)
Araw at Oras:
Miyerkules/ 11:00-12:00
 Kalagayang panlipunan – makikita ito sa awiting – bayan na ating
natalakay.
Nagsasaad ito ng uri ng kabuhayan mayroon ang isang lugar na pinagmulan
ng awiting “Si Pilemon” at kung ano ang lebel na kinabibilangan ng mga
taong nakatira doon. Sila ba ay nasa mahirap o mayamang kalagayan sa
buhay?
 Sa awiting-bayan na ito, hindi diretsahang binanggit ang kalagayang
panlipunan ng lugar na pinagmulan at tauhan sa akda ,bagkus, gumagamit
ito ng bagay at hayop upang maipahayag ng manunulat sa madla ang
estado ni Pilemon sa lugar na kinabibilangan nito.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pag-uugnay ng mga ideya ng akda sa
Kasalukuyang Kalagayang Panlipunan

Pamamaraan:
Panuto: Basahing mabuti ang mga nakasaad sa ibaba. Maaari mo ring balikan ang
awiting-bayan na “Si Pilemon” upang mas lalo mong maintindihan ang nais
iparating ng mga pahayag sa ibaba. Pagkatapos nito ay sagutan ang mga
sumusunod. Lagyan ng ang patlang ng bawat kahon kung ikaw ay
6
sang-ayon sa pahayag samantalang lagyan naman ng kung ikaw
ay hindi sang-ayon.
Ito ang isdang “tambasakan” o mudskipper sa Ingles.

Makakahinga at mabubuhay ito sa lupa man o sa tubig
ngunit kadalasang makikitang tumatalon sa mga putikan.
Bihira mo lamang itong makikitang ipinambili sa
merkado.
Alin sa mga sumusunod ang nagpapahayag nang tama batay sa nakasaad sa

itaas kaugnay sa awiting “Si Pilemon”?
Ang pagkakahuli ni Pilemon ng isdang tambasakan ay nagpapakita

ng kahirapan sa lugar na pinagmulan ng awitin dahil sa kulay at
anyo nito.
Mula sa putikan ang isdang nahuli ni Pilemon kung kaya’t
nagpapakita ito ng kahirapan dahil mahirap mamingwit sa
putikan.
Ang putikan ay nagpapahayag ng kahirapan sa pinagkukunan ng
pangkabuhayan; habang ang isdang tambasakan naman ay
kumakatawan sa mga pagkaing nakakaya lamang ng mga
mahihirap.
Ang pagkakakuha ng isdang tambasakan ay nagpapakita na
mayaman ang lugar na iyon sapagkat hindi madali ang manghuli
ng isda sa putikan.
Gawain Bilang 2, Pamagat: Kultura at Kalagayang Panlipunan

Aklat ng Pluma 7
Pamamaraan:
Panuto: Alamin ang kultura at kalagayang panlipunang nakapaloob sa Awiting-
Bayan. Pagtapat-tapatin ang nasa Hanay A sa Hanay B. Isulat sa patlang
ang titik ng tamang sagot.
Hanay A Hanay B
_____ 1. Magtanim ay di biro A. Pampatulog ng bata
_____ 2. Bahay Kubo B. Pangingisda
_____ 3. Si Pelimon C. Pagsasaka
_____ 4. Ay Kalisud D. Kabiguan sa pag-ibig
_____ 5. Ili-ili Tulog Anay E. Pagtatanim
7
__________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
____________________________________
Mga Sanggunian:
Pinagyamang Pluma: Ikalawang Edisyon (pahina 146-150)
Journal of Entomology ang Zoology Studies
(http://www.entomoljournal.com/vol2Issue6/pdf/48.1.pdf)
www.wikipedia.com
www.googleimages.com
8

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Unang Linggo, Ikaapat na Araw
Awiting - Bayan

MELC at Koda:
Nabubuo ang sariling paghahatol o pagmamatuwid sa ideyang nakapaloob
sa akda na sumasalamin sa tradisyon ng mga taga Bisaya F7PB-IIa-b-7

Napangangatwiranan/nabibigyang hatol ang kahalagahan ng tradisyon at
kultura bilang salamin sa pag-unlad ng mga taga Bisaya
 Isa sa kabuhayan ng mga taga-Bisaya ay ang pangingisda. Ang lugar na ito
ay nasa gitnang bahagi ng bansa at halos ang bawat lugar nito ay
napapaligiran ng karagatan kung kaya’t hindi lamang pangkabuhayan ang
pangingisda doon ng mga tao kundi maaari ring kanilang libangan.
 Sa awiting-bayan na ating natalakay, masasabi natin na ang pangingisda ay
bahagi na rin ng kultura o yung nakasanayang gawin ng mga taga-Bisaya.
Hindi lamang ito sumasalamin sa kaugalian ng mga tao roon, kundi
nagbibigay din ito ng kahalagahan maging sa pag-unlad ng kanilang
ekonimoya.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagguhit ng kulturang Nakapaloob sa Awiting-
Bayan
Aklat ng Pluma 7
Pamamaraan:
Panuto: Masasalamin sa awiting-bayang “Si Pilemon” ang ilang tradisyon at

kultura
ng mga taga-Bisaya lalo na sa pagdating sa libangan. Sa isang malaking
kahon sa graphic organizer sa ibaba, iguhit mo rito ang iyong nakitang
kaugalian, kultura o tradisyon ng mga taga-Bisaya mula sa awitin. Lagyan
mo ng kulay kung maaari. Pagkatapos nito ay ipaliwanag mo kung bakit ito
9
ang iyong napiling iguhit at ano ang kahalagahan nito sa pag-unlad ng
mga taga-Bisaya. Isulat ang iyong pagpapaliwanag sa maliit na kahon.
(Kung hindi mo kayang gumuhit, pwede mong gagawin ito sa pamamagitan

ng pagbuo ng isang tula o kaya’y pagsulat ng isang sanaysay..)
A. Kultura o Tradisyon ng mga
taga-Bisaya
Pangangatwiran sa
Kahalagahan ng Kultura at
Tradisyon na Naiguhit
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
Mga Pamantayan 10 20
Hindi lubos na Lubos na
Naisakatuparan Naisakatuparan
Unang Kahon:
Naipakita sa guhit (o tula o

sanaysay) ang kultura o tradisyong
nakapaloob sa awitin at naihayag
nito ang tunay na kahalagahan sa
pag-unlad ng mga taga-Bisaya.
Ikalawang Kahon:
Naibibigay ang paghahatol o

pangagatwirang matuwid
Sanggunian
www.googleimages.com
10

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikalawang Linggo, Unang Araw
Pagtukoy ng mga Salitang Bihira at Karaniwan

MELC at Koda:
Nasusuri ang antas ng wika batay sa pormalidad na ginamit sa pagsulat ng
awiting-bayan (balbal, kolokyal, lalawiganin, pormal) (F7WG-IIa-b-7)
Naihahanay ang mga salitang bihira at karaniwang naririnig sa usapan at
nagagamit ito sa pagbubuo ng pangungusap.
Araw at Oras:
Lunes/11:00-12:00
 Sa iyong pagbabasa ng alinmang panitikang Pilipino, may mga salita kang
mahirap maunawaan at bihira mo lang itong mababasa, kung kaya,
kailangan mo pang sumangguni sa diskunaryo upang lubos na muunawaan
ang tekstong iyong binabasa. May mga salita rin namang karaniwan na at
madalas o kaya’y pauliut-ulit ng ginagamit kung kaya minsan, nakakasawa
na ring palaging maririnig o mababasa, dahil madaling matukoy na kaagad
ang ipinahiwatig na kahulugan nito.
Basahin ang isang usapan upang matukoy kung anu-anong mga salita ito.
Dindo: Masaya ang tipar kina Jun kagabi.

Rico: Oo nga, pero maaga akong umuwi. May sakit kasi si erpat kaya
kailangan ko siyang bantayan.
Nino: Dehins ako nakarating. Dumating kasi si utol kaya sinundo muna
naming sa airport.
Bong: Ako nama’y nasiraan ng tsekot nan papunta pa lang. Sinita nga ako
ng lespu. Sa gitna ng kalye ba naman kasi ako tumirik.
Dindo: Palitan mo na kasi iyang tsekot mo ng tsedeng para hindi ka
11
nasisiraan.
Rico: Wala pa tayong datung, P’re. Saka na ‘yan.
Nino: Bagets ka pa naman. Mag-ipon ka pa at tiyak na makakabili ka rin ng
tsedeng balang-araw.
Bong: Pangarap ko ‘yan bago ako maging gurang.
Dindo: O pa’ano, uuwi muna ako. May iniuutos pa kasi si ermat.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagtukoy ng mga Salitang Bihira at Karaniwan

Pamamaraan:
Panuto: Batay sa usapang nabasa, ihanay ang mga salitang bihira at karaniwang
naririnig at gamitin ang mga ito sa pagbuo ng pangungusap.
Bihira Naririnig Karaniwang Naririnig

1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5.
Pangungusap na Bihirang Naririning
1. ___________________________________________________________________________
2. ___________________________________________________________________________
3. ___________________________________________________________________________
4. ___________________________________________________________________________
5. ___________________________________________________________________________
Pangungusap na Karaniwang Naririnig
1. ________________________________________________________________________
2. ________________________________________________________________________
3. ________________________________________________________________________
4. ________________________________________________________________________
5. ________________________________________________________________________
Pangwakas/Reflection (Pagninilay)
12
__________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Sanggunian
Baisa-Julian, et. al., “Pinagyamang Pluma 7, Phoenix Publishing House,
2018,pp. 155-156.

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikalawang Linggo, Ikalawang Araw
Pagsasalin ng Awiting-Bayan sa Ibang Wika

MELC at Koda:
Nasusuri ang antas ng wika batay sa pormalidad na ginamit sa pagsulat
ng awiting-bayan (balbal, kolokyal, lalawiganin, pormal) (F7WG-IIa-b-7)
Naisasalin ang mga piling orihinal na salitang ginamit sa awiting-bayan
tungo sa iba pang wikang nalalaman.
Araw at Oras:
Martes/11:00-12:00
Panimula (Susing Konsepto):

 Maraming bersyon ang mga awiting bayang nababasa natin mula sa iba’t
ibang lugar upang lubos na mauunawaan nito ang buong kaisipang nais na
inihahayag.
Ilan sa mga ito ay ang mga sumusunod na mga sikat na awiting -bayan ng ating
bansa.
Si Pilemon Ili-Ili Tulog Anay

(Salin sa Tagalog) Si Pilemon (Salin sa Tagalog)
(Salin sa Tagalog) Ili-Ili Tulog
Anay
Si Pilemon, si (Oyayi ng
Pelimon Si Pilemon, si
Pelimon mga Ilongo)
Nangisda sa
karagatan Nangisda sa Batang munti,
Nakahuli, nakahuli karagatan Ili-ili batang munti,
Ng isdang Nakahuli, nakahuli Tulog anay, matulog ka na,
tambasakan Ng isdang Wala diri Wala rito ang iyong
Pinagbili, pinagbili tambasakan Imong ina,
Sa isang munting Pinagbili, pinagbili nanay, Siya ay bumili ng
palengke Sa isang munting 13 Kadto tienda tinapay
Ang kanyang palengke Bakal papay, Batang munti,
pinagbilhan, Ang kanyang Ili-ili batang munti
Ang kanyang pinagbilhan, Tulog anay matulog ka na.
Ang kanyang
Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagsasalin ng Awiting-Bayan
Pamamaraan:
Panuto: Maglikom ng mga angkop na impormasyon tungkol sa inyong sariling lugar
na gagamitin mo sa pagsulat ng sariling bersiyon ng awiting-bayan gamit
ang wikang higit na nauunawaan ng mga kabataan.
Sariling Bersyon o Salin ng Awiting -bayan
____________________________________
(Pamagat)
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
RubriksaPagpupuntos
Mga Pamantayan Puntos Aking Puntos

