Saltar al conteníu

Belmonte de Tajo

Coordenaes: 40°07′57″N 3°20′23″W / 40.1325°N 3.3397222222222°O / 40.1325; -3.3397222222222
Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Belmonte de Tajo
Alministración
País España
AutonomíaBandera de la Comunidá de Madrid Comunidá de Madrid
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcaldesa de Belmonte de Tajo (es) Traducir Ana María Pinos Sangonzalo
Nome oficial Belmonte de Tajo (es)[1]
Códigu postal 28390
Xeografía
Coordenaes 40°07′57″N 3°20′23″W / 40.1325°N 3.3397222222222°O / 40.1325; -3.3397222222222
Belmonte de Tajo alcuéntrase n'España
Belmonte de Tajo
Belmonte de Tajo
Belmonte de Tajo (España)
Superficie 23.7 km²
Altitú 750 m
Llenda con Colmenar de Oreja, Valdelaguna, Perales de Tajuña y Villarejo de Salvanés
Demografía
Población 1840 hab. (2023)
- 865 homes (2019)

- 799 muyeres (2019)
Porcentaxe 0.03% de Comunidá de Madrid
Densidá 77,64 hab/km²
belmontedetajo.es
Cambiar los datos en Wikidata

Belmonte de Tajo ye un conceyu español allugáu na zona sureste de la Comunidá de Madrid, ye una de les 23 poblaciones que componen la contorna informal madrilana conocida como Comarca de Las Vegas (tierres y güertes del Tajo), atópase a 55 quilómetros de Madrid capital. En 2013 cuntaba con una población de 1.590 habitantes.

Anque ye posible que esistieren poblamientos anteriores, la hestoria documentada de Belmonte de Tajo remontar a finales del sieglu XI, dempués de la Reconquista. La Orde de Santiago va tener un papel importante na conquista y población de la rexón de Pozuelo de Belmonte, primitivu nome d'esta llocalidá madrilana. Esisten documentos que dan fe de los pleitos y disputes pola propiedá d'estos territorios, mientres los sieglos XIII y XIV ente dicha orde militar y l'Obispu de Segovia al que pertenecía Pozuelo de Belmonte, según consta nos documentos de donación del rei Alfonsu VIII el Noble o'l de Les Navas.

En 1336 el rei Pedru I el Cruel, o'l Xusticieru, concede a la población el privilexu de Villazgo, colo que Pozuelo de Belmonte consiguía la so propia xurisdicción y perdía el nome de 'Pozuelo'. La Villa de Belmonte foi desamortizada en 1579, pasando la propiedá de la corona, que de la mesma otorgar a favor del Llicenciáu Don Álvaro García de Toledo. Esti primer señor de Belmonte fundó'l Mayoralgu de Belmonte pol testamentu que dio en Mondéjar el 26 de xineru de 1586. El Señoríu de Belmonte tuvo continuidá hasta 1691.

El Rei Carlos II por real despachu dau nél, alzó a El Condao el Señoríu de Belmonte, esta elevación a Condáu de la Villa de Belmonte, significó una elevación honorífica, pos se convirtió nel centru señorial de toles rentes de la casa del Prau. Tou ello contribuyó al gastu d'adornu nes cases principales, enterramientos parroquiales, aumentu de capellaníes. El Condáu tuvo una llinia socesoria qu'al correr de los sieglos llegó hasta los nuesos díes, esistiendo anguaño un Conde de Belmonte.

Ente vides y olivares surde un conceyu de variaos paisaxes que nun faen sinón protexer un conxuntu de cais con fuertes pendientes y elementos sobresalientes de patrimoniu.

Los asentamientos estables en Belmonte de Tajo tuvieron llugar mientres la repoblación desenvuelta con Reconquistar. Sicasí, nun puede refugase la presencia humana neses tierres dende muncho primero, pos nel cursu medio y baxo del ríu Jarama atopáronse muertes del Paleolíticu inferior y restos romanos. La toponimia municipal atópase na síncopa del términu “Bellomonte”, al que darréu se-y añade “de Tajo” pa evitar tracamundios con poblaciones homónimes. Anque nos sos oríxenes denominóse “Pozuelo de Belmonte”.

