Hüseyn Abbaszadə

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Hüseyn Abbaszadə
Doğum tarixi
Doğum yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi (85 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ→
Azərbaycan Azərbaycan
Fəaliyyəti yazıçı
Fəaliyyət illəri 1941-ci ildən
Əsərlərinin dili Azərbaycan dili
Janr roman
Mükafatları "Şöhrət" ordeni — 1997
1-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni — 1985 "Qırmızı ulduz" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni — 1982
"Azərbaycan Respublikasının xalq yazıçısı" fəxri adı — 1991 Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı — 1984 "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 1979

Hüseyn Abbas oğlu Abbaszadə (22 noyabr 1922, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ – 12 dekabr 2007, Bakı) — Azərbaycan yazıçısı, ssenaristi, 1948-ci ildən AYİ-nin üzvü, Azərbaycan SSR Əməkdar incəsənət xadimi (1979), Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı (1984), SSRİ Yazıçılar İttifaqının və ÜİHİŞ-nin mükafatı laureatı (1988), Azərbaycanın xalq yazıçısı (1991).

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hüseyn Abbaszadə 1922-ci il noyabrın 22-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Orta təhsilini bitirdikdən sonra II Dünya müharibəsinin başlanması ilə əlaqədar o, ordu sıralarına çağırılmışdır. Hüseyn Abbaszadə 1941–1945-ci illərdə Şimali Qafqaz, Leninqrad, 1-ci və 4-cü Ukrayna cəbhələrində şərəfli döyüş yolu keçmişdir.

Müharibədən qayıdan Hüseyn Abbaszadə 1945–1950-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunun teatrşünaslıq fakültəsində ali təhsil almışdır.

Əmək fəaliyyətinə "Pioner" jurnalında şöbə müdiri, məsul katib kimi başlayan Hüseyn Abbaszadə 1958–1964-cü illərdə "Göyərçin" jurnalı redaksiyasında məsul katib, 1964–1966-cı illərdə baş redaktor, 1966–1971-ci illərdə "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzetinin, 1972–1975-ci illərdə isə yenidən "Göyərçin" jurnalının baş redaktoru olmuşdur. O, 1975–1991-ci illərdə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının katibi vəzifəsində çalışmışdır.

Müasir Azərbaycan ədəbiyyatının tanınmış simalarından olan Hüseyn Abbaszadə bədii yaradıcılığa müharibə illərində cəbhə qəzetlərində dərc etdirdiyi vətənpərvərlik mövzusunda şeirlərlə başlamış və bu mövzuya daim sadiq qalmışdır. O, 60 ildən artıq bir dövrü əhatə edən səmərəli ədəbi fəaliyyətinin məhsulu olan çox sayda əsərləri ilə ədəbiyyatımızın inkişafına öz töhfəsini vermişdir. Yazıçının 2 dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı general Həzi Aslanova həsr olunmuş "General" romanı müharibə illərində Azərbaycan oğullarının qəhrəmanlığını bütün dolğunluğu ilə əks etdirən parlaq nəsr nümunəsidir.

Hüseyn Abbaszadə qələminin məhsulu olan memuarlarda və publisistik məqalələrdə XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətinin görkəmli simalarının işıqlı obrazları öz əksini tapmışdır. Onun Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının katibi kimi uzun illər müasir ədəbi prosesin təşkili sahəsində əməyi də təqdirəlayiq olmuşdur.

Hüseyn Abbaszadənin Azərbaycan ədəbiyyatı və mətbuatının inkişafında göstərdiyi xidmətlər yüksək qiymətləndirilmişdir. O, bir sıra hərbi orden və medallarla, habelə müstəqil Azərbaycanın ali mükafatı – "Şöhrət" ordeni ilə təltif olunmuşdur. 2002-ci ildən prezident təqaüdçüsü olub.[1]

Hüseyn Abbaszadə 2007-ci il dekabrın 12-də Bakı şəhərində vəfat etmişdir.

Mükafatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ordenlər

  • "Qırmızı ulduz" ordeni
  • "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni — 19.11.1982
  • I dərəcəli "Böyük Vətən müharibəsi" ordeni — 11.03.1985
  • "Şöhrət" ordeni — 22.11.1997[2]

Fəxri adlar

  • Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi — 30.07.1979[3]
  • Azərbaycan Respublikasının xalq yazıçısı — 03.06.1991[4]

Yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kitabları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • General (1962)
  • Ləpədöyəndə (1965)
  • Onu tanımadılar (1967)
  • Qapı döyülür
  • Burulğanlar (1979)
  • Çəmbərəkənd balladası (1982)
  • Dünyadan gör necə insanlar gedib (2000)
  • Qayıdanlardan biri (2003)

Əsərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Əlibalanın ağır səfəri
  • Tələ
  • Burulğanlar
  • Dünyadan gör necə insanlar gedib
  • Qayıdanlardan biri
  • Ləpədöyəndə
  • Qaradağ əhvalatı
  • Evə kölgə düşür
  • Qapı döyülür
  • Mənsur

Müharibə mövzusuna həsr olunan əsərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Onu tanımadılar
  • Şokalad paylayan qız
  • Uzaqdan gələn qonaq
  • Dörd bazar günü
  • Haradansınız, müsyö Abel?
  • Barıt iyi

Filmoqrafiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Dənizə çıxmaq qorxuludur (film, 1973)
  2. Dörd bazar günü (film, 1975)

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdlərinin verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). e-qanun.az. 07.09.2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 04.10.2023.
  2. ↑ "H. A. Abbaszadənin "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22 noyabr 1997-ci il tarixli, 642 nömrəli Fərmanı Arxivləşdirilib 2018-09-01 at the Wayback Machine  (az.)
  3. ↑ Respublikanın ədəbiyyat xadimlərinə Azərbaycan SSR fəxri adlarının verilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 30 iyul 1979-cu il tarixli Fərmanı Arxivləşdirilib 2020-01-16 at the Wayback Machine — anl.az saytı
  4. ↑ "H. A. Abbaszadə yoldaşa "Azərbaycan Respublikasının xalq yazıçısı" fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı". 2021-08-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-08-28.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Hüseyn_Abbaszadə&oldid=7828106"