Castaño del Robledo
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
 Castaño del Robledo | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Andalucía | ||
| Provincia | Provincia de Huelva | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de Castaño del Robledo (es)  | Jorge Fernández González | ||
| Nome oficial | Castaño del Robledo (es)[1] | ||
| Códigu postal |
21290 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 37°53′45″N 6°42′21″W / 37.8957°N 6.7058°O | ||
  Castaño del Robledo Castaño del Robledo (España)  | |||
| Superficie | 13 km² | ||
| Altitú | 738 m | ||
| Llenda con | Galaroza, Fuenteheridos, Los Marines, Alájar, Santa Ana la Real y Jabugo | ||
| Demografía | |||
| Población |
222 hab. (2023) - 121 homes (2019) - 102 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe | 0% de Provincia de Huelva | ||
| Densidá | 17,08 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
 | |||
Castaño del Robledo ye un conceyu español de la provincia d'Huelva, Andalucía. Nel añu 2016 cuntaba con 206 habitantes. Los sos coordenaes xeográfiques son 37º 53' N, 6º 42' O.
Situación
[editar | editar la fonte]La llocalidá atópase arrodiada de montes de carbayos y castañales que dieron nome al llugar. Ta asitiada a una altitú de 738 metros y a 113 quilómetros de la capital de provincia, Huelva. Ye'l pueblu asitiáu a mayor altitú de la provincia d'Huelva, encuadrándose nel so términu municipal el picu que tradicionalmente foi consideráu como'l techu de la provincia onubense, el Cuetu de la Castañal, con una altitú de 960 m. Na actualidá naide dulda que dichu techu constituyir el Monte Bonales, sita a 1055 metros sobre'l nivel del mar, y perteneciente al conceyu d'Arroyomolinos de León. Amás, atopar nel so términu municipal los puertos de monte más altos de la provincia d'Huelva. El Puertu d'Aracena o de Galaroza, qu'algama los 807 metros d'altitú y allúgase na carretera de Fuenteheridos, y el Puertu d'Alájar, con 837 metros d'altitú y que dixebra los términos municipales de los conceyos de Castaño del Robledo y d'Alájar.
El nucleu ta emplazado a una altitú media de 740 m sobre'l nivel del mar, encaxáu ente sierres más altes, ocupando una zona ablayada con orientación noroeste-sureste. Les sierres qu'arrodien Castaño del Robledo son el Cuetu Picote (852 m) al norte, la sierra de Viñaperdida onde s'alcuentren los mayores altores de la sierra d'Aracena (959 y 950 m) con marcada orientación noroeste-sureste y el cuetu la Picoteja (827 m) al sur.
El nucleu de población ta estremáu en tres nucleos, los barrios del Calvariu y del Castañar, y el nucleu principal. Estos trés nucleos apaecen de forma discontinua nel espaciu, dixebraos per suelos dedicaos a distintos usos agrarios, lo que repercute llargamente na rellación ente poblamientu y paisaxe, más si tenemos en cuenta les amenorgaes dimensiones del caserío.
Infraestructures
[editar | editar la fonte]
El pueblu cunta con un restorán, un hostal, delles tiendes, dellos chigres asitiaos na plaza principal del pueblu y zones d'ociu, un parque, vendedores de productos naturales, etc. Tamién cunta con un polideportivu y una piscina. Contién gran diversidá d'especies vexetales y animales.