El Catastru del Marqués de la Ensenada, de 1751, recoyía que la llocalidá cuntaba con 143 vecinos. Les principales actividaes de la población yeren l'agricultura –uva, olivar, cebada, trigu, avena, hortolices…- y la ganadería –oveyes, gochos, animales de carga…. Cola esistencia de la Cañada de Valmayor-. Éstes tuvieron la so repercusión na arquiteutura urbana del conceyu con presencia de dependencies agropecuaries y viviendes rurales. Dende'l sieglu XIX, el númberu d'habitantes foi creciendo –con delles oscilaciones- y construyéronse cases de tipoloxía urbanu-rural y urbana. Amás, sobremanera, dende la segunda metá del XX aumentó'l turismu y potenciáronse el sector servicios y el de la construcción.

Les principales muestres del patrimoniu artísticu de Belmonte son la so Ilesia y la so Ermita. La ilesia de La nuesa Señora de la Estrella ye del sieglu XVI anque se construyó en delles fases. Destaquen la so fachada de sillería con contrafuertes y la torre que presenta una cornisa pedresa decorada con talles de boles. L'interior de la nave de cruceru amuesa una cúpula sostenida sobre pilastres renacentistes. Amás, la Ilesia tien una pila bautismal barroca y dos benditeras del sieglu XVIII según un archivu parroquial de gran valor.

La Ermita de San Isidro –dedicada a La nuesa Señora la Virxe de la O- foi construyida, nel sieglu XVI, con mampostería rexuntada y encalada. Presenta planta cuadrada con cuatro refuerzos cilíndricos nes esquines, a manera de contrafuertes. Nel so interior destaca la bóveda de crucería, una pila de piedra de Colmenar embutida nel muriu sur.

Llugares d'Interés Turísticu

[editar | editar la fonte]
  • Plaza de la Constitución:

La Plaza de la Constitución de Belmonte de Tajo data de finales del Sieglu XIX, nella alza l'edificiu del Conceyu.Mientres les fiestes patronales, los meses de Mayu y Setiembre, conviértese, por cuenta de la so forma circular en Plaza de gües y nella celebren concursos y festexos taurinos. Anque ye posible que la edificación aproveche los restos d'un edificiu presistente. Na so construcción utilizáronse materiales y téuniques constructives propios de la dómina: murios de mampostería trabaos con argamasa, enfoscaos y encoladures, forxaos realizaos con vigues de madera y cubierta de texa cerámica curva sobre armadura de madera y tablame nésti nel so pórticu de fundición con uniones remachaes y sofitu en bases de piedra de Colmenar. Al pie de la Plaza, coronando dende lo alto de la llocalidá, tópase la renacentista ilesia parroquial de La nuesa Señora de la Estrella.

Ilesia de Nuesa Señora de la Estrella.
  • Ilesia de Nuesa Señora de la Estrella:

Esti templu ye del Sieglu XVI, de dómina Renacentista, anque por cuenta de que foi frente mientres la Guerra de Socesión española de principios del S XVIII resultó bien estropiada y foi restaurada con elementos barrocos. Mientres la Guerra Civil Española la Ilesia foi escalada y quemada nel so interior. El templu foi reformáu nos años 2010-2012, tantu na parte esterior onde se llevaron a cabu obres de llimpieza de piedres y eliminación d'elementos posteriores a la so planta orixinal como nel interior onde s'esanició una capiya posterior, esta remodelación recuperó trazar orixinal del templu nel Sieglu XVI y protexó los restos d'una anterior Ilesia del Sieglu XIII .La Ilesia Parroquial de Belmonte de Tajo ta formáu por una planta d'una sola nave con forma de cruceru, fabricáu en sillería como correspuende al Renacimientu, posiblemente fuera llevantada nel Sieglu XVI aprovechando dellos restos góticos d'un edificiu anterior, como l'arrogante Torre del campanariu na que destaca la cornisa decorada con talles de boles. Destacamos del so ornamentación la pila bautismal barroca y dos benditeras del S XVIII. Nun podemos dexar de mentar l'Archivu Parroquial que contién documentación qu'arrinca dende'l Sieglu XVI. Nesti enllaz, https://www.youtube.com/watch?v=7-zs6YSQR1c , ilústrense les obres de remocique.