Nailalahad sa awiting-bayan ang mga
impormasyon tungkol sa sariling lugar o 5 Puntos
bayan.
Naisulat ang sariling bersiyon ng 5 Puntos
awiting-bayan gamit ang wikang higit na
nauunawaan ng kabataan.
Kabuuan 10 Puntos
14
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Sanggunian
2018,pp. 148

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikalawang Linggo, Ikatlong Araw
Antas ng Wika

MELC at Koda:
awiting-bayan (balbal, kolokyal, lalawiganin, pormal ) (F7WG-IIa-b-7)
Natuutukoy ang pagkakaiba ng mga antas ng wika at nakapagbibigay ng

halimbawa nito.
Araw at Oras:
Miyerkules/11:00-12:00

Ang wika ay nahahati sa iba’t ibang kategorya sa antas na ginagamit ng tao batay
sa kanyang pagkatao, sa lipunang kanyang ginagalawan, lugar na tinitirhan,
panahon, katayuan, at okasyong dinadaluhan.
 Pormal – Ito ay antas ng wika na pamantayan at kinikilala/ginagamit ng

nakararami.
 Pambansa – Ito ay ginagamit ng karaniwang manunulat sa aklat at
pambalarila para sa paaralan at pamahalaan. Halimbawa: – asawa, anak,
tahanan
 Pampanitikan o Panretorika – Ito ay ginagamit ng mga malikhaing
manunulat. Ang mga salita ay karaniwang malalim, makulay, at masining.
Halimbawa:
– kahati sa buhay
– bunga ng pag-ibig
– pusod ng pagmamahalan
 Impormal – Ito ay antas ng wika na karaniwan, palasak, pang-araw-araw,
at madalas gamitin sa pakikipag-usap at pakikipagtalastasan.
15
 Lalawiganin – Ito ay gamitin ng mga tao sa partikular na pook o lalawigan.
Makikilala ito sa kakaibang tono o punto.
Halimbawa:
– Papanaw ka na? (Aalis ka na?)
– Nakain ka na? (Kumain ka na?
– Buang! (Baliw!)
 Kolokyal – Pang-araw-araw na salita. Maaaring may kagaspangan nang
kaunti. Maaari din itong maging kagalang-galang ayon sa kung sino ang
nagsasalita. Ang pagpapaikli ng isa, dalawa o higit pang titik sa salita.
Halimbawa:
– Nasan, pa’ no, sa’kin, kelan
– Meron ka bang dala?
 Balbal – Sa Ingles, ito ay slang. Nagkakaroon ng sariling codes, mababa ang

antas na ito; ikalawa sa antas bulgar.
Halimbawa:
– chicks (dalagang bata pa)
– orange (bente pesos)
– pinoy (Pilipino)

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagbuo ng Pangungusap na Gamit ang Antas ng
Wika
Mga Kagamitang Pampagkatuto

Pamamaraan:
Panuto: Magbigay ng limang halimbawa ng bawat antas ng wika at gamitin ang mga
ito sa pangungusap.
I. Pormal
1. ________________________________________________________________________________
2. ________________________________________________________________________________
3. ________________________________________________________________________________
4. ________________________________________________________________________________
5. ________________________________________________________________________________
II. Di-Pormal
1. ________________________________________________________________________________
2. ________________________________________________________________________________
16
3. ________________________________________________________________________________
4. ________________________________________________________________________________
5. ________________________________________________________________________________
Gawain Bilang 2, Pamagat: Pagtukoy sa Antas ng Wika
Pamamaraan:
Panuto: Tukuyin kung anong antas ng wika ang salitang nakadiin (Balbal,
Kolokyal, Lalawiganin, o Pormal) sa bawat pangungusap at isulat ito bago
sa bilang.
_____________1. Lola: Ang pagdating ng buong angkan ay tila sinag ng bulalakaw

na nagdulot sa akin ng kaligayahan.
_____________2. Jean: Uy, si Lola, emote na emote.
_____________3. Lito: Hayaan mo nga siya, Jean. Moment niya ito, eh.
_____________4. Tita Lee: O sige, kaon na mga bata…Tayo’y magdasal na muna.
_____________5. Ding: Wow! Ito ang chibog!!! Ang daming putahe.
_____________6. Kris: Oh, so dami. Sira na naman my diet here.
_____________7. Nanay: Sige, sige, kain ngarud para masulit ang pagod namin sa
paghahanda.
_____________8. Lyn: Ipinakilala ko ang syota kong kano sa inyo mamaya.
_____________9. Tito Mando: Naku, nag-aamoy bawang na. May plano na ba?
___________10. Lolo: Basta laging tatandaan mga apo na ang pag-aasawa ay hindi
parang kaning isusubo na maaaring iluwa kapag napaso.
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Sanggunian

2018, pp. 158-160
17

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikalawang Linggo, Ikaapat na Araw
Antas ng Wika

MELC at Koda:
awiting-bayan (balbal, kolokyal, lalawiganin, pormal) (F7WG-IIa-b-7)
Napagsama-sama ang mga salita mula sa awiting-bayan batay sa
pormalidad ng salitang ginamit
Nota: (maaaring gumamit ng ibang material para makamit ang layunin sa
Ikaapat na araw)
Araw at Oras:
Huwebes/11:00-12:00

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagbuo ng Usapan/Dayalogo Gamit ang mga
Antas ng Wika
Mga Kagamitang Pampagkatuto

Pamamaraan:
Panuto: Bumuo ng isang usapan o dayalogo gamit ang iba’t ibang antas ng wika.
Gawing gabay ang porma sa pagbuo nito na inilahad sa ikatlong araw.
Sitwasyon:______________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
18
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
______________ - __________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
19

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikatlong Linggo, Unang Araw
Alamat (Alamat ng Isla ng Pitong Makasalaanan)

MELC at Koda:
Nahihinuha ang kaligirang pangkasaysayan ng binasang alamat ng
Kabisayaan (F7PB-IIc-d-8)

Naibibigay ang mahahalagang sangkap ng isang alamat na binasa batay sa
elemento Nito
Araw at Oras:
Lunes/11:00-12:00
 Ang salitang alamat o legend sa Ingles ay mula sa salitang Latin na

legendus, na nangangahulugang “upang mabasa” Ito’y nagsasaad kung
paano nagsisimula ang mga bagay-bagay. Karaniwan itong nagtataglay ng
mga kababalaghan o mga hindi pangkaraniwang pangyayari.
 Tulad ng alinmang akdang pampanitikan, ang alamat ay binubuo ng mga
bahaging simula, gitna at wakas.
 Mababasa sa simulang bahagi ang mga tauhan, tagpuan, at maaari ding
ang suliranin. Nasa gitnang bahagi naman ang saglit na kasiglahan at
kasukdulan. Sa wakas ng alamat, dito mababasa ang kakalasan at
katapusan.
 Basahin mo nang may pang-unawa ang isang halimbawa ng alamat na nasa
ibaba upang makuha mo ang buong kwento nito.
“ALAMAT NG ISLA NG PITONG MAKASALANAN”

Noong unang panahon, isang matandang mangingisda at ang
kanyang pitong anak na dalaga ang naninirahan sa isang tahanang
nakaharap sa baybayin ng Dagat-Bisaya. Ang kanilang tirahan ay nasa
bayan ng Dumangas, isang bayang nasa gawing hilagang-silangan ng
20
lalawigan ng Iloilo na bahagi ng isla ng Panay. Araw-araw makikita ang
pitong dalagang masayang nagsasagawa ng mga gawaing-bahay o kaya
nama’y nasa dalampasigan at nagtatampisaw o masayang lumalangoy,
naghahabulan at nagtatawanan. Tila sila mga nimpang kay gaganda habang
nakikipaghabulan sa mga alon sa baybayin.
Ang kagandahan ng pitong dalaga ay bantog hindi lang sa kanilang
bayan kundi maging sa malalayong lugar. Kaya naman, hindi kataka-takang
ang kanilang tahanan ay dinarayo ng maraming binatang naghahangad na
makuha ang kamay ng isa sa mga dalagang napupusuan. Mahal na mahal
ng ama ang mga anak at ang labis niyang ikinakatakot ay ang makapag-
asawa ang sinuman sa kanyang mga dalaga ng mga lalaking maaaring
maglayo sa kanya. “Sana, kung makahanap man ng mapapangasawa ang
aking mga anak ay tagarito lang sa aming isla upang hindi sila mapalayo sa
akin,” ang naibubulong ng ama sa sarili habang pinagmasdan ang kanyang
mga anak na abala sa mga gawaing-bahay.
Isang araw nga ay isang pangkat ng makikisig na binatang
mangangalakal ang dumating sa kanilang bayan. Nabalitaan din pala ng
mga binata ang kagandahan ng mga dalaga kaya’t nagsadya sila sa bayang
iyon hindi lang para sa kanilang mga kalakal kundi para makilala rin ang
mga dalaga. Sakay sila ng magagara at mabibilis na bangka.
Mamahaling regalo ang ibinigay ng mga binata sa mga dalaga. Naging

mabilis ang pagkakaunawaan ng pitong dalaga at ng pitong binatang
estranghero. Inanyayahan nilang
magtungo sa kanilang bayan ang pitong dalaga na agad namang nagsipayag.
Subalit hindi naging madali ang paghingi nila ng pahintulot sa kanilang
ama. “Hindi niyo pa kilala nang
lubusan ang mga binatang iyan. Bakit kayo sasama? Hindi ako papayag.” Ang matigas na
wika niya kahit pa nagpupumilit ang kanyang mga anak na sumama sa mga binata.
Isang araw, habang nasa dagat at nangingisda ang ama ay gumawa