Arquiteutura
[editar | editar la fonte]L'allugamientu del nucleu principal en cuesta y la disposición de les principales exes viarios perpendiculares a les llinies de nivel, calle Arias Montano, Talero o José Calvo, condiciona que nel caserío prodúzanse saltos de cotes importantes. El caserío más antiguu de Castaño del Robledo ta emplazado na redoma de la plaza L'Álamu onde s'atopa la ilesia de Santiago. Na zona más antigua de la población puede reparase, en función del so allugamientu nel nucleu, dos tipos de mazanes: Mazanes exentes arrodiaes de cais y mazanes perimetrales. Les mazanes exentes ocupen un llugar más central y destaquen pola so irregularidá y por presentar parceles pequeñes a dos frentes de fachada con una medianera central, superando los espacios construyíos llargamente a los llibres. Les mazanes perimetrales al nucleu orixinariu destaquen pol so tamañu y el so calter llinial, con poques apertures escontra l'esterior del nucleu na zona sureste. Tán fuertemente compartimentadas en distintes parceles de tamañu desemeyáu que presenten el caserío alliniáu nel frente de fachada y un espaciu llibre traseru.
El viario nesta zona del nucleu destaca pola so irregularidá, pola so estrechura y pola so bayura en rellación al númberu de mazanes exentes y al amenorgáu tamañu de les mesmes. El viario tiende a confluyir na plaza del Álamu y na redoma de la ilesia de Santiago onde s'atopen los únicos espacios llibres d'esta parte del nucleu.
Dende esti nucleu primeru, la población esperimenta tres crecimientos; unu primeru escontra'l suroeste, que tien como exa principal de crecedera la cai Real pa desaguar na plaza de Monís Pablo. El caserío qu'arrodia la citada plaza ta ocupáu por mazanes perimetrales nel nucleu con un espaciu delanteru construyíu y otru llibre traseru. Una segunda crecedera asitiada al noroeste del nucleu orixinariu de la población tien a la ilesia inacabada como centru, onde van confluyir callar Ilesia Nueva y Sánchez Cara. Nesti pacio apaecen mazanes perimetrales que combinen parceles con construcción nel frente de fachada y espacios llibres traseros, con construcciones exentes en parcela y parceles ensin edificar. Una tercer crecedera del nucleu de Castaño del Robledo ye l'enanche asitiáu más al norte. Trátase d'un pequeñu barriu compuestu por mazanes pequeñes exentes y perimetrales a les que s'apuerta al traviés de les cais Sánchez Cara y La Fonte.
El barriu del Calvariu ta asitiáu al otru llau de la carretera que comunica Fuenteheridos cola N-435. Falamos d'un pequeñu nucleu qu'estructura cuatro mazanes en redol a callar Ruiseñor, y compuestu por parceles irregulares con construcciones nel frente de fachada y espacios llibres traseros.
El caserío carauterizar por tener una planta más dobláu y, onde'l desnivel dexar, suétanu con entrada independiente dende la cai. Tamién apaecen delles cases con solana. Les cubiertes son a dos agües con texa cerámica soportada por forxaos de madera con polu y tablazón. Por cuenta de la rimada, les cases combinen los altores con bistechos paralelos a la rimada de la cai y con bistechos horizontales dientro del mesmu frente de mazana.
Predomina'l macizu sobre'l buecu nes fachaes. Son carauterístiques delles viviendes con ventanes salideres coles sos respeutives rexes. Nel dobláu suel apaecer una ventana pequeña que de normal ta centrada respectu al accesu principal. Los acabaos de les fachaes carauterísticos son enfoscaos encalados hasta'l suelu qu'en dellos casos fuéronse sustituyendo por zócalos a la tirolesa y d'aselaos cerámicos. Los bistechos son senciellos y vuelen sobre'l planu de fachada ensin moldures. Tamién ye carauterísticu que los bistechos vuelen sobre la fachada soportaos pol forxáu de madera de la cubierta. La carpintería ye de madera y con colores escuros. Son relevantes los pavimentos empedrados nes cais.
