Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon
Pambansang Punong Rehiyon
SANGAY NG MGA PAARALANG LUNGSOD – MAYNILA
Sentrong Edukasyon ng Maynila, Luntiang Parke ng Arroceros
Daang Antonio J. Villegas. Ermita, Maynila
TeleFax: 5272315 / 5275184 / 5275180
manila_deped@yahoo.com

Filipino 10
Parabula’y Suriin...
Kamtin Matuwid na
Pamumuhay
Unang Markahan
Ikatlong Linggo
Modyul 3

Kasanayang Pampagkatuto:
1. Nakapagsusuri ng bahagi, nilalaman, elemento at kakanyahan ng
parabula,
2. Nakagagamit ng pang-ugnay sa pagsasalaysay

1
 PAANO GAMITIN ANG MODYUL?

Bago simulan ang modyul na ito, kailangang isantabi muna ang lahat ng
inyong pinagkakaabalahan upang mabigyang pokus ang inyong gagawing pag-
aaral gamit ang modyul na ito. Basahin ang mga simpleng panuto na nasa ibaba
para makamit ang layunin sa paggamit nito.
1. Sundin ang lahat ng panutong nakasaad sa bawat pahina ng modyul na ito.
2. Isulat ang mahahalagang impormasyon tungkol sa aralin sa inyong
kwaderno. Nagpapayaman ng kaalaman ang gawaing ito dahil madali
mong matatandaan ang mga araling nalinang.
3. Gawin ang lahat ng mga pagsasanay na makikita sa modyul.
4. Hayaan ang iyong tagapagdaloy ang magsuri sa iyong mga kasagutan.
5. Pag-aralang mabuti ang naging katapusang pagsusulit upang malaman
ang antas ng iyong pagkatuto. Ito ang magiging batayan kung may
kakailanganin ka pang dagdag na pagsasanay para lalong malinang ang
aralin. Lahat ng iyong natutuhan ay gamitin sa pang-araw-araw na gawain.
6. Nawa’y maging masaya ka sa iyong pag-aaral gamit ang modyul na ito.

BAHAGI NG MODYUL

1. Inaasahan – ito ang mga kasanayang dapat mong matutuhan pagkatapos

makompleto ang mga aralin sa modyul na ito.
2. Unang Pagsubok – ito ang bahaging magiging sukatan ng mga bagong
kaalaman at konseptona kailangang malinang sa kabuuan ng aralin.
3. Balik-tanaw – ang bahaging ito ang magiging sukatan ng mga dating
kaalaman at kasanayang nalinang na.
4. Maikling Pagpapakilala ng Aralin – dito ibibigay ang pangkalahatang
ideya ng aralin.
5. Gawain – dito makikita ang mga pagsasanay na gagawin mo ng may
kapareha.
6. Tandaan- dito binubuo ang paglalahat ng aralin.
7. Pag-alam sa mga Natutuhan – dito mapatutunayan na natutuhan mo ang
bagong aralin.
8. Pangwakas na Pagsusulit – dito masusukat ang iyong antas ng
pagkatuto sa bagong aralin.

2
 Aralin
Pagsusuri ng Parabula
1
INAASAHAN
Likas sa atin ang magsalaysay at makinig ng isang kuwento. Alam kong
marami ka nang narinig na kuwento at naikuwento mo pa ito sa iyong mga kaibigan.
Alam mo bang may natatanging sangay ng kuwento na maaaring magpamulat
sa iyo sa katotohanan, kakitaan ng kabutihan at maging ehemplo sa kagandahang
asal? Narito at matutuklasan mo kung ano ito.

Sa pagtatapos ng araling ito, ikaw ay inaasahang:

• Nakapagsusuri ng tiyak na bahagi ng napakinggan/nabasang parabula na
naglalahad ng katotohanan, kabutihan, at kagandahang asal,
• Nakapagsusuri ng nilalaman, elemento at kakanyahan ng binasang akda
Alam kong nananabik ka na sa kasunod mong matututuhan. Hayaan mo
munang matulungan ka ng ilang katanungang ito upang malaman mo ang iyong
kahandaan sa ating aralin.

UNANG PAGSUBOK
Panuto: Basahin ang seleksyong nasa itaas na kahon at sagutin ang sumusunod
na katanungan. Isulat sa kwaderno ang sagot.
Dito niya walang habas na nilustay ang kabuhayang ipinagkaloob ng ama.
Sumunod ang pagkaubos ng lahat ng kaniyang salapi.
“Ama, nagkasala ako sa Diyos at sa iyo. Hindi ako karapat-dapat na maging
anak mo. Ituring mo na lang ako na isa sa iyong mga alila”, sabi ng anak sa ama.
Ngunit inutusan ng mga ama ang mga alila na linisan at bigyan ng magarang
kasuotan ang anak. Ipinasuot din niya rito ang isang mamahaling singsing at
binigyan ng sapatos para sa mga paa.
Sa pagtatapos, sumagot nang marahan ang ama. “Anak ko, ikaw ay lagi
kong kapiling. Ang lahat ng akin ay sa iyo. Tayo’y nagsasaya ngayon sapagka’t ang
kapatid mong namatay ay muling nabuhay. Siya ay nawala at muli nating nakita”.

1. Ang mga kuwentong madalas na hango sa Bibliya na naglalahad ng katotohanan,

kabutihan at kagandahang asal na magiging gabay sa pamumuhay ay tinatawag na
_____.
A. epiko B. parabula C. maikling kuwento D. parabula
2. “Tayo’y nagsasaya ngayon sapagka’t ang kapatid mong namatay ay muling nabuhay.
Siya ay nawala at muli nating nakita”. Ang kabutihang masasalamin sa bahaging ito
ay _____.
A. humingi na kapatawaran at ikaw ay patatawarin
B. nararapat na magsaya sa pagbabalik-loob ng mahal sa buhay
C. hindi ipinagkakatiwala ang malaking yaman sa ibang tao
D. maging maingat sa pinagkakatiwalaan

3
 3. Ang kagandahang-asal na maisasabuhay sa ikalawang talata ng parabula ay _____.
A. matutong humingi ng kapatawaran sa nagawang kasalanan
B. kalimutan ang kasalanan at magsimulang muli
C. pinapatawad ang humihingi ng kapatawaran
D. huwag mainggit sa kapatid
4. Ang kabutihang dapat isabuhay mula sa binasa ay _____.
A. magpatawad sa mga taong humihingi ng kapatawaran
B. maghanda ang mga kamag-anak na bumalik
C. maging bukas-palad sa mga kamag-anak na nangangailangan
D. magsaya tuwing may bumabalik na mahal sa buhay
5. Ang katotohanang masasalamin sa ikalawang talata ay _____.
A. hindi kaya tiisin ng magulang ang anak
B. nararapat na magsaya sa pagbabalikloob ng mahal sa buhay
C. hindi ipinagkakatiwala ang malaking yaman sa ibang tao
D. maging maingat sa pinagkakatiwalaan
6. Kung ikaw ay nagkasala nararapat lang na ikaw ay _____.
A. magmalaki sa nagawang kasalanan
B. aminin ang kasalanan at humingi ng kapatawaran
C. umiwas sa taong nagawan ng kasalanan
D. kalimutan ang nagawang kasalanan at magpatuloy
7. Taglay ng binasa nating akda ang _____.
A. aral at talinghaga C. supernatural na pangyayari
B. hiwaga D. paglalakbay
8. Ang binasang akda ay gumamit ng tauhan na _____.
A. bayani B. tao C. hayop D. bagay sa kalikasan
9. Ang mensahe ng parabula ay _____.
A. maging matapat sa lahat ng bagay maliit man o malaki, may
nakakakita man o wala
B. maging mabuting tao upang may tumulong kung nangangailangan
C. maging handa magpatawad at humingi ng kapatawaran
D. huwag gamitin sa kasamaan ang talino
10. Matatagpuan ang mensahe ng parabula sa bahagi ng _____.
A. simula B. gitna C. kasukdulan D. wakas

BALIK-TANAW
Panuto: Magbalik-tanaw sa napakinggang salaysay mula sa mga magulang o
nakatatandang kapatid at isulat sa kwaderno ang nakuhang katotohanan,
kabutihan at kagandang-asal mula rito.

KATOTOHANAN KABUTIHAN KAGANDAHANG-ASAL

4
MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN
Naranasan mo na ba ang humingi at magbigay ng kapatawaran? Ang
sumusunod na akda ay isang parabula, isang panitikan na maghatid sa ating ng gabay
sa matuwid na pamumuhay. Narito ang isang parabula na magtuturo sa atin ng
kahalagahan ng pagpapatawad.

Basahin at isapuso ito.

ANG ALIBUGHANG ANAK

May isang mayamang anak na may dalawang anak na kapwa lalaki. Hiniling ng
bunsong anak na ang manang kanya sa kayamanan ng ama ay ibigay na sa kaniya. Nang
makuha na ng bunso ang kaniyang mana ay ipinagbili niya agad ito makalipas ang ilang araw.
Pagkatapos nito ay umalis siya at nagtungo sa malayong bayan. Dito niya walang habas na
nilustay ang kabuhayang ipinagkaloob ng ama. Sumunod ang pagkaubos ng lahat ng
kaniyang salapi. Nang dumating ang taggutom sa bansang iyon ay isa na siyang pulubi kaya
namasukan siya bilang tagapag-alaga ng mga baboy. Dahil sa gutom, nais na niyang kainin
pati pagkain ng mga alaga niya. Subalit maging ito ay ipinagkait din sa kaniya ng kaniyang
amo.
Sa ganitong kalagayan, naisip niya ang kaniyang ama. Sinalubong nito ng yakap at
halik ang nagbalik na anak. “Ama, nagkasala ako sa Diyos at sa iyo. Hindi ako karapat-dapat
na maging anak mo. Ituring mo na lang ako na isa sa iyong mga alila”, sabi ng anak sa ama.
Ngunit inutusan ng mga ama ang mga alila na linisan at bigyan ng magarang kasuotan ang
anak. Ipinasuot din niya rito ang isang mamahaling singsing at binigyan ng sapatos para sa
mga paa. Ipinagkatay din siya ng isang matabang baka at sa ngalan niya ay nagkaroon ng
isang pagdiriwang. “Ang anak ko ay nawala at ngayon ay nagbalik. Ipagdiriwang natin ang
kaniyang pagbabalik”, ang sabi ng nagagalak na ama.
Namangha ang nakatatandang kapatid nang dumating siya sa kanilang tahanan.
Itinanong niya sa isang katulong kung ano ang sanhi ng pagdiriwang. Nang malaman niya
ang sanhi ng pagdiriwang ay ganon na lamang ang kaniyang galit kaya’t di napigilan ang sarili
at sinumbatan ang ama. “Akong masunurin ninyong anak na buong katapatang naglilingkod
sa inyo ay hindi ninyo naipagpatay ng kahit isang guya lamang. Ngayong dumating ang
alibugha ninyong anak na lumustay na inyong kayamanan ay gugugol kayo nang malaki at
magdiriwang”!
Sa pagtatapos, sumagot nang marahan ang ama. “Anak ko, ikaw ay laging kong
kapiling. Ang lahat ng akin ay sa iyo. Tayo’y nagsasaya ngayon sapagka’t ang kapatid mong
namatay ay muling nabuhay. Siya ay nawala at muli nating nakita”.
mula sa https://www.pinoyedition.com/parabula/ang-alibughang-anak/

