Міхаіл VI Стратыётык

Міхаіл VI Стратыётык
грэч. Μιχαήλ ΣΤ' ο Στρατιωτικός
Візантыйскі імператар 1056 — 1057
Папярэднік	Феадора
Пераемнік	Ісак I Камнін
Нараджэнне	X стагоддзе Візантыя
Смерць	1059 Канстанцінопаль, Візантыя
Род	Македонская дынастыя
Веравызнанне	праваслаўе
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Міхаіл VI Стратыётык (? — 1059) — візантыйскі імператар, які кіраваў у 1056—1057 гг.

Біяграфія

Пры Канстанціне Манамаху Міхаіл займаў пасаду лагафета стратыёцкай казны. На прастол яго высунула група сталічных чыноўнікаў на чале з Львом Параспандылам. Паміраючая імператрыца Феадора зацвердзіла іх выбар. Міхаіл стаў імператарам Візантыі ўжо вельмі старым (Дашкаў: «Міхаіл Стратыётык»).

Прыняўшы ўладу 31 жніўня 1056 года, Міхаіл стаў шчодра раздаваць чыны і ўзнагароды. Пра гэта стала вядома воінам, і самыя адборныя з іх у велікодныя дні 1057 года прыбылі ў сталіцу Канстанцінопаль, у надзеі дамагчыся такой жа, а то і большай ласкі.

Аднак імператар Міхаіл абыйшоўся з імі зусім не так, як яны чакалі: перш за ўсё ён вылаяў іх усіх, а затым вывеў на сярэдзіну іх правадыра Ісака Камніна, і наступнага за ім, Кеўкамена, і аблаяў яго за тое, што той ледзь было не страціў Антыёхію. Таварышы, якія чакалі ласкі, а атрымалі абразы, спрабавалі ўступіцца за іх, але Міхаіл прымусіў іх замоўкнуць і ўсім адмовіў у сваёй ласцы.

Гэта сцэна наогул надзвычай узбурыла душы военачальнікаў і выклікала ў іх мяцежныя намеры. Неўзабаве яны арганізавалі змову, а карону ўгаварылі аддаць Камніну, які выбіваўся сярод іх не толькі родам, але і царскай знешнасцю.

Прайшло зусім мала чакай, і змоўшчыкі на чале велізарнай войска, сцягнутага з усходніх фем імперыі, падступілі да сталіцы. Міхаіл сабраў супраць іх армію ў заходніх фемах. У жніўні недалёка ад Нікеі імператарскія войскі пацярпелі ад мяцежнікаў цяжкае паражэнне.

Міхаіл быў вымушаны ўступіць з Ісакам у перамовы: прапанаваў яму ўсынаўленне і тытул кесара. Той спачатку пагадзіўся, аднак усеагульнае абурэнне Міхаілам перакінулася ў саму сталіцу. Частка сінклітыкаў разам з патрыярхам абвясцілі Ісака імператарам, а Міхаіла абвінавацілі ў разнастайных грахах. Калі мітрапаліты прыйшлі да Міхаіла і сталі ўгаворваць таго адрачыся, ён, пасля некаторых ваганняў, скінуў пурпурныя туфлі, прыняў схіму і пасяліўся ў прыватным доме.

Літаратура

• Михаил, византийские императоры // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• Дашков С. Б., «Императоры Византии» М. 1997
• Рыжов К. В., «Все монархи мира. Древняя Греция. Древний Рим. Византия» М. 2001
• Пселл Михаил, «Хронография» М. 1978