Burgerlike Samewerkingsburo
Die Suid-Afrikaanse Buro vir Burgerlike Samewerking (BSB), was 'n regeringseenheid wat gedurende die apartheidsera koverte operasies uitgevoer het wat moorde op regeringsopponente ingesluit het.[1][2] Die BSB, wat onder die gesag van Minister van Verdediging Generaal Magnus Malan bedryf is. Die Waarheid-en-versoeningskommissie het die BSB aan talle moorde skuldig verklaar en nog moorde as waarskynlik geag.[3][4][5]
Voorlopers en tydgenote
[wysig | wysig bron]Toe Suid-Afrikaanse koerante die eerste keer sy bestaan in die laat 1980's onthul het, het die BSB voorgekom soos 'n unieke en onortodokse veiligheidsoperasie: sy lede het siviele klere gedra; dit werk binne die grense van die land; dit het private maatskappye as fronte gebruik; en dit het meestal burgerlikes geteiken. Soos die Suid-Afrikaanse Waarheid-en-versoeningskommissie (WVK) egter 'n dekade later ontdek het, was die BSB se metodes nie nuut of uniek nie. In plaas daarvan het hulle ontwikkel uit presedente wat in die 1960's en 70's geskep is deur Eschel Rhoodie se departement van inligting (sien Inligtingsdebakel[6] die Buro vir Staatsveiligheid (B.O.S.S.)[7] en Projek Barnacle[8] ('n hoogs geheim) projek om SWAPO-aangehoudenes en ander "gevaarlike" operateurs uit te skakel).[9]
Uit inligting wat aan die WVK gegee is deur voormalige agente wat amnestie soek vir misdade wat gedurende die apartheidsera gepleeg is, het dit duidelik geword dat daar baie ander geheime operasies soortgelyk aan die BSB was, wat Nelson Mandela as die Derde Mag sou bestempel. Hierdie operasies het Wouter Basson se 7 Mediese Bataljongroep,[10] die Askaris, Witdoeke, Eksperimentele Groepprogram (ook genoem "Clandestine Cooperation Bureau") en C1/C10 of Vlakplaas ingesluit.
Benewens hierdie was daar ook politieke frontorganisasies soos die International Freedom Foundation, Marthinus van Schalkwyk se Jeugkrag,[11] en Russel Crystal se Nasionale Studentefederasie[12] wat sou bewys dat terwyl die taktiek van die Suid-Afrikaanse regering verskillend was, het die logika dieselfde gebly: Totale aanslag het 'n totale strategie vereis.[13]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Apartheid Killer to Be Paroled in South Africa". Council on Foreign Relations (in Engels). Besoek op 16 Junie 2023.
- ↑ Burns, John F.; Times, Special To the New York (6 Maart 1990). "Cape Town Death-Squad Inquiry Opens". The New York Times. Besoek op 16 Junie 2023.
- ↑ Peter Batchelor; Kees Kingma; Guy Lamb (2004), Demilitarisation and Peace-building in Southern Africa, Ashgate Publishing Ltd, ISBN 0-7546-3315-2, https://books.google.com/books?id=bS2TZI-JN8UC, besoek op 18 May 2008
- ↑ "Former Civil Co-operation Bureau agent Ferdi Barnard". Business Day. 1998. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Desember 2007. Besoek op 21 Mei 2007.
- ↑ SAPA. (1999). Joubert authorises car bomb that killed Piet Ntuli.
- ↑ Sanders, J (2006), Apartheid's friends, London: John Murray, pp. 34–55
- ↑ Sanders, J (2006), Apartheid's friends, London: John Murray, pp. 94–119
- ↑ Lamb, Guy (2003). From Military to Civilian Life: The case of retired Special Forces Operators. Centre for Conflict Resolution. p. 44.
- ↑ "Confession 'built case against Basson'". Daily Dispatch. 7 Desember 2000. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Desember 2007. Besoek op 21 Mei 2007.
- ↑ Gould, Chandr; Burger, Marlene (2000), The South African Chemical and Biological Warfare Programme, Trial Report: Twenty-Eight., Centre for Conflict Resolution, archived from the original on 30 Desember 2007, https://web.archive.org/web/20071230084737/http://ccrweb.ccr.uct.ac.za/archive/cbw/28.html, besoek op 21 Mei 2007
- ↑ Adri, Kotzé (30 Augustus 1997), "Marthinus 'moet om amnestie vra, soos ANC-spioene'", Beeld, archived from the original on 27 September 2007, https://web.archive.org/web/20070927223925/http://152.111.1.251/argief/berigte/beeld/1997/08/30/2/2.html, besoek op 16 November 2023
- ↑ Ken, Silverstein (17 April 2006), "The Making of a Lobbyist", Harper's Magazine, http://www.harpers.org/archive/2006/04/sb-the-making-of-a-lobbyist
- ↑ Engelbrecht, Leon (1 November 2006), "The life and times of PW Botha", IOL, http://www.iol.co.za/index.php?set_id=1&click_id=6&art_id=qw1162328583363B213