Bai Giang C#

Bài giảng lập trình trực quan
CHƢƠNG 1: .NET FRAMEWORK VÀ VISUAL STUDIO 2010 ..................................... 6

1.1. Tổng quan về .NET Framework .............................................................................. 6
1.1.1. Giới thiệu về .NET Framewwork ................................................................. 6
1.1.2. Các thành phần chính của .NET Framewwork ............................................. 6
1.1.3. Các giai đoạn biên dịch và thi hành chƣơng trình ........................................ 8
1.1.4. Kiến trúc của .NET Application ................................................................... 9
1.1.5. Các phiên bản của .NET Framework.......................................................... 10
1.2. Các công cụ lập trình và cài đặt ............................................................................. 13
1.2.1. Các công cụ lập trình .................................................................................. 13
1.2.2. Cài đặt Visual studio 2010.......................................................................... 13
1.3. Khởi động Visual studio 2010 và giao diện........................................................... 18
1.3.1. Khởi động Visual studio 2010 .................................................................... 18
1.3.2. Giao diện môi trƣờng lập trình Visual C# trên WinForm .......................... 19
CHƢƠNG 2: VIẾT CHƢƠNG TRÌNH ĐẦU TIÊN ......................................................... 25
2.1. Đề bài ..................................................................................................................... 25
2.2. Mở dự án ................................................................................................................ 25
2.3. Thiết kế giao diện ................................................................................................... 26
2.3.1. Đặt tên và tiêu đề cho form ........................................................................ 26
2.3.2. Thêm điều khiển hộp văn bản TextBox ..................................................... 26
2.3.3. Thêm điều khiển nút lệnh Button ............................................................... 26
2.4. Viết mã lệnh ........................................................................................................... 27
2.4.1. Viết mã lệnh cho nút Display ..................................................................... 27
2.4.2. Viết mã lệnh nút Clear ................................................................................ 29
2.4.3. Viết mã lệnh nút Exit .................................................................................. 29
2.5. Chạy chƣơng trình.................................................................................................. 29
2.6. Dừng chƣơng trình ................................................................................................. 29
1
2.7. Mở dự án đã có ...................................................................................................... 30
CHƢƠNG 3: CƠ BẢN VỀ NGÔN NGỮ C# .................................................................... 31
3.1. Đặc điểm của C# .................................................................................................... 31
3.2. Biến, hằng và các kiểu dữ liệu ............................................................................... 31
3.2.1. Biến ............................................................................................................. 31
3.2.2 Hằng ............................................................................................................. 31
3.2.3. Các kiểu dữ liệu .......................................................................................... 32
3.2.4. Chuyển đổi giữa các kiểu dữ liệu ............................................................... 38
3.3. Hộp thoại thông báo - Message Box ...................................................................... 39
3.3.1. Khái niệm.................................................................................................... 39
3.3.2. Hộp thông báo MessageBox ....................................................................... 39
3.3.3. Hàm thông báo MessageBox ...................................................................... 40
3.4. Các cấu trúc điều khiển .......................................................................................... 41
3.4.1. Câu lệnh lựa chọn if .................................................................................... 41
3.4.2. Câu lệnh lựa chọn switch… case ................................................................ 41
3.4.3. Cấu trúc lặp for ........................................................................................... 42
3.4.4. Cấu trúc lặp while ....................................................................................... 43
3.4.5. Cấu trúc lặp do…while ............................................................................... 43
3.4.6. Cấu trúc lặp foreach .................................................................................... 44
3.4.7. Câu lệnh try...catch ..................................................................................... 44
3.4.8. Câu lệnh break ............................................................................................ 44
3.4.9. Câu lệnh Continue ...................................................................................... 44
3.5. Phƣơng thức trong C# ............................................................................................ 44
3.5.1. Định nghĩa phƣơng thức ............................................................................. 44
3.5.2. Gọi phƣơng thức ......................................................................................... 45
3.6. Gỡ rối chƣơng trình................................................................................................ 45
2
3.6.1. Một số giải pháp gỡ rối chƣơng trình ......................................................... 45
3.6.2. Dò lỗi từng dòng lệnh ................................................................................. 46
CHƢƠNG 4: TÌM HIỂU CÁC ĐIỀU KHIỂN CƠ BẢN .................................................. 50
4.1. Thuộc tính, phƣơng thức, sự kiện và các mối quan hệ giữa chúng ....................... 50
4.2. Thuộc tính, phƣơng thức, sự kiện của một số điều khiển cơ bản .......................... 51
4.2.1. Form ............................................................................................................ 51
4.2.2. Hộp văn bản – TextBox .............................................................................. 52
4.2.3. Nút lệnh – Button ....................................................................................... 54
4.2.4. Nhãn – Lable............................................................................................... 55
4.2.5. Dòng mách nƣớc – ToolTip ....................................................................... 55
4.2.6. Bài tập ......................................................................................................... 56
4.3. Một số điều khiển cơ bản khác .............................................................................. 58
4.3.1. Nhóm – GroupBox ..................................................................................... 58
4.3.2. Hộp đánh dấu – CheckBox ......................................................................... 59
4.3.3. Nút tùy chọn – RadioButton ....................................................................... 59
4.3.4. Hộp danh sách – ListBox............................................................................ 61
4.3.5. Hộp lựa chọn – ComboBox ........................................................................ 65
4.3.6. Điều khiển CheckedListBox ....................................................................... 68
4.3.7. Điều khiển NumericUpDown ..................................................................... 73
4.3.8. Thanh cuộn HscrollBar và VscrollBar ....................................................... 75
4.3.9. Điều khiển Timer ........................................................................................ 76
4.3.10. Điều khiển RichTextBox .......................................................................... 78
CHƢƠNG 5: CÁC HỘP HỘI THOẠI THÔNG DỤNG ................................................... 79
5.1. Hộp hội thoại Open File ........................................................................................ 79
5.2. Hộp thoại SaveFile và luồng FileStream ............................................................... 81
5.2.1. Hộp thoại SaveFile ..................................................................................... 81
3
5.2.2. Luồng FileStream ....................................................................................... 81
5.3. Hộp thoại Color ..................................................................................................... 84
5.4. Hộp thoại Font ....................................................................................................... 85
CHƢƠNG 6: MENU VÀ CÁC ĐỒ ÁN NHIỀU BIỂU MẪU ......................................... 88
6.1. Điều khiển MenuStrip ............................................................................................ 88
6.2. Popup menu – ContextMenuStrip .......................................................................... 90
6.3. Dự án nhiều biểu mẫu ............................................................................................ 92
6.3.1. Bổ sung biểu mẫu ....................................................................................... 92
6.3.2. Biểu mẫu khởi động.................................................................................... 93
6.3.3. Mở biểu mẫu ............................................................................................... 93
6.3.4. Đóng biểu mẫu ............................................................................................ 94
6.3.5. Xóa biểu mẫu .............................................................................................. 94
CHƢƠNG 7: LẬP TRÌNH CƠ SỞ DỮ LIỆU ................................................................... 98
7.1. Giới thiệu về bài toán ............................................................................................. 98
7.1.1. Lập trình cơ sở dữ liệu và bài toán quản lý ................................................ 98
7.1.2. Cách tổ chức các tài nguyên trong một dự án của bài toán quản lý ........... 98
7.2. Cách tạo cơ sở dữ liệu (Database) trong môi trƣờng visual studio 2010 ............ 100
7.2.1. Tạo mới một DataBase ............................................................................. 100
7.2.2. Tạo các bảng CSDL .................................................................................. 103
7.2.3. Tạo quan hệ Relationship cho CSDL ...................................................... 105
7.3. ADO.NET (ActiveX Data Objects for .NET Framework) .................................. 107
7.3.1. Giới thiệu ADO.NET................................................................................ 107
7.3.2. Kiến trúc của ADO.NET .......................................................................... 109
7.3.3. Các bƣớc làm việc với CSDL sử dụng ADO.NET................................... 110
7.3.4. Các đối tƣợng trong ADO.NET và một số phƣơng thức.......................... 110
4
7.4. Làm việc với CSDL SQL qua các đối tƣợng: SqlConnection, SqlDataAdaper,
SqlCommand. .............................................................................................................. 120
7.4.1. Đối tƣợng SqlConnection ......................................................................... 120
7.4.2. Đối tƣợng SqlDataAdapter và SqlCommand ........................................... 121
7.4.3. Các thao tác dữ liệu .................................................................................. 122
7.5. Làm việc với Dataset và DataTale ....................................................................... 134
7.5.1. Cấu trúc của Dataset và DataTable........................................................... 134
7.5.2. Các phƣơng thức ....................................................................................... 134
7.5.3. Tự tạo DataTable ...................................................................................... 135
7.6. Xuất dữ liệu ra Excel ........................................................................................... 136
7.6.1. Làm việc với đối tƣợng Excel .................................................................. 136
7.6.2. Ví dụ ......................................................................................................... 139
7.7. In báo cáo với CrystalReport ............................................................................... 144
7.7.1. Cài đặt Crystal report cho visual studio 2010 .......................................... 145
7.7.2. Làm việc với CrystalReport thông qua DataSet ....................................... 145
7.7.3. Điều khiển CrystalReportViewer ............... Error! Bookmark not defined.
7.7.4. Bài tập ......................................................... Error! Bookmark not defined.
5
http://www.youtube.com/watch?v=J2I6P1kNdjE&index=1&list=P
LNudknPLnZhn6Z1nVu21mdf88MFD8VTNF
Cao Thị Luyên – cnpm
caoluyengt@gmail.com
0912 403345
Tú, Hiệu, Khánh, Lâm, Giang, Mạnh, Văn Tiến, Phượng, Mạnh
Tiến (1) cntt.ltk20@gmail.com
Giờ học: 6h30-8h30, P401A2
CHƯƠNG 1: .NET FRAMEWORK VÀ VISUAL STUDIO 2010

1.1. Tổng quan về .NET Framework
1.1.1. Giới thiệu về .NET Framewwork
.NET Framwork là môi trƣờng mà đoạn mã của bạn sẽ hoạt động. Đây có nghĩa là
.NET sẽ quản lý việc thi hành chƣơng trình (bao gồm việc khởi động chƣơng trình, cấp phép
hoạt động, cấp phát bộ nhớ, cho thu hồi bộ nhớ khi không dùng đến… Tuy nhiên, ngoài việc
tiến hành những công tác kể trên, .NET còn chuẩn bị sẵn một thƣ viện lớp gọi là .NET base
class (lớp cơ bản .NET) cho phép thực hiện vô số các tác vụ trên Windows.
Nói tóm lại, .NET giữ 2 vai trò: quản lý việc thi hành chƣơng trình của bạn và cung cấp
các dịch vụ mà chƣơng trình của bạn cần đến.
1.1.2. Các thành phần chính của .NET Framewwork
.NET gồm có 2 thành phần: Framework và Intergrated Development Environment

(IDE). Frame work cung cấp tất cả những gì cần thiết căn bản để chƣơng trình của bạn có
thể thi hành đƣợc, còn IDE cung cấp một môi trƣờng giúp ta phát triển dễ dàng, nhanh
chóng hơn. Nếu không có IDE ta vẫn có thể dùng notepad và command line để triển khai
nhƣng chậm hơn. Trong .NET thì với bất kỳ một ngôn ngữ lập trình nào bạn dùng nhƣ C#,
VB.NET… đều dùng cùng một IDE.
Hình vẽ sau đây, cho thấy các thành phần chính của .NET Framework
6
Hình 1.1: Các thành phần chính của .NET Framework

Common Language Runtime (CLR)
CLR đƣợc xem nhƣ là linh hồn của kiến trúc .NET, nó là bộ phận lo quản lý việc thi
hành mã của bạn: nạp chƣơng trình, cho chạy đoạn mã theo các mạch trình (thread) nhất
định cũng nhƣ quản lý các mạch trình đó và cung cấp tất cả các dịch vụ hỗ trợ cho đoạn mã
của bạn có thể thực thi. Tóm lại, CLR tạo ra môi trƣờng cho đoạn mã của bạn có thể thực
thi.
Tất cả các đoạn mã mà đƣợc chạy trên .NET đều đƣợc gọi là đoạn mã đƣợc quản lý.
Các chƣơng trình .NET không đƣợc biên dịch thành tập tin khả thi mà đƣợc biên dịch
thành một ngôn ngữ trung gian gọi là Microsoft Intermediate Language (MSIL) hay gọi tắt
là Intermediate Language (IL).
Khi bạn biên dịch đoạn mã đƣợc quản lý thì trình biên dịch sẽ cho ra IL, rồi CLR sẽ
dịch IL thành mã máy cụ thể.
.NET Framework base classes (các lớp cơ sở trong .NET Framework)
Tầng giữa của .NET Framework gồm những dịch vụ tổng quát thiết yếu của hệ thống.
Các dịch vụ này có thể dùng với tất cả các ngôn ngƣ lập trình. Chúng bao gồm:
+ ADO.NET: để truy cập dữ liệu.
+ I/O: Để thực hiện vào ra dữ liệu.
+ XML: Định dạng dữ liệu thông qua các thẻ định dạng.
7
+…
ADO.NET là công nghệ truy cập cơ sở dữ liệu mới nhất của Microsoft. Mặc dầu
ADO.NET đƣợc viết tắt từ cụm từ Active Data Objects for .NET Framework, nhƣng có lẽ
nó đƣợc đặt sai tên vì ADO.NET không phải là một công nghệ Active/COM (Component
Object Model). ADO.NET là một tập hợp các lớp hƣớng đối tƣợng, cung cấp một tập hợp
phong phú các cấu kiện dữ liệu cho phép tạo các ứng dụng truy cập dữ liệu với hiệu năng
cao, mức độ bảo mật tốt và có thể dễ dàng tăng quy mô theo thời gian trong một môi trƣờng
Client-server hay môi trƣờng phân tán trên Internet hay Intranet. Trên mô hình ADO.NET,
các ứng dụng sẽ kết nối với nguồn dữ liệu khi đọc hoặc nhật tu dữ liệu, sau đó thì cho đóng
đƣờng dây kết nối lại. Điểm này rất quan trọng vì trong các ứng dụng Client – server hoặc
phấn tán, việc để mở liên tục các đƣờng dây kết nối là một tiêu hao nguồn lực vô lối.
XML là một ngôn ngữ tổng quát định dạng dữ liệu thông qua các thẻ tự định nghĩa, nó
là một chuẩn mới mà ngày càng đƣợc định dạng rộng rãi.
Ngoài ra còn có các lớp hỗ trợ lập trình đa luồng, xử lý vào ra dữ liệu (I/O), hỗ trợ bảo
mật.
ASP.NET và Windows Forms
Tầng trên cùng nhất liên quan đến ngƣời sử dụng và giao diện chƣơng trình bao gồm
ASP.NET và Windows Forms.
Windows Forms (còn gọi tắt là Winform) là một cách mới và hay hơn để làm giao diện
trong Win32. Winforms có nhiều điểm khác với VB6.
ASP.NET bao gồm Web forms và web services, các ứng dụng ASP.NET.
1.1.3. Các giai đoạn biên dịch và thi hành chương trình
Hình vẽ sau sẽ cho thấy quá trình này, các ô hình chữ nhật tƣợng trƣng cho các cấu
kiện (Component) chính tham gia vào việc biên dịch và thi hành chƣơng trình, trong khi
những mũi tên cho biết những công tác đƣợc thực hiện.
8
Hình 1.2: Các giai đoạn biên dịch và thi hành chương trình
Phần trên đỉnh của hình cho thấy tiến trình biên dịch riêng rẽ mỗi dự án (prọject) thành
một Assembly. Các assembly có khả năng tƣơng tác với nhau nhờ vào chức năng liên thông
ngôn ngữ của .NET thông qua CTS (Common Type System) - đặc tả dữ liệu thông dụng, và
CLS (Common Language Specification) – đặc tả ngôn ngữ thông dụng.
Phần dƣới cho thấy tiến trình biên dịch JIT (Just in time) từ IL trên các assembly thành
đoạn mã hiện hành.
Just – in – time (JIT) – biên dịch vừa đúng lúc: Đây là tiến trình thực hiện giai đoạn
biên dịch từ IL sang mã máy nguyên sinh. Trình biên dịch JIT chuẩn sẽ chạy theo yêu cầu.
JIT compiler khá thông minh để có thể biết đƣợc đoạn mã nào đã đƣợc biên dịch, nên việc
biên dịch chỉ xảy ra khi cần thiết. Do đó khi các ứng dụng .NET chạy thì chúng chạy ngày
càng nhanh.
1.1.4. Kiến trúc của .NET Application
Kiến trúc chung của các ứng dụng đƣợc phát triển trong môi trƣờng .NET nhƣ sau:
9
Hình 1.3: Kiến trúc của .NET Application

Các tầng dƣới cùng là phần cứng, hệ điều hành và Windows API (đây là phần mềm hệ
thống cung cấp tất cả các chức năng và các tài nguyên mà các lập trình viên có thể rút ra từ
đó để tạo nên các tính năng giao tiếp ngƣời – máy, nhƣ trình đơn kéo xuống, tên tệp, lệnh
bàn phím).
Tiếp theo là trình diễn dịch ngôn ngữ thực thi chung (CLR). Nhờ nó mà một ứng dụng
có thể thực thi đƣợc cho dù nó đƣợc viết trên nhiều ngôn ngữ khác nhau (phần này đã trình
bày chi tiết ở phần trên).
Các lớp cơ sở trong .NET Framework cung cấp các hàm chức năng có sẵn, đi từ hiển
thị những cửa sổ và biểu mẫu (form), triệu gọi các dịch vụ cơ bản của windows, đọc/viết các
tập tin, thâm nhập vào mạng, Internet cũng nhƣ truy xuất các nguồn dữ liệu (trên căn cứ dữ
liệu chẳng hạn).
Trên cùng là giao diện ứng dụng, có thể gồm 2 loại đó là web forms và windows
forms.
 Windows forms giống nhƣ forms của VB6. Nó hỗ trợ Unicode hoàn toàn, rất tiện
cho chứ Việt và thật sự hƣớng đối tƣợng.
 Web forms có những server control làm việc giống nhƣ các điều khiển trong
Windows forms, nhất là có thể dùng mã lệnh để xử lý sự kiện y hệt nhƣ của
Windows forms.
1.1.5. Các phiên bản của .NET Framework
10
- .NET framework 1.0 - 2002
- .NET framework 4.0 – 2010
Ver 1.0 – phát hành năm 2002
Ngày 12/2/2002 đánh dấu bƣớc quan trọng đầu tiên trong “cuộc đời” của .NET
Framework, khi phiên bản 1.0 cùng với Visual Studio.NET 2002 đƣợc chính thức ra mắt.
Chính .NET Framework 1.0 là điểm nhấn đáng chú ý nhất và làm cho Visual Studio. NET
2002 khác biệt hẳn với Visual Studio 6.0 đã phát hành năm 1998. Lần đầu tiên, Microsoft
giới thiệu về “lập trình hợp nhất”, với việc lấy .NET Framework làm nền tảng.
Ver 1.1 - phát hành năm 2003
Một năm sau ngày .NET Framework 1.0 ra đời, ngày 24/4/2003, Microsoft đã có ngay
bản cập nhật 1.1 ra mắt cùng với Visual Studio.NET 2003. Không có nhiều nâng cấp đáng
chú ý trong lần ra mắt này, đáng kể nhất là sự ra đời của .NET Compact Framework, phiên
bản thu gọn của .NET Framework cho các thiết bị di động. Điều đáng tiếc là mặc dù có nền
tảng rất tốt, cùng với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Microsoft, cho đến nay, .NET Compact
Framework vẫn chƣa phát triển nhƣ “lẽ ra nó phải thế”. Hiện nay số thiết bị di
động chạy Windows Mobile/Windows Phone khá khiêm tốn so với các hệ điều hành (HĐH)
còn lại. .NET Framework 1.1 cũng mở ra một “truyền thống” là kể từ đây, các HĐH
Windows đều đƣợc cài đặt sẵn phiên bản .NET Framework mới nhất. Windows Server 2003
tiên phong với phiên bản 1.1, sau đó là Windows Vista với .NET 3.0, và gần đây nhất là
Windows 7/Server 2008 với .NET 3.5 SP1.
Ver 2.0 phát hành năm 2005
Microsoft mất đến hơn 2 năm để phát triển .NET Framework 2.0 và Visual Studio
2005, và thời gian bỏ ra là thật sự đáng giá. Tháng 11/2005, hai sản phẩm này ra mắt với
hàng loạt tính năng mới, trong đó đáng kể nhất là việc hỗ trợ hoàn toàn cho tính toán 64-bit,
.NET Micro Framework, bổ sung và nâng cấp nhiều control của ASP.NET và đặc biệt là hỗ
trợ Generics. .NET 2.0 hoàn toàn khác biệt so với các phiên bản trƣớc. Generic cho phép
chúng ta định kiểu an toàn (type safety). Chúng cho phép ta tạo ra một cấu trúc dữ liệu mà
không cần phải xác định đó là kiểu dữ liệu gì. Tuy nhiên khi cấu trúc dữ liệu này đƣợc sử
11
dụng, trình biên dịch phải đảm bảo rằng kiểu dữ liệu đƣợc sử dụng với nó là kiểu an toàn.
Generic cũng tƣơng đƣơng vơi Template trong C tuy nhiên việc sử dụng Generic trong
.NET dễ dàng hơn nhiều so với Template. Phiên bản 1.0 và 1.1 của .NET Framework
không hỗ trợ generics. Thay vào đó, lập trình viên sử dụng lớp Object với các tham số và
thành viên sẽ phải chuyển đổi tới các lớp khác dựa trên lớp Object. Generics mang đến hai
tính năng cải tiến đáng kể đối với việc sử dụng lớp Object: Giảm bớt lỗi vận hành (Reduced
run-time errors), Hiệu suất đƣợc cải thiện (Improved performance).
Ver 3.0 & Ver 3.5 (phát hành năm 2008)
Nếu nhƣ 3 phiên bản trƣớc đó, .NET Framwork đều gắn liền với một phiên bản Visual
Studio nào đó, thì.NET Framework 3.0 đã “phá” truyền thống này khi ra mắt cùng với hệ
điều hành Windows Vista vào cuối năm 2006. Ba “điểm nhấn” trong lần nâng cấp này là
thành phần đƣợc kỳ vọng thay thế Winform - Windows Presentation Foundation – WPF,
Windows Communitcation Foundation – WCF, Windows Workflow Foundation - WF,
và Windows Card Space. .NET Framework 3.0 không phải là một phiên bản mới hoàn
toàn, thực tế là một bản nâng cấp của .NET 2.0, hay đúng hơn là một bản nâng cấp cho thƣ
viện của .NET 2.0. Chính vì không có Visual Studio “đi kèm”, mà .NET 3.0 đành phải “ký
gửi” vào Visual Studio 2005 với một bộ công cụ mở rộng. Ngƣời dùng phải đợi đến tháng
11 năm 2007 mới đƣợc sử dụng một phiên bản Visual Studio hỗ trợ đầy đủ và toàn diện cho
.NET 3.0, và hơn thế nữa. Vâng, chúng ta đang nói đến VS 2008 và .NET Frame work 3.5.
Cũng nhƣ phiên bản 3.0, .NET 3.5, là một mở rộng trên nền .NET 2.0. LINQ [LINQ:
Language Integrated Query - đây là thƣ viện mở rộng cho các ngôn ngữ lập
trình C# và Visual Basic .NET (có thể mở rộng cho các ngôn ngữ khác) cung cấp khả
năng truy vấn trực tiếp dữ liệu đối tƣợng, CSDL v à XML] là phần nổi bật và đáng chú ý
nhất trong .NET 3.5.
Ver 4.0 – phát hành năm 2010
Ngày 12/4 vừa qua, Microsoft lại nâng cấp .NET Framework và Visual Studio. Đây là
phiên bản đầu tiên sau .NET 2.0 kể từ 2005, có một CLR hoàn toàn mới: CLR 4.0. Cũng cần
nhắc lại là cả .NET 3.0 và 3.5 đều sử dụng CLR 2.0, và không có CLR 3.0. Việc Microsoft
chuyển thẳng lên 4.0 không chỉ để “đồng bộ” phiên bản, mà còn nhằm khẳng định đây là
một bƣớc tiến lớn. .NET Framework 4 giới thiệu một model an ninh đƣợc cải thiện. Các tính
năng mới và cải tiến trong .NET Framework 4 là:
12
+ Application Compatibility and Deployment (Khả năng tƣơng thích ứng dụng và triển
khai)
+ Core New Features and Improvements (Các tính năng mới và cải tiến của phần nhân)
+ Managed Extensibility Framework (Quản lý mở rộng Framework)
+ Parallel Computing (Điện toán song song)
+ Networking
+ Web
+ Client
+ Data
+ Windows Communication Foundation (WCF)
+ Windows Workflow Foundation (WF)
1.2. Các công cụ lập trình và cài đặt

1.2.1. Các công cụ lập trình
Để có thể phát triển các ứng dụng .NET một cách nhanh chóng ta có thể cài đặt các
công cụ lập trình sau:
+ Visual studio 2005 – hỗ trợ đến .NET Framework 2.0
+ Visual studio 2008 – hỗ trợ đến .NET Framework 3.0 và 3.5
+ Visual studio 2010 – hỗ trợ đến .NET Framework 4.0
Ở tài liệu này tôi sẽ hƣớng dẫn các bạn cài đặt Visual Studio 2010
1.2.2. Cài đặt Visual studio 2010
Để cài đặt đƣợc Visual Studio 2010 ta cần phải có đĩa DVD Visual Studio 2010
khoảng 2.3 GB. Ta có thể cài trên Windows XP hoặc Window7 khoảng 30GB đĩa cứng,
RAM 512MB trở lên.
1. Kích đúp chuột vào File autorun trên đĩa cài hoặc trong thƣ mục chứa trình cài đặt
VS 2010, xuất hiện cửa sổ cài đặt, kích chuột trái chọn mục Install Microsoft Visual
Studio 2010
13
2. Xuất hiện cửa sổ chào mừng đến với chƣơng trình cài đặt Visual studio 2010 chọn
nút Next.
3. Màn hình tiếp theo là những thông tin về bản quyền, cần phải đọc và kích chọn mục
I have read and accept the license terms, rồi chọn nút Next.
14
4. Xuất hiện màn hình yêu cầu chọn đƣờng dẫn sẽ cài Visual Studio 2010 và chế độ
cài đặt. Chọn Full – cài tất cả các thành phần trong Visual studio 2010, Custom – tự
chọn các thành phần cần cài đặt. Nhấn Install để tiếp tục.
5. Quá trình cài đặt bắt đầu đƣợc tiến hành.
15
6. Trong quá trình cài đặt có thể xuất hiện cửa sổ yêu cầu Restart lại máy, bạn chọn
Restart now
16
7. Sau khi khởi động lại máy, cửa sổ cài đặt lại xuất hiện trở lại sau một vài phút. Khi
tất cả các thành phần đã xong bạn hãy chọn Next để tiếp tục quá trình cài đặt.
8. Tiếp theo màn hình xuất hiện cửa sổ Finish, thông báo bạn đã cài đặt thành công
Visual studio 2010. Chọn nút Finish để kết thúc quá trình cài đặt.
Chú ý:
+ Ở bài giảng này tôi cung cấp cho các bạn sẵn file cài đặt là file .iso. Để chạy đƣợc
file .iso này ta cần cài đặt ổ đĩa ảo, ví dụ nhƣ: VirtualCloneDrive
+ Sau khi cài xong Visual studio 2010 ta có bản dùng thử, để crack ta làm theo hƣớng
dẫn sau:
1. Sau khi cài xong, vào Control Panel
2. Vào Add or Remove Programs
3. Tìm Microsoft Visual Studio 2010 Ultimate ENU
4. Chọn Change or Remove hoặc click đúp vào đó
5. Đợi chạy xong thanh chờ chọn Next
6. Sau đó bạn sẽ thấy chỗ nhập key, nhập key YCFHQ-9DWCY-DKV88-T2TMH-
G7BHP vào rồi chọn Active.
17
1.3. Khởi động Visual studio 2010 và giao diện
1.3.1. Khởi động Visual studio 2010
Vào Start\All Programs\Microsoft Visual Studio 2010\Microsoft Visual Studio