Nagustuhan mo ba ang iyong binasang kuwento? Nais kong ihanda mo ang

iyong kaisipan at kalooban sa mga susunod na gawain upang maging lalo pang
mabunga ang iyong pag-aaral. Handa na ba ang iyong kwaderno?
Maligayang pag-aaral!

5
GAWAIN
Gawain 1 - 3K KATOTOHANAN, KABUTIHAN, KAGANDAHANG ASAL

Panuto: Suriin ang bahagi ng napakinggan parabula at isulat sa kwaderno

ang bahaging naglalahad ng katotohan, kabutihan, kagandahang asal.
Maaari itong isagawa sa tulong ng nakatatandang miyembro ng pamilya.

KATOTOHANAN

KABUTIHAN

KAGANDAHANG-ASAL

Gawain 2 – MAGBAHAGI KA NG KARANASAN

Panuto: Suriin ang bahagi ng nabasang parabula sa pamamagitan ng pagbibigay
ng tiyak na halimbawa mula sa karanasan ng iyong kaibigan. Isulat sa
kwaderno ang sagot.
a. Dito niya walang habas na nilustay ang kabuhayang ipinagkaloob ng ama.
Sumunod ang pagkaubos ng lahat ng kaniyang salapi. Nang dumating ang
taggutom sa bansang iyon ay isa na siyang pulubi kaya namasukan siya bilang
tagapag-alaga ng mga baboy.

b. “Ama, nagkasala ako sa Diyos at sa iyo. Hindi ako karapat-dapat na maging

anak mo. Ituring mo na lang ako na isa sa iyong mga alila”, sabi ng anak sa
ama.

c. Sa pagtatapos, sumagot nang marahan ang ama. “Anak ko, ikaw ay laging
kong kapiling. Ang lahat ng akin ay sa iyo. Tayo’y nagsasaya ngayon
sapagka’t ang kapatid mong namatay ay muling nabuhay. Siya ay nawala at
muli nating nakita”.

Gawain 3 – UGNAYANG TANONG-SAGOT

Panuto: Suriin ang nilalaman at elemento ng binasang parabula gamit ang mga tanong.
Isulat ang iyong sagot sa kwaderno.

1. Ipaliwanag ang suliraning kinaharap ng anak? Paano niya ito binalak

masolusyunan? Ano ang aktuwal na solusyon ng anak?

6
 2. Ano ang nais patunayan ng ama sa muling pagtanggap niya sa anak?
Ipaliwanag.

3. Sa iyong palagay, ano ang pangunahing mensahe ng parabula? Saang bahagi

kaya ito mababasa sa parabula?

4. Paano mo maiuugnay ang pangyayari sa parabula sa mga pangyayari sa

iyo at sa iba pang kabataan? Patunayan ang sagot.

Gawain 4 – TSEKLIST

Panuto: Suriin ang kakanyahan o katangian ng binasang parabula at lagyan ng

ang nakita sa binasa. Kopyahin at sagutan sa kwaderno.

1. Nagtataglay ito ng banghay na simula-gitna-wakas na

naglahad ng tauhan, tagpuan at suliranin

2. Nagsalaysay ito ng mga pangyayaring makatotohanan, puno

ng kabutihan at kapupulutan ng kagandahang asal

3. Nagsalaysay ito ng mga supernatural o mga hindi

makatotohanang pangyayari

4. Gumamit ng mga talinghaga at simbolo sa pagbibigay na

kaisipan o aral

5. Gumamit ng mga salita sa pag-uugnay ng mga

pangyayari

TANDAAN
Ang salitang parabula ay nagmula sa Latin na parabole na nangangahulugang
paghambingin at kadalasang hango sa Bibliya. Naglalaman ito ng mga talinghaga at nagtuturo
ng aral. Ang kuwentong ito ay kadalasang nagsasalaysay ng katotohanan, kabutihan at
kagandahang-asal.
Ang parabula ay isang halimbawa ng pagsasalaysay. Sa nilalaman nito kadalasang
masasalamin ang pamumuhay na dapat sundin at isabuhay. Gumagamit ng tao upang ipakita
maganda o hindi magandang pag-uugali at katangian na nararanasan natin sa tuwing tayo ay
nahaharap sa isang suliranin. Ang nagiging aksiyon o solusyon ng tauhan ay maaaring
kapulutan ng aral. Sa bahagi ng wakas madalas makikita ang mensahe ng isang parabula.
Narito pa ang ilang katangian ng isang parabula:

1. Nagtataglay ito ng banghay na simula-gitna-wakas na naglahad ng tauhan,

tagpuan at suliranin
2. Nagsalaysay ito ng mga pangyayaring makatotohanan, puno ng kabutihan at
kapupulutan ng kagandahang asal
3. Gumamit ng mga talinghaga at simbolo sa pagbibigay na kaisipan o aral

7
PAG-ALAM SA NATUTUHAN
Panuto: Lumikha sa kwaderno ng mapa ng parabulang iyong nabasa o narinig gamit ang
graphic organizer. Gumuhit ng angkop na ilustasyon. Humingi ng gabay sa
nakatatandang miyembro ng pamilya.

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Basahin ang seleksyong nasa itaas na kahon at sagutin ang sumusunod
na katanungan. Isulat sa kwaderno ang sagot.
“May isang taong naglalakbay mula sa Jerusalem papuntang Jerico. Hinarang
siya ng mga tulisan, hinubaran, binugbog, at iniwang halos patay na. Nagkataong
dumaan doon ang isang paring Judio. Nang makita ang taong nakahandusay, lumihis
siya at nagpatuloy sa kanyang paglakad. Dumaan din ang isang Levita, ngunit nang
makita niya ang taong binugbog, lumihis din ito at nagpatuloy sa kanyang paglakad.
Ngunit may isang Samaritanong naglalakbay na napadaan doon. Nang makita niya
ang biktima, siya'y naawa. Nilapitan niya ito, binuhusan ng langis at alak ang mga
sugat at binendahan. Pagkatapos, isinakay niya ang lalaki sa kanyang asno at dinala
ito sa bahay-panuluyan upang maalagaan siya doon. Kaya't sinabi sa kanya ni Jesus,
“Kung gayon, humayo ka at ganoon din ang gawin mo.”
Bahagi ng parabulang Ang Mabuting Samaritano

1. Ang akdang binasa na nagtuturo ng matuwid na pamumuhay ay mula sa isang _____

A. epiko B. parabula C. maikling kuwento D. parabula
2. Nang makita niya ang biktima, siya'y naawa. Ang kabutihang masasalamin sa
bahaging ito ay _____
A. kaawaan ang mga taong ginawan ng masama ng iba
B. nararapat na magsaya sa pagkakadapa ng iba
C. hindi ipinagkakatiwala ang malaking yaman sa ibang tao
D. maging maingat sa pinagkakatiwalaan
3. Ang kagandahang-asal na maisasabuhay sa mula sa parabula ay _____
A. tumulong sa mga taong nangangailangan sa abot ng makakaya
B. umiwas sa gulo at magwalang-bahala
C. pinapatawad ang humihingi ng kapatawaran
D. huwag mainggit sa kapatid

8
 4. Ang kabutihang dapat isabuhay mula sa binasa ay _____
A. ibigay ang kapwa tulad ng pag-ibig sa Diyos
B. maghanda ang mga kamag-anak na bumalik
C. maging bukas-palad sa mga kamag-anak na nangangailangan
D. magsaya tuwing may bumabalik na mahal sa buhay
5. Ang katotohanang masasalamin sa ikalawang talata ay _____
A. marami ang dapat tulungan sa panahon ng pandemya
B. balewalin ang mga nangangailangan ng tulong
C. hindi ipinagkakatiwala ang malaking yaman sa ibang tao
D. maging maingat sa pinagkakatiwalaan
6. Kung may nangangailangang kapwa ikaw ay dapat na _____
A. magwalang-bahala sa kanila
B. tumulong o humanap ng ahensyang makakatulong
C. umiwas sa taong nagawan ng kasalanan
D. kalimutan ang nagawang kasalanan at magpatuloy
7. Taglay ng binasa nating akda ang _____
A. aral at talinghaga C. supernatural na pangyayari
B. hiwaga D. paglalakbay
8. Ang binasang akda ay gumamit ng karakter na _____
A. bayani B. tao C. hayop D. bagay sa kalikasan
9. Ang mensahe ng parabula ay _____
A. maging matapat sa lahat ng bagay maliit man o malaki, may
nakakakita man o wala
B. maging mabuting tao upang may tumulong kung nangangailangan
C. ibigin ang kapwa tulad ng pag-ibig sa Diyos
D. huwag gamitin sa kasamaan ang talino
10. Matatagpuan ang mensahe ng parabula sa bahagi ng _____
A. simula B. gitna C. kasukdulan D. wakas

PAPEL SA REPLEKTIBONG PAGKATUTO

Panuto: Hikayatin ang ilang miyembro ng pamilya at pag-usapan ang konseptong
maaaring mabuo mula sa sinuring parabula. Bumuo ng talata sa kwaderno
mula sa napag-usapan gamit ang mga susing salita.

parabula kuwento pagpapatawad

9
 Aralin
Estilo at Pang-ugnay sa
2 Pagsasalaysay

INAASAHAN
Halina at tuklasin mo ang sikreto sa isang maayos na pagkukuwento!

