Wikipedia

Huta im. M. Buczka

huta metali w latach 1881- 2010 na terenie obecnego Sosnowca, woj. śląskie

Huta im. Mariana Buczka w Sosnowcu – historyczny kompleks przemysłowy (1881–2019), składający się z dwóch zakładów obróbki i wytopu stali, położonych przy ulicy Stanisława Staszica i Nowopogońskiej w Sosnowcu.

Huta im. M. Buczka w Sosnowcu
Ilustracja
Huta Buczek (pod nazwą Katarzyna) w 1938 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Siedziba

Sosnowiec

Adres

ul. Stanisława Staszica 29,
ul. Nowopogońska 1
41-200 Sosnowiec

Data założenia

1881

Data likwidacji

2019

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Huta Buczek”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Huta Buczek”
Położenie na mapie Sosnowca
Mapa konturowa Sosnowca, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Huta Buczek”
Ziemia50°17′34,1″N 19°08′45,5″E/50,292806 19,145972
Multimedia w Wikimedia Commons

Podlegająca dynamicznym procesom przekształceń własnościowym huta, jako przedsiębiorstwo państwowe, a potem Grupa Technologie S.A., była miejscem produkcji rur i walców hutniczych. Prowadziła produkcję wyrobów stalowych w zakładzie produkcji rur zgrzewanych oraz w zakładzie produkcji rur ze stali wysokostopowych. Całkowite zdolności produkcyjne spółki wynosiły w 2006 r. ok. 60 tys. ton. Zakład produkcji rur zgrzewanych składał się z czterech linii zgrzewających (W 1.5, W 2 – zmodernizowane w 1993 r. i 2001 r., W 3 – oddana do użytku w 1999 r. oraz W 4 – oddana do użytku w 2003 r.) oraz dwóch linii cięcia wzdłużnego taśm (jedną z nich oddano do użytku w 2004 r.). Do 2005 r. spółka prowadziła produkcję w zakładzie produkcji walców hutniczych[1]. Po rezygnacji z produkcji rur przez Grupę Severstal, jedynym ich producentem na terenie zakładu pozostaje Rohrwerk Maxhütte Polska Sp. z o.o.[2][3].

Zakład powstał w Pogoni oraz w Sielcu w 1881 r. jako Walcownia Żelaza i Rurkownia należąca do gliwickiego przemysłowca Samuela Huldczyńskiego oraz jako huta „Katarzyna”, należąca do górnośląskiego koncernu Zjednoczone Huty Królewska i Laura[4]. Zakład huta „Katarzyna” ówcześnie składał się z odlewni żeliwa, pudlingarni i walcowni stali[5].

Historia[5]

edytuj
  • Lata 1890–1895 – Na terenie huty „Katarzyna” wybudowano dwa wielkie piece martenowskie, produkujące surówkę na koksie[6].
  • Lata 1895–1905 – Dla robotników huty wzniesiono osiedle patronackie (dziś ul. S. Staszica 1–27)[7].
  • 1897 – Firmę Huldschynsky i Synowie (Huldczyński), posiadającą "sosnowiecką rurkownię" przekształcono w spółkę akcyjną pod nazwą Towarzystwo Akcyjne Sosnowieckich Fabryk Rur i Żelaza. Zakład składał się z 3 hal produkcyjnych, warsztatów ślusarskich, mechanicznych, kuźni, odlewni, magazynu wyrobów gotowych, kotłowni z maszynownią oraz biura[3].
  • 9 lutego 1905 – Robotnicy huty „Katarzyna” wzięli udział w krwawo stłumionej manifestacji[8][9].
  • 1920 – W odbudowanym, w wyniku zniszczeń wojennych zakładzie, ruszyły wielkie piece, marteny i walcownia. Zakład stopniowo wyremontowano i zmodernizowano[3].
  • Lata 1920–1939 – Oba zakłady produkujące dotychczas zbliżony asortyment zaczęły się specjalizować, huta „Katarzyna” w toczeniu walców, a Towarzystwo Akcyjne Sosnowieckich Fabryk Rur i Żelaza w produkcji rur. W efekcie w tzw. „rurkowni Huldczyńskiego” uruchomiono produkcję rur bez szwu typu angielskiego „Wellman”[3].
  • 1938 – W hucie „Katarzyna” wybudowano piece stalownicze.
  • Lata 1939–1945 – Rozebrano jeden z wielkich pieców w hucie „Katarzyna”, noszącej wtedy nazwę „Osthutte”[3].
  • Po 1945 – Upaństwowienie przedsiębiorstw i zmiana nazwy zakładu produkcji rur na huta „Sosnowiec”. Hucie „Katarzyna”, w której rozebrano drugi z wielkich pieców, nadano nazwę huta im. Mariana Buczka.
  • 1961 – Do Huty im. M. Buczka przyłączono Hutę „Sosnowiec”[10].
  • 1976 – Wyburzenie pobliskiego Browaru Sieleckiego pod rozbudowę Huty[11].
  • 1972 – 1983 – Likwidacja hałdy hutniczej w Konstantynowie o wysokości 60 m (Hałdy Katarzyńskiej)[12]

