Justinian Iañ
Justinian Iañ, pe Justinian Veur, anavezet ivez gant an anv Sant Justinian Veur evit an Iliz Ortodoks, (latin: Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus, gresianeg: Φλάβιος Πέτρος Σαββάτιος Ἰουστινιανός Flávios Pétros Sabbátios Ioustinianós), ganet d'an 11 a viz Mae 483 en Illyria ha marvet d'an 13 a viz Du 565, a voe Impalaer Bizantion adalek 527 betek e varv e 565. E-pad e ren, Justinian a glaskas adkavout brud an impalaeriezh Roman en ur adtapout al lodenn gornôgel an hanter a oa aet da get e 476. Ren Justinian a oa bet ul lodenn heverk e mare an impalaeriezh roman diwezhat. E ren a oa ivez hini ar "renovatio imperii", pe "adsavidigezh an impalaeriezh" na voe ket echuet a-benn ar fin.
| Reizh pe jener | paotr  |
|---|---|
| Bro ar geodedouriezh | Impalaeriezh roman ar Reter |
| Anv e yezh-vamm an den | Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus, Φλάβιος Πέτρος Σαββάτιος Ιουστινιανός, Flāvius Petrus Sabbatius Jūstīniānus |
| Anv ganedigezh | Petrus Sabbatius |
| Deiziad ganedigezh | 11 Mae 482 |
| Lec'h ganedigezh | Taurision (Serbia) |
| Deiziad ar marv | 14 Du 565 |
| Lec'h ar marv | Kergustentin |
| Lec'h douaridigezh | Church of the Holy Apostles, Kergustentin, Istanbul |
| Tad | talvoud dianav, Justin I |
| Mamm | Vigilantia |
| Breur pe c'hoar | Vigilantia |
| Pried | Theodora, pried Justinian |
| Bugel | Theodoros Tziros |
| Familh | tierniehz justinian |
| Yezhoù komzet pe skrivet | latin |
| Yezh implijet dre skrid | latin |
| Micher | legislator, politiker, Impalaer, skrivagner |
| Karg | senedour roman, impalaer bizantat |
| Relijion | Kristeniezh ar Reter, Chalcedonian Christianity, kristeniezh |
| Stad ar c'hanonizasion | sant |
| Gouel | 14 a viz Du |
| Prantad | Byzantine Egypt |
| Oberennoù zo en dastumad | J. Paul Getty Museum |
| Statud e wirioù aozer | Ar gwirioù aozer ne dalvezont ket ken |
Dre mennad diazez adsavidigezh an impalaeriezh Roman klok a oa hini Justinian, e vez lesnvet gant lod istorourien an amzer a-vremañ "Ar Roman ziwezhañ". An uhelvennad-se a zegasas un adtapout a-zarn eus tiriadoù kozh kornôg an impalaeriezh Roman, met biken ne voe tizhet en-dro harzoù an impalaeriezh klok.
E jeneral, Belisarios, en doa aloubet bliv ar Rouantlezh Vandal e Norzhafrika. Goude-se e oa bet, Belisarios, Narses, ha jeneraled all oc'h aloubiñ Rouantelezh an Ostrogoted, oc'h adsevel Dalmatia, Sikilia, Italia, ha distroet Roma d'an impalaeriezh goude ouzhpenn un hanter kantved sujidigezh d'an ostrogoted. Liberius ar prefed praetorian a oa deuet a-benn a adpakas su al Ledenez iberek, o sevel Proviñs Spania. Ar c'hampagnoù brezel-se o doa roet an tu d'ar romaned da adberc'henniñ Kronôg ar Mor Kreizdouarel, ar pezh en doa degaset ur c'hresk trumm a 1 milion solidi ouzhpenn bep bloaz e kefioù an Impalaeriezh. E-kerzh e ren, Justinian a oa deuet a-ben ivez da sujañ an Tzani, ur boblad arvorioù reter ar Mor Du a ne oant ket bet biken dindan sujidigezh ar romaned. Taget en doa an Impalaeriehz Sasanian er reter e-kerzh ren Kavad Iañ, ha goude-se e-kerzh ren Khosrow Iañ; an eil brezel-se a oa bet degaset dre e c'hoant emled er C'hornôg.
Pennad kar
kemmañ| En e raok : Justin Iañ |
Impalaer bizantat 483 – 565 |
War e lerc'h : Justin II |