Sa pagtatapos ng araling ito, ikaw ay inaasahang:

• Nakapagbibigay ng puna sa estilo ng may-akda batay sa mga salita at

ekspresiyong ginamit sa akda,
• Nakagagamit ng angkop na mga piling pang-ugnay sa pagsasalaysay –
pagsisimula, pagpapadaloy at pagwawakas.
Bago ka magpatuloy sa iyong pag-aaral nais ko munang sagutin mo ang
ilang katanungang inihanda ko para sa iyo.

UNANG PAGSUBOK
Panuto: Basahin at sagutin ang sumusunod na katanungan. Isulat sa kwaderno ang
sagot.

1. “Ama, nagkasala ako sa Diyos at sa iyo. Hindi ako karapat-dapat na maging anak mo.
Ituring mo na lang ako na isa sa iyong mga alila”. Ang mahihinuhang damdamin sa
pahayag ay _____
A. pagkaawa B. pangamba C. pagsisisi D. pagkagalit
2. “Ano ba itong narinig ko tungkol sa iyo? Ihanda mo ang ulat ng iyong pangangasiwa
sapagkat tatanggalin na kita sa iyong tungkulin. Ang mahihinuhang damdamin sa
pahayag ay _____
A. paghihinala B. pagkatakot C. pagkagalit D. pagkatuwa
3. “Ano ba itong narinig ko tungkol sa iyo? Ihanda mo ang ulat ng iyong pangangasiwa
sapagkat tatanggalin na kita sa iyong tungkulin. Ang ginamit ng estilo ng may-akda sa
pagpapahayag ng damdamin ay _____
A. paggamit ng salitang direktang nagpapahayag ng damdamin
B. paggamit ng ekspresiyong nagpapahiwatig ng kasukdulan
C. paggamit ng bantas na pananong
D. paggamit ng padamdam ng pahayag
4. “Ama, nagkasala ako sa Diyos at sa iyo. Hindi ako karapat-dapat na maging anak mo.
Ituring mo na lang ako na isa sa iyong mga alila”. Ang ginamit na estilo ng may-akda
sa pagpapahayag ng damdamin ay _____
A. paggamit ng negatibong ekspresiyon
B. paggamit ng ekspresiyong nagpapahiwatig ng kasukdulan
C. paggamit ng bantas na pananong
D. paggamit ng padamdam ng pahayag
5. “Tayo’y nagsasaya ngayon sapagka’t ang kapatid mong namatay ay muling
nabuhay. Siya ay nawala at muli nating nakita”. Ang mapupunang

10
 damdamin ng nagsasalita ay _____
A. pagkagalak B. pagkalungkot C. pagsisisi D. pagkalugmok
6. “Tayo’y nagsasaya ngayon sapagka’t ang kapatid mong namatay ay muling
nabuhay. Siya ay nawala at muli nating nakita”. Ang estilo ng pagpapahayag
ng damdamin ay _____
A. paggamit ng salitang direktang nagpapahayag ng damdamin
B. paggamit ng ekspresiyong nagpapahiwatig ng kasukdulan
C. paggamit ng bantas na pananong
D. paggamit ng padamdam ng pahayag

Para sa Aytem 7-10 Gumamit ng pang-ugnay upang mabuo ang diwa ng salaysay.
Nasa ibaba ang mga pagpipilian. Isulat ang sagot sa kwaderno.

May isang mayamang anak na may dalawang anak na kapwa lalaki. Hiniling ng
bunsong anak na ang manang kanya sa kayamanan ng ama ay ibigay na sa kaniya. 7.
__________ makuha na ng bunso ang kaniyang mana ay ipinagbili niya agad ito makalipas
ang ilang araw. 8. __________ nito ay umalis siya at nagtungo sa malayong bayan. Dito
niya walang habas na nilustay ang kabuhayang ipinagkaloob ng ama. 9. __________ ang
pagkaubos ng lahat ng kaniyang salapi. Nang dumating ang taggutom sa bansang iyon ay
isa na siyang pulubi 10. __________namasukan siya bilang tagapag-alaga ng mga baboy.
A. nang B. pagkatapos C. sumunod D. kung kaya’t E. at

BALIK-TANAW
Panuto: Isa-isahin ang mga elementong kailangang taglayin ng isang parabula
bilang isang salaysay. Gawing gabay ang isinasaad sa bawat pangungusap.

1. Tumutukoy ito sa mga karakter na nagpapakilos sa kuwento at kadalasang

nasasangkot sa suliranin
2. Ito ang problemang kailangang masolusyunan ng mga karakter sa kuwento
3. Ito ang magkakasunod na pangyayari sa kuwento mula sa simula hanggang sa wakas
4. Salitang ginagamit upang pag-ugnayin ang mga pangyayari

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN

Panibagong mga makabuluhang gawain ang nakahanda para sa iyo.
Alam kong handa ka na sa pagtalakay sa mahahalagang aralin sa modyul na ito.
Pansinin mo kung paano dumaloy ang damdamin at napag-ugnay-ugnay ang mga
pangyayari sa babasahing pagsasalaysay.

Nasubok na ba ang iyong katapatan nang ikaw ay minsang

mapagkatiwalaan? Basahin at suriin ang kasunod na parabula.

