Солі
Солі — кляса хімічных злучэньняў; крышталічныя ў нармальных ўмовах рэчывы зь іённай будовай.
Рашчынныя солі з вадой утвараюць рашчыны электралітаў. Могуць разглядацца як прадукт замяшчэньня атамаў вадароду ў кісьлі на атамы мэталу або гідроксагрупы ў аснове на кіслотную астачу. Утвараюцца шляхам рэакцыі нэўтралізацыі паміж кісьляй і асновай, узаемадзеяньнем кісьлі з асноўным аксыдам, з мэталам, іншымі рэакцыямі.
Адрозьніваюць солі нэўтральныя (або сярэднія), кіслыя, якія ўтрымліваюць незамешчаныя атамы вадароду пры кіслотнай астачы (напрыклад, NaHCO3), асноўныя, калі прысутнічаюць незамешчаныя гідроксагрупы (напрыклад, Cu(OH)Cl), двайныя (напрыклад, KCl•MgCl2 = KMgCl3), камплексныя.
Для соляў характэрная рашчыннасьць у палярных рашчыньніках, асабліва ў вадзе.
Уласьцівасьці
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Колер
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Цьвёрдыя солі, як правіла, зьяўляюцца празрыстымі, як то натр хларыд. У многіх выпадках непразрыстасьць або празрыстасьць толькі зьвязана з адрозьненьнем у памерах асобных монакрышталяў. У сувязі з тым, што сьвятло адлюстроўваецца ад мяжы паміж крышталітамі, буйнейшыя крышталі, як правіла, зьяўляюцца празрыстымі, у той час як полікрышталіты выглядаюць як белыя парашкі.
Солі існуюць у многіх розных колерах, якія ўзнікаюць за аніёнаў ці катыёнаў, як то:
- натр храмат мае жоўты колер празь іён храмату;
- каль дыхрамат мае аранжавы колер празь іён дыхрамату;
- кобальт нітрат мае чырвоны колер праз храмафор гідратыраванага кобальту (II) ([Co(H2O)6]2+);
- медзь сульфат (II) мае сіні колеру праз храмафор медзі (II);
- каль пэрманганат мае фіялетавую афарбоўку праз пэрманганату аніёну;
- нікель хларыд, як правіла, мае зялёны колер [NiCl2(H2O)4];
- натр хларыд і магн сульфат зьяўляюцца бескаляровымі або маюць белы колер праз тое, што складовыя катыёны і аніёны не паглынаюць бачную частку спэктру.
Некаторыя мінэралы зьяўляюцца солямі, таму што яны рашчынаюцца ў вадзе. Такім жа чынам неарганічныя пігмэнты, як правіла, не зьяўляюцца солямі, таму што нераспушчальнасьць зьяўляецца патрабаванай для іхнай устойлівасьці. Некаторыя арганічныя фарбавальнікі зьяўляюцца солямі, аднак яны практычна нераспушчальныя ў вадзе.
Смак
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Розныя солі могуць мець усе пяць асноўных смакаў, як то салёны (натр хларыд), салодкі (волава ацэтат, які будзе выклікаць атручваньне волавам пры ягоным праглынаньні), кіслы (каль бітартрат), горкі (магн сульфат) і ўмамі ці гэтак званы мясны смак (натр глутамат).