  • Ermita de San Isidro (antigua Ermita de la Virxe de la O):
Ermita de San Isidro.

Edificiu de planta cuadrada, construyíu en mampostería, con bóveda de crucería y orixinales contrafuertes cilíndricos, tamién fechos en mampostería. Tamién del Sieglu XVI , tien una bóveda de crucería. Nos sos oríxenes antigua Ermita de La nuesa Señora de la O. Destruyida totalmente mientres la Guerra Civil Española , rehabilitar en 1949, y treslládase ellí la imaxe de San Isidro Llabrador, patrón de los llabradores. L'edificiu de planta cuadrada, ta construyíu en mampostería, con bóveda de crucería y orixinales contrafuertes cilíndricos, tamién fechos en mampostería. La cubierta ye de texa árabe. Namái caltién del so edificiu orixinal, la campana y una pequeña cruz llatina, en que la so base lleer la inscripción d'Ermita Virxe de la O”.

  • Paséu de les Fontes:

Fonte de riba y Fonte de baxo. Dos bellos rincones arbolaos, onde se topen los dos fontes.Tanto la Fonte de riba como la Fonte de baxo y los sos respeutivos llavaderos, tienen una planta rectangular formando un únicu conxuntu, realizáu en piedra caliar de Colmenar, son otru exemplu d'arquiteutura popular. Protexer pol so interés histórico y etnográfico, y pola so singularidá hipológica. Según el paisaxe nel que s'atopen.Nel añu 2006, rematáronse les obres d'acondicionamientu de tol conxuntu, depués el grau de caltenimientu ye escelente y el curiosu del llugar ye altu.

  • Monte de "El Calvariu":

Paraxa natural dende'l que puede vese toa calar oeste del conceyu, nél tán llevantaes 3 cruces de madera, representando como yera'l Monte Calvariu según la Biblia. A esti monte allegar en procesión el Xueves Santu coles imáxenes del Cristu de la Flagelación, la Doliosa y el Cristu Crucificáu. El cuetu del Calvariu ye un pimpanu espolón de roca caliar que s'alza al oeste del cascu urbanu de Belmonte de Tajo y preside la cabecera del Regueru de la Veguilla. Anguaño remocicáu, hai un pequeñu puexu artificial de planta circular, que nes sos llendes, dexa ver una estructura perimetral de mampostería trabada con argamasa que bien podría corresponder a una talaya d'orixe islámicu.

Demografía

[editar | editar la fonte]

Segun los datos publicaos pol INE a 1 de xineru de 2017 el númberu d'habitantes en Belmonte de Tajo yera de 1.628, 23 habitantes mas que'l nel añu 2016. Nel gráficu siguiente puede vese cuantos habitantes tien Belmonte de Tajo a lo llargo de los años:

Añu Habitantes
2000 1.157
2001 1.158
2002 1.159
2003 1.144
2004 1.176
2005 1.196
2006 1.266
2007 1.326
2008 1.381
2009 1.451
2010 1.488
2011 1.519
2012 1.580
2013 1.591
2014 1.591
2015 1.625
2016 1.605
2017 1.628

Principales feries y fiestes

[editar | editar la fonte]
Selmana Santa

Añu tres d'añu, en Selmana Santa celébrense actos solemnes en Belmonte de Tajo, empezando pol Domingu de Ramos, tradicionalmente esti día a les 12h de la mañana tien llugar na Plaza de la Constitución la bendición de ramos y procesión hasta la ilesia y darréu, celebración de la Santa Misa. El Xueves Santu celébrense los Santos Oficios de la Cena del Señor y a les 21h la Solemne Procesión del Silenciu hasta'l Calvariu. El Vienres Santu de nuevu celébrense los Santos Oficios y tien llugar esi día, la representación de la Pasión Viviente de Belmonte de Tajo, representada na Plaza de la Constitución, entamada pola A.C. "La Estrella", los actos de Selmana Santa conclúin cola Solemne Vixilia Pascual el Sábadu Santu y la Solemne Misa'l Domingu de Pascua.

