Aseksuallıq
Aseksuallıq – hərhansı birinə qarşı cinsi istək azlığı və ya cinsi proseslərə maraq azlığı yaxud maraq yoxluğu.[1] Cinsi yönəlim olaraq qəbul edilən versiyalardan biridir. 2004-cü ildə aparılmış bir araşdırmaya görə dünya üzərində aseksualların sayı təxminən 1% olaraq hesablanmışdır.[2]
Aseksuallıq, fərdin şəxsi, mental və ya dini inancları kimi hansısa səbəblərdən cinsi proseslərdən qaçınmadan fərqlidir. Bəzən aseksual fərdlər də, partnyorlarını təmin etmək yaxud uşaq sahibi olmaq kimi müxtəlif səbəblərdən cinsi istək azlığına baxmayaraq cinsi proseslərdə iştirak edə bilərlər. Aseksuallığın cinsi yönəlim olaraq qəbulu və araşdırılması olduqca yeni bir prosesdir. Bəzi araşdırmaçıların aseksuallığı cinsi yönəlim olaraq qəbul etməsinə baxmayaraq, bəzi araşdırmaçılar bu fikirlə razılaşmamaqdadırlar. Özəlliklə sosial media və internetin ortaya çıxmasından sonra aseksual şəbəkələr yaranmağa başlamışdır. Bunlardan ən sürətli məşhurlaşan qurumlardan biri 2001-ci ildə "David Jay"in qurduğu Aseksual Görünürlüyü və Təhsili şəbəkəsidir (Asexual Visibility and Educational Network) - (AVEN).[3]
Aseksual fərdlər cinsi çəkim azlığına baxmayaraq, romantik əlaqələr qura bilərlər. Cinsi yönəlim və ya cinsi kimliyin romantik və ya emosional tərəfləri baxımından özlərini ikicinsiyyətli, lezbiyan, gey və ya aşağıdaki adlarla müəyyənləşdirə və ifadə edə bilərlər.
*aromantik: hərkəsə qarşı romantik çəkim əskikliyi
*biromantik(yaxud ambiromantik): kişilərə və qadınlara qarşı romantik çəkim
*heteroromantik: özündən fərqli cinsiyyətdə olan insanlara qarşı romantik çəkim
*homoromantik: özü ilə eyni cinsiyyıtdən olan insanlara qarşı romantik çəkim
*panromantik: hər cinsiyyətdən olan insanlara qarşı romantik çəkim
*poliromantik: birdən çox cinsiyyətdə fərqli insanlara qarşı romantik çəkim
*andromantik, gayneromantik və ambiromantik: çəkici gələn fərdin cinsiyyətini nəzərə almadan yalnızca kişiyə xas yaxud qadına xas və ya interseks olmağı ifadə edən insanlara qarşı romantik çəkim
*demiromantik və ya demiseksual: özünü boz romantik və ya boz aseksual olaraq ifadə edən fərdlərdir və bu fərdlər yanlızca böyük emosional əlaqələr olduqda romantik və ya cinsi çəkim hiss edirlər.[4]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Феномен уснувшего Эрота в современной русской культуре (асексуальность как наше будущее)". cyberleninka.ru. 2022-01-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-04.
- ↑ Веселко, Анна. "Аспекты асексуальности: близость без интимной близости". theoryandpractice.ru. 2021-01-26. 2023-09-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-04.
- ↑ "The Asexual Visibility and Education Network | asexuality.org". www.asexuality.org. 2022-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-04.
- ↑ "Социально-психологические особенности межличностных отношений асексуалов". cyberleninka.ru. 2023-09-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-04.