2010, xuất hiện cửa sổ Start Page cửa sổ có hiển thị danh sách các dự án đƣợc mở gần đây
nhất nhƣ sau:
Để mở một dự án mới ta vào File/New/Project… hoặc nhấn Ctrl + Shift + N, xuất hiện
cửa sổ New Project nhƣ sau:
18
Ta chọn ngôn ngữ lập trình là Visual C#, chọn loại ứng dụng là Windows Forms
Application, chọn phiên bản mới nhất là .NET Framework 4.0. Tại ô Name ta viết tên của dự
án, tại ô Location ta chọn thƣ mục chứa dự án bằng cách nhấn nút Browse...
Cuối cùng ta nhấn OK.
1.3.2. Giao diện môi trường lập trình Visual C# trên WinForm
Sau khi khởi động Visual Basic trong Visual studio 2010 theo các bƣớc nhƣ trên xuất
hiện cửa sổ môi trƣờng phát triển IDE, có giao diện gồm các thành phần nhƣ sau:
 ToolBox: là hộ công cụ chứa các điều khiển – controls đƣợc đặt lên form khi thiết
kế giao diện ngƣời dùng. Để hiển thị hộp công cụ ta thực hiện một trong các cách
sau:
+ Vào View/Toolbox
+ Bấm tổ hợp phím Ctrl + Alt + X
+ Bấm vào biểu tƣợng Toolbox trên thanh công cụ standard
19
 Title Bar: Thanh tiêu đề chứa tên dự án

 Menu Bar: Thanh menu chứa đầy đủ các công cụ cần để phát triển, thực thi và cài
đặt ứng dụng...
+ File: Cho phép mở, thêm mới và lƣu trữ dự án...
+ Edit: gồm các thao tác hỗ trợ soạn thảo mã lệnh nhƣ: Copy, cắt, dán, tìm kiếm...
+ View: cho phép hiển thị các công cụ hỗ trợ ngƣời dùng trong quá trình xây dựng dự
án nhƣ: cửa sổ mã lệnh – code, form thiết kế - designer, hộp công cụ - toolbox, thanh
công cụ - toolbar, cửa sổ thuộc tính – Properties...
+ Project: cho phép bổ sung các đối tƣợng khác nhau vào dự án nhƣ: Form, các
Component, Các class...
+ Built: cho phép biên dịch dự án
20
+ Debug: cho phép chạy và gỡ rối chƣơng trình
+ Data: Cho phép thêm mới và hiển thị cơ sỏ dữ liệu của dự án.
+ Format: Cho phép căn lề, định dạng kích thƣớc, chế độ hiển thị... của các điều kiển
đƣợc đặt trên Form.
+ Tools: Cung cấp các công cụ cho phép kết nối tới các thiết bị ngoại vi nhƣ Pocket
PC, SmartPhone... hoặc kết nối tới các hệ quản trị CSDL cũng nhƣ kết nối tới máy chủ
Server...
+ Window: kiểm soát cách bố trí cửa sổ
+ Help: Truy cập hệ trợ giúp trực tuyến MSDN
 Tool Bar: Thanh công cụ gồm một tập hợp các nút lệnh, mỗi nút lệnh chứa các
biểu tƣợng icons và các chức năng tƣơng ứng với chức năng của một mục lựa chọn
trong thanh Menu. Thanh công cụ rất hữu ích và trực quan, giúp ngƣời dùng dẽ
dàng và nhanh chóng thực hiện một số chức năng mong muốn chỉ thông qua cái
Click chuột.
Để gọi các thanh công cụ ra ta vào View/Toolbars hoặc kích chuột phait tại thanh
Menu, Khi đó sẽ xuất hiện danh sách tất cả các thanh công cụ. Muốn ẩn/hiện thanh nào ta
kích chuột tại dòng chứa tên thanh công cụ đó.
21
 Form Designer: Cửa sổ thiết kế dùng để thiết kế giao diện cho chƣơng trình, mỗi
dự án có thể có một hoặc nhiều Form.
 Solution Explorer: Cửa sổ giải pháp – đây là phần cửa sổ giúp ta quả lý tất cả các
tài nguyên và tệp tin của dự án. Solution Explorer đƣợc tổ chức thành một cấu trúc
cây bao gồm các mục khác nhau nhƣ: danh sách các Form, danh sách các hình ảnh,
danh sách các class, …
Để hiển thị cửa sổ Solution Explorer ta thực hiện một trong các cách sau:
22
+ Vào View\Solution Explorer
+ Bấm tổ hợp phím Ctrl+Alt+L hoặc Ctrl+R
+ Kích chuột vào biểu tƣợng Solution Explorer trên thanh công cụ Standard.
Trong cửa sổ Solution Explorer có 2 thành phần quan trọng chúng ta rất hay dùng là
View Code và View Designer.
View Code: Có tác dụng hiển thị cửa sổ soạn thảo mã lệnh cho Form đang đƣợc chọn.
Ngoài ra, để hiển thị cửa sổ soạn thảo mã lệnh ta có thể làm một trong các cách sau:
+ Vào View/Code
+ Bấm phím F7
+ Kích đúp chuột tại cửa sổ thiết kế của Form.
View Designer: có tác dụng hiển thị cửa sổ thiết kế giao diện của Form đang đƣợc
chọn, để hiển thị cửa sổ thiết kế giao diện ta còn có một số cách khác nhƣ:
+ Vào View\Designer
+ Bấm phím Shift + F7
23
 Properties Window: Cửa sổ này liệt kê tất cả các thuộc tính của forn và các điều
khiển trong dự án. Muốn hiển thị thuộc tính của đối tƣợng nào ta kích chuột chọn
đối tƣợng ấy trong cửa sổ thiết kế gao diện, hoặc chọn tên đối tƣợng trong danh
sách thả xuống ở phần đầu của cửa sổ Properties.
Mỗi thuộc tính có một giá trị mặc định, ta có thể thay đổi giá trị các thuộc tính trực tiếp
tại cửa sổ Properties trong lúc thiết kế, hoặc thay đổi bằng mã lệnh trong lúc thi hành
chƣơng trình.
Để hiển thị cửa sổ Properties ta thực hiện một trong các cách sau:
+ Vào View\Properties Window
+ Kích chuột vào biểu tƣợng Properties Window trên thanh công cụ Standard,
hoặc biểu tƣợng Properties trong cửa sổ giải pháp Solution Explorer
+ Bấm phím F4
+ Bấm tổ hợp phím Alt + Enter
24
CHƯƠNG 2: VIẾT CHƯƠNG TRÌNH ĐẦU TIÊN

Một chƣơng trình ứng dụng windows đƣợc xây dựng theo 2 bƣớc sau:
+ Bƣớc 1: Thiết kế giao diện
+ Bƣớc 2: Viết mã lệnh cho chƣơng trình
2.1. Đề bài
Viết chƣơng trình gồm một hộp văn bản TextBox và 3 nút lệnh Button: Display, Clear,
Exit với các yêu cầu sau:
+ Kích chuột vào nút Display thì trong hộp văn bản xuất hiện dòng chữ “Welcome to
Visual Basic .NET”
+ Kích chuột vào nút Clear chữ ở hộp văn bản biến mất.
+ Kích chuột vào nút Exit thì thoát khỏi chƣơng trình quay lại cửa sổ soạn thảo.
2.2. Mở dự án
Mở Visual studio 2010, chọn File/New/Project… để khởi động một dự án mới. Xuất
hiện hộp thoại New Project nhƣ sau:
25
Chọn ngôn ngữ là Visual C#, ứng dụng là Windows Forms Application, phiên bản
.NET Framework 4.0. Đặt tên dự án tại mục Name là FistProgram, chọn nơi lƣu dự án
bằng nút Browse, Sau đó nhấn OK.
2.3. Thiết kế giao diện

2.3.1. Đặt tên và tiêu đề cho form
Kích chuột vào vị trí bất kỳ trong Form, trong cửa sổ Properties sửa thuộc tính Name
thành frmWelcome, sửa thuộc tính Text là The First Program.
2.3.2. Thêm điều khiển hộp văn bản TextBox
Kích chuột vào biểu tƣợng trên hộp công cụ Toolbox, bấm phím trái
cùng với giữ và kéo chuột để đặt hộp văn bản trên Form.
Khi mới xuất hiện hộp văn bản trên Form thì hộp văn bản tên mặc định là TextBox1,
Kích chọn hộp văn bản trong cửa sổ Properties sửa thuộc tính Name sửa thành txtWelcome.
2.3.3. Thêm điều khiển nút lệnh Button
Kích chuột vào biểu tƣợng trên hộp công cụ ToolBox, bấm phím trái
cùng với giữ và kéo chuột để đặt nút lệnh trên Form. Nút lệnh này có tên mặc định là
Button1 và nội dung cũng là Button1.
26
Thực hiện tƣơng tự ta đƣa thêm 2 nút lệnh Button2 và Button3. Sau đó ta tiến hành
thay đổi 2 thuộc tính Name và Text của các nút lệnh nhƣ sau:
Nút lệnh Name Text
Button1 btnDisplay Display
Button2 btnClear Clear
Button3 btnExit Exit
Chú ý: Mọi điều khiển đều có thuộc tính Name, để dễ quản lý, gỡ rối và viết chƣơng
trình ta nên đặt tên điều khiển tƣơng ứng với chức năng của nó và có tiếp đầu ngữ chỉ loại
điều khiển ở đầu.
Ví dụ: TextBox có tiếp đầu ngữ - txt, Button – btn, Form – frm, … Các tiếp đầu ngữ
viết thƣờng, tên điều khiển viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi từ, ví dụ: txtWelcome,
btnDisplay…
2.4. Viết mã lệnh

2.4.1. Viết mã lệnh cho nút Display
Ta mở cửa sổ soạn thảo code bằng một trong hai cách sau:
+ C1: Kích đúp chuột vào nút Display
+ C2: Kích chọn đối tƣợng (nút nhấn) btnDisplay. Trong cửa sổ Properties chọn biểu
tƣợng even, sau đó kích đúp vào sự kiện Click nhƣ hình vẽ sau:
27
Trong cửa sổ code xuất hiện một hàm để xử lý sự kiện khi ngƣời dùng nhấn vào nút
Display nhƣ sau:
Tiếp theo, ta gõ vào giữa hàm btnDisplay_Click … dòng lệnh gán giá trị “Welcome to
Visual C#”. Ta cho thuộc tính Text của điều khiển txtWelcome nhƣ sau:
Căn dặn:
1. Hầu nhƣ tất cả các hàm xử lý một sự kiện nào đó của các điều khiển trên Form đều
có 2 đối số. Đối số Sender có kiểu Object đại diện cho đối tƣợng đã phát sinh sự
kiện, đối số e có kiểu EventArgs chứa các thông tin về sự kiện nhƣ: vị trí chuột,
thời gian phát sinh sự kiện, thời điểm phát sinh sự kiện, … Từ khó Handles nhằm
xác định rõ thủ tục đang xử lý dùng cho sự kiện nào của đối tƣợng.
2. Ta có cấu trúc chung để gán giá trị cho thuộc tính của một điều khiển khi viết mã
lệnh nhƣ sau:
<Tên điều khiển>.<Thuộc tính>=<Giá trị>
Các thuộc tính của các điều khiển trong Visual C# rất phong phú, trong Visual studio
cung cấp tiện ích Intellisence tự động hiển thị danh sách các thuộc tính của điều khiển
sau khi gõ tên điều khiển và dâu chấm „.‟, ví dụ nhƣ sau:
28
Để lựa chọn thuộc tính ta dùng phím mũi tên lên xuống, hoặc gõ chữ cái đầu của thuộc
tính. Sau đó ta dùng phím Enter để chèn tự động tên thuộc tính vào dòng lệnh.
3. Trong môi trƣờng soạn thảo, nếu bạn gõ sai cú pháp thì môi trƣờng lập trình sẽ bắt
lỗi ngay bằng cách hiển thị đƣờng gạch chân hình răng cƣa ngay dƣới chỗ sai, khi
sửa xong lập tức đƣờng gạch hình răng cƣa bị mất.
2.4.2. Viết mã lệnh nút Clear
2.4.3. Viết mã lệnh nút Exit
Lệnh this.Close() có tác dụng đóng Form hiện hành lại và xóa tất cả các đối tƣợng của
Form ra khỏi bộ nhớ.
2.5. Chạy chương trình

Để chạy chƣơng, ta thực hiện một trong các cách sau:
+ C1: Chọn Debug/Start Degugging
+ C2: Kích chuột trái vào biểu tƣợng Start Debugging trên thanh công cụ Standard
+ C3: Nhấn phím F5
2.6. Dừng chương trình

Khi chạy chƣơng trình có thể xảy ra lỗi, khi xảy ra lỗi thì bạn cần dừng chƣơng trình để
quay lại môi trƣờng soạn thảo code để sửa bằng một trong các cách sau:
+ C1: Kích chuột vào biểu tƣợng Stop trên thanh công cụ.
+ C2: Vào Debug\Stop Debugging
+ C3: Nhấn tổ hợp phím Shift + F5
29
2.7. Mở dự án đã có
Vào File/Open/Project…. Xuất hiện hộp thoại Open Project, ta chọn đƣờng dẫn đến
thƣ mục chứa dự án. Ta chọn file có tên là tên dự án có kiểu là Microsoft Visual studio
Solution hoặc Visual C# Project File, sau đó nhấn OK.
30
CHƯƠNG 3: CƠ BẢN VỀ NGÔN NGỮ C#

3.1. Đặc điểm của C#
C# có những đặc điểm sau:
 Trong C# mọi thứ đều là lập trình hƣớng đối tƣợng.
 Biên dịch.
 Phân biệt chữ hoa, chữ thƣờng.
 Mỗi lệnh kết thúc bởi dấu chấm phẩy (;)
 C# cũng hỗ trợ 2 kiểu chú thích nhƣ trong C++
3.2. Biến, hằng và các kiểu dữ liệu

3.2.1. Biến
Là một giá trị dùng để chứa dữ liệu tạm thời trong quá trình tính toán. Ta có thể khai
báo biến theo cú pháp sau:
[Phạm vi truy xuất] <Kiểu biến> <tên biến> [=<giá trị>]
+ Tên biến: Có thể dài 256 ký tự bao gồm các chữ cái, chữ số và dấu gạch dƣới. Tên
biến phải bắt đầu bằng một chữ cái. C# phân biệt chữ hoa chữ thƣờng.
Phạm vi truy xuất gồm có:
+ Public: Những biến khai báo public có thể đƣợc dùng ở bất kỳ chỗ nào trong lớp đó
và cả các lớp khác trong dự án.
+ private: Những biến khai báo private thì chỉ đƣợc truy cập ở trong lớp đó.
+ protected: Những biến khai báo protected chỉ đƣợc truy cập bên trong lớp chứa nó và
những lớp dẫn xuất từ lớp đó.
3.2.2 Hằng
Dùng để chứa những dữ liệu có giá trị không đổi trong suốt quá trình tính toán. Sử
dụng hằng số làm chƣơng trình sáng sủa, dễ đọc nhờ tên gọi gợi nhớ thay vì các con số.
Hằng đƣợc khai báo theo cú pháp sau:
<const> <kiểu dữ liệu> <tên hằng> = <giá trị>;
Ví dụ: const double Pi=3.14
31
Phạm vi hoạt động: Hằng đƣợc khai báo với từ khóa Private trong phƣơng thức chỉ
hoạt động trong phƣơng thức, khai báo cho biểu mẫu chỉ hoạt động trong biểu mẫu đó. Hằng
đƣợc khai báo với từ khóa Public hoạt động trên toàn ứng dụng.
3.2.3. Các kiểu dữ liệu
1. Kiểu số
- Kiểu số nguyên gồm có:
Kiểu dữ liệu Số byte Mô tả
byte 1 Số nguyên dƣơng không dấu từ 0 – 255
sbyte 1 Số nguyên có dấu (từ -128 đến 127)
short 2 Số nguyên có dấu giá trị từ -32768 đến 32767
ushort 2 Số nguyên không dấu từ 0 – 65535
int 4 Số nguyên có dấu từ -2.147.483.647 đến 2.147.483.647
uint 4 Số nguyên không dấu 0 – 4.294.967.295
long 8 Kiểu số nguyên có dấu có giá trị trong khoảng

-9.223.370.036.854.775.808 đến 9.223.372.036.854.775.807
ulong 8 Số nguyên không dấu từ 0 đến 0xffffffffffffffff
- Kiểu số thực gồm có:
Kiểu dữ liệu Số byte Mô tả
float 4 Kiểu dấu chấm động có giá trị xấp xỉ từ 3,4E-38 đến
3,4E+38 với 7 chữ số có nghĩa
double 8 Kiểu dấu chấm động có độ chính xác gấp đôi, giá trị xấp
xỉ từ 1,7E-308 đến 1,7E+308 với 15, 16 chữ số có
nghĩa
decimal 8 Có độ chính xác đến 28 con số và giá trị thập phân.
32
Các phép toán số học
+ Cộng (+), trừ (-), nhân (*), chia (/). Các phép toán x[+,-,*,/]=y tƣơng đƣơng với phép
toán x=x[+,-,*,/]y.
+ Phép chia lấy phần dƣ (%). Ví dụ: 5%3=2
+ Math.Round(x,n): hàm làm tròn số thực x đến n chữ số sau dấu phẩy thập phân, ví
dụ: Math.Round(11.346,2) = 11.35
+ Math.Sin(x): hàm tính giá trị của sin(x)
+ Math.Cos(x): hàm tính giá trị của cos(x)
+ Math.Exp(x): hàm tính giá trị của ex
+ Math.Pow(x,y): hàm tính giá trị xy
+ Math.Abs(x): hàm tính giá trị tuyệt đối của x
+ Math.Sqrt(x): hàm tính căn bậc hai của x
+ Sử dụng lớp Random để sinh số ngẫu nhiên:
- B1: Khởi tạo đối tƣợng Random.
Random rd=new Random();
- B2: Dùng các hàm với ý nghĩa nhƣ sau:
* rd.Next(): Sinh ngẫu nhiên một số kiểu int
* rd.Next(int MinValue,int MaxValue): Sinh ngẫu nhiên một số kiểu int có
giá trị từ MinValue đến MaxValue.
* rd.Next(int MaxValue): Sinh ngẫu nhiên một số kiểu int có giá trị từ lớn
nhất là MaxValue
* rd.NextDouble(): sinh ngẫu nhiên một số kiểu double có giá trị từ 0 đến 1.
Các phép toán so sánh
+ Lớn hơn (>), lớn hơn hoặc bằng (>=)
+ Nhỏ hơn (<), nhỏ hơn hoặc bằng (<=)
+ Bằng(= =), khác (!=).
33
2. Kiểu chuỗi
Đối tƣợng kiểu string thƣờng chứa một chuỗi ký tự. Để khai báo chuỗi ta dùng cú pháp
nhƣ sau: string myString;
Sau đó ta có thể gán giá trị của chuỗi: myString=”Chào bạn”;
Hoặc ta có thể vừa khai báo vừa khởi tạo nhƣ sau: string myString=”Chào bạn”;
Trong C# có hỗ trợ font Unicode nên ta có thể gõ tiếng việt có dấu.

Các phép toán trên kiểu chuỗi
+ dấu + : toán tử ghép chuỗi. Ví dụ: “Hà Nội ” + “ mùa thu” cho kết quả “Hà Nội mùa
thu”
+s.Length: trả về chiều dài của chuỗi s. Ví dụ: “Đạt Anh”.Length có kết quả =7.
+ s.Replace(str1,str2): Thay thế chuỗi str1 trong chuỗi s bằng chuỗi str2. Ví dụ:
"Nguyễn Thu Hƣờng".Replace("Thu", "Anh") cho kết quả chuỗi “Nguyễn Anh Hƣờng”.
+ s.Substring(vt,n): trả về một chuỗi con gồm n ký tự trong chuỗi s, bắt đầu từ ký tự ở
vị trí vt. Ví dụ: “Hoa hồng”.Substring(1,2) cho kết quả “oa”.
+ s.Insert(vt,str): chèn thêm giá trị của chuỗi str vào chuỗi s tại vị trí vt. Ví dụ: “Trời
xanh”.Insert(4,” màu”) cho kết quả “Trời màu xanh”.
+ s.ToLower: biến đổi chuỗi s về chữ in thƣờng. Ví dụ: “Hà Nội”.ToLower cho kết quả
“hà nội”
+ s.ToUpper: biến đổi chuỗi s về chữ in hoa. Ví dụ: “Hà Nội”.ToUpper có kết quả
“HÀ NỘI”
+ s.Remove(vt,n): xóa n ký tự trong chuỗi s, bắt đầu từ ký tự ở vị trí vt. Ví dụ:
"Hoa hồng ".Remove(1, 2) cho kết quả “H hồng”. (Chuỗi đƣợc tính từ vị trí 0)
+ s.TrimStart: xóa các ký tự rỗng ở đầu chuỗi s. Ví dụ: " Hoa hồng ".TrimStart cho
kết quả "Hoa hồng ".
+ s.TrimEnd: xóa các ký tự rỗng ở cuối chuỗi s. Ví dụ: " Hoa hồng ".TrimEnd cho
kết quả " Hoa hồng"
+ s.Trim: xóa các ký tự rỗng ở đầu và cuối chuỗi s. Ví dụ: " Hoa hồng ".Trim
cho kết quả "Hoa hồng".
34
+ s.Split(„c‟): Trả về mảng chuỗi đƣợc phân định bởi ký tự c.
+ Convert.ToInt16(ch): trả về mã ASCII của ký tự ch. Ví dụ: Convert.ToInt16(„A‟)=65
+ Convert.ToChar(n): trả về ký tự có mã ASCII = n. Ví dụ: Convert.ToChar(65)=”A”
3. Kiểu đúng sai
Là kiểu dữ liệu chỉ nhận một trong hai giá trị True/False.
Các phép toán trên kiểu dữ liệu bool
Phép toán và – &&: xét biểu thức A && B chỉ nhận giá trị đúng khi và chỉ khi cả A
và B cùng nhận giá trị đúng. Còn nhận giá trị sai trong tất cả các trƣờng hợp còn lại.
Phép toán hoặc – ||: xét biểu thức A || B chỉ nhận giá trị sai khi và chỉ khi cả A và
B cùng nhận giá trị sai. Còn nhận giá trị đúng trong tất cả các trƣờng hợp còn lại.
Phép toán phủ định – !: xét biểu thức !A sẽ nhận giá trị đúng khi A nhận giá trị sai và
ngƣợc lại.
Bảng giá trị chân lý của các phép toán:
A B A && B A || B A !A
True True True True False True
True False False True True False
False True False True
False False False False
4. Kiểu ngày tháng
Kiểu ngày tháng trong C# đƣợc dùng qua lớp DateTime. Để tạo thời gian ta làm nhƣ
sau: DateTime dt=new DateTime(int year,int month, int day, int hour, int munite, int second)
Ví dụ: Khởi tạo thời gian DateTime ngày 23/08/2012 8:30:20 nhƣ sau
DateTime dt=new DateTime(2012,8, 23, 8, 30, 20)
Các định dạng kiểu ngày tháng

Có các định dạng tùy chỉnh sau đây: y (năm), M (tháng), d (ngày), h (giờ 12), H (giờ 24),
m (phút), s (giây), f (phần nhỏ của giây), F (phần nhỏ của giây, không bao gồm số 0 sau
cùng), t (PM hoặc AM) và z (múi giờ).
35
Chèn vào dấu phân cách “/” hoặc “:”, các ký tự này sẽ đƣợc chèn vào kết quả đầu ra để
xác định thời gian:
Các phép toán trên kiểu ngày tháng

DateTime.Now: trả về ngày và giờ hiện hành, ví dụ: 15/08/2009 5:20:28PM
DateTime.DaysInMonth(int year,int month): trả về số ngày trong tháng month của năm
year.
dt.Month: trả về tháng của DateTime dt
dt.Year: trả về năm của DateTime dt
dt.Day: trả về ngày của DateTime dt
dt.AddDays(n): trả về một ngày mới cách ngày DateTime dt n ngày.
Date.AddMonths(n): trả về một ngày mới cách ngày DateTime dt n tháng.
Date.AddYears(n): trả về một ngày mới cách ngày Date n năm.
Để tính khoảng cách giữa 2 ngày ta làm nhƣ ví dụ sau:
36
Chú ý: định dạng hiển thị của ngày tháng phụ thuộc vào quy định của Windows, giá
trị mặc định là hiển thị theo định dạng kiểu Mỹ (tháng trƣớc - ngày sau). Ta có thể thay
đổi dạng hiển thị ngày trƣớc – tháng sau bằng cách thay đổi trong hộp hội thoại Date tại
mục Regional Setting của cửa sổ Control Panel trong Windows.
5. Kiểu mảng
Mảng là một tập hợp các biến có cùng tên và cùng kiểu dữ liệu. Dùng mảng làm
chƣơng trình đơn giản và ngắn gọn hơn.
Ta có thể truy xuất các phần tử của mảng thông qua chỉ số, chỉ số của mảng bắt đầu từ
0.
Có mảng một chiều và mảng nhiều chiều.
Mảng một chiều
Cú pháp: type[ ] array-name;
Ta có thể khai báo mảng với kích thƣớc cố định ngay từ đầu. Ví dụ:
int[5] a; // Khai báo mảng a có 5 phần tử nguyên.
Ta cũng có thể khai báo mảng, sau đó cấp phát bộ nhớ cho mảng với từ khóa new.
Điều này giúp ta quản lý bộ nhớ tốt hơn. Kích thƣớc của mảng sẽ đƣợc xác định lúc thi hành
chƣơng trình.
type[ ] array-name;
array-name =new type[n]; //khai báo mảng có n phần tử.
Ví dụ: đoạn chƣơng trình sau sẽ tạo ra 5 phần tử nguyên cho mảng a
Ta cũng có thể gán các phần tử của mảng khi khai báo nhƣ sau:
string[] myArray = {"first element", "second element", "third element"};
37
Ta có thể làm việc với mảng:
Array.Reverse(a): Đảo ngƣợc mảng a.
Array.Sort(a): Sắp xếp mảng a theo chiều tăng dần.
a.Length: Trả về chiều dài của mảng a.
Mảng nhiều chiều
Cú pháp: type[,] array-name;
Ta có thể khai báo mảng với kích thƣớc cố định ngay từ đầu. Ví dụ:
int[2,3] a; // Khai báo mảng nguyên a có 2 hàng 3 cột.
Cũng nhƣ mảng một chiều, ta cũng có thể khai báo mảng, sau đó cấp phát bộ nhớ cho
mảng với từ khóa new.
type[,] array-name;
array-name =new type[n,m]; //khai báo mảng có n hàng, m cột
3.2.4. Chuyển đổi giữa các kiểu dữ liệu

Hàm chuyển đổi Đổi giá trị sang kiểu
Convert.ToBoolean(Giatri) Boolean
Convert.ToByte(Giatri) Byte
Convert.ToDateTime(Giatri) Date
Convert.ToDouble(Giatri) Double
Convert.ToInt16(Giatri) Integer – 2 byte
Convert.ToString(Giatri) String
Chú ý rằng giá trị truyền cho hàm phải hợp lệ, nghĩa là phải thuộc miền giá trị của
kiểu kết quả nếu không C# sẽ báo lỗi. Ví dụ:
+ Convert.ToDateTime(“12/12/1988”) trả về giá trị kiểu ngày tháng 12/12/1988
+ Convert.ToInt32(“25”) = 25.
+ Convert.ToInt32(“25a”) hoặc Convert.ToInt32(“a25”) sẽ báo lỗi.
38
3.3. Hộp thoại thông báo - Message Box
3.3.1. Khái niệm
Hộp thông báo là hộp thoại cung cấp thông tin để tƣơng tác với ngƣời sử dụng, đồng
thời cũng là nơi hiển thị các kết quả trung gian trong quá trình tính toán. Trong thời gian
hiển thị thông báo. C# ngừng mọi hoạt động của biểu mẫu và ngƣời dùng chỉ có thể làm việc
với hộp thông báo.
3.3.2. Hộp thông báo MessageBox
Cú pháp hộp thông báo:

MessageBox.Show(Nội dung thông báo, Tiêu đề, Kiểu chức năng, Kiểu biểu tượng)
Trong đó:
+ Cú pháp hộp thông báo không nhất thiết phải có đầy đủ 4 thành phần trên.
+ Nội dung cần thông báo và tiêu đề của hộp thông báo đƣợc đặt trong cặp dấu nháy
kép.
+ Kiểu chức năng và kiểu biểu tƣợng có các giá trị nhƣ sau:
39
Ví dụ hiển thị hộp thông báo “Bạn chƣa nhập dữ liệu” với một nút lệnh OK và biểu
tƣợng Information ta viết nhƣ sau:
MessageBox.Show("Bạn chưa nhập dữ liệu", "Thông báo", MessageBoxButtons.OK,
MessageBoxIcon.Information);
Kết quả ta có:
3.3.3. Hàm thông báo MessageBox
Ngoài chức năng thông báo, hàm MessageBox còn trả về giá trị của các nút chức năng
mà ngƣời dùng đã chọn.
Cú pháp của hàm MessageBox nhƣ sau:
MessageBox.Show(Nội dung thông báo, Tiêu đề, Kiểu chức năng, Kiểu biểu tượng)=
Giá trị trả về.
Trong đó giá trị trả về bao gồm:
+ System.Windows.Forms.DialogResult.OK
+ System.Windows.Forms.DialogResult.Cancel
+ System.Windows.Forms.DialogResult.Abort
+ System.Windows.Forms.DialogResult.Retry
+ System.Windows.Forms.DialogResult.Ignore
+ System.Windows.Forms.DialogResult.Yes
+ System.Windows.Forms.DialogResult.No
Ví dụ: Ta có thể viết code cho nút btnExit với yêu cầu chỉ thoát khi ngƣời dùng trả lời
có muốn thoát nhƣ sau:
40
3.4. Các cấu trúc điều khiển
3.4.1. Câu lệnh lựa chọn if
Lệnh if có 2 dạng sau:
Dạng 1:
if (<Biểu thức điều kiện>)
<khối lệnh>
Hoạt động: Khi gặp câu lệnh này, máy sẽ tính giá trị của biểu thức. Nếu biểu thức
đúng thì máy sẽ thực hiện khối lệnh và sau đó thực hiện các lệnh tiếp theo. Nếu biểu thức sai
thì máy sẽ bỏ qua khối lệnh và chuyển đến các lệnh tiếp theo.
Dạng 2:
if (<Biểu thức điều kiện>)
<Khối lệnh 1>
else
<Khối lệnh 2>
Hoạt động: Khi gặp câu lệnh này, máy sẽ tính giá trị của biểu thức. Nếu biểu thức
đúng máy sẽ thực hiện khối lệnh 1 sau đó nhảy tới các lệnh sau khối lệnh 2. Nếu biểu thức
sai thì máy không thực hiện khối lệnh 1 mà chỉ thực hiện khối lệnh 2 và sau đó thực hiện các
lệnh viết sau nó.
Chú ý: Lệnh if có thể lồng nhau.
3.4.2. Câu lệnh lựa chọn switch… case
switch (Biểu thức kiểm tra)
{
case n1:
Các câu lệnh
break;
case n2:
Các câu lệnh
break;
case nk:
Các câu lệnh
break;
[default:
Các câu lệnh]
}
Hoạt động: Sự hoạt động của toán tử switch phụ thuộc vào giá trị của biểu thức kiểm
tra viết trong dấu ngoặc tròn.
41
- Khi giá trị này bằng ni máy sẽ nhảy tới câu lệnh có nhãn case ni.
- Khi giá trị của biểu thức khác tất cả các ni thì cách làm việc của máy lại phụ thuộc
vào sự có mặt hay vắng mặt của default
o Khi có default, máy nhảy tới câu lệnh có nhãn default.
o Khi không có default, máy ra khỏi toán tử switch.
3.4.3. Cấu trúc lặp for
Lệnh for cho phép thực hiện một khối lệnh một số lần hữu hạn. Lệnh for thƣờng dùng
để giải các bài toán có tính chu trình, ví dụ nhƣ các bài toán về dãy số, về ma trận.
Cú pháp của for
Lệnh for có dạng sau:
for (<Biểu thức khởi tạo>;<Biểu thức kiểm tra> ; <Biểu thức tăng>)
<Khối lệnh>
Hoạt động của for
Lệnh for làm việc theo các bƣớc sau:
- Bƣớc 1: Tính giá trị biểu thức khởi tạo.