El día del hornazo

Domingu de Resurreición. El Domingu de Pascua, families y amigos salen al campu a “Comer el Hornazo”. El hornazo ye una torta decorada con un güevu duru nel centru. El campu convertir en merenderu, onde los productos típicos son regaos col escelente vinu de la tierra.

Festividá de San Isidro (15 de mayu)

San Isidro Llabrador, patrón de la llocalidá y de los llabradores. Díes antes de la so festividá, en procesión, treslladar al Santu dende la so Ermita asitiada na Carretera de Villamanrique hasta la Ilesia Ntra. Sra. de la Estrella, mientres nueve díes consecutivos celébrense los "Triduos n'honor a San Isidro" hasta'l 15 de mayu, día en que se celebra la Santa Misa n'honor al patrón y la Solemne Procesión col treslláu de vuelta de San Isidro a la so Ermita.

Santísimu Cristu de la Flagelación (2ᵘ sábadu de mayu)

Xunto cola festividá de San Isidro, celebrar nel pueblu les Fiestes n'Honor al Santísimu Cristu de la Flagelación, nes que les Hermandaes de San Isidro y del Cristu de la Flagelación, programen una serie de festexos pal gozu y esfrute de tol pueblu. De manera solemne nestes fiestes tien llugar la Santa Misa n'honor al Cristu y la procesión cola bendita imaxe.

Festividá de les Vírxenes del Socorru y del Rosariu

La festividá más importante pal pueblu de Belmonte de Tajo ye'l día 8 de Setiembre, día de la patrona, la Virxe del Socorru, nestes fiestes tamién se celebra la festividá de la Virxe del Rosario, anque'l so día seya n'ochobre, tradicionalmente, siempres se celebra xunto cola festividá de la patrona. La Hermandá de la Virxe del Socorru y el Conceyu ellaboren los tradicionales festexos pa les fiestes patronales nes que los habitantes y visitantes esfruten colos distintos eventos (verbenes, procesiones, festexos taurinos, concursos, torneos deportivos...) Fiestes mayores, con procesiones, vaquillas, tornes, música, muestres d'arte popular y concursu d'amarutes.

Política y Alministración Municipal

[editar | editar la fonte]
  • Eleiciones Municipales:

Resultaos de les eleiciones municipales del 22 de mayu de 2015 en Belmonte de Tajo:

Candidatures Votos Conceyales
Partíu Socialista Obreru Español (PSOE) 334 4
Partíu Popular (PP) 304 3
PIBEL (Partíu Independiente de Belmonte) 216 2
14 0

El 13 de xunu de 2015, tres la constitución del conceyu, foi proclamáu alcalde de Belmonte de Tajo'l candidatu del Partíu Socialista Obreru Español (PSOE), Amador Salinas Haro, pa la llexislatura 2015-2019.

  • Eleiciones Xenerales:

Resultaos de les eleiciones xenerales del 20 d'avientu de 2015 en Belmonte de Tajo:

Candidatures Votos
Partíu Socialista Obreru Español (PSOE) 294
Partíu Popular (PP) 258
Podemos 170
Ciudadanos-Partíu de la Ciudadanía 142
Unidá Popular (España) 49
Partíu Animalista (PACMA) 8
Falanxe Española de les JONS 7
Vox 7
Per un Mundu más Xustu (PM+J) 1

Resultaos de les eleiciones xenerales del 26 de xunu de 2016 en Belmonte de Tajo:

Candidatures Votos
Partíu Popular (PP) 286
Partíu Socialista Obreru Español (PSOE) 270
Podemos 169
Ciudadanos-Partíu de la Ciudadanía 129
Partíu Animalista (PACMA) 11
Falanxe Española de les JONS 6
Vox 4
Unión Progreso y Democracia 4
Partíu Comunista de los Pueblos d'España 1
Retayos Cero - Grupu Verde 1

Belmonteños Pernomaos

[editar | editar la fonte]
  • Vicente Gómez Hernández, nació en Belmonte de Tajo'l 8 d'abril de 1845. Fíu de Vicente Gómez Morate y de María Hernández Fernández. Casó'l 21 d'ochobre de 1878 con Carmen Sánchez Meses, natural de Villaconejos (Madrid).