Hai que destacar dientro de la so riqueza monumental la ilesia parroquial de Santiago Apóstol y la ilesia inacabada. La construcción de la ilesia parroquial de Santiago Apóstol atribuyir a la iniciativa de Benito Arias Montano. En redol a 1697 realizáronse les obres de construcción de la torre, la Capiya Bautismal y la tribuna destinada a coru alto, dirixíes por Alonso Yáñez Romero, vecín de Castaño. En 1973 constrúyese la Capiya Mayor y el cruceru; nel sieglu XVIII, realizóse una ampliación de la primitiva tribuna, al envís d'asitiar l'órganu adquiríu pola parroquia. A principios del sieglu XIX construyó l'actual Sacristía y la zona inmediata a ésta destinada a almacén y escaleres d'accesu a la planta alta de la mesma, obres que concluyeron en 1818. En 1893 foi reconstruyida la Capiya Sacramental sol patrociniu de los maríos don Juan Martín Márquez y doña Josefa Martín Sánchez, naturales y vecinos de la villa. La ilesia inacabada, nueva o del campusantu, d'estilu neoclásicu, empezó a construyise na periferia del cascu urbanu de la llocalidá debíu a la notable crecedera esperimentada pola población de Castaño del Robledo mientres el sieglu XVIII. José Álvarez determinó les principales carauterístiques de la construcción, interpretando darréu les sos idees y dando trazar del edificiu Antonio Matías de Figueroa, asumiendo la direición de les obres Januario José Longuinos Sánchez, vecín de la llocalidá, con Alonso Sánchez como maestru d'obres. La so curtia historia constructiva empieza en 1784, quedando en 1794 paralizaes les obres definitivamente. L'edificiu quedó ensin usu hasta mediaos del sieglu XIX en qu'empezó a utilizase como campusantu, construyéndose numberosos nichos nes capiyes llaterales y enterramientos nel suelu. Escontra 1940 construyóse un nuevu campusantu na llocalidá, lo que motivó'l desallugu del campusantu allugáu nel interior de la ilesia.
Historia
[editar | editar la fonte]La llocalidá debe en parte la so esistencia al fechu de ser el nexu ente delles poblaciones cercanes, circunstancia qu'apaez reflexada nel so trazáu urbanísticu, en que'l so cascu conflúin los caminos a Jabugo, Santa Ana la Real, Alájar, Fuenteheridos y Galaroza. Cola conquista del reinu de Granada y el descubrimientu d'América da principiu una dómina de florecimientu económicu xeneralizáu que se dexa notar tamién nel aumentu de la población de Castaño del Robledo, con 76 habitantes yá en 1512. Esti entamu de despegue demográficu, que se va afitar mientres el restu del sieglu XVI, va significar un tresformamientu del paisaxe, produciéndose una paulatina sustitución de la carbayera esistente en redol a l'aldega polos plantíos de castañal. Bona prueba d'esti momentu de bonanza qu'esperimenta Castaño del Robledo ye la construcción na primer metá del sieglu XVI de la Ilesia Parroquial de Santiago Apóstol.
Demografía
[editar | editar la fonte]Númberu d'habitantes nos últimos diez años.
| 1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 201 | 207 | 207 | 200 | 200 | 199 | 192 | 201 | 205 | 215 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE [Consultar]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Personaxes pernomaos
[editar | editar la fonte]Bibliografía
[editar | editar la fonte]- El conteníu d'esti artículu amiesta material de la declaración de Bien d'Interés Cultural publicáu nel BOJA nu 21 el 30 de xineru de 2008 (testu), que s'alcuentra nel dominiu públicu arriendes a lo dispuesto nel artículu 13 de la Llei de Propiedá Inteleutual española.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Castaño del Robledo.- Castaño del Robledo - Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía.
- Castaño, un pueblu na encruciada Páxina extensísima sobre la so historia, xeografía, los sos monumentos, etcétera.
- Senderu Castaño del Robledo - Ponte de los Casares nel términu municipal de Castaño del Robledo
- estatua-de-lenin-en-la ilesia-de-un pueblu-onubense/ Una estatua de Lenin na ilesia d'un pueblu onubense
- Patrimoniu cultural de Castaño del Robledo na Guía Dixital del Patrimoniu Cultural d'Andalucía. Institutu Andaluz del Patrimoniu Históricu
Datos: Q1635991- Multimedia: Castaño del Robledo