- Bƣớc 2: Tính giá trị của biểu thức kiểm tra. Nếu đúng tới bƣớc 3, nếu sai thoát khỏi
lệnh for.
- Bƣớc 3: Thực hiện khối lệnh.
- Bƣớc 4: Tính giá trị biểu thức tăng sau đó qua lại bƣớc 2.
Chú ý:
- Nếu biểu thức kiểm tra vắng mặt thì nó đƣợc xem là đúng. Để tránh lặp vô hạn thì
trong phần thân của lệnh for phải có lệnh nhảy ra khỏi for bằng các lệnh break,
return hoặc goto.
42
3.4.4. Cấu trúc lặp while
Cú pháp của while
Cú pháp của while có dạng:
while (<Biểu thức kiểm tra>)
<Khối lệnh>
Trong cú pháp trên:
- while: từ khóa của lệnh while.

- Biểu thức kiểm tra bắt buộc phải đặt trong cập ngoặc tròn.
- Khối lệnh, còn gọi là phần thân của while, là khối lệnh cần thực hiện nhiều lần.
Hoạt động của while
Lệnh while làm việc theo các bƣớc sau:
- Bƣớc 1: Tính giá trị biểu thức kiểm tra. Nếu biểu thức đúng sang bƣớc 2, ngƣợc lại
thoát khỏi lệnh while.
- Bƣớc 2: Thực hiện khối lệnh sau đó quay trở lại bƣớc 1.
Nhận xét: Thân của lệnh while có thể đƣợc thực hiện một lần hoặc nhiều lần và cũng
có thể không đƣợc thực hiện lần nào nếu ngay từ đầu biểu thức kiểm tra đã sai.
3.4.5. Cấu trúc lặp do…while
Lệnh do … while có dạng sau:
do
<Khối lệnh>
while (Biểu thức kiểm tra);
Hoạt động của do … while
Lệnh do … while thực hiện nhƣ sau:
43
- Bƣớc 1: Thực hiện khối lệnh.
- Bƣớc 2: Tính giá trị biểu thức kiểm tra. Nếu đúng quay trở lại bƣớc 1, ngƣợc lại
thoát khỏi lệnh do … while.
3.4.6. Cấu trúc lặp foreach
Cho phép bạn rảo qua tất cả các phần tử của mảng hoặc các tập hợp khác, và tuần tự
xem xét từng phần tử một.Cú pháp nhƣ sau:
foreach (<kiểu dl> <tên biến truy cập> in <mảng hoặc tập hợp>)
<khối lệnh>
3.4.7. Câu lệnh try...catch
Đƣợc dùng trong các câu lệnh bẫy lỗi ngoại lệ của chƣơng trình. Cú pháp nhƣ sau:
try
{
//Lệnh thực thi trong trường hợp bình thường
}
catch
{
//Lệnh xử lý lỗi
}
3.4.8. Câu lệnh break
Ta dùng câu lệnh break khi muốn ngƣng ngang xƣơng việc thi hành và thoát khỏi vòng
lặp.
3.4.9. Câu lệnh Continue
Câu lệnh continue đƣợc dùng trong vòng lặp khi bạn muốn khởi động lại một vòng lặp
nhƣng lại không muốn thi hành phần lệnh còn lại trong vòng lặp, ở một điểm nào đó trong
thân vòng lặp.
3.5. Phương thức trong C#

3.5.1. Định nghĩa phương thức
Cú pháp xây dựng một phƣơng thức nhƣ sau:

[modifiers] return_type MethodName([parameters])
{
// Thân phương thức
}
Modifiers: Là phạm vi truy xuất có thể là private, public… thành phần này có thể vắng
mặt, nếu vắng mặt thì Modifiers đƣợc coi mặc định là private.
44
Có 2 loại phƣơng thức nhƣ trong C++, java đó là:
+ Phƣơng thức có giá trị trả về (Có kiểu khác void). Loại này trong thân phƣơng thức
phải có lệnh return.
+ Phƣơng thức không có giá trị trả về, phƣơng thức void. Loại này không có lệnh
return trong thân hàm.
3.5.2. Gọi phương thức
Phƣơng thức có giá trị trả về đƣợc sử dụng nhƣ một thành phần của biểu thức, nên ta
có thể dùng theo cú pháp sau:
<biến>= MethodName([parameters])
Còn phƣơng thức kiểu void (không có giá trị trả về) đƣợc dùng nhƣ một lệnh độc lập,
nó không đƣợc dùng trong lệnh gán hay biểu thức
MethodName([parameters])
3.6. Gỡ rối chương trình

Khi lập trình, ngƣời lập trình không tránh khỏi những sai sót và mắc lỗi, tuy nhiên ta có
thể giảm khả năng mắc lỗi đến mức tối thiểu.
3.6.1. Một số giải pháp gỡ rối chương trình
 Thiết kế cẩn thận, ghi chú các vấn đề quan trọng và cách giải quyết cho từng phần.
Ghi chú từng phƣơng thức và mục đích của nó.
 Chú thích rõ ràng trong chƣơng trình.
o Để đặt chú thích cho các dòng lệnh, ta có thể gõ dấu nháy đơn // tại vị trí cần
đặt chú thích, hoặc bôi đen các dòng lệnh rồi kích vào biểu tƣợng trên
thanh công cụ standard.
o Để xóa dấu chú thích ở các dòng lệnh, ta có thể xóa dấu // hoặc bôi đen các
dòng lệnh muốn xóa chú thích rồi kích chọn biểu tƣợng trên thanh công cụ
Standard.
 Dùng cửa sổ danh sách các thuộc tính, phƣơng thức, các hằng số, các lớp đối
tƣợng... trong C# để tránh gõ sai tên thuộc tính, phƣơng thức, ...
45
o Để gọi cửa sổ này, trong cửa sổ soạn thảo code bấm tổ hợp phím Ctrl + J, kết
quả là khi ngƣời dùng gõ các ký tự bất kỳ, con trỏ sẽ tự động cuộn tới dòng
đầu tiên chứa các ký tự đó cho ngƣời dùng chọn.
 Sử dụng câu lệnh try...catch để bắt các lỗi ngoại lệ của chƣơng trình.
3.6.2. Dò lỗi từng dòng lệnh
Một trong những cách dò lỗi hiệu quả là thực hiện chƣơng trình bằng cách chạy từng
dòng lệnh. Khi đó, ta có thể kiểm tra sự thay đổi giá trị của các biến, các thuộc tính… qua
từng bƣớc thực hiện chƣơng trình. Để tìm hiểu cách dò lỗi từng dòng lệnh ta thực hiện theo
các bƣớc của ví dụ sau:
Đề bài: viết một phƣơng thức tính giai thừa, sau đó tính và in ra kết quả của 6!
Bước 1: mở một dự án mới rồi gõ đoạn mã sau vào cửa sổ code.
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.ComponentModel;
using System.Data;
using System.Drawing;
using System.Linq;
using System.Text;
using System.Windows.Forms;
namespace MinhHoaChuong3
{
public partial class Form1 : Form
{
public Form1()
{
InitializeComponent();
}
long GiaiThua(int n)
{
int i;
long gt;
gt = 1;
for (i = 1; i <= n; i++)
gt += i;
return gt;
}
private void Form1_Load(object sender, EventArgs e)
{
long a;
a = GiaiThua(6);
MessageBox.Show(a.ToString());
}
}
}
46
Bước 2: bấm F5 để thực hiện chƣơng trình, ta thấy kết quả của chƣơng trình là
6!=22. Đây là một kết quả sai. Nhiệm vụ của chúng ta là xác định chƣơng trình sai ở đâu?
Bước 3: khoanh vùng và đặt điểm dừng Breakpoint tại dòng mã lệnh ta nghi ngờ là
sai để theo dõi kết quả thực hiện của nó. Trong cửa sổ soạn thảo code, đặt con trỏ tại dòng
lệnh muốn đặt Breakpoint (ví dụ dòng gt +=i) và thực hiện theo 1 trong 3 cách sau:
+ Vào Debug\Toggle Breakpoint
+ Bấm phím F9
+ Di chuột ra bên lề trái của cửa sổ soạn thảo code, kích trái chuột tại dòng lệnh
muốn đặt Breakpoint
Kết quả C# sẽ hiển thị một vòng tròn màu đỏ và tô nền mầu đỏ tại dòng lệnh đã đặt
Breakpoint. Khi thực hiện đến dòng lệnh này, chƣơng trình sẽ dừng lại để ta tự chạy chƣơng
trình kiểm tra từng bƣớc.
Bước 4: bấm F5 để thực hiện chƣơng trình, C# dừng chƣơng trình tại dòng lệnh đặt
Breakpoint và màu nền của dòng lệnh này đã chuyển từ màu đỏ sang màu vàng cho biết tiếp
theo chƣơng trình sẽ thực hiện lệnh này.
Bước 5: nhấn nút Step Into trên thanh công cụ Standard để thực hiện dòng lệnh có
nền màu vàng, rồi vào Debug\Windows\Autos để mở cửa sổ Autos xem giá trị của các biến
tại thời điểm hiện thời.
47
Trong cửa sổ Autos giá trị của gt =2.0, i=1 và n=6. Ta thấy giá trị của gt sai vì với i=1
thì gt cũng phải có giá trị là 1.0
Bƣớc 6: tiếp tục nhấn 2 lần nút Step Into, cửa sổ Autos có giá trị nhƣ sau
Bƣớc 7: tiếp tục nhấn 2 lần nút Step Into, ta có:
Đến đây ta thấy giá trị gt mới đƣợc tính bằng cách cộng thêm giá trị của i hiện thời vào
giá trị gt cũ, chứ không phải là nhân theo cách tính giai thừa. Nhƣ vậy trong công thức tính gt
ta đã gõ nhầm dấu * thành dấu +.
Bƣớc 8: nhấn nút Stop Debugging để thoát khỏi chế độ ngắt trở về môi trƣờng phát
triển của Visual Studio và sửa lại công thức tính Gt thành gt *= i.
Bƣớc 9: ta thấy khi trở về môi trƣờng phát triển của Visual Studio thì điểm dừng
Breakpoint vẫn tồn tại. Để loại bỏ điểm dừng Breakpoint, trong cửa sổ soạn thảo code, đặt
con trỏ tại dòng lệnh muốn bỏ Breakpoint và thực hiện theo 1 trong 3 cách sau:
+ Vào Debug\Toggle Breakpoint
+ Bấm phím F9
+ Di chuột ra bên lề trái của cửa sổ soạn thảo code, kích trái chuột tại dòng lệnh
đang đặt Breakpoint.
48
Ngoài ra, nếu chƣơng trình có nhiều điểm Breakpoint và để loại bỏ hết các điểm này
cùng một lúc thì ta thực hiện theo 1 trong 2 cách sau:
+ Vào Debug\Delete All Breakpoints
+ Bấm tổ hợp phím Ctrl + Shift + F9
Bƣớc 10: đến đây hãy bấm F5 để chạy lại chƣơng trình, ta thấy kết quả là 6! = 720
49
CHƯƠNG 4: TÌM HIỂU CÁC ĐIỀU KHIỂN CƠ BẢN

4.1. Thuộc tính, phương thức, sự kiện và các mối quan hệ giữa chúng
Mỗi một đối tƣợng trong C# đều có 3 đặc tính là Thuộc tính - Properties,
Phƣơng thức - Methods và Sự kiện – Events. Trong đó:
+ Properties: là tập hợp các đặc tính để mô tả một đối tƣợng nhƣ: tên, chiều cao,
chiều rộng, mầu chữ, mầu nền… Các thuộc tính có thể xác định trong khi thiết kế (Design
time) hoặc trong lúc thi hành (Run time).
+ Methodes: là những đoạn chƣơng trình chứa trong điều khiển, cho điều khiển biết
cách thức để thực hiện một công việc nào đó, chẳng hạn làm ẩn sự xuất hiện của một điều
khiển (phƣơng thức Hide).
+ Evens: nếu nhƣ thuộc tính mô tả đối tƣợng, phƣơng thức chỉ ra cách thức đối
tƣợng hành động thì sự kiện là những phản ứng của đối tƣợng. Khi tạo một chƣơng trình
trong C#, ta lập trình chủ yếu theo sự kiện, lập trình theo cách này có nghĩa là ta phải biết
khi nào sự kiện xảy ra và làm gì khi sự kiện đó xảy ra? Điều này có nghĩa là chƣơng trình
chỉ thi hành khi ngƣời dùng thực hiện một thao tác nào đó trên giao diện.
Mối quan hệ giữa thuộc tính, phương thức và sự kiện
Mặc dù thuộc tính, phƣơng thức và sự kiện có vai trò khác nhau nhƣng chúng
thƣờng xuyên liên hệ với nhau. Ví dụ, nếu ta di chuyển một điều khiển bằng phƣơng
thức Move thì một số thuộc tính nhƣ Top, Height, Left, Width sẽ thay đổi theo, khi đó kích
cỡ của điều khiển thay đổi tức là sự kiện Resize xảy ra.
Phụ thuộc lẫn nhau còn có nghĩa là ta có thể thực hiện một công việc bằng nhiều
cách: xử lý trên thuộc tính hoặc xử lý bằng phƣơng thức.
Ví dụ: ta có 2 cách để làm biểu mẫu frmWelcome xuất hiện và biến mất trên màn hình
Thực hiện bằng thuộc tính:
Xuất hiện: frmWelcome.Visible = True
Biến mất: frmWelcome.Visible = False
Thực hiện bằng phƣơng thức:
Xuất hiện: frmWelcome.Show()
Biến mất: frmWelcome.Hide()
50
4.2. Thuộc tính, phương thức, sự kiện của một số điều khiển cơ bản
4.2.1. Form
1. Thuộc tính
Name
Tên form, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ frm
BackColor
Thiết lập mầu nền cho Form.
BackgroundImage
Thiết lập ảnh nền cho Form.
BackgroundImageLayout Thiết lập chế độ hiển thị ảnh nền trên Form. Tile: hiển thị ảnh từ trên
xuống, Center: hiển thị ảnh từ giữa ra, Stretch: dãn đều ảnh trên Form.
Cursor
Thiết lập chế độ hiển thị con trỏ trên Form.
Enabled Nếu nhận giá trị True thì cho phép ngƣời dùng tác động lên Form,
ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
Font
Thiết lập kiểu chữ, cỡ chữ cho các điều khiển trên Form.
ForeColor
Thiết lập mầu chữ cho các điều khiển trên Form.
FormBorderStyle Thiết lập kiểu đƣờng viền cho Form. Fixed Single: không thể thay
đổi kích thƣớc của Form, Sizable: có thể phóng to thu nhỏ và thay
đổi kích thƣớc của Form, Sizable ToolWindow: có thể thay đổi
kích thƣớc của Form…
Icon Thiết lập biểu tƣợng cho Form (các tệp ảnh có đuôi .ico).
MainMenuStrip
Gắn kết Form với Menu.
Opacity Thiết lập độ trong suốt cho nền của Form, nếu độ trong suốt < 100%
thì Form sẽ dần trở nên trong suốt có thể nhìn xuyên qua thấy những
gì nằm bên dƣới Form.
ShowIcon Nếu nhận giá trị True thì cho phép hiển thị biểu tƣợng đã đƣợc thiết
lập ở thuộc tính Icon, ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
StartPosition Thiết lập vị trí xuất hiện của Form trên màn hình. Manual: xuất hiện
ở góc trên bên trái màn hình, CenterScreen: xuất hiện ở giữa màn
hình…
Text
Thiết lập dòng tiêu đề của Form.
Window State Thiết lập trạng thái của Form khi chạy chƣơng trình. Normal:
hiển thị Form đúng theo kích cỡ thiết kế, Maximized: phóng to
Form bằng màn hình, Minimized: thu nhỏ Form trên thanh Taskbar của
hệ điều hành.
2. Sự kiện
Form có một số sự kiện thông dụng nhƣ sau:
Load Sự kiện Load đƣợc kích hoạt khi Form đƣợc nạp vào bộ nhớ, nó thƣờng
đƣợc dùng để khởi tạo các giá trị và trạng thái cho các biến, các điều
khiển… trên Form.
Click Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột trên Form.
51
Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột vào nút Close x ở góc trên
FormClosed
bên phải để đóng Form.
FormClosing Cũng đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột vào nút Close x, nhƣng
xảy ra trƣớc sự kiện FormClosed tức là đƣợc phát sinh trƣớc khi cửa
sổ Form chuẩn bị đóng lại.
Chú ý: Nếu không muốn ngƣời dùng đóng Form bằng cách bấm chọn biểu tƣợng Close
thì trong sự kiện FormClosing ta đặt thuộc tính Cancel = True nhƣ sau:
private void Form1_FormClosing(object sender, FormClosingEventArgs e)
{
e.Cancel = true;
}
4.2.2. Hộp văn bản – TextBox
Hộp văn bản là điều khiển rất thông dụng, dùng để nhập dữ liệu đầu vào từ
phía ngƣời sử dụng và hiển thị các kết quả đã tính toán đƣợc.
1. Thuộc tính
Name Tên Textbox, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ txt
BackColor Thiết lập mầu nền cho hộp TextBox.
Enabled Enabled=False: không cho phép ngƣời dùng truy cập vào TextBox
(Hộp Textbox bị mờ đi), ngƣợc lại thì bằng True.
Font
Thiết lập kiểu chữ và cỡ chữ cho hộp văn bản.
ForeColor
Thiết lập mầu chữ cho hộp văn bản.
Locked Locked = True: khóa không cho phép dịch chuyển vị trí của hộp văn
bản trên Form, ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
MaxLength Quy định chiều dài tối đa đƣợc chấp nhận của hộp văn bản, giá trị mặc
định là 32767 hoặc 0, tức là có thể chứa 32767 ký tự. Mọi xác lập khác
0, ví dụ 5 thì chỉ cho phép ngƣời dùng nhập tối đa 5 ký tự vào hộp văn
bản.
Multiline Multiline = False: chỉ cho phép hiển thị văn bản trên một dòng, và khi
thiết kế ta chỉ thay đổi đƣợc độ dài của hộp văn bản. Multiline = True:
cho phép văn bản đƣợc hiển thị trên nhiều dòng, và có thể thay đổi cả
độ dài lẫn độ rộng của hộp văn bản khi thiết kế.
PasswordChar Thuộc tính này cho phép ngƣời sử dụng bảo mật đƣợc thông tin nhập vào
Textbox. Ví dụ đặt thuộc tính này bằng ký tự „*‟ khi đó toàn bộ dữ liệu
nhập vào sẽ đƣợc hiển thị dƣới dạng dấu hoa thị. Chú ý: thuộc tính này
chỉ đƣợc hỗ trợ khi thuộc tính Multiline = False.
ReadOnly ReadOnly = True: hộp văn bản vẫn đƣợc truy cập nhƣng ngƣời dùng
không thể thay đổi đƣợc nội dung bên trong.
52
ScrollBars Thiết lập thanh cuốn ngang và dọc cho hộp văn bản, có hiệu lực khi
thuộc tính Multiline = True. Chú ý: thanh cuốn ngang chỉ có hiệu lực
khi thuộc tính WordWrap = False.
TabIndex Thứ tự truy cập của hộp văn bản khi ngƣời dùng bấm phím Tab, thứ tự
đầu tiên là 0.
Text
Chứa nội dung của hộp văn bản.
TextAlign Thiết lập chế độ căn chỉnh: trái, phải hoặc giữa của dữ liệu trong hộp
TextBox.
Visible Visible = True: hiển thị hộp văn bản, Visible = False: ẩn hộp văn bản.
WordWrap Chỉ có hiệu lực khi thuộc tính Multiline = True. WordWrap = True:
dòng văn bản đƣợc tự động cuộn xuống dòng khi gặp lề bên phải của
hộp TextBox, ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
2. Sự kiện
Hộp văn bản có một số sự kiện cơ bản sau:
TextChanged Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng thực hiện sự thay đổi bất kỳ trong hộp
văn bản nhƣ: thêm, xoá, sửa, dán văn bản.
Click Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột vào hộp văn bản.
DoubleClick Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích đúp chuột vào hộp văn bản.
Enter
Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng chuyển tiêu điểm tới hộp văn bản.
KeyPress Trả về ký tự (trừ các ký tự đặc biệt nhƣ phím Delete, Home, Ctrl, F1…)
mà ngƣời sử dụng gõ vào hộp văn bản thông qua thuộc tính KeyChar.
KeyDown Trả về mã Ascii của tất cả các ký tự mà ngƣời sử dụng gõ vào hộp văn
bản thông qua thuộc tính KeyValue.
Leave Đƣợc kích hoạt khi hộp văn bản mất tiêu điểm.
MouseMove Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng di chuyển chuột qua hộp văn bản.
MouseLeave Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng dời chuột ra khỏi hộp văn bản.
Ví dụ 1: Để hiển thị mã Ascii của một ký tự bất kỳ đƣợc gõ vào hộp văn bản txta ta
có đoạn chƣơng trình nhƣ sau cho sự kiện KeyDown:
private void txta_KeyDown(object sender, KeyEventArgs e)
{
MessageBox.Show(e.KeyValue.ToString());
}
53
Ví dụ 2: Dùng thủ tục KeyPress để kiểm tra việc nhập dữ liệu: chỉ cho phép nhập
vào hộp văn bản txtb các số từ 0 tới 9 và phím Backspace (có mã Ascii = 8) để xóa dữ
liệu, ta có đoạn chƣơng trình nhƣ sau:
Nếu mỗi ký tự đƣợc nhập vào hộp Textbox nằm ngoài khoảng từ ký tự "0" đến ký tự
"9" và mã Ascii của ký tự đó khác 8 thì thông báo phỉ nhập số và đổi ký tự đó thành ký tự
rỗng. Vì vậy hộp văn bản chỉ nhận các số từ 0 đến 9 và phím xóa Backspace.
4.2.3. Nút lệnh – Button
Nút lệnh cho phép ngƣời dùng thực hiện một hành động nào đó.
1. Thuộc tính
Name
Tên nút lệnh, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ btn
BackColor Thiết lập mầu nền cho nút lệnh.
BackgroundImage
Thiết lập ảnh nền cho nút lệnh.
Enabled Enabled=False: ngƣời dùng không thể tác động lên nút lệnh, ngƣợc
lại thì bằng True.
Font Xác lập kiểu chữ và cỡ chữ cho nút lệnh.
ForeColor Thiết lập mầu chữ cho nút lệnh.
Image Thiết lập ảnh hiển thị trên nút lệnh.
Locked Locked = True: khóa không cho phép dịch chuyển vị trí của nút lệnh
trên Form, ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
TabIndex Thứ tự truy cập của nút lệnh khi ngƣời dùng bấm phím Tab.
Text Tiêu đề của nút lệnh. Ta có thể quy định phím nóng cho nút lệnh bằng
cách đặt dấu “&” trƣớc một ký tự của Text, ví dụ &Quit sẽ đƣợc hiển thị
là Quit, khi ngƣời sử dụng bấm Alt+Q chƣơng trình sẽ kích hoạt nút lệnh
Quit.
Visible Visible = True: hiển thị nút lệnh, Visible = False: ẩn nút lệnh.
2. Sự kiện
Nút lệnh có một số sự kiện cơ bản sau:
54
Click Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột vào nút lệnh.
Enter Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng chuyển tiêu điểm tới nút lệnh.
Leave Đƣợc kích hoạt khi nút lệnh mất tiêu điểm.
MouseDown Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng đặt chuột vào nút lệnh.
MouseUp Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng đƣa chuột ra khỏi nút lệnh.
MouseMove Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng di chuyển chuột trên nút lệnh.
MouseLeave Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng dời chuột ra khỏi nút lệnh.
4.2.4. Nhãn – Lable
Nhãn dùng để hiển thị những thông tin có tính chất cố định ngƣời sử dụng
không có khả năng thay đổi ví dụ nhƣ dòng thông báo, hƣớng dẫn …
Nhãn có một số thuộc tính hay dùng sau:
Name Tên nhãn, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ lbl
BackColor Thiết lập mầu nền cho nhãn, nếu thiết lập BackColor = Transparent (mục
lựa chọn đầu tiên trong tab Web) thì nhãn sẽ có nền giống với nền của
Form.
BorderStyle
Thiết lập kiểu đƣờng viền cho nhãn.
Font
Thiết lập kiểu chữ và cỡ chữ cho nhãn.
ForeColor
Thiết lập mầu chữ cho nhãn.
Image
Thiết lập ảnh hiển thị trên nhãn.
Locked Locked = True: khóa không cho phép dịch chuyển vị trí của nhãn trên
Form, ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
TabIndex Thứ tự truy cập của nhãn khi ngƣời dùng bấm phím Tab.
Text Tiêu đề của nhãn.
TextAlign Thiết lập chế độ căn chỉnh: trái, phải hoặc giữa của tiêu đề nhãn.
Visible Hiện hoặc ẩn nhãn.
4.2.5. Dòng mách nước – ToolTip
Dòng mách nƣớc cho phép hiển thị các thông tin chú thích khi ngƣời dùng
đƣa chuột qua một điều khiển dùng ToolTip. Ví dụ dòng mách nƣớc “Hãy nhập tên truy
cập” nhƣ hình dƣới đây.
55
Để tạo dòng mách nƣớc, ta phải kéo một điều khiển ToolTip vào Form (điều khiển
ToolTip không đƣợc hiển thị ở trên Form mà đƣợc hiển thị ở thanh ngang cuối Form). Sau
đó kích chuột chọn một điều khiển bất kỳ muốn tạo ToolTip, trong cửa sổ Window
Properties gõ nội dung dòng ToolTip tại thuộc tính ToolTip on ToolTip1.
4.2.6. Bài tập
Bài tập 1: (Giáo viên hướng dẫn trên lớp)

Lập chƣơng trình nhập một tháng và một năm dƣơng lịch, tính và đƣa ra số ngày
của tháng và năm đó?
Yêu cầu: Chỉ đƣợc phép nhập số nguyên vào hai hộp văn bản chứa tháng và năm.
Tháng phải có giá trị từ 1 đến 12, năm gồm 4 chữ số. Kết quả chỉ đƣợc tính khi ngƣời
dùng nhập đủ cả tháng và năm.
Bài tập 2:
Lập trình giải bài toán nhập 2 số nguyên a, b và tính tổng các số từ a đến b.
56
Yêu cầu:
+ Tạo giao diện theo Form trên.
+ Tạo dòng ToolTip “Nhập số nguyên” cho 2 hộp văn bản „Nhập a‟ và „Nhập b‟.
+ Chỉ cho phép ngƣời dùng nhập số vào hai hộp văn bản.
+ Nút Tổng, kiểm tra ngƣời dùng phải nhập dữ liệu cho cả hai số a và b, tính tổng các
số từ a đến b nếu a < b, hoặc tính tổng các số từ b đến a nếu b < a, rồi hiển thị kết quả vào
nhãn ở phía dƣới.
+ Nút Làm lại, xóa các dữ liệu cũ ở các điều khiển, sau đó đặt con trỏ vào hộp văn bản
Nhập a.
+ Nút Thoát, thoát khỏi chƣơng trình quay về môi trƣờng soạn thảo.
Bài tập 3:
Nhập số nguyên dƣơng n, tạo n số nguyên ngẫu nhiên có giá trị từ 1 tới 100, và
thực hiện các yêu cầu theo giao diện sau:
57
Yêu cầu:
+ Tạo giao diện theo Form trên.
+ Chỉ cho phép ngƣời dùng nhập số vào hộp văn bản Nhập n.
+ Nút Nhập, kiểm tra ngƣời dùng phải nhập giá trị cho n, sau đó tạo n số ngẫu
nhiên và hiển thị các số ngẫu nhiên đó ở nhãn Dẫy số.
+ Nút Tính tổng, tính tổng n số ngẫu nhiên và hiển thị kết quả ở nhãn Tổng dẫy số.
+ Nút Sắp xếp, sắp xếp n số ngẫu nhiên theo thứ tự giảm dần và hiển thị kết quả ở
nhãn Sắp xếp.