ng isang mapangahas na pasya ang mga dalaga. “Sasama ako sa aking
kasintahan, sa ayaw at sa gusto ni Ama,” ang wika ng panganay na si Delay.
“Ako man, ako man,” ang sunod-sunod na sabi ng iba pang dalaga.
Sinamantala ng magkakapatid ang pag-alis ng ama upang mangisda. Bitbit
ang kani-kanilang mga pansariling gamit ay sumakay ang mga suwail na
anak sa tatlong bangkang dala ng mga binata palayo sa kanilang tahanan.
Nang sila’y nasa bahagi na ng baybayin ng Guimaras kung saan
nangingisda ang kanilang ama ay natanaw niya ang tatlong bangka ng mga
estranghero lulan ang kanyang pitong anak na dalaga. Buong lakas na
sumagwan ang ama para mahabol ang kanyang pinakamamahal na mga
anak subalit lubhang mabagal ang kanyang maliit na bangka kompara sa
makabagong bangka ng mga estranghero kaya hindi na niya nahabol ang
mga anak.
Buong pait na lumuha at nagmamakaawa ang ama sa kanyang mga
anak. “Mga anak, huwag kayong umalis. Bumalik kayo! Maawa kayo,” ang
walang katapusang pagsigaw at pagmamakaawa ng ama habang patuloy
siya sa paggaod subalit hindi siya pinakinggan ng mga anak. Laylay ang
21
mga balikat sa matinding pagod sa paggaod at sa labis na kalungkutan sa
paglisan ng kanyang mga anak, walang nagawa ang matanda kundi lumuha
nang buong kapaitan. Wari’y nakidalamhati rin sa kanya maging ang
kalangitan sapagkat ang maliwanag na sikat ng araw ay biglang naparam at
sa halip ay napalitan ng nagdilim na himpapawid. Gumuhit ang matatalim
na kidlat na sinabayan ng malalakas na dagundong ng kulog. Biglang
pumatak ang malakas na ulan kaya’t walang nagawa ang matanda kundi
umuwi na lamang.
Sa kanyang pag-uwi ay isang napakatahimihik at napakalungkot na
tahanan ang kanyang dinatnan. Hindi napigil ng matanda ang muling
pagluha nang masagana. Wari’y sinasabayan din ng malalakas na patak ng
ulan sa bubungan ng kanyang ulilang tahanan ang walang katapusang
pagluha ng kaawa-awang matanda. Labi-labis ang kanyang kalungkutan at
pangungulila sa kanyang mga anak. Sa kabila ng ginawa ng mga suwail na
anak ay ang kanila pa ring kaligtasan ang inaalala ng ama lalo pa’t
masamang panahon ang kanilang nasalubong sa paglalakbay.
Kinaumagahan, hindi pa sumisikat ang araw ay pumalaot na ang
matanda. Inisip niyang maaaring sumilong ang bangka ng mga estranghero
dahil sa sama ng panahon nang nagdaang gabi. Baka sakaling mahabol niya
pa ang kanyang mga anak. Subalit anong laking pagtataka niya nang siya’y
nasa laot na. Nakatanaw siya ng maliliit na islang tila isinabog sa gitna ng
laot sa pagitan ng kanilang isla ng Dumangas at isla ng Guimaras. Sa lugar
na ito siya nangisda kahapon at alam niyang walang islang tulad nito sa
lugar nang nagdaang araw.
Kinabahan ang matanda at kasabay ng mabilis na pagtibok ng
kanyag puso ang mabilis na paggaod papunta sa mga mumunting isla.
Anong laking panlulumo niya nang makita ang nagkalat na bahagi ng
bangkang sinakyan ng kanyang mga anak na nakalutang sa paligid.
Binilang niya ang mumunting isla. Pito! Pito rin ang kanyang mga
anak na dalaga. Humagulgol ang matanda. Parang nahulaan niya ang
nangyari. Nalunod ang kanyang mga anak nang ang sinasakyan nilang mga
bangka ay hinampas ng malalakas na along dala ng biglang pagsama ng
panahon kahapon at sumadsad sa mga korales at matatalas na batuhan
kaya nagkahiwa-hiwalay ang mga ito.
Ang mga mumunting isla ay tinawag na Isla de los Siete Pecados o
Mga Isla ng Pitong Makasalanan. Ito ay bilang pag-alala sa pagsuway at
kasalanang nagawa ng pitong suwail na dalaga sa kanilang mapagmahal na
ama.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagsuri ng Sangkap ng Alamat

22
Pamamaraan:
Panuto: Ngayong natapos mo nang basahin ang “ Alamat ng Isla ng Pitong

Makasalanan,” tiyak na handa ka nang ibahagi ang iyong naunawaan dito.
Para sa maayos na pagbibigay mo ng mahahalagang sangkap ng binasang
alamat, gamitin ang story map sa ibaba.
____________________________
Pamagat ng Alamat
S Mga Tauhan Tagpuan Suliranin

I
M 
U 
L 
A 
Saglit na Kasiglahan
G
I
T
N
A
Kasukdulan
Kakalasan
W
A
K
A
S Katapusan
23
GabaynaTanong
Anong mahalagang aral ang iyong nakuha sa binasang alamat na isasabuhay sa
pang-araw-araw?
______________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
______
___________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Mga Sanggunian
Baisa-Julian, Ailene G., N.S. Lontoc, C. Esguerra-Jose at A.M. Dayag.
Pinagyamang PLUMA 7(K to 12). Quezon City: Phoenix Publishing
House, Inc. 2018, PP.168-171
Elemento ng Alamat. Nakuha noong Hulyo 18, 2020 sa

https://philnews.ph/2020/03/19/ elemento-ng-alamat-kahulugan-at-
halimbawa-nito/
24
TANDAAN: Ugaliing maging malinis araw-araw upang manatiling malusog at malakas ang katawan.

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikatlong Linggo, Ikalawang Araw
Makatotohahan at Di-Makatotohanang Pangyayari

MELC at Koda:

Nakapaglalahad ng sariling paghahatol tungkol sa pagkamakatotohanan ng
mga tagpuang lugar sa alamat
Araw at Oras:
Martes/11:00-12:00
 Ang panitikan ay binubuo ng mga piksyon at di-piksyong mga akda.
May iilang akdang makatotohanan sapagkat ito ay nakabatay sa
totoong pangyayari gaya ng talaarawan, balita, talambuhay, at iba pa.
Sa kabilang banda, mayroon ding di-makatotohanan sapagkat ang
mga pangyayaring nakapaloob ay bunga lamang ng malikhaing
guniguni ng manunulat, gaya na lamang ng maikling kwento, pabula,
alamat, at iba pa.
 Ang tagpuan ay isa sa mga elemento na maaaring maging

makatotohanan o di-makatotohanan. May iilang tagpuang nilikha
lamang ng manunulat at mayroon ding nahahango sa tunay na buhay
o di kaya’y ang naturang lugar mismo ay ginamit sa isang akda upang
lumitaw ang pagkamakatotohanan nito.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Paghahatol kung Makatotohanan o Di-
Makatotohanan ang mga Pangyayari

25
Pamamaraan:
Panuto: Batay sa mga tagpuang nakapaloob sa binasang alamat, magbigay ng
paghahatol dito kung makatotohanan ba o di-makatotohanan. Lagyan
lamang ng tsek ang iyong magiging hatol at ilahad ang iyong paliwanag
ukol dito sa pamamagitan ng pag-uugnay nito sa tunay na buhay. Punan
lamang ang talahanayan sa ibaba para sa iyong sagot.
Paghahatol
Mga Tagpuan Di- Paliwanag Puntos
Makatotohanan Makatotohanan
Halimbawa: Sa totoong
buhay, karaniwang
libangan talaga ng
masayang naglalaro ✔ mga tao lalo na ng
sa dalampasigan/ kabataan ang
baybayin pagtitipon sa dagat o
di kaya’y paglalaro
sa dalampasigan o
baybayin. Kaya,
masasabing naging
makatotohanan ang
tagpuang ito.
1. bayan ng
Dumangas, isang 4
bayang nasa gawing
hilagang-silangan ng
lalawigan ng Iloilo na
bahagi ng isla ng
Panay
2. Sakay sila ng
magagara at 4
mabibilis na bangka
sa dagat.
3.baybayin ng 4
Guimaras
4. lubhang mabagal
ang kanyang maliit 4
na bangka kompara
sa makabagong
bangka ng mga
estranghero kaya
hindi na niya
nahabol ang mga
anak
5. Ang mga
mumunting isla ay 4
tinawag na Isla de
los Siete Pecados o
Mga Isla ng Pitong
Makasalanan bilang
pag-alala sa
pagsuway at
kasalanang nagawa
ng pitong suwail
26
nadalaga sa kanilang
mapagmahal na ama
KABUUAN 20
Paalala: Ang pagbibigay ng puntos batay sa rubrik ay ilalapat sa bawat bilang.
Kaugnayan sa Tunay na Buhay 2

Panuntunan sa Pagsulat 2
KABUUAN 4
Gabay naTanong
Sa pangkalahatan, naging makatotohanan ba ang mga tagpuang lugar na

nakapaloob sa alamat na iyong binasa? Ipaliwanag.
______________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
______
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
27

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikatlong Linggo, Ikatlong Araw
Paglalarawan ng Tauhan

MELC at Koda:

Nailalarawan ang katangian ng mga tauhan batay sa kanilang kilos/gawi at
pananalita.
Araw at Oras:
 Ang paglalarawan ng katangian ng isang tauhan ay maaaaring mahihinuha
o masusuri sa pamamagitan ng pag-unawa kung ano ang kaniyang mga
ikinikilos, mga katangian o gawi, paano ito nagsasalita at kung paano
nagpapakita ng kanyang naging reaksyon sa mga sitwasyon sa kwento.
Gawain Bilang 1, Pamagat: Paglalarawan ng Katangian ng Tauhan
Pamamaraan:
Panuto: Ilarawan at isulat sa graphic organizer sa ibaba ang katangian ng mga
tauhan batay sa kanilang kilos/gawi at paraan ng pananalita na
ipinamalas
nila sa binasang alamat.
Alamat ng Isla ng Pitong Makasalanan
Mga Tauhan
Ama
Katangian ng Tauhan batay sa:
KILOS/GAWI PARAAN NG PANANALITA
28
Pitong Dalagang Magkakapatid
Mga Binatang Mangangalakal
Rubrik sa Pagpupuntos ng Paglalarawan:
Kaangkupan ng nilalaman sa paglalarawan ng mga tauhan 10

Wastong paggamit ng gramatika at pagsubaybay sa 5
panuntunan ng pagsulat
Maayos at sistematikong daloy ng paglalahad 5
Kabuuan 20
GabaynaTanong
Bakit mahalagang maging batayan ang kilos/gawi o paraan ng pananalita ng

tauhan
upang siya o sila ay ilarawan at makilala?
______________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
______
29
___________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Mga Sanggunian
Baisa-Julian, Ailene G., N.S. Lontoc, C. Esguerra-Jose at A.M. Dayag. Pinagyamang
PLUMA 7 (K to 12). Quezon City: Phoenix Publishing House, Inc. 2018,
p. 165.
DepEd-BEAM Distance Learning Program supported by the Australian Agency for
International Development. Nakuha noong Pebrer0 23, 2018 sa
https://www.slideshare.net/alicetejero9/filipino-6-dlp-21-mga-
katangian-ng-tauhan.
30

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikatlong Linggo, Ikaapat na Araw
Alamat ng Pitong Islang Makasalanan
Pangalan: _______________________________ Baitang/Seksiyon: ______________

MELC at Koda:
Naiuugnay ang kilos at pagpapasya ng mga tauhan batay sa kasalukuyang
namumuno (lider) o mga kilalang tao sa ating bansa.
Araw at Oras:
Huwebes/11:00-12:00
 Ang pag-uugnay sa tauhan ng isang kuwento at sa totoong tao ay hindi na
bago. Alam naman natin na ang inspirasyon ng pagkabuo ng isang tauhan ng
kuwento ay nagmula sa karanasan at imahinasyon ng mismong may-akda.
Maaari itong nangyari sa totoong buhay o ‘di kaya ay pawing kathang-isip
lamang. Kaya minsan habang tayo’y nagbabasa napapansin natin na parang
may pagkakatulad ang isang tauhan sa mga taong kilala natin o ‘di kaya tayo
mismo. Pagkakatulad sa kilos, ugali, paraan ng pagsasalita, pagpapasiya at
marami pang iba.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pag-uugnay ng Kilos at Pagpapasya ng mga
Tauhan sa Kasalukuyang mga Lider ng Isang
Bansa
Pamamaraan:
Panuto: Isiping mabuti ang mga kasalukuyang namumuno (lider) o mga kilalang
personalidad sa ating lipunan o bansa. Suriin ang mga kilos at paraan ng
kanilang pagpapasiya na siyang maiuugnay mo sa mga tauhan ng alamat
na binasa. Isulat ang iyong sagot sa mga kahon sa ibaba.
Halimbawa
Tauhan: Maria Makiling Kilalang Personalidad: Angel Locsin
31
Si Maria Makiling ay isang diwatang lihim na tumutulong sa mga
nangangailangan na hindi naghihintay ng kapalit. Siya rin ang tagapagbantay ng
kagubatan at kalikasan. Maiuugnay ko siya kay Angel Locsin na sa kasalukuyang
pandemya na nararanasan ng bansang Pilipinas ay mas nakita ang kanyang dedikasyon
sa pagtulong sa mga taong nangangailangan. Kahit noon pa man, mahilig na talaga
siyang tumulong sa kanyang kapwa, nagmistulang may anghel talaga na bumaba sa
lupa. Kapwa si Maria Makiling at Angel Locsin at may mga adbokasiya at malasakit na
mapabuti ang pamumuhay ng mga tao.
Tauhan: ________________ Lider o Personalidad: ____________
Tauhan: _________________ Lider o Personalidad: _____________
Tauhan: _________________ Lider o Personalidad: _____________
Rubrik sa Pagpupuntos ng Paliwang:
Kaangkupan ng nilalaman sa bawat paliwanag 10

