Mürtədlik
Mürtədlik (ərəb. مُرْتَدّ) və ya irtidad (ərəb. اِرْتِدَاد – "dönmə, üz döndərmə")[2] — bir şəxsin rəsmi şəkildə dindən çıxması, onu tərk etməsi və ya dindən imtina etməsi. Bu, həm də daha geniş kontekstdə bir şəxsin əvvəlki dini inanclarına zidd olan fikri qəbul etməsi kimi müəyyən edilə bilər.[3] Dindən dönən şəxs mürtəd kimi tanınır. Mürtəd olmuş şəxslər bu sözün mənfi çalarının olmasına görə özlərini mürtəd adlandırmaqdan çəkinirlər, lakin bu termin sosioloqlar tərəfindən texniki mənada, heç bir alçaldıcı məna daşımadan istifadə olunur.
Bəzən bu termin həm də siyasi partiya, ictimai hərəkat və ya idman komandası kimi qeyri-dini inancdan və ya səbəbdən imtina etmək üçün metafor kimi istifadə olunur.
Bir çox dini qruplar və bəzi dövlətlər mürtədləri cəzalandırır. Bu, müəyyən bir dini qrupun rəsmi siyasəti yaxud da sadəcə olaraq üzvlərinin könüllü hərəkəti də ola bilər. Bu cür cəzalara aforoz, şifahi təhqir, fiziki zorakılıq və ya hətta edam daxil ola bilər.[4]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Paul W. Barnett, Dictionary of the Later New Testament and its Developments, "Apostasy," 73.
- ↑ "İRTİDAD". 2022-12-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-12-13.
- ↑ Mallet (Biography), Edme-François. "Mallet, Edme-François, and François-Vincent Toussaint. "Apostasy". The Encyclopedia of Diderot & d'Alembert Collaborative Translation Project. Translated by Rachel LaFortune. Ann Arbor: Michigan Publishing, University of Michigan Library, 2012. Web. 1 April 2015. Trans. of "Apostasie", Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers, vol. 1. Paris, 1751". Encyclopedia of Diderot & d'Alembert - Collaborative Translation Project. quod.lib.umich.edu. 15 September 2012. 13 December 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-16.
- ↑ Muslim apostates cast out and at risk from faith and family, The Times, February 05, 2005
Əlavə ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Bromley, David G. 1988. Falling From the Faith: The Causes and Consequences of Religious Apostasy. Beverly Hills: Sage.
- Dunlop, Mark, The culture of Cults, 2001
- Introvigne, Massimo (1997), Defectors, Ordinary Leavetakers and Apostates: A Quantitative Study of Former Members of New Acropolis in France, Nova Religio 3 (1), 83–99
- The Jewish Encyclopedia (1906). The Kopelman Foundation. Arxivləşdirilib 2014-10-30 at the Wayback Machine
- Lucas, Phillip Charles, The Odyssey of a New Religion: The Holy Order of MANS from New Age to Orthodoxy Indiana University press;
- Lucas, Phillip Charles, Shifting Millennial Visions in New Religious Movements: The case of the Holy Order of MANS in The year 2000: Essays on the End edited by Charles B. Strozier, New York University Press 1997;
- Lucas, Phillip Charles, The Eleventh Commandment Fellowship: A New Religious Movement Confronts the Ecological Crisis, Journal of Contemporary Religion 10:3, 1995:229–41;
- Lucas, Phillip Charles, Social factors in the Failure of New Religious Movements: A Case Study Using Stark's Success Model SYZYGY: Journal of Alternative Religion and Culture 1:1, Winter 1992:39–53
- Wright, Stuart A. 1988. "Leaving New Religious Movements: Issues, Theory and Research," pp. 143–165 in David G. Bromley (ed.), Falling From the Faith. Beverly Hills: Sage.
- Wright, Stuart A. 1991. "Reconceptualizing Cult Coercion and Withdrawal: A Comparative Analysis of Divorce and Apostasy." Social Forces 70 (1):125–145.
- Wright, Stuart A. and Helen R. Ebaugh. 1993. "Leaving New Religions," pp. 117–138 in David G. Bromley and Jeffrey K. Hadden (eds.), Handbook of Cults and Sects in America. Greenwich, CT: JAI Press.
- Zablocki, Benjamin et al., Research on NRMs in the Post-9/11 World, in Lucas, Phillip Charles et al. (ed.), NRMs in the 21st Century: legal, political, and social challenges in global perspective, 2004, ISBN 0-415-96577-2
- Babinski, Edward (editor), Leaving the Fold: Testimonies of Former Fundamentalists. Prometheus Books, 2003. ISBN 1-59102-217-7ISBN 1-59102-217-7; ISBN 978-1-59102-217-6
- Dubreuil, J. P. 1994 L'Église de Scientology. Facile d'y entrer, difficile d'en sortir. Sherbrooke: private edition (ex-Church of Scientology)
- Huguenin, T. 1995 Le 54e Paris Fixot (ex-Ordre du Temple Solaire who would be the 54th victim)
- Kaufman, Robert, Inside Scientology: How I Joined Scientology and Became Superhuman, 1972 and revised in 1995.
- Lavallée, G. 1994 L'alliance de la brebis. Rescapée de la secte de Moïse, Montréal: Club Québec Loisirs (ex-Roch Thériault)
- Pignotti, Monica (1989), My nine lives in Scientology
- Remini, Leah, Troublemaker: Surviving Hollywood and Scientology. Ballantine Books, 2015. ISBN 978-1-2500-9693-7ISBN 978-1-2500-9693-7
- Wakefield, Margery (1996), Testimony
- Lawrence Woodcraft, Astra Woodcraft, Zoe Woodcraft, The Woodcraft Family, Video Interviews
- Carter, Lewis, F. Lewis, Carriers of Tales: On Assessing Credibility of Apostate and Other Outsider Accounts of Religious Practices published in the book The Politics of Religious Apostasy: The Role of Apostates in the Transformation of Religious Movements edited by David G. Bromley Westport, CT, Praeger Publishers, 1998. ISBN 0-275-95508-7ISBN 0-275-95508-7
- Elwell, Walter A. (Ed.) Baker Encyclopedia of the Bible, Volume 1 A–I, Baker Book House, 1988, pages 130–131, "Apostasy". ISBN 0-8010-3447-7ISBN 0-8010-3447-7
- Malinoski, Peter, Thoughts on Conducting Research with Former Cult Members , Cultic Studies Review, Vol. 1, No. 1, 2001
- Palmer, Susan J. Apostates and their Role in the Construction of Grievance Claims against the Northeast Kingdom/Messianic Communities Arxivləşdirilib 2005-10-23 at the Wayback Machine Archived 2005-10-23 at the Wayback Machine
- Wilson, S. G., Leaving the Fold: Apostates and Defectors in Antiquity. Augsburg Fortress Publishers, 2004. ISBN 0-8006-3675-9ISBN 0-8006-3675-9; ISBN 978-0-8006-3675-3
- Wright, Stuart. "Post-Involvement Attitudes of Voluntary Defectors from Controversial New Religious Movements". Journal for the Scientific Study of Religion 23 (1984):172–182.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Vikianbarda Mürtədlik ilə əlaqəli mediafayllar var.
- Laws Criminalizing Apostasy, Library of Congress (overview of the apostasy laws of 23 countries in Africa, the Middle East, South Asia, and Southeast Asia)