+ Nút Làm lại, xóa các dữ liệu cũ ở các điều khiển, sau đó đặt con trỏ vào hộp văn bản
Nhập n.
+ Nút Thoát, thoát khỏi chƣơng trình quay về môi trƣờng soạn thảo.
4.3. Một số điều khiển cơ bản khác

4.3.1. Nhóm – GroupBox
Nhóm có thể chứa các điều khiển khác và tạo thành các vùng làm việc độc
lập trên một Form. GroupBox có một số thuộc tính thƣờng dùng sau:
Name Tên nhóm, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ grb
BackColor Thiết lập mầu nền cho nhóm, nếu BackColor = Transparent
thì nhóm sẽ có mầu nền giống với mầu nền của Form.
BackgroundImage
Thiết lập ảnh nền cho nhóm.
BackgroundImageLayout Thiết lập chế độ hiển thị ảnh nền của nhóm.
Enabled Nếu Enabled = False nhóm sẽ không hoạt động.
Font Xác lập kiểu chữ và cỡ chữ của tiêu đề nhóm.
ForeColor Xác lập mầu chữ của tiêu đề nhóm.
Locked Locked = True: khóa không cho phép dịch chuyển vị trí của
nhóm trên Form, ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
TabIndex Thứ tự truy cập của nhóm khi ngƣời dùng bấm phím Tab.
Text Thiết lập tiêu đề của nhóm.
Visible Visible = True: hiển thị nhóm, Visible = False: ẩn nhóm.
58
4.3.2. Hộp đánh dấu – CheckBox
Hộp đánh dấu cho phép đồng thời không chọn, chọn một, hoặc chọn nhiều
khả năng trong một nhóm các lựa chọn.
1. Thuộc tính
Name Tên hộp CheckBox, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ chk
BackColor
Thiết lập mầu nền cho hộp CheckBox.
BackgroundImage
Thiết lập ảnh nền cho hộp CheckBox.
Checked
Trả về giá trị của hộp CheckBox ứng với trạng thái của nó khi
tƣơng tác với ngƣời sử dụng. Checked =True: hộp CheckBox đang
đƣợc chọn, Checked = False: hộp CheckBox không đƣợc chọn.
CheckState Thiết lập trạng thái cho hộp CheckBox, CheckState = Checked:
hộp CheckBox đƣợc chọn, CheckState = Unchecked: hộp
CheckBox không đƣợc chọn.
Enabled Nếu Enabled = False hộp CheckBox sẽ không hoạt động.
Font Xác lập kiểu chữ và cỡ chữ của nội dung hộp CheckBox.
ForeColor Xác lập mầu chữ của nội dung hộp CheckBox.
Image
Thiết lập ảnh hiển thị trên hộp CheckBox.
Locked Locked = True: khóa không cho phép dịch chuyển vị trí của hộp
CheckBox trên Form, ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
TabIndex Thứ tự truy cập khi ngƣời dùng bấm phím Tab.
Text
Thiết lập nội dung của hộp CheckBox.
Visible Visible = True: hiển thị hộp CheckBox, Visible = False: ẩn hộp
CheckBox.
2. Sự kiện
Click Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột vào hộp CheckBox.
Enter Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng chuyển tiêu điểm tới hộp
CheckBox.
Leave Đƣợc kích hoạt khi hộp CheckBox mất tiêu điểm.
CheckedChanged
Đƣợc kích hoạt khi hộp CheckBox thay đổi trạng thái.
4.3.3. Nút tùy chọn – RadioButton
Nút tuỳ chọn chỉ cho phép ngƣời dùng chọn một khả năng trong một
nhóm các lựa chọn.
1. Thuộc tính
Name
Tên nút tuỳ chọn, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ rdo
BackColor Thiết lập mầu nền cho nút tùy chọn.
59
BackgroundImage Thiết lập ảnh nền cho nút tùy chọn.
Checked Trả về giá trị của nút tùy chọn khi tƣơng tác với ngƣời sử dụng.
Checked = True: nút tùy chọn đang đƣợc chọn, Checked = False:
nút tùy chọn không đƣợc chọn.
Enabled Nếu Enabled = False nút tuỳ chọn sẽ không hoạt động.
Font
Xác lập kiểu chữ và cỡ chữ của nội dung nút tùy chọn.
ForeColor
Xác lập mầu chữ của nội dung nút tùy chọn.
Image Thiết lập ảnh hiển thị trên nút tùy chọn.
Locked Locked = True: khóa không cho phép dịch chuyển vị trí của nút
tùy chọn trên Form, ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
TabIndex Thứ tự truy cập khi ngƣời dùng bấm phím Tab.
Text
Thiết lập nội dung của nút tùy chọn.
Visible True: hiển thị nút tùy chọn, False: ẩn nút tùy chọn.
2. Sự kiện
Click Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột vào nút tuỳ chọn.
Enter Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng chuyển tiêu điểm tới nút tuỳ chọn.
Leave Đƣợc kích hoạt khi nút tuỳ chọn mất tiêu điểm.
CheckedChanged Đƣợc kích hoạt khi nút tùy chọn thay đổi trạng thái.
Lập chƣơng trình nhập 2 số a và b, chọn và thực hiện các phép toán theo yêu cầu sau:
60
+ Chỉ đƣợc nhập số cho a và b, không cho phép nhập dữ liệu vào hộp kết quả.
+ Các phép toán chỉ đƣợc thực hiện khi ngƣời dùng nhập đủ hai dữ liệu cho a và b.
Trong phép chia kiểm tra nếu b = 0 thì thông báo “Mẫu = 0” tại hộp Kết quả.
+ Kích chọn phép toán nào thì thực hiện phép toán đó đối với a, b và lƣu kết quả vào
hộp Kết quả.
+ Nếu chọn hộp đánh dấu Max thì hiển thị “Max = <Giá trị max>” ngƣợc lại chỉ
hiển thị “Max”. Thực hiện tƣơng tự cho hộp đánh dấu Min.
4.3.4. Hộp danh sách – ListBox
Hộp ListBox là một tập hợp các chuỗi ký tự đƣợc trình bày dƣới dạng liệt kê
thành từng dòng trong một khung hình chữ nhật. Ta có thể chọn, bổ sung hoặc xoá một giá
trị trong hộp danh sách.
Khi hiển thị dữ liệu, nếu chiều ngang của Listbox nhỏ hơn độ dài các phần tử thì
một phần dữ liệu sẽ bị che khuất, còn nếu số phần tử của Listbox vƣợt quá chiều dài của
Listbox thì Listbox tự động cung cấp thanh cuốn dọc để cuộn tới các phần tử phía dƣới.
1. Thuộc tính
Name Tên hộp ListBox, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ lst
BackColor Thiết lập mầu nền cho hộp danh sách.
DataSource Thiết lập nguồn dữ liệu cho ListBox
Enabled Nếu Enabled = False hộp danh sách sẽ không hoạt động.
Font Xác lập kiểu chữ và cỡ chữ cho hộp danh sách.
ForeColor Xác lập mầu chữ cho hộp danh sách.
MultiColumn MultiColumn = True: cho phép hiển thị dữ liệu theo nhiều cột.
MultiColumn = False: chỉ cho phép hiển thị dữ liệu theo 1 cột.
ColumnWidth Thiết lập độ rộng cho mỗi cột trong ListBox.
Items Khởi tạo giá trị cho các phần tử của hộp danh sách trong thời gian thiết kế.
Khi chọn thuộc tính Items trong cửa sổ Properties, C# mở ra một hộp soạn
thảo cho phép ngƣời lập trình gõ vào giá trị các phần tử. Mỗi phần tử đƣợc
đặt trên một dòng riêng biệt, để xuống dòng nhấn Enter.
Items.Count Trả về tổng số phần tử của danh sách trong thời gian thi hành.
Items(n) Trả về nội dung phần tử thứ n của danh sách trong thời gian thi hành.
61
SelectedItem Tƣơng tự nhƣ thuộc tính Items(n), nhƣng chỉ có thể trả về nội dung của
phần tử hiện hành đang đƣợc chọn.
Hoặc Text
Locked Locked = True: khóa không cho phép dịch chuyển vị trí của hộp danh sách
trên Form, ngƣợc lại thì nhận giá trị False.
SelectedIndex Trả về số thứ tự của phần tử đang đƣợc chọn trong danh sách, phần tử đầu
tiên có SelectedIndex = 0, nếu không có phần tử nào đƣợc chọn thì
SelectedIndex = -1
SelectionMode Quy định chế độ lựa chọn các phần tử trong hộp danh sách khi thực thi
chƣơng trình. SelectionMode có 4 giá trị: None - không cho phép lựa chọn
các phần tử, One - cho phép chọn một phần tử, MultiSimple - cho phép lựa
chọn nhiều phần tử riêng biệt, MultiExtended - cho phép chọn một khối các
phần từ liền nhau.
SelectedItems
Trả về tập các phần tử đang đƣợc chọn.
Sorted Nếu Sorted = True thì các phần tử trong danh sách đƣợc sắp xếp theo
TabIndex thứ tự ABC.
Thứ tự truy cập khi ngƣời dùng bấm phím Tab.
Visible True: hiển thị hộp danh sách, False: ẩn hộp danh sách.
2. Sự kiện
Click
Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột vào hộp danh sách.
DoubleClick Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích đúp chuột vào hộp danh sách.
Enter
Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng chuyển tiêu điểm tới hộp danh sách.
Leave Đƣợc kích hoạt khi hộp danh sách mất tiêu điểm.
SelectedIndex_ Changed Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng thay đổi trạng thái lựa chọn các dòng
dữ liệu trong hộp listbox.
3. Phương thức
Add: dùng để bổ sung một phần tử cho hộp danh sách trong thời gian thi hành và
thƣờng đƣợc viết trong thủ tục Form_Load. Cú pháp của phƣơng thức này là:
ListName.Items.Add(Item)
Trong đó ListName là tên của hộp danh sách, Item là nội dung của phần tử ta
muốn thêm vào hộp danh sách.
Ví dụ, bổ sung phần tử có giá trị “Ha Noi” vào hộp danh sách lstQue ta thực hiện
nhƣ sau:
lstQue.Items.Add(“Ha Noi”)
Remove: dùng để loại bỏ một phần tử của hộp danh sách theo nội dung trong thời
gian thi hành. Cú pháp của phƣơng thức này là:
62
ListName.Items.Remove(Item)
Ví dụ, xóa phần tử có giá trị “Ha Noi” trong hộp danh sách lstQue ta viết nhƣ sau:
lstQue.Items.Remove(“Ha Noi”)
RemoveAt: dùng để loại bỏ một phần tử của hộp danh sách theo chỉ số trong thời
gian thi hành. Cú pháp của phƣơng thức này là:
ListName.Items.RemoveAt(Index)
Ví dụ, xóa phần tử ở vị trí 1 trong hộp danh sách lstQue ta viết nhƣ sau:
lstQue.Items.RemoveAt(1)
Clear: dùng để loại bỏ tất cả các phần tử của hộp danh sách trong thời gian thi
hành. Cú pháp của phƣơng thức này là:
ListName.Items.Clear()
Ví dụ, xóa tất cả các phần tử trong hộp danh sách lstQue ta viết nhƣ sau:
lstQue.Items.Clear()
Viết chƣơng trình minh hoạ các thao tác trên hộp Listbox theo yêu cầu sau:
Nhập một tên ngoại ngữ vào hộp văn bản Nhập tên ngoại ngữ, chọn nút Thêm mới
để thêm ngoại ngữ đó vào hộp danh sách, chọn nút Tìm kiếm để xem ngoại ngữ đó đã có
trong hộp danh sách chƣa?
63
Chọn nút Xóa để xoá một tên ngoại ngữ bất kỳ đƣợc chọn từ hộp danh sách. Chọn nút
Thoát để thoát khỏi chƣơng trình.
Bài tập 6:
Viết chƣơng trình minh hoạ các thao tác trên hộp Listbox theo yêu cầu sau:
Nhập vào hộp danh sách 100 phần tử từ Items 1 đến Items 100, dữ liệu đƣợc hiển
thị thành 4 cột trong một trang màn hình và ngƣời dùng có thể lựa chọn một hoặc nhiều
phần tử cùng một lúc.
Hướng dẫn:
Vào Microsoft Visual Studio 2010 tạo một dự án mới, đặt một hộp danh
sách lstDanhSach và một nút lệnh btnOK với tiêu đề là OK vào form Form1.
Viết mã lệnh:
Khai báo một biến toàn cục dùng để chứa chuỗi thông báo nhƣ sau:
string thongbao = "";
Trong sự kiện Load của Form1 ta viết lệnh nhƣ sau:

{
int i;
//Cho phép hiển thị trên nhiều cột
lstDanhSach.MultiColumn = true;
//Hiển thị trên 4 cột
lstDanhSach.ColumnWidth = lstDanhSach.Width / 4;
//Cho phép chọn đồng thời nhiều phần tử
lstDanhSach.SelectionMode = SelectionMode.MultiSimple;
//Add dữ liệu vào hộp danh sách
for (i = 1; i <= 100; i++)
lstDanhSach.Items.Add("Item " + i.ToString());
}
64
Trong sự kiện Click của button btnOK ta viết mã lệnh nhƣ sau:
private void btnOK_Click(object sender, EventArgs e)

{
foreach (string item in lstDanhSach.SelectedItems)
{
thongbao = thongbao + item + ", ";
}
//Xóa dấu phẩy và dấu cách thừa ở cuối chuỗi
thongbao = thongbao.Remove(thongbao.Length - 2, 2);
MessageBox.Show("Bạn đã chọn các phần tử : " + thongbao,
"Thông báo", MessageBoxButtons.OK,
MessageBoxIcon.Information);
}
4.3.5. Hộp lựa chọn – ComboBox
Hộp ComboBox cho phép lƣu trữ và lựa chọn một mục dữ liệu trong một
hộp danh sách thả xuống.
1. Thuộc tính
Name Tên hộp ComboBox, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ cbo
BackColor Thiết lập mầu nền cho hộp Combo.
DataSource Thiết lập nguồn dữ liệu cho Combo.
DropDownStyle DropDown gồm một hộp văn bản cho phép ngƣời sử dụng có thể nhập dữ liệu,
kế bên có một mũi tên , nhấn vào đó sẽ xổ ra một danh sách các mục dữ liệu cho
phép ngƣời dùng chọn lựa.
Simple luôn hiển thị sẵn danh sách các mục dữ liệu bên dƣới hộp văn bản và
cho phép ngƣời sử dụng có thể nhập dữ liệu vào hộp văn bản.
DropDownList tƣơng tự nhƣ DropDown nhƣng ngƣời sử dụng chỉ có thể chọn
các phần tử từ danh sách, khi gõ một ký tự vào hộp văn bản thì danh sách sẽ
cuộn đến các phần tử đƣợc bắt đầu bởi ký tự đó.
Enabled Nếu Enabled = False hộp Combo sẽ không hoạt động.

Font Xác lập kiểu chữ và cỡ chữ cho hộp Combo.
ForeColor Xác lập mầu chữ cho hộp Combo.
Items
Khởi tạo giá trị các phần tử của hộp Combo trong thời gian thiết kế.
Items.Count Trả về tổng số phần tử của hộp Combo trong thời gian thi hành.
Items[n] Trả về nội dung phần tử thứ n của hộp Combo trong thời gian thi hành
SelectedItem Trả về nội dung của phần tử hiện hành đang đƣợc chọn.
hoặc Text
65
SelectedIndex Trả về số thứ tự của phần tử đang đƣợc chọn trong hộp Combo, phần tử đầu
tiên có SelectedIndex = 0, nếu không có phần tử nào đƣợc chọn thì
SelectedIndex = -1
Locked True: không cho phép dịch chuyển vị trí của hộp Combo trên Form
Sorted
True: các phần tử trong danh sách đƣợc sắp xếp theo thứ tự ABC.
TabIndex
Thứ tự truy cập khi ngƣời dùng bấm phím Tab.
Visible
True: hiển thị hộp Combo, False: ẩn hộp Combo.
2. Sự kiện
Click Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột vào hộp Combo.
DoubleClick
Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích đúp chuột vào hộp Combo.
Enter Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng chuyển tiêu điểm tới hộp Combo.
Leave Đƣợc kích hoạt khi hộp Combo mất tiêu điểm.
SelectedIndex_ Changed Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng thay đổi trạng thái lựa chọn các dòng
dữ liệu trong hộp văn bản.
TextChanged Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng nhập, sửa, xóa dữ liệu tại vùng văn
bản của hộp Combo hoặc khi ta thay đổi thuộc tính Text của hộp
Combo từ mã lệnh.
DropDown Chỉ xảy ra đối với hộp Combo DropDown và DropDownList, sự kiện
này đƣợc gọi ngay sau khi ngƣời dùng nhấp mũi tên để thả hộp danh
sách xuống (phím tắt Alt+ ). Vì thế sự kiện này chủ yếu đƣợc sử dụng
để nhập dữ liệu cho các phần tử của hộp Combo.
3. Phương thức
Add: dùng để bổ sung một phần tử cho hộp Combo trong thời gian thi hành và
thƣờng đƣợc viết trong thủ tục Form_Load. Cú pháp của phƣơng thức này là:
ComboName.Items.Add(Item)
Trong đó ComboName là tên của hộp Combo, Item là nội dung của phần tử ta
muốn thêm vào hộp Combo. Ví dụ, bổ sung phần tử có giá trị “Ha Noi” vào hộp Combo
cboQue ta thực hiện nhƣ sau:
cboQue.Items.Add(“Ha Noi”)
Remove: dùng để loại bỏ một phần tử của danh sách theo nội dung trong thời gian
thi hành. Cú pháp của phƣơng thức này là:
ComboName.Items.Remove(Item)
Ví dụ, xóa phần tử có giá trị “Ha Noi” trong hộp Combo cboQue ta viết nhƣ sau:
66
cboQue.Items.Remove(“Ha Noi”)
RemoveAt: dùng để loại bỏ một phần tử của hộp Combo theo chỉ số trong thời gian
thi hành. Cú pháp của phƣơng thức này là:
ComboName.Items.RemoveAt(Index)
Ví dụ, xóa phần tử ở vị trí 1 trong hộp Combo cboQue ta viết nhƣ sau:
cboQue.Items.RemoveAt(1)
Clear: dùng để loại bỏ tất cả các phần tử của hộp Combo trong thời gian thi hành.
Cú pháp của phƣơng thức này là:
ComboName.Items.Clear()
Ví dụ, xóa tất cả các phần tử trong hộp Combo cboQue ta viết nhƣ sau:
cboQue.Items.Clear()
Bài tập 7
Lấy danh sách các thƣ mục có trong thƣ mục “E:\Baigiang” lƣu vào hộp Combo thông
qua thuộc tính DataSource.
Hướng dẫn
Vào Microsoft Visual Studio 2010 tạo một dự án mới, đặt một hộp combo
cboThumuc vào Form1.
Viết code: Mở sự kiện Load của Form1 ra và viết vào sự kiện đó mã lệnh sau:
{
String[] forder;
forder =System.IO.Directory.GetDirectories("E:\\BaiGiang");
cboThuMuc.DataSource =forder ;
}
67
4.3.6. Điều khiển CheckedListBox
Điều khiển CheckedListBox cho phép lƣu trữ và hiển thị các mục dữ
liệu theo dòng và có một hộp CheckBox ở đầu dòng.
Điều khiển CheckedListBox có tiếp đầu ngữ là clb và có các thuộc tính, sự kiện,
phƣơng thức tƣơng tự nhƣ điều khiển ListBox. Ngoài ra nó có thêm một số thuộc tính và
sự kiện khác nhƣ sau:
CheckedItems Thuộc tính này trả về tập các phần tử đƣợc Check.
ItemCheck Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích đúp chuột vào một lựa chọn.
Bài tập 8:
Tạo một chƣơng trình cho phép chọn các món ăn nhƣ sau:
Đặt lên form hộp điều khiển CheckedListBox clbMonAn và nút lệnh
btnHoanThanh. Viết chƣơng trình hiển thị d a n h s á c h c á c m ó n ă n đƣợc chia thành 2
cột vào trong hộp clbMonAn.
Khi ngƣời dùng đánh dấu vào hộp CheckBox của từng phần tử, sẽ xuất hiện hộp
thông báo tên món ăn tƣơng ứng với phần tử đó, nhƣ hình minh họa sau:
68
Khi ngƣời dùng kích chọn nút Hoàn thành sẽ xuất hiện hộp thoại thông báo tên tất cả
các món ăn ngƣời dùng đã chọn.
Hướng dẫn
Mở sự kiện Load của Form1 ra và viết mã lệnh nhƣ sau:
{
//Cho phép hiển thị trên nhiều cột
clbMonAn.MultiColumn = true;
//Cho phép hiển thị trên 2 cột
clbMonAn.ColumnWidth = clbMonAn.Width / 2;
//Thêm các phần tử vào CheckedListBox
clbMonAn.Items.Add("Ba chỉ cuốn nắm");
clbMonAn.Items.Add("Ba chỉ luộc chấm mắm tép");
clbMonAn.Items.Add("Thịt gà rang muối");
clbMonAn.Items.Add("Thịt gà nướng");
clbMonAn.Items.Add("Bê nướng");
clbMonAn.Items.Add("Chả cá lã vọng");
clbMonAn.Items.Add("Bún ốc");
clbMonAn.Items.Add("Cháo chim bồ câu");
clbMonAn.Items.Add("Cháo sườn");
clbMonAn.Items.Add("Đậu rán");
clbMonAn.Items.Add("Rau muống xào tỏi");
clbMonAn.Items.Add("Rau bí ngô luộc");
}
69
Mở sự kiện ItemCheck của CheckedListBox clbMonAn và viết lệnh:
private void clbMonAn_ItemCheck(object sender, ItemCheckEventArgs e)
{
if (e.NewValue == CheckState.Checked)
MessageBox.Show("Bạn vừa chọn thêm món: "+clbMonAn.SelectedItem,
"Thông báo",MessageBoxButtons.OK,MessageBoxIcon.Information);
}
Mở sự kiện Click của nút lệnh btnHoanThanh ra và viết mã lệnh nhƣ sau:
private void btnHoanThanh_Click(object sender, EventArgs e)
{
string str = "";
foreach (string item in clbMonAn.CheckedItems)
str = str + item + ", ";
//Xóa dấu phẩy và dấu cách thừa cuối chuỗi
str = str.Remove(str.Length - 2, 2);
MessageBox.Show("Bạn đã chọn các món sau: "+ str);
}
Bài tập 9:
Lập chƣơng trình thực hiện các công việc thay đổi Font chữ theo giao diện dƣới đây:
Gợi ý: Để thay đổi kiểu Font chữ cho điều khiển ta thực hiện theo cú pháp sau:
<TênĐiềukhiển>.Font = New Font("TênFont", Cỡchữ)
Để thay đổi hiệu ứng của font chữ ta thực hiện theo cú pháp sau:
<TênĐiềukhiển>.Font = New Font(<TênĐiềukhiển>.Font, FontStyle.HiệuỨng)
Trong đó Hiệu ứng có thể nhận các giá trị: Bold, Regular, Italic, UnderLine,
Strikeout. Nếu tạo font với nhiều hiệu ứng thì ta dùng toán tử OR để kết hợp chúng với
nhau.
Để thay đổi mầu chữ ta thực hiện theo cú pháp sau:
<TênĐiềukhiển>.ForeColor = Color.Màu
70
Bài tập 10:
Lập chƣơng trình ghép tên nƣớc và tên thành phố theo giao diện và yêu cầu dƣới đây:
Viết phƣơng thức EmptyOption() bỏ chọn tất cả các RadioButton tên thành phố.
Khi kích chọn vào một nƣớc, giả sử France thì xuất hiện dòng thông báo: “Hãy chọn
thành phố cho France” và gọi phƣơng thức EmptyOption.
Khi kích chọn một thành phố, nếu đúng là thành phố của tên nƣớc đã chọn thì xuất
hiện dòng thông báo, ví dụ: “Chúc mừng bạn, thủ đô của France là Paris”, ngƣợc lại thông
báo, ví dụ: “Bạn sai rồi, thủ đô của France không phải là London”
Bài tập 11:
Lập chƣơng trình thực hiện các công việc theo giao diện và yêu cầu dƣới đây:
Chƣơng trình có một Form bán hàng trực tuyến, danh sách các mặt hàng đƣợc hiển
thị sẵn trong hộp Listbox hoặc CheckedListBox “Danh sách các mặt hàng”.
Để mua hàng ngƣời dùng kích đúp vào mặt hàng cần mua trong “Danh sách các mặt
hàng”, mặt hàng đƣợc chọn sẽ đƣợc hiển thị vào trong “Hàng đặt mua”.
71
Chú ý: Khi mua hàng phải kiểm tra nếu mặt hàng này đã đƣợc mua thì dùng hộp
thoại thông báo đã chọn mặt hàng đó và không đƣợc mua mặt hàng đó nữa.
Ngƣời dùng có thể xoá mặt hàng trong số các mặt hàng đã chọn bằng cách kích
đúp vào mặt hàng cần xoá, trƣớc khi xoá phải hỏi lại ngƣời dùng có muốn xoá hay không?
72
Khi kích chuột vào nút “Đồng ý” kiểm tra ngƣời dùng phải nhập đầy đủ thông tin và
hiện thông báo gồm các thông tin: Tên khách, Điện thoại, Danh sách các mặt hàng đã mua,
Phƣơng thức thanh toán và Hình thức liên lạc.
Chú ý: Khi thực hiện chƣơng trình, để các dòng thông báo hay các kết quả đƣợc
hiển thị trên nhiều dòng khác nhau thì khi viết mã lệnh ta có thể dùng hằng ký tự điều
khiển \n
4.3.7. Điều khiển NumericUpDown
Điều khiển NumericUpDown cho phép ngƣời dùng lựa chọn một giá
trị số trong một khoảng giá trị với một bƣớc nhảy xác định.
1. Thuộc tính
Name Tên điều khiển NumericUpDown, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ nud
Increment Giá trị của bƣớc nhảy.
Maximum Cận trên của khoảng giá trị.
Minimum Cận dƣới của khoảng giá trị.
Value Giá trị hiện tại của điều khiển NumericUpDown.
2. Sự kiện
ValueChanged Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng thay đổi giá trị của điều khiển.
Bài tập 12:
Dùng điều khiển NumericUpDown để giải phƣơng trình bậc nhất:
ax + b = 0 (a, b có giá trị nguyên trong đoạn [-100, 100])
73
Hướng dẫn:
Vào Microsoft Visual Studio 2010 tạo một dự án mới, đặt tên form là frmPTBH và
đặt vào form các điều khiển sau:
o Hai điều khiển NumericUpDown có tên nudA, nudB. Các thuộc tính: Maximum =
100, Minimum = -100, Increment = 1.
o Một hộp Textbox có tên txtKetQua. Các thuộc tính: Enable = False. Hộp kết quả có
thuộc tính Multiline = True.
Hai nút lệnh btnGiai, btnThoat và các nhãn Label…

Viết mã lệnh:
Mở sự kiện Click của nút lệnh btnGiai viết mã lệnh nhƣ sau:
private void btnGiai_Click(object sender, EventArgs e)
{
int a, b;
float x;
string str="A= " +nudA.Value.ToString() +", B=
"+nudB.Value.ToString();
a = Convert.ToInt16(nudA.Value);
b = Convert.ToInt16(nudB.Value);
if (a == 0)
{
if (b == 0)
str = str+ ". Phương trình vô số nghiệm";
else
str = str+ ". Phương trình vô nghiệm";
}
else
{
x=(float)-b/a;
str = str+ ". Phương trình có một nghiệm là: x="+x.ToString();
}
txtKetQua.Text=str;
}
74
4.3.8. Thanh cuộn HscrollBar và VscrollBar
Thanh cuộn ngang HScrollBar và thanh cuộn dọc VScrollBar

cho phép ngƣời dùng lựa chọn một giá trị số trong một khoảng giá trị xác định.
1. Thuộc tính
Name Tên thanh cuộn, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ hsb và vsb.
Minimum
Số nguyên xác định giá trị nhỏ nhất cho thanh cuộn.
Maximum Số nguyên xác định giá trị lớn nhất cho thanh cuộn.
Value Cho biết giá trị hiện thời của thanh cuộn.
LargeChange Chỉ ra mức độ thay đổi của thuộc tính Value khi ngƣời dùng nhấn chuột
trên thanh cuộn.
SmallChange Chỉ ra mức độ thay đổi của thuộc tính Value khi ngƣời dùng nhấn chuột
vào các mũi tên trên thanh cuộn (giá trị mặc định = 1). <=LargeChange
2. Sự kiện
ValueChanged Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng thay đổi giá trị của thanh cuộn.
Scroll Xảy ra khi ngƣời dùng kéo rê chuột hoặc kích chuột vào các mũi tên
trên thanh cuộn.
Bài tập 13:

Dùng thanh cuộn HScrollBar để thay đổi mầu nền cho TextBox nhƣ giao diện sau:
75
4.3.9. Điều khiển Timer
Điều khiển định thời gian Timer cho phép thực thi lại một hành động sau một
khoảng thời gian xác định.
Khi ta đƣa điều khiển Timer vào Form nó không xuất hiện trên Form mà xuất hiện
nhƣ một biểu tƣợng ở trên một khay đặt ở cuối cửa sổ thiết kế. Khi chạy chƣơng trình điều
khiển Timer cũng không xuất hiện.
1. Thuộc tính
Name Tên điều khiển Timer, bắt đầu bởi tiếp đầu ngữ tmr
Interval = n là chu kỳ thực hiện sự kiện Tick của điều khiển Timer. n đƣợc tính bằng
mili giây và có giá trị >0 (1s=1000ms)
Enabled Enabled = True: cho phép điều khiển Timer hoạt động, Enabled = False:
không cho phép điều khiển Timer hoạt động.
2. Sự kiện
Tick Sự kiện này đƣợc kích hoạt sau mỗi chu kỳ Interval.
3. Phương thức
Start: kích hoạt điều khiển Timer, phƣơng thức này tƣơng đƣơng với thuộc tính
Enabled = True. Cú pháp của phƣơng thức này là:
TimerName.Start()
Stop: dừng điều khiển Timer, phƣơng thức này tƣơng đƣơng với thuộc tính Enabled
= False. Cú pháp của phƣơng thức này là: TimerName.Stop()
Bài tập 14:

Viết chƣơng trình tạo dòng chữ “Chào mừng bạn” chuyển động từ trái qua phải màn
hình, khi gặp mép màn hình thì chuyển động ngƣợc lại từ phải qua trái. Cứ lặp lại nhƣ vậy
cho đến khi kết thúc chƣơng trình.
76
Vào Microsoft Visual Studio 2010 tạo một dự án mới và thiết lập các thuộc tính của
các điều khiển nhƣ sau:
Điều khiển Name Text
Form1 frmVDTimer Dòng chữ chuyển động
Label1 lblMove Chào mừng bạn
Timer tmrTimer Enabled = True và Interval =
200
Viết Code:
Đặt biến toàn cục:
bool hp; // hp=true chuyển động sang phải, hp=false chuyển động sang trái.
Mở sự kiện Load của Form frmVDTimer viết mã lệnh sau:

private void frmVDTimer_Load(object sender, EventArgs e)
{
hp = true;
tmrTimer.Start();
}
Mở sự kiện Tick của điều khiển Timer tmrTimer viết mã lệnh sau:
private void tmrTimer_Tick(object sender, EventArgs e)

{
if (hp)
{
if ((lblMove.Left + lblMove.Width) < this.Width)
lblMove.Left = lblMove.Left + 10;
else
hp = false;
}
else
{
if (lblMove.Left > 0)
lblMove.Left = lblMove.Left - 10;
else
hp = true;
}
}
Bài tập 15:

Viết chƣơng trình đồng hồ đếm ngƣợc theo giao diện sau:
77
Yêu cầu:
+ Nút chạy: sẽ kích hoạt đồng hồ bắt đầu đếm.
+ Nút tạm dừng: sẽ tạm dừng đếm lại. Nếu muốn đếm tiếp kích vào nút chạy.
+ Nút kết thúc: Sẽ làm cho đồng hồ về 00:00.
4.3.10. Điều khiển RichTextBox
Điều khiển RichTextBox cho phép hiển thị đƣợc văn bản có định dạng
nhƣ một tệp Word, tức là có thể hiển thị màu sắc, loại Font, cỡ chữ… khác nhau trong từng
đoạn văn bản.
Điều khiển RichTextBox có thể tạo và lƣu trữ các tệp văn bản có phần mở rộng .rtf.
Để tạo một tệp có phần mở rộng .rtf ta có thể sử dụng trình soạn thảo Word và lƣu tệp –
Save As theo định dạng Rich TextFormat (*.rtf)
Tên điều khiển RichTextBox có tiếp đầu ngữ rtb và nó có 2 phƣơng thức cơ bản sau:
LoadFile: nạp nội dung một tệp .rtf vào RichTextBox. Ví dụ nạp nội dung tệp
Bai1.rtf trong ổ D vào hộp RichTextBox rtbBai1 ta thực hiện nhƣ sau:
rtbBai1.LoadFile("D:\Bai1.rtf", RichTextBoxStreamType.RichText)
SaveFile: lƣu nội dung trong hộp RichTextBox vào một tệp có phần mở rộng .rtf.
Ví dụ lƣu nội dung của hộp RichTextBox rtbBai1 vào tệp Bai2.rtf trong ổ D ta thực hiện
nhƣ sau: (nếu tệp Bai2.rtf chƣa tồn tại thì sẽ đƣợc tạo mới)
rtbBai1.SaveFile("D:\Bai2.rtf", RichTextBoxStreamType.RichText)
78
CHƯƠNG 5: CÁC HỘP HỘI THOẠI THÔNG DỤNG

Chúng ta thấy trong hầu hết các ứng dụng của Windows đều có các hộp thoại Open
để mở tập tin, Save để lƣu các tập tin hoặc các hộp thoại Color để chọn màu, Font để chọn
phông chữ... các hộp thoại này gọi là các hộp thoại thông dụng - Common Dialog.
Để sử dụng các hộp thoại thông dụng ta dùng các lớp đối tƣợng .NET trong thƣ
viện System.IO bao gồm 5 lớp tƣơng ứng với 5 hộp hội thoại cơ bản nhƣ sau:
Hộp thoại Lớp đối tượng
Mở tập tin – Open File OpenFileDialog()

Lƣu tập tin – Save File SaveFileDialog()
Chọn màu – Color ColorDialog()
Chọn phông – Font FontDialog()
In ấn – Print PrintDialog()
5.1. Hộp hội thoại Open File
Các thuộc tính và phƣơng thức quan trọng của hộp hội thoại OpenFile:
Thuộc tính Chức năng
Name Tên điều khiển OpenDialog. Tiếp đầu ngữ của tên điều khiển là odlg
FileName Cung cấp tên và đƣờng dẫn của tập tin đã chọn.
Filter Xác định danh sách các bộ lọc tập tin mà hộp hội thoại sẽ hiển thị, ví
dụ: “Text|*.txt|Icons|*.ico|All files|*.*” (không đƣợc chứa dấu cách)
FilterIndex Chỉ ra bộ lọc tập tin mặc định, giả sử có 3 bộ lọc (*.com), (*.exe) và
(*.ico) nếu FilterIndex = 2 thì hộp thoại sẽ hiển thị sẵn bộ lọc (*.exe)
InitialDirectory Xác định thƣ mục mặc định cho hộp hội thoại khi vừa đƣợc gọi.
Multiselect Multiselect = True: cho phép ngƣời dùng chọn đồng thời nhiều file.
FileNames Cung cấp tên và đƣờng dẫn của các tập tin đã chọn.
Title Xác định tiêu đề của hộp hội thoại.
OpenFile Mở nội dung File đã đƣợc chọn (ReadOnly).
Bài tập 16:
Viết chƣơng trình cho phép dùng hộp thoại OpenDialog chọn hình ảnh để hiển thị.
Vào Microsoft Visual Studio 2010 tạo dự án mới có tên là OpenDialog và thiết lập
thuộc tính của các điều khiển nhƣ sau:
79
Form1 frmPicture Hiển thị hình ảnh

PictureBox picAnh
Button1 btnOpen Open
Chạy chƣơng trình, kích chọn nút lệnh Open sẽ xuất hiện hộp thoại sau:
Mở đƣờng dẫn chứa ảnh cần hiển thị, kích chọn ảnh sau đó kích chọn Open, ảnh sẽ
đƣợc hiển thị lên điều khiển PictureBox trên form nhƣ sau:
Trong trƣờng hợp ngƣời dùng chọn Cancel sẽ xuất hiện thông báo: “You clicked
Cancel!”.
Hướng dẫn:
Mở sự kiện Click của nút Open rồi viết lệnh sau:
80
private void btnOpen_Click(object sender, EventArgs e)
{
OpenFileDialog dlgOpen = new OpenFileDialog();
dlgOpen.Filter = "Bitmap(*.bmp)|*.bmp|Gif(*.gif) |*.gif|All
files(*.*)|*.*";
dlgOpen.InitialDirectory = "E:\\BaiGiang";
dlgOpen.FilterIndex = 2;
dlgOpen.Title = "Chọn ảnh để hiển thị";
if (dlgOpen.ShowDialog ()== System.Windows.Forms.DialogResult.OK)
picAnh.Image = Image.FromFile(dlgOpen.FileName);
else
MessageBox.Show("You clicked Cancel" , "Open Dialog",
MessageBoxButtons.OK, MessageBoxIcon.Information);
}
5.2. Hộp thoại SaveFile và luồng FileStream
5.2.1. Hộp thoại SaveFile
Các thuộc tính và phƣơng thức quan trọng của hộp hội thoại SaveFile:
FileName Cung cấp tên và đƣờng dẫn của tập tin đã chọn.
Filter Xác định danh sách các bộ lọc tập tin mà hộp hội thoại sẽ hiển thị, ví
dụ: “Text|*.txt|Icons|*.ico|All files|*.*”
FilterIndex Chỉ ra bộ lọc tập tin mặc định, giả sử có 3 bộ lọc (*.com), (*.exe) và
(*.ico) nếu FilterIndex = 2 thì hộp thoại sẽ hiển thị sẵn bộ lọc (*.exe)
InitialDirectory Xác định thƣ mục mặc định cho hộp hội thoại khi vừa đƣợc gọi.
AddExtension = True tự động thêm phần mở rộng hiện hành vào tên tệp ngƣời dùng
chọn nếu ngƣời dùng không chỉ rõ phần mở rộng của tên tệp.
DefaultExt Cung cấp phần mở rộng mặc định cho tên tệp nếu ngƣời dùng không
chỉ rõ phần mở rộng của tên tệp, ví dụ: “.doc”
Title Xác định tiêu đề của hộp hội thoại.
5.2.2. Luồng FileStream
Với một file dữ liệu có kiểu bất kỳ đều đƣợc coi nhƣ là một luồng dữ liệu, ta có thể
mở một luồng dữ liệu để đọc thông tin từ file hoặc ghi thông tin vào file sau đó đóng luồng
lại.
Để làm việc với luồng dữ liệu ta sẽ làm việc với namespace System.IO bằng cách dùng
từ khóa using:
using System.IO;
81
1.Luồng ghi dữ liệu - StreamWriter
Mở luồng để ghi file:
StreamWriter Tenluong =new StreamWriter(Tenfile)
Ghi từng dòng dữ liệu vào file:
Tenluong.WriteLine(“Noidung”)
Ghi tất cả dữ liệu vào file:
Tenluong.Write(“Noidung”)
Đóng luồng:
Tenluong.Close()
2. Luồng đọc dữ liệu - StreamReader
Mở luồng để đọc file:
StreamReader Tenluong = new StreamReader(Tenfile)
Đọc từng dòng dữ liệu của file: ta dùng vòng lặp với số lần lặp không xác định để
đọc từng dòng dữ liệu, nếu đọc thành công thì trả về chuỗi chứa dữ liệu đọc đƣợc, nếu đến
cuối file thì trả về Nothing.
Noidung = Tenluong.ReadLine()
Đọc tất cả dữ liệu của file lƣu vào một biến:
Noidung = Tenluong.ReadToEnd()
Đóng luồng:
Tenluong.Close()
Bài tập 17:
Viết chƣơng trình cho phép lƣu nội dung của một hộp TextBox vào một file trên máy
tính.
Vào Microsoft Visual Studio 2010 tạo dự án mới có tên là SaveDialog và thiết lập
thuộc tính của các điều khiển nhƣ sau:
Form1 frmSave Lƣu thông tin vào File
82
TextBox (MultiLine = True) txtSave
Button1 btnSave Save
Khi chạy chƣơng trình gõ nội dung cần lƣu vào TextBox
Kích chọn nút Save xuất hiện hộp hội thoại Chọn file để lưu với đƣờng dẫn mặc định là
E:\Baigiang. Gõ tên tệp cần lƣu dữ liệu vào ô FilName, ví dụ: Canh_Khuya.doc và chọn
Save.
Kết quả trong thƣ mục E:\Baigiang xuất hiện tệp Canh_Khuya.doc chứa nội dung của hộp
Textbox txtSave.
Hướng dẫn:
Khai báo thêm namespace System.IO nhƣ sau:
using System.IO;
Mở sự kiện Click của nút btnSave và viết lệnh nhƣ sau:

private void btnSave_Click(object sender, EventArgs e)
{
SaveFileDialog dlgSave = new SaveFileDialog();
dlgSave.Filter = "Text file(*.txt)|*.txt |Word Document(*.doc)
|*.doc|All files(*.*)|*.*";
dlgSave.InitialDirectory = "E:\\Baigiang" ;
dlgSave.FilterIndex = 2;
dlgSave.Title = "Chọn File để lưu";
dlgSave.AddExtension = true ;
dlgSave.DefaultExt = ".doc";
if (dlgSave.ShowDialog() == System.Windows.Forms.DialogResult.OK)
{
StreamWriter file = new StreamWriter(dlgSave.FileName);
try
{
file.Write(txtSave.Text);
MessageBox.Show("Thành công");
}
catch
{
MessageBox.Show("Lỗi ghi file");
}
83
file.Close();
}
else
MessageBox.Show("you clicked Cancel");
}
5.3. Hộp thoại Color

Có chức năng hiển thị bảng màu hiện hành cho phép ngƣời sử dụng chọn một màu
bất kỳ để tô màu chữ, màu nền.
Các thuộc tính quan trọng của hộp thoại Color:
Color Trả về màu đƣợc chọn trong hộp thoại

Color.
FullOpen Hiển thị toàn bộ hộp thoại Color.
SolidColorOnly Không hiển thị phần Define Custom
Colors.
Bài tập 18:

Viết chƣơng trình cho phép chọn màu nền cho form.
Chạy chƣơng trình, kích chọn nút lệnh Màu nền sẽ xuất hiện hộp thoại sau:
Chọn một màu bất kỳ rồi bấm OK, khi đó màu đƣợc chọn sẽ đƣợc gán làm màu
nền cho form, ví dụ:
84
Hướng dẫn:
Vào Microsoft Visual Studio 2010 tạo dự án mới có tên là ColorDialog và kéo vào
Form một điều khiển button đặt tên là btnColor.
Mở cửa sổ code của sự kiện Click của nút btnColor viết lệnh sau:
private void btnColor_Click(object sender, EventArgs e)
{
ColorDialog dlgColor =new ColorDialog();
dlgColor.FullOpen = true;
if (dlgColor.ShowDialog() == System.Windows.Forms.DialogResult.OK)
this.BackColor = dlgColor.Color;
else
MessageBox.Show("You clicked Cancel" , "Color Dialog",
}
5.4. Hộp thoại Font
Có chức năng hiển thị hộp hội thoại Font cho phép ngƣời sử dụng chọn font chữ, kiểu
chữ, cỡ chữ…
Các thuộc tính quan trọng của hộp thoại Font:
Font Trả về kiểu Font chữ đƣợc chọn trong hộp thoại Font.
ShowColor = True: cho phép hiển thị hộp thoại Color.
Color Trả về màu đƣợc chọn trong hộp thoại Font.
Bài tập 19:
Viết chƣơng trình cho phép chọn kiểu font chữ khác nhau cho TextBox.
Tạo dự án mới với các điều khiển có thuộc tính Name, Text nhƣ sau:
Form1(frmFont, ”Hộp thoại chọn Font”), TextBox1(txtFont, “Hà Nội’), Button1(btnFont,
“Chọn Font”)
85
Mở sự kiện Click của nút lệnh btnFont và viết lệnh nhƣ sau:
private void btnFont_Click(object sender, EventArgs e)
{
FontDialog dlgFont = new FontDialog();
dlgFont.ShowColor = true;
if (dlgFont.ShowDialog() == System.Windows.Forms.DialogResult.OK)
{
txtFont.Font = dlgFont.Font;
txtFont.ForeColor = dlgFont.Color;
}
else
MessageBox.Show("You clicked Cancel" , "Font Dialog",
}
Chạy chƣơng trình, kích chọn nút lệnh Chọn Font sẽ xuất hiện hộp thoại Font:
Chọn giá trị cho các thuộc tính rồi bấm OK ta đƣợc kết quả nhƣ sau:
86
Bài tập 20:
Viết chƣơng trình cho phép đọc nội dung một tệp .rtf trong máy lƣu vào
hộp RichTextBox và có thể sửa nội dung, thay đổi Font chữ, màu chữ… rồi lƣu lại.
Kích chọn nút Open xuất hiện hộp thoại OpenFile, chọn tệp Main dans la main.rtf ở
thƣ mục E:\Baigiang\ Nhac_Loi lƣu vào hộp RichTextBox
Kích chọn nút Font xuất hiện hộp thoại Font, chọn mầu chữ và kiểu chữ nhƣ sau:
Kích chọn nút Save xuất hiện hộp thoại SaveFile, lƣu nội dung hộp RichTextBox vào
tệp Main dans la main.rtf
87
CHƯƠNG 6: MENU VÀ CÁC ỨNG DỤNG CÓ NHIỀU BIỂU

MẪU
6.1. Điều khiển MenuStrip
Điều khiển MenuStrip giúp ngƣời lập trình có thể thiết kế thanh menu trên Form.
Khi đƣa điều khiển MenuStrip vào Form, một thanh menu ngang sẽ xuất hiện trên dòng đầu
tiên của Form với các ô chứa dòng chữ Type Here cho phép tạo các mục menu mới.
1. Thuộc tính
Name Mọi mục menu đều phải có tên, menu có tiếp đầu ngữ là mnu
Enabled = False: mục menu sẽ bị xám, ta không thể chọn mục menu đó.
Image Thiết lập hình ảnh biểu tƣợng cho mỗi mục menu.
ShortcutKeys Cho phép tạo phím tắt để mở các mục menu.
88
Text Tạo tiêu đề của các mục menu. Nếu đặt ký tự & trƣớc một chữ
cái trong thuộc tính Text thì khi chạy chƣơng trình ngƣời dùng
có thể bấm tổ hợp phím Alt + Chữ cái đó để kích hoạt menu. Ví
dụ : &File sẽ cho phép bấm Alt+F để kích hoạt menu File. Nếu
Text đƣợc xác lập là một dấu trừ (-) chƣơng trình sẽ hiển thị một
đƣờng thẳng ngăn cách giữa các khoản mục menu.
Visible = Flase: các mục menu sẽ không đƣợc hiển thị.

ToolTipText Tạo dòng mách nƣớc cho các mục menu.
2. Sự kiện
Click Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng kích chuột để chọn một mục menu.
Chú ý:
Chèn mục menu: để chèn thêm một mục menu vào trong danh sách các mục menu đã
có, ta kích chuột phải tại mục menu, chọn Insert/MenuItem. Kết quả một mục menu mới đƣợc
chèn vào trên mục menu đang đƣợc chọn.
Xóa mục menu: kích chuột phải tại mục menu muốn xóa, chọn Delete
Bài tập 21:

Tạo một menu với giao diện nhƣ sau:
Khi ngƣời dùng kích chuột tại mục menu nào thì xuất hiện hộp hội thoại thông báo
tên mục menu đó.
Hướng dẫn:
Vào Microsoft Visual Studio 2005 tạo dự án mới có tên là Menu và thiết lập thuộc
tính của các điều khiển nhƣ sau:
Điều khiển Name Text Image ShortcutKeys ToolTipText
89
Form1 frmMenu Thiet ke menu
MenuStrip1
mnuFile &File
mnuNew &New New.ico Ctrl + N Mở mới
mnuOpen &Open Open.ico Ctrl + O Mở tệp đã có
mnuSave &Save Save.ico Ctrl + S Lƣu tệp
mnu1 -
mnuExit E&xit
…
Viết Code: Lần lƣợt mở sự kiện click của các menu con và viết mã lệnh. Ví dụ với sự kiện
click của mnuNew nhƣ sau:
private void mnuNew_Click(object sender, EventArgs e)
{
MessageBox.Show("Bạn đã chọn mục menu New",
"Thông báo",MessageBoxButtons.OK,MessageBoxIcon.Information);
}
Các mục menu khác làm tƣơng tự
6.2. Popup menu – ContextMenuStrip
Điều khiển ContextMenuStrip cho phép tạo các menu dạng Popup
đƣợc gắn với một điều khiển nào đó trên Form, menu này chỉ xuất hiện khi ngƣời dùng kích
chuột phải tại điều khiển gắn menu đó.
Điều khiển ContextMenuStrip có tiếp đầu ngữ là cmnu và có các thuộc tính và
phƣơng thức tƣơng tự nhƣ điều khiển MenuStrip.
Bài tập 22:
Viết chƣơng trình tạo menu Popup có giao diện và các chức năng nhƣ sau:
90
Bôi đen các dòng văn bản trong hộp Văn bản 1 và kích chuột phải tại vị trí bất
kỳ trong hộp Văn bản 1, xuất hiện menu gồm 3 mục lựa chọn: Copy, Cut, Paste. Kích
chọn mục Copy để lƣu các dòng văn bản đƣợc bôi đen vào bộ nhớ đệm ClipBoard. Kích
chuột phải tại vị trí bất kỳ trong hộp Văn bản 2 chọn Paste để gán nội dung dòng văn
bản trong ClipBoard vào hộp Văn bản 2.
Hướng dẫn
Vào Microsoft Visual Studio 2010 tạo dự án mới có tên là MenuPopup và thiết lập
giá trị cho các thuộc tính của các điều khiển nhƣ sau:
Điều khiển Name Text Context Shortcut

MenuStrip Keys
ContextMenu cmnuEdit
Strip
cmnuCopy Copy Ctrl + C
cmnuCut Cut Ctrl + X
cmnuPaste Paste Ctrl + V
Label1 Văn bản 1
Label2 Văn bản 2
RichTextBox1 rtbVanban1 cmnuEdit
RichTextBox2 rtbVanban2 cmnuEdit
Mở sự kiện Click của 2 mnu cmnuCopy và cmnuPase viết mã lệnh nhƣ sau:
private void cmnuCopy_Click(object sender, EventArgs e)
{
Clipboard.SetText(rtbVanBan1.SelectedText);
91
}
private void cmnuPase_Click(object sender, EventArgs e)

{
rtbVanBan2.Text = Clipboard.GetText();
}
Các mục menu khác viết tƣơng tự.
6.3. Dự án nhiều biểu mẫu

