Gaan na inhoud

Virgo-sterrestelselswerm

Koördinate: Sky map 12h 27m 00s, 12° 43′ 00″
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Virgo-sterrestelselswerm
Soort Sterrestelselswerm
Sterrebeeld Maagd en
Berenike se Hare
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 12h 27m
Deklinasie +12º 43'
Afstand (ligjaar) 53,8 miljoen
Helderste stelsel Messier 49
Aantal stelsels ~1 500
Ander name
Plaaslike Sterrestelselswerm
Portaal Portaalicoon Sterrekunde

Die Virgo-sterrestelselswerm is ’n sterrestelselswerm waarvan die middel sowat 53,8 miljoen ligjare (16,5 miljoen parsek)[1] van die Aarde af is in die sterrebeelde Maagd en Berenike se Hare. Dit bevat sowat 1 300 (en moontlik tot 2 000) sterrestelsels[2] en vorm die hart van die groter Virgo-superswerm, waarvan die Lokale Groep en dus die Aarde ook deel is. Daar word gereken die totale massa van die swerm is sowat 1,2 biljoen sonmassas.[3]

Baie van die helder sterrestelsels in die swerm, onder meer die reusagtige elliptiese sterrestelsel Messier 87, is in die laat 1770's en vroeë 1780's ontdek en in Charles Messier se katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem. Messier het M87 beskryf as ’n newel sonder sterre en die ware aard daarvan is eers in die 1920's besef.

Die swerm onderspan ’n maksimum boog van sowat 8 grade met die middel in die sterrebeeld Maagd. Baie van die stelsels in die swerm kan met ’n klein teleskoop gesien word. Die helderste lid is die elliptiese stelsel Messier 49.

Eienskappe

[wysig | wysig bron]
Hierdie foto van die Virgo-swerm wys die verstrooide lig tussen sy sterrestelsels. Die donker kolle is helder voorgrondsterre wat uit die foto verwyder is. Messier 87 is die grootste stelsel op die foto (links onder).

Die swerm is ’n taamlik heterogene mengsel van spiraal- en elliptiese sterrestelsels.[4] Daar word geglo die spiraalstelsels is versprei in ’n langwerpige, uitgespreide filament, sowat vier keer so lank as breed, wat met die gesigslyn van die Melkweg langs strek.[5] Die elliptiese stelsels lê nader aan die middel as die spiraalstelsels.

Die swerm is ’n versameling van drie kleiner groepe: Virgo A, wat gesentreer is om die elliptiese stelsel Messier 87, ’n tweede een wat gesentreer is om die lensvormige stelsel Messier 86 en Virgo B, wat om die elliptiese stelsel Messier 49 lê. Virgo A bestaan uit elliptiese, lensvormige en meestal gas-arm spiraalstelsels[6] en is die dominante subgroep, met ’n massa van sowat 1014 sonmassas.[7]

Die drie subgroepe smelt saam om een groot sterrestelselswerm te vorm[7] en word omring deur ander, kleiner sterrestelselwolke, waarvan die meeste uit spiraalstelsels bestaan, bekend as Wolk N, Wolk S en Virgo E. Hulle is ook in die proses om met die ander saam te smelt.[8] Ander, verder geleë sterrestelsels en sterrestelselgroepe word ook deur Virgo se swaartekrag aangetrek en sal ook later met hulle saamsmelt.[9] Dit dui sterk daarop dat Virgo ’n dinamiese jong swerm is wat nog besig is om te vorm.[8]

Die groot massa van die swerm word bewys deur die hoë afsonderlike snelhede van baie van die sterrestelsels, soms tot 1 600 km/s met betrekking tot die swerm se middel.

Die Virgo-swerm lê in die Virgo-superswerm en sy swaartekrag laat nabygeleë sterrestelsels stadiger beweeg. Dit vertraag die Lokale Groep se wegbeweging van die swerm af met sowat 10%.

Soos met ander ryk sterrestelselswerms die geval is, is die ruimte tussen Virgo se sterrestelsels gevul met ’n warm plasma met temperature van 30 miljoen kelvin wat X-strale uitstraal,[10] en binne-in is ’n groot aantal intergalaktiese sterre (tot 10% van die sterre in die swerm),[11] insluitende ’n paar planetêre newels. Daar word gereken hulle is uit hul eie sterrestelsels geruk tydens interaksies met ander stelsels.[11] Daar is ook ’n paar sterreswerms wat uit dwergsterrestelsels aangetrek is en selfs minstens een stervormende gebied.[12]

Helder of noemenswaardige stelsels

[wysig | wysig bron]

Hier volg ’n lys van helder of noemenswaardige voorwerpe in die Virgo-swerm en die subgroep waarin hulle voorkom.

