Knoet IV van Denemarke
| Knoet IV | |
|---|---|
| Koning van Denemarke | |
 Knud den Helliges drab (Die moord op Knoet die Heilige) deur Christian Albrecht von Benzon.
| |
| Periode | 1080 tot 1086 |
| Voorganger | Harald III |
| Opvolger | Olaf I |
| Feesdag | 19 Januarie 13 Januarie (in Swede & Finland) |
| Vrou | Adela van Vlaandere |
| Vader | Sven II |
| Gebore | omstreeks 1043 |
| Oorlede | 10 Julie 1086; Odense, Denemarke |
| Sint Knoet IV van Denemarke | |
|---|---|
| Koning van Denemarke | |
| Gebore | ca. 1043, |
| Sterfte | 10 Julie 1086, Odense, Denemarke |
| Vereer in | Rooms-Katolieke Kerk Anglikaanse Gemeenskap Oosters-Ortodokse Kerk |
| Heiligverklaring | 1101, Rome deur Pous Silvester II |
| Pelgrimsoord | Dom van Odense |
| Feesdag | 19 Januarie en 10 Julie |
| Attribute | 'n spies |
| Beskermheilige |  Denemarke
|
Knoet IV of Knoet die Heilige (Deens: Knud IV den Hellige of Sankt Knud; omstreeks 1043 – 10 Julie 1086) ), was van 1080 tot 1086 koning van Denemarke. Knoet was ’n ambisieuse koning wat sy oog op die Engelse troon gehad, die Deense monargie versterk en die Rooms-Katolieke Kerk ondersteun het. Hy is in 1086 deur rebelle vermoor en word deur die Katolieke Kerk as die beskermheilige van Denemarke beskou.
Lewe
[wysig | wysig bron]
Knoet was die buite-egtelike seun van Sven II van Denemarke. Voordat hy koning geword het, was hy volgens berigte in 1075 een van die leiers van ’n Wiking-strooptog in Engeland.
In 1080 het hy sy broer, Harald III, opgevolg as koning van Denemarke. Hy het met sy troonbestyging getrou met Adela, die dogter van Robert I, Graaf van Vlaandere. Hulle het ’n seun, Charles, gehad – ’n ongewone naam in Denemarke. Die seun het later Graaf van Vlaandere (1119–1127) geword en was bekend as Karel die Goeie. Nes sy pa is hy deur rebelle in ’n kerk vermoor (in 1127 in Brugge).
Knoet het hom gou bewys as ’n hoogs ambisieuse en vroom koning. Sy bewind is gekenmerk deur pogings om die koninklike mag in Denemarke uit te brei. Hy het edikte afgekondig waarkragtens hy vir homself grond toegeëien het, asook die reg op die inhoud van skeepswrakke en op die besittings van buitelanders en mense wat sonder familie sterf. Hy het ook wette uitgevaardig om swakkes, buitelanders en die weduwees en wese te beskerm. Al dié maatreëls het gelei tot ontevredenheid onder sy onderdane, wat nie gewoond was aan ’n koning wat homself soveel mag toeëien en so inmeng in hul daaglikse lewe nie.
Knoet se ambisies was nie net tot sy eie land beperk nie. As ’n kleinseun van die suster van Knoet die Grote, wat tot in 1035 koning van Engeland, Denemarke en Noorweë was, het hy geglo hy is geregtig op die Engelse troon. Hy het Willem die Veroweraar dus as ’n indringer beskou. In 1085 het hy ’n vloot byeengebring om Engeland binne te val, maar dit het nooit gevaar nie. Knoet was waarskynlik lugtig vir inmenging deur Hendrik IV, Heilige Romeinse Keiser met wie Denemarke en Vlaandere op vyandelike voet was. Hy was ook wantrouig teenoor sy broer Olaf (later Olaf I van Denemarke), wat die vloot wou aanvoer. Hy het hom laat arresteer en na Vlaandere gestuur. Dit was die einde van die vloot, maar Knoet wou dit weer die volgende jaar byeenbring.
Dood
[wysig | wysig bron]Voor dit egter kon gebeur, het ’n opstand in 1086 uitgebreek in Suid-Jutland, waar Knoet gebly het. Hy en sy manne het in ’n houtkerk in Odense gaan skuil. Maar op 10 Julie 1086 het die rebelle die kerk binnegestorm en Knoet voor die kansel vermoor.
Vanweë sy steun aan die kerk is hy gou as ’n heilige beskou en in 1101 is hy amptelik heilig verklaar.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel en:Canute IV of Denmark