Khi ứng dụng trở lên phức tạp, chƣơng trình không thể chỉ chứa trong một biểu
mẫu mà phải sử dụng nhiều biểu mẫu để bổ sung tính linh hoạt và năng lực cho ứng dụng.
6.3.1. Bổ sung biểu mẫu
Để bổ sung thêm các biểu mẫu - Form cho ứng dụng đang thiết kế, chọn menu Project/
Add New Item… hoặc kích chuột vào biểu tƣợng trên thanh công cụ hoặc bấm phím
tắt Ctrl+Shift+A xuất hiện cửa sổ Add New Item:
C# cung cấp vài biểu mẫu đƣợc xây dựng sẵn để có thể bổ sung vào dự án, ví dụ biểu
mẫu cơ bản „Windows Form‟ nhƣ ta đã biết, hoặc „Uer control‟- dùng để thiết kế các điều
khiển riêng cho ngƣời dùng…
Chọn loại biểu mẫu cần bổ sung rồi bấm Add, ví dụ chọn Windows Form khi đó
một biểu mẫu mới sẽ đƣợc chèn vào ứng dụng.
92
Ngoài ra C# còn cho phép bổ sung các form đã đƣợc xây dựng trong các dự án khác
bằng cách chọn menu Project/ Add Existing Item… hoặc bấm phím tắt Shift +Alt + A rồi
chọn Form cần bổ sung. Việc chèn Form đã có sẵn tạo điều kiện cho việc phân nhỏ ứng
dụng cho nhiều ngƣời, mỗi ngƣời làm một phần sau đó ghép lại với nhau tạo thành ứng
dụng hoàn chỉnh.
Bài tập 23:
Vào Microsoft Visual Studio 2010 tạo dự án mới có tên là BaiTapToan. Đổi tên
cho Form1 thành frmMain và tiêu đề là Bài tập toán lớp 2.
Bổ sung thêm 2 Windows Form mới có tên là frmPhepCong1 và frmSoSanh1 với
tiêu đề lần lƣợt là Bài tập về phép cộng 1 và Bài tập so sánh 1.
Lúc này dự án có 03 Form là: frmMain, frmPhepCong1 và frmSoSanh1.
6.3.2. Biểu mẫu khởi động
Khi chạy một ứng dụng, biểu mẫu đƣợc thực hiện đầu tiên gọi là biểu mẫu khởi động.
Biểu mẫu Startup này mặc định là biểu mẫu đầu tiên đƣợc xây dựng trong ứng dụng khi
thiết kế giao diện, ví dụ biểu mẫu frmMain trong ứng dụng BaiTapToan.
Ta có thể thay đổi mặc định này để có thể chọn một biểu mẫu bất kỳ làm biểu mẫu
khởi động khi chạy chƣơng trình. Ví dụ muốn form frmPhepCong1 đƣợc thực hiện đầu
tiên, ta thực hiện nhƣ sau:
+ Mở file Program.cs
+ Thay đổi tên form bắt đầu chạy trong dòng lệnh sau:
Application.Run(new frmMain());
Thành nhƣ sau:
Application.Run(new frmPhepCong());
6.3.3. Mở biểu mẫu
Để mở một biểu mẫu ta có phải khởi tạo đối tƣơng form cho Form cần mở nhƣ sau:
+ Ví dụ cần mở form frmPhepCong ta khởi tạo nhƣ sau:
frmPhepCong phepCong=new frmPhepCong();
Sau đó ta thể thực hiện theo 2 cách sau:
Cách 1: cú pháp phepCong.Show()
93
Tải biểu mẫu vào bộ nhớ sau đó đƣa biểu mẫu lên phía trên các biểu mẫu khác
(nếu có), phƣơng thức này cho phép ngƣời sử dụng có thể tƣơng tác đƣợc với các biểu mẫu
nằm phía dƣới.
Cách 2: cú pháp phepCong.ShowDialog()
Tƣơng tự nhƣ cách 1 nhƣng ngƣời sử dụng chỉ có thể tƣơng tác đƣợc với biểu mẫu
hiện hành mà không thể tƣơng tác với các biểu mẫu nằm phía dƣới nó.
6.3.4. Đóng biểu mẫu
Để đóng một biểu mẫu ta có thể thực hiện theo 2 cách sau:
Cách 1: đóng form đang làm việc this.Close();
Cách 2: đóng một form bất kỳ, ví dụ form frmPhepCong đƣợc khởi tạo nhƣ trên:
phepCong.Close();
6.3.5. Xóa biểu mẫu
Kích chuột phải tại Form cần xóa trong cửa sổ Solution Explorer, chọn Delete kết
quả Form sẽ bị xóa ra khỏi dự án.
Bài tập 24:
Tiếp theo bài tập 23, tạo MenuStrip cho Form frmMain theo giao diện sau:
Bài tập 25:
94
Tiếp bài tập 24, tạo form frmPhepCong1 với giao diện nhƣ sau:
Yêu cầu:
+ Khi ngƣời dùng chọn mục Phép c ộ n g 1 t r ê n m e n u Form frmPhepConf1 xuất
hiện nội dung bài tập cần điền số thích hợp vào trong hộp Textbox.
+ Chỉ cho phép gõ số nguyên vào các ô TextBox.
+ Ngƣời sử dụng viết đáp án cho các câu vào các ô Textbox từ 1 đến 10.
+ Khi chọn nút Hoàn thành chƣơng trình kiểm tra kết quả, câu nào đúng thì đổi mầu
nền ở Textbox tƣơng ứng với câu trả lời sang mầu xanh, câu nào sai thì đổi Textbox có
nền mầu đỏ. Và hiển thị điểm đạt đƣợc cho ngƣời dùng (mỗi câu trả lời đúng đƣợc 1
điểm).
+ Khi chọn nút Đáp án thì form sẽ hiển thị đáp án nhƣ giao diện sau:
95
+ Bấm nút Làm lại, xuất hiện nội dung đề bài và xoá rỗng các đáp án cũ để ngƣời
dùng có thể trả lời lại các câu hỏi.
+ Bấm nút Thoát để đóng form frmPhepCong1 trở về form chính frmMain.
Bài tập 26:
Tiếp bài tập 25, tạo form frmSoSanh1 với giao diện nhƣ sau:
96
Khi chọn mục So sánh/So sánh 1 thì Form frmSoSanh1 xuất hiện nội dung các câu
cần điền dấu >, < hoặc =.
Các nút Hoàn thành, Làm lại, Đáp án và Thoát có chức năng tƣơng tự nhƣ trong
form frmPhepCong1.
97
CHƯƠNG 7: LẬP TRÌNH CƠ SỞ DỮ LIỆU

7.1. Giới thiệu về bài toán
7.1.1. Lập trình cơ sở dữ liệu và bài toán quản lý
Hiện nay, một trong những mảng phần mềm đƣợc ứng dụng rộng rãi nhất đó là phần
mềm quản lý, ví dụ nhƣ: quản lý bán hàng, quản lý điểm, quản lý đăng ký học, quản lý công
văn giấy tờ. Bài toán quản lý đã dần trở thành bài toán phổ biến, quen thuộc và nó có tầm
quan trọng ảnh hƣởng lớn đến sự phát triển kinh tế của xã hội.
Bất kể một bài toán quản lý nào cũng cần có một cơ sở dữ liệu thích hợp để lƣu trữ
quản lý thông tin của nó. Và một chƣơng trình quản lý đòi hỏi phải có những yêu cầu về kết
nối và các thao tác trên CSDL.
Lập trình CSDL là một trong các thế mạnh của .NET cho phép dễ dàng tạo ra những
phần mềm quản lý chuyên nghiệp, có thể kết nối tới CSDL của hầu hết các hệ quản trị dữ
liệu nhƣ: MS Access, SQL server, MySQL server, Oracle, … Hơn thế nữa nó còn có thể kết
nối đến các dạng CSDL khác nhƣ Excel, … để thêm mới, sửa, xóa, tìm kiếm và kết xuất dữ
liệu với độ chính xác cao, chức năng phong phú và giao diện thân thiện.
Trong chƣơng trình này ta sẽ học về cách thao tác và làm việc với hệ quản trị CSDL
SQL server cùng các tiện ích khác nhƣ xuất dữ liệu ra Excel.
Để học phần này máy tính của bạn học cần cài đặt các thành phần sau:
+ Bộ Visual Studio (bản 2005 hoặc bản 2008 hoặc bản 2010 – Cài bản đầy đủ). Khi cài
đầy đủ thì chúng đã có sẵn cả SQL server rồi.
7.1.2. Cách tổ chức các tài nguyên trong một dự án của bài toán quản lý
Để dễ dàng quản lý tài nguyên của ứng dụng ta nên phân chia ứng dụng thành các thƣ
mục nhỏ, mỗi một thƣ mục chứa các file cùng thực hiện một nhóm chức năng. Ví dụ thƣ
mục Images dùng để chứa các file ảnh.
Để tổ chức tài nguyên cho một chƣơng trình quản lý, thông thƣờng ta làm nhƣ sau:
+ Khởi động Microsoft Visual Studio 2010 tạo dự án mới (giả sử dự án mới có tên là
QuanLyBanHang lƣu vào thƣ mục E:\). Trong dự án ta tạo một số thƣ mục để lƣu các nhóm
đối tƣợng khác nhau.
98
+ Sau khi tạo xong dự án mới, trên cửa sổ Solution Explorer kích vào biểu tƣợng show
all file để thƣ mục bin và ogj hiện lên. Lúc này thƣ mục bin bị mờ đi ta kích chuột phải
vào nó rồi chọn Include In Project nhƣ hình sau:
+ Bây giờ ta tạo thêm trong /bin/Debug/ thƣ mục DataBase để chứa cơ sở dữ liệu cho
ứng dụng. Bằng cách kích chuột phải vào bin chọn Add và chọn new folder, sau đó đổi tên
thƣ mục là DataBase
+ Tƣơng tự ta tạo thƣ mục để chứa ảnh là Images trong bin/Debug.
99
+ Trong cửa sổ Solution Explorer kích chuột phải tại tên dự án chọn Add, chọn new
folder, đổi tên Folder thành Forms. Thƣ mục này có tác dụng chứa các form trong chƣơng
trình.
Cuối cùng cây thƣ mục chứa tài nguyên của ứng dụng nhƣ sau:
7.2. Cách tạo cơ sở dữ liệu (Database) trong môi trường visual studio
2010
Trong bộ Visual Studio 2010 có hỗ trợ SQL server 2008, nên ta dùng luôn hỗ trợ này
để tạo CSDL nhƣ hƣớng dẫn dƣới đây:
7.2.1. Tạo mới một DataBase
Ta sẽ lƣu CSDL vào thƣ mục DataBase đã tạo trong thƣ mục bin/Degug/ ở trên. Trong
cửa sổ Solution Explorer kích chuột phải tại thƣ mục DataBase, chọn Add/New Item… xuất
hiện cửa sổ Add new item
100
Chọn Service-based DataBase, ở hộp Name đặt tên CSDL là DuLieu.mdf sau đó nhấn
nút Add. Kết quả xuất hiện cửa sổ Data Source Configuration Wizrad:
101
Chọn Cancel để tạo một CSDL rỗng. Kết quả trong thƣ mục DataBase xuất hiện vào
file DuLieu.mdf. Kích đúp chuột vào đối tƣợng này xuất hiện cửa sổ Server Explorer cho
phép tạo CSDL cho dự án nhƣ sau:
Bây giờ ta bắt đầu tạo ra một CSDL quan hệ nhƣ sau:
102
7.2.2. Tạo các bảng CSDL
Để tạo một bảng, ví dụ nhƣ bảng tblChatlieu ta làm nhƣ sau:

- Kích chuột phải vào Table và chọn Add New Table
- Tạo bảng chất liệu gồm các trƣờng nhƣ sau:
- Để tạo khóa chính cho trƣờng MaChatLieu, ta kích cuột phải tại dòng MaChatLieu
chọn Set Primary Key.
- Để lƣu bảng nhấn Ctrl + S xuất hiện cửa sổ Choose Name, đặt tên cho bảng là
tblChatlieu rồi nhấn OK.
103
Bài tập: Sinh viên tự tạo tƣơng tự với các bảng khác với tên bảng và các trƣờng dữ
liệu nhƣ sau:
Bảng tblHang
Bảng tblNhanvien
Bảng tblKhach
104
Bảng tblHDBan
Bảng tblChitietHDBan
7.2.3. Tạo quan hệ Relationship cho CSDL
Kích chuột phải tại DataBase Diagrams chọ Add New Diagram và tạo quan hệ cho
CSDL nhƣ hình dƣới đây:
105
Bài tập 27:
Trong project QuanLyBanHang tạo form frmMain có giao diện nhƣ sau:
Trong form trên có các điều khiển chính:

+ Tạo menu cho chƣơng trình gồm các mục menu với thuộc tính Name và Text nhƣ
sau:
Danh mục mnuDanhMuc
Chất liệu mnuChatLieu
Nhân viên mnuNhanVien
Khách hàng mnuKhachHang
Hàng hóa mnuHangHoa
Hóa đơn mnuHoaDon
Hóa đơn bán mnuHDBan
Tìm kiếm mnuTimKiem
Hóa đơn mnuTKHoaDon
Hàng mnuTKHang
106
Khách hàng mnuTKKhach
Báo cáo mnuBaoCao
Hàng tồn mnuBCHangTon
Doanh thu mnuBCDoanhThu
Trợ giúp mnuTroGiup
Thoát mnuThoat
+ Thêm 2 nhãn Label với Text là: „Chƣơng trình quản lý‟ và „Bán hàng lƣu niệm‟
7.3. ADO.NET (ActiveX Data Objects for .NET Framework)

7.3.1. Giới thiệu ADO.NET
ADO.NET là một công nghệ truy cập dữ liệu, nó gồm các lớp nằm trong bộ thƣ viện
lớp cơ sở của .NET Framework để cho phép các ứng dụng Windows (nhƣ c#, VB.net) hay
các ứng dụng Web (nhƣ ASP.Net) thao tác dễ dàng với các nguồn dữ liệu.
Vị trí của ADO.NET trong công nghệ .NET Framework

ADO.NET nằm trong tầng các lớp cơ sở của .NET Framework (.NET Framework Base
Classes). Nó nằm giữa tầng Common Language Runtime và tầng ứng dụng.
107
Từ kiến trúc này ta thấy rằng ADO.NET là một phần nội tại của .NET Framework, do
vậy nó có thể đƣợc sử dụng trong tất cả các ngôn ngữ hộ trợ .NET nhƣ C#, VB.Net… mà
không có sự khác biệt nào (Tức là các chức năng cũng nhƣ cách sử dụng hoàn toàn giống
nhau).
Đặc điểm chính của ADO.NET
Khả năng làm việc với dữ liệu không kết nối. Dữ liệu đƣợc lƣu trữ trong bộ nhớ nhƣ
một CSDL thu nhỏ (DataSet). Nhằm tăng tốc độ sử lý tính toán và hạn chế sử dụng tài
nguyên. Trên mô hình ADO.NET, các ứng dụng sẽ kết nối với nguồn dữ liệu khi đọc hoặc
cập nhật dữ liệu, sau đó thì cho đóng đƣờng dây kết nối lại. Điểm này rất quan trọng vì trong
các ứng dụng Client – server hoặc phấn tán, việc để mở liên tục các đƣờng dây kết nối là
một tiêu hao nguồn lực vô lối.
Khả năng xử lý dữ liệu chuẩn XML (có thể trao đổi với bất kỳ hệ thống nào). XML là
một ngôn ngữ tổng quát định dạng dữ liệu thông qua các thẻ tự định nghĩa, nó là một chuẩn
mới mà ngày càng đƣợc định dạng rộng rãi.
So sánh ADO.NET với các công nghệ ADO
ADO ADO.NET
Sử dụng RecordSet giống nhƣ Sử dụng DataSet có thể bao hàm một hay
một bảng dữ liệu nhiều bảng thực hiện bởi đối tƣợng
DataTable.
Duyệt mẩu tin tuần tự trên Cho phép duyệt không tuần tự nhiều mẩu
Recordset tin trên bảng dữ liệu.Cho phép định hƣớng
một số mẩu tin trên bảng này với một số mẩu
tin trên bảng khác.
Sử dụng OLEDB Provide để Sử dụng đối tƣợng Connection, DataSet,

kết nối cơ sở dữ liệu Command, DataAdapter
Sử dụng kết nối dữ liệu trong Ngắt kết nối cơ sở dữ liệu

một thời gian dài
108
7.3.2. Kiến trúc của ADO.NET
Ứng dụng thì đƣợc kết nối với CSDL (DataBase) thông qua các công nghệ kết nối nhƣ
ADO, DAO, ADO.NET, … Ở đây ta quan đến ADO.NET
Kiến trúc của ADO.NET đƣợc thể hiện trong hình vẽ sau:
Kiến trúc ADO.NET có thể chia ra làm 2 phần chính là:

1. .NET Framework Data provider
Thành phần này giữ nhiệm vụ làm việc trực tiếp với DataBase. Nó bao gồm các thành
phần sau:
+ Connection: Đối tƣợng cho phép bạn kết nối tới CSDL nhƣ: SQL server, Oracle,
ODBC, OLEDB, MySQL.
+ Command: Đối tƣợng cho phép bạn truy cập cơ sở dữ liệu và thực thi câu lệnh SQL
hay các store procedure.
+ DataReader: Bộ đọc dùng để đọc nhanh dữ liệu theo một chiều
+ DataAdapter: Cầu nối giữa đối tƣợng DataSet, DataTable với CSDL.
2. DataSet
Đây là một loại dữ liệu tách rời hẳn với DataBase. Nó là bản sao thu nhỏ của CSDL
bao gồm các DataTable và các mối quan hệ (DataRelation)
109
7.3.3. Các bước làm việc với CSDL sử dụng ADO.NET
Bƣớc 1: Tạo kết nối (thiết lập chuỗi kết nối, khai báo và tạo Connection)
Bƣớc 2: Mở kết nối dữ liệu
Bƣớc 3: Tạo lệnh SQL
Bƣớc 4: Thực thi lệnh SQL
Bƣớc 5: Đóng kết nối và hủy các đối tƣợng (nếu cần)
7.3.4. Các đối tượng trong ADO.NET và một số phương thức
Từ kiến trúc của ADO.NET, ta có thể thấy rằng ADO.NET có các đối tƣợng chính là:
Connection, Command, DataReader, DataAdapter, DataSet. Sau đây ta sẽ đi tìm hiểu từng
đối tƣợng một.
Các namespaces trong ADO.NET để làm việc với cơ sở dữ liệu là:
+ System.Data
+ System.Data.Oledb: Sử dụng với Access
+ System.Data.SqlCient: Sử dụng với SQLServer
+ System.data.OcracleClient (Sử dụng với Ocracle)
+ MicroSoft.data.Odbc (Thông qua ODBC của HĐH)
1. Connection
Vai trò của Connection trong ADO.NET là tạo kết nối giữa ứng dụng với cơ sở dữ liệu.
Khi thực hiện kết nối cơ sở dữ liệu ta phải khai báo các thông tin cho Connection trong
chuỗi kết nối. Tùy thuộc vào từng loại CSDL khác nhau mà chuỗi kết nối cũng khác nhau.
Tùy từng loại CSDL khác nhau mà ta dùng các Connection khác nhau nhƣ:
SqlConnection, OledbConnection, OracleConnection, OdbcConnection.
Khi thực hiện kết nối cần khai báo các thông tin cho Connection thông qua các thuộc
tính trong chuỗi kết nối. Tùy từng loại CSDL khác nhau mà chuỗi kết nối cũng khác nhau
nhƣ:
Nếu kết nối với CSDL Access
Provider: Khai báo Data Provider của Access
(Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0)
110
Data Source: Đường dẫn đến tên tệp tin CSDL (.mdb)
User ID: Tên người dùng
Password : Mật khẩu
Nếu kết nối với CSDL SQL server

Data Source/Server: Tên Server
Initial Catalog/DataBase: Tên CSDL
User ID/UID: Tên người dùng
Password/ PWD: Mật khẩu
Integrated Security: Cơ chế chứng thực đăng nhập
+ true: tài khoản Windows;
+ false: Tài khoản SqlServer (ví dụ: sa)
Khai báo và khởi tạo Connection

<Loại Connection> <Biến Connection>;
<Biến Connection>=new <Loại Connection>(chuỗi kết nối);
Vừa khai báo vừa khởi tạo:

<Loại Connection> <Biến Connection>=new <Loại Connection>(chuỗi kết nối)
Các phương thức:

+ Close: Đóng kết nối
+ Open: Thực hiện kết nối
+ Dispose: Hủy đối tƣợng
Các thuộc tính của Connection:
+ State: Trạng thái của Connection:
+ Open: Đã kết nối
+ Closed: Đã đóng kết nối
+ Executing: Kết nối đang thực hiện một lệnh
+ Fetching: Kết nối đang truy xuất dữ liệu
+ Connecting: Đang thực hiện kết nối
111
2. Command
Sau khi tạo kết nối CSDL, mọi thao tác với nguồn dữ liệu (nhƣ thêm, sửa, xóa dữ liệu)
có thể đƣợc thông qua Command.
Cú pháp tạo Command:
<Loại Command> <Biến Command>;
<Biến Command>.Connection=<Biến Connection >;
<Biến Command>.CommandText=<Lệnh SQL>;
Hoặc
<Loại Command> <Biến Command> = New <Loại Command>(<Lệnh SQL>)
<Biến Command>.Connection=<Biến Connection >
Mỗi loại CSDL có những loại Command khác nhau, các loại Command thƣờng dùng
nhƣ: SqlCommand, OledbCommand, OracleCommand, OdbcCommand.
Thuộc tính hay dùng của Command
+ CommandText: Lệnh SQL hay tên Procedure
+ Connection: Đối tƣợng Connection
Các phương thức:
+ ExecuteReader: Trả về đối tƣợng DataReader để đọc dữ liệu mỗi lần một dòng với
phƣơng thức Read. Cú pháp:
<Loại DataReader> <Tên DataReader>;
<Tên DataReader> = <tên Command>.ExecuteReader;
VD:
SqlDataReader rd ;
rd = cmd.ExecuteReader;
Tƣơng tự nhƣ các đối tƣợng Connection hay Command thì mỗi loại CSDL sẽ tƣơng
ứng với các loại DataReader khác nhau. Nội dung này sẽ đƣợc nói đến trong phần
DataReader ngay phía dƣới.
+ ExcuteNoneQuery: Dùng thực thi các phát biểu T-Sql nhƣ: Insert, Update, Delete,
Create Table,…
+ ExcuteScalar: Trả về phát biểu SQL chỉ có một hàng, một cột (1 giá trị đơn)
112
+ + Dispose: Hủy đối tƣợng
Ví dụ : Cho bảng CSDL Access tblMon có cấu trúc nhƣ sau :
Viết chƣơng trình thêm mới một môn học có giao diện nhƣ sau :
Khi ta điền đầy đủ thông tin vào form rồi nhấn nút Thêm mới thì dữ liệu đƣợc thêm
mới vào CSDL.
Hướng dẫn
Trong vími dụ này file DuLieu.mdb nằm trong thƣ mực /bin.Debug/DataBase của dự
án.
Khai báo thêm 2 namespace sau :
using System.Data;
using System.Data.OleDb; //Làm việc với CSDL Access
Viết mã lệnh cho sự kiện click của nút thêm mới làm việc theo các bƣớc của
ADO.NET nhƣ sau:
https://www.youtube.com/watch?v=HQuWC80sLBI
private void btnThemMoi_Click(object sender, EventArgs e)
{
//Bước 1: Tạo kết nối: Thiết lập chuỗi kết nối, khai báo và tạo connection
string strConnect="Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;"+
"Data Source= DataBase\\DuLieu.mdb;"+
"Persist Security Info=True";
OleDbConnection conection = new OleDbConnection(strConnect);
//Bước 2: Mở kết nối
if (conection.State != ConnectionState.Open)
113
conection.Open();
//Bước 3: Tạo lệnh SQL
string sql = "insert into tblMon(MaMon,TenMon,SoTC)"+
" values('"+txtMaMon.Text+"','"+txtTenMon.Text+"','"+txtSoTC.Text+"')";
//Bước 4: Thực thi lệnh SQL sử dụng đối tượng OLEDBCommand
OleDbCommand command = new OleDbCommand();
command.Connection = conection; //Chỉ định đối tượng kết nối
command.CommandText = sql; //Truyền lệnh sqlcho thuộc tính CommandText
command.ExecuteNonQuery(); //Thực thi lệnh sql
//Bước 5: Đóng kết nối
if (conection.State != ConnectionState.Closed)
conection.Close();
conection.Dispose();//Hủy đối tượng
command.Dispose();//Hủy đối tượng Command
3. DataReader
Là đối tƣợng truy cập dữ liệu trực tiếp, sử dụng con trỏ phía Server và duy trì kết nối
với Server trong suốt quá trình đọc dữ liệu.
Dùng để đón nhận kết quả trả về từ phƣơng thức ExecuteReader của đối tƣợng
Command. Nó tƣơng tự nhƣ một Recordset của ADO, tuy nhiên dữ liệu là Readonly và chỉ
đọc theo chiều tiến.
Tùy từng loại CSDL khác nhau mà ta dùng các DataReader khác nhau nhƣ:
SqlDataReader, OledbDataReader, OracleDataReader, OdbcDataReader.
//Khai báo một DataReader, không có new
<Loại DataReader> <Tên DataReader>;
//Lấy kết quả từ Commmand
<Tên DataReader> = <tên Command>.ExecuteReader();
Các thuộc tính

+ FieldCount: Số cột trên dòng hiện hành của DataReader
+ IsClosed : Cho biết dataReader đã đóng
Các phương thức
+ GetFieldType: Trả về kiểu dữ liệu của tham số truyền vào
+ GetName: Trả về tên của cột truyền vào (cột là số TT cột)
+ GetValue: Trả về trị của cột truyền vào (cột là số TT cột)
+ Read: Di chuyển đến dòng kế tiếp và trả về true nếu còn dòng để di chuyển, ngƣợc
lại trả về false.
114
+ Close: đóng DataReader
+ Dispose: Hủy đối tƣợng
Trong khi dataReader đang mở các thao tác dữ liệu trên nguồn dữ liệu đều không thể
cho đến khi dataReader đóng lại bằng lệnh Close.
Ví dụ: Vẫn lấy CSDL Access ở trên. Viết đoạn chƣơng trình sử dụng DataReader đọc
dữ liệu trong bảng tblMon đổ ra ListBox nhƣ hình minh họa sau:
Tạo giao diện form gồm các điều khiển: Lable có Text là: "Các môn học"; điều khiển
ListBox có Name là: lstMonHoc.
Hướng dẫn:
using System.Data;
Viết mã lệnh cho sự kiện Load của Form làm việc theo các bƣớc của ADO.NET nhƣ
sau:
private void frmDataReader_Load(object sender, EventArgs e)
{
string strConnect = "Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;" +
"Data Source=DataBase\\DuLieu.mdb;" +
conection.Open();
string sql = "Select * from tblMon";
//Bước 4: đọc kết quả với DataReader từ đối tượng Command
OleDbCommand command = new OleDbCommand();
115
command.Connection = conection; //Chỉ định đối tượng kết nối
command.CommandText = sql; //Truyền lệnh sql cho thuộc tính CommandText
OleDbDataReader dataReader;
dataReader = command.ExecuteReader();
//Duyệt các bản ghi trong DataReader điền vào listBox
while (dataReader.Read() == true)
lstMonHoc.Items.Add(dataReader.GetValue(1));
conection.Close();
conection.Dispose();//Hủy đối tượng connection
dataReader.Close();//đóng dataReader
dataReader.Dispose()//Hủy đối tượng dataReader
}
4. DataSet
DataSet là mô hình CSDL quan hệ thu nhỏ tách rời hẳn với phía server đáp ứng các
nhu cầu với ứng dụng.
DataSet chứa các bảng (DataTable), các quan hệ (DataRelation) và các ràng buộc
(Constraint)
Phương thức hay dùng:
+ Thêm một bảng vào Dataset. Một bảng mới tự động đƣợc tạo ra với tên mặc định
Table1, Table2 . . .
Tables.Add()
+ Một bảng mới tạo ra theo đúng <tên bảng>. Tên bảng có phân biệt chữ in, thƣờng
Tables.Add(<Tên bảng>)
+ Xóa bảng ra khỏi Dataset

Tables.Remove(<Tên bảng>)
+ Kiểm tra bảng có thuộc Dataset không

Tables.Contains(<Tên bảng>)
+ Lấy chỉ số của bảng

Tables.IndexOf[<tên bảng>]
+ Lấy số bảng trong Dataset

Tables.Count
+ Lấy ra một bảng trong Dataset

Tables[<Chỉ số>]
116
+ Để xóa bỏ mọi dữ liệu trên dataSet
Clear()
+ Để tạo một bản sao của Dataset

Clone()
+ Xóa bỏ Dataset. Giải phóng mọi tài nguyên trên vùng nhớ Dataset đang sủ dụng.
Dispone()
5. DataAdapter
Để lấy dữ liệu từ nguồn dữ liệu về cho ứng dụng, chúng ta sử dụng đối tƣợng
DataAdapter. Đối tƣợng này cho phép ta lấy cấu trúc và dữ liệu của các bảng.
Mỗi loại CSDL ta sẽ phải dùng tƣơng ứng với một loại DataAdapter khác nhau:
SqlDataAdapter, OdbcDataAdapter, OledbDataAdapter, OracleDataAdapter
Cú pháp tạo DataAdapter:
<Loại DataAdapter> <Biến DataAdapter> = New <Loại DataAdapter>(<Lệnh sql>,<Biến Connection>)
Chú ý: DataAdapter chỉ thao tác với nguồn dữ qua đối tƣợng Connection đang kết nối.
Các thuộc tính của DataAdapter
+ DeleteCommand: Xóa dữ liệu, tƣơng ứng với lệnh DELETE
+ InsertCommand: Chèn dữ liệu mới, tƣơng ứng với lệnh INSERT
+ UpdateCommand: Cập nhật dữ liệu, tƣơng ứng với lệnh UPDATE
+ SelectCommand: Truy vấn dữ liệu, tƣơng ứng với lệnh SELECT trong SQL
Phương thức
Đối tƣợng DataAdapter có 2 phƣơng thức cơ bản:
+ Fill: Thực thi câu lệnh SelectCommand và đổ dữ liệu vào đối tƣợng DataTable. Cú
pháp:
Fill(<DataSet>,<Tên dataTable>)
+ Update: Thực thi các câu lệnh InsertCommand, UpdateCommand, DeleteCommand,

