Mulvi körpüsündə döyüş

Mulvi körpüsündə döyüş
Tarix	28 oktyabr 312
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mulvi körpüsündə döyüş — 28 oktyabr 312-ci ildə Roma imperiyasının Roma şəhərində Maksensi ilə Konstantinin qüvvələri arasında baş tutmuş döyüş. Nəticədə sonuncu Roma imperiyasının qərb hissəsinin yeganə hökmdarı olmuşdur. 306-cı ildə hakimiyyəti qəsb etmiş imperator Maksensi və iddiaçı Konstantin arasında Roma imperiyasının qərb hissəsində yeganə hakimiyyət uğrunda mübarizə gedirdi. Maksensi döyüş zamanı Tibr çayında boğulmuşdur. Daha sonra onun cəsədi çaydan götürülərək başı kəsilmişdir. Maksensinin kəlləsi döyüşün ertəsi günü Roma küçələrində nümayiş etdirilmiş, sonra Afrikaya aparılmışdır.

Döyüş Mulvi körpüsü yaxınlığında, Tibr çayının sağ sahilində yerləşən Saksa-Rubra bölgəsində baş tutmuşdur. O zaman körpü Romadan 3 kilometr (1.9 mil) şimalda, eramızdan əvvəl I əsrdə salınmış Ariminium (indiki Rimini) ilə birləşdirən qədim Flamini yolunda yerləşirdi. Döyüşün ümumdünya tarixi əhəmiyyəti ondan ibarətdir ki, bu, xristianlığın qanuniləşdirilməsinə və Roma imperiyasının dövlət dininə çevrilməsinə gətirib çıxarmışdır.

Əlavə ədəbiyyat

• Berrens, Stephan, Sonnenkult und Kaisertum von den Severern bis zu Constantin I. (193–337 n. Chr.), Geschichte (Franz Steiner Verlag); Historia (Wiesbaden, Germany) (alman), F. Steiner, 2004, ISBN 978-3-515-08575-5, OCLC 57010712
• Cowan, Ross. Milvian Bridge AD 312: Constantine's battle for Empire and Faith. Oxford, UK: Osprey Publishing. 2016. ISBN 978-1-4728-1381-7.
• Gerberding R. and J.H. Moran Cruz. Medieval Worlds. New York: Houghton Mifflin Company, 2004. ISBN 0-395-56087-X
• Lactantius. On the Deaths of the Persecutors. Translated at Intratext CT.
• Lieu, Samuel N.C., and Dominic Montserrat, eds. From Constantine to Julian. London: Routledge, 1996. ISBN 0-415-09336-8
• Nixon, C.E.V. and Barbara Saylor Rodgers. In Praise of Later Roman Emperors: The Panegyrici Latini, with the Latin Text of R.A.B. Mynors. Berkeley: University of California Press, 1994. ISBN 0-520-08326-1
• Odahl, Charles Matson. Constantine and the Christian Empire. London: Routledge, 2004. ISBN 0-415-17485-6
• Pohlsander, H. A. (1996), The Emperor Constantine, Routledge, ISBN 0-415-13178-2
• Smith, John Holland. Constantine the Great. London: Hamish Hamilton, 1971. ISBN 0-684-12391-6
• Speidel, Michael. Ancient Germanic warriors: warrior styles from Trajan's column to Icelandic sagas, Routledge, 2004, ISBN 0-415-31199-3
• Stephenson, Paul. Constantine Unconquered Emperor, Christian Victor. London: Quercus, 2009. ISBN 978-1-84916-002-5
• Zosimus. Historia Nova. Translated by R.T. Ridley. Canberra: Byzantina Australiensia, 1982.
• G. Costa, 'La battaglia di Costantino a Ponte Milvio', Bilychnis 2 (1913), 197–208
• Ross Cowan, Milvian Bridge AD 312: Constantine's Battle for Empire and Faith (Oxford 2016)
• F. Grossi-Gondi, ‘La battaglia di Costantino Magno a "Saxa Rubra"’, Civiltà Cattolica 63.4 (1912), 385–403
• W. Kuhoff, ‘Ein Mythos in der römischen Geschichte: Der Sieg Konstantins des Großen über Maxentius vor den Toren Roms am 28. Oktober 312 n. Chr.’, Chiron 21 (1991), 127–174
• W. Kuhoff, ‘Die Schlacht an der Milvische Brücke – Ein Ereignis von weltgeschichtlicher Tragweite’ in K. Ehling & G. Weber (eds), Konstantin der Grosse: Zwischen Sol und Christus (Darmstadt 2011), 10–20
• K. von Landmann, ‘Konstantin der Grosse als Feldherr’ in J. F. Dölger (ed.), Konstantin der Grosse und seine Zeit (Freiburg 1913), 143–154
• J. Moreau, ‘Pont Milvius ou Saxa Rubra?’, Nouvelle Clio 4 (1952), 369–373 = J. Moreau, Scripta Minora (Heidelberg 1964), 72–75
• M.P. Speidel, ‘Maxentius and his Equites Singulares at the Battle of the Milvian Bridge’, Classical Antiquity 5 (1986), 253–262 = Speidel, Roman Army Studies II (Stuttgart 1992), 272–289
• M.P. Speidel, 'Les prétoriens de Maxence', Mélanges de l'École française de Rome, Antiquité 100 (1988), 183–188
• M.P. Speidel, 'Maxentius' Praetorians' in Roman Army Studies II (Stuttgart 1992),385–389 – a revised English version of Speidel 1988
• F. Toebelmann, Der Bogen von Malborghetto (Heidelberg 1915)

Xarici keçidlər

• Milvian Bridge AD 312: Constantine's Battle for Empire and Faith
• Lactantius' account
• Eusebius, Ecclesiastical History
• Eusebius, Life of Constantine