Huta po 1990 roku

edytuj
 
Wnętrze jedne z hal w 2018 roku
 
Mural na 100 lat Huty—ulica Nowopogońska
  • Lata 1995–2004 – Z Huty Buczek S.A. wyodrębniono Technologie Buczek S.A. oraz jej spółki Buczek Automotive Sp. z o.o., Huta Buczek Sp. z o.o., Buczek – HB – Zakład Produkcji Rur Sp. z o.o. oraz Przedsiębiorstwo Usług Transportowych "SAMKOL" Sp. z o.o.[1]. W 2003 r. spółka Technologie Buczek staje się własnością Górnośląskiego Funduszu Restrukturyzacyjnego S.A.[14].
  • 2001 – Budowa CH Plejada na terenach huty po Hałdzie Katarzyńskiej[15].
  • 2005 – Zakończenie produkcji w zakładzie produkcji walców hutniczych[1]
  • 2006 – Upadłość likwidacyjna przedsiębiorstwa Technologie Buczek S.A. i ograniczenie działalności do dzierżawienia aktywów na rzecz przedsiębiorstw zależnych[16].
  • 2007 – Część udziałów, działającej od 2000 r. spółki Buczek – HB – Zakład Produkcji Rur Sp. z o.o., przejęła niemiecka spółka Rohrwerk Maxhütte GmbH, należąca do Grupy Kapitałowej Max Aicher[3]. Decyzja Komisji Wspólnot Europejskich, orzekająca o bezprawnej pomocy publicznej dla spółki[1].
  • 2008 – Staraniem Silesia Capital Fund S.A. (dawniej Górnośląski Fundusz Restrukturyzacyjny S.A.), właściciela spółki Technologie Buczek S.A. w upadłości, majątek produkcyjny dawnej huty nabył od syndyka koncern Severstal[14]. Powstała spółka producenta rur bezszwowych Severstallat Silesia Sp. z o.o.[17]. Upadłość spółki Buczek Automotive Sp. z o.o.[16].
  • 2010 – Postawienie, należącej do Technologie Buczek S.A. w upadłości, spółki Huta Buczek Sp. z o.o. w stan upadłości likwidacyjnej, zakończony ostatecznie w 2021 r.[18][19][20]. Z listy przedsiębiorców wykreślono Przedsiębiorstwo Usług Transportowych "SAMKOL" Sp. z o.o.[21].
  • 2011 – Następcą prawnym spółki Technologie Buczek S.A. zostaje spółka Skarbu Państwa Stilna S.A. z Bytomia.
  • 2012 – Wykreślono z rejestru przedsiębiorców spółkę Buczek Automotive Sp. z o.o.[22]. Znajdujący się w budynku dawnej huty „Katarzyna” zakład produkcji walców hutniczych został sprzedany przez syndyka dwóm prywatnym inwestorom[18].
  • 1 styczeń 2013 – Zaczynają obowiązywać zapisy unijnego pakietu klimatyczno-energetycznego[23].
  • 2015 – Zmiana nazwy firmy produkującej na terenie zakładu rury, Rohrwerk Maxhütte GmbH na Rohrwerk Maxhütte Polska Sp. z o.o.[3]. Spółka Severstallat Silesia Sp. z o.o. zmieniła nazwę na Severstal Distribution Sp. z o.o.[24], która stopniowo zaprzestała produkcji rur i handlu wyrobami stalowymi, na rzecz wynajmu nieruchomości[2][25].
  • 2019 – Wyburzenie zakładu produkcji walców hutniczych historycznej huty „Katarzyna” przy ul. Stanisława Staszica[26][27].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d Decyzja Komisji Wspólnot Europejskich z dnia 23 października 2007 r. w sprawie pomocy państwa nr C 23/2006 (ex NN 35/2006) udzielonej przez Polskę na rzecz producenta stali Grupy Technologie Buczek [online], www.uokik.gov.pl [dostęp 2024-01-06].
  2. ↑ a b Wpadliśmy na trop polskich interesów najbogatszego oligarchy Rosji. Zamrożono jego aktywa [online], Businessinsider, 28 marca 2022 [dostęp 2024-01-06].
  3. ↑ a b c d e f g Rohrwerk Maxhütte [online], www.rmh.com.pl [dostęp 2024-01-06].
