Jump to content

Bagong Kinaban

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
1540 mapa kan Bagong Kinaban ni Sebastian Münster

An terminong "Bagong Kinaban" iyo an ginamit tanganing iladawan an mayorya kan mga kadagaan kan Solnopan na Emisperyo kan Kinaban, urog na an Amerika.[1] Naggaganar an termino nin gained prominensya kaidtong kaamayi kan ika-16 na siglo durante kan Panahon kan Pagdiskobre kan Europa, pagkatapos ipublikar an Mundus Novus kan Italyanong explorador na si Amerigo Vespucci an pamphlet sa tataramon na Latin, pigpresentar an saiyang konklusyon na an kadagaan na ini, na aapudon sa huri bilang Amerika nakabase sa ngaran ni Amerigo, minakompwesto nin sarong bagong kontinente.[2]

An realization na ini pinalakop an geographical horizon kan mga amay na heograpong Europeo, na pinaghuna na an kinaban igwa sana nin Afro-Eurasian na kadagaan. An Aprika, Asya asin Europa nagin kolektibong inapod na "Daan na Kinaban" kan Subangan na Emisperyo, mantang an Amerika pinanungdan bilang "an ikaapat na kabtang kan kinaban", o iyo an "Bagong Kinaban".[3]

An Antarctica asin Oceania pigkokonsiderar na bakong Daan na Kinaban o Bagong Kinaban na kadagaan, huli ta sinda huri nang sinakyada kan mga Europeo. Asosyado lugod sinda sa Terra Australis na soboot iyo an bilang na sarong pigpapatansyang habagatan na kontinente.

  1. "America." The Oxford Companion to the English Language (ISBN 0-19-214183-X). McArthur, Tom, ed., 1992. New York: Oxford University Press, p. 33: "[16c: from the feminine of Americus, the Latinized first name of the explorer Amerigo Vespucci (1454–1512). The name America first appeared on a map in 1507 by the German cartographer Martin Waldseemüller, referring to the area now called Brazil]. Since the 16th century, the term "New World" has been used to describe the Western Hemisphere, often referred to as the Americas. Since the 18th century, it has come to represent the United States, which was initially colonial British America until it established independence following the American Revolutionary War. The second sense is now primary in English: ... However, the term is open to uncertainties: ..."
  2. Mundus Novus: Letter to Lorenzo Pietro Di Medici, by Amerigo Vespucci; translation by George Tyler Northrup, Princeton University Press; 1916.
  3. M.H.Davidson (1997) Columbus Then and Now, a life re-examined. Norman: University of Oklahoma Press, p. 417)