Llomba Capitolina

Llomba Capitolina
	Campidoglio (it)
Situación
País	Italia
Rexón	Laciu
Ciudá metropolitana	Ciudá metropolitana de Roma Capital
Llocalidá fronteriza	Roma
Tipu	colina (es)
Parte de	Siete colinas de Roma (es)
Coordenaes	41°53′36″N 12°28′59″E / 41.893333333333°N 12.483055555556°E
	Llomba Capitolina Llomba Capitolina (Italia)
Datos
Altitú media	44,7 m

La Llomba Capitolina (Capitolinus Mons), ente'l Foru y el Campu Marcio o de Marte, ye una de les más famoses y altes de les siete colina de Roma.

Antigüedá

Primitivamente yera llamáu monte de Saturnu, que yera la principal divinidá de Roma. Nuna de los visos, pos consta de dos (llamaes Arx, la del norte, y Capitolium, la del sur), alzar no que se cree foi enantes un templu etruscu dedicáu a Veiovis, un templu dedicáu a la Tríada Capitolina compuesta por Xúpiter-Saturnu-Minerva (tres la influencia etrusca, yá que antes taba dedicáu a Xúpiter-Marte-Quirino). La edificación foi destruyida y darréu reconstruyida en delles ocasiones, siendo la primera sol reináu de Lucio Tarquino Prisco y l'última obra de Tito y Domiciano. Del templu etruscu de Veiovis, una especie de Xúpiter infernal, calteníense la estatua y dellos restos.

Nel otru visu, conocida como Arx, había un templu dedicáu a Juno Moneta y la depresión entemedia yera'l llugar nel que la lleenda asitiaba l'abellugu orixinal construyíu por Rómulo. Había tamién otros templos y llugares importantes na llomba, como'l llugar onde se guardaben los archivos y conocíu como Tabularium (del que se caltién los cimientos y que foi construyíu por Lucio Cornelio Sila escontra 82 e. C.), altares de la gens Julia o la prisión de Tullianum.

La Llomba Capitolina ta tamién xunida a la hestoria siniestra de Roma. Nella atopaba'l peñascu dende'l que, según la lleenda, mientres la guerra colos sabinos, refundiaron a la virxe vestal Tarpeya, fía de Espurio Tarpeyo y que collaboró con Tito Tacio por que los sabinos entraren na ciudá, siendo la primer persona que pagaba'l crime de traición siendo refundiada pol peñascu y cayendo a les serrapatoses roques qu'había embaxo, colo que dio nome al llugar, conocíu d'equí p'arriba como Roca Tarpeya.

El conxuntu taba cercáu, constituyendo una pequeña ciudadela que, en 387 e.C., sirvió d'abellugu ante la invasión de los galos celtes. Ello ye que el mesmu Brutu y otros de los que tomaron parte nel asesinatu de Xuliu César abellugar dientro del templu de Xúpiter Optimus Maximus de la llomba, a la que'l mesmu Xuliu César allegara de rodíes seis meses antes como muestra de sumisión a Xúpiter en sufriendo un accidente mientres la celebración de la so Trunfu y que s'entendió como un presaxu de que'l dios nun aprobaba les sos aiciones na guerra civil.

Dómina medieval

Nel mesmu visu onde s'atopaba'l templu de Juno Moneta llevantar mientres la Edá Media la ilesia de Santa Maria d'Ara Coeli, en que la so base atopar los restos d'una ínsula romana, de la que pueden apreciase dende callar cuatro de les tiendes que la ocuparon. Nesta dómina'l calter sagráu de la Llomba Capitolina piérdese a favor de les nueves funciones de calter políticu y centru de gobiernu de Roma, qu'alica como comuña nel sieglu XI y onde s'establez la sede del nuevu senáu en 1144. La ciudá topábase pocu dempués so la completa dominación del papáu, y la Llomba Capitolina foi escenariu en delles ocasiones de la resistencia de los ciudadanos, como la reinstauración de la república por Cola di Rienzo. Pal sieglu XVI la plaza del Capitoliu yá s'atopaba arrodiada de los edificios güei conocíos.

Renacimientu

*Estatua de Marco Aurelio*, asitiada nel centru del Campidoglio.

A instancies del papa Pablo III llevar a cabu una fonda reforma planiada por Michelangelo Buonarroti, unu de los mayores xenios del Renacimientu. La reforma empecipióse porque'l Papa quería impresionar a Carlos V, emperador del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu, que diba visitar la ciudá en 1538. Magar los proyeutos y les obres empezaron en 1536 nun terminaríen hasta munchos años dempués, nel sieglu XVII. La plaza del Campidoglio foi empobinada escontra la basílica de San Pedro, camudando la so orientación orixinal al Foru y cargando asina de nuevu simbolismu a la plaza, qu'agora paecía reconocer na Ilesia a la máxima autoridá de Roma. Nel so centru atópase güei día una reproducción de la Estatua ecuestre de Marco Aurelio.

En redol a la plaza del Campidoglio dispúnxose la construcción del Palaciu de los Conservadores y el Palaciu Nuevu (sedes de los Museos Capitolinos), según tamién el Palaciu del Senáu (conceyu de Roma), ésti sobre les ruines del Tabularium, dando al conxuntu una uniformidá constructiva acorde cola monumentalidad propia de l'antigua Roma.

Tamién se construyeron unes nueves escaleres d'accesu, conocíes como Cordonata y que dexaben l'accesu a la plaza a caballu.

So la balaustrada instaláronse les estatues de Cástor y Pólux, de les qu'anguaño hai reproducciones.

Ver tamién

Referencies

Enllaces esternos

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Llomba Capitolina.