Bulgar

Bolgar Historiese en Argeologiese Kompleks*
Unesco-wêrelderfenisterrein
Bulgar Ligging in Rusland
Koördinate: 54°58′44″N 49°03′23″O
Lande	Rusland
Tipe	Kultureel
Kriteria	ii, vi
Verwysings	981
Streek†	Europa
Inskripsiegeskiedenis
Inskripsie	2014  (38ste Sessie)
* Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn. † Streek soos deur Unesco geklassifiseer.

Bulgar of Bolghar (Tataars: Болгар, Bolgar; Tsjoewasjies: Пӑлхар, Palchar) was van die 8ste tot die 15de eeu periodiek die hoofstad van Wolga-Bulgarye. Dit was geleë aan die oewers van die Wolgarivier, sowat 130 km van die moderne Kazan in wat nou die Spasski-distrik in die Russiese Republiek Tatarstan is. Wes daarvan is ’n klein moderne dorp wat sedert 1991 bekend is as Bolgar. Die terrein is sedert 2014 ’n Unesco-wêrelderfenisgebied onder die naam Bolgar Historiese en Argeologiese Kompleks.

Geskiedenis

Die stad was van die 8ste eeu af ’n hoofstad van Wolga-Bulgarye. Die hoofstad is later weens invalle geskuif na Bilär. Nadat laasgenoemde tydens die Mongoolse invalle verwoes is, het die ou stad ’n sentrum van ’n aparte provinsie in die Goue Horde geword. In die tyd onder Mongoolse beheer het Bulgar baie ryk en tien keer so groot geword.

Ná ’n oorlog in die 1380's en vroeë 1390's tussen twee khans het die rykdom afgeneem en is dit verskeie kere aangeval en geplunder. Dit is eindelik in 1431 deur Wasili II van Moskou verwoes. Dit het bly voortbestaan as ’n Moslemse godsdienssentrum tot die middel van die 16de eeu, toe die Kazanse Khanaat deur tsaar Iwan die Verskriklike verslaan en by die Russiese Ryk ingelyf is.

Gedurende die tsaristiese bewind het Russiese burgers hier gewoon. Pieter die Grote het ’n spesiale oekaz afgekondig om die oorblywende ruïnes te bewaar – dit was moontlik die eerste Russiese wet om ’n historiese erfenis te bewaar.

Belangrikheid

In die Sowjettyd het Moslems van Tatarstan en ander dele van die land na Bulgar gereis omdat hulle nie kon deelneem aan die hadj in Mekka nie.

Die Tatare verwys na die stad as Sjari Bolgar (Шәһри Болгар, Şähri Bolğar), dus "die stad Bolgar". Dit is deel van hul kulturele erfenis omdat baie Tatare Wolga-Bulgarye beskou as die voorloperstaat van die Kazanse Khanaat, wat op sy beurt kultuurbande met die moderne Tatarstan het.

Die hoofstad van Tatarstan is vandag Kazan, maar baie Tatare beskou Bulgar as hul antieke en godsdienshoofstad en ’n simbool van die Moslems-Bulgaarse lewe voor die Mongoolse inval van Wolga-Bulgarye.

Monumente

• 
  Die Swart Kamer
• 
  Die oostelike mausoleum
• 
  Die khan se mausoleum
• 
  Die noordelike mausoleum

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Bulgar.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia