Gaan na inhoud

Olivien

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Olivien
 
Forsteriet-Olivien 
Formule Mg2SiO4 
Onsuiwerhede Fe 
Nickel-Strunz (10) 9.AC.05  
Kleur groen, liggeel, wit 
Streep wit 
Glans glasagtig 
Hardheid 7 (Mohs)[1] 
Digtheid 3.275 g/cm3 
Dubbelbreking tweeassig (+) 
RI-waardes nα = 1.636 – 1.730 nβ = 1.650 – 1.739 nγ = 1.669 – 1.772 
Kristalsisteem ortorombies 
Ruimtegroep Pbnm 
Strukturbericht-kode S1₂ 
Eenheidsel a = 4.754 Å, b = 10.1971 Å, c = 5.9806 Å 
* Lys van minerale
Portaal Geologie

Olivien is 'n mineraal met samestelling (Fe,Mg)2SiO4. Dit is 'n nesosilikaat. Die eindlede van die mengreeks word forsteriet Mg2SiO4[1] en fayaliet Fe2SiO4[2] genoem en in Engels word dikwels die term Fayalite-Forsterite Series gebruik pleks van olivine.

Olivien is baie volop en een van die belangrikste minerale wat in achondriete aangetref word en S-tipe asteroïde soos 25143 Itokawa bevat dit.[3] Kenmerkend vir komatiïet-lawas is hulle hoë smeltpunt en 'n spinifeks-tekstuur van olivien-kristalle.[4] Olivien word op talle plekke in Suid-Afrika aangetref soos die Driekopmyn, Zondereindemyn en Zwartkopmyn in Limpopo of die Star-, Jagersfontein of Koffiefonteinmyn van Vrystaat. Dit word ook in meteoriete gevind soos die Molteno-, Malvern-, Benoni- of Macibinimeteoriete wat in Suid-Afrika geval het.[5]

Struktuur

[wysig | wysig bron]

Olivien het 'n ortorombiese struktuur waarin losse SiO4-tetraëders herken kan word. Dit is die argetipe van die S1₂-struktuur van die strukturbericht-klassifikasie. Tussen hierdie nesosilikaatgroepe is die metaalatome in twee verskillende kristallografiese posisies. Hulle is albei oktaëdriese maar M1 is kleiner as M2 en daar is aanwysings dat yster 'n voorkeur vir die kleiner oktaëder het, veral indien gedeeltelike oksidasie plaasvind en Fe3 gevorm word pleks van Fe3. Die elektriese geleiding is afhanklik van die suurstofaktiwiteit en geleiding vind veral in die c-rigting van die rooster plaas. Die termiese uitsetting by hoër temperatuur betref hoofsaaklik die metaal-suurstof-afstande; die silikaat-tetraëders bly amper onveranderd.[6]>

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 "mindat 1584" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Mei 2020.
  2. mindat 1458
  3. Intelligent Life in the Universe: Principles and Requirements Behind Its Emergence Peter Ulmschneider Springer Science & Business Media, 2005, ISBN 3-540-32838-6, ISBN 978-3-540-32838-4
  4. Early Precambrian Basic Magmatism R.P. Hall, D.J. Hughes Springer Science & Business Media, 2012, ISBN 9400903995, ISBN 9789400903999
  5. mindat 8658
  6. Die crystal structures of forsterite and hortonolite at several temperatures up to 900 oC Joseph R. Smyth, Robert M. Hazen American Mineralogist, 58, 588-593, 1973