Messier-voorwerpe

[wysig | wysig bron]

Messier 49 (Virgo B), Messier 58 (Virgo A), Messier 59 (Virgo A of Virgo E), Messier 60 (Virgo A of Virgo E), Messier 61 (Wolk S), Messier 84 (Virgo A), Messier 85 (Virgo A), Messier 86 (eie subgroep of Virgo A), Messier 87 (Virgo A), Messier 88 (Virgo A), Messier 89 (Virgo A), Messier 90 (Virgo A), Messier 91 (Virgo A), Messier 98 (Virgo A of Wolk N), Messier 99 (Virgo A of Wolk N), Messier 100 (Virgo A).

Ander NGC-voorwerpe

[wysig | wysig bron]

NGC 4216 (Virgo A of Wolk N), NGC 4435 (Virgo A), NGC 4438 (Virgo A), NGC 4450 (Virgo A), NGC 4526 (Virgo B), NGC 4536 (Cloud S), NGC 4567 (Virgo A), NGC 4568 (Virgo A), NGC 4651 (buitewyke).

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Mei, Simona; Blakeslee, John P.; Côté, Patrick; Tonry, John L.; West, Michael J.; Ferrarese, Laura; Jordán, Andrés; Peng, Eric W.; Anthony, André; Merritt, Davi (2007). "The ACS Virgo Cluster Survey. XIII. SBF Distance Catalog and the Three-dimensional Structure of the Virgo Cluster". The Astrophysical Journal. 655 (1): 144–162. arXiv:astro-ph/0702510. Bibcode:2007ApJ...655..144M. doi:10.1086/509598.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  2. ↑ Sien Virgo Cluster
  3. ↑ Fouqué, P.; Solanes, J. M.; Sanchis, T.; Balkowski, C. (2001). "Structure, mass and distance of the Virgo cluster from a Tolman-Bondi model". Astronomy and Astrophysics. 375 (3): 770–780. arXiv:astro-ph/0106261. Bibcode:2001A&A...375..770F. doi:10.1051/0004-6361:20010833.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  4. ↑ Côté, Patrick; Blakeslee, John P.; Ferrarese, Laura; Jordán, Andrés; Mei, Simona; Merritt, David; Milosavljević, Miloš; Peng, Eric W.; Tonry, John L. (2004). "The ACS Virgo Cluster Survey". The Astrophysical Journal. 153 (1): 223–242. arXiv:astro-ph/0404138. Bibcode:2004ApJS..153..223C. doi:10.1086/421490. {{cite journal}}: Onbekende parameter |month= geïgnoreer (hulp); Onbekende parameter |unused_data= geïgnoreer (hulp)
  5. ↑ M. Fukugita, S. Okamura, N. Yasuda (1993). "Spatial distribution of spiral galaxies in the Virgo Cluster from the Tully-Fisher relation". Astrophysical Journal. 412: L13–L16. Bibcode:1993ApJ...412L..13F. doi:10.1086/186928.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  6. ↑ Chamaraux, P.; Balkowski, C.; Gerard, E. (1980). "The H I deficiency of the Virgo cluster spirals". Astronomy & Astrophysics. 83 (1–2): 38–51. Bibcode:1980A&A....83...38C.
  7. ↑ 7,0 7,1 The Virgo Super Cluster: home of M87
  8. ↑ 8,0 8,1 Gavazzi, G.; Boselli, A.; Scodeggio, M.; Pierini, D.; Belsole, E. (1999). "The 3D structure of the Virgo cluster from H-band Fundamental Plane and Tully-Fisher distance determinations". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 304: 595–610. arXiv:astro-ph/9812275. Bibcode:1999MNRAS.304..595G. doi:10.1046/j.1365-8711.1999.02350.x.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  9. ↑ Tully, R. B.; Shaya, E. J. (1984). "Infall of galaxies into the Virgo cluster and some cosmological constraints". Astrophysical Journal. 281: 31–55. Bibcode:1984ApJ...281...31T. doi:10.1086/162073.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  10. ↑ Lea, S. M.; Mushotzky, R.; Holt, S. S. (1982). "Einstein Observatory solid state spectrometer observations of M87 and the Virgo cluster". Astrophysical Journal. 262: 24–32. Bibcode:1982ApJ...262...24L. doi:10.1086/160392. {{cite journal}}: Onbekende parameter |part= geïgnoreer (hulp)AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  11. ↑ 11,0 11,1 Ferguson, Henry C.; Tanvir, Nial R.; von Hippel, Ted (1998). "Detection of intergalactic red-giant-branch stars in the Virgo cluster". Nature. 391: 461. arXiv:astro-ph/9801228. Bibcode:1998Natur.391..461F. doi:10.1038/35087.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  12. ↑ Gerhard, Ortwin; Arnaboldi, Magda; Freeman, Kenneth C.; Okamura, Sadanori (2002). "Isolated Star Formation: A Compact H II Region in the Virgo Cluster". The Astrophysical Journal. 580: L121–L124. arXiv:astro-ph/0211341. Bibcode:2002ApJ...580L.121G. doi:10.1086/345657.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]


Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Virgo-sterrestelselswerm&oldid=2444355"