… Nói chung là các câu lệnh làm thay đổi dữ liệu. Cú pháp:
Update(<mảng dòng>): Cập nhật các dòng (Các đối tƣợng DataRow) vào nguồn dữ
liệu.
117
Update(<Dataset>): Cập nhật các thay đổi trên tất cả các bảng của Dataset vào nguồn
dữ liệu.
Update(<DataTable>): Cập nhật tất cả các thay đổi trên DataTable vào nguồn dữ liệu.
Update(<Dataset>,<Tên bảng>) Cập nhật các thay đổi trên bảng trong Dataset vào
nguồn dữ liệu.
6. Điều khiển DataGridView
DataGridView là một cấu trúc bảng gồm các cột, các dòng. Nó dùng để hiển thị dữ liệu
dƣới dạng bảng.
Thuộc tính:
+ Name : Tên của điều khiển, với tiếp đầu ngữ là dgv
+ DataSource: Truyền vào một DataTable chứa dữ liệu
+ Thuộc tính Columns: liên quan đến việc thiết lập cho các cột của Grid, thiết lập cột
nào thì ta truyền chỉ số của cột đó vào bắt đầu từ 0. Ví dụ: Colums(0) – Thiết lập cho cột thứ
1,... Có các thuộc tính thiết lập cho Columns nhƣ sau:
- HeaderText: Thiết lập chuỗi tiêu đề cho cột
- DataPropertyName: Thiết lập tên trƣờng dữ liệu hiển thị cho cột.
- Width: Thiết lập độ rộng cho cột
+ ReadOnly: Thuộc tính thiết lập là true nếu grid chỉ để đọc ngƣợc lại là false.
+ BackGroundColor: Thuộc tính quy định màu nền cho grid (dùng lớp Color để chọn
màu cho Grid)
+ ForeColor: Quy định màu chữ cho Grid
+ Font: Quy định về Font chữ cho Grid (nhƣ kiểu chữ, màu chữ, …)
Các sự kiện
+ Click: Đƣợc kích hoạt khi ngƣời dùng click vào lƣới
Ví dụ: Vẫn dùng CSDL Access ở trên. Viết đoạn chƣơng trình sử dụng DataAdapter
đọc CSDL và liệt kê danh sách các môn học có trong CSDL nhƣ hình sau :
118
Hướng dẫn :
Tạo giao diện form nhƣ trên gồm các điều khiển: Lable có Text là: "Danh sách các
môn học"; điều khiển DataGridView có Name là: dgvMonHoc.
using System.Data;
Viết mã lệnh cho sự kiện Load của Form làm việc theo các bƣớc của ADO.NET nhƣ
sau:
private void frmDataAdapter_Load(object sender, EventArgs e)
{
string strConnect = "Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;" +
"Data Source=DataBase\\DuLieu.mdb;" +
conection.Open();
string sql = "Select * from tblMon";
//Bước 4: Sử dụng đối tượng DataAdapter thực thi lệnh Select đổ ra DataTable
OleDbDataAdapter dataAdapter = new OleDbDataAdapter(sql, conection);
DataSet dts = new DataSet();
dataAdapter.Fill(dts, "dtMon");//Đổ dữ liệu vào dataTable dtMon trong
dataset dts
conection.Close();
conection.Dispose();//Hủy đối tượng connection
//Lấy dữ liệu ra datagridview
dgvMonHoc.DataSource = dts.Tables[0];
//Trình bày dataGridView
dgvMonHoc.Columns[0].HeaderText = "Mã môn";
dgvMonHoc.Columns[1].HeaderText = "Tên môn";
119
dgvMonHoc.Columns[2].HeaderText = "Số TC";
dgvMonHoc.BackgroundColor = Color.Green;
//Hủy đối tượng DataSet
dts.Dispose();
}
7.4. Làm việc với CSDL SQL qua các đối tượng: SqlConnection,
SqlDataAdaper, SqlCommand.
Mỗi loại CSDL khác nhau thì ta dùng các đối tƣợng Connection, DataAdapter và
Command khác nhau. Ở phần này chúng ta chỉ đề cập đến một loại CSDL đó chính là SQL
server. Khi dùng Sql server thì các đối tƣợng tƣơng ứng của nó sẽ có là: SqlConnection,
SqlDataAdapter, SqlCommand.
7.4.1. Đối tượng SqlConnection
Đối tƣợng này có chức năng kết nối với cơ sở dữ liệu Sql server nhờ các thuộc tính và
phƣơng thức mà chúng có.
Để kết nối CSDL SQL server, chúng ta làm theo các bƣớc nhƣ sau:
Bước 1: Khai báo sử dụng không gian tên:
using System.Data;
using System.Data.SqlClient;
Bước 2: Khai báo đối tƣợng SqlConnection

SqlConnection <tên đối tượng SqlConnection>;
Ví dụ:
SqlConnection Conn;
Bước 3: Khai báo chuỗi kết nối

Ví dụ ta dùng CSDL SQL server đƣợc hỗ trợ sẵn trong VS 2010 thì ta sẽ tìm đƣợc
chuỗi kết nối bằng cách:
+ Kích vào tên CSDL ở Server explorer.
+ Chuỗi kết nối chính là thuộc tính ConnectinString của CSDL. Ở CSDL DuLieu.mdf
có chuỗi kết nối nhƣ sau:
Data source =
.\SQLEXPRESS;AttachDbFilename=E:\QuanLybanHang\bin\Debug\DataBase\DuLieu.mdf;Integrated
Security=True;User Instance=True;
Ta thấy với đƣờng dẫn trên là đƣờng dẫn tuyệt đối và liên kết nên sẽ gặp rắc rối nếu ta
chuyển ứng dụng sang máy khác. Nên ta sử dụng đƣờng dẫn tƣơng đối bằng cách dùng: Với
120
System.IO.Directory.GetCurrentDirectory().ToString() để lấy ra đƣờng dẫn của ứng dụng
nơi chứa file chạy của chƣơng trình. Sau đó dẫn đến \DataBase\DuLieu.mdf nhƣ sau:
string strConnect = "Data Source=.\\SQLEXPRESS;AttachDbFilename="+
System.IO.Directory.GetCurrentDirectory().ToString()+"\\DataBase\\" +
"DuLieu.mdf;Integrated Security=True";
Bước 4: Khởi tạo đối tƣợng SqlConnection

Conn = New SqlConnection(strConnect);
Bước 5: Mở kết nối. Trƣớc khi mở cần kiểm tra xem kết nối đã đƣợc mở chƣa?
if (Conn.State != ConnectionState.Open)
Conn.Open();
Bước 6: Thiết lập câu lệnh SQL và thực thi nó thông qua các đối tƣợng
SqlDataAdapter hoặc SqlCommand
Bước 7: Đóng kết nối và hủy các đối tƣợng (nếu có)
if (Conn.State != ConnectionState.Closed)
Conn.Close();
Conn.Dispose();
//Hủy các đối tượng khác nếu có
7.4.2. Đối tượng SqlDataAdapter và SqlCommand
1. Dùng SqlDataAdapter
Ta dùng SqlDataAdapter nhƣ một thành phần điều phối dữ liệu, tức nó không lƣu trữ
dữ liệu mà chỉ phát đi các lệnh SQL và nhận dữ liệu trả về của CSDL sau đó chuyển cho đối
tƣợng khác (thƣờng là DataTable)
Thông thƣờng ta dùng SqlDataAdapter để lấy dữ liệu khi thực hiện câu lệnh Select đổ
ra một DataTable.
Các bƣớc thực hiện nhƣ sau:
+ Khai báo chuỗi lệnh SQL
+ Khai báo và khởi tạo một SqlDataAdapter với 2 đối truyền vào là câu lệnh Sql và đối
tƣợng SqlConnection
SqlDataAdapter DA = new SqlDataAdapter(strsql, Conn); //strsql là chuỗi câu lệnh sql,
Conn là tên đối tượng SqlConnection
+ Khai báo và khởi tạo một DataTable

DataTable DT = new DataTable();
+ Đổ dữ liệu vào DataTable thông qua phƣơng thức Fill của SqlDataAdapter
DA.Fill(DT)
121
Ngoài thực thi câu lệnh Select thi đối tƣợng này cũng thực thi các câu lệnh Insert,
update, delete,.. tuy nhiên ta hay dùng SqlCommand để làm điều đó hơn.
2. Dùng SqlCommand
Cũng nhƣ SqlDataAdapter thì sau khi kết nối CSDL xong thì mọi thao tác trên CSDL
SQL server có thể đƣợc thực hiện thông qua SqlCommand. Các bƣớc tiến hành nhƣ sau:
+ Khai báo và khởi tạo đối tƣợng SqlCommand
SqlCommand sqlcommand = new SqlCommand();
+ Truyền đối tƣợng SqlConnection cho thuộc tính Connection.

sqlcommand.Connection = Conn;
+ Truyền chuỗi lệnh Sql vào cho thuộc tính CommandText

sqlcommand.CommandText = strsql; //strsql là một chuỗi sql
+ Thực thi lệnh sql bằng phƣơng thức ExecuteNonQuery()

sqlcommand.ExecuteNonQuery();
7.4.3. Các thao tác dữ liệu
Ở đây ta sẽ học các thao tác dữ liệu hay dùng là: truy vấn, thêm mới, sửa, xóa dữ liệu.
Ta sẽ học phần này thông qua việc phân tích một ví dụ cụ thể.
Trong Project QuanLyBanHang, trong thƣ mục Forms ta tạo một form mới đặt tên là
frmChatLieu:
+ Form này cho phép chúng ta cập nhật các danh mục chất liệu.
+ Bảng CSDL liên quan là: tblChatLieu.
Giao diện của form nhƣ sau:
122
Các điều khiển dùng trong form là :

Form frmChatLieu Cập nhật danh mục chất liệu
txtMaCL
TexBox
txtTenCL
btnThemMoi Thêm mới
btnSua Sửa
Button btnXoa Xóa
btnBoQua Bỏ qua
btnThoat Thoát
DataGridView dgvChatLieu
123
Nhận xét: Ta thấy mỗi lần muốn thực thi một câu lệnh SQL dạng select, update, delete
hay insert ta đều phải thực hiện trình tự các công việc giống nhau chỉ khác nhau về câu lệnh
SQL. Vì vậy để thuận tiện, ta nên xây dựng lớp xử lý dữ liệu đảm nhận việc kết nối CSDL
và việc xử lý, cập nhật dữ liệu.
Lớp xử lý dữ liệu gồm các phƣơng thức sau đây:
+ Phƣơng thức KetNoiCSDL() nhằm thực hiện kết nối tới CSDL.
+ Phƣơng thức DongKetNoiCSDL() nhằm đóng lại kết nối CSDL.
+ Phƣơng thức Docbang(string strsql) nhằm thực hiện câu lệnh Select trả về một
DataTable.
+ Phƣơng thức CapNhatDuLieu(string strsql) nhằm thực hiện các câu lệnh Insert,
Update, Delete để cập nhật dữ liệu cho CSDL.
Trong cửa sổ Solution Explorer tạo một thƣ mục mới đặt tên là Class, kích chuột phải
tại Class chọn Add/New Item… chọn Class trong hoopk thoại Add New Item và đặt tên cho
Class là ProcessDataBase.cs tại ô Name.
using System.Data;
using System.Data.SqlClient;
Sau đó xây dựng lớp xử lý cơ sở dữ liệu nhƣ sau:
public class ProcessDataBase

{
string strConnect = "Data Source=.\\SQLEXPRESS;AttachDbFilename="+
System.IO.Directory.GetCurrentDirectory().ToString()+"\\DataBase\\" +
"DuLieu.mdf;Integrated Security=True";
SqlConnection sqlConnect = null;
//Hàm mở kết nối CSDL

private void KetNoiCSDL()
{
sqlConnect = new SqlConnection(strConnect);
if (sqlConnect.State != ConnectionState.Open)
sqlConnect.Open();
}
//Hàm đóng kết nối CSDL

private void DongKetNoiCSDL()
{
if (sqlConnect.State != ConnectionState.Closed)
sqlConnect.Close();
sqlConnect.Dispose();
}
124
//Hàm thực thi câu lệnh dạng Select trả về một DataTable
public DataTable DocBang(string sql)
{
DataTable dtBang=new DataTable ();
KetNoiCSDL();
SqlDataAdapter sqldataAdapte = new SqlDataAdapter(sql, sqlConnect);
sqldataAdapte.Fill(dtBang);
DongKetNoiCSDL();
return dtBang;
}
//Hàm thực lệnh insert hoặc update hoặc delete

public void CapNhatDuLieu(string sql)
{
KetNoiCSDL();
SqlCommand sqlcommand = new SqlCommand();
sqlcommand.Connection = sqlConnect;
sqlcommand.CommandText = sql;
sqlcommand.ExecuteNonQuery();
DongKetNoiCSDL();
}
Sau đó trong mỗi lớp sử dụng lớp ProcessDataBase ở trên ta phải khai báo khởi tạo đối
tƣợng này nhƣ sau:
ProcessDataBase dtBase=new ProcessDataBase();
7.4.3.1. Viết sự kiện Load của form
Khi bắt đầu load form nên ta sẽ phải hiển thị hết các danh mục chất liệu trong bảng
tblChatlieu lên DataGridView. Để làm điều này ta viết chƣơng trình cho sự kiện Load của
form Chất liệu theo các bƣớc sau:
+ Bƣớc 1: Gọi phƣơng thức DocBang trong lớp DataBase ở trên với câu lệnh SQL
truyền vào là: Select * from tblChatlieu. Hàm này sẽ trả về một DataTable chứa danh sách
các Chất liệu.
+ Bƣớc 2: Gán DataTable lấy đƣợc ở bƣớc 1 gán vào thuộc tính DataSource của
DataGridView.
+ Bƣớc 3: Giải phóng bộ nhớ cho DataTable
Đồng thời khi load Form lên thì ngƣời dùng chỉ kích đƣợc vào nút Thêm hoặc Thoát;
các nút còn lại không kích đƣợc. Để làm điều này ta sử dụng thuộc tính Enabled của các nút
125
Đoạn chƣơng trình cụ thể nhƣ sau:
private void frmChatLieu_Load(object sender, EventArgs e)
{
//Gọi pt DocBang lấy dữ liệu của bảng tblChatLieu đổ vào DataTable
DataTable dtChatLieu = dtBase.DocBang("select * from tblChatLieu");
dgvChatLieu.DataSource = dtChatLieu;
//Định dạng dataGrid
dgvChatLieu.Columns[0].HeaderText = "Mã chất liệu";
dgvChatLieu.Columns[1].HeaderText = "Tên chất liệu";
dgvChatLieu.Columns[0].Width = 150;
dgvChatLieu.Columns[1].Width = 250;
dgvChatLieu.BackgroundColor = Color.LightBlue;
dtChatLieu.Dispose();//Giải phóng bộ nhớ cho DataTable
btnXoa.Enabled = false;
btnSua.Enabled = false;
btnLuu.Enabled = false;
btnBoQua.Enabled = false;
btnThemMoi.Enabled = true;
7.4.3.2. Viết sự kiện click cho DataGridView

Khi ngƣời dùng kích chuột chọn một dòng dữ liệu trên DataGridView các dữ liệu
tƣơng ứng sẽ đƣợc hiển thị lên trên 2 TextBox mã chất liệu và tên chất liệu. Đồng thời nút
Sửa, xóa, Bỏ qua sáng lên để ngƣời dùng có thể chọn sửa, xóa hoặc bỏ qua thao tác này. Nút
thêm và lƣu không kích đƣợc.
Khi sửa dữ liệu ta không sửa mã cho nên ô nhập mã không thể kích hoạt đƣợc (dùng
thuộc tính Enabled)
private void dgvChatLieu_Click(object sender, EventArgs e)
{
txtMaCL.Text = dgvChatLieu.CurrentRow.Cells[0].Value.ToString();
txtTenCL.Text = dgvChatLieu.CurrentRow.Cells[1].Value.ToString();
txtMaCL.Enabled= false;
btnXoa.Enabled = true;
btnSua.Enabled = true;
btnBoQua.Enabled = true;
btnThemMoi.Enabled = false;
}
7.4.3.3. Viết sự kiện click cho nút Sửa

Khi ngƣời dùng kích chuột vào một dòng bản ghi bất kỳ trên lƣới để hiển thị dữ liệu
của bản ghi đó lên Form thì ngƣời dùng có thể chỉnh sửa các thông tin đó. Phƣơng thức
btnSua_Click có tác dụng lƣu các thông tin ngƣời dùng đã sửa vào CSDL.
126
private void btnSua_Click(object sender, EventArgs e)
{
if (txtTenCL.Text == "")
{
MessageBox.Show("Bạn phải nhập tên chất liệu", "Thông báo",
txtTenCL.Focus();
}
else
{
dtBase.CapNhatDuLieu("update tblChatLieu set TenChatLieu=N'"
+txtTenCL.Text+ "' where MaChatLieu='"+txtMaCL.Text+"'");
ResetValue();//Xóa dữ liệu ở các ô nhập TextBox
//Sau khi update cần lấy lại dữ liệu để hiển thị lên lưới
dgvChatLieu.DataSource = dtBase.DocBang("select * from
tblChatLieu");
}
}
ResetValue() là một phƣơng thức nằm trong lớp frmChatLieu dùng để xóa rỗng dữ liệu
trong các ô nhập dữ liệu:
void ResetValue()
{
txtMaCL.Text = "";
txtTenCL.Text = "";
}
7.4.3.4. Viết sự kiện click cho nút Xóa

Ta có thể chọn 1 chất liệu trên DataGridView sau đó chọn nút xóa để xóa dữ liệu đi. Ta
sẽ viết mã lệnh cho sự kiện Click của nút btnXoa nhƣ sau:
+ Ta sẽ hỏi xem ngƣời dùng có thực sự muốn xóa không? Nếu ngƣời dùng chọn “yes”
thì là có. Nếu ngƣời dùng chọn không thì sẽ không làm gì cả.
+ Sau khi xóa xong thì hiển thị lại dữ liệu lên lƣới và gọi phƣơng thức ResetValue()
xóa dữ liệu ở 2 ô TextBox.
127
Mã lệnh đƣợc viết nhƣ sau:
private void btnXoa_Click(object sender, EventArgs e)
{
if (MessageBox.Show("Bạn có muốn xóa chất liệu có mã là:"+
txtMaCL.Text+" không?","Thông báo",
MessageBoxButtons.YesNo,MessageBoxIcon.Question) ==
System.Windows.Forms.DialogResult.Yes)
{
dtBase.CapNhatDuLieu("delete tblChatLieu where MaChatLieu='" +
txtMaCL.Text + "'");
dgvChatLieu.DataSource = dtBase.DocBang("Select * from
tblChatLieu");
ResetValue();
}
}
7.4.3.5. Viết sự kiện click cho nút Thêm

Nút này sẽ xóa rỗng các ô nhập liệu để ngƣời dùng có thể nhập mới một chất liệu. Sau
đó cho phép ngƣời dùng có thể nhập dữ liệu vào ô TextBox nhập mã chất liệu. Làm cho nút
Lƣu, bỏ qua có thể kích đƣợc; nút xóa, sửa, Thêm không kích đƣợc nữa.
Mã lệnh cụ thể nhƣ sau:
private void btnThemMoi_Click(object sender, EventArgs e)
{
ResetValue();
txtMaCL.Enabled = true;
txtMaCL.Focus();
btnLuu.Enabled = true;
btnBoQua.Enabled = true;
}
7.4.3.6. Viết sự kiện click cho nút Lưu
Ngƣời dùng kích nút Thêm rồi điền đầy đủ thông tin vào các ô nhập dữ liệu, sau đó ấn
nút Lƣu thì dữ liệu vừa nhập sẽ đƣợc bổ sung vào bảng tblChatLieu trong CSDL.
Để làm việc này ta viết mã lệnh thực thi cho sự kiện Click của nút btnLuu nhƣ sau:
+ Bƣớc 1: Kiểm tra xem ngƣời dùng có nhập đủ hết các thông tin cho 2 ô TextBox
nhập mã chất liệu và tên chất liệu không. Nếu chƣa nhập thì yêu cầu ngƣời dùng nhập và đặt
con trỏ về ô cần nhập cho ngƣời dùng nhập.
128
+ Bƣớc 2: Kiểm tra xem dữ liệu ngƣời dùng nhập có mã trùng với mã đã có trong
CSDL không, nếu trùng thì đặt con trỏ vào ô nhập mã chất liệu để nhập lại.
DataTable dtChatLieu = dtBase.DocBang("Select * from tblChatLieu where"+
" MaChatLieu='"+txtMaCL.Text+"'");
if (dtChatLieu.Rows.Count > 0)
{
MessageBox.Show("Mã chất liệu này đã tồn tại, bạn hãy nhập mã khác!");
txtMaCL.Focus();
}
+ Bƣớc 3: Sau khi mọi dữ liệu đã đƣợc nhập thì gọi thủ tục ThucThiLenh trong lớp
DataBase để thêm mới chất liệu vào. Với tham số truyền vào thủ tục là lệnh SQL nhƣ sau:
insert into tblChatlieu(MaChatLieu,TenChatLieu) values(N'" + txtMaCL.Text +
"',N'" & txtTenCL.Text & "')
+ Bƣớc 4: Đọc lại dữ liệu từ bảng tblChatLieu đặt lại lên lƣới.
+ Bƣớc 5: Gọi phƣơng thức ResetValue() xóa rỗng các ô nhập dữ liệu. Làm cho nút
Lƣu, xóa, sửa, bỏ qua không kích đƣợc. Nút Thêm kích đƣợc.
Đoạn chƣơng trình cụ thể là:
private void btnLuu_Click(object sender, EventArgs e)
{
if (txtMaCL.Text == "")
{
MessageBox.Show("Bạn phải nhập mã chất liệu");
txtMaCL.Focus();
}
else
{
if (txtTenCL.Text == "")
{
MessageBox.Show("Bạn phải nhập tên chất liệu");
txtTenCL.Focus();
}
else
{
DataTable dtChatLieu = dtBase.DocBang("Select * from tblChatLieu
where"+" MaChatLieu='"+(txtMaCL.Text).Trim()+"'");
if (dtChatLieu.Rows.Count > 0)
{
MessageBox.Show("Mã chất liệu này đã có, hãy nhập mã khác!");
txtMaCL.Focus();
}
else
{
dtBase.CapNhatDuLieu("insert into tblChatLieu values(N'" +
txtMaCL.Text + "',N'" + txtTenCL.Text + "')");
MessageBox.Show("Bạn đã thêm mới thành công");
dgvChatLieu.DataSource = dtBase.DocBang("select * from
tblChatLieu");
ResetValue();
129
}
}
}
}
7.4.3.7. Viết sự kiện click cho nút Bỏ qua

Nút bỏ qua sẽ xóa rỗng tất cả các ô nhập dữ liệu, trạng thái các nút nhấn trở về nhƣ khi
form mới đƣợc Load lên:
private void btnBoQua_Click(object sender, EventArgs e)
{
ResetValue();
}
7.4.3.8. Viết sự kiện click cho nút Thoát

Trƣớc khi thoát hỏi ngƣời dùng có muốn thoát không? Nếu ngƣời dùng muốn thoát
kiểm tra xem nếu ngƣời dùng đang thêm mới thì hỏi ngƣời dùng có lƣu bản ghi đang thêm
không xong mới thoát.
Mã lệnh nhƣ sau:
private void btnThoat_Click(object sender, EventArgs e)
{
if (MessageBox.Show("Bạn có muốn thoát không?","Thông
báo",MessageBoxButtons.YesNo,MessageBoxIcon.Question)
== System.Windows.Forms.DialogResult.Yes)
{
if (btnLuu.Enabled == true)
{
if (MessageBox.Show("Bạn có muốn Lưu lại chất liệu
đang thêm mới không?", "Thông báo",
MessageBoxButtons.YesNo,
MessageBoxIcon.Question)
== System.Windows.Forms.DialogResult.Yes)
btnLuu_Click(sender, e);
else
this.Close();
}
else
this.Close();
}
}
130
Bài tập 28:
Tiếp tục bài tập 27, tạo form cập nhật danh mục Nhân viên có giao diện nhƣ sau:
Chú ý:
+ Điều khiển dùng để nhập ngày sinh của nhân viên là điều khiển MaskedTextBox. Để
quy định nhập ngày tháng năm cho điều khiển này ta quy định thuộc tính Mask là Short date
+ Trƣớc khi lƣu vào CSDL cần kiểm tra xem ngày sinh ngƣời dùng nhập và có phải là
kiểu ngày tháng không?
131
Bài tập 29:
Tiếp tục bài tập 28, tạo form cập nhật danh mục Khách hàng có giao diện nhƣ sau:
132
Bài tập 30:
Tiếp tục bài tập 29, tạo form cập nhật danh mục Hàng có giao diện nhƣ sau:
Chú ý:
+ Khi kích vào nút Ảnh thì sẽ mở ra hộp thoại OpenFileDialog để ngƣời dùng chọn ảnh
hiển thị cho sản phẩm.
+ Lƣu ảnh vào CSDL dƣới dạng đƣờng dẫn của ảnh.
+ Để lấy dữ liệu đổ ra một ComboBox, ta gán một DataTable chứa dữ liệu cho thuộc
tính DataSource của ComboBox.
133
7.5. Làm việc với Dataset và DataTale

7.5.1. Cấu trúc của Dataset và DataTable
Một DataSet tƣơng tự nhƣ một tập tin database vật lý hoàn chỉnh nhƣng đƣợc lƣu trong
bộ nhớ. DataSet bao gồm các DataTable, DataTable bao gồm các DataColumn, DataRow,
các constraint đƣợc minh họa nhƣ hình dƣới:
7.5.2. Các phương thức
Ở phần trên ta đã đề cập đến các phƣơng thức cơ bản của DataSet và DataTable. Ở
phần này ta chỉ đề cập thêm một số phƣơng thức làm việc với các DataColum và DataRow
của DataTable để phục vụ cho việc tự tạo một DataTable.
+ Dùng phƣơng thức Add(“Tên cột”, kiểu dl) để thêm cột mới vào DataTable
table.Columns.Add("Name", Type.GetType(“Tên_kiểu”))
+ Dùng phƣơng thức newRow() để tạo một dòng dữ liệu mới vào DataTable
DataRow newR ;
newR = tabes.NewRow();
+ Dùng phƣơng thức Add(newRow) để chèn dòng vừa tạo vào DataTable
table.Rows.Add(newR)
hoặc
table.Rows.Add(“DL_cột 1”, “DL_cột 2”,…, “DL_cột n”)
134
7.5.3. Tự tạo DataTable
Ở các ví dụ ở trên hầu hết ta nạp dữ liệu cho DataTable là dữ liệu đƣợc lấy từ CSDL.
Vì DataTable là một loại dữ liệu độc lập với server nên ta có thể tự tạo một DataTable thông
qua các DataColum và DataRow của DataTable.
Kiểu dữ liệu DataColumn chứa đầy đủ các property cần thiết để bạn tạo ra một mô
hình dữ liệu hoàn chỉnh cho DataTable.
Ví dụ: ta cần tạo một bảng DataTable có cấu trúc gồm 2 cột là: STT (có kiểu dữ liệu là
số nguyên và tự động tăng) và cột thứ 2 là HoTen (có kiểu dữ liệu là String).
//Khai báo và khởi tạo một DataTable
DataTable tables = new DataTable();
//Khai báo và khởi tạo một cột với tên là STT kiểu là số nguyên
DataColumn col1 = new DataColumn("STT", Type.GetType("System.Int32"));
col1.AllowDBNull = false; // Cột không được phép Null

col1.AutoIncrement = true ; //Giá trị tăng tự động
col1.AutoIncrementSeed = 1; //Bắt đầu đánh số từ 1
col1.Unique = true ;//Giá trị là duy nhất
tables.Columns.Add(col1) ; //Thêm cột STT vào bảng tables
//Chèn thêm cột HoTen
tables.Columns.Add("HoTen", Type.GetType("System.String"));
Sau khi tạo xong cấu trúc của bảng, Ta sẽ chèn dữ liệu vào bảng thông qua kiểu dữ liệu
DataRow nhƣ sau:
//Khai báo một DataRow
DataRow newR;
//Chèn dòng vào bảng
newR = tables.NewRow();
//Chèn dữ liệu vào bảng. Ta không phải thêm vào cột STT vì nó tự động tăng bắt đầu từ 1
newR["HoTen"]= "Nguyễn Thu Hường"; //Thêm dữ liệu cho cột Hoten
tables.Rows.Add(newR); //Chèn hàng vào bảng
//Chèn các hàng vào bảng

tables.Rows.Add(null, "Vương Tiến Anh");
tables.Rows.Add(null, "Vương Lê Thành Đạt");
tables.Rows.Add(null, "Vương Lê Thành Công");
135
Thế là ta đã có một tables. Dùng DataGridView để hiển thị Table này lên ta sẽ có kết
quả nhƣ sau :
Bảng dữ liệu mà ta tạo hoàn toàn không liên quan đến một dữ liệu nguồn nào cả.
7.6. Xuất dữ liệu ra Excel