Wastong paggamit ng gramatika at pagsubaybay sa 5
panuntunan ng pagsulat
Maayos at sistematikong daloy ng paglalahad 5
Kabuuan 20
GabaynaTanong
32
Kung ikaw ay magiging isang tauhan ng isang kuwento, sino ka at kanino
mo ihahalintulad ang iyong katauhan?
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikaapat na Linggo, Unang Araw
Mga Salitang Paulit-ulit
MELC at Koda:
Naibibigay ang kahulugan at sariling interpretasyon as mga salitang paulit-
ulit na ginagamit as akda, mga salitang iba- iba ang digri o antes ng
kahulugan (pagkiklino)mga di-pamilyar na salita mula sa akda at mga
salitang nagpapahayag ng damdamin. (F7PT-Iic—d-8)

Natutukoy ang mga salitang paulit-ulit na ginamit sa akda at naibibigay ang
sariling interpretasyon nito
 Isang paraan sa pagbubuo ng salita ay ang pag-uulit na kung saan ang
buong salita o isa o higit pang pantig (syllable) nito ay inuulit. Nasa unahan
ng salita ang inuulit na pantig o mga pantig. Ginagamit ang gitling (-) sa
maraming salitang inuulit, kahit ito ay dinudugtungan ng panlapi.
 A. Ganap na Pag-uulit
Kapag ang kabuuan ng salita ang inuulit, ito ay tinuturing ganap na pag-
uulit. Mga halimbawa ng mga salitang inuulit kung saan ganap ang pag-
uulit ay ang araw-araw, kabit-kabit, iba-iba, mali-mali, at salit-salit.
Mga Halimbawa ng ganap na pag-uulit:

1.abog-abog (noise or warning) 7. anak-anakan (foster child)
2.anting-anting (amulet) 8. araw-araw (every day)
3.ari-arian (properties 9. babaeng-babae (very girly)
4.bahay-bahay (from house to house) 10.banal-banalan (pretension of
being pious or holy)
 B. Di-Ganap na Pag-uulit
May mga salita na binubuo ng di-ganap o parsyal na pag-uulit na kung saan
bahagi lamang ng salitang-ugat ang inuulit.
Mga Halimbawa ng Di-Ganap na Pag-uulit

aahon (will get out of water; will get out of a difficult situation like poverty)
aakyat (will climb up; will go up)
aalis (will go or will leave)
aatras (will move backward)
33
aawit (will sing)
babalik (will come back)
Tandaan na ang pagpalit ng titik i sa e at ng u sa o ay nagaganap kung

walang gitling sa salita at kung ang salita ay may bagong kahulugan.
Halimbawa, ang haluhalo ay isang pagkaing pampalamig, ngunit ang halo-
halo ay tumutukoy sa pinagsama-samang iba’t ibang bagay. Ang haluhalo
ay hindi salitang inuulit, ngunit ang halo-halo ay salitang inuulit
Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagbibigay Interpretasyon ng Salitang Inuulit

bolpen, yellow paper
Pamamaraan:
Panuto: Salungguhitan ang salita na inuulit sa pangungusap at ibigay ang sariling

interpretasyon o kahulugan nito.
1. Makakalimutin si lolo kaya’t paulit-ulit ang kanyang bilin.
Sariling Interpretasyon: ___________________________________________________
2. Maya-maya lang ay may sasabihin na naman siya sa akin.
3. Litung-lito ako dahil sa dami ng kanyang paalala.
4. Ngunit, masayang-masaya ako kapag oras na ng kwentuhan.
5. Mahal na mahal ko ang aking ina.
6. Dahan-dahang pumasok sa silid- aralan ang mga mag-aaral.
7. Sabay-sabay silang bumati sa punong-guro ng isang magandang umaga.
8. Maganda ang umaga at ang tingkad-tingkad ng ulap.
9. Isa-isang umalis ang mga bisita.
10.Tuwang-tuwa siya sa kanyang biniling laruan.
Bawat isa sa atin ay iba-iba ang ibinigay na interpretasyon o pananaw sa iba’t
ibang bagay lalo na sa paggamit ng ating wika, hadlang ba ito upang hindi natin
matamo ang pagkakaunawaan at pagkakaisa? Pangatwiranan ang iyong sagot.
34
____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Mga Sanggunian
https://www.scribd.com/document/359230612/Mga-Salitang-Inuulit
https://samutsamot.files.wordpress.com/2014/09/salitang-inuulit.pdf
https://www.scribd.com/doc/60853322/Salitang-Inuulit-at-Salitang-
Tambalan-7-Worksheets

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikaapat na Linggo, Ikalawang Araw
Digri o Antas ng Kahulugan (Pagkiklino)

MELC at Koda:
ulit na ginagamit as akda, mga salitang iba- iba ang digri o antas ng
kahulugan (pagkiklino) mga di-pamilyar na salita mula sa akda at mga

Napagsunod-sunod ang mga magkakasingkahulugan at magkakasalungat
na salita sa pamamagitan ng pagkiklino o digri/antas nito
 Ang pagkiklino ay ang pagsasaayos ng mga salita ayon sa antas o tindi ng
kahulugan ng salita. Hindi lahat ng mga salitang magkasingkahulugan ay
pareho na rin ang ibig sabihin. Hindi maaring pagpalitin ang gamit ng mga
ito, bagaman, iisa ang malawak na kahulugan,ngunit magkaiba naman ang
tindi ng ipinapahayag nito. Magkaiba ang digri o tindi ng nais iparating nito
lalo na kung ito ay gagamitin sa pangungusap.
Ang kaayusan ng mga salita ayon sa tindi ng kahulugan.
Halimbawa:
1. Galit, poot, muhi, ngingit (Sagot: Ngitngit, galit, muhi, poot)
2. kinupkop, inalagaan, tinangkilik, kinalinga
(Sagot: Inalagaan, kinalinga, kinupkop, tinangkilik)
Hindi lahat ng salitang magkakasingkahulugan ay pareho ang ibig

sabihin. Hindi maaaring pagpalitin ang gamit ng mga ito. Bagaman iisa ang
malawak na kahulugan, magkakaiba naman ang tindi ng ipinahahayag nito.
Magkaiba ng digri o tindi ng nais iparating nito, lalo na kapag ginamit na sa
pangungusap.
35
Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagsasaayos ng mga Salita Ayon sa Antas o
Tindi Nito

Pamamaraan:
Panuto: Ayusin ang mga salita ayon sa antas o tindi ng kahulugan nito. Ang
pagkakaayos ay mula sa pinakamataas na antas. Lagyan ng bilang na apat
(4) sa pinakamataas na antas at bilang isa(1) ang pinakamababang antas.
A. ____kinupkop B. ____hapis
____inalagaan ____lungkot
____tinangkilik ____pighati
____kinalinga ____lumbay
Gawain Bilang 2, Pamagat: Paagsasaayos ng mga Salita Ayon sa Antas o

Tindi Nito
Pamamaraan:
Panuto: May ilang salitang may halos magkakaparehong kahulugan subalit may
May magkakaibang digri o antas ng kahulugan. Lagyan ng bilang 1
hanggang 3 ang mga linya: 1 para sa pinakamababaw at 3 sa
pinakamatindi ang digri o intensidad. Gamiting gabay ang pangungusap
kung saan nagamit ang salitang nakadiin.
A.
_____ Ang lalong paglalapit ng kalooban nil ani Mayang ay nagpasaya kay
Felix.
_____ Nagpangiti kay Felix ang pagbibigay sa kanya ni Mayang ng bahaw na
kanin at daing.
_____ Labis na kaligayahan ang nadama ni Felix nang ikasal sila ni Mayang.
B.
_____ Nakaramdam si Mayang ng inis sa tuwing makikita niya si Goryong
ang Lalaking gustong ipakasal sa kanya ng magulang.
_____ Nakadama ng galit si Mayang nang ayaw pakinggan ng ina ang
kanyang paliwanag.
_____ Labis na pagdaramdam ang nadama ni Mayang dahil ipapakasal siya
sa lalaking hindi niya iniibig kapalit ng isang kalabaw.
Tulad ng digri o antas ng kahulugan ng salita, magbigay ka rin ng tatlong
katangian
na dapat mong taglayin upang ikaw ay maging matagumpay sa buhay. Isaayos mo
ito ayon sa simpleng katangian hanggang sa pinakamahalaga.
1. ______________________________________________________________________________
36
2. ______________________________________________________________________________
3. ______________________________________________________________________________
Mga Sanggunian:
https://brainly.ph/question/787334
http://gurosafilipino.blogspot.com/2010/07/mga-salita-ayon-sa-tindi-ng.html
https://brainly.ph/question/382169
https://brainly.ph/question/1876234?source=aid1245786
p. 187

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikaapat na Linggo, Ikatlong Araw
Di-Pamilyar na Salita

MELC at Koda:

Natutukoy ang mga di –pamilyar na salita na ginamit sa pahayag at
naibibigay ang sariling pagpapakahulugan at diksiyunaryong kahulugan
Araw at Oras:
 Ano ang pamilyar at di- pamilyar na salita? Ano ang pagkakaiba nito?
Ang kaibahan nito ay ang pamilyar na salita ay salitang palaging
ginagamit natin sa pang araw –araw na komunikasyon samantalang
ang di- pamilyar na salita ay salitang di nagagamit o bihirang
nagagamit sa pakikpagtalstasan.. Ito’y salita na mahirap mong
maunawaan kaagad. Ginagamit lamang itop pagsusulat ng isang
komposisyon tulad ng tula para maipapahayag ang nasa damdamin
ng may katha. Binibigyan diin nito ang intensidad, antas o pagkiklino
ang isang pagsusulat para maging mabisa ang paglalarawan nito.
 Sa pagpili at paggamit ng di- pamilyar na salita ay dapat bigyan ng
pagpupuna ang mga ito kilalanin at bigyan ng sariling pagpapakahulugan
bago tingnan sa diksiyonaryo nang matala ang tama na kahulugan dahil sa
ito ay magkalapit, magkasingkahulagan at nakakalito din minsan. Dapat
maging matalas at maingat sa paggamit at pagpili ng mga salitang di –
pamilyar sa pagpahayag ng iyong saloobin at damdamin.
37
Gawain Bilang 1, Pamagat: Paglista ng mga Salitang Pamilyar at Di-
Pamilyar

bolpen, yellow paper, ruler
Pamamaraan:
Panuto: Balikan muli ang nabasang alamat “Alamat ng Pitong Islang Makasalanan”
at pumili ng apat na salita mula rito. Pagkatapos, lagyan ng tsek (/) kung
ang salitang iyong naisulat ay kabilang sa pamilyar o di-pamilyar na salita
at ang mga kahulugan nito.
Salita Pamilyar Di- Sariling Diksyunaryong