Ang Tusong Katiwala

Lukas 16: 1-15
Philippine Bible Society

1) Nagsalita muli si Hesus sa kaniyang mga alagad, “May taong mayaman na may
isang katiwala. May nagsumbong sa kaniyang nilulustay nito ang kaniyang ari-arian. 2) Kaya’t

11
ipinatawag niya ang katiwala at tinanong, ‘Ano ba itong naririnig ko tungkol sa iyo? Ihanda mo
ang ulat ng iyong pangangasiwa sapagkat tatanggalin na kita sa iyong tungkulin.’ 3) Sinabi ng
katiwala sa kanyang sarili, ‘Ano ang gagawin ko? Aalisin na ako ng aking amo sa
pangangasiwa. Hindi ko kayang magbungkal ng lupa; nahihiya naman akong magpalimos. 4)
Alam ko na ang aking gagawin! Maalis man ako sa pangangasiwa ay may tatanggap naman
sa akin sa kanilang tahanan
5) Isa-isa niyang tinawag ang mga may utang sa kaniyang amo. Tinanong niya ang
una, ‘Magkano ang utang mo sa aking amo?’ 6) Sumagot ito, ‘Isandaang tapayang langis po.’
‘Heto ang kasulatan ng iyong pagkakautang. Dali! Maupo ka’t palitan mo, gawin mong
limampu,’ sabi ng katiwala. 7) At tinanong naman niya ang isa, ‘Ikaw, gaano ang utang mo?’
Sumagot ito, ‘Isandaang kabang trigo po.’ ‘Heto ang kasulatan ng iyong pagkakautang,’ sabi
niya. ‘Isulat mo, walumpu.’ 8) Pinuri ng amo ang tusong katiwala dahil sa katalinuhang
ipinamalas nito. Sapagkat ang mga makasanlibutan ay mas mahusay gumawa ng paraan
kaysa mga maka-Diyos sa paggamit ng mga bagay ng mundong ito. 9) At nagpatuloy si
Hesus sa pagsasalita, “Kaya’t sinasabi ko sa inyo, gamitin ninyo ang kayamanan ng mundong
ito sa paggawa ng mabuti sa inyong mga kapwa upang kung maubos na iyon ay tanggapin
naman kayo sa tahanang walang hanggan. 10) Ang mapagkakatiwalaan sa maliit na bagay
ay mapagkakatiwalaan din sa malaking bagay; ang mandaraya sa maliit na bagay ay
mandaraya rin sa malaking bagay. 11) Kaya kung hindi kayo mapagkakatiwalaan sa mga
kayamanan ng mundong ito, sino ang magtitiwala sa inyo ng tunay na kayamanan? 12) At
kung hindi kayo mapagkakatiwalaan sa kayamanan ng iba, sino ang magbibigay sa inyo ng
talagang para sa inyo?
13) “Walang aliping maaaring maglingkod nang sabay sa dalawang panginoon
sapagkat kamumuhian niya ang isa at iibigin ang ikalawa, paglilingkuran nang tapat ang isa
at hahamakin ang ikalawa. Hindi kayo maaaring maglingkod ng sabay sa Diyos at sa
kayamanan.” 14) Nang marinig ito ng mga Pariseo, kinutya nila si Jesus sapagkat sakim sila
sa salapi. 15) Kaya’t sinabi niya sa kanila, “Nagpapanggap kayong matuwid sa harap ng mga
tao, ngunit alam ng Diyos ang nilalaman ng inyong mga puso. Sapagkat ang itinuturing na
mahalaga ng mga tao ay kasuklam-suklam sa paningin ng Diyos.

GAWAIN
Gawain 1 – PAGGAMIT NG EMOTICON
Panuto: Bigyan ng puna ang estilo ng may-akda na nakatuon sa mga salita at
ekspresiyong ginamit sa akda. Lumikha ng angkop na emoticon. Isulat
ang napunang emosyong katumbas ng iginuhit. Isagawa ito sa kwaderno.

1. “May taong mayaman na may isang katiwala. May nagsumbong sa kaniyang nilulustay
nito ang kaniyang ari-arian.”
2. “Ano ba itong naririnig ko tungkol sa iyo? Ihanda mo ang ulat ng iyong pangangasiwa
sapagkat tatanggalin na kita sa iyong tungkulin.”
3. “Ano ang gagawin ko? Aalisin na ako ng aking amo sa pangangasiwa. Hindi ko kayang
magbungkal ng lupa; nahihiya naman akong magpalimos.

12
Gawain 2 – IHANAY MO!
Panuto: Igrupo ang mga salitang nakasalungguhit sa binasang parabula batay sa
nakasaad na gamit nito. Isulat sa kwaderno ang sagot sa tsart sa ibaba.

A.Pagdaragdag at Pag-iisa-isa ng mga B. Pagpapahayag ng mga Kaugnayang

Impormasyon/Pangyayari Lohikal tulad ng Sanhi at Bunga

Gawain 3 – PUNUAN MO!

Panuto: Gumamit ng wastong pang-ugnay sa buod ng binasang parabulang Ang
Tusong Katiwala. Subukan mo itong ikuwentong muli sa ilan sa mga
kasama mo sa bahay.

