Ođđajagimánus 2020 gullogohte fuolastuhtti ođđasat koronavirusis, mii leavai miehtá Kiinná, muhto jo 24. beaivve ođđajagimánu ballu dán amas virusis guoskkahii jo lahka, go Anár gielddas ilmmai vuosttas koronaviruseahpádus kiinnálaš turisttain.
Dát beaivi lea báhcán Avvila dearvvašvuođaguovddáža jođiheaddji doaktára muitui agibeaivái. Fáhkka buot Suoma mediat čuvvo ja vurde gealdagasas dieđu Outi Liisananttis, ahte leago dát eahpádus duohta vai ii.
Dát dáhpáhusat eai báhcán goittotge dušše unohassan millii. Dat bokte maiddái luohttámuša dasa, ahte juohke dilis sáhttá ceavzit.
– Iešalddes dat lea oalle fiinna vásáhus munnje alccen ja min smávva dearvvašguovddážii. Dat čájehii, ahte guhkes mátkkiin, unna olmmošmearis ja smávva dearvvašvuođaguovddážis fuolakeahttá min doaibman lea ain ja lei dalle hui alla dasát.
Korona dikšunplánat jávrr'alde čuoiggadettiin
Ođas vuosttas viruseahpádusa birra ii boahtán vuorddekeahttá Liisananttii.
Dearvvašvuođaguovddážis ledje geargan jo veháš plánet doaibmanmálliid dakkár dáhpáhusa várás, ja sis lei maid oktavuohta Helssega infekšuvdnaossodahkii ja Suoma dearvvašvuođa- ja buresveadjinlágádussii.
Dát vuosttas eahpádus ii de vel doallange deaivása, muhto jo čuovvovaš vahkus Suoločielggis almmuhedje fas nuppi kiinnálaš turisttas, geas ledje koronavirusa dávdamearkkat.
Dalle Outi Liisanantti mearridii sáddet pasieantta njuolga Roavvenjárgga guovddášbuohccevissui.
– Lean čállán iežan beaivegirjáige, ahte Avvila dearvvašvuođaguovddáš lea ožžon dál iežas oasi almmolašvuođas ja sávvamis mii beaggit de bures, muhto jurddašin, ahte die de lei. Iihan dat nu gal mannan, šuohkiha Liisanantti.
Dát pasieantta testejuvvui positiivan koronavirusis ja leige vuosttas koronadáhpáhus Suomas. Dán dáhpáhusas eai vel šaddan ođđa njoammumat, muhto guovvamánu bealde dávda duođai leavvagođii Suomas.
Sámeguovllus davimus Suomas dilli lea masá oppa áigge leamašan ráfálaš. Outi Liisananttige beasai váldit giđa gulul, vaikko leage eallán eahpediđolašvuođas ja mihkkige ii leat mannan nu, mo lea jurddašan.
– Dalle smihtten, ahte lihkus deaivvai leat giđđa. Vulgen čuoiggadit Anárjávrri ala nu, ahte válden telefona fárrui, ja dikšon doppe daid áššiid.
"Mihkkige ii leat leamašan midjiide veadjemeahttun"
Árvitmeahttunvuohta, jođánis reageren, eahpediđolašvuohta. Dáiguin sániiguin govvida jođiheaddjidoavttir Liisanantti jagi 2020.
Vaikko vássán jahki leamašge hui erenomáš ja lossat, Liisananttii ii leat vásihan, ahte bunci ravggašii. Su veadjima lea dorjon bearaš, muhto maiddái bargobiras ja bargoskihpárat.
– Anán mielahis stuorra árvvus min bargoveaga, ja lean hui giitevaš min bargovehkii. Mihkkige ii leat leamašan midjiide veadjemeahttun.
Álggus son čájehii giittevašvuođa ja doalvvui juohke vahkus šukuláda bargui.
– Muhto de dát dilli joatkašuvaige nu guhká, ahte šukuladadoaimmahusat nohke, čilge Outi Liisanantti ja boagusta.
Vaikko dilli lea ain árvitmeahttun, Avvilis leat dál ráhkkanan bures dasa, ahte dilli vearrána davvin maid, muitala Liisanantti.
Olbmuid testejit dál beaktilit, sis lea sierra dikšunplána koronai buohccán olbmuide ja njoammunbálgá guorran doaibmá birra jándora, jus ođđa njoammun sihkkarastojuvvo. Dearvvašvuođaguovddážis leat maid moadde lanja, maidda sáhttá sirret pasieanttaid, geain leat infekšuvdnadávdamearkkat.
Liisanantti goittotge jáhkká, ahte koronavirusdilli mannagoahtá vehážiid mielde buoret guvlui.
– Boahkut mielddisbuktet čuovgga boahttevuhtii, gal mii giđa guvlui leat mannamin, loahpaha Liisanantti.