Auguste Lustig
| Dialäkt: Mìlhüüserisch |
Dr Auguste Lustig (* 4. Novamber 1840 z Hàrtmànswìller; † 2. Janner 1895) ìsch a elsassischer Dìchter gsìì, aui bekànnt fer d Theàterstìckla wo-n-'r gschrìewa hàt.[1]
Jugend
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Si Vàter, dr Nicolas Lustig, ìsch a Wawer gsìì. Sina Màmma hàt Anne Marie Brayer gheißa.[2]
Ànna 1844, wo dr Auguste Lustig viar Johr àlt gsìì ìsch, ìsch d gànza Fàmìlia uf Milhüüsa kumma. Do ìsch'r ìn d kleina Schüel gànga. Mìt zwälf Johr ìsch'r ìn d Firma Thierry Mieg & Cie àls Moler-Lehrbüe kumma. Wo d Zitt vu dr Militärpflìcht kumma gsìì ìsch, ìsch dr Auguste Lustig ìns 3. Regimant vu da Lanciers gànga. Zum Glìck hàt'r därt ìn dr Militärmüsik känna spìela, denn s Militärlawa hàt ìhm gàr nìt gfàlla. Ar hàt sìch liawer um Müsik, Gedìchta un Nàtür ìntressiart...
Lawa z Milhüüsa
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Noh sìwa Johr Militärdianscht ìsch'r andlig uf Milhüüsa zruckkehrt. Do hàt'r fànga à dìchta, uf Frànzeesch un uf Hochditsch.
Ar hàt àls Retoucheur bi'ma Milhüüser Fotogràf gschàfft: ìm Àtelier Kohler-Dietz. Mìt 27 Johr hàt'r d Sophie Emilie Thys ghirota; sa han a Maidla bikumma. D Fàmìlia hàt ìm Àrweiterviartel gwohnt, dr Auguste Lustig hàt do a zìmlig riawig Lawa verbrocht, mìt sinera Fràui un sim Maidla. Àls Schrìftsteller hàt'r wohl luschtiga un kurzwilliga Gedìchter gschrìewa, ìm Àlltàg ìsch'r àwer kè so luschtiger Mànn gsìì: ar ìsch diskret gsìì, ar hàt wia-n-a eifàcher Àrweiter glabt un as hàt ìhm hàuiptsachlig ìn dr Nàtür un ìn sinera Fàmìlia gfàlla. Leider hàt'r aui Gsundheitsorga ghàà: ar hàt àn Asthma glìtta, ar hàt pràwiart sina Lunga z heila àwer mìt da Johra ìsch'r doch làngsàm schwächer worra.
Elsassischer Dìchter un Theàterschrìftsteller
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ànna 1870, wo s Elsàss ditsch worra ìsch, hàr dr Auguste Lustig sina elsassischa Identität spiira erwàcha; dàs Gefühl hàt a manker Elsasser empfunda. Vu därt àb hàt dr Lustig Gedìchta uf Elsassisch gschrìewa.
Ànna 1875, mìt 35 Johr, hàt'r a Büech uf Milhüüserisch Dialekt veräffentligt: "Luschtige Milhüserditsche Vars". Drèi àndra Gedìchterbiacher sìn nochhar noch üssakumma.
Ànna 1879, ìm ehmàliga milhüüser Theàter "Cercle Mulhousien", ìsch si erschta Theàterstìckla ufgstellt worra: "Drei schwarze Liebschafte". 's hàt vìel Elfolg ghàà.
Dr Auguste Lustig hàt ìm Gànza 25 Theàterstìckla uf Elsassisch gschrìewa.
And vu sim Lawa
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Ànna 1889 hàt'r a Grippe bikumma, wo-n-ìhm vìel gschàda hàt. Schwàch un miad, hàt'r noh dam müeßa hàlta mìt schàffa. Àm 2. Janner 1895 ìsch'r gstorwa; fer ìhn ìsch's a Erleesung gsìì.
A Grupp vu sina Frìnd hàt si gànza Wark wìder veräffentligt. Ànna 1896 sìn zwei Biacher üssakumma, bi dr Büechdruckarèi J. Brinkmann z Milhüüsa:
A. Lustig's sämtliche Werke. Mülhausen i. Els. J. Brinkmann
- Erster Band - Gedichte
- Zweiter Band - Theater
Mehrera Uflàga sìn noochhar noch veräffentligt worra.
Sina Frìnd han aui a Stele uf sim Gràb lo màcha, ìm Milhüüser Kìrchhoff. Do druf steht eins vu sina Gedìchta, wo-n'r sajt wia-n-ìhm s Lawa schwar worra ìsch: „Mied!“
Dr einzig Wunsch, wo-n-i noch hätt,
Thàt alles ferig mache:
Ischlofe rüehig z'Nacht im Bett
Un nimmig meh verwache !
Lüeg aui
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Auguste Lustig in dr àlemannischa Textsàmmlung (Wikisource)
Referanz
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Biogràphischa Notiza vum Ernest Meininger, ìm Büech Sämtliche Werke - Erster Band - Gedichte (de)
- ↑ CDHF Dàtabànk (fr). Archiviert vom Original am 3. März 2016; abgruefen am 1. Dezember 2018.
Gsprochena Wikipedia
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
|
De Artikel gits au as Audiodatei. |