Pamilyar Pagpapakahulugan Kahulugan
1.
2.
3.
4.
Sanggunian:
Brainly.ph
38

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikaapat na Linggo, Ikaapat na Araw
Pagbuo ng Sariling Tula Gamit ang mga Salitang

Nagsasaad ng Damdamin

MELC at Koda:

Nakikilala at nabibigyang kahulugan ang mga salitang nagsasaad ng
damdamin at nagagamit ang mga ito sa pagbuo /katha ng sariling tula.
Araw at Oras:
Huwebes/11:00-12:00
 Alam ba ninyo na ang pagpapasidhi ng damdamin ay isang uri ng

pagpapahayag ng saloobin o emosyon sa paraang pagpapataas ng antas
nito? Binibigyan nito ng intensidad, antas o pagkiklino ang isang
komposisyon para maging mabisa ang pagbabasa nito, ito ay ang pagkiklino.
Nagagamit ito sa pamamagitan ng pag iba- iba ng mga salitang sinonimos
(synonyms). Halimbawa ang salitang hikbi, luha, hagulgol kung aayusin
natin ayon sa antas nito ay naging luha, hikbi, hagulgol.
 Ngayong alam mo na ang mga halimbawa ng mga di- pamilyar na salita na
may kasamang kahulugan at mga ilang halimbawa nito ay dapat tandaan na
hindi lahat ng salitang magkasing kahulugan ay pareho ang ibig sabihin,
hindi maaring pagpipilitin ang gamit ng mga ito. Nasubukan mo na rin kung
paano ang pag- aayos ayon sa antas at digri nito na siyang nagpapakita at
39
naglalarawan ng damdamin at saloobin na napapahayag, kaya dapat
tandaan natin kung paano ang pag-aayos ng mga salita ayon sa antas nito.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Antas ng Wika

bolpen, yellow paper, ruler, krayole, color pen
Pamamaraan:
Panuto: Iantas ang magkasingkahulugan na salita mula sa pinakamababaw (1)

hanggang sa pinakamalalim (3). Lagyan ng bilang 1-3
kinupkop galit hapis kabaliwan masaya
inalagaan poot lungkot kalokohan natutuwa
kinalinga muhi pighati kahangalan nagagalak
Gawain Bilang 2, Pamagat: Pagsulat ng Sariling Tula na
Nagsasaad/Nagappahayag ng Damdamin
Sumulat ng isang tula gamit ang mga salitang nagsasaad o nagpapahayag ng
damdamin. Maaari mong gamitin ang mga salitang may damdamin na nasa itaas
na inilalahad.
-
Rubriks sa Pagpupuntos:
Napakagaling Magaling Katamtaman Nangangailangan Puntos

Pa ng
10 8 6 Pagsasanay
4
Napakalalim Malalim at Bahagyang Mababaw at
at makahulugan may malalim literal ang
makahuluga ang kabuuan ang kabuuan kabuuan ng tula
n ang ng tula ng tula
kabuuan ng
tula
Piling - pili May ilang Ang mga salita Wala ni isang
ang mga piling salita at di- gaanong pagtatangkang
40
salita pili ginawa upang
makapili ng salita
Gumagamit May sukat at May Walang sukat at

ng angkop na tugma ngunit pagtatangkang tugma
sukat at may gumamit ng
tugma bahagyang sukat at
inkonsistensi tugma ngunit
halos may
inkonsestensi
lahat
Kabuuan 30
Ang pagsulat ng isang liham na pag-ibig ay nagpapahayag din ng damdamin at
punung-puno ng emosyon sa paglalahad sa kanyang minamahal. Magbigay ng
matinding damdamin o emosyong naghahari kapag nagtapat ng pag-ibig. Anu-
anong
mga damdamin ang mga ito? Ipaliwanag.
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
______________________________________________________________
Mga Sanggunian:
Dreamstime.com
Brainly.com
41

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikalimang Linggo, Unang Araw
Editoryal/Tatlong Bahagi ng Editoryal

MELC at Koda:
Nagagamit nang maayos ang mga pahayag sa paghahambing (higit/mas, di-
gaano, di-gasino, at iba pa) (F7WG-IIc-d-8)

Natutukoy ang mga sangkap ng isang editoryal na nanghihikayat.
 Ang editoryal ay bahagi ng pahayagang nagsasaad ng kuru-kuro ng
pahayagan tungkol sa isang isyu. Ito ang tinig ng pahayagan, nagbibigay ng
kaalaman, nagpapakahulugan, humihikayat, at kung minsa’y lumilibang sa
mambabasa.
 Ito ay naglalaman o naglalahad ng mga reaksyon, pananaw, at kuru-
kuro ng editor o patnugot ng pahayagan tungkol sa mainit na isyu o
mainit na pangyayari sa basna.
 Ito ay maaring ukol sa edukasyon, pulitika, sining, pamahalaan, at
napapanahong paksa. Ito rin ay matuturing na paninindigan ng isang
pahayagan, organisasyon, grupo o institusyon tungkol sa iba’t-ibang isyu
kaya matuturing itong politikal sapagkat ang lahatay may opinyon.
Tatlong Bahagi o Sangkap ng Editoryal o Pangulong -Tudling
Panimula - Dito binabanggit ang isyu, , paksa o balitang tatalakayin.
42
Katawan - Sa bahaging ito, ipinahahayag ang opinyon o kuru-kuro ng
patnugot. Maaaring ilahad ito sa pamamagitan ng paglalarawan,
gayundin ang pro (pagpanig), o con (pagsalungat) sa isyung
tinalakay.
Wakas - Dito ipinahahayag ang bahaging panghihikayat o paglagom
upang mabuo sa isipan ng mambabasa ang pananaw na nais
ikintal ng editorial

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagtukoy sa Sangkap ng Editoryal
Pamamaraan:
Panuto: Tukuyin kung anong sangkap ng editoryal “Walang Disiplina sa
Pagtatapon ng Basura” ang binibigyang diin ng piling sipi nito. Titik
lamang ang pillin ng tamang sagot na nasa loob ng panaklong ang isulat
bago sa bilang.
(a. Panimula b. Katawan c. Wakas)

____ 1.Ganito ang nararanasan sa kahabaan ng Roxas Blvd. sa tuwing may
pagsama ng panahon o bagyo. Kapag nagalit ang alon sa Manila Bay,
tatangayin ang mgabasurang lulutang-lutang at ibabalik ito sa kalsada.
Kaya ang mga basurang itinapon ng mga walang disiplina magdudulot uli ng
panibagong problema. Ang mga basura ring ito ang hahantong sa mga
estero.
_____2.BASURA ang pangunahing dahilan kaya nagbabaha sa Metro Manila.

Matagal nang problema ito. Ilang dekada na ang nakalilipas subalit baha pa
rin ang problema. At sa kabila na basura ang dahilan, marami pa rin ang
hindi natututo at walang disiplina sa pagtatapon ng basura sa mga estero,
kanal at mga ilog. Wala pa rin silang kadala-dala at walang malasakit sa
kapaligiran. Ang mga basurang itinambak sa mga ilog ay iluluwa sa dagat at
ibabalik naman ito ng dagat mismo sa mga dalampasigan. Totoo ang
kasabihang “kung ano ang itinapon mo, babalik din sa’yo.”
_____3.Nararapat makaisip ng solusyon ang MMDA at ang DENR kung paano

madidisiplina ang mamamayan at magkakaroon ng takot na huwag
magtapon ng basura sa waterways. Dapat kamay na asero ang gamitin para
wala nang magtatapon ng basura na nagdudulot ng pagbaha.
_____4.Noong nakaraang linggo, nagsagawa ng paglilinis sa Estero de Magdalena

ang Metro Manila Development Authority (MMDA). Nagtulung-tulong para
alisin ang napakaraming basurang plastic. Isinagawa ang paglilinis
makaraang mag-viral sa social media ang estero. Dahil sa dami o kapal ng
basura, maari nang maglakad sa ibabaw niyon na hindi malulubog.
43
_____5. Ang mga basurang iyon ang tatangayin muli sa Manila Bay at magpapaulit-
ulit lamang ang tanawin. Isusuka ng Manila Bay ang basura sa Roxas Blvd
at ibabalik din sa mga estero, kanal at iba pang waterways.
(Pilipino Star Ngayon ) - June 17, 2018 - 12:00am

https://www.philstar.com/pilipino-star ngayon/opinyon/2018/06/17/1825377/editoryal-
Ipaliwanag : “Tapat ko, Linis Ko”
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
44
Sanggunian:
Julian , A. B., Lontoc, N. S., & Esquerra , C. H. (n.d.). Pinagyamang Pluma 7.
Phoenix Publishing House ,p. 204
https://filmanatics.wordpress.com/2016/12/16/editoryal
l-o-pangulong-tudling/

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikalimang Linggo, Ikalawang Araw
Mga Pahayag na Ginagamit sa Panghihikayat

MELC at Koda:
Mga Layunin ( Ayon sa Budget of Works/Activities)

Nakikilala ang mga salita/pahayag na nagsasaad ng panghihikayat.
 Ang pagnanais na mahikayat o makumbinsi ang iyong mga mambabasa sa
iyong pananaw o paninindigan ay isang hamon sa isang manunulat.
Makatutulong ang paggamit ng mga angkop na pahayag o salira sa iyong
panghihikayat.
Halimbawa:
o Tumpak
o Siguradong
o Tama
o Tara
o Totoo, at iba pa.
45
Gawain Bilang 1, Pamagat: Paggtukoy ng mga Salitang Nanghihikayat
pluma, yellow paper
Pamamaraan:
Panuto: Isulat sa espasyong nakalaan ang mga pahayag o salitang nanghihikayat
sa loob ng kahon.
Totoo Tayo Tara…

Siyempre Naniniwala akong Kami
Ngayon na! Kulang Ganito
Ito na Kaya natin ito Mabango
Sila Maganda Talaga
Tunay Pero Ayoko
1. ________________________________ 6. ________________________________
2. ________________________________ 7. ________________________________
3. ________________________________ 8. ________________________________
4. ________________________________ 9. ________________________________
5. ________________________________ 10. _______________________________
Gawain Bilang 2, Pamagat: Paggtukoy ng mga Salitang Nanghihikayat

Pamamaraan:
Panuto: Kilalanin at salungguhitan ang mga pahayag o salitang naghihikayat sa
sumusunod na pangungusap.
1. Naniniwala akong may magagawa ang bawat isa sa atin upang

matulungan ang mga kapatid nating katutubo.
2. Tama! Lahat tayo’y puwedeng tumulong kung gugustuhin natin.
3. Tara, tulong na!
4. Ngayon na. Kung ipagpapabukas pa natin ang pagtulong ay baka huli

na.
5. Kaya natin ito basta tayo’y sama-sama.
46
6. Tunay na mahalaga ang ating pagkakaisa para magtagumpay ang ating
hangarin.
7. Tama ang hangarin ng pamahalaang maipaabot ang edukasyon maging

sa pinakamalayo mang lugar.
8. Naniniwala akong ang edukasyon ay makatutulong sa lahat.
9. Siguradong magagamit ng mga katutubo ang anumang matutuhan nila

para sa pagbuti ng kanilang kalagayan.
10.Ito na ang simula ng pagbuti ng kanilang kalagayan.
Bakit mahalagang gamitin ang mga pananda/salitang nanghihikayat sa
pagbebenta ng isang rodukto o aakiting pasyalan ng mga turista ang mga lugar ng
ating bansa na sadyang mayaman sa mga likas na yaman?
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Sanggunian:
47
Phoenix Publishing House