Noong unang panahon, may isang katiwala na gusto nang paalisin ng kanyang amo1.
__________ diumano ay hindi maganda ang pamamalakad nito sa mga ari-arian. 2.
__________ bago siya paalisin ay hiningan muna siya ng ulat ng pangangasiwa. Nag-alala
ang katiwala 3. __________ wala naman siyang ibang alam gawin maliban sa pangangasiwa
4. __________ tinipon niya lahat ng nagkautang sa kanyang amo 5. _________ ginawan ng
kasulatan ang mga utang nito ngunit sinigurado niyang mas maliit ang utang na nakatala sa
kasulatan kaysa sa tunay na utang nito para mahalata ang kaniyang kasalanan. Natuwa
naman ang kanyang amo sa mga natanggap na ulat mula sa kanya. Ang ipinahihiwatig ng
parabulang ito ay ang pagpapahalaga sa tiwalang ipinagkaloob sa iyo. Mas higit kang
pagkakatiwalaan sa malalaking mga bagay kung naipakita mong mahusay ka kahit sa maliliit
lamang.

TANDAAN
Maraming paraan ng pagpapahayag ng emosyon o damdamin sa wikang Filipino,
kabilang ang sumusunod:
1. paggamit ng padamdam na pangungusap sa pagpapahayag ng matinding damdamin.
Ginagamit sa pangungusap na ito ang bantas na padamdam (!), at kung minsa’y ang
bantas na patanong (?)
2. paggamit ng mga salita o pahayag na tiyakang nagsasaad ng damdamin
3. Maihahayag din ang iba pang emosyon sa tulong ng konstruksiyong gramatikal
(paggamit ng mga pang-uri)
4. paggamit ng mga ekspresiyong karaniwang nagpapahiwatig ng antas ng kasukdulan
o kasobrahan.
5. paggamit ng negatibong ekspresiyon na binibigyang-diin kapag binibigkas, kasama
ang ano man, sino man, saan man at iba pa.
6. paggamit ng mga tanong na retorikal (makahulugan)
Ginagamit naman sa pagsusunod-sunod ng pangyayari ang mga pang-ugnay o
panandang pandiskurso. Narito ang mahahalagang gamit nito:

a. Pagdaragdag at pag-iisa-isa ng mga impormasyon. Ginagamit ang pang-ugnay sa

bahaging ito sa paglalahad ng pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari o pag-iisa-isa ng mga
impormasyon. Kabilang dito ang mga salitang: pagkatapos, saka, unang, sumunod na araw,
sa dakong huli, pati, isa pa, at, gayon din.

13
b. Pagpapahayag ng mga kaugnayang lohikal. Ginagamit ang pang-ugnay sa bahaging ito
ng paglalahad ng sanhi at bunga, paraan at layunin, paraan at resulta maging sa
pagpapahayag ng kondisyon at kinalabasan. Kabilang na pang-ugnay sa bahaging ito ang
dahil sa, sapagkat, at kasi. Samantalang sa paglalahad ng bunga at resulta ginagamit ang
pang-ugnay na kaya, kung kaya, kaya naman, tuloy, bunga, nang.

Panahon na upang masukat mo ang iyong pag-unlad sa ating aralin. Ano pa

ang hinihintay mo? Ihanda na ang iyong sarili at mahahalagang gamit sa pagsagot!
PAG-ALAM SA NATUTUHAN
A. Panuto: Gumamit ng mga pang-ugnay at estilo sa pagpapahayag ng damdamin sa
pagsasalaysay ng napanood, nabasa o narinig na balitang may kaugnayan
sa nararanasang pandemya sa ating rehiyon. Magsalaysay ng ilang
pangyayari na kakatawan sa mga tauhan ng parabulang binasa. Isagawa
ito sa kwadwerno.

Ang Tusong Katiwala

amo

mga taong may utang sa amo

B. Panuto: Magsalaysay ng isang karanasang kaugnay sa binasang akda tulad ng

pagtitiwala at katapatan. Gamitin at salungguhitan ang mga pang-ugnay
na ginamit sa pagkukuwento. Isulat ito sa kwaderno.

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Basahin at sagutin ang sumusunod na katanungan. Isulat sa kwaderno ang
sagot.
1. Sinabi nila, ‘Silang huling dumating ay isang oras lamang nagtrabaho, ngunit ang
ibinayad mo sa kanila ay pareho lang ng sa amin na maghapong nagtiis ng hirap at
matinding init.’ Ang mahihinuhang damdamin sa pahayag ay _____
A. pagkaawa B. pangamba C. pagtataka D. pagkagalit
2. ‘Narito na ang lalaking ikakasal! Lumabas na kayo upang salubungin siya!’. Ang
mahihinuhang damdamin sa pahayag ay _____
A. pagkasabik B. pagkatakot C. pagkagalit D. pagkatuwa
3. Sinabi nila, ‘Silang huling dumating ay isang oras lamang nagtrabaho, ngunit ang
ibinayad mo sa kanila ay pareho lang ng sa amin na maghapong nagtiis ng hirap at
matinding init.’ Ang ginamit ng estilo ng may-akda sa pagpapahayag ng damdamin ay
_____
A. paggamit ng salitang direktang nagpapahayag ng damdamin
B. paggamit ng bantas na pananong
C. paggamit ng ekspresiyong nagpapahiwatig ng kasukdulan
D. paggamit ng padamdam ng pahayag