7.6.1. Làm việc với đối tượng Excel
Trong quá trình xây dựng ứng dụng, đôi khi ta muốn xuất dữ liệu ra một file excel, ví
dụ nhƣ in danh sách nhân viên, danh sách khách hàng, hóa đơn, bảng điểm, bảng lƣơng, ...
Để làm điều này ta thực hiện các bƣớc nhƣ sau:
Bước 1. Tham chiếu đến file thư viện
Để xuất đƣợc dữ liệu ra file excel, ta phải tham chiếu (reference) đến đối tƣợng
Microsoft.Office.Interop.Excel.dll bằng thao tác:
+ Vào menu Project/Add Reference… xuất hiện hộp hội thoại Add Reference
+ Trong tab .NET chọn Microsoft.Office.Interop.Excell rồi nhấn OK nhƣ hình vẽ:
136
Bước 2. Khai báo sử dụng đối tượng Microsoft.Office.Interop.Excel

Phần khai báo này đặt ở đầu file .cs và đƣợc khai báo theo cú pháp sau:
using Excel = Microsoft.Office.Interop.Excel;
Với Excel là tên của đối tƣợng, ta có thể đặt một tên khác ở đây.
Bước 3. Khai báo và khởi tạo các thành phần của đối tượng Microsoft.Office.Interop.Excel
Đối tƣợng Microsoft.Office.Interop.Excel bao gồm các thành phần chính sau:
- Application (chƣơng trình excel)
- Workbook (file .xls, có nhiều workbook trong app)
- Worksheet (các trang bảng tính trong file .xls, có nhiều worksheet trong workbook)
- Range (Là một khối ô làm việc của Excel – nó cũng có thể chỉ là một ô)
Ta khai báo và khởi tạo các đối tƣợng này theo cú pháp sau:
//Khai báo và khởi tạo các đối tượng
Excel.Application exApp = new Excel.Application();

Excel.Workbook exBook = exApp.Workbooks.Add(Excel.XlWBATemplate.xlWBATWorksheet);
Excel.Worksheet exSheet = (Excel.Worksheet)exBook.Worksheets[1];
Excel.Range tenTruong = (Excel.Range)exSheet.Cells[1, 1]; //Đưa con trỏ vào ô A1
Với Excel là tên của đối tƣợng đã khai báo ở bƣớc 2.
137
Bước 4: Định dạng cho file Excel
Ta có một vài các thao tác định dạng cơ bản nhƣ sau:
Các định dạng liên quan đến font chữ
Ở đây ta làm việc với các thuộc tính của đối tƣợng Range. Ví dụ ta định dạng từ ô A1
đến B3 nhƣ sau:
tenTruong.Font.Size = 10; //Đặt cỡ chữ là 10
tenTruong.Font.Name = "Times new roman"; //Chọn font Times new roman
tenTruong.Font.Bold = true; //Định dạng kiểu font chữ là in đậm
tenTruong.Font.Color = Color.Blue; //Màu xanh da trời

hoặc
exSheet.get_Range(“A1”).Font.Color=Color.Blue;
hoặc dùng cú pháp

exSheet.get_Range("A7:G7").Font.Bold = true;
Các định dạng khác

+ Chỉnh độ rộng của ô
tenTruong.ColumnWidth = 7
+ Trộn các ô lại với nhau

exSheet.get_Range ("C8:E8”). Merge(true);
+ Căn lề cho các ô

exRange.Range("C2:E2").HorizontalAlignment =
Microsoft.Office.Interop.Excel.XlHAlign.xlHAlignCenter
Ở trên là ta căn giữa, ta có thể căn kiểu khác nhƣ:

- Microsoft.Office.Interop.Excel.XlHAlign.xlHAlignLeft: Căn trái
- Microsoft.Office.Interop.Excel.XlHAlign.xlHAlignRight: Căn phải
+ Viết nội dung cho các ô
exSheet.get_Range("A7").Value = "STT";
hoặc
tenTruong.Value=”Nội dung”
+ Đặt tên cho sheet đang làm việc

exSheet.Name=”Name”
138
Bước 5: Kích hoạt cho file excel hoạt động
exBook.Activate();
Bước 6: Lưu file excel lại

Để lƣu file ta dùng lệnh:
exBook.SaveAs(đường dẫn file excel);
Ta dùng kèm theo hộp thoại SaveFileDialog để cho phép ngƣời dùng chọn nơi để lƣu
file Excel.
Khi ấy đƣờng dẫn đƣợc lấy bằng thuộc tính FileName của hộp thoại lƣu file
exBook.SaveAs (dlgSaveFile.FileName.ToString());
Bước 7: Thoát khỏi ứng dụng

exApp.Quit()
7.6.2. Ví dụ
Tạo form tìm kiếm hàng với giao diện nhƣ sau:
Ngƣời dùng điền thông tin các tiêu chí cần tìm, việc tìm kiếm là tìm kiếm gần đúng
(với từ khóa like), điều kiện tìm kiếm là điều kiện and.
Khi ngƣời dùng nhấn nút Tìm kiếm thì kết quả tìm kiếm hiện lên trên lƣới.
139
Khi ngƣời dùng chọn nút In ra excel thì kết quả tìm kiếm đƣợc in ra file Excel nhƣ sau:
Hướng dẫn
Tạo form frmTKHang với các điều khiển cơ bản sau:
Loại Tên điều khiển Text
txtMaHang
txtTenHang
TextBox
txtDonGiaBan1
txtDonGiaBan2
ComboBox cboChatLieu
Button btnTim Tìm kiếm
140
btnIn In ra Excel
DataGridView dgvHang
SaveFileDialog dlgSave
Mở sự kiện Click của ComboBox cblChatLieu viết vào đoạn mã lệnh lấy ra danh sách
chất liệu nhƣ sau:
private void cboChatLieu_Click(object sender, EventArgs e)
{
cboChatLieu.DataSource = dtBase.DocBang("Select * from tblChatLieu");
cboChatLieu.ValueMember = "MaChatLieu"; //Giá trị của phần tử
cboChatLieu.DisplayMember = "TenChatLieu";//Chuỗi hiển thị của phần tử
}
Mở sự kiện Click nút Tìm kiếm viết vào đoạn mã thực hiện chức năng tìm kiếm nhƣ
sau:
private void btnTim_Click(object sender, EventArgs e)
{
//Trường hợp không chọn tiêu chí tìm sẽ lấy ra tất cả các mặt hàng
sql = "select MaHang,TenHang,TenChatLieu,SoLuong,DonGiaNhap,DonGiaBan,"+
"tblHang.MaChatLieu from tblHang inner join tblChatLieu on "+
"tblHang.MaChatLieu=tblChatLieu.MaChatLieu where MaHang is not null";
//Khi chọn tiêu chí nào sẽ ghép với tiêu chí đó bằng từ and
//Tìm kiếm gần đúng với từ khóa like
if (txtMaHang.Text != "")
sql = sql + " and MaHang like N'%"+txtMaHang.Text.Trim()+"%'";
if(txtTenHang.Text!="")
sql = sql + " and TenHang like N'%" + txtTenHang.Text.Trim() + "%'";
if(txtDonGiaBan1.Text!="")
sql = sql + " and DonGiaBan >= "+txtDonGiaBan1.Text;
if (txtDonGiaBan2.Text != "")
sql = sql + " and DonGiaBan <= " + txtDonGiaBan2.Text;
if(cboChatLieu.Text!="")
sql = sql + " and tblHang.MaChatLieu='" +
cboChatLieu.SelectedValue.ToString() + "'";
//Trình bày gridView
dtHang = dtBase.DocBang(sql);
dgvHang.DataSource = null;
dgvHang.DataSource = dtHang;
dgvHang.Columns[0].HeaderText = "Mã hàng";

dgvHang.Columns[1].HeaderText = "Tên hàng";
dgvHang.Columns[2].HeaderText = "Chất liệu";
dgvHang.Columns[3].HeaderText = "Giá nhập";
dgvHang.Columns[4].HeaderText = "Giá bán";
dgvHang.Columns[5].HeaderText = "Số lượng";
dgvHang.Columns[0].DataPropertyName = "MaHang";
dgvHang.Columns[1].DataPropertyName = "TenHang";
dgvHang.Columns[2].DataPropertyName = "TenChatLieu";
dgvHang.Columns[3].DataPropertyName = "DonGiaNhap";
dgvHang.Columns[4].DataPropertyName = "DonGiaBan";
dgvHang.Columns[5].DataPropertyName = "SoLuong";
141
}
Mở sự kiện Click nút In ra Excel viết vào đoạn mã thực hiện chức năng in ra Excel nhƣ
sau:
private void btnIn_Click(object sender, EventArgs e)
{
if (dtHang.Rows.Count > 0) //TH có dữ liệu để ghi
{
//Khai báo và khởi tạo các đối tượng
Excel.Application exApp = new Excel.Application();
Excel.Workbook exBook =
exApp.Workbooks.Add(Excel.XlWBATemplate.xlWBATWorksheet);
Excel.Worksheet exSheet = (Excel.Worksheet)exBook.Worksheets[1];
//Định dạng chung

Excel.Range tenCuaHang = (Excel.Range)exSheet.Cells[1, 1];
tenCuaHang.Font.Size = 12;
tenCuaHang.Font.Bold = true;
tenCuaHang.Font.Color = Color.Blue;
tenCuaHang.Value = "CỬA HÀNG BÁN ĐỒ LƯU NIỆM BÌNH AN";
Excel.Range dcCuaHang = (Excel.Range)exSheet.Cells[2, 1];

dcCuaHang.Font.Size = 12;
dcCuaHang.Font.Bold = true;
dcCuaHang.Font.Color = Color.Blue;
dcCuaHang.Value = "Địa chỉ: 37B - TT Đông Anh - Hà Nội";
Excel.Range dtCuaHang = (Excel.Range)exSheet.Cells[3, 1];

dtCuaHang.Font.Size = 12;
dtCuaHang.Font.Bold = true;
dtCuaHang.Font.Color = Color.Blue;
dtCuaHang.Value = "Điện thoại: 0976967619";
Excel.Range header = (Excel.Range)exSheet.Cells[5, 2];

exSheet.get_Range("B5:G5").Merge(true);
header.Font.Size = 13;
header.Font.Bold = true;
header.Font.Color = Color.Red;
header.Value = "DANH SÁCH CÁC MẶT HÀNG";
//Định dạng tiêu đề bảng
exSheet.get_Range("A7:G7").Font.Bold = true;
exSheet.get_Range("A7:G7").HorizontalAlignment =
Microsoft.Office.Interop.Excel.XlHAlign.xlHAlignCenter;
exSheet.get_Range("A7").Value = "STT";
exSheet.get_Range("B7").Value = "Mã hàng";
exSheet.get_Range("C7").Value = "Tên hàng";
exSheet.get_Range("C7").ColumnWidth = 20;
exSheet.get_Range("D7").Value = "Chất liệu";
exSheet.get_Range("E7").Value = "Số lượng";
exSheet.get_Range("F7").Value = "Giá nhập";
exSheet.get_Range("G7").Value = "Giá bán";
//In dữ liệu
for (int i = 0; i < dtHang.Rows.Count; i++)
{
exSheet.get_Range("A"+(i + 8).ToString()+":G"+(i + 8).ToString())
.Font.Bold = false;
exSheet.get_Range("A" + (i + 8).ToString()).Value = (i + 1)
.ToString();
142
exSheet.get_Range("B" + (i + 8).ToString()).Value =
dtHang.Rows[i]["MaHang"].ToString();
exSheet.get_Range("C" + (i + 8).ToString()).Value =
dtHang.Rows[i]["TenHang"].ToString();
exSheet.get_Range("D" + (i + 8).ToString()).Value =
dtHang.Rows[i]["TenChatLieu"].ToString();
exSheet.get_Range("E" + (i + 8).ToString()).Value =
dtHang.Rows[i]["SoLuong"].ToString();
exSheet.get_Range("F" + (i + 8).ToString()).Value =
dtHang.Rows[i]["DonGiaNhap"].ToString();
exSheet.get_Range("G" + (i + 8).ToString()).Value =
dtHang.Rows[i]["DonGiaBan"].ToString();
}
exSheet.Name = "Hang";
exBook.Activate(); //Kích hoạt file Excel
//Thiết lập các thuộc tính của SaveFileDialog
dlgSave.Filter = "Excel Document(*.xls)|*.xls |Word Document(*.doc)
|*.doc|All files(*.*)|*.*";
dlgSave.FilterIndex = 1;
dlgSave.AddExtension = true;
dlgSave.DefaultExt = ".xls";
if (dlgSave.ShowDialog() == System.Windows.Forms.DialogResult.OK)
exBook.SaveAs(dlgSave.FileName.ToString());//Lưu file Excel
exApp.Quit();//Thoát khỏi ứng dụng
}
else
MessageBox.Show("Không có danh sách hàng để in");
}
Bài tập 31:

Xây dựng form Hóa đơn bán với các chức năng nhƣ giao diện sau:
143
Yêu cầu:
+ Khi chọn Mã nhân viên, mã khách, mã hàng thì các thông tin liên quan của nhân
viên, khách hàng và hàng tƣơng ứng hiện ra.
+ Khi nhấn nút Thêm mới thì mã hóa đơn tự động sinh ra.
+ Khi viết số lƣợng, giảm giá thành tiền đƣợc tự động cập nhật.
+ Khi lƣu một mặt hàng vào hóa đơn (mua hàng), số lƣợng đƣợc cập nhật tại danh mục
hàng. Trƣớc khi mua cần kiểm tra số lƣợng có đủ không.
7.7. In báo cáo với CrystalReport

Để có thể in dữ liệu, ta có thể dùng in ra excel nhƣ trên. Tuy nhiên ta có thể dùng
CrystalReport. CrystalReport là một công cụ tạo báo cáo đơn giản nhƣng cũng khá hiệu quả.
 Crystal Report là công cụ để tạo các báo cáo cho các ứng dụng Windows
application hoặc Web application. Có thể tích hợp file .rpt vào ứng dụng
Windows application hoặc Web application để hiển thị report
144
 Crystal Report có thể hiển thị thông tin dƣới dạng bảng, đồ hoạ, biểu đồ, … có
khả năng tính toán nhƣ tính tổng, trung bình, …
 Crystal Reports .NET đã tích hợp sẵn Report Designer trong bộ Visual Studio
.NET để có thể thiết kế report (file .rpt).
 Việc chạy các application có tích hợp Crystal Report đòi hỏi phải có Crystal
Report Engine đƣợc cài đặt trên máy.
7.7.1. Cài đặt Crystal report cho visual studio 2010
Download bộ cài tại địa chỉ: http://www.businessobjects.com/jump/...s2_default.asp
Sau khi download về, tiến hành cài đặt.

7.7.2. Làm việc với CrystalReport thông qua DataSet
Có nhiều cách để tạo report, tuy nhiên trong bài giảng này tôi hƣớng dẫn các bạn cách
tạo report từ dataset.
Trƣớc khi tạo Crystal Report ta cần xác định xem hình dạng và dữ liệu cần in ra báo
cáo gồm những cái gì. Ví dụ ta cần tạo một báo cáo để in danh sách nhân viên nhƣ hình vẽ
sau:
Đầu tiên ta tạo giao diện cho form gồm các điều khiển sau:
145
Ta tiếp tục tạo thêm form mới đê in danh sách nhân viên trong project
QuanLyBanHang và có giao diện nhƣ trên. Form gồm có các điều khiển chính nhƣ sau:
+ 2 TextBox: để nhập số tuổi có tên là txtTuoi1, txtTuoi2.
+ 2 RadioButton: để chọn giới tính là rdoNam và rdoNu.
+ 1 Button: btnIn
+ 1 CrystalReportViewer: dùng để hiển thị văn bản khi in có tên là rptvNhanVien.
Muốn thêm điều khiển CrystalReportViewer ta kích chuột phải vào hộp ToolBox chọn
Choose Item.. sau đó chọn đến thành phần CrystalreportViewer nhƣ sau:
146
Chú ý: Khi thêm điều khiển làm việc với Crystal Report vào chạy chƣơng trình sẽ báo
lỗi về Namespace CrystalReportViewer… Ta sẽ sửa lại nhƣ sau: Kích chuột phải vào tên dự
án chọn properties đổi Target Framework từ .NET Framework 4 Client Profile thành .NET
Framework 4.
Để làm việc với Crystal Report ta sẽ khai báo sử dụng namespace sau:
using CrystalDecisions.CrystalReports.Engine;
Để tạo một báo cáo từ DataSet ta thực hiện theo các bƣớc sau:
Bước 1: Tạo DataSet
Kích chuột phải vào tên dự án chọn Add/New Item… sau đó chọn Dataset nhƣ hình
sau và nhấn Add để thêm vào một dataset.
147
Sau khi chọn Add, xuất hiện giao diện nhƣ sau:
148
Bƣớc tiếp theo là tạo các datatable cho dataset, bằng cách kéo điều khiển DataTable
trên thanh ToolBox vào. Ví dụ tạo một DataTable có cấu trúc nhƣ sau:
+ Để đổi tên của datatable, kích chuột phải vào tiêu đề của dataTable chọn Rename.
+ Để thêm một trƣờng (cột) dữ liệu mới, kích chuột phải chọn Add/Column.
Bước 2: Tạo report.
+ Tạo thƣ mục chứa các report của ứng dụng, đƣờng dẫn thƣ mục là:
/bin/debug/Report/
+ Kích chuột phải vào thƣ mục chứa report, chọn Add/ New Item… Sau đó trong
nhánh Reporting chọn Crystal report, đặt tên cho report là rptNhanVien.rpt rồi chọn Add
nhƣ hình sau:
149
Xuất hiện cửa sổ sau, ta chọn nhƣ hình vẽ
Nhấn OK sẽ xuất hiện trên file rptNhanVien.rpt cùng với giao diện để thiết kế Crystal
Report nhƣ sau:
150
Cấu trúc của một Cystal report:
Ở hình vẽ trên ta thấy một crystal report sẽ có 5 section (từ section 1 đến section 5) với
các ý nghĩa của từng section nhƣ sau:
 Section 1 (Report Header): Đƣợc hiển thị ở phần đầu báo cáo (đầu trang 1.
không hiển thị ở các trang 2, 3, 4, …)
 Section 2 (Page Header): Đƣợc hiển thị ở đầu tất cả các trang báo cáo.
 Section 3 (Detail): Hiển thị phần thông tin dữ liệu, từng hàng dữ liệu sẽ đƣợc
lặp lại.
 Section 4 (Report Footer): Đƣợc hiển thị ở phần cuối báo cáo (ở cuối trang
cuối cùng, không hiển thị ở các trang khác)
 Section 5 (Page Footer): Đƣợc hiển thị ở cuối tất cả các trang báo cáo.
Bước 3: Bắt đầu thiết kế Cystal Report.
+ Sử dụng TextOject để tạo dòng chữ CỬA HÀNG BÁN ĐỒ LƢU NIỆM BÌNH AN,
dòng chữ Địa chỉ: Tổ 35B – TT Đông Anh – Hà Nội và dòng chữ DANH SÁCH NHÂN
VIÊN trên phần Section 1 (Report Header) nhƣ hình sau:
Text Object là đối tƣợng dùng để hiển thị một chuỗi chữ giống nhƣ Lable. Để định
dạng chữ cho Text Object ta kích chuột phải vào đối tƣợng Text Object cần định dạng chọn
Format Object xuất hiện cửa sổ sau để ta định dạng:
151
+ Bƣớc tiếp theo, ta bắt đầu chọn dữ liệu cho Crystal Report từ DataSet mà ta đã tạo ở
bƣớc 1. Kích chuột phải vào màn hình thiết kế Report chọn Database/Database Expert…
152
Xuất hiện cửa sổ chọn nguồn dữ liệu, ta chọn dataset vừa tạo ở bƣớc 1, nhƣ hình sau:
Nhấn OK, trên cửa sổ Field Explorer xuất hiện các trƣờng trong DataTable
dtNhanVien đã chọn ở trên. Để mở ra cửa sổ Field Explorer ta kích chuột phải vào giao diện
thiết kế report chọn Field Explorer.
153
+ Lần lƣợt kéo các trƣờng dữ liệu cần hiển thị vào phần Detail của report.
Khi đó trên phần Page Header cũng xuất hiện ra các tiêu đề cột tƣơng ứng, để sửa lại
các tiêu đề này ta kích chuột phải vào từng tiêu đề chọn Edit Text Object.
Để kẻ các đƣờng kẻ ngăn cách giữa các cột ta dùng đối tƣợng Line Object.
Bước 4: Lấy dữ liệu đổ vào DataTable dữ liệu nguồn của report, gắn Crystal report đã
thiết kế ở bƣớc 2 vào CrystalReportViewer.
154
Với ví dụ trên, ta sẽ viết lệnh cho sự kiện click nút btnIn nhƣ sau:
private void btnIn_Click(object sender, EventArgs e)
{
int NamSinh = DateTime.Today.Year; //Lấy ra năm hiện tại
//Xác định câu lệnh truy vấn
string sql = "select * from tblNhanVien where MaNhanVien is not null ";
if (txtTuoi1.Text != "")
{
int tuoi1 = Convert.ToInt16(txtTuoi1.Text);

sql = sql + " and Year(NgaySinh)<=" + (NamSinh-tuoi1).ToString() ;
}
if (txtTuoi2.Text != "")
{
int tuoi2 = Convert.ToInt16(txtTuoi2.Text);
sql = sql + " and Year(NgaySinh)>=" + (NamSinh - tuoi2).ToString();
}
if (rdoNam.Checked == true)
sql = sql + " and GioiTinh='Nam'";
if(rdoNu.Checked==true)
sql = sql + " and GioiTinh='Nữ'";
//Lấy dữ liệu từ câu lệnh SQL

DataTable dtNV = dtBase.DocBang(sql);
//Khởi tạo đối tượng DataSet dtsNhanVien

dtsNhanVien datasetNV = new dtsNhanVien();
//Đổ dữ liệu vào DataTable dtNhanVien đã tạo
//Dữ liệu được lấy từ DataTable chứa dữ liệu của lệnh sql trên
DataRow dtrNew; //Khai báo đối tượng DataRow
for (int i = 0; i < dtNV.Rows.Count; i++)
{//Lần lượt thêm các dòng dữ liệu vào dtNhanVien của Dataset datasetNV
dtrNew = datasetNV.Tables["dtNhanVien"].NewRow();
dtrNew["MaNV"] = dtNV.Rows[i]["MaNhanVien"].ToString();
dtrNew["TenNhanVien"] = dtNV.Rows[i]["TenNhanVien"].ToString();
dtrNew["GioiTinh"] = dtNV.Rows[i]["GioiTinh"].ToString();
dtrNew["NgaySinh"] =string.Format("{0:dd/MM/yyyy}",
Convert.ToDateTime( dtNV.Rows[i]["NgaySinh"].ToString()));
dtrNew["DienThoai"] = dtNV.Rows[i]["DienThoai"].ToString();
datasetNV.Tables["dtNhanVien"].Rows.Add(dtrNew);
}
//Gọi đối tượng Report đã thiết kế là file rptNhanVien.rpt
string fileBaoCao = System.IO.Directory.GetCurrentDirectory() +
"//Report//rptNhanVien.rpt";
//Khai báo và khởi tạo đối tượng ReportDocument
ReportDocument myReportDSNV = new ReportDocument();
//Load file rptNhanVien.rpt thông qua đối tượng ReportDocument
myReportDSNV.Load(fileBaoCao);
//Đặt dữ liệu cho báo cáo chính là dataset chứa dữ liệu nhân viên
// datasetNV ở trên
myReportDSNV.SetDataSource(datasetNV);
//Đặt nguồn cho điều khiển CrystalReportViewer là đối tượng ReportDocument
//ReportDocument đã chứa report đã tạo
rptvNhanVien.ReportSource = myReportDSNV;
155
Chú ý: Khi chạy chƣơng trình ta sẽ thấy lỗi sau:
Ta xử lý nhƣ sau:
+ Mở file app.config thay nội dung của nó từ:
<?xml version="1.0"?>
<configuration>
<startup><supportedRuntime version="v4.0" sku=".NETFramework,Version=v4.0"/></startup></configuration>
Thành:
<?xml version="1.0"?>
<configuration>
<startup useLegacyV2RuntimeActivationPolicy="true">
<supportedRuntime version="v4.0"/>
<requiredRuntime version="v4.0.20506"/>
</startup>
</configuration>
156

Bai Giang C#

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bai Giang C#

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bai Giang C#

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bài giảng lập trình trực quan

CHƢƠNG 1: .NET FRAMEWORK VÀ VISUAL STUDIO 2010 ..................................... 6

CHƯƠNG 1: .NET FRAMEWORK VÀ VISUAL STUDIO 2010

.NET gồm có 2 thành phần: Framework và Intergrated Development Environment

Hình 1.1: Các thành phần chính của .NET Framework

Hình 1.3: Kiến trúc của .NET Application

1.2. Các công cụ lập trình và cài đặt

5. Quá trình cài đặt bắt đầu đƣợc tiến hành.

Vào Start\All Programs\Microsoft Visual Studio 2010\Microsoft Visual Studio

+ Bấm vào biểu tƣợng Toolbox trên thanh công cụ standard

 Title Bar: Thanh tiêu đề chứa tên dự án

CHƯƠNG 2: VIẾT CHƯƠNG TRÌNH ĐẦU TIÊN

2.3. Thiết kế giao diện

Nút lệnh Name Text

Button1 btnDisplay Display

Button2 btnClear Clear

Button3 btnExit Exit

2.4. Viết mã lệnh

2.4.3. Viết mã lệnh nút Exit

2.5. Chạy chương trình

2.6. Dừng chương trình

CHƯƠNG 3: CƠ BẢN VỀ NGÔN NGỮ C#

3.2. Biến, hằng và các kiểu dữ liệu

Kiểu dữ liệu Số byte Mô tả

byte 1 Số nguyên dƣơng không dấu từ 0 – 255

sbyte 1 Số nguyên có dấu (từ -128 đến 127)

short 2 Số nguyên có dấu giá trị từ -32768 đến 32767

ushort 2 Số nguyên không dấu từ 0 – 65535

int 4 Số nguyên có dấu từ -2.147.483.647 đến 2.147.483.647

uint 4 Số nguyên không dấu 0 – 4.294.967.295

long 8 Kiểu số nguyên có dấu có giá trị trong khoảng

ulong 8 Số nguyên không dấu từ 0 đến 0xffffffffffffffff

- Kiểu số thực gồm có:

Kiểu dữ liệu Số byte Mô tả

decimal 8 Có độ chính xác đến 28 con số và giá trị thập phân.

Sau đó ta có thể gán giá trị của chuỗi: myString=”Chào bạn”;

Trong C# có hỗ trợ font Unicode nên ta có thể gõ tiếng việt có dấu.

Các định dạng kiểu ngày tháng

Các phép toán trên kiểu ngày tháng

array-name =new type[n]; //khai báo mảng có n phần tử.

array-name =new type[n,m]; //khai báo mảng có n hàng, m cột

3.2.4. Chuyển đổi giữa các kiểu dữ liệu

Cú pháp hộp thông báo:

Kết quả ta có:

3.3.3. Hàm thông báo MessageBox

Lệnh if có 2 dạng sau:

<Khối lệnh 1>

<Khối lệnh 2>

3.4.3. Cấu trúc lặp for

Cú pháp của for

Lệnh for có dạng sau:

Hoạt động của for

Lệnh for làm việc theo các bƣớc sau:

- Bƣớc 1: Tính giá trị biểu thức khởi tạo.

Cú pháp của while

Cú pháp của while có dạng:

while (<Biểu thức kiểm tra>)

Trong cú pháp trên:

- while: từ khóa của lệnh while.