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikalimang Linggo, Ikatlong Araw
Mga Pahayag sa Paghahambing at Iba Pang Kaantasan
ng Pang-uri
MELC at Koda:
Mga Layunin ( Ayon sa Budget of Works/Activities)

Nagagamit sa pagbuo ng mga pangungusap ang mga pahambing na salita
 Ang mga pang-uri o adjectives sa Ingles ay salitang nagbibigay turing o

naglalarawan sa isang pangngalan o panghalip. Ito’yy nagsasaad ng uri o
katangian ng tao, bagay, hayop, pook, o pangyayari.
May Tatlong (3) Antas o Kaantasan ng Pang-uri:
 Lantay na Pang-uri - Naglalarawan ito ng isa o payak na pangngalan o

panghalip na walang pinaghahambingan.
48
Mga Halimbawa: Maganda ang lugar na pinuntahan namin.
 Pahambing na Pang-uri- Ginagamit ito sa pagtutulad ng dalawang

pangngalan o panghalip.
A. Pahambing na Magkatulad - Ipinakikilala nito ang magkapantay na

katangian ng dalawang bagay na pinaghahambingan. Ginagamitan ito ng
mga panlaping ka-, ga-, sing-/kasing-, magsing-/magkasing.
Mga Halimbawa: Magsinglaki kayo ni Joan.

Kasinggwapo mo si Enrique Gil.
B. Pahambing na Di-Magkatulad - Ipinakikilala nito ang di-magkapantay o

di-patas na paghahambing. Maaari itong nagbibigay ng diwa ng
pagkakait, pagtanggi o pagsalungat.
 Pahambing na Palamang – Ito ay may katangiang nakahihigit sa

pinaghahambingan. Ginagamitan ito ng mga salitang higit, mas, di-
hamak, at lalo. Tinutulungan din ito ng mga salitang kaysa o kaysa kay.
 Pahambing na Pasahol – Ito ay may katangiang kulang o kapos sa
pinaghahambingan. Tinutulungan ito ng mga salitang di-gaano, di-tulad
ni o di-tulad ng, di-gasino, di-masyado, at marami pang iba.
Mga Halimbawa (Di-Magkatulad):
Si Laura ay di-hamak na mas maganda kaysa kay Leonora.

Ang baon mo ay higit na masarap kaysa akin..
 Pasukdol na Pang-uri- May katangian itong namumukod o nagngingibabaw

sa lahat ng naghahambingan. Maaari itong negatibo o positibo. Masidhi ang
paglalarawan dito kaya maaaring gumagamit ng mga
salitang sobra, ubod, pinaka, tunay, talaga, saksakan, at kung minsa’y pag-
uulit ng pang-uri.
Mga Halimbawa ng Pasukdol na Pang-uri

Si Terry ang pinakamalakas kumain sa amin.
Ubod ng ganda ang dalagang si Ara.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Paggbuo ng Pangungusap na may
Paghahambing
Pamamaraan:
Panuto: Gamitin mo nang maayos sa pangungusap ang sumusunod na pahayag sa
paghahambing. Gawing paksa sa mga bubuing pangungusap ang pagiging
mabuting mag-aaral, kaibigan o anak.
49
1. Higit na mabuti
___________________________________________________________________________
2. Di-gaanong malakas
___________________________________________________________________________
3. Mas masaya
___________________________________________________________________________
4. Lalong mahirap
___________________________________________________________________________
5 Di-gasinong mabilis
___________________________________________________________________________
Ihambing mo ang iyong sarili sa isang bagay na sumisimbolo sa iyong
pagkatao.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
________________________________
Sanggunian:
50
Phoenix Publishing House . https://noypi.com.ph/pang-uri

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikalimang Linggo, Ikaapat na Araw
Pagsulat ng Editoryal na Nagbibigay Puri


MELC at Koda:
Naisusulat ang isang editoryal na nanghikayat kaugnay ng paksa
(F7PU-IIe-f-9)

Nakasusulat ng isang editoryal na nagbibigay puri sa isa sa mga lugar sa
Kabisayaan.

Mga Tuntunin sa Pagsulat ng Editoryal
 Magkaroon ng kawili-wiling panimula, maikli lamang upang akitin ang

mambabasa.
 Buuin ang katawan sa pamamagitan ng paglalahad ng mga katibayan nang
maayos at malinaw.
 Iwasan ang pagbibigay ng pangkalahatang patakaran. Sa halip ay:
1. Gumamit ng mga halimbawa at paglalarawan upang pagtibayin ang
51
simulain.
2. Gumamit ng paghahambing at pag-iiba-iba.
3. Gumamit ng magkakatulad na kalagayan.
4. Banggitin ang pinagmulan ng mga inilalahad na kalagayan.
5. Tapusin ang naaangkop.
6. Tandaang ang pinakapansing bahagi ay ang panimula at ang panapos.
7. Gawing maikli lamang.
8. Huwag mangaral, ilahad lamang ang katwiran at hayaang ang
mambabasa
ang gumawa ng sariling pagpapasiya.
9. Iwasan ang unang panauhan isahang panghalip.
10. Sulatin nang payak lamang.
Gawain Bilang 1, Pamagat: Paggsulat ng Editoryal na Nagbibigay Puri

Pamamaraan:
Panuto: Sumulat ng isang editoryal na nagbibigay puri sa isa sa magandang lugar
na iyong napuntahan sa inyong syudad. Sundin ang mga sangkap at mga
tuntunin sa pagsusulat nito ganoon din sa mga salitang nagpapahayag ng
panghihikayat.
______________________________________________
(Pamagat)
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
52
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Pamantayan sa Pagpupuntos
MGA PAMANTAYAN 5 4 3 2 1
1.Makaagaw-pansin ang simula at wakas ng
editoryal.
2.Ang katawan ay nakapaglahad ng mga katibayan
sa paraang maayos at malinaw.
3.Malinaw na makikita ang mensaheng nais
ipahayag ng editoryal.
4.Paggamit ng mga salitang nanghihikayat
Kabuuang Puntos
5 – Napakahusay
4 – Mahusay
3 – Katamtaman
2 – Di-mahusay
1 – Sadyang Di-mahusay
Sino sa mga taong malapit sa iyo ang pinupurihan/hinahangaan mo nang labis?

Ilarawan ang kanyang mga katangian o ang nagawa niyang kabutihan sa kapwa o
bayan kaya.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
53
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
___________
Mga Sanggunian:
Phoenix Publishing House .
https://dokumen.tips/documents/mga-tuntunin-sa-pagsulat-ng editoryal.html
https://www.tagaloglang.com/editoryal/

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikaanim na Linggo, Unang Araw
Epiko ng Hinilawod/Epiko ng mga Bisaya

MELC at Koda:
Naisusulat ang isang tekstong naglalahad tungkol sa pagpapahalaga ng mga
taga-Bisaya sa kinagisnang kultura (F7PU-IIg-h-10)

Napipili ang mga pangyayaring ngagpapakita ng hidwaan/pag-aaway ng
mga angkan sa Epikong nabasa

 Alam mo ba na ang Ilog Jalaur o Jalaud sa Iloilo na may sinaunang
pangalang Haalwod ay siyang pinagmulan o tagpuan ng kilalang epiko ng
mga Panay na may pamagat na “Hinilawod”. Ang epikong Hinilawod na
54
nangangahulugang ‘Mga Kuwento Mula sa Bukana Ng Ilog Halawod” ay
isang epiko ng mga sinaunang nanirahan sa lugar na tinawag na Sulod
sa Panay. Taglay ng epiko ang mga kaugalian, kultura, relihiyon, at iba’t
ibang ritwal at seremonyas ng mga sinaunang mamamayan ang Sulod. Ang
epiko ay binubuo ng 28,000 berso kaya naman itinuturing itong isa sa mga
pinakamahalagang epiko sa mundo. Katunayan, kung binbigkasin ito sa
orihinal na berso, aabot ng tatlong araw ang pagtatanghal.
Narito ang Buod ng Epikong Hinilawod:
>Noong unang panahon, may isang Dyosa ng kalangitan na nag ngangalang

"Alunsina", sa takot na di na makapag asawa ay iminungkahi ng hari ng mga Diyos
na si "Kaptan" na sya ay mag-asawa na.
>Maraming Diyos ang dumating makadaupang palad lamang si Alunsina. Ngunit

ang lahat ay bigo sapagkat ang napili ni Alunsina ay isang mortal na nag
ngangalang "Paubari".
>Si Paubari ay isang datu na namumuno sa Halawod.
>Ang desisyon ni Alunsina ay lubos na ikinagalit ng ilang nabigong Diyos.

Napagkasunduan ng ilang Diyos sa pangunguna ni "Maklium-sa-t’wan" na
magkaroon nang pagpupulong upang maudlot ang kasal ni Alunsina at Paubari sa
pamamagitan ng isang baha sa halawod.
>Ngunit si Alunsina at Paubari ay nakaligtas sa kapahamakan sa tulong ni

Suklang Malayon, ang kapatid ni Alunsina. Natunugan ni Malayon ang plano ng
ilang Diyos kaya’t sinabi nitong magpunta sa mataas na lugar sina Paubari at
Alunsina.
>Pagkatapos humupa ang baha ay palihim na bumalik si Alunsina at Paubari sa

halawod.
>Matapos ang ilang bwan ay nagsilang si Alunsina ng triplets at pinangalanang

LabawDongon, Humadapnon at Dumalapdap.
>Pagkatapos isilang ay agad na ipinatawag ni Alunsina ang paring si Bungot-

Banwa para gawin ang ritwal upang maging malakas ang mga kambal. Matapos
ang ritwal ay naging malalakas at makisig sina Labaw Dongon, Humadapnon at
Dumalapdap.
>Ang tatlong magkakapatid ay kapwa nagkaroon ng kanya kanyang

pakikipagsapalaran katulad na lamang ni Labaw Donggon na nakipaglaban kay
Saragnayan ngunit ito''y bigo at ibinilanggo ni Saragnayan.
>Dahil dito ay naghiganti ang anak ni Labaw Donggon at agad na kinalaban si

Saragnayon. Kalauna''y nagtagumpay ang anak ni Labaw Donggon at sila''y
parehong bumalik sa kanilang lugar.
>Dahil din sa pagkakabilanggo ni Labaw Donggon ay lubos na nagalit si

Humadapnon at Dumalapdap. Nangako si Humadapnon na ipaghihiganti nya ang
kapatid hanggang sa kaapu-apuhan ni Saragnayan.
55
>Pagkatapos umalis ni Humadapnon upang maghiganti ay umalis din si
Dumalapdap upang makipagpalaran at pakasalan si "Lubay Lubyok Mahanginun
si Mahuyokhuyokan". nakipaglaban si Dumalapdap sa nilalang na may dalawang
ulo na kung tawagin ay "Balanakon".
>Pagkatapos nito ay nilabanan din ni Dumalapdap ang nilalang na "Uyutang" na

kawangis ng isang paningi na may malaking mga pangil at makamandag na kuko.
Nilabanan ni Dumalapdap ang Uyutang sa loob ng pitong buwan.
>Naging matagumpay si Dumalapdap at kasama na nyang umuwi si "Lubay-