  4. ↑ Filip Sulimierski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XV cz.2, dir.icm.edu.pl, 1902 [dostęp 2024-01-12].
  5. ↑ a b Huta "Katarzyna" (Sosnowiec), [w:] WikiZagłębie – Encylkopedia Zagłębia Dąbrowskiego, Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego, 2011–2021 [dostęp 2021-11-19].
  6. ↑ Juliusz Łukasiewicz, Przewrót techniczny w przemyśle Królestwa Polskiego 1852–1886, www.otworzksiazke.pl, 1963, s. 233 [dostęp 2024-01-15].
  7. ↑ Michał Bulsa, Patronackie osiedla robotnicze. Tom 2: Zagłębie Dąbrowskie, Ziemia Rybnicka, Ziemia Wodzisławska, Łódź 2023, s. 89–90.
  8. ↑ Tomasz Szymczyk, Wojsko ukryte w hucie ,,Katarzyna'' w Sosnowcu strzelało do robotników. [online], dziennikzachodni.pl, 15 lutego 2015 [dostęp 2024-01-06].
  9. ↑ Huta im. M. Buczka w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego
  10. ↑ Michał Węcel, Rurkownia Huldczyńskiego, „Kurier Miejski”, 7 (359), 2011, s. 10, ISBN 1232-7395 [dostęp 2024-10-16].
  11. ↑ Browar Sielecki w Sosnowcu [online], WikiZagłębie [dostęp 2024-01-15].
  12. ↑ Huta im. M. Buczka w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego
  13. ↑ Przypadek Huty Buczek – Śląsko-Dąbrowska "Solidarność" [online], 10 stycznia 2014 [dostęp 2024-01-07].
  14. ↑ a b Severstal – stalowy potentat z Rosji stawia pierwszy krok w Polsce « Wiadomości « Metale24.pl [online], metale24.pl [dostęp 2024-01-06].
  15. ↑ Michał Adamczyk (red.), Człowiek i środowisko: interakcje w perspektywie interdyscyplinarnej, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2013, s. 44, ISBN 978-83-7241-851-7 [dostęp 2024-07-31] (pol.).
  16. ↑ a b Kto odda pieniądze w imieniu Technologii Buczek? - netTG.pl – Gospodarka - Ludzie [online], nettg.pl [dostęp 2024-01-07] (ang.).
  17. ↑ Severstallat Silesia inwestuje [online], wnp.pl [dostęp 2024-01-06].
  18. ↑ a b Czy tym razem Buczek się uratuje? - Śląsko-Dąbrowska "Solidarność" [online], 26 września 2014 [dostęp 2024-01-07].
  19. ↑ HUTA BUCZEK | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2024-01-06].
  20. ↑ HUTA BUCZEK | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2024-01-06].
  21. ↑ PRZEDSIĘBIORSTWO USŁUG TRANSPORTOWYCH SAMKOL | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2024-01-06].
  22. ↑ BUCZEK AUTOMOTIVE | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2024-01-06].
  23. ↑ Trudne miesiące, trudny rok - Śląsko-Dąbrowska "Solidarność" [online], 27 grudnia 2012 [dostęp 2024-01-07].
  24. ↑ Severstal zmienia nazwy firm dystrybucyjnych [online], wnp.pl [dostęp 2024-01-06].
  25. ↑ SIA MARCEGAGLIA BALTICS (SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ) ODDZIAŁ W POLSCE | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2024-01-06].
  26. ↑ Anna Dziedzic, W Sosnowcu powstaną hale Panattoni. Mieszkancy nie tak wyobrażali sobie rewitalizację. [online], www.dziennikzachodni.pl, 11 stycznia 2020 [dostęp 2024-01-06].
  27. ↑ Kacper Jurkiewicz, Huta Katarzyna ocalona od centrum logistycznego Panattoni [online], www.sosnowiec.naszemiasto.pl, 15 listopada 2021 [dostęp 2024-01-06].

Linki zewnętrzne

edytuj

Huta Katarzyna, potem Buczek w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Huta_im._M._Buczka&oldid=74983690”