14
 4. Narito na ang lalaking ikakasal! Lumabas na kayo upang salubungin siya!’. Ang ginamit
na estilo ng may-akda sa pagpapahayag ng damdamin ay _____
A. paggamit ng bantas padamdam
B. paggamit ng ekspresiyong nagpapahiwatig ng kasukdulan
C. paggamit ng bantas na pananong
D. paggamit ng negatibong ekspresiyon
5. Sinuman sa inyo ang mawala, hahanapin ko din. Kung papaano kong hinanap ang
isang ito. Dahil lahat kayo ay mahalaga sa akin.”. Ang mapupunang
damdamin ng nagsasalita ay _____
A. pagmamahal B. pagkalungkot C. pagsisisi D. pagkalugmok
6. Sinuman sa inyo ang mawala, hahanapin ko din. Kung papaano kong hinanap ang
isang ito. Dahil lahat kayo ay mahalaga sa akin”. Ang estilo ng pagpapahayag
ng damdamin ay _____
A. paggamit ng salitang direktang nagpapahayag ng damdamin
B. paggamit ng ekspresiyong nagpapahiwatig ng kasukdulan
C. paggamit ng bantas na pananong
D. paggamit ng padamdam ng pahayag

Para sa Aytem 7-10 Gumamit ng pang-ugnay upang mabuo ang diwa ng salaysay.
Nasa ibaba ang mga pagpipilian. Isulat ang sagot sa kwaderno.

Mapalad si Sebastian sa pagkakaroon ng mapagmahal na pamilya. Sa kabila

nito ay nakagawa siya ng kasalanan 7. __________ subukin nitong hindi pumasok sa klase
nang hindi alam ng kaniyang mga magulang upang ubusin ang baon sa paglalaro ng computer
games 8. __________ sa impluwensya ng kaibigan. 9. __________ ang pagbaba ng
kaniyang mga marka sa mga asignatura 10.__________ ang kawalan niya ng interes sa pag-
aaral. Kinausap siya ng kaniyang mga magulang at ipinaalala ang kahalagahan ng edukasyon
para sa kaniyang kinabukasan. Matapat na humingi ng kapatawaran si Sebastian sa kaniyang
nagawang kasalanan sa kaniyang mga magulang.
A. nang B. dahil C. sumunod D. pagkatapos E. at

REPLEKTIBONG PAGKATUTO
Panuto: Sumulat sa kwaderno ng dalawang slogan tungkol sa kahalagahan ng
katapatan sa maliit man o malaking donasyon. Magsalaysay ng isang
karanasang narinig o nabasa ngayong panahon ng pandemya na
maiuugnay sa binuong islogan.

15
SANGGUNIAN
https://www.pinoyedition.com/parabula/ang-alibughang-anak/
http://aralingpinoy.blogspot.com/2009/05/ang-mabuting-samaritano.html
https://brainly.ph/question/140314
Filipino Modyul para sa mga Mag-aaral Baitang 10
Mga Icon at Graphic Organizer sa Microsoft Office
https://www.google.com/search?q=story+map&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKE
wj6j5S1h9PpAhUTw4sBHatbAFwQ_AUoAXoECBEQAw#imgrc=IBLpxWu9v24cBM
https://www.pinoyedition.com/parabula/ang-alibughang-anak/
https://www.biblegateway.com/passage/?search=Mateo+20&version=FSV
https://www.biblegateway.com/passage/?search=Mateo+25%3A1-13&version=MBBTAG

Bumubuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Jonathan A. Salceda

Editor: Edwin Remo Mabilin,EPS
Tagasuri: Museta Delos Reyes Dantes, PSDS
Tagalapat: Lucelma O. Carpio
Tagapamahala: Maria Magdalena M. Lim, CESO V
Tagapamanihalang Pansangay ng mga Paaralang Panlungsod
Aida H. Rondilla, Puno ng CID
Lucky S. Carpio, EPS na nakatalaga sa LRM at Tagapag-ugnay sa ADM

16
SUSI SA PAGWAWASTO
FILIPINO 10 – UNANG MARKAHAN – IKALAWANG LINGGO – MODYUL 1
ARALIN 1

Unang Gawain 4 Pangwakas na

Pagsubok Pagsusulit
1. D 1. D
2. A 1. 2. A
3. A 2. 3. A
4. A 3. 4. A
5. A 4. 5. A
6. B 6. B
5.
7. A 7. A
8. B 8. B
9. C 9. C
10. D 10. D

ARALIN 2

Unang Pagsubok Balik-tanaw Pangwakas na

Pagsusulit
1. C 1. tauhan
2. A 2. suliranin 1. C
3. C 3. banghay 2. A
4. A 4. pang-ugnay 3. C
5. A 4. A
6. A Gawain 1 5. A
7. A 6. A
8. B 1. pagkagalit 7. A
9. C 2. paghihinala 8. B
10. D 3. pangamba 9. C
10. D
Gawain 2
A. at
B. kaya’t
sapagkat
dahil sa
kung

Gawain 3
1. dahil
2. kaya
3. dahil
4. una
5. sumunod

17