Lubyok Hanginun si Mahuyokhuyokan" upang pakasalan.
>Nang makabalik na ang magkakapatid ay ipinagdiwang ni Datu Paubari ang

tagumpay ng mga ito. (https://www.marvicrm.com/2017/09/hinilawod-buod)

Gawain Bilang 1, Pamagat: Mga Pangyayaring Nagpapakita ng Hidwaan

bolpen, ruler, krayola, puting papel, color pen
Pamamaraan:
Panuto: Pumili ng limang mga pangyayaring nagpapakita ng hidwaan/pag-aaway

ng mga angkan batay sa buod ng epikong binasa. Isulat ang mga ito sa loob
ng memory bubbles.
Pangyayari
Pangyayari Pangyayari
Epiko ng
Hinilawo
56
Pangyayari
Mga Sanggunian:
Pinagyamang Pluma 7, p. 212
Ilaw (Pinagsanib na Wika at Panitikan), Unang Taon, p.233

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikaanim na Linggo, Ikalawang Araw
Epiko ng Hinilawod/Tunggalian

MELC at Koda:

Naiuugnay ang mga hidwaan/pag-aaway ng mga tauhan sa akda sa mga
nangyayaring hidwaan ng mga lider ng lipunan
 SULIRANIN O TUNGGALIAN -Tumutukoy ito sa paglalabanan ng
pangunahing tauhan at sumasalungat sa kanya. Ang tunggalian ay
maaaring Tao laban sa kalikasan, Tao laban sa sarili, Tao laban sa Tao at
Tao laban sa lipunan. Kabilang ito sa banghay ng kwento. Hindi magiging
makulay ang isang pangyayari kung wala ang tunggalian o suliranan ng
kinakaharap at dapat lulutasin ng tauhan sa kwento na siyang
magpapataas ng kawiilihanat pananabik ng mambabasa hanggang sa
marating ang kasukdulan.
57
https://philnews.ph/2019/07/19/elemento-ng-maikling-kwento-8-elemento- kahulugan/

Gawain Bilang 1, Pamagat: Hidwaan ng mga Tauhan na may Kaugnayan
sa Hidwaan ng mga Lider ng Bansa
bolpen, puting papel, krayola, ruler, color pen
Pamamaraan:
Panuto: Itala sa loob ng dayagram ang naganap na hidwaan o pag-aaway ng mga
tauhan na may kaugnayan sa hidwaan ng mga lider ng ating bansa.
Pamagat ng Epiko
Hidwaan ng mga Tauhan

Hidwaan ng mga Tauhan
Hidwaan ng mga Lider ng

Ating Bansa Hidwaan ng mga Lider ng
Ating Bansa
Hidwaan ng mga Lider ng Hidwaan ng mga Lider ng

Ating Bansa Ating Bansa

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikaanim na Linggo, Ikatlong Araw
Paggawa ng Komiks

MELC at Koda:
Nakagagawa ng isang munting komiks gamit ang mga pangyayaring

nagpapakita ng hidwaan/pag-aaway ng mga tauhan sa akda

 Ang komiks ay isang grapikong midyum na kung saan ang
mga salita at larawan ang ginagamit upang ihatid ang
58
isang salaysay o kuwento. Maaaring maglaman ang komiks ng kaunti o
walang salita, at binubuo ng isa o higit pang mga larawan, na maaaring
maglarawan o maghambing ng pagkakaiba [1] ng teksto upang makaapekto
ng higit sa lalim. Bagaman palagiang paksang katatawanan ang komiks
sa kasaysayan, lumawak na ang sakop ng anyo ng sining na kinabibilangan
ang lahat ng mga uri (genre), hinahayaan ang mga artistang tuklasin ang
kanilang sariling ekspresyon.
 Ito’y isang babasahing isinalarawan at maaaring nagsasaad ng kuwento,

buhay ng tao o pangyayari. Ang salitang komiks ay hango sa salitang ingles
na "comics" at isinulat lamang na may titik "k" alinsunod sa baybayin ng
wikang Filipino. Noong unang bahagi ng ika-20 siglo, naglipana ang komiks
at naging popular ito sa buong bansa, dahilan upang maging isa ang
Pilipinas sa mga pinakamalalaking tagalimbag ng komiks sa buong mundo.
Pero sa mga nagdaang dekada, bumababa ang popularidad ng komiks dahil
sa iba't ibang salik, kabilang na rito ang iba pang anyo ng mass-media tulad
ng telebisyon at Internet. https://tl.wikipedia.org/wiki/Komiks

Gawain Bilang __1_, Pamagat: Paggawa ng Komiks

lapis, krayola, puting papel, ruler, cellphone
Pamamaraan:
Panuto: Gumawa ng isang halimbawa ng komiks batay sa mga pangyayaring

nagpapakita ng hidwaan/pag-aaway ng mga tauhan sa epikong binasa.
Gawing gabay ang ibinigay na rubriks na nasa ibaba upang lubos na
mapadali at mauunawaan ang pagbuo nito.
Sariling Gawa (Komiks):
59
Rubrik sa Pagpupuntos
Pamantayan 4 3 2 1
1.Lohikal ang pagkakasunud-sunod ng mga angyayari
2.Malikhain at masining ang presentasyon
3.Ang mga nabuong drowing/guhit ng kasuutan ay
angkop na angkop sa inilalarawan
4.Maikli at nakakakuha ng interes ang nabuong
komiks
Magsalaysay ng isang di-malilimutang pangyayari na kung saan may
hidwaan/away na naganap sa iyong pamilya at kug paano nalutas/naresolba ang
nasabing hidwaan ganoon din ang aral na iyong nakuha mula sa pangyayaring
iyon.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
60
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Sanggunian:
https://tl.wikipedia.org/wiki/Komiks

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikaanim na Linggo, Ikaapat na Araw
Pagpapahalaga sa Sariling Kultura

MELC at Koda:

Napahahalagahan ang mga kultura ng mga taga-Bisaya sa tulong ng
tekstong
naglalahad

61
 Ang kultura ay ang kabuuan ng pinagsama-samang pananaw ng mga
tao sa kanilang lipunan. Nakapaloob sa pananaw na ito ang
koleksyon ng mga kaugalian, nakasanayan, paniniwala, tradisyon at
iba pa. Maaring ang mga pananaw na ito ay pamana pa ng mga
naunang henerasyon na naisalin hanggang sa kasalukuyang
panahon.
 Ito ay tumutukoy din sa paraan ng pamumuhay ng mga tao. Nagbibigay

ito ng kahulugan at paglalarawan sa lipunang kanyang ginagalawan.
Dagdag pa, nagsisilbi rin itong batayan ng mga kilos at gawi ng mga
tao. Sa isang lipunan o kumunidad, tumutulong ang kultura sa
pagbibigay ng katwiran kung ano nga ba ang kaibahan ng tama sa
mali, at mabuti sa masama.
 Ang kultura ay nagsisilbi ring pagkakakilanlan ng isang lugar. Nabubuo

ang kultura upang tugunan ang mga pangangailangan ng mga
indibidwal sa isang partikular na lugar. Dahil bawat rehiyon ay
mayroong sariling pangangailangan, nag-iiba ang mga kilos at gawi
nila kumpara sa iba pa. Dahil bawat tao ay nabibilang sa lipunan,
ibig sabihin, nabibilang din tayo sa kultura nito. Hinuhubog nito ang
bawat indibidwal para magampanan ang kanilang papel sa lipunan sa
kanais-nais na paraan. Sa tulong nito, mas nagkakaroon ng
kabuluhan ang buhay ng isang tao at mas nabubuo ang kanilang
pagkatao.
https://www.pinoynewbie.com/ano-ang-kahulugan-kultura-elemento-uri/

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagsusulat ng Tekstong Paglalahad Bilang
Pagpapahalaga sa kultura

Pamamaraan:
Panuto: Bumuo ka ngayon ng isang tekstong naglalahad sa pagpapahalaga ng mga

taga-Bisaya sa kanilang kinagisnang kultura. Sagutin ang mga tanong sa
ibaba upang maging gabay sa iyong buuing talata.
1. Paano pinahahalagahan ng mga Bisaya ang kanilang magulang?

2. Paano nila ipinakikita ang pagmamamahal at paggalang sa kapamilya, may
pagkukulang man o wala.
3. Anu-anong ritwal o paniniwala mayroon ang kanilang kulturang
masasalaamin sa kanilang mga panitikan?
4. Anu-anong bahagi ng kanilang kultura ang nananatili at isinasagawa pa rin
hanggang ngayon?
62
________________________________________________
(Pamagat)
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Rubriks sa Pagpupuntos
Nilalaman ng talata - 10 puntos

Wastong gamit ng salita, baybay, bantas - 5 puntos
Istruktura ng talata - 5 puntos
Kabuuan = 20 puntos
Magbigay ng tatlong Kulturang Pilipinong maipagmamalaki at dapat na
pananatilihin. Kulturang Pilipinong Maipagmamalaki:
1. _______________________________________________________________________________
2. _______________________________________________________________________________
3. _______________________________________________________________________________
4. _______________________________________________________________________________
5. _______________________________________________________________________________
Sanggunian:
63
Phoenix Publishing House, p.227
https://www.pinoynewbie.com/ano-ang-kahulugan-kultura-elemento-uri

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikapitong Linggo, Unang Araw
Konotatibo at Denotatibo
MELC at Koda:
Nasusuri ang kulturang nakapaloob sa awiting-bayan (F7PB-IIi-12)

Nabibigyang-kahulugan ang mga konotibong pahayag/parirala batay sa
pagkakagamit nito ng mga tao kung saan nagsimula ang awiting-bayan
Panimula/SusingKonsepto
Konotatibo at Denotatibo
 Ang Denotatibo ay ang literal na kahulugan ng isang salita na matatagpuan
sa diksyunaryo. Habang ang Konotatibo naman ay tumutukoy sa intensyon
64
ng nagsasalita o sumusulat. May mga salitang maaaring wasto ang
pagkakagamit sa usaping denotatibo subalit maaaring lumikha ng
tunggalian o kalituhan sa loob ng isang teksto.
 Halimbawa ang salitang “bagyo” na ang kahulugang denotatibo ay dulot ng
kalikasan. Subalit kung gagamitin ito sa pangungngusap sa loob ng isang
teksto, tulad ng “Sunud-sunod na dumating ang bagyo sa kanyang buhay
ngunit nanatili siyang matatag. Ganap na nawala ang kahulugang
denotasyon sapagkat ang naging konotasyon ng salitang “bagyo” ay
nangangahulugang problema.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagtukoy sa Konotatibong Kahulugan

Pamamaraan:
Panuto: Tukuyin ang konotatibong kahulugan ng mga salitang nakadiin kaugnay

ng kaugalian nating mga Pilipino na masasalamin sa ating mga awiting-
bayan.
1.Sa maraming lugar sa Pilipinas, ang kulay itim ay karaniwang iniuugnay sa:
a. pagluluksa at kalungkutan c. paghihirap at gutom
b. pag-ibig aat pagkabigo d. giyera at kaguluhan
2.Ang oyayi ay awiting -bayang iniuugnay sa:

a. bangka, pamingwit at isda
b. walis, bunot, bashan
c. ina, hele, sanggol
d. rosas, gitara, pag-ibig
3. Ang balitaw at kundiman sa mga lugar ng Katagalugan ay karaniwang

iniuugnay
sa:
a. pangangaso
b. panliligaw o pagsasaad ng pag-ibig
c. paggawa ng mga gawaing-bahay
d. paggaod ng bangka
4. Ang hilig sa pag-awit ng mga Pilipino ay karaniwang iniuugnay sa:

a. pagiging mapamahiin
b. pagiging masipag
c. pagiging masayahin
d. pagiging matampuhin
5. Ang awiting-bayan sa iba’t ibang lugar sa Pilipinas ay karaniwang iniuugnay sa:

a. materyal na kayamanan ng isang bayan
b. pagdurusang dinanas ng bayan
c. kulturat kaugalian ng isang bayan
d. politika ng isang bayan
65
Mga Sanggunian:
Oracion, Leonora Dela Cruz, Gantimpala (Pinagsanib na Wika at Panitikan) ,
Baitang 7, Innovative Educational Materials inc. pp. 123-124.
pp.144-145.