De vocación militar y espíritu aventureru, ingresó voluntariu nel exércitu en 1866, onde desenvolvió tola so carrera, llegando por antigüedá y méritos de guerra al grau de Teniente Coronel. Tuvo destináu en Manila y Zamboanga ente los años 1879 y 1886. En 1891 vuelve destináse-y a Manila y en 1892 ye nomáu Gobernador Políticu Militar de les Islles Marianes.

A pesar de desempeñar mientres tan curtiu espaciu de tiempu (1892-1893) el cargu de Gobernador, foi un home bien queríu, tantu polos sos compañeru como pola población llocal, hasta tal puntu que n'Agaña (capital de la islla de Guam y de les Marianes) hai una cai y hubo una ponte colos nomes de Travesía de Gómez y Ponte de Gómez respeutivamente.

Torre de la Ilesia.

Morrió'l 31 d'agostu de 1893, y ta soterráu en Agaña.

Educación

[editar | editar la fonte]

Centros educativos en Belmonte de Tajo:

- C.E.I.P. Belmonte de Tajo.

- Escuela d'educación infantil "Los Orales".

El conceyu de Belmonte de Tajo cuenta con un complexu deportivu con campu de verde artificial, tantu pa xugar al F.7 como al F.11, una pista de fútbol sala y baloncestu. Tamién dispón d'una pista de tenis y de dos piscines, una d'elles pa neños.

Fútbol

Belmonte de Tajo tien el so propiu equipu de fútbol, el Sporting Belmonteño, anguaño apuesta la 3ᵉʳ división rexonal de la Real Federación Madrilana de Fútbol.

Ciclismu

Anguaño en Belmonte de Tajo esiste'l Club Ciclista MTB "Los Manantiales", agrupación de ciclistes aficionaos y profesionales qu'esfruten d'esti deporte participando n'ensame de rutes pola contorna y entamando la "Ruta Los Manantiales" en Belmonte de Tajo, ruta que l'añu 2017 va celebrar la so VII Edición, ensin dulda, una de les meyores rutes de bici de monte de la zona.

Running

Al igual qu'en ciclismu, en Belmonte de Tajo'l Running ye representáu pol grupu "Running Los Manantiales", qu'entamen la que, en 2017 va celebrar la so III Edición, la Llegua "Los Manantiales", carrera popular que percuerre les principales paraxes del conceyu.

La Pasión de Belmonte de Tajo

[editar | editar la fonte]

"La Pasión de Belmonte" lleva celebrándose 23 años nel conceyu de Belmonte de Tajo, ye un actu cultural del pueblu, entamáu pola Asociación Cultural "La Estrella".

Anque La Pasión representar por primer vegada'l Sábadu Santu del añu 1994, l'A.C. "La Estrella" nun se fixo cargu de la so organización hasta l'añu 1997, añu de creación y fundación de la citada asociación. Les carauterístiques más relevantes de La Pasión de Belmonte de Tajo son:

Tanto'l soníu, el llume y los efeutos especiales son realizaos por collaboradores non profesionales.

Los diálogos fueron grabaos polos mesmos actores nos estudios Musigrama de Madrid.

En dos causes Telemadrid, realizó dos talos reportaxes sobre la Pasión de Belmonte, sicasí, foi promocionada nel progama "Ruta 179" emitíu en xineru de 2017

Tolos actos tienen llugar na Plaza de la Constitución, de la que'l públicu nun tien que movese pa ver tol espectáculu completu.

Nuna ocasión los informativos d'Antena3 realizaron un reportaxe sobre la Pasión, amás , foi mentada n'artículos o noticies en diversos medios de prensa escrita.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]