Giraffa camelopardalis

Giraffa camelopardalis; xirafa
Estáu de caltenimientu
	; Esmolición menor (IUCN)
Clasificación científica
Reinu:	Animalia
Filu:	Chordata
Clas:	Mammalia
Orde:	Artiodactyla
Familia:	Giraffidae
Xéneru:	Giraffa
Especie:	G. camelopardalis; Linnaeus (1758)
Distribución
Consultes
	[editar datos en Wikidata]

La xirafa^[1] (Giraffa camelopardalis) ye un mamíferu artiodáctilu, y la más alta de toles especies vivientes d'animales terrestres. Los machos puen midir ente 4,80 a 5,50 metros d'altor y pesar hasta 900 quilogramos. Les femes son xeneralmente un pocu más pequeñes y pesen menos.

Orixinaria d'África, la xirafa ta emparentada colos cérvidos y los bóvidos, pero pertenez a otra familia, les Giraffidae, na que namái ta la xirafa y el so pariente más averáu, l'okapi.

Carauterístiques físiques

Les xirafes son famoses pol so pescuezu perllargu (que-yos permite algamar les fueyes más altes y tienres de los árboles) y les sos pates delanteres llargues (que son muncho más llargues que les traseres). La estructura ósea del cuellu nun s'estrema de les d'otros mamíferos: nun tien más vértebres, pero cadún de los 7 güesos ye más llargu. Amás, tien unos cuernos pequeños que tan rodiaos pola piel de la xirafa.

Otres munches modificacioens pequeñes de la estructura de la xirafa evolucionaron, por exemplu'l sistema circulatoriu. El coral d'una xirafa ha xenerar cerca'l doble de presión sanguínea qu'un mamíferu grande pa caltener el fluxu de sangre al cerebru escontra la gravedá. No alto'l cuellu, un complexu sistema de regulación de la presión previén l'escesu de sangre nel cerebru cuando la xirafa baxa la so tiesta pa beber. Al contrariu, los vasos sanguíneos na parte baxa de les pates tán baxo una gran presión. N'otros animales, esta presión diba forciar a que'l sangre fore espulsáu al través de les muries capilares. Sicasí, les xirafes tienen la piel mui axustada nes sos estremidaes inferiores, calteniendo asina la persión vascula alta d'igual mou que'l trax d'un pilotu.

La llingua ye prieta, y ye tan llarga (unos 50 cm) que-y permite emplegala pa llimpiase les oreyes. Tien tamién dos cuernos y una hinchazón en mediu la frente, una cresta fecha de güesu, dabíu a un desendolcu escesivo de los güesos frontales y ñasales. La boca ye estremada de la d'otros rumiantes: El so llabiu superior nun ta como'l del camellu, ta recubiertu de pelos y tien un aspeutu estremáu. Tien un sistema que-y permite abrir y pesllar a voluntá, les fuexes nasales. Esto-y permite recubrir les cavidaes olfatives escontra'l polvu, sobremanera cuando'l vientu fai remolinos.

El pelax ye de color mariellu, semáu de manches abondo grandes, d'aspeutu irregular y color pardo claru o escuro, siendo les manches del cuellu y piernes más pequeñes. La parte alta de les pates y el vientre ye blanca y nun tien manches.

Les xirafes viven en grupos de 20 a 30 exemplares, cásique toos mozos, pues al enveyecer gueten la soledá.

Xestación y críes

La xestación d'una xirafa dura ente 14 y 15 meses; ñaz namái una cría. La madre pare de pie y el sacu embrionariu ruémpese cuando la cría cai al suelu. Les xirafes recién ñacíes miden cerca de 1,80 metros. A les poques hores de ñacer, les críes son a correr y nun s'estremen d'una cría d'una selmana d'edá. Sicasí, les dos primeres selmanes pásenles la mayor parte'l tiempu acostaes, al abellugu de la so má. Demientres que les xirafes adultes son grandes n'escesu pa ser atacaes pola mayoría depredaores, les más moces pueen ser presa de lleones, lleopardos, hienes y perros salvaxes. Namái del 25 al 50 por cientu les xirafes lleguen a ser adultes. Éstes, tienen un permediu de vida d'ente 20 y 25 años.

Alimentación

El réxime allimenticu de la xirafa tien muncho que ver col so aspeutu físicu; xinta les fueyes de los árboles pa lo que-y val la so llingua perllarga y el so cuellu. Les que viven nel sur d'África prefieren les rames y fueyes que tienen espines, porque los sos llabios y la so llingua son insensibles.

La xirafa na Historia

Plinio, na so "Historia Natural" cunta que los sos conciudadanos vieron per primer vegada una xirafa nel añu 46 e.C. durante los xuegos del Circu.

Na Edá Media creyíase que la xirafa yera un animal míticu. La so estampa apaecía nos escudos de los caballeros y na iconografía de les catedrales. Tamién pensaben que la so piel, emplegada pa procrear, gadría que los neños recién ñacíos foren más altos y fuertes. Ún de los primeros exemplares qu'apaecieron n'Europa, nel sieglu XV, tráxolu Llorenzo de Médicis