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikapitong Linggo, Ikalawang Araw
Pagpapahalaga sa Awiting -Bayan

MELC at Koda:
Nasusuri ang kulturang nakapaloob sa awiting-bayan (F7PB-IIi-12)

Napapahalagahan ang mga tradisyon, kultura, at paniniwala ng mga tao na
nasa loob ng awiting -bayan
66
 Ang awiting -bayan o kantahing bayan ay ang katawagang inlalapat sa mga
tanyag na katutuboong awitin. Kung pakikinggan itong mabuti at isusulat
ang mga titik, mapapansing nilikha ito nang patula na may sukat at tugma.
Wala itong pagkakaiba sa mga tula ng mga sinaunang Pilipino maliban sa
ito’y nilapatan ng himig upang mailahad nang pakanta.
 Napapaloob sa awiting ito ang mga kultura, tradsiyon at paniniwala nating

mga Pilipino sa mga bagay-bagay na tatak ng ating pagka-Pilipino ganoon
din ang mga kawili-wili at kanais-nais na kulturang maipagmamalaki natin
maging sa ibang bansa.
 Halimbawa ng awiting -bayang Pilipinong palasak pa rin maririnig natin

haggang sa kasalukuyang henerasyon:
Magtanim Ay Di Biro
Magtanim ay di biro, maghapong nakayuko

Di naman makaupo, di naman makatayo
Bisig ko’y namamanhid, baywang ko’y nangangawit,
Binti ko’y namimitig sa pagkakababad sa tubig
Halina, Halina mga kaliyag,
Tayoy magsipag-unat-unat
Magpanobago tayo ng lakas
Para sa araw ng bukas.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagpapahalaga sa Kultura

Pamamaraan:
Panuto: Gawing gabay sa iyong pagsagot ang halimbawang ibinigay na awiting-
bayan (Magtanin Ay Di Biro) sa hinihinging dayagram. Ang inyong sagot ay
maaaring parirala o pagungusap.
Magtanim Ay Di Biro
(Pamagat)
Kaisipan :(Tungkol saan ang awiting- bayan)
Kultura
67
Paniniwala
Tradisyon
Dalawang Paraan sa Pagpapahalaga ng Ating mga Awiting-Bayan
1.
2.
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Mga Sanggunian
Oracion, Leonora Dela Cruz, Gantimpala (Pinagsanib na Wika at Panitikan) ,
Baitang 7, Innovative Educational Materials inc. pp. 210

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikapitong Linggo, Ikatlong Araw
“Mga Pagdiriwang na Nagpapakita ng Tradisyon,
Kultura, Paniniwala”

MELC at Koda:
Nagagamit ang mga kumbensyon sa pagsulat ng awitin, (sukat, tugma,
tayutay, talinghaga at iba pa) (F7WG-IIi-12)

Nakapagtatala ng mga nakasanayang pagdiriwang sa pook na tinitirhan na
nagpapakita ng tradsiyon/kultura/paniniwala ng inyong lugar
68
 Maraming mga pagdiriwang na nagpapakita ng tradisyon, kultura o
paniniwala sa ibat ibang lugar sa Pilipinas na ating ipinagmamalaki na
nagpapaalala ng ating lumipas na sa simula pa lang ay isinagawa na ng
ating mga katutubong Pilipino at hanggang ngayon ay ipinagpatuloy pa rin
natin ang mga ito dahil ang mga ito’y bahagi na ng ating pagkakakilanlan at
ng ating Pagka-Pilipino. Sadyang sagana tayo sa mga ito kung kaya naman
dinarayo ang ating bansa ng mga turista.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagtatala ng Pagdiriwang na Nagpapakita ng
Kultura
Mga Kagamitang Pampagkatuto: Aklat ng Pluma 7, laptop
Pamamaraan:
Panuto: Magtala ng mga nakasanayang pagdiriwang sa inyong na pook o lugar na
tinitirhan ngayon na nagpapakita ng tradisyon, kultura o paniniwala. Ilagay
ang mga ito sa loob ng kahon. Maaring lagyan ng petsa kung kalian ito
isinagaw at kaunting impromasyon hinggil sa naitalang pagdiriwang.
Mga Iba't ibang

Pagdiriwang sa Aming .
Lugar

FILIPINO 7
Ikalawang Kwarter, Ikapitong Linggo, Ikaapat na Araw
Pagsulat ng Awiting-Bayan

MELC at Koda:
Nagagamit ang mga kumbensyon sa pagsulat ng awitin, (sukat, tugma,
tayutay, talinghaga at iba pa)(F7WG-IIi-12)
Nasusubok ang kakayahan sa pagsulat ng awiting-bayan sa tulong ng mga

tradisyon/kultura/paniniwala ng lipunang kinabibilangan
69
 Masasalamin sa awiting-bayan ang mayaman at makulay na kuturang
Pilipino sa iba’t ibang bahagi ng Pilipinas. Kaya naman, lumaganap ito sa
iba’t ibang bahagi ng ating bansa. May kani-kanyang awiting-bayan ang
mga naninirahan sa kapatagan at magig bulubundukin ng Luzon, Visaya’t
Mindanao.
 Mahalagang bahagi ng ating kultura ang mga awiting-bayan.

Maipagpapatuloy ang makulay na bahaging ito ng ating kultura kung ang
mga kabataan ay matututong bumuo nito.

Gawain Bilang 1, Pamagat: Pagsulat ng Awiting-Bayan

Pamamaraan:
Panuto: Sumulat ng sariling awiting-bayan na nagpapakita ng mga tradisyon,

kultura o paniniwala bilang paraan mo sa pagpapahalaga at
pagpapalaganap pa nito. Sundin ang hinihingi ng rubrik upang mas madali
sa iyo ang pagbubuo nito.
_____________________________________
(Pamagat ng Awiting-Bayan)
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
70
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
Rubrik sa Pagpupuntos
Mga Pamantayan Laang Puntos Pagtataya

ng Guro
1.Nakabubuo ng imahinasyon batay sa mga 5
liriko ng awiting-bayan
2. Naglalaman ng tradisyon, kultura o 5
paniniwala
3. Nakakapukaw ng damdamin 5
4. Gumagamit ng angkop na salita, wastong 5
baybay at mga bantas
Kabuuang puntos 20
Pamantayan sa Pagmamarka:
5 – Napakahusay 3 – Katamtamang husay 1 – Sadyang Di-Mahusay
4 – Mahusay 2 – Di-Gaanong Mahusay
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Sanggunian:
pp.153
71
For inquiries or feedback, please write or call:
Department of Education – Butuan City Division

E. Mercado St., Brgy. Dagohoy, Butuan City
Telephone no.: 341-0022 local 205
Email Address: butuan.city@deped.gov.ph
72
73

Wlas-Filipino 7 q2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Wlas-Filipino 7 q2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Wlas-Filipino 7 q2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republic of the Philippines

WLAS Ikatlong Linggo

WLAS Ikaapat na Linggo

WLAS Ikalimang Linggo

WLAS Ikaanim na Linggo

LINGGUHANG GAWAING PAGKATUTO

Mga Awiting - Bayan

Kasanayang Pagkatuto at Koda

Mga Layunin (Budget of Works)

Ili-Ili Tulog Anay Dandansoy

Ay, ay! Kalisud,kay saklap ng

Mga Gawaing Pagkatuto

Mga Kagamitang Pampagkatuto:

1. “Si Pelimon, si Pelimon, nangisda sa karagatan,

LINGGUHANG GAWAING PAGKATUTO

Pangalan: ____________________________ Baitang/Seksiyon: _________________

Kasanayang Pagkatuto at Koda

Naipaliliwanag ang mahahalagang detalye, mensahe at kaisipang nais

Mga Layunin (Budget of Works)

Natutukoy ang kultura ng isang lugar batay sa mga detalyeng nakapaloob sa

 Ang kultura ay tumutukoy sa mga asal, kilos, o gawi na binuo at

Mga Gawaing Pagkatuto

Mga Kagamitang Pampagkatuto:

NOTE: Practice Personal Hygiene Protocols at all times.

Mga Pamantayan Napakahusay Mahusay Paghusayan Pa

LINGGUHANG GAWAING PAGKATUTO

Kasanayang Pagkatuto at Koda

Mga Gawaing Pagkatuto

Mga Kagamitang Pampagkatuto:

Ito ang isdang “tambasakan” o mudskipper sa Ingles.

Alin sa mga sumusunod ang nagpapahayag nang tama batay sa nakasaad sa

Ang pagkakahuli ni Pilemon ng isdang tambasakan ay nagpapakita

Mga Kagamitang Pampagkatuto:

_____ 1. Magtanim ay di biro A. Pampatulog ng bata

_____ 2. Bahay Kubo B. Pangingisda

_____ 3. Si Pelimon C. Pagsasaka

_____ 4. Ay Kalisud D. Kabiguan sa pag-ibig

_____ 5. Ili-ili Tulog Anay E. Pagtatanim

LINGGUHANG GAWAING PAGKATUTO

Kasanayang Pagkatuto at Koda

Mga Layunin (Ayon sa Budget of Works/Activities)

Mga Gawaing Pagkatuto

Panuto: Masasalamin sa awiting-bayang “Si Pilemon” ang ilang tradisyon at

(Kung hindi mo kayang gumuhit, pwede mong gagawin ito sa pamamagitan

Naipakita sa guhit (o tula o

Naibibigay ang paghahatol o

LINGGUHANG GAWAING PAGKATUTO

Pangalan: ____________________________ Baitang/Seksiyon: _________________

Kasanayang Pagkatuto at Koda

Dindo: Masaya ang tipar kina Jun kagabi.

Mga Gawaing Pagkatuto

Mga Kagamitang Pampagkatuto:

Bihira Naririnig Karaniwang Naririnig

LINGGUHANG GAWAING PAGKATUTO

Pagsasalin ng Awiting-Bayan sa Ibang Wika

Pangalan: ____________________________ Baitang/Seksiyon: _________________

Kasanayang Pagkatuto at Koda

Panimula (Susing Konsepto):

Si Pilemon Ili-Ili Tulog Anay

Pangalan: ____________ Baitang/Seksiyon: _

Pangalan: ____________ Baitang/Seksiyon: _

Pangalan: ____________ Baitang/Seksiyon: _

Pangalan: ____________ Baitang/Seksiyon: _

Pangalan: ____________ Baitang/Seksiyon: _

Pangalan: ____________ Baitang/Seksiyon: _

Tauhan: _____ Lider o Personalidad: _

Tauhan: _____ Lider o Personalidad: _